Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Ασκήσεις στο Μάθημα: «Κοστολόγηση» (Έκδοση B) Φεβρουάριος 2013 Διδάσκοντες: Δρ. Παντελίδης Π., επίκουρος καθηγητής ΤΕΙ Σερρών Δρ. Δρογαλάς Α. Γεώργιος, επιστημονικός συνεργάτης ΤΕΙ Σερρών
2 Η συγγραφή των ασκήσεων βασίστηκε στα βιβλία: 1. Καραγιώργος, Θ. και Πετρίδης, Α. (2010) Μηχανογραφημένη Κοστολόγηση, εκδόσεις Αλεξοπούλου, Θεσσαλονίκη. 2. Βενιέρης, Γ., Κοέν, Σ. και Κωλέτση, Μ. (2005) Λογιστική Κόστους Αρχές και εφαρμογές, P.I. Publishing, Αθήνα. Copyright Σέρρες, Φεβρουάριος 2013 Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος. All rights reserved 2
3 Περιεχόμενα Περιεχόμενα... 3 Κεφάλαιο 1. Κατάρτιση Φύλλου Μερισμού... 5 Άσκηση 1... 5 Άσκηση 2... 5 Άσκηση 3... 6 Άσκηση 4... 6 Άσκηση 5... 7 Κεφάλαιο 2. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος Αποτελέσματος με τη χρήση της Αναλυτικής Λογιστικής (εσωλογιστικώς)... 8 Άσκηση 6... 8 Άσκηση 7... 8 Άσκηση 8... 9 Άσκηση 9... 9 Άσκηση 10... 10 Άσκηση 11... 10 Άσκηση 12... 11 Κεφάλαιο 3. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος Αποτελέσματος με τη χρήση της Αναλυτικής Λογιστικής (εσωλογιστικώς)... 12 Άσκηση 13... 12 Άσκηση 14... 12 Άσκηση 15... 13 Άσκηση 16... 14 Άσκηση 17... 14 Άσκηση 18... 15 Κεφάλαιο 4. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος (εξωλογιστικώς και εσωλογιστικώς)... 17 Άσκηση 19... 17 Άσκηση 20... 18 3
4 Κεφάλαιο 5. Επαναληπτικές Ασκήσεις... 19 Άσκηση 21... 19 Άσκηση 22... 20 Άσκηση 23... 20 Άσκηση 24... 21 Άσκηση 25... 21 Άσκηση 26... 22 Άσκηση 27... 23 Παράρτημα... 24 4
5 Κεφάλαιο 1. Κατάρτιση Φύλλου Μερισμού Άσκηση 1 Σας δίνονται τα παρακάτω δεδομένα από το μηνιαίο Ισοζύγιο της Γενικής Λογιστικής της επιχείρησης «Κουκουμάκας ΑΕ.»: Λογαριασμοί Υπόλοιπα 60. Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 100.000 61. Αμοιβές και έξοδα τρίτων 20.000 62. Παροχές Τρίτων 60.000 63. Φόροι - τέλη 10.000 64. Διάφορα έξοδα 50.000 65. Τόκοι και Συναφή έξοδα 40.000 66. Αποσβέσεις 80.000 Η επιχείρηση έχει τις εξής πέντε (5) λειτουργίες: Παραγωγή, Διοίκηση, Έρευνα και Ανάπτυξη, Διάθεση και τέλος την Χρηματοοικονομική λειτουργία. Για τον μερισμό των δαπανών χρησιμοποιούνται τα παρακάτω κριτήρια: 1. Οι «Αμοιβές και έξοδα προσωπικού» βαρύνουν την Παραγωγή, Διοίκηση, Έρευνα και Ανάπτυξη, Διάθεση με τα ποσοστά 30%, 30%, 15% και 25% αντίστοιχα. 2. Οι «Αμοιβές και έξοδα τρίτων» βαρύνουν την Παραγωγή και Διοίκηση με την ίδια αναλογία. 3. Οι «Παροχές Τρίτων» με βάση διάφορα δικαιολογητικά βαρύνουν την Παραγωγή, Διοίκηση, Έρευνα και Ανάπτυξη, Διάθεση με την αναλογία 2, 1, 2, και 1 αντίστοιχα 4. Οι «Φόροι τέλη» την Παραγωγή, Διοίκηση και την Διάθεση με ποσοστά 2/10, 5/10 και 3/10 αντίστοιχα. 5. Tα «Διάφορα έξοδα» βαρύνουν τις αντίστοιχες λειτουργίες και με τα αντίστοιχα ποσοστά όπως οι «Φόροι τέλη». 6. Οι «Τόκοι και Συναφή έξοδα» βαρύνουν αποκλειστικά την Χρηματοοικονομική λειτουργία. 7. Οι «Αποσβέσεις» με βάση το Μητρώο Παγίων βαρύνουν την παραγωγή με ποσοστό 70% και το υπόλοιπο την Διοίκηση. Να καταρτιστεί το φύλλο μερισμού και να αναφέρεται 5 συμπεράσματα στα οποία καταλήγετε. Άσκηση 2 Η επιχείρηση «Παλιούκας ΑΕ» πλήρωσε για την ΔΕΗ 5.000 ευρώ. Η επιχείρηση έχει τρία τμήματα παραγωγής τα οποία διαθέτουν : Α. 10 λαμπτήρες 75w και 4 λαμπτήρες 150w. 5
6 Β. 8 λαμπτήρες 100w και 5 λαμπτήρες 150w. Γ. 6 λαμπτήρες 100w και 10 λαμπτήρες 150w. Στη συγκεκριμένη κοστολογική περίοδο αναλώνονται στο τμήμα Α. 8 ώρες, στο τμήμα Β. 12 ώρες και στο τμήμα Γ. 16 ώρες. Να γίνει ο μερισμός του εξόδου στα τρία τμήματα της παραγωγής. Άσκηση 3 Στη βιομηχανική επιχείρηση «Πουρτουλίδης ΑΕ» τηρούνται λογαριασμοί κατ είδος αυτοτελείς για κάθε δαπάνη. Οι εν λόγω λογαριασμοί έχουν χρεωθεί κατά τη χρήση του 2012 με τα ακόλουθα ποσά: Ηλεκτρικό ρεύμα κινήσεως 40.000 Πυρασφάλιστρα εγκαταστάσεων 20.000 Επισκευές και συντηρήσεις κτιρίων 10.000 Ενοίκια εργοστασίου 24.000 Πόσιμο νερό 30.000 Αποσβέσεις μηχανημάτων 10.000 Για τον μερισμό των εν λόγω κατ είδος χρησιμοποιούνται τα εξής κριτήρια Εγκατεστημένη ισχύς ηλεκτροκινητήρων: Ζ 1 ΗΡ 400, Ζ 2 ΗΡ 500, Ζ 3 ΗΡ 60, Ζ 4 ΗΡ 40 Αξία εγκαταστάσεων: Ζ 1 200.000, Ζ 2 160.000, Ζ 3 20.000, Ζ 4 20.000. Επιφάνεια κτιρίων: Ζ 1 700m 2, Ζ 2 600 m 2, Ζ 3 300 m 2, Ζ 4 400 m 2. Αριθμός εργαζομένων: Ζ 1 60, Ζ 2 100, Ζ 3 30, Ζ 4 10. Οι αποσβέσεις των μηχανημάτων στο τέλος της χρήσης είναι: Ζ 1 2.000, Ζ 2 3.000, Ζ 3 4.000, Ζ 4 1.000 (άμεση μέθοδος). Ζητείται να καταρτιστεί το φύλλο μερισμού. Άσκηση 4 Η επιχείρηση Δ για την παραγωγή του προϊόντος Χ αγόρασε με μετρητά Α ύλες 400.000 και βοηθητικές ύλες 120.000, κατέβαλε για ημερομίσθια 140.000 και για εργοδοτικές εισφορές ημερομισθίων 21.000, για μισθούς 110.000 και για εργοδοτικές εισφορές μισθών 16500, για ενοίκια 32.000, για ασφάλιστρα 240.000 και τέλος για φόρους 18.000. Η Δ διαθέτει 4 τμήματα: το τμήμα Εφοδιασμού, το τμήμα Παραγωγής, το τμήμα Διάθεσης και το τμήμα Διοίκησης,. 6
7 Για την παραγωγή του προϊόντος χ διαθέτει Α ύλες 300.000 και βοηθητικές ύλες 100.000. Έκανε υπολογισμό πως για την παραγωγή του προϊόντος χ διατέθηκαν: ημερομίσθια 100.000, μισθοί 80.000, ενοίκια 25.000, ασφάλιστρα 20.000, φόροι 15.000 και αποσβέσεις 40.000. Για τον μερισμό των παραπάνω δαπανών χρησιμοποιούνται τα εξής κριτήρια: Η διανομή (μερισμός) των ημερομισθίων στα διάφορα τμήματα-θέσεων κόστους - γίνεται βάσει του αριθμού των ωρών εργασίας που έγιναν στα διάφορα τμήματα. Στον Εφοδιασμό 4.000 ώρες, στην Παραγωγή 6.000 ώρες, στη Διάθεση 8.000 ώρες και στη Διοίκηση 2.000 ώρες. Η ίδια διανομή ισχύει και για τις αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές. Οι μισθοί διανέμονται ανάλογα του αριθμού των υπαλλήλων που εργάσθηκαν στα διάφορα τμήματα. Στον Εφοδιασμό 6, στην Παραγωγή 3, στη Διάθεση 2, και στη Διοίκηση 5. Η ίδια διανομή ισχύει και για τις αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές. Τα ενοίκια ανάλογα με τους αριθμούς 5:1:3:1, Τα ασφάλιστρα ανάλογα με τους αριθμούς 4:7:3:6, Οι φόροι ανάλογα με τους αριθμούς1:2:1:1, Οι αποσβέσεις ανάλογα με την αξία των παγίων στοιχείων που χρησιμοποιούνται σε κάθε τμήμα: Εφοδιασμός: 280.000, Παραγωγή:120.000, Διάθεση:100.000 και Διοίκηση: 200.000. Στη συνέχεια τα έξοδα Διοίκησης διανέμονται μεταξύ του Εφοδιασμού, της Παραγωγής και της Διάθεσης ανάλογα με τους αριθμούς 1:2:2. Ζητείται η κατάρτιση του Φύλλου Μερισμού. Άσκηση 5 Πραγματοποιήθηκαν δαπάνες μισθοδοσίας, όπου οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.200, το ΙΚΑ εργοδότη σε 300, το ΙΚΑ των εργαζομένων ανέρχεται σε 200 και ο ΦΜΥ σε 40. Κατά το μέσο όρο το 80% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή και το 20% στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για την ΔΕΗ αξίας 1.000, επιπλέον ΦΠΑ 13% (130) και για Δήμο και ΕΡΤ 200. Κατά το μέσο όρο το 30% οι δαπάνες για την ΔΕΗ αφορούν την διάθεση των εμπορευμάτων και το 70% τις διοικητικές υπηρεσίες. Παράλληλα, πληρώνεται η αμοιβή λογιστή αξίας 1.000 ευρώ συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23%.Παρακρατείται το 20% ως ΦΕΕ. Η αμοιβή του λογιστή αφορά αποκλειστικά την διοίκηση. Επιπλέον πληρώνονται τόκοι σε βάρος δανείου αξίας 2.000 ευρώ. Τέλος πληρώνεται ενοίκια που οφείλονται αξίας 2.000. 7
8 Κεφάλαιο 2. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος Αποτελέσματος με τη χρήση της Αναλυτικής Λογιστικής (εσωλογιστικώς) Άσκηση 6 Να διενεργηθούν οι εγγραφές στην γενική και αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων αξίας 1.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 2.000 μετρητοίς. 3. Πληρώνεται ενοίκιο αξίας 2.000. Το ενοίκιο αφορά τα κεντρικά γραφεία που στεγάζεται η διοίκηση. 4. Πληρώνεται ενοίκιο αξίας 1.000. Το ενοίκιο επιμερίζεται στα τμήματα παραγωγής και διοίκησης με βάση τα τετραγωνικά μέτρα. Ειδικότερα το τμήμα Διοίκησης καταλαμβάνει 200 τ.μ. και το τμήμα παραγωγής 800 τ.μ. 5. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 40.000 μετρητοίς. 6. Εισπράττονται έκτακτα κέρδη 5.000 7. Πληρώνονται για φορολογικά πρόστιμα και προσαυξήσεις 8.000 Άσκηση 7 Να διενεργηθούν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων αξίας 2.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 2.000 επιπλέον ΦΠΑ 23 %, 1.000 με πίστωση και το υπόλοιπο μετρητοίς. 3. Πληρώνονται ασφάλιστρα αξίας 2.000. Τα ασφάλιστρα αφορούν τα ασφάλιστρα πυρός για τις παραγωγικές εγκαταστάσεις της εταιρείας 4. Πληρώνονται φόροι - τέλη αξίας 1.000. Οι φόροι - τέλη επιμερίζονται στα τμήματα Διάθεσης και Διοίκησης με βάση τα ποσοστά 30 και 70 αντίστοιχα. 5. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 50.000 επιπλέον ΦΠΑ 23% το μισό μετρητοίς και το υπόλοιπο με γραμμάτια σε διαταγή της επιχείρησης. 6. Εισπράττονται έσοδα που αφορούν την προηγούμενη χρήση αξίας 7.000 7. Πληρώνονται έξοδα που αφορούν την προηγούμενη χρήση αξίας 5.000. 8
9 Άσκηση 8 Να διενεργηθούν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα υλών αξίας 2.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 3.000 μετρητοίς επιπλέον ΦΠΑ 23%. 3. Πληρώνονται ασφάλιστα αξίας 2.000. Τα ασφάλιστρα αφορούν τα κεντρικά γραφεία κατά 20% που στεγάζεται η διοίκηση και το υπόλοιπο την διάθεση. 4. Πληρώνεται ενοίκιο αξίας 3.000. Το ενοίκιο επιμερίζεται στα τμήματα παραγωγής και διοίκησης με βάση τα τετραγωνικά μέτρα. Ειδικότερα το τμήμα Διοίκησης καταλαμβάνει 40 τ.μ. και το τμήμα παραγωγής 60 τ.μ. 5. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 40.000 επιπλέον ΦΠΑ 23% το μισό μετρητοίς και το υπόλοιπο με γραμμάτια. 6. Εισπράττονται έκτακτα κέρδη 5.000 7. Πληρώνονται για φορολογικά πρόστιμα και προσαυξήσεις 8.000 Άσκηση 9 Να διενεργηθούν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων αξίας 5.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 60.000 συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23% με πίστωση. 3. Εξοφλείται ο προμηθευτής, 4. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 10.000 επιπλέον ΦΠΑ 23% το μισό επί πιστώσει και το υπόλοιπο με επιταγές σε διαταγή της επιχείρησης. 5. Καταβάλλονται ασφάλιστρα 10.000 (60% διάθεση και το υπόλοιπο Διοίκηση) 6. Κατέβαλε για πρόστιμο 1.500. 7. Πάγια με αξία κτήσης 2.000 και αποσβεσμένα πάγια 1.500, πουλήθηκαν αντί 300. 8. Κατέβαλε για παροχές τρίτων 3.000 (50% διοίκηση και 50% διάθεση) 9. Πληρώνονται τόκοι χρεωστικοί 2.300 9
10 Άσκηση 10 Να γίνουν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα προϊόντων αξίας 8.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 2.000 συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23% μετρητοίς 3. Λαμβάνεται δάνειο αξίας 300. 4. Κατέβαλε για έξοδα προηγούμενης χρήσης 3.000. 5. Πάγια με αξία κτήσης 3.000 και αποσβεσμένα πάγια 2.500, πουλήθηκαν αντί 800. 6. Καταβάλλονται 2.000 για έξοδα ΟΤΕ επιπλέον ΦΠΑ 23% (80% διοίκηση και 20% διάθεση) 7. Πληρώνονται τόκοι χρεωστικοί 2.300. 8. Εξοφλείται μισθοδοτική κατάσταση με μικτές αποδοχές 10.000. Από το ποσό αυτό παρακρατούνται για το Ι.Κ.Α. εργαζομένων 1.600 και για Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.) 200. οι εισφορές του εργοδότη για το Ι.Κ.Α. ανέρχονται σε 2.800. Η μισθοδοσία αφορά 5 εργαζομένους στην διοίκηση και 3 εργαζομένους στην διάθεση. (οι υπάλληλοι αμείβονται με το ίδιο ποσό). 9. Εξοφλούνται οι εισφορές στους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς. Άσκηση 11 Να γίνουν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα ημικατεργασμένων αξίας 10.000. 2. Αγοράζονται α ύλες αξίας 3.000 συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23% με πίστωση. 3. Καταβάλλονται για ασφάλιστρα 10.000 (60% διάθεση και το υπόλοιπο Διοίκηση) 4. Οφείλονται ενοίκια 500. 5. Εισπράττονται για έσοδα προηγούμενης χρήσης 2.000. 6. Καταθέτονται σε λογαριασμό όψεως στην Ε.Τ.Ε 3.000. 7. Πληρώνονται τόκοι σε βάρος δανείου 2.500. 10
11 Άσκηση 12 Να γίνουν οι εγγραφές στην γενική και στην αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα προιόντων αξίας 3.000. 2. Αγοράζονται α ύλες αξίας 3.000 επιπλέον ΦΠΑ 23% μετρητοίς. 3. Καταβάλλονται για ενοίκια 10.000 (40% διάθεση και το υπόλοιπο Διοίκηση) 4. Εισπράττονται για έσοδα προηγούμενης χρήσης 2.000. 5. Οφείλονται τόκοι 3.000. 6. Καταβάλλονται στην Δ.Ε.Η. 200 από υπηρεσίες κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος με Φ.Π.Α. 13% και επιπλέον 50 για Δήμο και ΕΡΤ και Δημοτικά Τέλη. Η ΔΕΗ αφορά 1.000 κιλοβατόρες από τον μετρητή στο εργοστάσιο και 500 κιλοβατόρες από τον μετρητή έξω από το εργαστήριο Έρευνας και Ανάπτυξης. 7. Προπληρώνονται ενοίκια αξίας 500. 8. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 10.000 επιπλέον ΦΠΑ 23%, το μισό μετρητοίς και το υπόλοιπο με πίστωση. 9. Εξοφλείται μισθοδοτική κατάσταση όπου 5 υπάλληλοι αμείβονται με 1.000 έκαστος μικτά και εργάζονται στην παραγωγή, ενώ 3 υπάλληλοι αμείβονται με 1.500 έκαστος και εργάζονται στις πωλήσεις-διάθεση των εμπορευμάτων Από το ποσό αυτό παρακρατούνται για το Ι.Κ.Α. εργαζομένων 15% και για Φόρο Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.) 1.000. Οι εισφορές του εργοδότη για το Ι.Κ.Α. ανέρχονται στο 30% (τα ποσοστά του ΙΚαΑ στρογγυλοποιήθηκαν για διδακτικούς λόγους). 10. Πωλούνται εμπορεύματα 50.000 επιπλέον ΦΠΑ 23%, το μισό με πίστωση και το υπόλοιπο με έκδοση επιταγών σε διαταγή της επιχείρησης. 11. Εισπράττονται οι απαιτήσεις από τους πελάτες. 11
12 Κεφάλαιο 3. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος Αποτελέσματος με τη χρήση της Αναλυτικής Λογιστικής (εσωλογιστικώς) Άσκηση 13 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της εμπορικής επιχείρησης Ευθυμιάδης ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 3.000 Αγορές εμπορευμάτων 29.000 Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων 2.000 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού (60% Διοίκηση και 40% Διάθεση) 10.000 Διάφορα έξοδα (20% Διοίκηση και 80% Έρευνα και Ανάπτυξη) 6.000 Τόκοι και συναφή έξοδα 2.000 Πωλήσεις εμπορευμάτων 90.000 Έκτακτες Ζημίες 10.000 Έκτακτα κέρδη 5.000 Να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών τόσο της γενικής όσο και της αναλυτικής λογιστικής. Άσκηση 14 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της εμπορικής επιχείρησης Πέτρου ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 3.500 Αγορές εμπορευμάτων 27.500 Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων 2.000 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού (40% Διοίκηση και 12.000 60% Διάθεση) Ενοίκια (30% Διοίκηση και 70% Διάθεση) 4.000 Διάφορα έξοδα (60% Διοίκηση και 40% Διάθεση) 5.000 Τόκοι και συναφή έξοδα 1.500 12
13 Αποσβέσεις (20% Διοίκηση και 80% Διάθεση) 800 Πωλήσεις εμπορευμάτων 80.000 Πιστωτικοί τόκοι 400 Έκτακτα κέρδη 500 Να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών τόσο της γενικής όσο και της αναλυτικής λογιστικής. Άσκηση 15 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της εμπορικής επιχείρησης Ματθιουδάκης ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό 20 Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 30.000 20 Αγορές εμπορευμάτων 60.000 20 Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων 10.000 60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 12.000 62 Ενοίκια 2.000 65 Τόκοι και συναφή έξοδα 1.000 70 Πωλήσεις εμπορευμάτων 50.000 73 Έσοδα από παροχή υπηρεσιών 10.000 81 Έκτακτα κέρδη 5.000 81 Έκτακτη Ζημία 3.000 Με τις υποθέσεις ότι υπάρχουν 3 εργαζόμενοι στην διοίκηση και 6 στην διάθεση (οι εργαζόμενοι πληρώνονται με το ίδιο μισθό), τα ενοίκια αφορούν τα κεντρικά γραφεία της διοίκησης της εταιρείας και οι τόκοι βαρύνουν αποκλειστικά την συγκεκριμένη λειτουργία, να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής. 13
14 Άσκηση 16 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της εμπορικής επιχείρησης Ατλαντίς ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 5.000 Αγορές εμπορευμάτων 37.000 Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων 2.000 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού (80% Διοίκηση και 20% Διάθεση) 20.000 Διάφορα έξοδα (20% Διοίκηση και 80% παραγωγή) 30.000 ΔΕΗ (30% Διοίκηση και 70% παραγωγή) 10.000 Τόκοι και συναφή έξοδα 5.000 Τόκοι - έσοδα 2.000 Πωλήσεις εμπορευμάτων 150.000 Ζημία από πώληση παγίου 3.0000 Έκτακτες Ζημίες 10.000 Να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής. Άσκηση 17 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της βιομηχανικής επιχείρησης Αμπελόεις ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό 20 Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 30.000 20 Αγορές εμπορευμάτων 60.000 21 Έτοιμα προϊόντα αρχής 20.000 23 Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής 10.000 24 Αρχικά αποθέματα πρώτων υλών 20.000 24 Αγορές πρώτων υλών 15.000 60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 18.000 62 Φόροι τέλη 3.000 65 Αποσβέσεις μηχανημάτων παραγωγής 10.000 14
15 70 Πωλήσεις εμπορευμάτων 50.000 71 Πωλήσεις προϊόντων 100.000 81 Έκτακτα έσοδα 6.000 81 Φορολογικά πρόστιμα 4.000 Με την υπόθεση ότι η απογραφή έδειξε πως: Αποθέματα εμπορευμάτων 40.000 Αποθέματα πρώτων υλών 5.000 Αποθέματα ετοίμων προϊόντων 10.000 Επιπλέον, υπάρχουν 3 εργαζόμενοι στην διοίκηση και 9 εργαζόμενοι στην παραγωγή (οι εργαζόμενοι πληρώνονται με το ίδιο μισθό) και οι φόροι τέλη αφορούν την διάθεση, να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής. Άσκηση 18 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της βιομηχανικής επιχείρησης Καραβασίλης ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό 20 Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 20.000 20 Αγορές εμπορευμάτων 80.000 21 Έτοιμα προϊόντα αρχής 10.000 23 Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής 10.000 24 Αρχικά αποθέματα πρώτων υλών 20.000 24 Αγορές πρώτων υλών 20.000 60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 20.000 65 Αποσβέσεις μηχανημάτων παραγωγής 10.000 66 Τόκοι χρεωστικοί 5.000 70 Πωλήσεις εμπορευμάτων 80.000 71 Πωλήσεις προϊόντων 100.000 82 Έσοδα προηγούμενης χρήσης 6.000 82 Έξοδα προηγούμενης χρήσης 4.000 15
16 Με την υπόθεση ότι η απογραφή έδειξε πως: Αποθέματα εμπορευμάτων 40.000 Αποθέματα πρώτων υλών 10.000 Αποθέματα ετοίμων προϊόντων 5.000 Επιπλέον, υπάρχουν 3 εργαζόμενοι στην διοίκηση και 9 εργαζόμενοι στην παραγωγή (οι εργαζόμενοι πληρώνονται με το ίδιο μισθό), να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής. 16
17 Κεφάλαιο 4. Υπολογισμός Καθαρού Αποτελέσματος (εξωλογιστικώς και εσωλογιστικώς) Άσκηση 19 Η επιχείρηση Αμπελόεις ΑΕ στην αρχή της κοστολογικής περιόδου είχε αποθέματα α ύλης Υ1 1000 τεμ. Αξίας 2,90 το καθένα, α ύλης Υ2 200 τεμ. Αξίας 1,00 το καθένα και αποθέματα εμπορευμάτων Ε 100 τεμ. Αξίας 1,10 το καθένα. Κατά τη διάρκεια της κοστολογικής περιόδου αγόρασε 200 τεμ. Υ1 με τιμή 3,50 ανά τεμάχιο και 100 τεμ. Ε με τιμή 1,30 ανά τεμάχιο. Η αποτίμηση των αποθεμάτων γίνεται με τη μέθοδο του μέσου σταθμικού κόστους. Παρήγαγε 100 τεμ. Προϊόντος Π. Για την παραγωγή του κάθε τεμαχίου απαιτούνται 10 τεμ. Υ1 και 2 τεμ. Υ2. Πραγματοποιήθηκαν και δαπάνες μισθοδοσίας. Οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.250 και η εργοδοτική εισφορά σε 375. Κατά το μέσο όρο το 80% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή των προϊόντων και το 20% στις διοικητικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν σε 80 τεμ. Π με τιμή 50 το καθένα και 20 τεμ. Ε με τιμή 1,25 το καθένα. Ζητείται ο εξωλογιστικός και εσωλογιστικός προσδιορισμός των μικτών αναλυτικών και του καθαρού αποτελέσματος. 17
18 Άσκηση 20 Η επιχείρηση «Ματθιουδάκης ΑΕ» στην αρχή της κοστολογικής περιόδου είχε αποθέματα α ύλης Υ1 1200 τεμ. Αξίας 3,00 το καθένα, α ύλης Υ2 300 τεμ. Αξίας 1,00 το καθένα και αποθέματα εμπορευμάτων Ε 100 τεμ. Αξίας 1,50 το καθένα. Κατά τη διάρκεια της κοστολογικής περιόδου αγόρασε 300 τεμ. Υ1 με τιμή 4,00 ανά τεμάχιο και 100 τεμ. Ε με τιμή 1,50 ανά τεμάχιο. Η αποτίμηση των αποθεμάτων γίνεται με τη μέθοδο του μέσου σταθμικού κόστους. Παρήγαγε 200 τεμ. Προϊόντος Π. Για την παραγωγή του κάθε τεμαχίου απαιτούνται 10 τεμ. Υ1 και 4 τεμ. Υ2. Πραγματοποιήθηκαν και δαπάνες μισθοδοσίας. Οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.300 και η εργοδοτική εισφορά σε 365. Οι εισφορές των εργαζομένων στους ασφαλιστικούς οργανισμούς ανέρχεται σε 208 Κατά το μέσο όρο το 70% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή των προϊόντων και το 30% στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για τον ΟΤΕ αξίας 1000 ευρώ και επιπλέον ΦΠΑ 23%. Κατά το μέσο όρο το 20% οι δαπάνες για τον ΟΤΕ αφορούν την παραγωγή των προϊόντων και το 80% τις διοικητικές υπηρεσίες. Τέλος πραγματοποιηθήκαν δαπάνες για την ΔΕΗ αξίας 1000 ευρώ, επιπλέον ΦΠΑ 13% και για δημοτικά τέλη 50 ευρώ. Κατά το μέσο όρο το 60% των δαπάνες για την ΔΕΗ αφορούν την παραγωγή των προϊόντων και το 40% τις διοικητικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν σε 80 τεμ. Π με τιμή 50 το καθένα και 20 τεμ. Ε με τιμή 1,25 το καθένα. Ζητείται ο εξωλογιστικός και εσωλογιστικός προσδιορισμός των μικτών αναλυτικών και του καθαρού αποτελέσματος. 18
19 Κεφάλαιο 5. Επαναληπτικές Ασκήσεις Άσκηση 21 Η επιχείρηση «Αδάμ ΑΕ» για την παραγωγή του προϊόντος Χ: αγόρασε με μετρητά Α ύλες 400.000 και βοηθητικές ύλες 120.000, κατέβαλε για μισθούς 200.000 και για εργοδοτικές εισφορές μισθών 30.000, για ενοίκια 40.000, και τέλος για φόρους 25.000. Η «Αδάμ ΑΕ» διαθέτει 3 τμήματα: το τμήμα Παραγωγής, το τμήμα Διάθεσης και το τμήμα Διοίκησης. Για την παραγωγή του προϊόντος χ διαθέτει Α ύλες 300.000 και βοηθητικές ύλες 100.000. Έκανε υπολογισμό πως για την παραγωγή του προϊόντος χ διατέθηκαν: μισθοί 100.000, ενοίκια 20.000, φόροι τέλη 10.000 και αποσβέσεις 40.000. Για τον μερισμό των παραπάνω δαπανών χρησιμοποιούνται τα εξής κριτήρια: Οι μισθοί διανέμονται ανάλογα του αριθμού των υπαλλήλων που εργάσθηκαν στα διάφορα τμήματα. Στην Παραγωγή 3, στη Διάθεση 2, και στη Διοίκηση 5. Η ίδια διανομή ισχύει και για τις αντίστοιχες εργοδοτικές εισφορές. Τα ενοίκια μερίζονται ανάλογα με την αναλογία 1/10, 4/10 στην Παραγωγή και την Διάθεση και το υπόλοιπο στην Διοίκηση Οι φόροι-τέλη μερίζονται με την ίδια αναλογία στην Διάθεση και την Διοίκηση. Οι αποσβέσεις μερίζονται άμεσα: Παραγωγή:10.000, Διάθεση:10.000 και Διοίκηση: 20.000. Στη συνέχεια τα έξοδα Διάθεσης επανεπιμερίζονται μεταξύ της Παραγωγής και της Διοίκησης ανάλογα με τους αριθμούς 1 και 2 αντίστοιχα. Ζητείται: 1. Η κατάρτιση του Φύλλου Μερισμού για την συνέχεια της κοστολογικής διαδικασίας. 2. Τα έξοδα Διοίκησης με τον πρώτο μερισμό. 3. Τα έξοδα Διάθεσης μετά τον δεύτερο μερισμό. 19
20 Άσκηση 22 Πραγματοποιήθηκαν δαπάνες μισθοδοσίας, όπου οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.200, το ΙΚΑ των εργαζομένων ανέρχεται σε 200, ο ΦΜΥ σε 40 και οι ασφαλιστικοί οργανισμοί σε 500. Κατά το μέσο όρο το 60% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή και το υπόλοιπο στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για την ΔΕΗ αξίας 1.000 συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 13% (130) και για Δήμο και ΕΡΤ 2100. Κατά το μέσο όρο το 20% οι δαπάνες για την ΔΕΗ αφορούν την διάθεση των εμπορευμάτων και το 80% τις διοικητικές υπηρεσίες. Παράλληλα, πληρώνεται η αμοιβή λογιστή αξίας 1.000 ευρώ επιπλέον ΦΠΑ 23%.Παρακρατείται το 20% ως ΦΕΕ. Η αμοιβή του λογιστή αφορά αποκλειστικά την διοίκηση. Επιπλέον πληρώνονται τόκοι σε βάρος δανείου αξίας 2.000 ευρώ. Τέλος πληρώνεται ο ΦΠΑ της περιόδου 2.000. Άσκηση 23 Να γίνουν οι εγγραφές στην γενική και αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα ά υλων αξίας 4.000 και εμπορευμάτων αξίας 2.000. 2. Αγοράζονται εμπορεύματα αξίας 2.000 επιπλέον ΦΠΑ 23 %, 1.000 με πίστωση και το υπόλοιπο μετρητοίς. 3. Πληρώνονται φόροι - τέλη αξίας 4.000. Οι φόροι αφορούν τις διοικητικές υπηρεσίες 4. Καταβάλλονται στην Δ.Ε.Η. 300 από υπηρεσίες κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος με Φ.Π.Α. 13% και επιπλέον 30 για Δήμο και ΕΡΤ και Δημοτικά Τέλη. Η ΔΕΗ αφορά 600 κιλοβατόρες από τον μετρητή στο εργοστάσιο και 300 κιλοβατόρες από τον μετρητή έξω από το εργαστήριο Έρευνας και Ανάπτυξης. 5. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 50.000 επιπλέον ΦΠΑ 23% το μισό μετρητοίς και το υπόλοιπο με επιταγές σε διαταγή της επιχείρησης. 6. Πληρώνονται τόκοι σε βάρος δανείου αξίας 1.000 7. Υπολογίζονται τόκοι 5.000 υπέρ της επιχείρησης. 8. Εισπράττονται έσοδα που αφορούν την προηγούμενη χρήση αξίας 7.000 9. Πληρώνονται έξοδα που αφορούν την προηγούμενη χρήση αξίας 5.000. 20
21 Άσκηση 24 Να γίνουν οι εγγραφές στην γενική και αναλυτική λογιστική. 1. Υπάρχουν αρχικά αποθέματα προϊόντων αξίας 2.000. 2. Αγοράζονται ύλες αξίας 2.000 επιπλέον ΦΠΑ 23 %, 500 με πίστωση και το υπόλοιπο μετρητοίς. 3. Πληρώνονται ασφάλιστρα αξίας 4.000. Τα ασφάλιστρα μερίζονται στην διοίκηση και Έρευνα- Ανάπτυξη με βάση τους αριθμούς 2 και 6 αντίστοιχα. 4. Πληρώνονται ασφάλιστρα αξίας 1.000, τα οποία επιμερίζονται στα τμήματα Διοίκησης και Διάθεσης με βάση τα ποσοστά 40 και 60 αντίστοιχα. 5. Πωλούνται εμπορεύματα αξίας 20.000 συμπεριλαμβάνεται ΦΠΑ 23% το μισό μετρητοίς και το υπόλοιπο με πίστωση. 6. Εισπράττονται έσοδα από λαχείο αξίας 7.000 7. Πληρώνονται για φορολογικά πρόστιμα και προσαυξήσεις 5.000. Άσκηση 25 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της εμπορικής επιχείρησης Ελευθεριάδης ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό Αρχικά αποθέματα εμπορευμάτων 5.000 Αγορές εμπορευμάτων 37.000 Τελικό απόθεμα εμπορευμάτων 2.000 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού (50% 20.000 Διοίκηση και 50% Διάθεση) ΔΕΗ (20% Διοίκηση και 80% παραγωγή) 10.000 Τόκοι και συναφή έξοδα 5.000 Πωλήσεις εμπορευμάτων 130.000 Έκτακτες Ζημίες 10.000 Να βρεθεί το καθαρό αποτέλεσμα με την διενέργεια των εγγραφών της αναλυτικής λογιστικής. 21
22 Άσκηση 26 Η επιχείρηση «Γκοτζαμάνης ΑΕ» στην αρχή της κοστολογικής περιόδου είχε αποθέματα α ύλης Υ1 1200 τεμ. Αξίας 3,00 το καθένα, α ύλης Υ2 300 τεμ. Αξίας 1,00 το καθένα και αποθέματα εμπορευμάτων Ε 100 τεμ. Αξίας 1,50 το καθένα. Κατά τη διάρκεια της κοστολογικής περιόδου αγόρασε 300 τεμ. Υ1 με τιμή 4,00 ανά τεμάχιο και 100 τεμ. Ε με τιμή 2,00 ανά τεμάχιο. Η αποτίμηση των αποθεμάτων γίνεται με τη μέθοδο του μέσου σταθμικού κόστους. Παρήγαγε 20 τεμ. Προιόντος Π. Για την παραγωγή του κάθε τεμαχίου απαιτούνται 8 τεμ. Υ1 και 6 τεμ. Υ2. Πραγματοποιήθηκαν και δαπάνες μισθοδοσίας. Οι τακτικές αποδοχές ανήλθαν σε 1.300, το ΙΚΑ εργοδότη σε 365, το ΙΚΑ των εργαζομένων ανέρχεται σε 210 και ο ΦΜΥ σε 40 ευρώ Κατά το μέσο όρο το 80% του χρόνου εργασίας αφιερώνεται στην παραγωγή των προϊόντων και το 20% στις διοικητικές υπηρεσίες. Επιπλέον πραγματοποιήθηκαν δαπάνες για την ΔΕΗ αξίας 1000 ευρώ, επιπλέον ΦΠΑ 13% (130) και για Δήμο και ΕΡΤ 100. Κατά το μέσο όρο το 30% οι δαπάνες για την ΔΕΗ αφορούν την παραγωγή των προϊόντων και το 70% τις διοικητικές υπηρεσίες. Την ίδια περίοδο οι πωλήσεις ανήλθαν σε 100 τεμ. Π με τιμή 60,00 το καθένα και 50 τεμ. Ε με τιμή 2,00 το καθένα. Ζητείται ο εξωλογιστικός προσδιορισμός των μικτών αναλυτικών και του καθαρού αποτελέσματος. 22
23 Άσκηση 27 Σας δίνονται τα υπόλοιπα των παρακάτω λογαριασμών της βιομηχανικής επιχείρησης Κουκουμάκας ΑΕ: Λογαριασμοί Ποσό Λογαριασμοί Ποσό 20 Αρχικά αποθέματα 30.000 63 Φόροι τέλη 3.000 εμπορευμάτων 20 Αγορές εμπορευμάτων 60.000 66 Αποσβέσεις μηχανημάτων 10.000 παραγωγής 21 Έτοιμα προϊόντα αρχής 20.000 70 Πωλήσεις εμπορευμάτων 50.000 23 Παραγωγή σε εξέλιξη αρχής 10.000 71 Πωλήσεις προϊόντων 150.000 24 Αρχικά αποθέματα πρώτων 20.000 81 Έκτακτα έσοδα 4.000 υλών 24 Αγορές πρώτων υλών 15.000 81 Φορολογικά πρόστιμα 6.000 60 Αμοιβές και έξοδα προσωπικού 18.000 Η απογραφή έδειξε πως: Αποθέματα εμπορευμάτων 40.000, Αποθέματα πρώτων υλών 5.000 και Αποθέματα ετοίμων προϊόντων 10.000 και αποθέματα παραγωγή σε εξέλιξη 5.000. Επιπλέον υπάρχουν 3 εργαζόμενοι στην διοίκηση και 9 στην παραγωγή και οι φόροι τέλη αφορούν την διάθεση. Να διενεργηθούν οι ημερολογιακές εγγραφές της αναλυτικής λογιστικής μέχρι και το καθαρό αποτέλεσμα. 23
24 Παράρτημα ΟΜΑΔΑ 9 η ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΕΩΣ (Λογαριασμοί κατά Προορισμό) 90 ΔΙΑΜΕΣΟΙ - ΑΝΤΙΚΡΙΖΟΜΕΝΟΙ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΙ 90.01 Αρχικά αποθέματα λογισμένα 90.02 Αγορές λογισμένες 90.06 Οργανικά έξοδα κατ' είδος λογισμένα 90.07 Οργανικά έσοδα κατ' είδος λογισμένα 90.08 Αποτελέσματα λογισμένα 91 ΑΝΑΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΞΟΔΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΣΟΔΩΝ 91.02 Αγορές αποθεμάτων ενσωματωμένες προϋπολογιστικά 91.06 Οργανικά Έξοδα κατ είδος ενσωματωμένα προϋπολογιστικά 91.07 Οργανικά Έσοδα κατ είδος ενσωματωμένα προϋπολογιστικά 92 ΚΕΝΤΡΑ (ΘΕΣΕΙΣ) ΚΟΣΤΟΥΣ 92.00 Έξοδα λειτουργίας παραγωγής 92.01 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 92.02 Έξοδα λειτουργίας ερευνών και αναπτύξεως 92.03 Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως 92.04 Έξοδα χρηματοοικονομικής λειτουργίας 93 ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (Παραγωγή σε εξέλιξη) 93.00 Κόστος παραγωγής 94 ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ 94.20 Εμπορεύματα 94.21 Προϊόντα έτοιμα και ημιτελή 94.24 Πρώτες και βοηθητικές ύλες - Υλικά συσκευασίας 96 ΕΣΟΔΑ - ΜΙΚΤΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 96.22 Μικτά αναλυτικά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως 96.20.70 Κόστος πωληθέντων εμπορευμάτων 96.20.71 Κόστος πωληθέντων προϊόντων 96.70 Πωλήσεις εμπορευμάτων 96.71 Πωλήσεις προϊόντων 96.73 Έσοδα από παροχή υπηρεσιών 98 ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 98.99 Αποτελέσματα χρήσεως 98.99.00 Μικτά αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως (Λ/96) 98.99.01 Έξοδα που βαρύνουν τα μικτά αποτ/τα εκμεταλλεύσεως (Λ/92) 98.99.99 Καθαρά αποτελέσματα (κέρδη ή ζημίες χρήσεως) 24