ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 2 editorial 4 Κοπή πίτας του ΤΕΕ-Θράκης 2012 16 Ημερίδα: Επισκευή Κατασκευών Οπλισμένου Σκυροδέματος σύμφωνα με το ΕΝ1504 (ΦΕΚ 1100/21-7-2010) 22 Ενημερωτική εκδήλωση: Ρύθμιση αυθαιρέτων με το νόμο 4014/2011 26 Ημερίδα: Προσβασιμότητα Ατόμων Με Αναπηρία στον δημόσιο χώρο 30 Απόρριψη από το Περιφερειακό Συμβούλιο της ΠΠΕΑ για την εξόρυξη χρυσού στο Πέραμα 34 Στρατηγική, Μεσοπρόθεσμοι και Βραχυπρόθεσμοι Στόχοι. Διαχείριση Έργων, Προγραμμάτων, Αξιών. 37 Μόνιμη Επιτροπή Έργων Υποδομής και Ανάπτυξης. Εννοιολογικός προσδιορισμός και μέτρηση της ανάπτυξης 42 Μόνιμη Επιτροπή Ενέργειας και Φυσικών Πόρων-Βιομηχανίας. Εξοικονόμηση ενέργειας σε κτίρια. Ορθολογική χρήση ενέργειας Ο.Χ.Ε. 45 Οι αρχιτέκτονες Άννα Γκουτζουρή και Άρτεμις Κύρκου διακρίθηκαν με το πρώτο βραβείο του διαγωνισμού για την καλύτερη διπλωματική εργασία στο πεδίο «Προστασία και Ανάπτυξη του Ορεινού Περιβάλλοντος και των Τοπικών Ευρωπαϊκών Πολιτισμών» 48 Ορισμός εκπροσώπων του ΤΕΕ-Θράκης
editorial ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΕΝΟΧΟ για την ΑΝΕΡΓΙΑ Είναι γεγονός ότι το προηγούμενο διάστημα που η χώρα ζούσε σε κατάσταση εικονικής οικονομικής ευδαιμονίας, αρκετές φορές υπήρξαν απόψεις προερχόμενες από άτομα αλλά και οργανώσεις, που προσηλωμένες με δογματική σχεδόν επιμονή στο απαραβίαστο της υφιστάμενης περιβαλλοντικής φυσιογνωμίας της περιοχής, αντιτίθονταν στην κατασκευή έργων ή ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων αποκλείοντας την συνεκτίμηση των οικονομικών επιπτώσεων για την περιοχή αλλά και τις υφιστάμενες τεχνικές δυνατότητες για την διασφάλιση του φυσικού περιβάλλοντος. Η δυσπιστία για την αποτελεσματικότητα των ελεγκτικών μηχανισμών της Δημόσιας Διοίκησης, κατέληγε σπανιότερα ομολογουμένως και στην υπερβολή, δηλαδή στην άρνηση σε τεχνικές παρεμβάσεις που συνέβαλλαν στην αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ισορροπίας. Η οικονομική άνεση που επικρατούσε στο υπηρεσιακό περιβάλλον σχεδιασμού και υλοποίησης έργων, έκανε ανεκτή την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδιασμού και ορθολογιστικής μεγιστοποίησης των διατιθεμένων κονδυλίων, την δε ελαστικότητα στην αντιμετώπιση ακόμη και μαξιμαλιστικών περιβαλλοντικών προσεγγίσεων, φαινόμενο σύνηθες και φυσικό. Το ΤΕΕ-Θράκης το ίδιο χρονικό διάστημα, στην προσπάθεια παραγωγή άποψης για τα ζητήματα αυτά, επιδιώκοντας την σύζευξη της προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος με την οικονομική ανάπτυξη της Θράκης, αρκετές φορές βρέθηκε σε θέση αντιπαράθεσης μαζί τους. Και στις περιπτώσεις αυτές όμως, ποτέ δεν αμφισβητήθηκε η προέλευση των κινήτρων τους, που αποδίδονταν αποκλειστικά στο έντονο ενδιαφέρον τους για το μέλλον της περιοχής και την αναπτυξιακή προοπτική της και σε καμία περίπτωση σε πολιτικές σκοπιμότητες ή ιδιοτελή προσωπικά συμφέροντα. Είναι όμως αδιαμφισβήτητο και θα πρέπει να επισημανθεί ιδιαίτερα ότι οι παρεμβάσεις αυτές προκάλεσαν την γένεση ενός προβληματισμού και της ανάγκης κατάθεσης μίας αναπτυξιακής πρότασης για την περιοχή. Μέσα από μία διαλεκτική σύνθεση διαφορετικών απόψεων με μία πρωτοφανή, για την Θράκη συμμετοχή φορέων και απλών ανθρώπων, η τοπική κοινωνία με μία συντριπτική ομοφωνία κατέληξε στην συνειδητή επιλογή της προσήλωσης στην βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής. 2
Άλλωστε η εγκατάλειψη της Θράκης από την Πολιτεία για δεκαετίες, που καταδεικνύεται από την έλλειψη ακόμη και των στοιχειωδών έργων υποδομής, κληροδότησαν στους σημερινούς κατοίκους της Θράκης ένα φυσικό περιβάλλον αλώβητο από καταστροφικές παρεμβάσεις, που σήμερα αποτελεί το συγκριτικό αναπτυξιακό πλεονέκτημά της σε σχέση με τις άλλες περιοχές της χώρας, που παρέχει τεράστιο αριθμό αναπτυξιακών ευκαιριών και δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. Επί πλέον οι σημερινές οικονομικές δυνατότητες χρηματοδότησης των έργων μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα που όχι μόνο επιβάλλουν αλλά και προτάσσουν την περιβαλλοντική προστασία, επαυξάνουν τον αριθμό και το μέγεθος για τα προσδοκώμενα οφέλη για την απασχόληση και την οικονομία της περιοχής. Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας κατατέθηκαν από δύο Εταιρείες σε Ροδόπη και Έβρο αντίστοιχα, προτάσεις εξόρυξης χρυσού. Μετά από μία συστηματική προσπάθεια που κατέβαλε το ΤΕΕ-Θ για αντικειμενική διερεύνηση του ζητήματος με απόλυτη προσήλωση στις αρχές της επιστημονικής δεοντολογίας, κατεγράφησαν οι αναπόφευκτες επιπτώσεις της εξορυκτικής αυτής δραστηριότητας στο περιβάλλον, στις οποίες στηρίχθηκαν οι τοπικές Αρχές και σύσσωμη η τοπική κοινωνία για την ξεκάθαρη και κατηγορηματική απόρριψη τους. αριθμός των θέσεων εργασίας που προαναγγέλλουν οι Εταιρείες εξόρυξης, ακόμη και αν αυτός Ο ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα γιατί για το θέμα αυτό υπάρχουν ισχυρές επιφυλάξεις, δεν μπορεί να αξιολογηθεί δίχως την συνεκτίμηση του απείρως μεγαλύτερου αριθμού των αντιστοίχων που θα χαθούν από την βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη. Ο πανικός που προκαλεί η δυσχερής οικονομική συγκυρία είναι με βεβαιότητα κακός σύμβουλος για αναθεωρητικούς προβληματισμούς στην άρνηση στην εξόρυξη χρυσού. Αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μη αναστρέψιμη καταστροφή θέσεων απασχόλησης. Είναι αυτονόητο ότι η απεμπόληση από την τοπική κοινωνία των περιορισμένων θέσεων εργασίας που θα δημιουργήσει η εξορυκτική διαδικασία του χρυσού προκειμένου να προστατευθεί το φυσικό περιβάλλον, αφενός δεν είναι η αιτία πρόκλησης της υπάρχουσας ανεργίας στην περιοχή, αφετέρου η κάλυψή τους ελάχιστα θα συμβάλλει στην μείωση των δεικτών της. οικονομική ύφεση, στην οποία έχει περιέλθει η Η χώρα το τελευταίο διάστημα επέφερε μεταξύ άλλων και αλλαγές νοοτροπιών αλλά και ανάγκη κριτικής και διαφοροποίησης σε παθογόνες πρακτικές του παρελθόντος. Μεταξύ άλλων επέβαλε ως προτεραιότητα την προσέλκυση επενδύσεων και την καταπολέμηση της καλπάζουσας ανεργίας. Η συγκυρία αυτή αξιοποιήθηκε επικοινωνιακά άριστα από τις Εταιρείες χρυσού, προκειμένου να καμφθεί η αντίσταση των Αρχών και των πολιτών κατά της εξόρυξης του, προβάλλοντας επιθετικά από τα ΜΜΕ τις θέσεις απασχόλησης που θα δημιουργηθούν σε μία κοινωνία που το μεγαλύτερο πρόβλημά της έχει ήδη καταστεί η οικονομική επιβίωση των μελών της. Μία άμεση συνέπεια της εξέλιξης αυτής υπήρξε να παρασυρθούν πολιτικοί αλλά και πολιτικά κόμματα σε γρήγορες και εύκολες επιλογές για την αντιμετώπισή του προβλήματος της ανεργίας, μεταξύ των οποίων είναι και η υιοθέτηση της εξόρυξης χρυσού. Είναι όμως γεγονός ότι στην περίοδο που διαρκεί η οικονομική κρίση, γενεσιουργό αιτία της αλλαγής αυτής του πολιτικού κλίματος, δεν επιτεύχθηκε καμία τεχνολογική-επιστημονική εξέλιξη στην εξορυκτική διαδικασία. Οι μέθοδοι απόληψης χρυσού παραμένουν ίδιες και αναλλοίωτες, όπως πλέον παραδέχονται και οι ενδιαφερόμενες Εταιρείες για την εκμετάλλευσή του, και επομένως οι αναμενόμενες επιπτώσεις στο περιβάλλον από την εξόρυξή του είναι αμετάβλητα οι γνωστές και καταγραφείσες. Αντίθετα, η άμεση εφαρμογή ενός στρατηγικού σχεδιασμού ανάπτυξης της περιοχής που θα αξιοποιεί την μοναδικότητα του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής σε σχέση με τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις των άλλων χωρών στα σύνορά της, αποτελεί μονόδρομο για την οικονομική ανάπτυξη και την δημιουργία πολλαπλάσιων αλλά και σταθερών θέσεων εργασίας. Οι πρωτοβουλίες υλοποίησης αυτής της στόχευσης αλλά και οι πολιτικές ευθύνες επιτυχούς έκβασης της αναντίρρητα ανήκουν στην αιρετή Περιφέρεια, η οποία έχει ήδη δείξει τα πρώτα δείγματα γραφής ανάληψης και δρομολόγησής τους. 3
4 Το Σάββατο 14 Ιανουαρίου 2012, πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Αλεξανδρούπολης, η δεξίωση και κοπή της Βασιλόπιτας του Περιφερειακού Τμήματος Θράκης του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Βουλευτής Ν. Ροδόπης Ευριπίδης Στυλιανίδης, ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ κ. Άρης Γιαννακίδης, ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης Φώτης Καραλίδης, η Αντιπεριφερειάρχης Έβρου Γεωργία Νικολάου, ο Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα Γεώργιος Ούστογλου και ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Ευάγγελος Λαμπάκης. Χαιρετισμούς και ευχές στείλανε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Γεώργιος Πεταλωτής, η Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν. Έβρου Όλγα Ρενταρή-Τέντε, η Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν. Έβρου Ελένη Τσιαούση, ο Βουλευτής ΠΑΣΟΚ Ν. Ροδόπης Αχμέτ Χατζή Οσμάν και ο Βουλευτής Νέας Δημοκρατίας Ν. Έβρου Αλέξανδρος Δερμεντζόπουλος. Την πίτα ευλόγησε ο εκπρόσωπος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως, Τραϊανουπόλεως και Σαμοθράκης κ.κ. Άνθιμο, Πανοσιολογιότατος πατήρ Χαρίτος, ο οποίος αφού μετέφερε τις ευχές του σεβασμιοτάτου, ευχήθηκε υγεία εργασία και χαρά στις ζωές των παρευρισκομένων. Τόνισε ότι στις δύσκολες εποχές που ζούμε είναι απαραίτητο να επιδιώκουμε συνεργασία, αλληλεγγύη και να έχουμε μεταξύ μας κατανόηση και αγάπη.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ-Θράκης Νικόλαος Παπαθανασίου, στην καθιερωμένη ομιλία του, αφού ευχήθηκε στα μέλη χρόνια πολλά και ευτυχισμένα και ευχαρίστησε τους φορείς για την τιμητική τους παρουσία, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το εθιμοτυπικό της εκδήλωσης που αποσκοπεί στη σύσφιξη των σχέσεων και στην συνέχιση του δημοκρατικού πνεύματος των μηχανικών. Ανέφερε ότι η σπουδαιότητα του ΤΕΕ στην περιοχή δεν προσδιορίζεται μόνο από τον μεγάλο αριθμό των μελών του, αλλά «Ενισχύεται από την ευρύτητα των ειδικοτήτων και κατά συνέπεια των πολλαπλών εξειδικευμένων γνώσεων των Μηχανικών», αλλά κυρίως «από την συστηματική και άοκνο προσπάθεια που καταβάλλεται για την παραγωγή άποψης για όλα τα σημαντικά ζητήματα της περιοχής που εμπίπτουν στο θεσμοθετημένο πεδίο δράσης του» με αποτέλεσμα να καταστεί το ΤΕΕ-Θράκης ως ο μοναδικός Τοπικός φορέας «που να διαθέτει την δυνατότητα παραγωγής πρωτογενούς άποψης για όλα τα μεγάλα αναπτυξιακά τεχνικά περιβαλλοντικά ζητήματα που ενσκήπτουν στην περιοχή μας». Τόνισε ότι στο κλίμα της γενικευμένης απαισιοδοξίας που επικρατεί, ιδιαίτερη προσοχή από τις τοπικές αρχές απαιτούν δύο κίνδυνοι που ελλοχεύουν και είναι πλέον ορατοί: «Ο πρώτος αφορά την μετεγκατάσταση για εξεύρεση εργασίας νέων κυρίως αλλά και μεγαλυτέρων σε ηλικία επιστημόνων στα μεγάλα αστικά κέντρα και τελευταία σε χώρες του εξωτερικού που υπονομεύουν και αποδυναμώνουν την δυναμική του κοινωνικού ιστού, και ο δεύτερος στην πρόκληση εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων βλαβών στο φυσικό κυρίως περιβάλλον της περιοχής που αποτελεί και το ισχυρότερο συγκριτικά αναπτυξιακό πλεονέκτημα της». Η οικονομική κρίση έχει πλήξει ιδιαίτερα τον τεχνικό κόσμο της χώρας και ιδιαίτερα τους μηχανικούς όμως «δεν είναι δυνατόν να καταγραφεί με ακρίβεια εξαιτίας της αυτασφάλισης που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες και της μη αναγνώρισης από την Πολιτεία της έννοιας του άνεργου μηχανικού». Επεσήμανε επίσης ότι στο όνομα της κρίσης που διέρχεται η χώρα, οι μηχανικοί δέχθηκαν έναν καταιγισμό νομοθετημάτων που οδήγησα στον μηδενισμό της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, αναφερόμενος στο νέο τρόπο φορολόγησης, στην κατάταξή τους στα «κλειστά επαγγέλματα», στη συστηματική προσπάθεια «πανεπιστημιοποίησης» των ΤΕΙ, στην οικονομική και ηθική εξουθένωση των μηχανικών του Δημοσίου και στις αναγγελθείσες αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών. Τόνισε επίσης τις αδυναμίες του πολιτικού συστήματος και τις λανθασμένες οικονομικές αναπτυξιακές επιλογές όπως, την μη καταπολέμηση της 5
γραφειοκρατίας, τη δραματική μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, την απαξίωση της σημασίας της «Μελέτης» για την απορρόφηση των διατιθεμένων κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την καθυστέρηση υλοποίησης του χωροταξικού-πολεοδομικού σχεδιασμού της Χώρας και την υστέρηση σε επενδύσεις στην έρευνα και στην αξιοποίηση νέων τεχνολογιών. Η αντιμετώπιση των χρόνιων αυτών θεσμικών προβλημάτων, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΤΕΕ-Θράκης, θα πρέπει να συνοδευτεί από «ένα πλέγμα οικονομικών, διαρθρωτικών και επαγγελματικών μέτρων για την επανεκκίνηση της κατασκευαστικής δραστηριότητας που αποτέλεσε την ατμομηχανή της ανάπτυξης όλο το προηγούμενο διάστημα» τα οποία είναι η ενίσχυση της κατασκευαστικής δραστηριότητας, η θεσμοθέτηση των Φορέων Μητρώου διαβάθμισης και Πιστοποίησης τεχνικών επαγγελμάτων καθώς και του Μητρώου Συντελεστών ιδιωτικών έργων, η θεσμοθέτηση μηχανισμών για την άμεση εξόφληση των οφειλών του δημοσίου, η αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου μελετών και έργων στην κατεύθυνση στήριξης των μικρών και μεσαίων γραφείων και εταιρειών, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της τεχνικής οργάνωσης και απασχολούσαν το μεγαλύτερο ποσοστό του τεχνικού δυναμικού και, τέλος, η κατάργηση της άκριτης αύξησης για λόγους καθαρά ψηφοθηρικούς του αριθμού των εισαγομένων στις ανώτατες Σχολές. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ-Θράκης, δήλωσε ότι Τμήμα διατίθεται να συνεργασθεί με την αιρετή τοπική αυτοδιοίκηση για την αντιμετώπιση της ανεργίας των μηχανικών και κυρίως των νέων. Κατήγγειλε την ανάθεση μελετών σε καθηγητές Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με την προσχηματική μετονομασία τους σε ερευνητικές εργασίας και την απευθείας ανάθεση μελετών από Δήμου ή Δημοτικές Επιχειρήσεις σε ξένα από την περιοχή Τεχνικά Γραφεία, την στιγμή που τα αντίστοιχα τοπικά κλείνουν ή κυριολεκτικά εξασφαλίζουν οριακά την επαγγελματική τους επιβίωση. Ταυτόχρονα πρότεινε: - Παροχή κινήτρων για συνάψεις συμβάσεων εργασίας στην πριμοδότηση σχημάτων μελετών ή έργων. - Απαγόρευση παράλληλης άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος στους προσλαμβανόμενους με σύμβαση έργου ή ειδικούς συμβούλους μηχανικούς κατά τον χρόνο σύμβασης στον ευρύτερο κυρίως Δημόσιο Τομέα. - Άμεση πολεοδόμηση των οριοθετημένων οικισμών και επιτακτικότερα των δορυφόρων της έδρας της δημοτικής αρχής, προκειμένου να καταπολεμηθεί η κερδοσκοπία στην αγορά οικοπέδων και να διασωθεί η ποιότητα του δομημένου περιβάλλοντος. Και κλείνοντας το λόγο του, τόνισε ότι «για τον χρόνο που έρχεται, οι δε μηχανικοί θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι η συμμετοχή και στήριξη τους στις αγωνιστικές κινητοποιήσεις του ΤΕΕ που θα απαιτηθούν είναι αδήριτη ανάγκη συνυφασμένη με την επιβίωση τους». Αριστείδης Γιαννακίδης Περιφερειάρχης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης Στον χαιρετισμό του ο Περιφερειάρχης ΑΜΘ, αναφέρθηκε στην εξαίρετη διαπροσωπική σχέση που ενώνει την Περιφέρεια και το ΤΕΕ-Θράκης, καθώς είναι πάντα μαζί στα μεγάλα και καίρια αναπτυξιακά ζητήματα της περιοχής. Τόνισε την ανάγκη ενός πραγματικού επικοινωνιακού διαλόγου με όλους τους φορείς καθώς στη σημερινή συγκυρία είναι «απαγορευτικό να αναπαραγάγουμε κομματικές αντιπαραθέσεις, πολιτικές εμπάθειες και ανακυκλούμενες γεωγραφικές μεμψιμοιρίες». Δήλωσε ότι η Περιφέρειά μας μπορεί να αποτελέσει «ένα διαμετακομιστικό και ανταγωνιστικό κέντρο διακίνησης εμπορευμάτων», και ότι θα πρέπει να συμπαρασύρουμε το εθνικό κράτος να υιοθετήσει αυτό το αναπτυξιακό εγχείρημα ώστε η συνεργασία αυτή να έχει χρόνο και να «εστιαστεί κυρίως στη νέα χωροταξία που θα εκπονηθεί στα επόμενα χρόνια, όπου καταλυτικό και καθοριστικό ρόλο θα παίξει το Τεχνικό Επιμελητήριο». 6
Γεωργία Νικολάου Αντιπεριφερειάρχης Έβρου Η Αντιπεριφερειάρχης Έβρου δήλωσε πως είναι κοντά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι μηχανικοί της Θράκης, όντας η ίδια μητέρα μηχανικού, καθώς ο κλάδος τους είναι αυτός που δέχθηκε και το μεγαλύτερο πλήγμα μεταξύ των επιστημόνων. Παρότρυνε το ΤΕΕ-Θράκης να συνεχίσει το έργο του και να αναδεικνύει τη γνώση, την κατάρτιση και την καινοτομία με τις παρεμβάσεις του τονίζοντας ότι «οφείλουμε μέσα από τη συνεργασία που θα στηρίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό και τις στοχευόμενες δράσεις που θα αποσκοπούν στο συμφέρον και μόνο του τόπου μας, να βοηθήσουμε αυτόν τον τόπο να βγει από την ύφεση. Αυτός είναι ο στόχος της Περιφέρειας, αυτός είναι ο κεντρικός άξονας της πολιτικής μας, τον οποίο οφείλω να σας διαβεβαιώσω ότι τον υπηρετούν και τον στηρίζουν οι βασικές υπηρεσίες της περιφέρειας που είναι μέλη σας, μέλη του Τεχνικού Επιμελητηρίου» Ευριπίδης Στυλιανίδης Βουλευτής ΝΔ, Νομού Ροδόπης Ο Υπουργός, μιλώντας ως εκπρόσωπος της τοπικής κοινωνίας, έδωσε συγχαρητήρια στον Πρόεδρο και τη Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ-Θράκης για την πολύτιμη συνεργασία τους και την κοινή προσπάθεια για την ανάπτυξη και την ανάδειξη της περιοχής μας. Αναφέρθηκε στην κυβερνητική πολιτική που στερεί την περιοχή της Θράκης από εγκεκριμένα και χρηματοδοτημένα έργα της χώρας τα οποία όμως δεν υλοποιούνται τονίζοντας τα εξής: «νομίζω ότι θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε, σε όποιον χώρο και αν ανήκουμε, και πολύ περισσότερο εσείς εδώ που είστε οι πρωτομάστορες της ανάπτυξης, ότι θα πρέπει να ξεχάσουμε τα κόμματα και να ενώσουμε τις τοπικές δυνάμεις για να διεκδικήσουμε από την κεντρική πίτα αυτό που δικαιούται αυτή η περιοχή και το έχει στερηθεί για πάρα πολλά χρόνια». Ευάγγελος Λαμπάκης, Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης Τελευταίος απηύθηνε χαιρετισμό ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, ο οποίος δήλωσε ότι είναι δίπλα στο έργο του Τεχνικού Επιμελητηρίου και ότι σα δήμος, θα κάνει ότι χρειαστεί για να μπορέσει η Θράκη να κατακτήσει το ρόλο που της αξίζει, τονίζοντας τα εξής: «ως Θράκη, ως θρακιώτες, πρέπει να συσπειρωθούμε, να απαιτήσουμε και επιτέλους να διεκδικήσουμε γιατί έχουμε πάρα πολύ δύναμη και όλοι εμείς οι οποίοι θέλουμε να κοινωνική ή επιστημονική ελίτ, δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας για να μπορέσουμε να πετύχουμε κάποια πράγματα από αυτά που χάσαμε και μας τα χρωστούν από το κεντρικό κράτος των Αθηνών». 7
8 Το Περιφερειακό Τμήμα Θράκης του ΤΕΕ, έχει καθιερώσει κάθε χρόνο να βραβεύει τους μαθητές της Θράκης που αρίστευσαν με την εισαγωγή τους στις πολυτεχνικές σχολές της χώρας. Φέτος, τα δύο βραβεία δόθηκαν: Α. Στον Στέφανο Τζιαμπάζη του Κων/νου, από το 4ο Γενικό Λύκειο Αλεξανδρούπολης, χρηματικό βραβείο 800 ευρώ ως επιτυχών από τη Θράκη, με μεγαλύτερη βαθμολογία σε Πολυτεχνική Σχολή της χώρας (σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Η/Υ Θεσσαλονίκης) με 19.338 μόρια. Το βραβείο παρέδωσε ο Πρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ-Θράκης κ. Ζαχαρίας Τσαπνίδης. Β. Στον Ιωάννη Καραμπίνη του Αθανασίου, από το 3ο Γενικό Λύκειο Ξάνθης, χρηματικό βραβείο 700 ευρώ, ως επιτυχών από τη Θράκη με τη μεγαλύτερη βαθμολογία στην Πολυτεχνική Σχολή του Δ.Π.Θ. (σχολή Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης του ΔΠΘ) με 18.945 μόρια. Το βραβείο παρέδωσε ο Αντιπρόεδρος της Αντιπροσωπείας του ΤΕΕ-Θράκης κ. Αναστάσιος Αναγνώστου.
Oμιλία του Προέδρου του ΤΕΕ-Θράκης Νικόλαου Παπαθανασίου Εκ μέρους της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ- ΘΡΑΚΗΣ σας ευχαριστώ όλους για την παρουσία σας στην σημερινή εκδήλωση του Τμήματός μας, και σας εύχομαι ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ και ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ Η σημερινή εκδήλωση, αδιάλειπτα επαναλαμβανομένη σε όλη την διάρκεια ύπαρξης του περιφερειακού Τμήματος μας, εκτός από την ικανοποίηση του εθιμοτυπικού αισθήματος του λαού και της σύσφιξης των σχέσεων των μελών μας αποσκοπεί στην συνέχιση του δημοκρατικού πνεύματος των μηχανικών που ριζώθηκε στην συνείδηση και στην δομή της οργάνωσής των μηχανικών, από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του ΤΕΕ όταν ο περιορισμένος αριθμός τους επέτρεπε την άμεση δημοκρατία στις συνελεύσεις της Κεντρικής Αντιπροσωπείας. Αυτός είναι ένας πρόσθετος λόγος που επιβάλλει να γίνεται από τον πρόεδρο του Τμήματος μία σύντομη ενημέρωση για την δράση του Τμήματος μέχρι σήμερα, καθώς και αναφορά για τους προγραμματισθέντες στόχους για τον καινούργιο χρόνο. Ιδιαίτερα η παρουσία των εκπροσώπων των πολιτικών αρχών του γεωγραφικού μας διαμερίσματος επιτάσσει την κατάθεση της «πολιτικής» του Τμήματος στην κατεύθυνση της αναπτυξιακής προοπτικής της Θράκης όπως αυτή έχει διαμορφωθεί και εγκριθεί από την Αντιπροσωπεία του Τμήματος. Το Περιφερειακό Τμήμα Θράκης του ΤΕΕ, αποτελεί με διαφορά τον μεγαλύτερο επιστημονικό φορέα της Θράκης, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον επίσημο αριθμό των μελών του. Το Τμήμα αριθμεί σήμερα 2100 εγγεγραμμένα μέλη, αλλά η αριθμητική του δύναμη είναι πολύ μεγαλύτερη αν συνυπολογισθούν οι Μηχανικοί που εργάζονται σε Δημόσιες Υπηρεσίες, σε Τεχνικές Εταιρίες ή απασχολούνται στην Βιομηχανία και οι οποίοι ξεκίνησαν την επαγγελματική τους σταδιοδρομία από άλλες περιοχές της χώρας και εξακολουθούν να παραμένουν εγγεγραμμένοι στο δυναμικό άλλων περιφερειακών τμημάτων. 9
σπουδαιότητα και το αυξημένο ειδικό βάρος της παρουσίας του ΤΕΕ στην περιοχή, δεν προσδιορίζεται Η μόνο από τον αριθμό των μελών του. Ενισχύεται από την ευρύτητα των ειδικοτήτων και κατά συνέπεια των πολλαπλών εξειδικευμένων γνώσεων των Μηχανικών, γεγονός που του παρέχει την δυνατότητα διαμόρφωσης θέσεων και προτάσεων σε ένα ευρύτατο φάσμα ζητημάτων που αφορούν την ανάπτυξη, την κατασκευή τεχνικών έργων, την παιδεία, την χωροταξική πολεοδομική και συγκοινωνιακή οργάνωση και ρύθμιση, την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος του διατηρητέου δομικού αποθέματος και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Κυρίως όμως από την συστηματική και άοκνο προσπάθεια που καταβάλλεται για την παραγωγή άποψης για όλα τα σημαντικά ζητήματα της περιοχής που εμπίπτουν στο θεσμοθετημένο πεδίο δράσης του. Προσπάθεια που στηρίζεται στην εθελοντική συμμετοχή των μηχανικών στο έργο του ΤΕΕ, παρακινούμενοι από την υψηλή κοινωνική ευαισθησία που αποκτούν στην διάρκεια της φοίτησης τους Στην κατεύθυνση αυτή συνοπτικά θα αναφέρω, ότι με πρωτοβουλίες του ΤΕΕ-Θράκης παρήχθησαν οι επιστημονικά και τεχνικά τεκμηριωμένες θέσεις για την έκδοση Διατάγματος οριοθέτησης και προσδιορισμού των όρων και περιορισμών των χρήσεων στους υγροβιότοπους Ξάνθης Ροδόπης ενσωματώνοντας στις διατάξεις του για πρώτη φορά την ανάπτυξη με την ταυτόχρονη ανάδειξη και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, την δρομολόγηση παραγωγής ολοκληρωμένης άποψης για την εκτίμηση των επιπτώσεων και την ορθολογική διαχείριση του έργου «Πετρελαιαγωγός Μπουργκάζ- Αλεξανδρούπολης», την ανάδειξη των περιβαλλοντικών αλλά και οικονομικών επιπτώσεων από την εξόρυξη χρυσού που επιδιώκεται από ιδιωτικές εταιρείες στην περιοχή μας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι θέσεις του Τμήματος σε όλες τις περιπτώσεις υπερέβησαν στενές συντεχνιακές προσεγγίσεις. Είναι χαρακτηριστικό το στις πολυτεχνικές σχολές, την αγάπη για τον τόπο τους και την συνειδητοποίηση ότι η επαγγελματική τους πρόοδος και ευημερία είναι συνάρτηση της ανάπτυξης της Θράκης. πυραμοειδής διάρθρωση του ΤΕΕ Θράκης, με την Η στελέχωση των Οργάνων του τουλάχιστον από 150 μηχανικούς, και η διαλεκτική σύνθεση που επικρατεί στην διαμόρφωση και παραγωγή των θέσεων του, διασφαλίζει την επιστημονικά τεκμηριωμένη και ταυτόχρονα απαλλαγμένη από υποκειμενικές προσεγγίσεις ή πολιτικές σκοπιμότητες στήριξη της τοπικής κοινωνίας και των Αρχών της για όλα τα μεγάλα τεχνικά, αναπτυξιακά και περιβαλλοντικά ζητήματα που ενσκήπτουν. Οι Δ/κσεις του ΤΕΕ-Θράκης διαχρονικά, ωθούμενες από τον καταγεγραμμένο ζήλο τους για το μέλλον και την ανάπτυξη της περιοχής, αξιοποιώντας τις παραπάνω δυνατότητες κατέστησαν το ΤΕΕ-Θράκης τον μοναδικό Τοπικό Φορέα που να διαθέτει την δυνατότητα παραγωγής πρωτογενούς άποψης για όλα τα μεγάλα αναπτυξιακά τεχνικά περιβαλλοντικά ζητήματα που ενσκήπτουν στην περιοχή μας. 10 παράδειγμα της παρέμβασης κατά της άκρατης κερδοσκοπικής οικοπεδοποίησης των ΕΚΤΕΝΕΠΟΛ σε Ξάνθη και Κομοτηνή, μολονότι ότι για πρώτη φορά από την έκνομη αυτή δραστηριότητα, δίνονταν από την ιδιοκτήτρια Εταιρεία ευκαιρίες απασχόλησης στους ντόπιους κατασκευαστές και μελετητές. Όμως ιδιαίτερα θα πρέπει να επισημανθεί, ο σεβασμός που επιδεικνύεται στην δεοντολογία που διέπει τις διαδικασίες παραγωγής
απόψεων προκειμένου να διασφαλισθεί και να εδραιωθεί η αξιοπιστία και αντικειμενικότητα του Φορέα μας. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ότι κανένα μέλος της Δ/κσας Επιτροπής αλλά και των Ομάδων Εργασίας που συστήνουμε για το θέμα της εξόρυξης χρυσού, δεν εμπλέκεται σε επαγγελματική συνεργασία με τις Επιχειρήσεις, αντίθετα από κάποιους άλλους επιστημονικούς φορείς ή Επιτροπές, εντός της Θράκης ή και ξένους προς αυτήν, που ενώ τα μέλη τους εκπονούν μελέτες για λογαριασμό των παραπάνω Εταιρειών διεκδικούν βήμα για αντικειμενική ενημέρωση της κοινωνίας και των απλών πολιτών. Όσον αφορά την αναπτυξιακή στρατηγική της Θράκης είναι γνωστό ότι το ΤΕΕ-Θράκης καταρτίζει ολοκληρωμένη πρόταση που τακτικά επικαιροποιείται ανάλογα με τις οικονομικές και αναπτυξιακές εξελίξεις, την οποία γνωστοποιεί σε όλες τις Πολιτικές Αρχές της Θράκης και συγχρόνως την αναρτά στο διαδίκτυο για ευρύτερη δημοσιοποίηση. Δεν είναι σκόπιμο επομένως να γίνει σήμερα εκτενέστερη παρουσίασή της. Αξίζει όμως μία ειδική αναφορά στην πριν από χρόνια πρωτοποριακή τεκμηρίωση και υποστήριξη της κατάρτισης ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου της Θράκης που θα στηρίζεται στην συνεργασία και την συμπληρωματικότητα και όχι στην καχυποψία, την στείρα αντιπαράθεση και τον ανταγωνισμό μεταξύ των Νομών είτε μεταξύ των μεγάλων (κυρίως των μητροπολιτικών) Δήμων της Θράκης. Ο λόγος είναι ότι ενώ σήμερα οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης καθιστούν την παραπάνω πρόταση εύληπτη και λογική, η υποστήριξή της από το ΤΕΕ-Θράκης το προηγούμενο διάστημα υπήρξε πεδίο συγκρούσεων με άλλους Φορείς των τοπικών κοινωνιών. Και μία επίκαιρη επισήμανση στην κατεύθυνση της αναπτυξιακής προοπτικής της περιοχής μας. Στο κλίμα της γενικευμένης απαισιοδοξίας που επικρατεί και της αμφισβήτησης της αποτελεσματικότητας κάθε προσπάθειας που θα συμβάλλει στην αναχαίτιση της ύφεσης ιδιαίτερη προσοχή και άμεση αντιμετώπιση από τις Τοπικές Αρχές απαιτούν δύο κίνδυνοι που ελλοχεύουν και είναι πλέον ορατοί. Ο λόγος είναι ότι οι βλαπτικές τους επιπτώσεις τους στο ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον της περιοχής θα απαιτήσουν μακριά περίοδο ανάκαμψης στην περίπτωση που δεν θα είναι και μη αναστρέψιμες. Ο πρώτος αφορά την μετεγκατάσταση για εξεύρεση εργασίας νέων κυρίως αλλά και μεγαλυτέρων σε ηλικία επιστημόνων στα μεγάλα αστικά κέντρα και τελευταία σε χώρες του εξωτερικού που υπονομεύουν και αποδυναμώνουν την δυναμική του κοινωνικού ιστού, και ο δεύτερος στην πρόκληση εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων βλαβών στο φυσικό κυρίως περιβάλλον της περιοχής που αποτελεί και το ισχυρότερο συγκριτικά αναπτυξιακό πλεονέκτημα της. οικονομική κρίση στην οποία έχει περιέλθει η Η Χώρα μας το διάστημα των τελευταίων δύο χρόνων, με ιδιαίτερη σφοδρότητα έπληξε τον τεχνικό κόσμο της και ιδιαίτερα τους διπλωματούχους μηχανικούς. Η παραπάνω πρόταση ενδεχομένως να ακούγεται υπερβολική επειδή στο κοινωνικώς γίγνεσθαι απουσίασαν μέχρι σήμερα δυναμικές κινητοποιήσεις των μηχανικών, οι οποίες δυστυχώς είναι ο μοναδικός και καθοριστικός παράγοντας που διαμορφώνει την κοινωνική αντίληψη. Ενδεχομένως να υπάρχουν και πολλοί συμπολίτες μας που θεωρούν ότι νόμοι και διατάγματα της περιόδου αυτής πρόσφεραν καινούργιο και μεγάλο επαγγελματικό αντικείμενο στους μηχανικούς, οι οποίοι θα πρέπει να θεωρούνται ότι έτυχαν προνομιακής μεταχείρισης και ότι επαγγελματικά ευημερούν. αιτία της παραπάνω αντίθεσης θα πρέπει να αναζητηθεί στην έλλειψη αγωνιστικής συνδικαλιστικής Η εμπειρίας κυρίως στους ελεύθερους επαγγελματίες μηχανικούς και στην εδραιωμένη αντίληψη του ΤΕΕ ότι η αντιμετώπιση των ζητημάτων αυτών θα πρέπει να γίνεται κυρίως μέσα από την διαβούλευση με την Κυβέρνηση και την κατάθεση εμπεριστατωμένων προτάσεων στους αρμόδιους Υπουργούς και όχι με την καλλιέργεια εντυπώσεων. 11
πραγματικότητα βέβαια είναι Η απόλυτα διαφορετική, και αυτό το γνωρίζουν καλά οι ίδιοι οι μηχανικοί και κυρίως το βιώνουν επώδυνα οι γονείς των νέων συναδέλφων που καθημερινά και περισσότερο πείθονται ότι η αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό αποτελεί την μοναδική διέξοδο για την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Η αλήθεια είναι ότι η οικονομική κρίση έχει επιφέρει βαρύτατα πλήγματα στην απασχόληση των μηχανικών που δεν είναι δυνατόν να καταγραφεί με ακρίβεια εξαιτίας της αυτασφάλισης που ισχύει για τους ελεύθερους επαγγελματίες και της μη αναγνώρισης από την Πολιτεία της έννοιας του άνεργου μηχανικού. Το τελευταίο διάστημα, στο όνομα της κρίσης χρέους και ελλείμματος που διέρχεται η Χώρα μας, οι μηχανικοί δέχθηκαν έναν καταιγισμό νομοθετημάτων, αποφάσεων και πολιτικών επιλογών που οδήγησαν στον μηδενισμό της επαγγελματικής τους δραστηριότητας. 12 Συγκεκριμένα: Θεσμοθετήθηκε νέος τρόπος φορολόγησής τους καταργώντας τους αντικειμενικούς συντελεστές όταν 900 χιλιάδες επιτηδευματίες της Χώρας διαπραγματεύονται μέχρι και σήμερα την θέσπιση παρόμοιων συντελεστών. Δεν επιχειρήθηκε καν να αντιμετωπισθούν φορολογικές αδικίες όπως είναι η ετήσια ανεξάρτητη φορολόγηση όταν τα έξοδα μίας μελέτης ή έργου πραγματοποιούνται σε διάστημα πολλών χρόνων τα δε έσοδα συνήθως και ακόμη περισσότερο σήμερα εισπράττονται τον ίδιο χρόνο. Αυθαίρετα και έξω από κάθε λογική οι μηχανικοί κατατάχθηκαν στα «κλειστά επαγγέλματα» με πρόσχημα την μείωση του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών όταν σε άλλες επιστημονικές ομάδες ισχύει ακόμη περιοριστικός αριθμός στην άσκηση του επαγγέλματος η δε κατάργησή του όχι μόνο αποτελεί την «κόκκινη γραμμή» αντίστασής τους αλλά ούτε υπάρχει καμία αναφορά
σε δηλώσεις των αρμοδίων Υπουργών καθώς και στους σχολιασμούς του θέματος από τα ΜΜΕ. Καταβάλλεται συστηματική προσπάθεια μέσα από ΠΔ, νόμους και τροπολογίες «πανεπιστημιοποίησης» των ΤΕΙ, απόδοση στους αποφοίτους τους ισότιμων επαγγελματικών δικαιωμάτων με τους διπλωματούχους μηχανικούς και κατάταξη τους στην κατηγορία ΠΕ από την κατηγορία ΤΕ για όσους υπηρετούν στο Δημόσιο. Εξουθενώθηκαν οικονομικά και ηθικά οι μηχανικοί του Δημοσίου από την κατάργηση και συγχώνευση φορέων και υπηρεσιών, την απόλυση μέσω της εργασιακής εφεδρείας, την κατάργηση κλαδικών επιδομάτων. Ταυτόχρονα όλο και μεγαλύτερο τεχνικό αντικείμενο αρμοδιότητας του Δημοσίου μεθοδεύεται να εκχωρηθεί σε ιδιώτες. Επιβλήθηκε σιωπηρή στάση πληρωμών από το Δημόσιο και την τοπική αυτοδιοίκηση σε εργολήπτες και μελετητές. Καταργήθηκε ο προγραμματισμός νέων έργων και μειώθηκε δραματικά το ΠΔΕ που ταυτόχρονα με την αδυναμία υλοποίησης του ΕΣΠΑ και την έλλειψη κινήτρων αναθέρμανσης των ιδιωτικών έργων μηδένισαν το τεχνικό αντικείμενο. Κατηγορήθηκαν και σπιλώθηκαν οι τεχνικές υπηρεσίες του Δημόσιου και οι συνάδελφοι μηχανικοί, ιδιαίτερα οι πολεοδομικές υπηρεσίες, για ύποπτες συναλλαγές διαφθορά, με διαφαινόμενο στόχο την διευκόλυνση της διεύρυνσης της επιχειρούμενης ιδιωτικοποίησής του. Μετατράπηκαν τα αποθεματικά του ΤΣΜΕΔΕ με μονομερή πράξη της ΤτΕ σε ομόλογα με συνέπεια σε πρώτη εκτίμηση να παρουσιάζουν απώλειες του 40%. Η υφαρπαγή αυτή σε συνδυασμό με τις αναγγελθείσες αυξήσεις των ασφαλιστικών εισφορών, και ειδικά των νέων συναδέλφων, μαθηματικά οδηγούν στην κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος των μηχανικών και του ΤΣΜΕΔΕ, του πλέον εύρωστου και ίσως και μοναδικού ασφαλιστικού Ταμείου της χώρας, και ουσιαστικά στην κατάργηση της ανάγκης ύπαρξής του ίδιου του ΤΕΕ. Η καταλογισμός όμως αποκλειστικά στην χρηματοπιστωτική κατάσταση της Χώρας, της κρίσης που βιώνουν οι έλληνες μηχανικοί και όλοι οι εργαζόμενοι είναι τουλάχιστον επιφανειακός και αφοριστικός. Υπάρχουν βαθύτερες και διαχρονικές αιτίες που αν δεν αντιμετωπισθούν άμεσα οι συνέπειες της σημερινής ύφεσης θα είναι μη αναστρέψιμες. Αυτές θα πρέπει να αναζητηθούν στις εγγενείς αδυναμίες του πολιτικού συστήματος, στις λανθασμένες οικονομικές και αναπτυξιακές επιλογές, στην προσκόλληση σε αποστεωμένες νοοτροπίες του παρελθόντος. Ειδικότερα: Η μη καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και επίλυσης διαχειριστικών ζητημάτων που οδήγησαν την χώρα να είναι ουραγός στην αξιοποίηση και απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Η δραματική μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και ειδικότερα του περιεχομένου του τεχνικού αντικειμένου που τείνει πλέον να μηδενισθεί, που οδηγεί στην συρρίκνωση αν όχι και στην διάλυση των κατασκευαστικών και μελετητικών Εταιρειών και Γραφείων. Η απαξίωση της σημασίας της «Μελέτης» για την απορρόφηση των διατιθεμένων κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικότερα κάτω από τις σημερινές οικονομικές συνθήκες και όταν η αμοιβή των μελετών αντιστοιχεί περίπου στο 5% της δαπάνης των αντιστοίχου έργου, είναι τουλάχιστον ακατανόητη η έλλειψη μελετών που αποτελούν την προϋπόθεση χρηματοδότησης έργων από ευρωπαϊκά προγράμματα. Η καθυστέρηση υλοποίησης του χωροταξικούπολεοδομικού σχεδιασμού της Χώρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολεοδομικές μελέτες που είχαν ανατεθεί προ δεκαετίας «καρκινοβατούν» όταν η χρηματοδότησή τους δεν επιβαρύνει το Δημόσιο αλλά μετά από νομοθετική ρύθμιση έχει μεταβιβασθεί στους ιδιοκτήτες των εκτάσεων που πολεοδομούνται και που είναι οι ωφελούμενοι.