ΜΕΛΕΤΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Π. ΜΑΛΑΧΙΑΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΓΕΩΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΣ Μηχανικός M.Sc. ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΟ ΠΤΥΧΙΟ Α Τάξεως στην κατηγορία 27 : «Περιβαλλοντικές μελέτες και έρευνες» ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΜΕΛΕΤΗΤΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΦΟΡΕΑΣ ΕΡΓΟΥ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ D+OS ENERGY HELLAS ΕΠΕ ΛΙΑΣΚΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΜΕΠΕ ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΟΥΛΟΥΚΑΚΟΣ ΜΟΝΑΔΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΚΑΥΣΗ/ΑΕΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΦΥΤΙΚΩΝ ΞΥΛΩΔΩΝ ΠΡΩΤΩΝ ΥΛΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Θέση «ΝΕΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΣ» Δήμου ΑΛΜΥΡΟΥ, νομού ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Περιφέρειας ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΜΗ-ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΕΝΘΕΤΟ ΤΕΥΧΟΣ
ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 2 από 9
Το έργο που επιγράφεται ως «Μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από καύση/αεριοποίηση φυτικών ξυλωδών πρώτων υλών» θα αποδίδει ηλεκτρική ενέργεια με ισχύ μικρότερη από 500kW. Η παραγωγή της ενέργειας αυτής θα γίνει μέσω «καύσης/αεριοποίησης» των φυτικών ξυλωδών αυτών υλών. Η αεριοποίηση είναι μια διαδικασία λιγότερο έντονη από την πλήρη καύση, με την έννοια ότι δεν αποδίδει αέριους ρύπους στην ατμόσφαιρα στο βαθμό που το κάνει η τελευταία. Μέσω της διαδικασίας αυτής θα παράγεται αέριο, το λεγόμενο «ξυλοαέριο SYNGAS» το οποίο αφού ψυχθεί και φιλτραριστεί με ειδικό σύστημα καθαρισμού και ψύξης αυτού, θα οδηγηθεί σε μια μηχανή εσωτερικής καύσης. Εκεί θα υποστεί τέλεια καύση σε συνθήκες παρόμοιες με μιας μηχανής αυτοκινήτου που καταναλώνει υγραέριο και θα αποδοθεί ηλεκτρική ενέργεια. Η συγκεκριμένη αυτή Μονάδα θα καταναλώνει αποκλειστικά φυτικές ξυλώδεις ύλες. Βάσει του σχεδιασμού της και του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιεί δεν θα είναι σε θέση να καταναλώσει κανενός άλλου είδους υλικό για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Οι διαδικασίες που θα περιλαμβάνει (αεριοποίηση και καύση στη μηχανή) θα γίνονται εντός κτηρίου ειδικών προδιαγραφών, στο οποίο θα έχουν ενσωματωθεί όλες οι απαραίτητες υποδομές προκειμένου να μην διαταράσσει το εγγύς περιβάλλον. Το κτήριο στο οποίο θα εγκατασταθεί, θα ανεγερθεί στη θέση «ΝΕΟΣ ΠΛΑΤΑΝΟΣ» του Δ.Δ. ΠΛΑΤΑΝΟΥ του Δήμου ΑΛΜΥΡΟΥ του Νομού ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ της Περιφέρειας ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Οι λειτουργίες της Μονάδας αυτής, αναμένονται περιορισμένες καθότι η αποδιδόμενη ισχύς θεωρείται πολύ μικρή για αντίστοιχο έργο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Πληροφοριακά αναφέρεται πως οι συμβατικές μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτές πρώτες ύλες, αποδίδουν θερμικά μεγέθη της τάξης των 50MW. Οπότε η συγκεκριμένη Μονάδα θεωρείται περιορισμένης κλίμακας απόδοσης, αφού άλλωστε πρόκειται για έργο ανανεώσιμης πηγής ενέργειας. Από τα γενικά αυτά στοιχεία, ευνόητο είναι πως η Μονάδα δεν αναμένεται να προκαλέσει περιβαλλοντική επιβάρυνση στην περιοχή πλησίον του γεωτεμαχίου εγκατάστασης σε βαθμό που να απειλεί στο ελάχιστο τη δημόσια υγεία. Ακολούθως στοιχειοθετούνται οι κυριότεροι λόγοι που η παρουσία της Μονάδας, πέραν του οικολογικού της χαρακτήρα θα μπορούσε να επιφέρει οφέλη στην τοπική κοινωνία. Αναλυτικά: Θα εγκατασταθεί εντός κτηρίου το οποίο θα κατασκευαστεί από σιδηρά δομικά στοιχεία και μπετόν, με όλες τις απαραίτητες υποδομές για την υποστήριξη των λειτουργιών του κάθε επιμέρους ηλεκτρομηχανολογικού εγκατεστημένου στοιχείου. Η Μονάδα ως Α.Π.Ε. θα καταναλώνει ως πρώτη ύλη φυτικές ξυλώδεις ύλες σε μέγεθος από 10 έως 75 χιλιοστά. Λόγω του μεγέθους τους θα αποκαλούνται γενικά wood chips. Τα wood chips αυτά ομοιάζουν με ροκανίδια. Η κύρια πρώτη ύλη των wood chips θα είναι ο ευκάλυπτος, ένα είδος δέντρου που καλλιεργείται εύκολα υπό μορφή ενεργειακών καλλιεργειών και αφθονεί στην ελληνική επικράτεια, αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 3 από 9
Η καύση/αεριοποίηση που αναφέρθηκε προηγουμένως θα γίνεται μέσω συγκεκριμένου στοιχείου εξοπλισμού, ο οποίος λέγεται «αεριοποιητής». Ο αεριοποιητής αυτός θα προκαλεί ατελή καύση της πρώτης ύλης, υπό μορφή «διαδικασίας καύσης/αεριοποίησης». Η πρώτη ύλη δηλαδή θα καίγεται κάτω από συνθήκες «ατελούς καύσης», οι οποίες θα είναι πολύ πιο ήπιες από τη συνήθη καύση και θα παράγουν αέριο. Το παραγόμενο από τη διαδικασία αυτή «ξυλοαέριο SYNGAS» όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται θα διοχετεύεται προς πλήρη καύση σε μια μηχανή εσωτερικής καύσης, αφού προηγουμένως διέλθει από ειδικά συστήματα καθαρισμού και ψύξης του. Η διαδικασία αυτή θα γίνει γιατί το αέριο αυτό θα πρέπει να βρίσκεται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος προκειμένου να καεί αποδοτικά και να αποδώσει την ηλεκτρική ενέργεια που απαιτείται. Επίσης στην κατάσταση αυτή θα αποδίδει ελάχιστα καυσαέρια χωρίς σωματίδια, γεγονός που καμία άλλη διαδικασία καύσης δεν μπορεί να επιτύχει τη στιγμή αυτή επιφέροντας ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό ατμοσφαιρικό περιβαλλοντικό ισοζύγιο. Η μηχανή εσωτερικής καύσης που θα αναλάβει την πλήρη καύση του αερίου, θα λειτουργεί σε συνδυασμό με μια γεννήτρια ηλεκτρικού ρεύματος. Η γεννήτρια αυτή θα αναλαμβάνει την μετατροπή της παραγόμενης ενέργειας από την καύση σε ηλεκτρική. Το σύνολο μηχανής/γεννήτριας θα ονομάζεται generator set. Το γεωτεμάχιο εγκατάστασης κείται εκτός σχεδίου πόλεως και εκτός ΓΠΣ, σε περιοχή όπου βάσει των θεσμοθετημένων χρήσεων γης δεν απαγορεύεται από κείμενες διατάξεις χρήσεων γης η χρήση «Μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αεριοποίηση φυτικών ξυλωδών πρώτων υλών». Βρίσκεται πλησίον της Εθνικής οδού Αθηνών/Θεσσαλονίκης, όπου διευκολύνεται η πρόσβαση χωρίς να προκαλείται περαιτέρω κυκλοφοριακή συμφόρηση μέσω και του υφιστάμενου τοπικού οδικού δικτύου. Η Μονάδα δεν θα βρίσκεται κοντά σε αρχαιολογικά και πολιτιστικά μνημεία, ιστορικούς τόπους, δίκτυα τεχνικής υποδομής, λατομικές ζώνες, τουριστικού ενδιαφέροντος χώρους. Βρίσκεται εκτός πόλεων και οικισμών. Ο πλησιέστερος οικισμός, απέχει από το γεωτεμάχιο εγκατάστασης 198m οικισμός Νέος Πλάτανος. Η Μονάδα θα συμμορφώνεται απόλυτα με το πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης που ισχύει για τις Α.Π.Ε.: το γεωτεμάχιο εγκατάστασης δεν βρίσκεται εντός περιοχής ΖΕΠ ή ΕΖΔ, εντός πυρήνων εθνικών δρυμών, κοντά σε ακτές κολύμβησης καθώς επίσης και σε σημαντικές δασικές εκτάσεις με προστατευόμενα οικοσυστήματα. Η πλησιέστερη περιοχή είναι το δρυοδάσος «Κουρί» (κωδικός GR1430 002), το τυπικό όριο της οποίας απέχει 4776m από το γεωτεμάχιο εγκατάστασης. Οι υπόλοιπες εναλλακτικές θέσεις που εξετάστηκαν δεν πληρούσαν τις απαραίτητες πολεοδομικές και περιβαλλοντικές προϋποθέσεις, προκειμένου για τη σύννομη και ασφαλή λειτουργία της Μονάδας, χωροταξικά και πολεοδομικά. ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 4 από 9
Άλλες θέσεις βρίσκονταν κοντά σε οικισμούς, ενώ άλλες βρίσκονταν κοντά σε δάση ή ήταν πολύ απομονωμένες. Η Μονάδα δεν θα παράγει αέρια απόβλητα κατά τη λειτουργία του αεριοποιητή, αφού σχεδόν όλο το παραγόμενο ξυλοαέριο SYNGAS θα καίγεται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, μέσα σε απολύτως στεγανό σύστημα. Σε περίπτωση υπολειπόμενης ποσότητας αερίου που δεν μπορεί να καταναλωθεί σε δεδομένη χρονική στιγμή, αυτή θα καίγεται μέσω ειδικά εγκατεστημένου δαυλού καύσης. Από το σύστημα αυτό θα παράγεται κοινός αραιός καπνός, πολύ πιο κάτω από τα νομικά καθοριζόμενα όρια έκλυσης. Τα μοναδικά καυσαέρια θα εκλύονται κατά τη λειτουργία της μηχανής εσωτερικής καύσης που θα καίει το παραγόμενο αέριο. Οι ποσότητές τους θα βρίσκονται αυστηρά εντός των καθοριζόμενων ορίων της νομοθεσίας περιβάλλοντος για μηχανές εσωτερικής καύσης. Η μείωση των εκλύσεων στην ατμόσφαιρα, επικίνδυνων συστατικών όπως CO, ΝΟΧ, θα επιτευχθεί με τη χρήση πρόσθετου εξοπλισμού και συγκεκριμένα με τριοδικούς καταλύτες τελευταίας τεχνολογίας. Τα καυσαέρια της μηχανής δεν θα συμβάλουν παρά ελάχιστα στην περαιτέρω ατμοσφαιρική επιβάρυνση της ευρύτερης περιοχής. Η υφιστάμενη απόσταση μεταξύ της Μονάδας και των πλησιέστερων οικισμών καθώς και η ειδική έξοδος των καυσαερίων που θα κείται σε ύψος 11m από το έδαφος, θα συμβάλουν στην επιτυχή διασπορά των τελευταίων. Η Μονάδα κατά τη λειτουργία της δεν θα παράγει υγρά απόβλητα. Οπότε ευνόητο είναι πως δεν απειλούνται από τη λειτουργία της τα υπόγεια νερά των υδροφόρων οριζόντων που αναπτύσσονται στο υπέδαφος της περιοχής. Το μοναδικό χρησιμοποιούμενο υγρό θα είναι το καθαρό νερό ψύξης του ξυλοαερίου SYNGAS το οποίο κυκλοφορεί εντός κλειστού υδραυλικού κυκλώματος, χωρίς καμία πιθανότητα διείσδυσης στο έδαφος και κατά συνέπεια στον υδροφόρο ορίζοντα. Παρόλα αυτά σε περίπτωση διαρροής δεν πρόκειται να προκαλέσει καμία επιβάρυνση, αφού θα είναι καθαρό νερό. Η δεξαμενή του όμως θα είναι στεγανή, για να μη σημειώνονται απώλειες και χρειάζεται συνεχώς επαναπλήρωση. Το μοναδικό στερεό απόβλητο της Μονάδας θα είναι η τέφρα που προκύπτει από την καύση της πρώτης ύλης. Η τέφρα αυτή θα είναι αβλαβής για το περιβάλλον. Μάλιστα χαρακτηρίζεται ως «μη επικίνδυνο απόβλητο» βάσει του Ευρωπαϊκού Καταλόγου Αποβλήτων (ΕΚΑ). Χρησιμοποιείται ευρύτατα άλλωστε ως εδαφοβελτιωτικό και λίπασμα. Η απομάκρυνση και διάθεση της θα γίνεται βάσει συγκεκριμένου σχεδίου που περιλαμβάνεται στη ΜΠΕ. Η Μονάδα δεν θα χρησιμοποιεί πρώτες ύλες αυξημένης ζήτησης όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο, σπάνια ορυκτά ή νερό. Όσον αφορά το τελευταίο, ποσότητα 150m³ περίπου θα κυκλοφορεί εντός κλειστού κυκλώματος με ελάχιστες απώλειες. Δεν θα υφίσταται λοιπόν ανάγκη συνεχούς τροφοδότησης. ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 5 από 9
Η Μονάδα θα δημιουργήσει πολλαπλά οφέλη στον τοπικό κοινωνικό ιστό αφού το προσωπικό που θα απασχολεί προσωπικό λειτουργίας 2 ή 3 άτομα, επιβλέποντες εγκαταστάσεων, προμηθευτές ανταλλακτικών, προμήθεια πρώτης ύλης από εγχώριους αγρότες/παραγωγούς μέσω της συμβαλλόμενης «εταιρείας προμήθειας», προμήθεια νερού από τοπικούς υδροφορείς, παροχή ηλεκτρομηχανολογικής συντήρησης και τηλεμετρικής παρακολούθησης της Μονάδας από τοπικούς επαγγελματίες. Το έργο θα επιφέρει βελτίωση των εθνικών ατμοσφαιρικών δεικτών μόλυνσης αφού πρόκειται για ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Ως γνωστόν οι Α.Π.Ε. συμβάλλουν στη μείωση της κατανάλωσης των συμβατικών ορυκτών υλών προς παραγωγή ενέργειας. Οι ορυκτές αυτές πρώτες ύλες ως γνωστόν, κατά την καύση τους για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας επιβαρύνουν σημαντικά το ατμοσφαιρικό περιβάλλον. Κατά συνέπεια λοιπόν θα μειωθούν οι ποσότητες ορυκτών πρώτων υλών που θα εξορύσσονται ειδικά για την παραγωγή ενέργειας, με άμεσα περιβαλλοντικά οφέλη. Σε εθνικό επίπεδο, μονάδες σαν την εξεταζόμενη θα συμβάλουν στη μείωση των συνολικών εκλύσεων διοξειδίου του άνθρακα και γενικότερα των αερίων του θερμοκηπίου. Και αυτό γιατί αφενός μεν λόγω της επεξεργασίας του αερίου καυσίμου της αποδίδεται μικρότερη ποσότητα των αερίων αυτών στο περιβάλλον σε σχέση με συμβατικές διαδικασίες, αφετέρου δε οι ενεργειακές καλλιέργειες που θα αναπτυχθούν για να τροφοδοτούν τη Μονάδα και άλλες παρόμοιες θα συμβάλλουν στην περαιτέρω δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα. Οι εκπομπές θορύβου και δονήσεων θα βρίσκονται εντός των θεσμοθετημένων ορίων που έχουν προσδιοριστεί βάσει του είδους, της δραστηριότητας και της χρήσης γης της θέσης του γεωτεμαχίου εγκατάστασης. Για τη διασφάλισή τους θα χρησιμοποιηθούν όλα τα κατάλληλα μέσα εξοπλισμού επενδύσεις στα τοιχώματα των χώρων του κτηρίου εγκατάστασης που θα φιλοξενούν τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό που εκπέμπει θόρυβο, ειδικές αντικραδασμικές βάσεις, καθώς και περαιτέρω πρόσθετα μέτρα για την προστασία της πλησίον περιοχής. Ακολούθως περιλαμβάνεται εποπτικός χάρτης (ορθοφωτοχάρτης) με ενδείξεις των κυριότερων σημείων της περιοχής που θα φιλοξενήσει τη Μονάδα. ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 6 από 9
Στην παρούσα, θα παρατεθούν σε πίνακα πιθανές επιπτώσεις που ενδέχεται να επέλθουν από τη λειτουργία της Μονάδας. Όμως, λόγω του περιορισμένου εύρους της Μονάδας όσον αφορά την έκταση λειτουργίας της και την αποδιδόμενη ισχύ της καθώς και των ελάχιστων ουσιαστικά περιβαλλοντικών επιπτώσεων οι επιμέρους ιδιότητες αυτών, επιλέχθηκαν ως ακολούθως: ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 7 από 9
α/α ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 1 Αέρια θερμοκηπίου 2 Μορφολογικάτοπιολογικά χαρακτηριστικά 3 Κοινωνικόοικονομικές επιπτώσεις ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ Συνεχής,κατά τη λειτουργία της Μονάδας Κατά τις εκσκαφές στη φάση κατασκευής. Θετικές επιπτώσεις. ΕΚΤΑΣΗ ΕΝΤΑΣΗ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ Μικρή σε Ο συνήθης ρυθμός Τα εκπεμπόμενα σχέση με εκπομπής για αέρια θερμοκηπίου, μονάδες συμβατικών πρώτων υλών, λόγω περιορισμένου εύρους και ισχύος της Μονάδας. μηχανές εσωτερικής καύσης. θα δεσμεύονται εξ ολοκλήρου από τις ενεργειακές καλλιέργειες. Μικρή Ασήμαντη Δεν τίθεται αναγκαιότητα πρόληψης. Θετικές επιπτώσεις Θετικές επιπτώσεις. Θετικές επιπτώσεις. 4 Ποιότητα αέρα Συνεχής, Μικρή σε Μικρή, λόγω μικρής -Τοποθέτηση ειδικού κατά τη σχέση με εκπεμπόμενης εξοπλισμού λειτουργία μονάδες ποσότητας και περιορισμού της Μονάδας συμβατικών ικανοποιητικής εκπομπής αέριων λόγω των εκπομπών πρώτων διασποράς από τις ρύπων από την καυσαερίων υλών, λόγω υφιστάμενες Μ.Ε.Κ. από την περιορισμένου μικροκλιματικές -Εγκατάσταση Μ.Ε.Κ. εύρους και συνθήκες. συστήματος μέτρησης ισχύος της αερίων ρύπων από τις Μονάδας. εξατμίσεις της Μ.Ε.Κ. -Διακοπή της λειτουργίας της Μονάδας σε περίπτωση υπέρβασης των ορίων συνήθους λειτουργίας που έχουν θεσπιστεί σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην Απόφαση Αριθμ. Η.Π. 14122/549/Ε.103/ΦΕΚ 488 B /30-3-2011. -Σε γενικές γραμμές, διακοπή της λειτουργίας της Μονάδας, μόλις διαπιστωθούν ασυνήθεις ρυθμοί εκπομπών ακόμα και αν οι τιμές είναι κάτω από τα καθοριζόμενα όρια. 5 Θόρυβος- Συνεχής, Μικρή, μέχρι Μικρή, έως 53dB(A) Τοποθέτηση ειδικού ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 8 από 9
δονήσεις κατά τη και 50m από έξωθεν του χώρου εξοπλισμού λειτουργία τη Μονάδα εγκατάστασης της απόσβεσης θορύβου της Μ.Ε.Κ. και δονήσεων. Οι Μονάδας. τελικές εκπομπές θα είναι ανεπαίσθητες. 6 Υπόγεια ύδατα Μηδαμινή. Ασήμαντη. Μηδαμινή. - Υπόμνημα Θετικό άκρο εύρους διακύμανσης Ενδιάμεση κατάσταση Αρνητικό άκρο διακύμανσης Πίνακας 1/Σύνοψη επιπτώσεων από τη λειτουργία της Μονάδας. ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΑΛΜΥΡΟΥ ΜΗ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΜΠΕ Σελίδα 9 από 9