ΜΑΘΗΜΑ: ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Παναγιώτου Δημήτριος Συνοπτική Ανάλυση Εννοιών (Δείγμα από τις μερικές εκατοντάδες που διαθέτουμε) ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΜΟΡΦΕΣ Αστικά: ορίζονται από το Αστικό ή Ιδιωτικό Δίκαιο και αφορούν τις οικονομικές συναλλαγές, τις οικογενειακές σχέσεις, τα ζητήματα κληρονομιάς. Ατομικά: προσωπική ελευθερία και ασφάλεια, ανεξιθρησκία, ελευθερία σκέψης και έκφρασης, οικογενειακό άσυλο. Πολιτικά: «εκλέγειν» και «εκλέγεσθαι», ίδρυση πολιτικών κομμάτων, οργάνωση συνδικάτων. Κοινωνικά: ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, άσκηση εργασίας, προστασία φυσικού περιβάλλοντος. 1
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΠΟΥ ΤΑ ΑΠΕΙΛΟΥΝ Η καλλιέργεια του ατομικισμού και του ωφελιμισμού, η επικράτηση της ασυδοσίας και η χρήση αθέμιτων μέσων για την προώθηση των προσωπικών συμφερόντων. Η αναπαραγωγή μορφών κοινωνικής εκμετάλλευσης και αδικίας, η αποδυνάμωση του δημοκρατικού πολιτεύματος και η αδρανοποίηση των πολιτών. Η ανάπτυξη νέων μορφών εξουσιαστικού ελέγχου (π.χ. ηλεκτρονική παρακολούθηση) και η περιστολή κοινωνικών, πολιτικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων στο όνομα της δημόσιας α- σφάλειας. Η ιδεολογική χειραγώγηση και ο αδιόρατος έλεγχος που τα μέσα μαζικής ενημέρωσης α- σκούν στη σκέψη και στη συμπεριφορά των πολιτών. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥΣ Ενίσχυση του δημοκρατικού πολιτεύματος και διασφάλιση των αρχών της αξιοκρατίας, της ισότητας και της δικαιοσύνης. Καλλιέργεια της κοινωνικής συνείδησης των πολιτών και ενεργητική συμμετοχή τους στα πολιτικά δρώμενα μέσα από την ανάπτυξη μορφών συλλογικής δράσης. Τήρηση των νόμων, συνετή αξιοποίηση των δικαιωμάτων και υπεύθυνη εκτέλεση των υποχρεώσεων. Απαλλαγή του ανθρώπου από κάθε αρνητικό ετεροπροσδιορισμό και καλλιέργεια της αυτοβουλίας του. ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ Αποδεσμεύει τον άνθρωπο από τη δυναστεία των ενστίκτων και τον βοηθά να αποκτήσει αυτοκυριαρχία και αυτοέλεγχο. Στρέφει τον άνθρωπο στην καλλιέργεια των πνευματικών και ψυχικών αναγκών του και συμβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. 2
Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ύπαρξη και τη λειτουργία της πολιτικής και νομικής ελευθερίας. Ενισχύει τον αγώνα του ατόμου για τη δημοκρατία, την ειρήνη, την ισότητα, και τη δικαιοσύνη. ΕΝΤΥΠΩΣΙΟΘΗΡΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ Εντυπωσιοθηρία ονομάζεται η προσπάθεια πρόκλησης του ενδιαφέροντος και διέγερσης της προσοχής του δέκτη με τη χρήση αθέμιτων μεθόδων. ΜΕΘΟΔΟΙ Προβολή του επουσιώδους ως σημαντικού. Καλλιέργεια κλίματος εμπάθειας και φανατισμού. Άσκηση συναισθηματικής επίδρασης με αθέμιτα μέσα (π.χ. υποβλητική μουσική). Εμμονή σε γεγονότα που σοκάρουν και προκαλούν. Σκανδαλοθηρική διείσδυση στον ιδιωτικό βίο. ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Αποπροσανατολισμός της κοινής γνώμης. Ιδεολογική χειραγώγηση του κοινού. Επικράτηση της κοινωνικής παθητικότητας και της πολιτικής αδιαφορίας. Προβολή λανθασμένων προτύπων. ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 3
Κριτική στάση απέναντι στις μεταδιδόμενες πληροφορίες και ανάπτυξη πνευματικού ελέγχου. Άσκηση πίεσης στα μέσα ενημέρωσης από την πλευρά της κοινής γνώμης. Υπεύθυνη επιτέλεση του δημοσιογραφικού λειτουργήματος. ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΟΡΙΣΜΟΣ Βιοτεχνολογία ονομάζεται η εφαρμογή των τεχνικών της βιογενετικής στην παραγωγή νέων φυτικών και ζωικών ειδών προς χρήση και κατανάλωση από τους ανθρώπους. ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Αυξάνεται η συνολική ποσότητα της τροφής και προσφέρεται η δυνατότητα κάλυψης των διογκωμένων ανθρώπινων αναγκών. Δίνεται η ευκαιρία δημιουργίας τροφών με θεραπευτικές ιδιότητες για την καταπολέμηση πολλών ασθενειών. Ενισχύεται το εισόδημα των παραγωγών και τονώνεται η εθνική οικονομία λόγω του μικρότερου κόστους και της αυξημένης αποδοτικότητας των ειδών αυτών. ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ Η καλλιέργεια ή η εκτροφή τέτοιων ειδών, όσο προστατευμένη και αν είναι, δεν μπορεί να αποσοβήσει το ενδεχόμενο της γενετικής μόλυνσης και των υπόλοιπων όντων, η δε άρση των υ- παρχόντων περιορισμών στην καλλιέργεια ή στην εκτροφή των ειδών αυτών θα καταστήσει τη γενετική αυτή μόλυνση αναπόφευκτο και γενικευμένο φαινόμενο. Η διασπορά του μεταλλαγμένου γενετικού υλικού στο φυσικό περιβάλλον θα προκαλέσει αλλοιώσεις και μεταλλάξεις σε όλα τα είδη, θα ανατρέψει την υφιστάμενη οικολογική ισορροπία και θα πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες και αλυσιδωτές αντιδράσεις στη λειτουργία του οικοσυστήματος. Η κατανάλωση τέτοιων ειδών εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και λέγεται πως σε μακροχρόνιο ορίζοντα θα επιφέρει σταδιακές γονιδιακές μεταλλάξεις στο ίδιο το ανθρώπινο είδος. 4
Η προώθηση των μεταλλαγμένων ειδών δικαιώνει τη λογική της επέμβασης του ανθρώπου στο γενετικό κώδικα των φυτικών και ζωικών ειδών και προετοιμάζει το έδαφος για την ανάδειξη ορισμένων ισχυρών οικονομικών και πολιτικών κέντρων σε ρυθμιστή της γενετικής εξέλιξης πάνω στον πλανήτη. ΤΡΟΠΟ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΑΓΜΕΝΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Επιβολή από την πολιτεία περιοριστικών και απαγορευτικών μέτρων στη διακίνησή τους. Ολόπλευρη ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους που εγκυμονεί η χρήση τους. Ενεργοποίηση των ανθρώπων και συμμετοχή σε μορφές συλλογικής αντίδρασης (π.χ. μποϊκοτάζ προϊόντων). 5