1 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΣΚΟΠΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
2 ΕΙΔΗΣΕΙΣ Ξένες εταιρίες στην πγδμ επενδύσεις - εξαγορές Οι αρμόδιες αρχές της πγδμ πρόκειται να αποφασίσουν εάν θα αρχίσουν διαδικασίες πτώχευσης για τη γαλακτοβιομηχανία Swedmilk, καθώς οι νέοι ιδιοκτήτες της (η αμερικανο-ισραηλινή εταιρεία κεφαλαίων «Phoenix Energy Group») δεν έχουν καταβάλει ακόμη στους γαλακτοπαραγωγούς τα χρήματα που τους οφείλει η εταιρεία. Η κροατική κατασκευαστική εταιρεία Ingra κήρυξε την κατασκευαστική εταιρεία της πγδμ Mavrovo, την οποία εξαγόρασε πριν ένα χρόνο, σε πτώχευση. Προσφάτως η Ingra υπέβαλε διαμαρτυρία προς την κυβέρνηση της πγδμ λόγω της απόφασης της τελευταίας να επιλέξει την εταιρεία Granit σε διαγωνισμό για την κατασκευή 145 σχολικών γυμναστηρίων. Ειδήσεις ελληνικού ενδιαφέροντος Σύμφωνα με την ηλεκτρονική ενημέρωση EMEA Business Monitor, σε επτά Νομούς των Περιφερειών Κεντρικής Μακεδονίας και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και σε τέσσερις Νομούς της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας πραγματοποιήθηκε σειρά ενημερωτικών ημερίδων, ειδικών επιχειρηματικών εκδηλώσεων και επιχειρηματικών συναντήσεων. Τα ανωτέρω έλαβαν χώρα στο πλαίσιο της υλοποίησης από τον Ελληνικό Οργανισμό Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ) του Προγράμματος "INTERREG IIIA το οποίο σχεδίασε και εφάρμοσε σε συνεργασία με τα τοπικά Επιμελητήρια. Το πρόγραμμα αφορούσε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση προώθησης της ανταγωνιστικότητας και της εδαφικής συνοχής, σύμφωνα με τις επιταγές της νέας στρατηγικής διεθνοποίησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη διασυνοριακή ζώνη Ελλάδας - Βουλγαρίας και Ελλάδας - πγδμ. Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΟΠΕ, στο Πρόγραμμα συμμετείχαν, συνολικά, περισσότεροι από 720 Έλληνες επιχειρηματίες, που δραστηριοποιούνται στους κλάδους των τροφίμων και ποτών, οινοποιίας, δομικών υλικών, μαρμάρου, επίπλου καθώς και του τουρισμού, με ήδη αναπτυγμένη ή και με προοπτική εξαγωγικής δραστηριοποίησης. Ειδικότερα, στις δράσεις του έργου για την Ελλάδα - πγδμ παρευρέθησαν περίπου 340 ελληνικές επιχειρήσεις με έδρα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (Κιλκίς, Φλώρινα, Έδεσσα). Από την πλευρά των εταίρων της διασυνοριακής ζώνης συνολικά παρευρέθησαν 58 εκπρόσωποι της επιχειρηματικής κοινότητας της πγδμ που δραστηριοποιούνται στους συγκεκριμένους κλάδους καθώς και εκπρόσωποι της Διοίκησης των Επιμελητηρίων των επιλέξιμων περιοχών. Στις Επιχειρηματικές Συναντήσεις για το Έργο Ελλάδα - πγδμ συμμετείχαν 26 ξένοι αγοραστές από χώρες όπως Ρωσία, Κίνα, Λιβύη, Γερμανία, Ολλανδία, κλπ. Οι επιχειρηματικές επαφές που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Έργου Ελλάδα πγδμ, φτάνει στις 311. Οικονομικές σχέσεις της πγδμ με άλλες χώρες Η πγδμ και η Βουλγαρία υπέγραψαν στις 20 τρέχοντος μηνός συμφωνία για την ίδρυση κοινού κέντρου επικοινωνίας για την αστυνομική και την τελωνειακή συνεργασία. Η υπογραφή της εν λόγω συμφωνίας αποτελεί μέρος της πλήρωσης των κριτηρίων της Ευρωπαϊκής Πράξης για την εφαρμογή της συνθήκης Schengen.
3 Εκθέσεις Η έκθεση επίπλων Mebel 2009 διεξάγεται στα Σκόπια από 24 έως 29 Μαρτίου. Στην εν λόγω έκθεση συμμετέχουν 740 εταιρείες από την πγδμ και από άλλες χώρες. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Οικονομική κατάσταση στην πγδμ Γενικά Όπως ανέφερε ο πρόεδρος της Ένωσης Εμπορικών Επιμελητηρίων της πγδμ κ. Vanco Muratovski, η χώρα έκλεισε το παρελθόν έτος με πληθωρισμό 8,3%, αυξανόμενη ανεργία, καταστροφικό εμπορικό έλλειμμα ύψους 3 εκατ. δολαρίων και τον χαμηλότερο μέσο μισθό σε ολόκληρη την περιοχή (260 ευρώ). Σύμφωνα επίσης με τις εκτιμήσεις της Ένωσης, 20.000 εργαζόμενοι στους τομείς της μεταλλοβιομηχανίας, της κλωστοϋφαντουργίας και της βιομηχανίας κατασκευής ανταλλακτικών αυτοκινήτων έχουν ήδη χάσει την εργασία τους, ενώ αναμένονται περαιτέρω απολύσεις. Ο κ. Muratovski απηύθυνε έκκληση στην κυβέρνηση της χώρας να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Συναλλαγματικά αποθέματα Συναλλαγματική ισοτιμία Όπως δήλωσε ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της πγδμ, καθώς το εν λόγω πιστωτικό ίδρυμα αναγκάστηκε στις αρχές του έτους να διαθέσει στις ξένες αγορές συναλλάγματος συναλλαγματικά αποθέματα ύψους 181 εκατ. ευρώ, τα διαθέσιμα πλέον συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας έχουν μειωθεί στα 1,3 δισ. ευρώ. Αγροτική Πολιτική Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ειδικών, τα βιολογικά προϊόντα καλλιεργούνται μόνο στο 1% της αγροτικής γης στην πγδμ. Τα προϊόντα αυτά συνίστανται κυρίως σε βότανα για ροφήματα, διάφορα λαχανικά και φρούτα καθώς και μέλι και καταλήγουν κυρίως στις ξένες αγορές. Η ένωση οργανικών τροφίμων της πγδμ εκτιμά ότι η γεωργία στη χώρα έχει τη δυνατότητα να μετατραπεί πολύ σύντομα σε βιολογική, δεδομένου ότι η χρήση χημικών και συνθετικών ζιζανιοκτόνων σε ορισμένες περιοχές είναι ελάχιστη. Το Υπουργείο Γεωργίας ανακοίνωσε ότι η οικονομική ενίσχυση για την παραγωγή βιολογικών τροφίμων το 2007 ανήλθε στα 11 εκατ. δηνάρια (περίπου 180.000 ) και το 2008 στα 20 εκατ. δηνάρια (326.000 ). Ωστόσο, λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος, με ανακατανομή του προϋπολογισμού παρασχέθηκαν τελικά 33,6 εκατ. δηνάρια (548.000 ), τα οποία απορροφήθηκαν στο σύνολό τους. Το τρέχον έτος η βιολογική παραγωγή επιχορηγείται με 50,1 εκατ. δηνάρια (817.000 ). Ενέργεια H δημόσια εταιρεία διαχείρισης του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της πγδμ AD MEPSO άρχισε την εγκατάσταση νέου εξοπλισμού (συλλέκτες νέας τεχνολογίας) στον υποσταθμό στο Stip, δίπλα στη βιομηχανική ζώνη της περιοχής. Ως εκ τούτου, όπως σχολιάζουν σχετικά δημοσιεύματα, η εν λόγω βιομηχανική ζώνη θα διαθέτει μία άριστη πηγή ηλεκτροδότησης. Η συνολική επένδυση ανέρχεται στα 11 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτείται από την ίδια την εταιρεία και από δάνειο από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανοικοδόμηση και την Ανάπτυξη.
4 Τουρισμός Οι ξενοδόχοι στην Αχρίδα δήλωσαν ότι, εξ αιτίας της οικονομικής κρίσης, οι επισκέπτες από την Αλβανία και το Κοσσυφοπέδιο ακυρώνουν τα τουριστικά τους πακέτα. Για το λόγο αυτό ζητούν από την κυβέρνηση να μειώσει το ΦΠΑ στην εστίαση και τις διανυκτερεύσεις από 18 σε 5%. Τοπικά δημοσιεύματα αναφέρουν ότι Βρετανοί τουριστικού πράκτορες πρόκειται να επισκεφθούν την πγδμ προκειμένου να την συμπεριλάβουν στα ταξιδιωτικά τους πακέτα. Μεταφορές Επικοινωνία Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, η σερβική αεροπορική εταιρεία JAT πρόκειται να αποτελέσει το νέο ιδιοκτήτη της αεροπορικής εταιρείας της πγδμ ΜΑΤ καθώς οι σχετικές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο εταιρείες έχουν ήδη αρχίσει. Η διοίκηση της σερβικής αεροπορικής εταιρείας δήλωσε ότι η ΜΑΤ της οφείλει 10 εκατ. ευρώ και ότι διεξάγονται διαπραγματεύσεις προκειμένου το χρέος αυτό να μετατραπεί σε πλειοψηφικό πακέτο της JAT στην ΜΑΤ. Εκπρόσωποι της τελευταίας ανακοίνωσαν ότι δύο ξένες εταιρείες και μία εταιρεία επένδυσης κεφαλαίων έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχουν στη χρηματοπιστωτική δομή της ΜΑΤ. Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα, ο όγκος εργασίας των μεταφορέων στην πγδμ έχει μειωθεί κατά 70% ως αποτέλεσμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Οικονομική Κατάσταση Άλλο Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της πγδμ, τα εργοστάσια του τομέα της μεταποιητικής βιομηχανίας χρησιμοποίησαν το ήμισυ της δυναμικότητάς τους τον περασμένο Φεβρουάριο, εξ αιτίας της μειωμένης εξωτερικής και εγχώριας ζήτησης. Επίσης, οι τρέχουσες προμήθειές τους σε πρώτες ύλες και ενδιάμεσα αγαθά ήσαν κάτω του κανονικού επιπέδου. Τους τελευταίους μήνες ο όγκος της βιομηχανικής παραγωγής στη χώρα μειώνεται διαρκώς και οι διευθυντές των εργοστασίων εκτιμούν ότι, εάν η τάση συνεχισθεί, θα υπάρξουν απολύσεις, ενώ ζητούν νέο πακέτο μέτρων από την κυβέρνηση για να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Η βιομηχανία ξυλείας της πγδμ αύξησε τις εξαγωγές της το 2008 κατά 33,3%. Ωστόσο, οι κατασκευαστές του τομέα ανέφεραν ότι η εξάρτηση του τελευταίου από την εισαγωγή ενδιάμεσων αγαθών καθώς και οι υψηλότερες τιμές του ξύλου επηρέασαν την ανταγωνιστικότητά του στις ξένες αγορές. Σημειώνεται ότι η κρατική εταιρεία υλοτομίας αύξησε τις τιμές πώλησης των προϊόντων υλοτομίας κατά 30%, αλλά κατόπιν, λόγω μειωμένης ζήτησης, επαναπροσάρμοσε την αύξηση στο 15%. Επίσης, οι πωλήσεις της βιομηχανίας ξυλείας έχουν σημειώσει πτώση κατά 40%. Τα προϊόντα του τομέα συνιστούν το 1% του συνόλου των εξαγωγών της χώρας και το 3,2% της βιομηχανικής της παραγωγής. Η Ένωση Εμπορικών Επιμελητηρίων της πγδμ κάλεσε τις εταιρείες της χώρας να προβούν σε επενδύσεις και να μην κατανείμουν μερίσματα το τρέχον έτος.
5 Οικονομική πολιτική στην πγδμ Κρατικός Προϋπολογισμός Το ΔΝΤ προτείνει την κατά το δυνατόν πιο σύντομα αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού της πγδμ και τον περιορισμό των δαπανών, καθώς για το 2009 αναμένεται υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα. Τραπεζικά Νομισματικά Η Κεντρική Τράπεζα της πγδμ ανακοίνωσε στις 26 τρέχοντος μηνός την αύξηση του επιτοκίου των ομολόγων της σε εννέα τοις εκατό (9%) ήτοι κατά δύο μονάδες υψηλότερα σε σχέση με την προηγούμενη δημοπρασία. Σύμφωνα με τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, κ. Petar Gosev, η απόφαση ελήφθη ως αποτέλεσμα των πιέσεων στην συναλλαγματική ισοτιμία του Δηναρίου και σκοπός της είναι η διατήρηση της σταθερότητας του εθνικού νομίσματος. Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η Κεντρική Τράπεζα θα συνεχίσει να διατηρεί τη σταθερότητα του εθνικού νομίσματος με όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της και ότι το υψηλότερο επιτόκιο των ομολόγων της Κεντρικής Τράπεζας στοχεύει στη σταθεροποίηση της αγοράς συναλλάγματος και τη διατήρηση των συναλλαγματικών αποθεμάτων σε επαρκές επίπεδο. Στο τέλος του παρελθόντος έτους, ιδιώτες και εταιρείες στην πγδμ όφειλαν στις τράπεζες συνολικά 2,7 δισ., εκ των οποίων τα 1,6 δισ. ήσαν εταιρικά χρέη και τα 1,1 δισ. χρέη ιδιωτών. Εξ άλλου, λόγω των εκλογών, οι τράπεζες κατέσχεσαν υποθηκευμένα κεφάλαια ύψους 41 εκατ.. Οι οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν τους πολίτες ότι ο κίνδυνος κατάσχεσης των υποθηκευμένων περιουσιακών τους στοιχείων είναι αυξημένος, καθώς καθίσταται όλο και πιο δύσκολο για όσους έχουν συνάψει δάνεια να καταβάλλουν τις δόσεις τους. Η Κεντρική Τράπεζα της πγδμ έχει συγκεντρώσει έως τώρα 3 εκατ. ευρώ από τη δημοπράτηση κρατικών ομολόγων. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η έλλειψη ενδιαφέροντος από πλευράς τραπεζών για την εν λόγω ασφαλή τοποθέτηση των χρημάτων τους οφείλεται στην ανταγωνιστική πολιτική της κυβέρνησης, η οποία προσφέρει κυβερνητικά ομόλογα με υψηλό επιτόκιο, προκειμένου να καλύψει το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση της πγδμ διέθεσε, στις 24 τρέχοντος μηνός, κυβερνητικά ομόλογα συνολικής αξίας 34 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 8,25%. Το ΔΝΤ εξέφρασε την έκπληξή του για το υψηλό επιτόκιο που καταβάλλει η κυβέρνηση. Οι μέτοχοι της Komercijalna Banka πραγματοποίησαν το 2008 τα υψηλότερα μέχρι στιγμής ακαθάριστα κέρδη, ύψους 25,2 εκατ. ευρώ, ποσό που αποτελεί αύξηση κατά 45% σε σύγκριση με το 2007. Οικονομική Πολιτική - Άλλο Όπως αναφέρουν τοπικά δημοσιεύματα, παρά την προβληματική συλλογή των εσόδων του κεντρικού προϋπολογισμού, ο Υπουργός Οικονομικών της πγδμ κ. Trajko Slaveski ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ακυρώσει τις προγραμματισμένες επενδύσεις της στην κατασκευή διαφόρων δημοσίων κτιρίων. Επίσης, απέρριψε τις κατηγορίες ότι με τη διάθεση κυβερνητικών ομολόγων με επιτόκιο κατά 1% υψηλότερο από το αντίστοιχο των κρατικών ομολόγων της Κεντρικής Τράπεζας αυξάνει δραματικά το δημόσιο χρέος της χώρας.
6 Εξωτερικό Εμπόριο Εξαγωγές Εισαγωγές Σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της πγδμ, η πγμδ εισάγει ετησίως τρόφιμα αξίας 600 εκατ. δολλαρίων. Κυρίως εισάγει προϊόντα καλλιέργειας, όπως τομάτες από την Τουρκία, λάχανα από τη Γερμανία, μήλα από την Ισπανία και σκόρδα, φασόλια και φιστίκια από την Κίνα. ΘΕΣΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Υποστήριξη Επενδυτικών Δραστηριοτήτων Κοινοτικά Προγράμματα Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, έως το 2013 η πγδμ θα έχει στη διάθεσή της 300 εκατ. ευρώ από τα ευρωπαϊκά κονδύλια (ΙΡΑ) για έργα υποδομών, προώθηση του αγροτικού τουρισμού, τη γεωργία κλπ. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Bocevski ανακοίνωσε για την προσεχή περίοδο εκστρατεία ενημέρωσης των ενδιαφερομένων για τους τρόπους υποβολής σχετικών αιτήσεων. Θεσμικό Νομικό Πλαίσιο Φορολογία, ΦΠΑ Η κυβέρνηση της πγδμ πρόκειται να αναβάλει την εφαρμογή της απόφασης για φοροαπαλλαγή των επανεπενδυμένων κερδών από το έτος 2010. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ Ακυρώθηκε ο διαγωνισμός για την κατασκευή γραμμών τραμ στα Σκόπια, σύμφωνα με κάποια δημοσιεύματα έπειτα από απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ανταγωνισμού, ενώ σύμφωνα με κάποια άλλα δημοσιεύματα λόγω της μη υποβολής προσφορών από εταιρείες.