ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Transcript

1 1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 6.1 Κοινωνικοποίηση και πολιτικοποίηση

2 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 1/13 Ένταξη και ενσωμάτωση στο κοινωνικό σύνολο Οριοθέτηση ορθών συμπεριφορών Κοινωνικοποίηση Εκμάθηση αξιών, κανόνων (κουλτούρας) Οριοθέτηση μέσων άσκησης δικαιωμάτων και εκπλήρωσης υποχρεώσεων 2

3 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 2/13 Στόχος της κοινωνικοποίησης Άτομο Ομαλή ένταξη στην κοινωνία Κοινωνία Διατήρηση κοινωνικής συνοχής 3

4 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 3/13 Εργασία Ομάδες Εκκλησία Σχολείο Οικογένεια 4

5 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 4/13 Αρχίζει με τη γέννηση Συνεχίζεται μέχρι τα βαθειά γεράματα 5

6 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 5/13 Η κοινωνικοποίηση τροποποιείται στον χώρο και στον χρόνο.

7 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 6/13 Κοινωνικοποίηση Πολλοί και διαφορετικοί φορείς κοινωνικοποίησης Πολυδιάστατη και πολύπλοκη διαδικασία Πολλά και διαφορετικά μηνύματα Διλημματική κατάσταση 7

8 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 7/13 Τελικά οι παράμετροι διαμόρφωσης της συμπεριφοράς του ατόμου είναι: Τα πρότυπα συμπεριφοράς της ομάδας και περιθώρια διαφοροποίησης Ο βαθμός αφομοίωσης και εσωτερίκευσης κανόνων και αξιών της ομάδας Εμπόδιο Αντιφατικά μηνύματα 8

9 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 8/13 Πολιτική κοινωνικοποίηση Η διαμόρφωση γνώμης και η υιοθέτηση στάσης για την πολιτική. Δηλ. για τους θεσμούς, την εξουσία, τις σχέσεις, τις διαδικασίες και τα γεγονότα που αναφέρονται στην πολιτική. 9

10 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 9/13 Η κριτική του πολίτη στα πολιτικά κόμματα Η στάση του πολίτη απέναντι στην ανισότητα και την εκμετάλλευση Η στάση του πολίτη στο πολιτικό γίγνεσθαι Η γνώμη του πολίτη για τον τρόπο άσκησης της εξουσίας Παραδείγματα πολιτικής κοινωνικοποίησης: Η συμμετοχή του πολίτη στα κοινωνικά κινήματα Η συμμετοχή του πολίτη στο σωματείο του χώρου όπου εργάζεται. 10

11 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 10/13 η μετάδοση γνώσεων, η καλλιέργεια αρχών και αξιών, η υιοθέτηση στάσεων και η δράση για θέματα που αφορούν στην πολιτική πραγματικότητα. η ένταξη του ατόμου σε ένα κόμμα και η δράση του για υπέρ των συμφερόντων του κόμματος. 11

12 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 11/13 Μεταβάλλεται στην πορεία του χρόνου Το περιεχόμενο της πολιτικοποίησης Εξαρτάται από τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις Του εκάστοτε κοινωνικούπολιτικού συστήματος 12

13 Δημοκρατικό σύστημα 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 12/13 Επιδιώκεται η συμμετοχή του πολίτη. Η συμμετοχή του πολίτη φοβίζει. Αυταρχικό σύστημα 13

14 6.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 13/13 Η πολιτεία δεν μπορεί να σταθεί χωρίς τη συμμετοχή των πολιτών της 14

15 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 6.2 Φορείς κοινωνικοποίησης/πολιτικοποίησης

16 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 1/14 Πρώτος και κυριότερος φορέας Οικογένεια Τρόπος επικοινωνίας, αξίες, κανόνες, πρότυπα συμπεριφορ άς, ρόλους 16

17 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 2/14 Ο τρόπος κοινωνικοποίησης από την οικογένεια εξαρτάται από το φύλο Την περιοχή Τον πολιτισμό 17

18 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 3/14 Οργανωμέ νη κοινωνικο ποίηση Σχολείο Διαμόρφωση πολιτών 18

19 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 4/14 Ικανοποίησ η κοινωνικών αναγκών Παρέες συνομηλίκων Ανάγκη αποδοχή ς και ένταξης 19

20 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 5/14 Ανάγκη για επικοινωνία και συναισθηματική έκφραση Καλύτερη ικανοποίηση κάποιων αναγκών Ανάγκη απόκτησης ταυτότητας Η ένταξη στην παρέα γίνεται Ψυχαγωγία, άθληση, εκδρομές Περιέργεια, παρακίνηση, καθοδήγηση 20

21 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 6/14 Γραπτός Τύπος Μ.Μ.Ε. Ηλεκτρ ονικός Τύπος Εφημερίδα, ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαδίκτυο 21

22 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 7/14 Δύναμη της εικόνας Δύναμη του γραπτού λόγου Ραδιοφωνική φαντασία 22

23 Η επίδραση των Μ.Μ.Ε. εξαρτάται από 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 8/14 Το είδος του μέσου Το περιεχόμενο του προγράμματος Τον χρόνο παρακολούθησης Την ηλικία, την μόρφωση και την προσωπικότητα του δέκτη 23

24 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 9/14 Τη χρήση τους κι αυτή διαφέρει από άτομο σε άτομο Ο βαθμός επίδρασης των Μ.Μ.Ε. εξαρτάται από 24

25 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 10/14 Πολιτικά κόμματα Βασικοί θεσμοί του πολιτικού συστήματος Απαραίτητοι για τη λειτουργία της δημοκρατίας Έχουν στόχο την κατάκτηση της εξουσίας Για να εφαρμόσουν το πρόγραμμά τους Έχουν διαφορετικές ιδεολογίες και απόψεις. Η λειτουργία τους προβλέπεται από το Σύνταγμα «Οι Έλληνες πολίτες που έχουν το εκλογικό δικαίωμα μπορούν ελεύθερα να ιδρύουν και να συμμετέχουν σε πολιτικά κόμματα που η οργάνωση και η δράση τους οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος». 25

26 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 11/14 Παιδαγω γικός θεσμός Μαθητική έκφραση για τα σχολικά θέματα Μαθητικές κοινότητες 26

27 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 12/14 Σκοπός των μαθητικών κοινοτήτων Είναι η μαθητεία στη δημοκρατία 27

28 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ Μαθητεία στη δημοκρατία σημαίνει: Ανάπτυξη δημοκρατικής συνείδησης Σεβασμός της αξίας και της προσωπικότητας του καθενός Ανάπτυξη της ατομικής και κοινωνικής ευθύνης Ανάπτυξη των ικανοτήτων και δυνατοτήτων του μαθητή Η άσκηση στους κοινωνικούς ρόλους 28

29 6.2 ΦΟΡΕΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ/ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ 13/14 29

30 30 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ 6.3 Ο κοινωνικός έλεγχος

31 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Οι κοινωνικοί κανόνες είναι πρότυπα συμπεριφοράς, κοινωνικά αποδεκτά με τα οποία ρυθμίζονται και αξιολογούνται οι συμπεριφορές των μελών της κοινωνίας. Η ύπαρξή τους είναι απαραίτητη για την κοινωνική συνοχή και τη σταθερότητα. 31

32 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ γονείς πολιτεία σχολείο εκκλησία σωματεία 32

33 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Κοινωνικοποίηση: μεταδίδει πρότυπα συμπεριφοράς. Κοινωνικός έλεγχος: διασφαλίζει τη συμμόρφωση με αυτά τα πρότυπα. 33

34 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Πότε ασκείται ο κοινωνικός έλεγχος; Με ποιον τρόπο ασκείται ο κοινωνικός έλεγχος; Είτε εκ των προτέρων, δηλ. προληπτικά. Είτε εκ των υστέρων, δηλ. κατασταλτικά. Είτε με επιβραβεύσεις, δηλ. θετική αξιολόγηση. Είτε με κυρώσεις, δηλ. αρνητική αξιολόγηση. 34

35 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Επιβράβευση: έπαινος και επιδοκιμασία Αποδοκιμασία: κυρώσεις και ψόγος 35

36 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Στόχος των επιβραβεύσεων και των κυρώσεων είναι ο έλεγχος της συμπεριφοράς η οποία πρέπει να κινείται μέσα σε ορισμένα όρια, ώστε να διατηρείται η συνοχή του κοινωνικού συνόλου. 36

37 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Στόχος των επιβραβεύσεων Είναι η επανάληψη της επιθυμητής συμπεριφοράς 37

38 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Στόχος των κυρώσεων είναι η αποφυγή της μη ορθής συμπεριφοράς, αυτής που έχει ξεφύγει από τα όρια. 38

39 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Τυπικός Άτυπος Αυτοέλεγχος 39

40 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Δεν ασκείται με θεσμοθετημέν α μέσα Άτυπος κοινωνικός έλεγχος Στηρίζεται στα ήθη, στα έθιμα, στις παραδόσεις, στους άγραφους κανόνες. Ασκείται με πολλούς τρόπους (υποδείξεις, χειρονομίες, μορφασμούς, σεβασμό, περιφρόνηση, κριτική, επιβράβευση, αποδοκιμασία. 40

41 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Ασκείται από θεσμοθετημένους φορείς. Τυπικός κοινωνικός έλεγχος Π.χ. η οικογένεια, το σχολείο, η θρησκεία, το κράτος. 41

42 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Ασκείται από το ίδιο το άτομο Αυτοέλεγχος Είτε γιατί έχει αποδεχθεί τους κανόνες είτε γιατί φοβάται την τιμωρία είτε και για τους δύο λόγους. 42

43 6.3 Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΌΣ ΈΛΕΓΧΟΣ Ο βαθμός αυτοελέγχου εξαρτάται: Από τον βαθμό εσωτερίκευσης των κανόνων 43