Η Ώρα της Γης 2011: Το Σάββατο σβήνουμε το φως Η Ωρα της Γης θα σηµάνει για µία ακόµα φορά το βράδυ του Σαββάτου στις 20.30. Φέτος όµως οι διοργανωτές µάς καλούν να κάνουµε κάτι περισσότερο από το να κατεβάσουµε τους διακόπτες για µία ώρα: Να δεσµευτούµε ότι για το υπόλοιπο του χρόνου θ ακολουθήσουµε έναν τρόπο ζωής φιλικότερο προς το περιβάλλον. Χωρίς άσκοπη κατανάλωση ενέργειας, µε λιγότερες εκποµπές ρύπων στην ήδη βεβαρηµένη ατµόσφαιρα Πέρυσι, οι πολίτες που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσµα έδειξαν, λένε οι οργανωτές, ότι µπορεί κάτι να γίνει. «Εκείνη τη µία ώρα που έκλεισαν τα φώτα, η κατανάλωση ενέργειας στη χώρα µας µειώθηκε κατά 500 µεγαβάτ. Τόση είναι η ενέργεια που καταναλώνουν µέσα σε µία ώρα περισσότερα από ένα εκατοµµύριο νοικοκυριά», λέει στα «ΝΕΑ» ο Γιώργος Βελλίδης, που είναι υπεύθυνος επικοινωνίας WWF. Η ανταπόκριση ήταν µεγάλη σε κάθε γωνιά της Ελλάδα και το ίδιο αναµένεται να γίνει και τώρα. Αρκετοί πολίτες είχαν τηλεφωνήσει στο WWF για να ζητήσουν περισσότερες λεπτοµέρειες για την Ωρα της Γης. Ανα φέρουν, µάλιστα, ως χαρακτηριστική την περίπτωση ενός ιερέα σε αποµακρυσµένο χωριό που είπε στους υπεύθυνους της περιβαλλοντικής οργάνωσης ότι θα αναλάµβανε κατά το κυριακάτικο κήρυγµα να ενηµερώσει τους λιγοστούς κατοίκους να κλείσουν τα φώτα µόλιςη ώρα πάει 20.30. Θα πήγαινε, µάλιστα, στην κοντινότερη πόλη για να βγάλει
µερικές φωτοτυπίες το κήρυγµα και να το µοιράσει µετά τη λειτουργία, ώστε για να καταλάβει ο κόσµος τη σπουδαιότητα της συµβολικής αυτής κίνησης. Ενας κοινοτάρχης ανέφερε πάλι ότι, επειδή στην κοινότητα και την ευρύτερη περιοχή δεν υπάρχει τοπικός ραδιοφωνικός σταθµός για να γίνει µαζική ενηµέρωση των κατοίκων, θα έβγαινε στην πλατεία για να τους ενηµερώσει. Πέρυσι στις 27 Μαρτίου, λίγο πριν ξεκινήσει η Ωρα της Γης, η ζήτηση ηλεκτρικού ρεύµατος στη χώρα µας κυµαινόταν γύρω στα 7.150 µεγαβάτ. Οταν οι δείκτες του ρολογιού έδειξαν 20.30 και τα φώτα άρχισαν να σβήνουν, η κατανάλωση ενέργειας έπεσε στα 6.650 µεγαβάτ. «Η απόκλιση αυτή ισοδυναµούσε µε 500 τόνους διοξειδίου του άνθρακα λιγότερους στην ατµόσφαιρα της χώρας µας», προσθέτει ο Γ.Βελλίδης. Ποσότητα σηµαντική αλλά όχι αδικαιολόγητη, αν αναλογιστεί κανείς ότι πέρυσι κατέβασαν τον διακόπτη περισσότεροι από 1.016 φορείς και επιχειρήσεις, 248 δήµοι και κοινότητες, 282 εκπαιδευτικοί οργανισµοί και δεκάδες χιλιάδες πολίτες. Φέτος η συµµετοχή του κόσµου και των φορέων αναµένεται να είναι εξίσου «ηχηρή», όπως άλλωστε προκύπτει από τις δηλώσεις συµµετοχής που καταχωρίζονται στην ιστοσελίδα της πρωτοβουλίας www.wwf.gr/earthhour. Το WWF που εγκαινίασε την πρωτοβουλία αυτή το 2007 στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, για να λάβει παγκόσµιο χαρακτήρα την επόµενη χρονιά, επισηµαίνει ότι φέτος το ζητούµενο «δεν είναι να σβήσουµε απλώς τα φώτα για µία ώρα, αλλά ν αναλάβουµε µια δέσµευση ότι από εδώ και στο εξής θα προσπαθήσουµε να ζήσουµε σπαταλώντας λιγότερη ενέργεια». Μια τέτοια δέσµευση δεν απαιτεί στερήσεις για να γίνει πράξη. Ο περιορισµός της χρήσης του Ι.Χ. για αποστάσεις εντός της πόλης που µπορούν να καλυφθούν µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς ίσως είναι αρκετός. Ή ακόµη η αντικατάσταση των λαµπτήρων πυράκτωσης στο σπίτι µε λάµπες εξοικονόµησης ενέργειας µπορεί
να είναι επίσης µια λύση. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στις άλλες χώρες τα φώτα έσβησαν σε µνηµεία παγκόσµιας εµβέλειας, όπως η Ακρόπολη, ο Ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο, ο Πύργος του Αϊφελ στο Παρίσι, το Μπιγκ Μπεν στο Λονδίνο, το Κολοσσαίο στη Ρώµη. Στο σκοτάδι έµεινε για 60 λεπτά η όπερα του Σίδνεϊ, η Απαγορευµένη Πόλη στο Πεκίνο, ο ουρανοξύστης Εµπάιαρ Στέιτ Μπίλντινγκ στη Νέα Υόρκη, ο καθεδρικός ναός της Ουάσιγκτον. 600 ευρώ λιγότερα µόνο από τον φωτισµό ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ της ενέργειας που χρησιµοποιούµε στην Ελλάδα για φωτισµό αλλά και για ψύξη θέρµανση προέρχεται από ορυκτά καύσιµα. Η διαδικασία εξόρυξής τους και η µετατροπή τους σε ενέργεια που προς το παρόν είναι µονόδροµος για την κάλυψη των τεράστιων αναγκών της ανθρώπινης υποδοµής συνεπάγεται την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα στην ατµόσφαιρα. Τα αέρια αυτά ενοχοποιούνται για τη δηµιουργία του λεγόµενου φαινοµένου τουθερµοκηπίου και την αλλαγή του κλίµατος µε κύριο χαρακτηριστικό τη µακροπρόθεσµη αύξηση της µέσης θερµοκρασίας του πλανήτη. Παρά το γεγονόςότι η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιµα δεν φαντάζει ορατή στο προσεχές µέλλον, υπάρχουν ωστόσο τρόποι να περιορίσει κανείς την κατανάλωση ενέργειας µε απλές κινήσεις, αρχίζοντας από το σπίτι. Στην Ελλάδα εκτιµάται ότι περίπου το 14% της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύµατος προορίζεταιγια φωτισµό και ότι τα ελληνικάσπίτια καίνε ετησίως πάνωαπό 2.100 γιγαβατώρες. Η σπατάλη αυτή θα µπορούσενα περιοριστεί µετην αντικατάσταση τωνενεργοβόρων λαµπτήρων πυράκτωσης µελάµπες εξοικονόµησηςενέργειας. Παρά το γεγονός ότιείναι έως και 10 φορές ακριβότεροι από τους λαµπτήρεςπυράκτωσης, µακροχρόνια οι λαµπτήρες εξοικονόµησης αποδεικνύονταιιδιαίτερα οικονοµικοί: καταναλώνουν έωςκαι 80% λιγότερη ενέργεια σε σχέση µε τους συµβατικούς πουσπαταλούν το 90% τουηλεκτρικού ρεύµατος σε θερµότητα, ενώ η διάρκεια ζωής τους είναι τουλάχιστον
εξαπλάσια. Από στοιχεία του WWF Ελλάς προκύπτει ότι ένα ελληνικό νοικοκυριό κατά µέσο όρο φωτίζεται κάθε µέρα επί τεσσερισήµισι ώρεςαπό 4 λάµπες. Υποθέτοντας ότι χρησιµοποιούνται λαµπτήρες πυράκτωσης ισχύος 60 βατ, η ηµερήσια κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύµατος για φωτισµό ανέρχεται στις 0,24 κιλοβατώρες. Αν για το ίδιο χρονικό διάστηµα γινόταν χρήση λαµπτήρων εξοικονόµησης ενέργειας, θα έφτανε τις 0,044 κιλοβατώρες. Που σηµαίνει ότι 20 λαµπτήρες εξοικονόµησης ενέργειας (όσους περίπου χρειάζεται ένα σπίτι) στη διάρκεια της ζωής τους (πάνω από 6.000 ώρες λειτουργίας) καταναλώνουν κατά µέσο όρο 1.320 κιλοβατώρες, ενώ ισάριθµοι λαµπτήρες πυράκτωσης καίνε 7.200 κιλοβατώρες σε µόλις 1.000 ώρες. Με αυτά τα δεδοµένα, το συνολικό όφελος για ένα νοικοκυριό ανέρχεται περίπου στα 600 ευρώ καθ όλη τη διάρκεια ζωής των λαµπτήρων πυράκτωσης. Και το περιβάλλον γλιτώνει 6 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ανά νοικοκυριό. Καίνε και σε κατάσταση αναµονής Εξοικονόµηση ενέργειας µπορεί να επιτευχθεί και µε την αντικατάσταση ηλεκτρικών συσκευών από σύγχρονες, ενεργειακής κλάσης Α. Η τοποθέτηση των συσκευών στον χώρο παίζει κι αυτή τον ρόλο της στην κατανάλωση ενέργειας. Για παράδειγµα, το ψυγείο δεν ενδείκνυται να τοποθετείται κοντά σε θερµαντικό σώµα ή στον φούρνο επειδή επηρεάζεται η απόδοσή του και καταναλώνει περισσότερο ρεύµα. Από την άλλη πλευρά, οι ηλεκτρονικές συσκευές, όταν δεν παραµένουν σε κατάσταση αναµονής και κλείνουν από τον διακόπτη, µπορεί να αποφέρουν όφελος µεγαλύτερο από 70 ευρώ ετησίως. Τους καλοκαιρινούς µήνες, η τοποθέτηση ανεµιστήρων οροφής στο σπίτι, ισχύος από 50 µέχρι 100 βατ, µπορεί να οδηγήσουν σε εξοικονόµηση ενέργειας και χρήµατος που φθάνει τα 60 ευρώ. Ενας ανεµιστήρας δεν υπερβαίνει σε κόστος συνήθως τα 150 ευρώ και καταναλώνει από µισή έως µία κιλοβατώρα.
Μια πράσινη επένδυση που συµφέρει Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστηµάτων αποτελεί επίσης µια επένδυση που σε βάθος χρόνου µπορεί ν αποδειχτεί ιδιαίτερα συµφέρουσα οικονοµικά.μια µέσηοικογένειακαταναλώνει τον χρόνοκατά µέσοόρο 5 κιλοβάτ ενέργειας που αντιστοιχούν σχεδόν σε 6.500 κιλοβατώρες. Ενα φωτοβολταϊκό σύστηµα µε εµβαδόν 10 τ.µ. αποδίδει ενέργεια 1 κιλοβάτ. Πολλαπλασιαζόµενη η έκταση τουφωτοβολταϊκού επί πέντε, ανέρχεται στα50 τ.µ.και η ενέργεια στο επιθυµητό επίπεδο των5 κιλοβάτ που καταναλώνειένα µέσο νοικοκυριό. Τα 50 τ.µ. ενός φωτοβολταϊκού συστήµατος µπορεί κοστίζουν από 20.000 µέχρι25.000 ευρώ και η διάρκεια ζωής τους θεωρητικά φθάνει ή ξεπερνά τα 20 χρόνια. Υστερα από 12 χρόνια θα έχει γίνει απόσβεση του κόστους αγοράς του συστήµατος.