Πρακτικά Ημερίδας για την παραγωγή θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ που διοργανώθηκε στην Ελλάδα

Πρακτικά Ημερίδας για την παραγωγή θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ που διοργανώθηκε στην Ελλάδα Παραδοτέο D19 του έργου RES-H Policy Η παρούσα έκθεση συντάχθηκε στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού έργου: "Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy)" υπό το πρόγραμμα Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη (ΙΕΕ) Απρίλιος 2011 Γιακουμή Αργυρώ, Μηνάς Ιατρίδης (ΚΑΠΕ) Με την υποστήριξη του

Το έργο "Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy)" υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του προγράμματος Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη (Intelligent Energy for Europe IEE) (Αριθμός συμβολαίου του έργου IEE/07/692/SI2.499579). Η ευθύνη των πληροφοριών της παρούσας έκθεσης βαρύνει αποκλειστικά τους συγγραφείς. Οι πληροφορίες που εμπεριέχονται σε αυτή δεν αντιπροσωπεύουν τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δε φέρει ευθύνη για οποιαδήποτε χρήση των πληροφοριών αυτών. Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας - ΚΑΠΕ, Απρίλιος 2011

Annex RES-H Policy ##Title## Πρόγραμμα Η τελική ημερίδα διοργανώθηκε σαν παράλληλη εκδήλωση στο ECOFORUM της 4 ης Διεθνούς έκθεσης ECOTEC. Τίτλος ημερίδας: Παραγωγή θερμότητας & ψύξης από ΑΠΕ Ημερομηνία : 8 Απριλίου 2011 Τόπος διεξαγωγής: Εκθεσιακό κέντρο EXPO ATHENS 4 η Διεθνής Έκθεση ECOTEC, Λεωφόρος Ντραφίου 2, Ανθούσα, Αττική. 12:00 12:20 Εγγραφές 12:20 12:30 Έναρξη Ιατρίδης Μηνάς, Διεύθυνση Ενεργειακής Πολιτικής & Σχεδιασμού, ΚΑΠΕ 12:30 12:50 Σύντομη παρουσίαση του έργου RES-H Policy Ιατρίδης Μηνάς, Διεύθυνση Ενεργειακής Πολιτικής & Σχεδιασμού, ΚΑΠΕ 12:50 13:10 Αποτελέσματα έργου RES-H Policy για την Ελλάδα Γιακουμή Αργυρώ, Διεύθυνση Ενεργειακής Πολιτικής & Σχεδιασμού, ΚΑΠΕ 13:10 13:30 Θεσμικό πλαίσιο στήριξης στα κράτη μέλη της Ε.Ε. βάσει των Εθνικών Σχεδίων Δράσης για την Ανανεώσιμη Ενέργεια (ΕΣΔΑΕ) Γιακουμή Αργυρώ, Διεύθυνση Ενεργειακής Πολιτικής & Σχεδιασμού, ΚΑΠΕ Τεχνολογίες Θέρμανσης & Ψύξης από ΑΠΕ: Υπάρχουσα κατάσταση, εντοπισμός εμποδίων για περαιτέρω ανάπτυξη, επόμενα βήματα 13:30 13:50 Θερμικά Ηλιακά Μιχαλόπουλος Πάνος, Εκπρόσωπος Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) 13:50 14:10 Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας 14:10 14:30 Βιομάζα Πετσανάς Ηλίας, Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Γεωθερμίας και Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας (ΕΣΕΓΕΠΕ) Ελευθεριάδης Γιάννης, Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ΚΑΠΕ 14:30 14:50 Ανοιχτή Συζήτηση Η παρουσιάσεις της ημερίδας έγιναν στα Ελληνικά 3

A European Standard Annex 2 for the Tracking of Electricity E-TRACK Λίστα συμμετεχόντων Ημερίδα στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου RES-H Policy, στις 8 Απριλίου 2011, Εκθεσιακό κέντρο EXPO ATHENS 4η Διεθνής Έκθεση ECOTEC, Λεωφόρος Ντραφίου 2, Ανθούσα, Αττική. Α/Α Επώνυμο Όνομα Ειδικότητα 1 2 3 4 Μιχαλόπουλος Πετσανάς ΝΙΚΟΛΙΝΑΚΟΥ ΓΚΑΡΛΑΣ Πάνος Ηλίας Ευαγγελία Ανδρέας Μέλος της ΕΒΗΕ (Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας) Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Γεωθερμίας και Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας (ΕΣΕΓΕΠΕ) Μηχανολόγος Ηλεκτρολόγος, ΤΕΕ Μόνιμη Επιτροπή Ενέργειας Μηχ/γος Μηχ/κος, Climasynergy LTD 5 ΚΟΝΤΟΥΔΑΚΗΣ Κων/νος Μηχ/γος Μηχ/κος, Μέλος ΕΒΗΕ 6 ΛΥΧΝΑΡΑΣ Βασίλης Ερευνητής ΚΕΠΕ 7 8 ΠΛΟΥΜΗΣ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Νίκος Μιχαήλ Μηχ/γος Μηχ/κος, ΙΤΑ Α.Ε., μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Βιομάζας (ΕΛΛΕΒΙΟΜ) Πολιτικός Μηχανικός, WWF Ελλάς 9 ΤΣΟΥΜΕΛΕΑΣ Ηλίας Ηλεκτρολόγος Μηχανικός, ASTRON Electric ΑΕ 10 ΜΠΟΥΚΗΣ Χρήστος Πολιτικός Μηχανικός, μέλος της ΕΛΛΕΒΙΟΜ 11 ΑΓΓΕΛΟΥ Λεμονιά 4

Annex RES-H Policy ##Title## 12 ΑΓΓΕΛΟΥ Άγγελος Χημικός Μηχανικός 113 ΑΓΓΕΛΟΥ Νικολίνα Φοιτήτρια 14 ΑΛ ΦΑΝΤΕΛ Μαγδαληνή 15 16 ΑΛΒΕΡΤΗΣ ΒΑΣΙΛΑΣ Νικόλαος Νικόλαος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 17 18 ΒΟΥΡΔΟΥΜΠΑΣ Αναστάσιος Οικονομολόγος ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ Γρηγόρης Μηχ/γος Μηχ/κος 19 ΓΕΩΡΓΙΟΥ Χρήστος 20 ΓΕΩΡΓΙΟΥ Λουκάς Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 21 22 ΓΕΩΡΓΙΟΥ Αργύρης Φοιτητής ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΤΟΣ Ευάγγελος Πολιτικός Μηχανικός 23 ΓΟΥΡΓΙΩΤΗΣ Γεώργιος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 24 25 ΓΡΟΝΤΗ Βίκη Πολιτικός Μηχανικός ΓΥΦΤΟΝΙΚΟΛΟΣ Ευάγγελος Φοιτητής 5

A European Standard Annex 2 for the Tracking of Electricity E-TRACK 26 ΔΙΚΑΙΟΣ Κων/νος Ενεργειολόγος Μηχανικός 27 28 ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ Γεράσιμος Μηχ/γος Μηχ/κος ΕΥΣΤΑΘΙΑΔΟΥ ΣΑΚΑΛΗ Ειρήνη Πολιτικός Μηχανικός 29 ΖΕΛΛΙΔΗΣ Παύλος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 30 ΖΗΣΙΜΙΔΗΣ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 31 32 33 34 35 Γεωργία Αρχιτέκτων Μηχανικός ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΟΥ ΚΑΡΑΒΙΔΕΣ Γιώργος Μηχ/γος Μηχ/κος ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΣ Κων/νος Φοιτητής ΚΑΡΚΟΥΛΙΑΣ Βασίλης Πρόεδρος ΓΕΕ ΚΑΤΣΑΡΟΣ Τριαντάφυλλος Ηλ/γος Μηχ/κος 36 ΚΟΚΚΩΝΑΣ Χαράλαμπος 37 38 ΚΟΛΟΚΥΘΑΣ Ευάγγελος Φοιτητής ΚΟΥΤΣΟΣΤΑΘΗΣ Νίκος Πολιτικός Μηχανικός 39 ΚΩΤΣΙΑΡΙΝΗΣ Φώτης Πολιτικός Μηχανικός 6

Annex RES-H Policy ##Title## 40 ΛΕΒΟΓΙΑΝΝΗ Φωτεινή Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 41 ΛΕΚΟΥ Αθηνά Ηλ/γος Μηχ/κος & Μηχ/κος Ηλ. Υπ. 42 43 44 ΜΑΝΩΛΑΚΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ ΜΑΣΙΑΛΑΣ Μαριάννα Μάρκος Δημητριος Ηλ/γος Μηχ/κος & Μηχ/κος Ηλ. Υπ. Χημικός Μηχανικός Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 45 46 ΜΑΥΡΗΣ Θανάσης Μηχανολόγος & Περιβαλλοντικός Μηχανικός ΜΟΥΡΙΚΗΣ Χρήστος Πολιτικός Μηχανικός 47 ΜΠΑΚΑΛΗΣ Νίκος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 48 ΜΠΑΡΑΚΟΥ Σοφία Μηχανολόγος & Αεροναυπηγός 49 ΜΠΕΛΛΟΣ Γεώργιος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 50 ΜΠΟΥΔΑΛΑΚΗΣ Παντελής Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 51 52 53 ΜΠΟΥΖΙΝΕΚΗΣ Νικόλαος Φοιτητής ΜΠΟΥΡΑΣ Χρυσόστομος Μηχ/γος Μηχ/κος ΝΤΑΛΑΠΕΡΑΣ Παναγιώτης Φοιτητής 7

A European Standard Annex 2 for the Tracking of Electricity E-TRACK 54 ΝΤΟΥΡΟΣ Αθανάσιος Χημικός Μηχανικός 55 ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ Κων/νος Πολιτικός Μηχανικός 56 57 58 59 60 ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ Γεώργιος Μηχ/γος Μηχ/κος ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Στέφανος Μηχ/γος Μηχ/κος ΠΑΠΠΑΣ Ιωάννης Μηχ/γος Μηχ/κος ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ Γιώργος Φοιτητής ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ Μιχάλης Πολιτικός Μηχανικός 61 ΣΑΓΑΝΗ Αγγελική Μηχ/γος Μηχ/κος 62 ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ Αρσένιος Χημικός Μηχανικός 63 ΣΙΜΟΥΛΗ Ασπασία Ηλεκτρολόγος Μηχανικός 64 65 ΣΤΟΥΦΗ Αγγελική Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΤΖΑΝΕΤΟΠΟΥΛΟΥ Χριστίνα Ηλ/γος μηχ/κος & Μηχ/κος Ηλ. Υπ/στων 66 ΤΣΙΡΩΝΗΣ Λεωνίδας Χημικός Μηχανικός 67 ΦΑΛΕΚΑΣ Ιωάννης Αντιδήμαρχος λεξανδρούπολης 8

Annex RES-H Policy ##Title## 68 69 Σωκράτης Μηχανικός ΧΗΡΟΠΟΥΛΟΣ ΨΥΛΛΙΔΗΣ Αλέξανδρος Πολιτικός Μηχανικός 9

A European Standard Annex 2 for the Tracking of Electricity E-TRACK Πρακτικά Ημερίδας Καλωσόρισμα, Εισαγωγή, σκοπός της ημερίδας Μηνάς Ιατρίδης, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας Ο κος. Ιατρίδης καλωσορίζει τους συμμετέχοντες στην ημερίδα και τονίζει τη σημαντικότητα τέτοιων δράσεων διάδοσης και ενημέρωσης προκειμένου να γίνεται η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών μεταξύ των διαφόρων μερών. Συνοπτική παρουσίαση του έργου RES-H Policy Μηνάς Ιατρίδης, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας Ο κος. Ιατρίδης κάνει μία συνοπτική παρουσίαση για το έργο RES-H Policy project, περιγράφοντας την κεντρική ιδέα του, τους αντικειμενικούς στόχους του και τις χώρες και τους φορείς που συμμετέχουν σε αυτό. Παρουσιάζει επίσης το οργανόγραμμα του έργου και τα διαφορετικά πακέτα εργασίας που περιλαμβάνει. Παρουσίαση των δυνατών μέτρων στήριξης στον τομέα της θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ (υπέρ & κατά) - Αποτελέσματα έργου RES-H Policy για την Ελλάδα Αργυρώ Γιακουμή, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας Η κα. Αργυρώ Γιακουμή κάνει μία σύντομη αναφορά στην Οδηγία των ΑΠΕ, το συνολικό ευρωπαϊκό στόχο και τους επιμέρους εθνικούς στόχους που αυτή θέτει, τα Εθνικά Σχέδια Δράσης για τις ΑΠΕ (ΕΣΔΑΠΕ) καθώς και στην ανάγκη υιοθέτησης ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πολιτικής στήριξης από τα Κράτη Μέλη. Μερικές διαφάνειες παρουσιάζουν την κατανομή του στόχου για τις ΑΠΕ για την Ελλάδα και την Ευρώπη των 27 ανάμεσα στις τρεις κατηγορίες: ηλεκτρισμός, θερμότητα & ψύξη, μεταφορές. Στο σημείο αυτό τονίζεται η σημαντικότητα του τομέα θερμότητας & ψύξης για την επίτευξη του στόχου. Επίσης παρουσιάζεται η κατανομή της κατηγορίας θερμότητας/ ψύξης ανάμεσα στις διαφορετικές τεχνολογίες ΑΠΕ Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα διαθέσιμα μέτρα πολιτικής στήριξης για την παραγωγή θερμότητας/ ψύξης από ΑΠΕ, περιγράφοντας το περιεχόμενο του κάθε μέτρου και δίνοντας τα υπέρ και τα κατά. Στο σημείο αυτό παρουσιάζονται τα αποτελέσματα της ποσοτικής ανάλυσης από την εφαρμογή δύο επιλεγμένων μέτρων στήριξης στην Ελλάδα. Δυνατότητες Εναρμόνισης των πολιτικών επιλογών σε ευρωπαϊκό επίπεδο - Θεσμικό πλαίσιο στήριξης στα κράτη μέλη της Ε.Ε. βάσει των Εθνικών Σχεδίων Δράσης για την Ανανεώσιμη Ενέργεια (ΕΣΔΑΕ) Αργυρώ Γιακουμή, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών & Εξοικονόμησης Ενέργειας 10

Annex RES-H Policy ##Title## Σε αυτή την παρουσίαση δόθηκαν οι επιλογές για Εναρμόνιση των πολιτικών μέτρων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα θέματα που τέθηκαν εδώ είναι: Τι εννοούμε λέγοντας Εναρμόνιση πολιτικών μέτρων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο; Πόσα επίπεδα εναρμόνισης υπάρχουν; Ποιου είδους εναρμόνιση περιγ ραφεται είδη στην Οδηγία των ΑΠΕ; Τι έγινε στο πλαίσιο του έργου RES-H Policy? Στο δεύτερο σκέλος αυτής της παρουσίασης έγινε μία σύνοψη των πολιτικών μέτρων που έχουν περιγραφεί στα ΕΣΔΑΠΕ των Κρατών Μελών της Ευρώπης των 27 και παρουσιάστηκαν επίσης διαγράμματα που απεικονίζουν τη διείσδυση της κάθε τεχνολογίας στον τομέα της θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ για το κάθε Κράτος Μέλος. Στη δεύτερη θεματική ενότητα της ημερίδας ακολούθησαν τρεις παρουσιάσεις που αφορούσαν τις τεχνολογίες Θέρμανσης & Ψύξης από ΑΠΕ (θερμικά ηλιακά, γεωθερμία, βιομάζα) και συγκεκριμένα κάποια βασικά θέματα όπως η αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης, ο εντοπισμός εμποδίων για περαιτέρω ανάπτυξη και τα επόμενα βήματα. Θερμικά Ηλιακά, Υπάρχουσα κατάσταση, εντοπισμός εμποδίων για περαιτέρω ανάπτυξη, επόμενα βήματα Μιχαλόπουλος Πάνος, Εκπρόσωπος Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) Ο κος. Μιχαλόπουλος μίλησε για τα κίνητρα που δημιουργούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των θερμικών ηλιακών, εντοπίζοντας μεταξύ άλλων και τη σημαντικότητα της εκπαίδευσης του προσωπικού, και την έρευνα και ανάπτυξη. Σημαντικό επίσης στοιχείο είναι να στηριχθεί και η ανάπτυξη των κεντρικών ηλιακών συστημάτων για θέρμανση χώρων πέρα από τα απλά συστήματα για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορεί να βοηθήσει η διαμόρφωση ενός θεσμικού συστήματος που από τη μία θα επιβάλει την υποχρεωτική κάλυψη μέρους των θερμικών αναγκών στην τελική κατανάλωση με συστήματα ΑΠΕ και από την άλλη θα παρέχει και οικονομικά κίνητρα για την αγορά και εγκατάσταση αυτών των συστημάτων. Γεωθερμικές αντλίες θερμότητας, εντοπισμός εμποδίων για περαιτέρω ανάπτυξη, επόμενα βήματα Πετσανάς Ηλίας, Ελληνικός Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Γεωθερμίας και Εναλλακτικών Πηγών Ενέργειας (ΕΣΕΓΕΠΕ) Ο κος. Πετσανάς μίλησε για τις γεωθερμικές αντλίες θερμότητας κάνοντας μία εισαγωγή για τις αρχές λειτουργίας τους, τους διαφορετικούς τύπους που υπάρχουν και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που έχουν έναντι των συμβατικών συστημάτων. Μίλησε για τα πλεονεκτήματα τους όπως είναι η εξοικονόμηση ενέργειας, η άνεση και η σταθερή απόδοση καθώς και για το κόστος λειτουργίας και εγκατάστασης τέτοιων 11

A European Standard Annex 2 for the Tracking of Electricity E-TRACK συστημάτων. Έδωσε μερικά παραδείγματα εφαρμογών στον ελληνικό χώρο και τόνισε τη σημασία που μπορεί να διαδραματίσει η συγκεκριμένη τεχνολογία για την κάλυψη των ολοένα αυξανόμενων ψυκτικών αναγκών στη χώρα μας. Το σημαντικότερο ίσως εμπόδιο είναι η ασαφής και πολύπλοκη νομοθεσία για την έκδοση άδειας κατασκευής γεωθερμικού εναλλάκτη, το οποίο θα πρέπει να διευθετηθεί από τους αρμόδιους. Στον τομέα των κινήτρων προτάθηκε η μείωση του τιμολογίου της ΔΕΗ για τις καταναλώσεις που αφορούν γεωθερμικές αντλίες θερμότητας. Τέλος απαραίτητη είναι και η πιστοποίηση των μηχανημάτων από ανεξάρτητο διεθνή οργανισμό πιστοποίησης αποδόσεων όπως π.χ. η EUROVENT καθώς και η πιστοποίησης των εγκαταστατών (π.χ. κατά ISO9001) Βιομάζα, εντοπισμός εμποδίων για περαιτέρω ανάπτυξη, επόμενα βήματα Ελευθεριάδης Γιάννης, Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, ΚΑΠΕ Τέλος ο κος. Ελευθεριάδης, μίλησε για τη βιομάζα παρουσιάζοντας μερικά από τα σημαντικότερα συμπεράσματα που καταγράφηκαν μέσα από το ευρωπαϊκό έργο EUBIONET3. Συγκεκριμένα δόθηκε έμφαση στις λύσεις που μπορούν να δοθούν στα εμπόδια της αγοράς των καυσίμων βιομάζας καθώς και τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών. Θέματα που θα πρέπει να εξεταστούν είναι ανάμεσα σε άλλα οι μηχανισμοί διαμόρφωσης τιμών, το νομικό και τεχνικό πλαίσιο και η εξασφάλιση της αειφορίας, η διεύρυνση της βάσης των πρώτων υλών (π.χ. εναλλακτικές πηγές βιομάζας) και η βιομάζα σε σχέση με τις δασικές βιομηχανίες. Ανάμεσα στα εμπόδια εντοπίζονται θεσμικά και οικονομικά, ελλιπής ενημέρωση του αγοραστικού κοινού, η έλλειψη κανονισμών και προδιαγραφών από το εμπόριο των καυσόξυλων, η εξασφάλιση των πρώτων υλών και η πρόβλεψη τιμών. Μερικές από τις προτάσεις που έγιναν αφορούσαν την άρση νομοθετικών εμποδίων (π.χ. απαγόρευση της χρήσης συστημάτων κεντρικής θέρμανσης με καύσιμο βιομάζα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη), οικονομικά κίνητρα προς τους καταναλωτές, προγράμματα εκπαίδευσης των εγκαταστατών, να υπάρξουν κριτήρια αειφορίας τόσο στο δασικό όσο και στο γεωργικό τομέα κ.α. Ανοιχτή συζήτηση Στο τέλος των παρουσιάσεων έγιναν ερωτήσεις σε σχέση με τις παρουσιάσεις αλλά δόθηκε και η δυνατότητα να γίνουν τοποθετήσεις από τους συμμετέχοντες. Τα ακόλουθα θέματα συζητήθηκαν: Η σημασία της διείσδυσης των τεχνολογιών θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ στο υπάρχον κτιριακό απόθεμα (~4 εκ. κτίρια) προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος. Να δοθεί έμφαση σε κτίρια του τριτογενή τομέα, τα οποία παρουσιάζουν αυξημένες ανάγκες και για ψύξη πέρα από τη θέρμανση. Ο υποδειγματικός ρόλος που θα πρέπει να παίξει το δημόσιο. 12

Annex RES-H Policy ##Title## Να υπάρξουν τρόποι καταμέτρησης και εκτίμησης του αντίκτυπου από την εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών μέτρων στήριξης. Τήρηση στατιστικών δεδομένων και παροχή πληροφοριών. Η ολοένα αυξανόμενες ανάγκες για ψύξη και πώς θα μπορέσουν να καλυφθούν από τεχνολογίες ΑΠΕ. 13

4 η Διεθνής Έκθεση ECOTEC, ECOFORUM Παρασκευή 8 Απριλίου 2011 Σύντομη Παρουσίαση του έργου RES-H Policy Ημερίδα με τίτλο: «Παραγωγή θερμότητας & ψύξης από ΑΠΕ» Μηνάς Ιατρίδης, Γιακουμή Αργυρώ Τμήμα Ανάλυσης Ενεργειακής Πολιτικής ΚΑΠΕ www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Γενικά στοιχεία για το έργο Τίτλος: Policy development for improving RES-Heating/Cooling penetration in European Member States - RES-H Policy Χρηματοδότηση: Intelligent Energy for Europe Διάρκεια έργου: 30 μήνες (1/10/2008 13/4/2011) www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Σκοπός του έργου Να βοηθήσει τις συμμετέχουσες χώρες στην προετοιμασία για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/28/EC, σε ό,τι αφορά θέματα θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ. Το έργο εστιάζει: στο να τεθούν ενδεικτικοί εθνικοί στόχοι για θέρμανση/ ψύξη από ΑΠΕ ανά τομέα και ανά τεχνολογία να προταθούν συγκεκριμένα μέτρα στήριξης ώστε να επιτευχθεί η διείσδυση των τεχνολογιών θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ να εξετάσει επιλογές για συντονισμό ή ακόμη και εναρμόνιση των εθνικών μέτρων στήριξης σε επίπεδο Ε.Ε. www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Εμπλεκόμενες χώρες - έμμεσα και άμεσα 5 χώρες-στόχοι (εταίροι) 2 χώρες που μοιράζονται την εμπειρία τους (εταίροι) 5 χώρες για διάδοση αποτελεσμάτων Σουηδία Λετονία Λιθουανία Ηνωμένο Βασίλειο Πολωνία Γερμανία Αυστρία Ουγγαρία Ιταλία Πορτογαλία Μάλτα Ελλάδα Κύπρος www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Εταίροι στο έργο RES-H Policy www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Πρώτο στάδιο του έργου Αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης ως προς το νομοθετικό πλαίσιο που ισχύει στις συμμετέχουσες χώρες πάνω σε θέματα θέρμανσης/ ψύξη από ΑΠΕ. Καθορισμός ενδεικτικών στόχων ανά τεχνολογία στον τομέα της θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ για τα έτη 2020/2030, όπως απαιτεί η 2009/28/EC. Ο προσδιορισμός των στόχων έγινε με τη βοήθεια με τη βοήθεια συγκεκριμένων μεθοδολογιών και υπολογιστικών μοντέλων. Συγκεκριμένα: - top-down προσέγγιση με τη βοήθεια του μοντέλου Green-X (κτιριακός τομέας & βιομηχανία) το οποίο έτρεξαν οι εταίροι από το ίδρυμα Fraunhofer ISI (Γερμανία) - bottom-up προσέγγιση για τον κτιριακό τομέα με τη βοήθεια του μοντέλου INVERT το οποίο έτρεξαν οι εταίροι από το Viena University of Technology Energy Economics Group (Αυστρία) - bottom-up προσέγγιση για τη βιομηχανία με τη βοήθεια του υπολογιστικού εργαλείου που ανέπτυξε το ECN - Energy Research Centre of the Netherlands (Ολλανδία) www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Δεύτερο στάδιο έργου Καταγραφή και Ανάλυση των διαθέσιμων μέτρων στήριξης - Περιγραφή των διαθέσιμων μέτρων στήριξης, εντοπισμός υπέρ και κατά - Επιλογή τουλάχιστον 3 μέτρων για την κάθε συμμετέχουσα χώρα προκειμένου να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για τη στήριξη των τεχνολογιών θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ (ποιοτική προσέγγιση) - Επιλογή τουλάχιστον 2 από τα παραπάνω μέτρα στήριξης έτσι ώστε να γίνει ποσοτική ανάλυση του αντίκτυπου τους. (δηλ. με τη βοήθεια του μοντέλου INVERT υπολογίστηκε το οικονομικό κόστος του κάθε μέτρου, η διείσδυση ΑΠΕ που επιφέρει, η αύξηση στην απασχόληση κτλ) www.res-h-policy.eu

Το έργο RES-H Policy Τρίτο στάδιο έργου Δυνατότητες συντονισμού ή ακόμη και εναρμόνισης μεταξύ των εθνικών πολιτικών πλαισίων στήριξης στον τομέα της θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ. Δράσεις Διάδοσης/ Ενημέρωσης - Συναντήσεις εργασίας σε 5 Ευρωπαϊκές χώρες που δεν συμμετέχουν άμεσα στο έργο (Κύπρος, Ιταλία, Πορτογαλία, Ουγγαρία, Λετονία) - Ευρωπαϊκό συνέδριο στις 14 Απριλίου 2011, στις Βρυξέλλες με τίτλο: How to Wake a Sleeping Giant - Policy Options Boosting Renewables in the Heating Market, το οποίο διοργανώνεται στο πλαίσιο της εκδήλωσης Sustainable Energy Week 2011. www.res-h-policy.eu

European Technology Platform on Renewable Heating & Cooling (RHC-Platform) www.res-h-policy.eu

European Technology Platform on Renewable Heating & Cooling (RHC-Platform) Ο σκοπός και η λειτουργική δομή της RHC - Platform είναι να εξασφαλίσει ισόρροπη και λειτουργική συμμετοχή των κυριοτέρων «εμπλεκόμενων» σε ανάλογα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων όλων των ενδιαφερομένων βιομηχανιών, ερευνητικών οργανισμών, δημοσίων αρχών, χρηστών και κοινωνικών ομάδων πολιτών. Για την συμμετοχή σας στην RHC-Platform συμπληρώνετε την επίσημη αίτηση που διατίθεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.rhc-platform.org/cms/ Η συμμετοχή στην RHC-Platform είναι δωρεάν και εθελοντική www.res-h-policy.eu

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! www.res-h-policy.eu

4 η Διεθνής Έκθεση ECOTEC, ECOFORUM Παρασκευή 8 Απριλίου 2011 Αποτελέσματα έργου RES-H Policy Θεσμικό πλαίσιο στήριξης τεχνολογιών θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ Ημερίδα με τίτλο: «Παραγωγή θερμότητας & ψύξης από ΑΠΕ» Μηνάς Ιατρίδης, Γιακουμή Αργυρώ Τμήμα Ανάλυσης Ενεργειακής Πολιτικής ΚΑΠΕ www.res-h-policy.eu

Περιεχόμενα Η οδηγία των ΑΠΕ 2009/28/ΕΚ Κατανομή στόχου των ΑΠΕ στην Ελλάδα Μέτρα στήριξης για θέρμανση από ΑΠΕ Ποσοτική ανάλυση από την εφαρμογή δύο επιλεγμένων μέτρων στήριξης για την Ελλάδα Δύο παραδείγματα εφαρμογής μέτρων στήριξης (Ηνωμένο βασίλειο, Γερμανία) www.res-h-policy.eu

Η οδηγία των ΑΠΕ 2009/28/ΕΚ Εθνικοί στόχοι ΑΠΕ Για το κάθε Κράτος Μέλος τίθενται εθνικοί δεσμευτικοί στόχοι για το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας της χώρας. Οι στόχοι αυτοί: - Καταμερίζονται ανάμεσα σε τρεις κατηγορίες: Ηλεκτρισμός, Θερμότητα/ Ψύξη, Μεταφορές - Είναι σύμμορφοι προς το συνολικό στόχο του μεριδίου 20% ΑΠΕ που τίθεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο Τα κράτη μέλη οφείλουν να εισάγουν μέτρα στήριξης που θα διασφαλίσουν την επίτευξη των παραπάνω στόχων www.res-h-policy.eu

Η οδηγία των ΑΠΕ 2009/28/ΕΚ Εθνικοί δεσμευτικοί στόχοι ΑΠΕ για το 2020 www.res-h-policy.eu

Η οδηγία των ΑΠΕ 2009/28/ΕΚ Εθνικά Σχέδια Δράσης για την Ανανεώσιμη Ενέργεια (ΕΣΔΑΕ) Τα Κράτη Μέλη οφείλουν να υιοθετήσουν Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις Ανανεώσιμες, το οποίο θα θέτει: Συγκεκριμένους στόχους για τη συνεισφορά των τριών κατηγοριών (ηλεκτρισμός, θερμότητα/ ψύξη, μεταφορές) στοσυνολικόστόχογιατο2020. Αναμενόμενα αποτελέσματα πολιτικών μέτρων που σχετίζονται με την ενεργειακή αποδοτικότητα, και τα οποία επιδρούν στην τελική κατανάλωση ενέργειας. Πολιτικά μέτρα στήριξης προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι. Τα κράτη μέλη κατέθεσαν το πρώτο ΕΣΔΑΕ τον Ιούνιο του 2010 Αναμένετε να καταθέσουν, πέρα από το πρώτο, ακόμη έξι (6) ΕΣΔΑΕ. (ένα ανά διετία) www.res-h-policy.eu

Αποτελέσματα έργου RES-H για την Ελλάδα 1 ο Στάδιο έργου: Καθορισμός στόχων www.res-h-policy.eu

Καταμερισμός του στόχου για τις ΑΠΕ για την Ελλάδα Σύμφωνα με εκτιμήσεις που έγιναν στο πλαίσιο του έργου (μοντέλο Green-X): Το μερίδιο της παραγωγής θερμότητας/ ψύξης από ΑΠΕ για το 2020 αντιστοιχεί στο 48% του συνολικού στόχου Σε απόλυτα ποσά ενέργειας απαιτείται σχεδόν ο διπλασιασμός της θερμικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ σε σχέση με τα επίπεδα του 2007. www.res-h-policy.eu

Εύρος στόχων ανά τεχνολογικό τομέα - Ελλάδα PJ 2007 2020 2030 Solar thermal Space heating and hot water 6,7 18-23 29-34,1 Industrial appliances 0 2-3,0 4-4,6 Biomass Total solar thermal energy 6,7 20-26 33-39 Space heating and hot water Pellets 0,2 [1] 2,4-4 7,1-9 Wood chips 0,2 4 2,1-4 4,6-9 Wood log 32 4 29-34 27-34 District heating 0,0 1,1-3 4,2-5 Total space heating and hot water 32 35-45 42-57 Industrial appliances 9,9 16-23 15-19 Total biomass energy for heating 42 51-68 57-76 Geothermal energy Heat pumps 0,2 1,9-6,7 5,4-17,2 Geothermal grid 0,0-0,8-0,8 Geothermal in industrial processes 0,0 0,2 0,4 Agriculture 0,4 7,3 [2] 7,3 10 [3] 10 Total 0,6 9,4 14 16-27 Total RES-H Space heating and hot water 39 55-75 77-109 industrial appliances + agriculture 9,9 18-34 19-34 Total 49 73-109 96-143 www.res-h-policy.eu [1] Based on es [2] European G [3] CRES, Geot

Αποτελέσματα έργου RES-H για την Ελλάδα 2 ο Στάδιο έργου: - Περιγραφή μέτρων στήριξης - Ανάλυση και αξιολόγηση της εφαρμογής δύο επιλεγμένων μέτρων στήριξης για την Ελλάδα www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης για θέρμανση από ΑΠΕ Βασικές παραδοχές που πρέπει να ικανοποιούν τα μέτρα στήριξης: Να συνεισφέρουν στην επίτευξη του στόχου για την παραγωγή θερμότητας/ ψύξης από ΑΠΕ. Να θέτουν κίνητρα για: - Ενίσχυση των διαφορετικών τεχνολογιών - Διαρθρωτικές αλλαγές/ ανάπτυξη υποδομών στην αγορά θερμότητας (π.χ. Κατασκευή δικτύων τηλεθέρμανσης) - Διείσδυση τεχνολογιών παραγωγής θερμότητας/ ψύξης από ΑΠΕ στον κτιριακό τομέα Διασφάλιση σταθερού και αξιόπιστου περιβάλλοντος, προκειμένου να αποφεύγονται αποσπασματικά μέτρα χωρίς συνέχεια. Οικονομική Αποδοτικότητα - Οι στόχοι θα πρέπει να επιτευχθούν με το χαμηλότερο δυνατό κόστος - Το διαχειριστικό κόστος θα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Κατηγοριοποίηση μέτρων στήριξης Τύπος μέτρου Οικονομικά κίνητρα (financial flows go through a public sector agency) Υποχρέωση χρήσης (Use obligation) Παραδείγματα Επιδοτήσεις Χαμηλότοκα δάνεια Φοροαπαλλαγές Υποχρεώσεις εγκατάστασης συστημάτων ΑΠΕ (π.χ. σε νέα ή και υπάρχοντα κτίρια) Αγορά, πώληση και υποχρεώσεις αποζημιώσεων (Purchase, sale, and remuneration obligations) Price or quota regulations Π.χ. Quota systems (e.g. quota on fuel/heat suppliers or manufacturers) Bonus system www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Οικονομικά μέτρα Κρατικές επιδοτήσεις/ φορολογικές ελαφρύνσεις Γενικά χαρακτηριστικά Η οικονομική ενίσχυση δίνεται προς ιδιοκτήτες κτιρίων που εγκαθιστούν κάποιο σύστημα θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ ή προς άλλους επενδυτές συστημάτων θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ Το επίπεδο της ενίσχυσης μπορεί να προσαρμόζεται με βάση κάποια κριτήρια όπως π.χ. - την εγκατεστημένη ισχύ - την τεχνολογία - κοινωνικά κριτήρια Τα χρήματα της ενίσχυσης προέρχονται από το δημόσιο προϋπολογισμό Σε πολλές χώρες τα οικονομικά προγράμματα ενίσχυσης και οι προϋποθέσεις για τη λήψη τους δεν είναι σταθερά αλλά αλλάζουν σημαντικά με το πέρας του χρόνου www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Οικονομικά μέτρα Κρατικές επιδοτήσεις/ φορολογικές ελαφρύνσεις Υπέρ & Κατά + Υψηλή αποδοχή: Οι επιδοτήσεις είναι ένα δημοφιλές μέτρο στήριξης με υψηλή αποδοχή από τους δικαιούχους + Οι δημόσιες αρχές είναι εξοικειωμένες με τη διαχείριση προγραμμάτων επιδοτήσεων, και το διαχειριστικό κόστος είναι συνήθως χαμηλό + Ένα πρόγραμμα επιδοτήσεων μπορεί να σχεδιαστεί ώστε να παρέχει κίνητρα για την επίτευξη διαρθρωτικών στόχων/ έργων υποδομής (π.χ. Ενίσχυση των διαφορετικών τεχνολογιών, δημιουργία & επέκταση συστημάτων τηλεθέρμανσης/ τηλεψύξης) Εξάρτηση από τον κρατικό προϋπολογισμό δυσκολία να εξασφαλιστούν μόνιμα κονδύλια επιδοτήσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα υπάρχει το ρίσκο δημιουργίας ασταθούς επενδυτικού περιβάλλοντος (risk of stop and go market development) www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Υποχρέωση χρήσης (Use Obligation) Υποχρέωση χρήσης (Use obligation) Γενικά χαρακτηριστικά Οι ιδιοκτήτες κτιρίων οφείλουν να καλύψουν μέρος των θερμικών/ ψυκτικών αναγκών του κτιρίου τους από ΑΠΕ κατά ένα ελάχιστο ποσοστό Η συγκεκριμένη υποχρέωση μπορεί να αφορά μόνο τα νέα κτίρια, αλλά μπορεί να επεκταθεί και στα υπάρχοντα κτίρια (π.χ. Όταν γίνεται αντικατάσταση του παλιού συστήματος θέρμανσης) Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με την υποχρέωση χρήσης θα επιβάλλεται πρόστιμο ανάλογα με τα τετραγωνικά του κτιρίου/ διαμερίσματος και το ποσοστόκατάτοοποίοδενεπετεύχθηοστόχος(τα έσοδα από την επιβολή του προστίμου θα χρησιμοποιούνται για προγράμματα στήριξης τεχνολογιών θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ) www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Υποχρέωση χρήσης (Use Obligation) Υποχρέωση χρήσης (Use Obligation) Υπέρ & Κατά + Απλό μέτρο στήριξης στη δομή του, που μπορεί να συγκριθεί με τις υποχρεώσεις που ήδη εφαρμόζονται στον κτιριακό τομέα (π.χ. EPBD) + Υπάρχει πρότερη εμπειρία από το διεθνή χώρο με σχετικά παραδείγματα όπως (π.χ. στην Ισπανία που από το 2006 είναι υποχρεωτική η χρήση θερμικών ηλιακών συστημάτων σε όλα τα νέα κτίρια) Έλλειψη οικονομικών κινήτρων σε περιπτώσεις που η εγκατάσταση του συστήματος ΑΠΕ δεν είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομικής άποψης Ελάχιστα κίνητρα για τη δημιουργία σημαντικών υποδομών (π.χ. Δίκτυα τηλεθέρμανσης/ τηλεψύξης) Είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν συνοδευτικά μέτρα www.res-h-policy.eu

Βασικές Παραδοχές και δεδομένα εισαγωγής Μοντέλο Invert/EE-Lab Το μοντέλο Invert/EE-Lab είναι ένα εργαλείο προσομοίωσης που χρησιμοποιεί την bottom-up προσέγγιση προκειμένου να εκτιμήσει τον αντίκτυπο διαφορετικών μέτρων στήριξης (οικονομικά ή θεσμικά) στο ενεργειακό μείγμα μίας χώρας, στο κόστος των προτεινόμενων μέτρων και στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Επιπλέον το μοντέλο Invert/EE-Lab δύναται να κάνει προσομοιώσεις για διαφορετικά σενάρια π.χ. διαφορετικές τιμές καυσίμου, διαφορετικές συμπεριφορές καταναλωτών, διαφορετικού τύπου κτιριακό απόθεμα κτλ. Το μοντέλο Invert έχει αναπτυχθεί από το: Vienna University of Technology/Energy Economics Group για το έργο Invert (Investing in RES&RUE technologies: models for saving public money) υπό το πρόγραμμα ALTENER. Στο πλαίσιο επόμενων έργων το μοντέλο αυτό επεκτάθηκε και ανανεώθηκε και στην παρούσα φάση βασίζεται σε ένα νέο πυρήνα υπολογισμών (που καλείται EE-Lab) και οδηγεί στην τρέχουσα έκδοση του μοντέλου που είναι η: Invert/EE-Lab506, η οποία και χρησιμοποιήθηκε στην παρούσα εργασία. Τιμές ενέργειας: Χρησιμοποιούνται οι τιμές της Eurostat για τα έτη 2007-2009 ενώ λαμβάνονται υπόψη δύο διαφορετικά σενάρια τιμών σύμφωνα με τη μελέτη του Κάπρου (2009). Κόστος για την κάθε τεχνολογία: Το κόστος για την κάθε τεχνολογία προέκυψε από συλλογή δεδομένων από παραγωγούς και εγκαταστάτες συστημάτων ΑΠΕ. www.res-h-policy.eu

Προτεινόμενα μέτρα στήριξης - Ελλάδα Μέτρο Στήριξης 1: Φορολογική Ελάφρυνση Τεχνολογία Φορολογική Ελάφρυνση Λέβητας για καυσόξυλα 15% Λέβητας για πριονίδι 30% Λέβητας για pellets 30% Αντλία θερμότητας αέρα/ νερού 10% Ένα ποσοστό x% του κόστους αγοράς και εγκατάστασης εξοπλισμού ΑΠΕ για παραγωγή θερμότητας στον κτιριακό τομέα, δίνεται σαν επιστροφή φόρου. Γεωθερμική Αντλία θερμότητας 30% Τηλεθέρμανση με βιομάζα 30% Θερμικά ηλιακά για ΖΝΧ 25% Θερμικά Ηλιακά για θέρμανση χώρων 25% www.res-h-policy.eu

Προτεινόμενα μέτρα στήριξης Ελλάδα Μέτρο Στήριξης 2: Υποχρεωτική Χρήση (Use obligation) 2011-2013 60% μερίδιο ΑΠΕ για την κάλυψη των αναγκών για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης (ΖΝΧ) στα νέα κτίρια 2014-2030 50% μερίδιο ΑΠΕ για την κάλυψη του συνόλου των θερμικών αναγκών ενός νέου κτιρίου (ΖΝΧ + θέρμανση χώρων) πρόστιμο 50 ανά m² για 0% μερίδιο ΑΠΕ Συγκεκριμένα σε όλα τα νέα κτίρια καθώς και σε αυτά που υφίστανται ολική ανακαίνιση, ορίζεται ένα ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής τεχνολογιών ΑΠΕ για την κάλυψη των θερμικών αναγκών του κτιρίου. Αν το ποσοστό αυτό δεν καλύπτεται τότε θα επιβάλλεται πρόστιμο ανάλογα με τα τετραγωνικά του κτιρίου/ διαμερίσματοςκαιτοποσοστόκατάτοοποίοδενεπετεύχθηοστόχος. www.res-h-policy.eu

Συγκριτική αξιολόγηση διείσδυσης από την εφαρμογή διαφορετικών μέτρων Ενέργεια (PJ) 60 50 40 30 20 10 Θερμικά Ηλιακά Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Υψηλών Τιμών ΕΣΔΑΕ εύρος στόχου - ελάχιστο 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 εύρος στόχου μέγιστο www.res-h-policy.eu

Συγκριτική αξιολόγηση διείσδυσης από την εφαρμογή διαφορετικών μέτρων Ενέργεια (PJ) 70 60 50 40 30 20 10 Βιομάζα Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Υψηλών Τιμών ΕΣΔΑΕ εύρος στόχου - ελάχιστο 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 εύρος στόχου μέγιστο www.res-h-policy.eu

Συγκριτική αξιολόγηση διείσδυσης από την εφαρμογή διαφορετικών μέτρων Ενέργεια (PJ) 25 20 15 10 5 Αντλίες θερμότητας Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Υψηλών Τιμών ΕΣΔΑΕ εύρος στόχου - ελάχιστο 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 εύρος στόχου μέγιστο www.res-h-policy.eu

Συγκριτική αξιολόγηση διείσδυσης από την εφαρμογή διαφορετικών μέτρων Ενέργεια (PJ) 140 120 100 80 60 40 20 Θερμότητα από ΑΠΕ Κτιριακός τομέας Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Χαμηλών Τιμών Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Υποχρεωτική χρήση - Σενάριο Υψηλών Τιμών Συνδυασμός μέτρων - Σενάριο Υψηλών Τιμών ΕΣΔΑΕ εύρος στόχου - ελάχιστο 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 εύρος στόχου μέγιστο www.res-h-policy.eu

Διαχειριστικό κόστος για την εφαρμογή των δύο διαφορετικών μέτρων στήριξης 4,5 Διαχειριστικό κόστος σε εκ. ευρώ (M ) 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 Φορολογική ελάφρυνση - Σενάριο Χαμηλών τιμών Φορολογική Ελάφρυνση - Σενάριο Υψηλών τιμών Υποχρεωτική χρήση 0,5 0,0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 έτος Ως διαχειριστικό κόστος νοείται ο απαιτούμενος προϋπολογισμός προκειμένου να εφαρμοστεί το επιλεγμένο μέτρο στήριξης (π.χ. κόστος απαιτούμενου προσωπικού). 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 www.res-h-policy.eu

Δείκτες Απασχόλησης www.res-h-policy.eu

Βιομηχανία Business as usual 40 35 30 25 20 15 10 Σενάριο Χαμηλών Τιμών Πετρελαίου Penetration (PJ) Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) 5 0 2010 2015 2020 2025 2030 Solarthermal Direct solar thermal heat use Geothermal Direct geothermal heat use 40 35 30 25 20 15 10 5 Σενάριο Υψηλών Τιμών Πετρελαίου Penetration (PJ) Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) Solarthermal Direct solar thermal heat use 0 2010 2015 2020 2025 2030 www.res-h-policy.eu

Βιομηχανία 25% επιδότηση για όλες τις τεχνολογίες Penetration (PJ) 40 35 30 25 20 15 10 5 Σενάριο Χαμηλών Τιμών Πετρελαίου Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) Solarthermal Direct solar thermal heat use 0 2010 2015 2020 2025 2030 40 35 30 25 20 15 10 5 Σενάριο Υψηλών Τιμών Πετρελαίου Penetration (PJ) Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) Solarthermal Direct solar thermal heat use 0 2010 2015 2020 2025 2030 www.res-h-policy.eu

Βιομηχανία 25% επιδότηση μόνο για θερμικά ηλιακά και γεωθερμία Penetration (PJ) 40 35 30 25 20 15 10 5 Σενάριο Χαμηλών Τιμών Πετρελαίου Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) Solarthermal Direct solar thermal heat use 0 2010 2015 2020 2025 2030 40 35 30 25 20 15 10 5 Σενάριο Υψηλών Τιμών Πετρελαίου Penetration (PJ) Biomass Heat only (from waste) Biomass Heat only (from wood) Biomass Electricity from digestion (from waste) Biomass Combined heat and power (from waste) Biomass Combined heat and power (from wood) Biomass Bio SNG from digestion (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from waste) Biomass Bio SNG from gasification (from wood) Biomass Direct firing (from wood) Solarthermal Direct solar thermal heat use 0 2010 2015 2020 2025 2030 www.res-h-policy.eu

Βιομηχανία Σύγκριση μέτρων Ενέργεια από ΑΠΕ (PJ) Ενέργεια από ΑΠΕ (PJ) Διείσδυση θερμότητας από ΑΠΕ στη βιομηχανιά 40 35 Σενάριο Χαμηλών τιμών 30 25 20 15 10 5 Διείσδυση θερμότητας από ΑΠΕ στη βιομηχανιά 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 40 35 Σενάριο Υψηλών τιμών πετρελαίου 30 25 20 15 10 5 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 2035 business as ususal μέτρο 1 μέτρο 2 σενάριο διπλασσιασμού τιμής βιομάζας www.res-h-policy.eu

Δύο παραδείγματα πολιτικών μέτρων 1. Renewable Heat Incentive (RHI), Ηνωμένο Βασίλειο 2. Υποχρέωση χρήσης και επιδοτήσεις, Γερμανία www.res-h-policy.eu

Renewable Heat Incentive (RHI), UK Το RHI είναι ένας μέτρο στήριξης που βασίζεται στη λογική του συστήματος feed-in tariff (το οποίο είναι ευρέως γνωστό από την ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ) Οι παραγωγοί θερμότητας/ ψύξης από ΑΠΕ δικαιούνται να λαμβάνουν συγκεκριμένο ποσό (fixed tariff) ανά kwh παραγόμενης θερμότητας από ΑΠΕ. Το ποσό αυτό δίνεται για συγκεκριμένη χρονική περίοδο Το επίπεδο του ποσού που λαμβάνουν εξαρτάται από τον τύπο της τεχνολογίας και από την εγκατεστημένη ισχύ του συστήματος Δεν προβλέπεται, αρχικά τουλάχιστον, μείωση στις τιμές πληρωμής της θερμότητας από ΑΠΕ, αλλά αναμένεται ότι στο μέλλον θα ακολουθήσουν πτωτική τάση Το ποσό της θερμότητας από ΑΠΕ το οποίο επιδοτείται μέσω της ταρίφας: είτε υπολογίζεται κατ εκτίμηση (γιαταμικράσυστήματα) είτε μετριέται (γιαταμεγάλα συστήματα) Όλοι οι εξοπλισμοί και οι εγκαταστάτες πρέπει να πιστοποιηθούν σύμφωνα με το σύστημα πιστοποίησης: www.microgenerationcertification.org Τα χρήματα θα δοθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό (και όχι από ειδικό τέλος όπως είχε αρχικά προβλεφθεί να επιβληθεί στους λογαριασμούς ενέργειας) Το μέτρο RHI έχει υιοθετηθεί επισήμως από την κυβέρνηση αλλά μερικά από τα επιμέρους τεχνικά χαρακτηριστικά δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί Το RHI αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Ιούνιο του 2011 www.res-h-policy.eu

Renewable Heat Incentive (RHI), UK Προτεινόμενες ταρίφες 1 GBP 1,14 www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Bonus model Bonus Model Υπέρ & Κατά + Σταθερές τιμές του bonus model για μεγάλα χρονικά διαστήματα εξασφαλίζουν σταθερό και ασφαλές επενδυτικό περιβάλλον + Το μοντέλο μπορεί να σχεδιαστεί έτσι ώστε να δίνει κίνητρα για επίτευξη διαρθρωτικών στόχων/ έργων υποδομής (π.χ. Διαφοροποίηση τεχνολογιών, επέκταση συστημάτων τηλεθέρμανσης) + Υψηλή οικονομική αποδοτικότητα (κίνητρα για εγκατάσταση των πλέον αποδοτικών συστημάτων θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ) Δυσκολία στη κοινοποίηση του μέτρου (communication challenge): Η ιδέα είναι μάλλον νέα και φαίνεται να είναι αρκετά πολύπλοκη, και μέχρις στιγμής έχει τύχει περιορισμένων συζητήσεων και δεν υπάρχουν αρκετά παραδείγματα εφαρμογής www.res-h-policy.eu

Υποχρέωση χρήσης & επιδοτήσεις, Γερμανία Πλαίσιο στήριξης της Γερμανίας για τον τομέα θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ: 1 ο Στοιχείο : Υποχρέωση χρήσης για εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ στα νέα κτίρια : EEWärmeG 2 ο Στοιχείο: Οικονομική στήριξη: επιδοτήσεις και χαμηλότοκα δάνεια για την εγκατάσταση συστημάτων παραγωγής θέρμανσης και ψύξης από ΑΠΕ σε υπάρχοντα κτίρια: Market Incentive Programme (MAP) www.res-h-policy.eu

Υποχρέωση χρήσης στα νέα κτίρια :EEWärmeG Γερμανία Η υποχρέωση χρήσης για εγκατάσταση συστημάτων θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ τέθηκε σε ισχύ την 1 η Ιανουαρίου 2009 (EEWärmeG) Οι ιδιοκτήτες των νέων κτιρίων (obligated parties) οφείλουν να καλύπτουν μέρος των αναγκών τους για θέρμανση χώρων και ζεστό νερό χρήσης με ΑΠΕ (παρατήρηση: ποσοστό νέων κτιρίων μόνο 0,5-1% ανά έτος) Το ελάχιστο μερίδιο ΑΠΕ εξαρτάται από την τεχνολογία (π.χ. Ηλιακά θερμικά 15%, βιομάζα 30-50%, αντλίες θερμότητας 50%) Η Υποχρέωση καλύπτει και τον οικιακό και τον τριτογενή τομέα Οι ιδιοκτήτες έχουν την ελευθερία να επιλέξουν ανάμεσα από τις διαθέσιμες τεχνολογίες ΑΠΕ Εναλλακτικά μέτρα: - Θερμότητα από Συμπαραγωγή ή από τηλεθέρμανση, δεδομένου ότι πληρούνται ελάχιστα κριτήρια απόδοσης - Επιπρόσθετα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας στο κτιριακό κέλυφος (π.χ. θερμομόνωση) Τα ομοσπονδιακά κράτη (Bundesländer) μπορούν αν θέλουν να επεκτείνουν την υποχρέωση και στα υφιστάμενα κτίρια www.res-h-policy.eu

Υποχρέωση χρήσης στα νέα κτίρια :EEWärmeG Γερμανία Ενεργειακή Πηγή Θερμικά Ηλιακά Στερεή βιομάζα Βιοαέριο Βιορευστά Γεωθερμία & Αντλίες θερμότητας Ελάχιστο ποσοστό 15% 50% 30% 50% 50% Επιπλέον απαιτήσεις Οι ηλιακοί συλλέκτες πρέπει να έχουν πιστοποιηθεί με την Ευρωπαϊκή ετικέτα ποιότητας "Solar Keymark" Ο λέβητας βιομάζας πρέπει να πληροί ελάχιστες απαιτήσεις απόδοσης και εκπομπών. Ηβιομάζα πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια αειφορίας Το βιοαέριο πρέπει να χρησιμοποιείται σε εγκατάσταση ΣΗΘ. Η διαδικασία παραγωγής του βιοαερίου πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια αειφορίας Τα βιορευστά πρέπει να χρησιμοποιούνται σε λέβητες συμπύκνωσης; Ταβιορευστάπρέπειναπληρούν συγκεκριμένα κριτήρια αειφορίας Οι Αντλίες θερμότητας πρέπει να πληρούν ελάχιστους εποχικούς βαθμούς απόδοσης (seasonal performance factors); Οι αντλίες θερμότητας πρέπει να είναι εξοπλισμένες με μετρητές ηλεκτρικής και θερμικής ενέργειας www.res-h-policy.eu

Επιδοτήσεις: Market Incentive Programme (MAP) Γερμανία Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο μέτρα: Επιδοτήσεις επενδύσεων για συγκεκριμένες τεχνολογίες (π.χ. Ηλιακοί συλλέκτες) -> σχεδόν 10% ποσοστό επιδότησης Χαμηλότοκα δάνεια για μεγαλύτερες εγκαταστάσεις Προαπαιτούμενο για τη λήψη της οικονομικής ενίσχυσης είναι να πληρούνται ελάχιστες απαιτήσεις για την κάθε τεχνολογία Το πρόγραμμα αντλεί πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό Όγκος: 200-450 εκ. το χρόνο Σχεδόν το 95% των ηλιακών συλλεκτών και των λεβήτων βιομάζας (κυρίως με pellets) χρηματοδοτούνται μέσω του MAP Μερικά στατιστικά στοιχεία για το 2009: Αριθμός επιδοτήσεων: 250.000 Συνολικό ποσό που διατέθηκε: 423 εκ. Συνολικός τζίρος από επενδύσεις (Triggered investment volume): 3 δις. www.res-h-policy.eu

Μέτρα στήριξης Συμπεράσματα Συμπεράσματα Ο τομέας της παραγωγής θερμότητας & ψύξης από ΑΠΕ και η διαμόρφωση ενός κατάλληλου πλαισίου στήριξης, δεν έχει τύχει τις απαιτούμενης προσοχής μέχρι σήμερα, παρά το γεγονός ότι η Οδηγία 2009/28/ΕΚ στρέφει την προσοχή προς αυτό τον τομέα και όχι μόνο προς την ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ Γενικά υπάρχει σημαντικός αριθμός διαφορετικών μοντέλων στήριξης που θα μπορούσαν ενισχύσουν την αγορά θέρμανσης/ ψύξης από ΑΠΕ, με την προϋπόθεση βέβαια ότι θα έχουν σχεδιαστεί προσεκτικά και σωστά Για τις περισσότερες τεχνολογίες (και ειδικότερα για τη βιομάζα) ένα μόνο μέτρο στήριξης δεν είναι ικανό να προωθήσει την αγορά υπάρχει ανάγκη ύπαρξης ενός συνολικού πακέτου μέτρων Οι μηχανισμοί στήριξης για παραγωγή θερμότητας από ΑΠΕ είναι απαραίτητο να συμβαδίζουν με τα μέτρα που επιβάλλουν οι Κτιριακοί Κανονισμοί για την ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων www.res-h-policy.eu

Ευχαριστούμε! www.res-h-policy.eu

Μιχαλόπουλος Πάνος Υπ. Δρ Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας

Εκπαίδευση προσωπικού Έρευνα και ανάπτυξη Κανονισμοί Επιδοτήσεις Έργα επίδειξης Ενημέρωση κοινού

Η εκπαίδευση του προσωπικού είναι πολύ μεγάλης σημασίας για την επιτυχή εκτέλεση των έργων. Ηυιοθέτησητηςνέαςτεχνολογίαςθα κριθεί από την επιτυχή εκτέλεση των έργων.

Ύπαρξη τεχνολογικών πλατφόρμων όπως στην Ευρώπη: www.rhc-platform.org Παρουσίαση έργων επίδειξης για μεγαλύτερη διείσδυση των έργων ανανεώσιμης θέρμανσης ψύξης.

Οι κανονισμοί είναι πολύ βασικοί για την υιοθέτηση από το κοινό της νέας τεχνολογίας. Θα πρέπει να θεσπίζονται όρια για την θέρμανση ψύξη χώρων από ΑΠΕ, με κάποιο ποσοστό. Μακροχρόνιαθαγίνειηβάσηγιατην υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας.

Οι επιδοτήσεις είναι το αναγκαίο κακό για την υιοθέτηση της νέας τεχνολογίας. Αυτό γιατί το κόστος των ορυκτών καυσίμων είναι πολύ μικρό και πρέπει να γίνει η νέα τεχνολογία ανταγωνιστική προς τις υπάρχουσες. Στην εκκίνηση θα πρέπει να δοθούν και επιδοτήσεις και κανονισμοί.

Η ενημέρωση του κοινού θα πρέπει να γίνει από τις επιχειρήσεις ΑΠΕ. Ύπαρξη προϊόντων που μπορούν να υποστηρίξουν τις ανάγκες για θέρμανση ψύξη χώρων. Συντονισμός ενημέρωσης όλων των τεχνολογιών ΑΠΕ

Ένωση Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ Ηλίας Πετσανας Διευθυντής Πωλήσεων ΔΕΛΤΑ ΤΕΧΝΙΚΗ

Γεωθερμικές Εφαρμογές Τι είναι η Γεωθερμία? Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας (αρχές λειτουργίας) Σύγκριση με τα συμβατικά συστήματα Μέθοδοι Εγκατάστασης Κόστος Εγκατάστασης Κόστος Λειτουργίας Πλεονεκτήματα

Τι σημαίνει γεωθερμία Με τον όρο Γεωθερμία «Χαμηλής θερμοκρασίας», ορίζεται η εκμετάλλευση ενέργειας από το εσωτερικό της γης, η οποία με τη χρήση μιας Γεωθερμικής αντλίας θερμότητας επιτρέπει την μεταφορά θερμότητας από και προς το έδαφος για παραγωγή ψύξης, θέρμανσης και ζεστού νερού χρήσης για οικιακές αλλά και ευρύτερης κλίμακας εφαρμογές. - Εκμετάλλευση ενέργειας από το εσωτερικό της γης. - Απεριόριστη χρήση/εκμετάλλευση αυτής της γεωθερμικής ενέργειας, λόγω του ότι προέρχεται απότοέδαφος.

Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας - Αρχές Λειτουργίας Γεωθερμική Αντλία Θερμότητας, πρακτικά δεν είναι τίποτα άλλο από μια μηχανή που μπορεί να μεταφέρει την θερμότητα από τον ψυχρό στον θερμό χώρο και αντίστροφα. Δεν παράγει θερμότητα από καύσιμη ύλη όπως ένας λέβητας πετρελαίου. Η Γεωθερμική Αντλία Θερμότητας (GHP) αντί να χρησιμοποιεί τον αέρα του εξωτερικού περιβάλλοντος για να αποβάλλει (καλοκαίρι) ή να αντλήσει (χειμώνας) θερμότητα, χρησιμοποιεί την θερμότητα που περικλείουν τα υπόγεια νερά, τα νερά λιμνών και της θάλασσας, ή ακόμα και την θερμότητα που περικλείει το χώμα. Η GHP χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο σωληνώσεων, όπου κυκλοφορεί νερό, κατάλληλα τοποθετημένο ανταλλάσει θερμότητα με το υπέδαφος ή τα υπόγεια νερά αναλόγως με την εγκατάσταση.

Διάφοροι τύποι Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας

Σύγκριση με τα συμβατικά συστήματα Όλοι γνωρίζουμε τη δραματική πτώση της απόδοσης των κλιματιστικών μηχανημάτων (λειτουργία σε ψύξη) κατά την διάρκεια μιας πολύ ζεστής μέρας (35 C - 40 C), λόγω του ότι η συσκευή καλείται να κάνει συναλλαγή Θερμότητας σε ένα περιβάλλον κορεσμένο από θερμικό φορτίο. Αν όμως η κλιματιστική συσκευή απέβαλλε την θερμότητα σε ένα ψυχρότερο περιβάλλον όπως αυτό του υπεδάφους (17 C - 20 C) τότε η απόδοσή της θα ήταν σταθερή και πολύ μεγαλύτερη και η οικονομία σε ηλεκτρική ενέργεια τεράστια. Το αντίστροφο ακριβώς συμβαίνει το χειμώνα.

Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα των Γεωθ. Συστημάτων Οικονομία ενέργειας Συνδυάζοντας την ενέργεια που είναι αποθηκευμένη στο έδαφος με την ασφαλή ηλεκτρική ενέργεια τα συστήματα Γεωθερμίας μπορούν να επιτύχουν οικονομία στο κόστος λειτουργίας έως 70%. Άνεση Τα Γεωθερμικά συστήματα ζεσταίνουν και ψύχουν κατοικίες και κάθε είδους κτίρια με τέτοιο τρόπο ώστε ελαχιστοποιούνται τα σημεία του κτιρίου όπου η θερμοκρασία διαφέρει της ιδανικής. Σταθερή απόδοση Στη Γεωθερμία η μέση θερμοκρασία του υπεδάφους είναι σταθερή και δεν επηρεάζεται από τις συνθήκες περιβάλλοντος.

Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα των Γεωθ. Συστημάτων Καθαρό Περιβάλλον Τα Γεωθερμικά συστήματα ελαχιστοποιούν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον λόγω έλλειψης λεβητοστασίου, καμινάδας, δεξαμενής καυσίμου. Ευελιξία Τα Γεωθερμικά συστήματα έχουν υψηλό βαθμό απόδοσης και είναι αξιόπιστα σε ακραίες συνθήκες θέρμανσης και ψύξης. Πολλές διαφορετικές εφαρμογές μπορούν να εκμεταλλευτούν την τεχνολογία των Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας.

Κόστος Λειτουργίας Το κόστος λειτουργίας εξαρτάται σε απόλυτα νούμερα από την τιμολόγηση των διαφόρων μορφών ενέργειας Συγκριτικά όμως, σε γενικές γραμμές στη γεωθερμία είναι: (για λειτουργίες θέρμανσης, ψύξης, ζεστό νερό) Σημαντικά μικρότερο (έως και 50%) σε σχέση με λέβητα υψηλής απόδοσης που καταναλώνει φυσικό αέριο & κεντρικό σύστημα κλιματισμού Περίπου τα 2/3 απ ότι σε μία αντλία θερμότητας αέρα-αέρα υψηλού βαθμού απόδοσης Περίπου το 1/3 απ ότι σε ένα λέβητα υψηλής απόδοσης που καταναλώνει πετρέλαιο & κεντρικό σύστημα κλιματισμού

Κόστος Εγκατάστασης ΓΕΝΙΚΑ ΤΑ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ: Πηγή θερμότητας (Γεωθερμικός Εναλλάκτης) Ανοιχτού βρόγχου Κλειστού βρόγχου Γεωθερμική Αντλία Θερμότητας Συστήματα διανομής Σύστημα κυκλοφορίας αέρα με ανεμιστήρα και δίκτυο αεραγωγών. Σύστημα νερού (ενδοδαπέδιο, fan coils) Η γεωθερμική αντλία θερμότητας δύναται να συνδυαστεί με σώματα χαμηλών θερμοκρασιών για τη θέρμανση μόνον, ενδοδαπέδια/τοίχου ή και οροφής σωλήνωση για την θέρμανση και του δροσισμού, ή με συστήματα fan coils για τη θέρμανση και ψύξη του χώρου. Η ίδιαμονάδαδύναται να παράγει και τα ζεστά νερά χρήσης. Για μια κατοικία 150m2: το κόστος του παραπάνω συνόλου (με οριζόντιο κλειστό βρόγχο στο υπέδαφος) είναι σχεδόν ίδιο με αυτό μιας συμβατικής εγκατάστασης κλιματισμού που περιλαμβάνει: Λεβητοστάσιο Αερόψυκτο ψύκτη Δίκτυο διανομής

Παράδειγματα γεωθερμικών εφαρμογών

Παράδειγματα γεωθερμικής εφαρμογής

Μέθοδοι Εγκατάστασης Γεωθερμικού Εναλλάκτη Εγκατάσταση κλειστού βρόγχου με οριζόντιες σπείρες σωληνώσεων. Ανοίγονται ορύγματα βάθους περίπου 2m 3m όπου τοποθετείται ο Γεωθερμικός εναλλάκτης. Χρησιμοποιείται όταν επαρκεί ο χώρος του οικοπέδου και αποτελεί την πιο οικονομική λύση.

Παράδειγμα γεωθερμικής εφαρμογής

Μέθοδοι Εγκατάστασης Γεωθερμικού Εναλλάκτη Εγκατάσταση ανοικτού βρόγχου με άντληση και επαναφορά υπογείων υδάτων. Το νερό αντλείται από τον υδροφόρο ορίζοντα, διέρχεται από την αντλία θερμότητας, όπου απορροφά ή αποδίδει θερμότητα και επανεισάγεται στην γή. Εγκατάσταση κλειστού βρόγχου με κατακόρυφες σπείρες σωληνώσεων. Γίνονται γεωτρήσεις σε μικρά σχετικά βάθη και εισάγονται σωλήνες που αποτελούν το Γεωθερμικό εναλλάκτη.

Παράδειγματα γεωθερμικής εφαρμογή

Παράδειγματα εφαρμογής

Παράδειγμα εφαρμογής ΚΑΤΟΙΚΙΑ 250 τ.μ. ΣΕ ΘΕΡΜΑΝΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ ΑΝΤΛΙΑ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Ισχύς : 20,00 kw Ισχύς : 20,00 kw Ωριαία Κατανάλωση : 2,58 lt/h Ηλεκτρική Ισχύς ΑΘ: 5,00 kw Ετήσια Κατανάλωση : 3870 lt Ετήσια Κατανάλωση : 7500 kwh Ετήσιο Κόστος Πετρελαίου : 5.031,00 Ετήσιο Κόστος ρεύματος : 1.125,00

Συμπεράσματα Κόστος λειτουργίας

Συμπεράσματα Οικολογία Ο κλιματισμός των χώρων είναι υπεύθυνος για το περίπου 20% της επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας με CO 2 Η γεωθερμία μειώνει τις εκπομπές αυτές στο 1/3 μηδενίζοντας μάλιστα τη συγκέντρωσή τους στο οικιστικό περιβάλλον. Από όλες τις τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι εκείνη που μπορεί να εφαρμοστεί αμεσότερα και αποτελεσματικότερα στον κτιριακό τομέα, σε πλήρη συμφωνία με τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής

Σκοπός ΕΣΕΓΕΠΕ Σκοπός του συνδέσμου είναι η ανάπτυξη των εφαρμογών γεωθερμίας στη χώρα μας ως μια κατ εξοχήν ανανεώσιμη πηγή ενέργειας φιλική προς το περιβάλλον, που δεν εξαντλεί φυσικούς πόρους και που συμβάλλει στη μέγιστη εξοικονόμηση ενέργειας, υπηρετώντας παράλληλα το στόχο της Πράσινης Ανάπτυξης συγκεκριμένα και έμπρακτα

Συμπεράσματα Εμπόδια Η ασαφής και περίπλοκη νομοθεσία γι ατην έκδοση αδείας κατασκευής γεωθερμικού εναλλάκτη. Ακόμη και στις περιπτώσεις πλήρους φακέλου, υπάρχει κωλυσιεργία στο χρόνο αδειοδότησης Η σημερινή συγκυρία καθυστερεί την υλοποίηση τέτοιων εγκαταστάσεων

Συμπεράσματα Οικονομικά Κίνητρα Μείωση του τιμολογίου της ΔΕΗ για τις γεωθερμικές εγκαταστάσεις Χαμηλότοκα δάνεια για Πρόγραμμα εξοικονόμησης κατ οίκον

Συμπεράσματα Προϋποθέσεις Απαραίτητη η πιστοποίηση των γεωθερμικών μηχανημάτων από ανεξάρτητο διεθνή οργανισμό πιστοποίησης αποδόσεων όπως EUROVENT, TUV κτλ. Πιστοποίηση των εταιριών κατά ISO 9001 για το τμήμα της εγκατάστασης

Ευχαριστούμε για την Προσοχή σας! Διευκρινίσεις Ερωτήσεις

ΙΕΕ/07/777/SI2.499477 Λύσεις στα εμπόδια της αγοράς των καυσίμων βιομάζας και τη διαθεσιμότητα πρώτων υλών Ι. Ελευθεριάδης Τμήμα Βιομάζας, ΚΑΠΕ http://www.eubionet.net

European Bioenergy Network EUBIONET Biomass survey in Europe http://eubionet.vtt.fi/ EUBIONET II (2005-2007) Efficient trading of biomass fuels and analysis of fuel supply chains and business models for market actors by networking http://eubionet2.ohoi.net/default.asp EUBIONET III (2008-2011) Solutions for biomass fuel market barriers and raw material availability http://www.eubionet.net/ 2 29.4.2011

EUBIONET III - Στόχοι Αύξηση της χρήσης των καυσίμων βιομάζας στην ΕΕ Εντοπισμός τρόπων για την υπερπήδηση των εμποδίων της αγοράς Ενίσχυση του αειφόρου και διαφανούς εμπορίου καυσίμων βιομάζας Εξασφάλιση αποδοτικών και προστιθέμενης αξίας χρήσεων της βιομάζας στην παραγωγή ενέργειας Χρήση στη βιομηχανία Ώθηση επενδύσεων σε τεχνολογίες βέλτιστης πρακτικής Νέες υπηρεσίες στον τομέα της παραγωγής θερμότητας με χρήση βιομάζας 3 29.4.2011