Ομιλία. Προέδρου Δημοκρατικού Κόμματος. στην Βουλή των Αντιπροσώπων. «Οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό»

Ομιλία Προέδρου Δημοκρατικού Κόμματος στην Βουλή των Αντιπροσώπων «Οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό» Κύριε Πρόεδρε Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, Επιτέλους καταφέραμε να ξεκινήσουμε τη συζήτηση για το κεφαλαιώδες ζήτημα του Κυπριακού στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Σε αυτό το θεσμό που πρωτίστως εκπροσωπεί τους πολίτες του Κράτους μας. Σε αυτό τον θεσμό μέσω του οποίου έχει καταγράφει αλλά και έχει χαραχθεί η σύγχρονη ιστορία της Κύπρου. Δεν μπορώ όμως παράλληλα να μην εκφράσω και την απογοήτευση μου για την καθυστέρηση και την δυστοκία που παρουσιάστηκε σε ότι αφορά την εγγραφή και την έναρξη αυτής της συζήτησης. Η απαξίωση και η υποτίμηση της Βουλής των Αντιπροσώπων, αυτού του ιστορικού θεσμού που όλοι εμείς εκπροσωπούμε, αποτελεί μόνο το τελευταίο σύμπτωμα της ευρύτερης προσπάθειας συσκότισης και μυστικοπάθειας που χαρακτηρίζει τη σημερινή διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. 1

Ελπίζω και εύχομαι ότι σήμερα θα μπορέσουμε να πάρουμε κάποια επιπρόσθετη πληροφόρηση για τη συμφωνία που μας φέρνουν ο Νίκος Αναστασιάδης και τα δυο κόμματα που τον στηρίζουν, ο ΔΗ.ΣΥ. και το ΑΚΕΛ. Μπορεί ν ακούγεται περίεργο σε κάποιους συμπολίτες μας το ότι αναμένουμε σήμερα κάποιοι να μας ενημερώσουν για το περιεχόμενο της προωθούμενης λύσης. Αυτό οφείλεται στο ότι στα 40 και πλέον χρόνια των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού κανένας από τους προκάτοχους του Νίκου Αναστασιάδη δεν είχε αρνηθεί να δώσει τα σχετικά έγγραφα των διαπραγματεύσεων και των συγκλίσεων στα κόμματα του Εθνικού Συμβουλίου, την ίδια στιγμή που αυτά τα έγγραφα τα κρατούσε ήδη η τούρκικη πλευρά. Όσα γνωρίζουμε εμείς, τα γνωρίζουμε από προφορικές συζητήσεις, από δημοσιογραφικές πληροφορίες και από κάποια έγγραφα που μπορέσαμε να επιθεωρήσουμε κάτω από χρονική πίεση και κάτω από το άγρυπνο βλέμμα των αστυνομικών του προεδρικού Μεγάρου. Φαίνεται πως κάποιοι εμπιστεύονται περισσότερο την Τουρκία του κ. Ερτογάν απ ότι εμπιστεύονται τα ε/κ κόμματα. Εδώ ακόμη και οι ίδιοι οι σύμβουλοι του Νίκου Αναστασιάδη που ο ίδιος διόρισε παραπονιούνται για συσκότιση και για μυστική διπλωματία. Ότι βρίσκονται στο σκοτάδι και δεν έχουν τα έγγραφα των συγκλίσεων. 2

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, Μας λένε πως σε τρεις εβδομάδες μπορεί να έχουμε λύση του Κυπριακού και ακόμη δεν έχουμε δει το περιεχόμενο της. Οφείλουμε να διερωτηθούμε όλοι, γιατί φοβούνται να μας το δείξουν; Μας λένε πως σε τρεις εβδομάδες θα πάμε στο αντίστοιχο «Μπούρκερστοκ» σε μια διεθνή διάσκεψη. Συγκρίνετε με το 2004. Όταν τότε πήγαμε στο Μπούρκερστοκ, ο λαός είχε ήδη δει το σχέδιο στα χέρια του και το συζητούσε για δυο χρόνια, από το 2002. Αυτόν τον δημοκρατικό διάλογο τον έχουμε σήμερα; Η συμφωνία που θα καθορίζει τα δικαιώματα των πολιτών, των παιδιών και των οικογενειών μας, είναι επτασφράγιστο μυστικό. Δεν δικαιούμαστε να ξέρουμε το περιεχόμενο της. Η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, ένα Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης κι όμως κάποιοι θεωρούν ότι το σύνταγμα και τα δικαιώματα μας, οι διεκδικήσεις τρίτων χωρών όπως της Τουρκίας και της Αγγλίας, πρέπει να αποφασιστούν πίσω από κλειστές πόρτες και μακριά από τον λαό. Γιατί; Προφανώς φοβούνται να ενημερώσουν τον κόσμο για το περιεχόμενο της συμφωνίας γιατί ενδεχομένως να φοβούνται τις αντιδράσεις του, όμως πιστεύω δεν είναι μόνο αυτό. Δεν θέλουν να ενημερώσουν τον κόσμο και ως επιλογή τακτικής. Γιατί στόχος τους είναι ο αιφνιδιασμός και στη συνέχεια ο εκβιασμός του λαού μας, για ν αποδεχθεί έτσι μια άδικη λύση και τετελεσμένα που αυτοί μόνοι τους και χωρίς τον λαό θα έχουν συμφωνήσει. 3

Δεν θέλουν ο λαός να έχει χρόνο μπροστά του να μελετήσει τη συμφωνία γιατί με αυτό τον τρόπο οι απειλές και οι εκβιασμοί για την «Μικρασιατική καταστροφή» που θα έρθει, αν δεν αποδεχθούμε τη συμφωνία τους, θα είναι πιο αποτελεσματικοί. Αντί ο λαός να συμμετέχει στη συζήτηση για το μέλλον του, αντί να ενημερώνεται για να στηρίζει τις προσπάθειες, αντί να βοηθά για ν αντισταθούμε σε πιέσεις, τον κρατάνε στο σκοτάδι για να μην τους ενοχλεί Αντί για δύναμη και ασπίδα, θεωρούν τον λαό αδυναμία και πρόβλημα. Επομένως ειλικρινά ελπίζω η σημερινή συζήτηση να είναι χρήσιμη, τόσο όσον αφορά την ανταλλαγή απόψεων αναμεταξύ μας, όσο και σε ότι αφορά την ενημέρωση του κόσμου. Ευχόμαστε πραγματικά να έχουμε σήμερα ένα χρήσιμο και εποικοδομητικό διάλογο. Μακάρι, μετά τα ακαδημαϊκά κηρύγματα που θ ακούσουμε για το αν θέλουμε ή αν δεν θέλουμε ομοσπονδία, μετά τις ρομαντικές ευχές και τα συνθήματα, μετά το αφήγημα «ότι η Τουρκία θέλει λύση αλλά οι ε/κ είναι το πρόβλημα», μετά που θα έχει τελειώσει η στοχοποίηση των ε/κ και θα μας εξηγήσουν ότι «εκάμαμεν τζιαι εμείς πολλά» και γι αυτό το λόγο πρέπει να τιμωρηθούμε, ελπίζουμε να ακούσουμε επιτέλους και κάποιες ξεκάθαρες απαντήσεις και τοποθετήσεις από τους εκπροσώπους του ΔΗ.ΣΥ. και του ΑΚΕΛ για το σχέδιο που μαζί και σε πλήρη συνεργασία διαπραγματεύονται εδώ και εννέα χρόνια. 4

Εκ περιτροπής προεδρία Για παράδειγμα, θέλουμε να ξέρουμε ποια είναι η θέση του ΔΗΣΥ για την εκ περιτροπής προεδρία; Το ΑΚΕΛ είναι ξεκάθαρο. Την αποδέχεται και είναι σεβαστό. Την αποδέχεστε την απορρίπτετε ή είναι υπό διαπραγμάτευση; Μήπως την έχει ήδη αποδεχθεί ο Νίκος Αναστασιάδης και απλά δεν μας το λέει όπως ισχυρίζεται ο κ. Ακιντζί; Εμείς λέμε πως για εμάς η απόρριψη της είναι «κόκκινη γραμμή» εσείς τι λέτε; Ο λόγος που εμείς επιμένουμε στην απόρριψη της είναι απλός και δεν έχει να κάνει με ρατσιστικά κριτήρια αλλά με την ασφάλεια του λαού μας. Ας αναλογιστούμε όλοι μας που θα βρισκόμασταν σήμερα αν το 1974 είχαμε εκ περιτροπής τούρκο πρόεδρο. Θα κατάγγελλε το 1974 στα Ηνωμένα Έθνη ο Τούρκος πρόεδρος την εισβολή τα Τουρκίας ή θα της έδινε και συγχαρητήρια για την ειρηνική της επέμβαση; πολυεθνική δύναμη Ποια είναι η θέση του ΑΚΕΛ για τη συμμετοχή της Τουρκίας σε μια πολυεθνική δύναμη η οποία θα εποπτεύει την Κύπρο μετά τη λύση; Συμφωνείτε μαζί μας πως κάτι τέτοιο απλά θα επέτρεπε στην Τουρκία να διατηρήσει το στρατό της στο νησί και θα της έδινε το πρόσχημα και τη νομιμοποίηση για μια μελλοντική στρατιωτική επέμβαση; 5

Υπενθυμίζω ότι και το 1960 υπήρχε συγκεκριμένη διαδικασία για να τεθεί σε λειτουργία η συνθήκη εγγυήσεως. Η Τουρκία δεν την ακολούθησε αλλά επενέβη μονομερώς και κατά παράβαση των ειδικών και ρητών διατάξεων της συνθήκης. Τώρα θα μας πείτε «άλλαξε ο Μανωλιός και έβαλε τα ρούχα του αλλιώς»; Αντιλαμβάνομαι πως το ΑΚΕΛ έχει πρόβλημα με την εποπτεία του ΝΑΤΟ και εμείς συμφωνούμε μαζί τους. Έχετε πρόβλημα με την παρουσία στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στη Κύπρο, αλλά δεν έχετε πρόβλημα με την παρουσία Τούρκικων στρατευμάτων υπό τον μανδύα μιας πολυεθνικής δύναμης; Εγγυήσεις Σε ότι αφορά τις εγγυήςεις απευθείνουμε ερώτημα προς το ΑΚΕΛ και τον ΔΗΣΥ: συμφωνείτε με τον υπουργό της Ελλάδας τον κ. Κοτζιά ότι οι εγγυήσεις έχουν ήδη de facto καταργηθεί ή συμφωνείτε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι τέτοιες τοποθετήσεις είναι «θεωρητικολογίες»; Συμφωνείτε με την εκφρασθείσα θέση της Ελληνικής Κυβέρνησης και με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδα πως η Ελλάδα δεν πάει σε καμία διεθνή διάσκεψη αν δεν είναι απλά για να ανακοινωθεί η κατάργηση των εγγυήσεων; Εμείς συμφωνούμε. Δεν πρέπει να πάμε σε διεθνή διάσκεψη για να συζητήσουμε την τροποποίηση των εγγυήσεων αλλά μόνο την κατάργηση τους. Εσείς τι λέτε; 6

Δημογραφικό Τελικά η αναλογία του 4:1 υπάρχει ή δεν υπάρχει; Πως ακριβώς γίναμε 820.000 όταν η απογραφή της στατιστικής υπηρεσίας καταγράφει τον αριθμό των ε/κ στις 680.000; Γνωρίζετε ότι μέσα στις 820.000 του αρχείου πληθυσμού βρίσκονται και νεκροί που δεν έχουν αφαιρεθεί, ρώσοι που έχουν πολιτογραφηθεί, μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού που πιθανόν να μην έρθουν ποτέ ξανά στη Κύπρο. Γι αυτό το λόγο όλες οι χώρες του κόσμου κάνουν απογραφή. Αλλιώς όλες θα βασίζονταν απλά στα στοιχεία των αντιστοίχων αρχείων πληθυσμού. Εξηγήστε μας, γιατί σε αυτή την αναλογία παίρνουμε ένα πλασματικό νούμερο σε ότι μας αφορά εμάς (το αρχείο πληθυσμού), ενώ σε ότι αφορά τους τ/κ και τούρκους παίρνουμε το πραγματικό νούμερο που βασίζεται στην απογραφή τους. Τελικά εμείς θα είμαστε λιγότεροι, ενώ εκείνοι θα είναι πολύ περισσότεροι ίσως και διπλάσιοι από τις 220.000. Μπορείτε επίσης να μας πείτε πόσοι έποικοι θα φύγουν μετά τη λύση; Όχι πόσοι θα μείνουν - πόσοι θα απελαθούν μετά τη λύση; ποιο είναι το νούμερο; ή μήπως δεν θα φύγει κανένας; Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει πει πρόςφατα πως θα ανανεώσουμε τις παράνομες «άδειες εργασίας» και «παραμονής» όλων των εκατοντάδων χιλιάδων των εποίκων που βρίσκονται σήμερα παράνομα στα κατεχόμενα και οι οποίοι δεν θα συμπεριλαμβάνονται στις 220.000 που θα πάρουν υπηκοότητα. 7

Είναι η θέση σας πως θα μείνουν όλες οι εκατοντάδες χιλιάδες των παράνομων εργατών, κατοίκων, φοιτητών, ακαδημαϊκών, εποχικών, πρώην στρατιωτικών και μετά τη λύση και θα βασιστούμε στη καλή τους πίστη και την καλή τους διάθεση για να αποχωρήσουν από την Κύπρο με τη λήξη των «αδειών εργασίας και παραμονής τους» τους; Και τους πιστεύετε; Γιατί έχετε συμφωνήσει πως τα παιδιά των προσφύγων κάτω των 59 δεν θα έχουν δικαιώματα παραμονής στις περιοχές που δεν θα μας επιστραφούν, ενώ τα παιδιά των εποίκων, που βρίσκονται εδώ ως αποτέλεσμα ενός εγκλήματος πολέμου, θα έχουν δικαίωμα παραμονής και υπηκοότητας; Επιπρόσθετα σημειώνουμε πως επιμένει ο κατοχικός ηγέτης στο ότι όλοι οι τούρκοι πολίτες πρέπει να έχουν τη δυνατότητα και το δικαίωμα, μετά τη λύση, να μπορούν να έρθουν στη Κύπρο και να ψάξουν για δουλειά; Άρα με άλλα λόγια, σε ότι αφορά την αναλογία του δημογραφικού, το 4:1 δεν θα ισχύσει για το παρελθόν, δεν θα ισχύσει τη μέρα της συμφωνίας και δεν θα ισχύσει για το μέλλον αλλά κατά τ άλλα είναι «σύγκλιση»; Και σε τρεις εβδομάδες πάμε για συμφωνία 8

Οι αποζημιώσεις των προσφύγων Ο ΠτΔ μας έχει πει επανειλημμένα πως θεωρεί τεράστια επιτυχία το ότι οι πρόσφυγες οι οποίοι δεν θα μείνουν ικανοποιημένοι με την επιτροπή αποζημιώσεων, θα δικαιούνται να προσφύγουν στο ΕΔΑΔ. Εναντίον ποιου; Εμάς ή της Τουρκίας; Θα μεταφέρετε δηλαδή μια σημερινή πιθανή υποχρέωση της Τουρκίας πάνω μας; Η Τουρκία θα απαλλαγεί και θα γλιτώσει και θα αναλάβουμε εμείς τις ζημιές της κατοχής; Και αυτό το θεωρείτε τεράστια επιτυχία; Ας βάλουμε τα πράγματα σε ένα συγκριτικό πλαίσιο: Αν αύριο μας επιστραφούν τα εδάφη του Σχεδίου Ανάν, δηλαδή αν οι τ/κ διατηρήσουν υπό τ/κ διοίκηση το 28,5% του εδάφους της Κύπρου, αυτό θα σημαίνει πως δεν θα επιστρέψουν 100.000 πρόσφυγες, αλλά με τους δικούς σας υπολογισμούς, μόνο περίπου 80.000. 2 στους 3 πρόσφυγες δεν θα δικαιούνται να επιστρέψουν λόγω των γνωστών εξαιρέσεων. Και αυτόματα περίπου 1.000.000 περιουσίες (πάλι με τους δικούς σας υπολογισμούς) θα παραμείνουν υπό τ/κ διοίκηση στη τ/κ πολιτεία και θα μετατραπούν σε «διαφιλονικούμενες περουσίες». Που θα βρούμε τα χρήματα για αποζημιώσεις για 1.000.000 περιουσίες και ακίνητα; Πόσα χρήματα θα χρειαστούμε για αυτές τις αποζημιώσεις και ποιος θα μας τα δώσει; «Το ταμείο θα είναι έτοιμο» λέει ο ΠτΔ. Μα πως και ποιος θα τα γεμίσει; 9

Θα δώσετε στους πρόσφυγες ομόλογα; όπως τους κουρεμένους μετόχους των τραπεζών; ή θα τους δώσετε υποσχέσεις και δεσμεύσεις όπως δώσατε στους κουρεμένους κατόχους αξιόγραφων; Οικονομία της λύσης Μια και μιλάμε για χρήματα που θα πρέπει να βρούμε ας εξετάςουμε αυτή την περίφημη «Οικονομία της λύσης». Γιατί ακούσαμε τον κ. Αιντε να μας λέει ότι θα έχουμε «τόσα πολλά χρήματα που δεν θα ξέρουμε τι να τα κάνουμε με τη λύση». Αφήνουμε κατά μέρος το ότι η τούρκικη πλευρά αρνείται να δώσει στοιχεία στο ΔΝΤ για να κάνει τις μελέτες που εμείς έχουμε ζητήσει, τόσο για τις τράπεζες στα κατεχόμενα, όσο και για την οικονομία και τα χρέη τους. Ακούμε όμως, αυτούς που μας χρεοκόπησαν από τη μία και αυτούς που μας κούρεψαν από την άλλη, να μας διαβεβαιώνουν ότι με τη λύση θα «θα τρώμε με χρυσά κουτάλια» Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι περίφημες «συγκλίσεις» στην οικονομία; Εμείς, οι ε/κ, θα ξεκινήσουμε με ένα χρέος 17 δις, το οποίο έχουμε συσσωρεύσει μερικώς και λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής της τουρκίας, Αυτό το χρέος θα πρέπει ν αποπληρώσουμε μόνοι μας. οι τ/κ αντίθετα θα ξεκινούν την επομένη της λύσης με μηδενικό χρέος επειδή θα τους το χαρίσει η Τουρκία. 10

θα μπορούν μεταξύ άλλων να δανείζονται με χαμηλότερα επιτόκια από εμάς και επιπλέον θα έχουν και τις διακρατικές συμφωνίες εμπορίου και χρηματοδότησης με την Τουρκία, μέσω των οποίων η Τουρκία πιθανώς να προσφέρει οικονομική ενίσχυση. Στη συνέχεια, οι ε/κ πρόσφυγες και ιδιοκτήτες θα πρέπει να δωρίσουν 1.000.000 περιουσίες/ακίνητα στους τ/κ το 29% των ακίνητων περιουσιών στη Κύπρο. Αυτές οι περιουσίες θα αυξηθούν σε αξία μετά τη λύση, επειδή θα μπορούν πλέον να διατεθούν ελεύθερα, ενώ οι περιουσίες στις ελεύθερες περιοχές θα μειωθούν σε αξία λόγω της αυξημένης προσφοράς Παράλληλα εμείς θα πρέπει να βρούμε μερικά δις σε αποζημιώσεις για να πληρώσουμε τους ε/κ που θα χάσουν αυτές τις περιουσίες και όπως είπαμε θα μπορούν να μας διώξουν στο ΕΔΑΔ εμάς, όχι την Τουρκία - την Κύπρο. Η Τουρκία θα έχει απαλλαγεί. Και μετά από όλα αυτά, μετά το χρέος, μετά το χάρισμα των περιουσιών, μετά τις αποζημιώσεις που δεν ξέρουμε που θα τις βρούμε, θα πρέπει επιπρόσθετα να δίνουμε 200 εκ. το χρόνο στους τ/κ (τον σημερινό μισό προϋπολογισμό του Υπ. παιδείας) για να καλύπτουμε το έλλειμμα τους, για να βοηθήσουμε την «ανάπτυξη» τους και μέχρι να ανεβεί το βιοτικό τους επίπεδο! την ίδια στιγμή που θα κληθούμε να χρηματοδοτήσουμε τρεις Κυβερνήσεις και τέσσερεις βουλές! 11

Δεν ξέρω αν θα έχουμε μια «έκρηξη της οικονομίας» αλλά σίγουρα θα έχουμε την έκρηξη των ε/κ με αυτά τα δεδομένα! Ήταν δύσκολο, αλλά κατάφεραν και πέτυχαν τη μόνη συμφωνία στο κόσμο, που είναι χειρότερη από το κούρεμα Και όλα αυτά ενώ οι Κύπριοι εργάτες θα ανταγωνίζονται τα εκατομμύρια των τούρκων εργατών που θα μπορούν ελεύθερα, σαν να είναι πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης, να έρχονται στη Κύπρο και να ψάχνουν δουλειά Και ενώ οι ε/κ επιχειρήσεις, τα ε/κ ξενοδοχεία, οι ε/κ βιομηχανίες, θα ανταγωνίζονται τις τούρκικες επιχειρήσεις και τις τ/κ επιχειρήσεις οι οποίες θα επωφελούνται από ειδικές διακρατικές συμφωνίες κρατικής στήριξης από την Τουρκία στο εμπόριο, στον τουρισμό και στη χρηματοδότηση τους, μέσω της τ/κ πολιτείας. Είναι ξεκάθαρο πως κάποιοι επιδιώκουν σήμερα να εφαρμόσουν στη Κύπρο ένα πείραμα τύπου «Βοσνίας» και στην οικονομία. Μην θεωρείτε δεδομένο πως με μια λύση θα έρθει αυτόματα η οικονομική ανάπτυξη. Με μια σωστή λύση σίγουρα μπορεί να έρθει. Με μία κακή λύση είναι αδύνατον. Με μια δυσλειτουργική λύση θα έχουμε ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Αξίζει να σημειωθεί πως στο Βοσνιακό κράτος δόθηκαν συνολικά πάνω από $14 δις, αναλογικά περισσότερα κατ'αναλογία πληθυσμού απ' όσα δόθηκαν στη Γερμανία με το σχέδιο Μάρσαλ, αλλά η πολυπόθητη οικονομική έκρηξη δεν έλαβε χώρα ακόμη και σχεδόν 20 έτη μετά τη συμφωνία ειρήνευσης. 12

ΑΟΖ Και μια και μιλάμε για την οικονομία, μπορείτε να μας πείτε τι θα γίνει με την ΑΟΖ μας; Μιλάμε τώρα τελευταία για το έδαφος και τις ακτογραμμές. Μέσα στο «έδαφος» περιλαμβάνεται και η θάλασσα; Γιατί ελπίζω να γνωρίζετε αγαπητοί συνάδελφοι πως σήμερα που μιλάμε, η Τουρκία αμφισβητεί και διεκδικεί κοντά στο 45% της ΑΟΖ μας - για την ίδια και όχι για τους τ/κ. Μέσα σε αυτή τη διεκδίκηση βρίσκεται και το τεμάχιο 6 για το οποίο οι εταιρείες Noble και ENI έχουν υποβάλει προσφορές για έρευνες. Μπορείτε να μας πείτε αν με την λύση του Κυπριακού που θα μας φέρετε, θα χάσουμε σχεδόν τη μισή ΑΟΖ μας; Μήπως αυτό είναι ένα «τεχνικό θέμα» που θ αφαιθεί για μέτα; Θα έχουμε δηλαδή σε τρεις εβδομάδες μια συμφωνία που θα συνομολογηθεί «στο πόδι» σε αυτό το πάρα πολύ σημαντικό κεφάλαιο; οι ξένοι δικαστές Μας έχουν πει επίσης πως ένας ξένος Δικαστής μας θα αποφασίζει για τα αδιέξοδα σε Συνταγματικά ζητήματα στο Ανώτατο Δικαστήριο. Σημειώστε πως το Σύνταγμα δεν το έχουμε δει ακόμα. Είναι και αυτό τεχνικό θέμα. Δηλαδή, εάν εμείς θεωρούμε ότι δεν πρέπει ν ανοίξει ενταξιακό κεφάλαιο της Τουρκίας γιατί εμείς θεωρούμε πως δεν έχει εκπληρώσει η Τουρκία τις υποχρεώσεις της και οι τ/κ διαφωνούν, αυτό είναι συνταγματικό θέμα, ναι ή όχι; 13

Αν θεωρήσουν οι τ/κ ότι είναι Συνταγματικό Θέμα τι γίνεται; Θα πάνε στο Ανώτατο Δικαστήριο όπου θα έχουμε αριθμητική ισότητα ε/κ τ/κ. Θα αποφασίζει γι αυτό το θέμα ένας Νορβηγός ή ένας Σουηδός Δικαστής; Με ποια νομικά κριτήρια; Και έστω και εάν σήμερα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρεί πως δεν έχει αρμοδιότητα να επιδικάζει ζητήματα που αφορούν εξωτερικές υποθέσεις Κρατών Μελών; Δεν θα υπάρχει ιεραρχία των Νόμων Σημειώνω επίσης πως οι Νόμοι των πολιτειών και οι Νόμοι της ομοσπονδίας θα έχουν την ίδια ισχύ. Δεν θα υπάρχει ιεραρχία. Οι ομοσπονδιακοί Νόμοι δεν θα είναι ανώτεροι από τους Νόμους της τ/κ πολιτείας. Η τ/κ πολιτεία θα δικαιούται να ψηφίζει ότι θέλει εάν θεωρεί πως αυτό θα βρίσκεται μέσα στις αρμοδιότητες της. Και όλα αυτά ενώ οι αρμοδιότητες της ομοσπονδιακής Κυβέρνησης θα είναι περιορισμένες (θα είναι 21 με 28) ενώ οι αρμοδιότητες των πολιτειών θα είναι άπειρες δεν θα έχουν περιορισμούς. Θα έχουν το «κατάλοιπο εξουσίας». Απλά μας λένε πως οι Νόμοι των πολιτειών θα πρέπει να «συνάδουν με το Σύνταγμα» ότι κι αν σημαίνει αυτό και ενώ και πάλι, αυτό το Σύνταγμα ακόμη δεν το έχουμε δει γιατί ακόμη δεν υπάρχει. Είναι «τεχνικό θέμα»! Τα δικαιώματα των κυπρίων πολιτών, τα δικαιώματα των παιδιών και των οικογενειών μας είναι «τεχνικά θέματα» και θ αφαιθούν για ύστερα 14

Εδαφικό Μακάρι η Τουρκία στο κεφάλαιο του εδαφικού, σε ένα από τα πιο κρίσιμα κεφάλαια του Κυπριακού, να προχωρήσει σε κινήσεις καλής θέλησης. Θα αναμένουμε να δούμε. Χωρίς να υποτιμούμε σε καμία περίπτωση τις υπόλοιπες άλλες κατεχόμενες περιοχές θα χαιρετίσουμε σημαντικές επιτυχίες όπως θα είναι για παράδειγμα η επιστροφή της Μόρφου, της Καρπασίας, των Μαρωνίτικων χωριών υπό ε/κ διοίκηση, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις, χωρίς «ειδικά καθεστώτα». Όμως ελπίζω η «μεγάλη πρόοδος» στο εδαφικό να μην είναι το ποσοστό του σχεδίου Ανάν το οποίο απέρριψε ο λαός μας. Με το οποίο ποσοστό ΔΕΝ θα επιστρέψουν κατά τους δικούς σας υπολογισμούς 100.000 πρόσφυγες. Υπενθυμίζω επίσης πως και το 2004 ακούσαμε πολλές υποσχέσεις από διάφορους διαμεσολαβητές για τις προθέσεις της Τουρκίας στο εδαφικό. Ο κ. Ντε Σότο έλεγε στο Μπούρκερστοκ πως ο κ. Ερτογάν θα έρθει με χάρτη και θα είναι πολύ γενναιόδωρος. Τελικά ήρθε. Χωρίς χάρτη. Και ζητούσε κι άλλα εδάφη πέραν αυτών που πρότειναν τα Ην. Εθνη. Άρα, στο εδαφικό ακούμε πολλά αλλά πιστεύουμε λίγα μέχρι να δούμε χαρτη. 15

Αριθμητική ισότητα Οφείλουν ΔΗ.ΣΥ. και ΑΚΕΛ, να μας εξηγήσουν γιατί έχουν εγκαταλείψει τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου τα οποία λέγαμε πάντα πως ήταν η σημαία του αγώνα μας. Τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών είναι ξεκάθαρα: «πολιτική ισότητα» δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα. Κι όμως βλέπουμε πως η αριθμητική ισότητα έχει γίνει ο κανόνας. Σε όλους τους θεσμούς του Κράτους. Έχετε αποδεχθεί την αριθμητική ισότητα και τα ΒΕΤΟ σε όλες τις εξουσίες, την εκτελεστική, τη νομοθετική και την δικαστική και σε όλους τους ανεξάρτητους θεσμούς. Όπου δεν υπάρχει αριθμητική ισότητα θα υπάρχει ΒΕΤΟ. Εδώ και χρόνια μας έχετε ταράξει με το ότι η «ομοσπονδία» υπάρχει στα ψηφίσματα του ΟΗΕ και γι αυτό δεν μπορούμε να την εγκαταλείψουμε γιατί τότε θα χάσουμε την αξιοπιστία μας γι αυτό είναι «κόκκινη γραμμή» η ομοσπονδία για εσάς. Τότε γιατί διαγράφετε και αναιρείτε τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών που μιλάνε για την απόρριψη της αριθμητικής ισότητας; Επειδή αυτά τα ψηφίσματα συμφέρουν στους ε/κ; Μόνο τα ψηφίσματα που συμφέρουν στους τ/κ είναι «κόκκινες γραμμές» για εσάς; 16

Διακυβέρνηση/Παράλυση/Δυσλειτουργία Την ίδια στιγμή που η Ελλάδα είναι αποδυναμωμένη πολιτικά από μια οικονομική κρίση και η Τουρκία συμπεριφέρεται σαν μια νέο-σύστατη οθωμανική αυτοκρατορία, θέλετε να προχωρήσουμε σε ένα πείραμα διακυβέρνησης τύπου Βοσνίας Σε ένα ετοιμόρροπο πολιτειακό μόρφωμα στο οποίο θα παραβιάζονται οι αρχές της Δημοκρατίας: Με την αριθμητική ισότητα Με τα ΒΕΤΟ Με τη σταθμισμένη ψήφο Με ειδικές πλειοψηφίες στη Βουλή Σημειωνουμε πως η επιμονή της τούρκικης πλευράς για «έλεγχο σε όλες τις αποφάσεις» αποτελεί χειροτέρευση και μετεξέλιξη της παλαιότερης τους θέσης ότι πρέπει να έχουν «αποτελεσματική συμμετοχή στη διακυβέρνηση». «Έλεγχος» για τους τ/κ σημαίνει ότι για την κάθε απόφαση του κράτους θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον μια θετική ψήφος τ/κ. Αυτή η απαίτηση επεκτείνεται πέραν από την εκτελεστική εξουσία και στους ανεξάρτητους θεσμούς και στη Βουλή. Θέλουν με άλλα λόγια ΒΕΤΟ στα πάντα. Αυτή η διευθέτηση θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στη κατάρρευση του κράτους σε πάρα πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. 17

Υπενθυμίζεται πως στο Σύνταγμα του 1960 υπήρχαν μόνο 3 Νομοθεσίες που απαιτούσαν την «ειδική πλειοψηφία» των τ/κ: 1. Τα εκλογικά θέματα 2. Οι Δήμοι 3. Οι φορολογίες Σημειώστε πως αυτές οι ειδικές πλειοψηφίες είναι διαφορετικές από τα ΒΕΤΟ που είχε ο τ/κ αντιπρόεδρος σε τρία κεφάλαια: (α) Άμυνα, (β) Ασφάλεια και (γ) οικονομία. Το ΒΕΤΟ του αντιπροέδρου δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ γιατί απλά δεν πρόλαβε να το ασκήσει. Το κράτος κατέρρευσε στη Βουλή μέσα σε δυο χρόνια. Παρά του ότι οι τ/κ είχαν ΒΕΤΟ μόνο σε τρεις νομοθεσίες, το κράτος παρέλυσε μέσα σε τρία χρόνια το 1963 λόγω των ειδικών πλειοψηφιών των τ/κ με πρόφαση μια ασήμαντη σχετικά νομοθεσία που αφορούσε τις δημοτικές εκλογές. ΤΩΡΑ οι τ/κ είτε θέλουν αριθμητική ισότητα είτε ΒΕΤΟ στα πάντα. Στο Υπουργικό, στη Βουλή και στους ανεξάρτητους θεσμούς. Στη Βουλή 6 τ/κ/τούρκοι/έποικοι βουλευτές θα μπορούν να παραλύσουν κάθε νομοθεσία αν πιστεύουν ότι θίγονται τα συμφέροντα της τ/κ πολιτείας. Η διαδικασία του «κλήρου» δεν θα επιλύσει το πρόβλημα, θα το επιδεινώσει γιατί η απειλή θα είναι πάντα εκεί και θα υπάρχει ως ισχυρό κίνητρο για την τούρκικη πλευρά να οδηγεί τα πράγματα σε αδιέξοδο αφού θα μπορεί να βρεθεί και πλειοψηφία. 18

Αυτή η γελοία διαδικασία (που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στο κόσμο) θα μας μετατρέψει σε μια «δημοκρατία καζίνο». Η διακυβέρνηση του τόπου θα μετατραπεί σε ένα τεράστιο «παζάρι» και οι ε/κ θα μετατραπούν σε υποκείμενα εκβιασμού αφού οι τ/κ θα απαιτούν ανταλλάγματα για κάθε θετική ψήφο τους. «Δώστε μας για να ψηφίσουμε» θα μας λένε ξανά και ξανά Αυτό θα οδηγήσει σε τριβές, σε ένα αυξανόμενο αίσθημα αδικίας των ε/κ και ίσως και σε δικοινοτικές ταραχές. Το κράτος θα καταρρεύσει σε λίγους μήνες, όχι σε τρία χρόνια όπως το 1960. Και από την παράλυση στη διάλυση είναι μικρή η απόσταση. Με άλλα λόγια, αυτό που προτείνεται είναι η διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας και η αντικατάσταση της με ένα δυσλειτουργικό διάδοχο προτεκτοράτο της Τουρκίας το οποίο δεν θα μπορεί να πάρει καμία απόφαση χωρίς την έγκριση της Άγκυρας. Ως αποτέλεσμα, αυτό το ετοιμόρροπο κατασκεύασμα θα καταρρεύσει σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και ο λαός μας από πολίτες ενός διεθνώς αναγνωρισμένου κράτους θα μετατραπούν σε κοινότητα σε αναζήτηση κηδεμόνα. Θα μετατραπούμε σε παλαιστίνιους, σε ένα λαό χωρίς κράτος και σε αναζήτηση διεθνούς στήριξης, την ίδια ώρα που θα αντιμετωπίσουμε τις απειλές της Τουρκίας. 19

Η συνέχιση της Κυπριακής δημοκρατίας Γι αυτόν ακριβώς το λόγο επιμένουμε πως η Συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να διασφαλίζεται ρητά στη προτεινόμενη λύση. Όχι η «μετεξέλιξη» που δεν καταλαβαίνουμε τι σημαίνει η «συνέχεια». Δεν μπορεί ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα να κρύβεται πίσω από εποικοδομητικές ασάφειες. Όπως έλεγε κάποτε ο Λόρδος Χάνευ για τους ε/κ και τους τ/κ την παρθενογένεση, «ούτε ο ένας, ούτε ο άλλος δεν πρέπει να μπορούν να καταλάβουν τι έγινε» Μας απαντούν κάποτε κάποιοι ότι έχουν νομικές γνωματεύσεις και τους διαβεβαιώνουν νομικοί ότι διασφαλίζεται η συνέχεια της ΚΔ. Το ζήτημα δεν είναι νομικό, είναι πολιτικό. Η Τουρκία έχει αντίστοιχες και πολυάριθμες αντίθετες γνωματεύσεις. Εκείνοι θεωρούν ότι θα δημιουργηθεί ένας νέος συνεταιρισμός με παρθενογένεση. Η ΚΔ θα αντικατασταθεί με ένα διάδοχο κράτος, όπως η Ρωσία διαδέχθηκε την Σοβιετική Ένωση. Τι θα κάνουμε, θα πάμε δικαστήριο ν αποφασίσουμε ποιος έχει δίκιο; Και σε ποιο δικαστήριο θα πάμε; Γιατί δεν έχουμε πάει σε αυτό το δικαστήριο εδώ και 42 χρόνια για να δικαιωθούμε; Εμείς δεν θέλουμε να μας πουν τη γνώμη τους δικηγόροι αν υπάρχουμε. Θέλουμε να υπάρχουμε. Ξεκάθαρα χωρίς να βασιζόμαστε σε γνωματεύσεις. 20

Σε καμία περίπτωση δεν συμφωνούμε πως η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να διαλυθεί και ν αντικατασταθεί με ένα διάδοχο κράτος μέσω παρθενογένεσης, γιατί σε περίπτωση κατάρρευσης, δεν θέλουμε να εξαρτάται η διεθνής αναγνώριση μας από ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας το οποίο δεν θα ξέρουμε αν θα συμφωνήσει μ εμάς ή με την Τουρκία. Δεν είμαστε διατεθειμένοι να παίξουμε κορώνα γράμματα τη τύχη του λαού μας στις ψήφους της Αμερικής, της Αγγλίας και των υπολοίπων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Επιμένουμε για την ασφάλεια μας ότι το 1 ο άρθρο του νέου συντάγματος πρέπει ρητά να προνοεί τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως έλεγε και ο Τάσσος Παπαδόπουλος στο προεκλογικό του πρόγραμμα για τις προεδρικές του 2008, «η λύση πρέπει να διασφαλίζει τη συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας». Όχι μόνο τη «μετεξέλιξη». Τη «συνέχεια». Ή όπως έλεγε απευθυνόμενος στον νέο-εκλεγέντα Δημήτρη Χριστόφια στην επιστολή του ημερ. 28.2.2008: «το ερώτημα κατά πόσο θα συνεχίσει ή όχι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει απαντηθεί με την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση» Αυτό είναι το θέμα. Το Κρατος Μελος που εχει ενταχθεί στην ΕΕ πρεπει να συνεχίσει. Εμείς δεν εμπιστευόμαστε κανένα. Ούτε το ΝΑΤΟ, ούτε την Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε το συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ. 21

Μόνο ένα πράγμα εμπιστευόμαστε. Την ασπίδα προστασίας που μας έχει κρατήσει ζωντανούς μέχρι σήμερα παρά τις αντίθετες επιδιώξεις της Τουρκίας. Παρά την τουρκο-ανταρσία, παρά τη χούντα, παρά το πραξικόπημα, παρά την στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας, βρισκόμαστε ακόμη εδώ επειδή μας έχει προστατέψει η Κυπριακή Δημοκρατία. Εμείς είναι που χρειαζόμαστε εγγύηση ασφάλειας όχι οι τ/κ και η μοναδική εγγύηση που μπορεί να μας δώσει αυτή την ασφάλεια είναι η Κυπριακή Δημοκρατία. Γι αυτό εξάλλου Τουρκία. Αμερική, Αγγλία βάλθηκαν με το έτσι θέλω να περάσουν δια των απειλών και των εκφοβισμών το σχέδιο Ανάν λίγες μέρες πριν να ενταχθεί η Κύπρος στην ΕΕ. Ο λαός μας τότε δεν φοβήθηκε και επέλεξε ένα ευρωπαϊκό μέλλον. Γιατί τώρα θέλετε να διαγράψετε αυτή την εθνική μας κατάκτηση; Η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να συνεχίσει, εντός της ΕΕ. Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, Δυστυχώς, αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι, κατά παράβαση των δημόσιων τοποθετήσεων και δηλώσεων του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ, κατά παράβαση των προεκλογικών δεσμεύσεων του Νίκου Αναστασιάδη, κατά παράβαση των προσδοκιών του λαού μας, αυτό που διαπραγματεύεστε εδώ και 9 χρόνια είναι το σχέδιο που απέρριψε ο λαός μας το 2004. Το Σχέδιο Ανάν. 22

Αυτό που προσπαθείτε να επαναφέρετε είναι μια χειρότερη παραλλαγή εκείνου του σχεδίου. Το ότι δεν το λέτε, απλά είναι ενδεικτικό της εξαπάτησης που θα παιχτεί στη συνέχεια. Αυτό είναι. Ας μην κρύβεστε άλλο. Ομοιότητες με το Σχέδιο Ανάν 1 «Συγκλίσεις» Ν.Αναστασιάδη-Μ. Ακκιντζί Σχέδιο Ανάν Εποικοδομητική ασάφεια για τη συνέχεια της Κυπριακής Άρθρο 1 Δημοκρατίας και την παρθενογένεση Γενική αμνηστία για όλες τις πράξεις του ψ/κ Άρθρο 12 Εξωτερικές σχέσεις δικαίωμα τα κρατίδια να συνάπτουν διεθνείς συνθήκες σε συγκεκριμένους τομείς 2 : Άρθρα 15 και 18 θα μπορούν να αμφισβητήσουν τις διεθνείς συνθήκες της ΚΔ μετά τη Άρθρο 48 λύση εάν θεωρήσουν ότι βρίσκεται στις αρμοδιότητες τους 1 Δεν είναι εξαντλητικός ο κατάλογος 2 Σε περισσότερους τομείς από το Ανάν (π.χ. περιλαμβάνεται και η χρηματοδότηση) θα μπορούν ακόμη και να δανείζονται από διεθνείς οργανισμούς και την Τουρκία 23

Ξένοι δικαστές θα λύνουν τις διαφορές (α) στο Αν. Δικαστήριο και (β) στην επιτροπή περιουσιών το Δικαστήριο θα μετατραπεί σε μηχανισμό επίλυσης πολιτικών διαφορών όπου θα αποφασίζει κάποιος ξένος δικαστής Άρθρο 36 Σημ.: ο κλήρος είναι Χειρότερη πρόνοια Όταν τα αδιέξοδα θα επιλύονται με κλήρο οι τ/κ μπορεί να βρεθούν και πλειοψηφία και θα υπάρχει επομένως ισχυρό κίνητρο για την μειοψηφία να μην συμφωνεί αλλά να οδηγεί τα πράγματα σε αδιέξοδο Περιορισμοί στη διακίνηση, εγκατάσταση και στην αγορά περιουσίας κατά παράβαση του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου (Οι τ/κ επιμένουν σε μόνιμες παρεκκλίσεις) Άρθρα 3 και 4 Δεν θα υπάρχει ιεράρχηση των Νόμων αναμεταξύ των Σ/Π και της ομοσπονδιακής Κυβέρνησης (απλά πρόνοια ότι πρέπει να συνάδουν με το Σύνταγμα το οποίο θα ετοιμαστεί αργότερα) Άρθρα 1, 2 και 15 Το κατάλοιπο εξουσίας θα το έχουν οι πολιτείες και όχι η ομοσπονδιακή Κυβέρνηση. 24

ΔΕΝ θα αναγνωρίζεται το δικαίωμα ιδιοκτησίας. Στη πράξη θα αναιρείται από τις δεκάδες «εξαιρέσεις» (χρήστης, βελτιώσεις, ηλικία, συναισθηματικός δεσμός κτλ.) Άρθρο 10 Δεν θα θεωρείται αυτονόητο ότι ο νόμιμος ιδιοκτήτης θα έχει το τεκμήριο ιδιοκτησίας, επιστροφής και κατοχής αλλά η κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά. Θα πάρει «υπηκοότητα» ο ίδιος αριθμός εποίκων (96.000 στο σχ. Ανάν 3) και θα παραμείνουν όλοι οι υπόλοιποι με «άδειες εργασίας» (χειρότερη πρόνοια από το σχ. Ανάν) Σχετικός Ομοσπ. Νόμος Αριθμητική ισότητα σε όλους σχεδόν τους σημαντικούς θεσμούς κατά παράβαση των ομόφωνων αποφάσεων του εθνικού συμβουλίου (διάφορα άρθρα) π.χ. Κανένας νόμος δεν θα μπορεί να περάσει χωρίς την έγκριση της Γερουσίας (όπου θα είναι 50-50% ε/κ-τ/κ) θα υπάρχει ΒΕΤΟ των τ/κ σε κάθε θεσμό που δεν θα υπάρχει αριθμητική ισότητα 25

διάχυτες. Αυτά είναι που συζητάτε και διαπραγματεύεστε. Ένα Νέο Σχέδιο Ανάν. Η φιλοσοφία του Λόρδου Χάνευ και της «εποικοδομητικής ασάφειας» είναι Εποικοδομητικές ασάφειες Θα έχουμε εποικοδομητική ασάφεια σε ότι αφορά τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Θα έχουμε εποικοδομητική ασάφεια σχετικά με την κυριαρχία. Θα έχουμε εποικοδομητική ασάφεια σε σχέση με τους αριθμούς των εποίκων που θα παραμείνουν. Θα έχουμε εποικοδομητική ασάφεια στην ιθαγένεια. Θα έχουμε εποικοδομητικές ασάφειες σε ότι αφορά τα δικαιώματα των προσφύγων το κυπριακό θα λυθεί για όλους εκτός για τους πρόσφυγες οι οποίοι θα πρέπει να περάσουν δεκαετίες για να ανακαλύψουν αν επιστρέφουν ή και αν υπάρχουν χρήματα για να πάρουν αποζημιώσεις. Θα έχουμε εποικοδομητικές ασάφειες στη διακυβέρνηση με τον κλήρο - θα εφαρμόσουμε στην ουσία ένα πείραμα που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στο κόσμο. Μήπως στόχος σας είναι να μετατρέψετε ολόκληρη την Κύπρο σε ψευδοκράτος; 26

Η «μεγάλη εικόνα» είναι η σημερινή Τουρκία Τα πάντα στην προτεινόμενη λύση βασίζονται σε μια βασική θεωρία: ότι μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία και τον κ. Ερτογάν ο οποίος «θέλει λύση» όπως μας διαβεβαιώνουν και διατυπώνει, κατά τον Νίκο Αναστασιάδη «θετική ρητορική στο Κυπριακό». Την ίδια στιγμή που εμείς διαπραγματευόμασταν το εδαφικό, ο κ. Ερτογάν ανακοίνωσε πως θ αποστείλει το «Μπαρμπαρός» στην ΑΟΖ μας για έρευνες, για να μας στείλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα με την πολιτική του κανονιοφόρου. Την ίδια στιγμή στέλνει πολεμικά υποβρύχια στο Αιγαίο και αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λωζάννης. Αλλά κατά τ άλλα «θέλει λύση» στο κυπριακό... Εμείς όμως από την πρώτη μέρα πρέπει να τον εμπιστευτούμε. Με την έγκριση της συμφωνίας με τα δημοψηφίσματα, θα δώσουμε τα πάντα: Την διάλυση και κατάργηση της Κυπριακής Δημοκρατίας Την αναγνώριση και αναβάθμιση του ψευδοκράτους Την συμπροεδρία στον κατοχικό ηγέτη Τον διορισμό από κοινού, όλων των θεσμών του ομοσπονδιακού κράτους Την ένταξη του τ/κ κράτους στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ενώ δεν θα έχει επιστραφεί ούτε σπιθαμή εδάφους, δεν θα έχει φύγει ούτε ένας έποικος, και δεν θα έχει φύγει ούτε ένας τούρκος στρατιώτης (εκτός και εάν θα τους εξαφανίσουμε δια μαγείας ). 27

Το ερώτημα λοιπόν είναι: μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία του Ερτογάν; Μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία για την εφαρμογή της λύσης; Μπορούμε να εμπιστευτούμε την Τουρκία μετά τη λύση; Εδώ ο κ. Ερτογάν πριν από λίγο καιρό, υπέγραψε τη συμφωνία με την Αρμενία στη Γενεύη, στη παρουσία αξιωματούχων της ευρωπαϊκής ένωσης, στην παρουσία της κυρίας Μέργκελ και πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι, δήλωσε μόλις κατέφθασε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης πως δεν πρόκειται να εφαρμόσει τη συμφωνία αν δεν εγκαταλείψει η Αρμενία τις απαιτήσεις της στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ο Ταγίπ Ερτογάν έχει καταργήσει τη δημοκρατία στην Τουρκία, σήμερα περισσότεροι δημοσιογράφοι βρίσκονται στη φυλακή στη Τουρκία παρά οπουδήποτε αλλού στο κόσμο. Προσπαθεί να επαναφέρει τη θανατική ποινή παρά τις ενστάσεις της ΕΕ. Ο Τ. Ερτογάν έχει ξεκινήσει στρατιωτικές επιδρομές στη Συρία και στο Ιράκ, ανεβάζει τους τόνους στο Αιγαίο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να προβληματίζεται κατά πόσο θα πρέπει να διακοπεί η ενταξιακή της πορεία. Κατ ακρίβεια, υπό τις υπάρχουσες συνθήκες, ξεχάστε την ευρωπαϊκή της πορεία της Τουρκίας. Η Τουρκία μετά το πραξικόπημα είναι μια χώρα απρόβλεπτη που μπορεί ακόμη και να φύγει από το ΝΑΤΟ. 28

Λειτουργεί ήδη σαν μουσουλμανικό κράτος και αυτή θα είναι η επιρροή της και στα κατεχόμενα με αυτή τη λύση που προωθείτε. Ο Αυστριακός Υπουργός Εξωτερικών είπε χθες «είναι η κατάλληλη στιγμή για να επανακαθορίσουμε τη σχέση της ΕΕ με την Τουρκία καθώς η συμπεριφορά της δεν περιορίζεται στα γεωγραφικά της σύνορα αλλά επεκτείνεται σε ολόκληρη τη σφαίρα επιρροής της ακόμη και σε άλλες χώρες με πολιτικές και θρησκευτικές παρεμβάσεις». Η Κύπρος υπό το Νέο Σχέδιο Ανάν δεν θα είναι απλά «στη σφαίρα επιρροής της Τουρκίας». Θα είναι πλήρως ελεγχόμενη από την Τουρκία. Ένα τούρκικο προτεκτοράτο το οποίο θα καλείται να προωθήσει τα συμφέροντα της Τουρκίας εντός της ευρωπαϊκής ένωσης. Ποια νομίζετε ότι θα είναι η αντιμετώπιση των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς εμάς κάτω από αυτές τις συνθήκες; Μήπως στο τέλος θα κινδυνεύουμε ακόμη και να μας διώξουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Και όμως κάποιοι σε αυτή την αίθουσα μας ζητούν να εμπιστευτούμε την Τουρκία και τον κ. Ερτογάν. Όχι μόνο να τον εμπιστευτούμε. Να ποντάρουμε τα πάντα, να στοιχηματίσουμε το μέλλον του λαού μας και το μέλλον των παιδιών μας πάνω του. Εμείς το δηλώνουμε ξεκάθαρα: δεν εμπιστευόμαστε την Τουρκία. Δεν εμπιστευόμαστε τον κ. Ερτογάν. Γιατί πιστεύετε η Τουρκία και ο κ. Ερτογάν επιμένουν στις εγγυήσεις και σε στρατιωτική παρουσίας στο νησί; Γιατί πιστεύετε ότι οι τ/κ τα θέλουν; 29

Επειδή μας φοβούνται εμάς; Με την Τουρκία των 70 εκ. δίπλα μας; όταν τους στηρίζει η χώρα με τον 2ο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ που βρίσκεται 40 λεπτά από τις ακτές μας; Πραγματικά πιστεύετε ότι μας φοβούνται εμάς; Ο λόγος που η Τουρκία και οι τ/κ επιμένουν είναι για να μπορεί η Τουρκία να ασκεί πιο εύκολα και πιο αποτελεσματικά την επιρροή της στην Κύπρο. Επιμένει η Τουρκία στα ΒΕΤΟ Επιμένει στην στρατιωτική παρουσία Επιμένει στις εγγυήσεις και τα επεμβατικά δικαιώματα Για να νομιμοποιεί και να επεκτείνει την επιρροή της. Δεν θα ησυχάσουμε από την Τουρκία με αυτή τη λύση που φέρνετε. θα νομιμοποιήσουμε την παρουσία της. Θα αναβαθμιστεί η επιρροή της σε ολόκληρο το νησί. Θα τορπιλιστούν οι πιθανότητες μιας σωστής λύσης. Δεν θα λυθεί με αυτό τον τρόπο το Κυπριακό πρόβλημα, απλά θα αλλάξει διάσταση. Θα βρεθούμε σε χειρότερη μοίρα. 30

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, Ποια λύση εμείς θέλουμε: Ουδέποτε το ΔΗΚΟ έχει απορρίψει τη διζωνική, δικοινοτική, ομοσπονδία. Σε ότι αφορά το Δημοκρατικό Κόμμα, Θέλουμε μια λύση όπου θα γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες όλων των πολιτών, ε/κ και τ/κ. Θέλουμε μια λύση όπου θα εφαρμόζονται οι αρχές της ΕΕ όπως αυτές εφαρμόζονται για όλους τους ευρωπαίους πολίτες. Θέλουμε μια λύση χωρίς ξένους στρατούς κατοχής όπου θα καθορίζουμε μόνοι μας την τύχη μας χωρίς ξένες παρεμβάσεις και εγγυήσεις. Θέλουμε μια λύση όπου οι νόμιμοι ιδιοκτήτες δεν θα αποστερηθούν την περιουσία τους. Θέλουμε μια λύση λειτουργική και βιώσιμη η οποία δεν θα μπορεί να οδηγηθεί σε κατάρρευση και παράλυση καθ υπόδειξη της Άγκυρας. Οι δυο κοινότητες πρέπει να συμμετέχουν στις δομής της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και στις διαδικασίες λήψεως αποφάσεων Βασική αρχή: Καμία κοινότητα να μην μπορεί να παραβιάζει τα δικαιώματα της άλλης και καμία κοινότητα να μην μπορεί να παρακωλύει την ομαλή λειτουργία του κράτους. 31

Η λύση του Κυπριακού δεν μπορεί να στηρίζεται στη καλή βούληση και την καλή θέληση της Τουρκίας. Η λύση του Κυπριακού δεν πρέπει να περιλαμβάνει πρόνοιες για, 1. Εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα της Τουρκίας 2. Εξουσίες ΒΕΤΟ 3. Θεσμούς που θα παραλύουν λόγω της αριθμητικής ισότητας 4. Εκ περιτροπής προεδρία Η λύση του Κυπριακού δεν πρέπει να περιλαμβάνει την εξάρτηση της οικονομίας ή του πολιτεύματος μας από την Τουρκία 1. Με αγωγούς για την παροχή νερού 2. Διασύνδεση για ηλεκτροδότηση 3. Τον έλεγχο των εξαγωγών του φυσικού αερίου με αγωγό από την Τουρκία Εδώ η Τουρκία διέκοψε τη ροή νερού στους Τ/Κ επειδή διαφώνησαν μαζί της στο ποιός θα διαχειρίζεται το νερό μόλις αυτό φτάσει στην Κύπρο μέσω του παράνομου αγωγού νερού που κατασκεύασε στα Κατεχόμενα ένα μόλις μήνα μετά τα πανηγυρικά του εγκαίνια και μας λένε να την εμπιστευθούμε με το αέριο μας?! Και πάνω απ όλα θέλουμε μια λύση με την οποία θα συνεχίσει η ΚΔ έστω και αν θα πρέπει να τροποποιήσουμε το σύνταγμα της για να γίνει ομοσπονδία. 32

Έχουμε τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου, έχουμε τις ομόφωνες αποφάσεις του Εθνικού Συμβουλίου.. Πρέπει να επανέλθουμε σε αυτό το πλαίσιο. ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ: Επιπρόσθετα το Δημοκρατικό Κόμμμα, ανεξαρτήτως άλλων προνοιών αυτού του Νέου Σχεδίου Ανάν με τις οποίες διαφωνούμε, εισηγούμαστε τα ακόλουθα ως ελάχιστες δικλίδες ασφαλείας για την σωστή εφαρμογή της όποιας Λύσης: 1. Οτιδήποτε έχει να κάνει με υποχρεώσεις της Τουρκίας πρέπει να γίνει πριν από την εφαρμογή της Λύσης και μετά τα δημοψηφίσματα π.χ. δεν πρέπει να εφαρμοστεί η λύση, (α) πριν να έχουν αποχωρήσει όλα τα κατοχικά στρατεύματα (β) (γ) πριν να έχουν επιστραφεί όλα τα εδάφη που πρέπει να επιστραφούν υπό ε/κ διοίκηση πριν να διαγραφεί το τουρκικό χρέος προς τα κατεχόμενα (δ) πριν να επικυρώσει η Τουρκική εθνοσυνέλευση τη λύση με βάση το άρθρο 80 του Τούρκικου Συντάγματος. Αυτός δεν είναι ένας εξαντλητικός κατάλογος, είναι απλά ενδεικτικός των σημαντικών υποχρεώσεων της Τουρκίας για τις οποίες ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ είναι έτοιμοι να της δείξουν εμπιστοσύνη. 33

2. Η Συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας πρέπει να διασφαλίζεται ρητά. Δεν μπορεί ένα τόσο κρίσιμο ζήτημα να κρύβεται πίσω από εποικοδομητικές ασάφειες. Το 1 ο άρθρο του νέου συντάγματος πρέπει ρητά να προνοεί τη συνέχιση της Κυπριακής Δημοκρατίας. 3. Πρέπει να επανέλθουμε πίσω στα ψηφίσματα των ηνωμένων Εθνών και των ομόφωνων αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου από τις οποίες οι κυβερνώντες έχουν παρεκκλίνει τα τελευταία 9 χρόνια. Πολιτική ισότητα δεν σημαίνει αριθμητική ισότητα. Το κράτος πρέπει να μπορεί να λειτουργεί και οι ε/κ να μην ζουν κάτω από την απειλή και τον εκβιασμό της παράλυσης. Εάν οι τ/κ διαφωνούν με αποφάσεις της εκτελεστικής εξουσίας τότε απλά θα πρέπει να δικαιούνται να προσφεύγουν στους θεσμούς της ΕΕ. 4. Υιοθετούμε την ξεκάθαρη στάση της Ελληνικής Κυβέρνησης την οποία και χαιρετίζουμε. Οι συμφωνίες εγγυήσεως έχουν ήδη de facto καταργηθεί. 34

Δεν προσερχόμαστε σε καμία διεθνή διάσκεψη για να τις τροποποιήσουμε ή να τις μετονομάσουμε. Θα πάμε μόνο για να επικυρωθεί η κατάργηση τους. Κατάληξη Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, Αναγνωρίζουμε την ιστορική προσφορά των δυο μεγαλύτερων κομμάτων του τόπου. Είναι γι αυτό το λόγο, επειδή τους πιστώνουμε με καλές προθέσεις παρά τις όποιες διαφωνίες μας, που τους καλούμε να μην προχωρήσουν άλλο σε αυτή την πορεία της διχόνοιας. Τους καλούμε, έστω και τώρα να εγκαταλείψουν την καταστροφική πορεία των τελευταίων εννέα χρόνων η οποία με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει τον λαό μας σε περιπέτειες. Αυτή δεν είναι η ώρα της δικαίωσης για το 2004 και το Σχέδιο Ανάν. Αυτή είναι η ώρα της ενότητας και της εθνικής συνεννόησης. Μην διχάσετε το λαό μας προσπαθώντας να επαναφέρετε ένα σχέδιο που ο λαός έχει απορρίψει. Σας απευθύνουμε έκκληση για συνεργασία και εθνική ομοψυχία. Ως Δημοκρατικό Κόμμα με την αριστερά έχουμε δώσει μαζί αγώνες για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της νομιμότητας. 35

Με τη δεξιά συνεργαστήκαμε για να βελτιώσουμε τις οικονομικές προοπτικές του τόπου και του λαού μας. Ενώστε και σήμερα τη φωνή σας μαζί μας για να διεκδικήσουμε τα δίκαια του λαού μας. Η Κύπρος μας χρειάζεται όλες και όλους. Αυτή δεν πρέπει να είναι η ώρα της εθνικής διχόνοιας αλλά της εθνικής συνεργασίας. Ο Κυπριακός ελληνισμός έχει διωχθεί, έχει αδικηθεί και έχει δοκιμαστεί περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο λαό στο κόσμο. Και γι αυτό είναι και ο πιο πεισμωμένος λαός στο κόσμο. Λογαριάζουν λάθος αν νομίζουν κάποιοι πως ο κυπριακός ελληνισμός θα υποκύψει σε εκβιασμούς και σε απειλές. Λογαριάζουν λάθος αν νομίζουν οτι θα αιφνιδιαστεί ή θα ξεγελαστεί. Ο Κυπριακός ελληνισμός ζει και αναπνέει τον αγώνα της επιβίωσης, τον αγώνα του δικαίου, τον αγώνα της απελευθέρωσης μέσα στο πετσί του εδώ και 42 χρόνια και δεν πρόκειται να κουραστεί, δεν πρόκειται να σταματήσει μέχρι την τελική δικαίωση, μέχρι όλοι μαζί ξανά ν αναπνεύσουμε τον αέρα της ελευθερίας. 36