«Διαπολιτισμική εκπαίδευση: στόχοι και διδακτικές εφαρμογές»

Σχετικά έγγραφα
Επιμορφωτικό Σεμινάριο. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικές τάξεις

Ενδοσχολική επιμόρφωση. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικές τάξεις

Ανάπτυξη κινήτρων και κοινωνικές σχέσεις στο πολυπολιτισμικό σχολείο

Επιμορφωτικό σεμινάριο. Διδάσκοντας σε πολύγλωσση τάξη: Θεωρητικές προσεγγίσεις και πρακτικές εφαρμογές ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

Eπιμορφωτικό σεμινάριο

Διαπολιτισμική εκπαίδευση: Γλωσσική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη

Eπιμορφωτικό σεμινάριο

ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Α Ρ Ι Σ Τ Ο Τ Ε Λ Ε Ι Ο Π Α Ν Ε Π Ι Σ Τ Η Μ Ι Ο Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ. Δράση «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών και μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας»

1ο Πανελλήνιο Συνέδριο. MoodleMoot 2017

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Εισαγωγή στη θεματική:

Επιμορφωτικό Σεμινάριο Διδάσκοντας σε πολύγλωσση τάξη: θεωρητικά ζητήματα και πρακτικές εφαρμογές

Θ ε σ σ α λ ο ν ί κ η

Διαφοροποίηση.. τι. γιατί. και πώς. Πηλείδου Κωνσταντίνα Σχ. Σύμβουλος 10 ης ΕΠ ΕΑΕ

Ημερίδα. Διαπολιτισμική Εκπαίδευση: εκπαιδευτική πολιτική, κοινωνία, σχολείο ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ

«Διδάσκω και διερευνώ τη διδασκαλία μου σε μια πολυπολιτισμική τάξη»

Κοινωνιο-γνωστικές παράμετροι της σχολικής ζωής

Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον

Διαχείριση της πολιτισμικής ετερότητας στο πολυπολιτισμικό σχολείο

Πράξη «Εκπαίδευση αλλοδαπών και παλιννοστούντων µαθητών» Δράση: Επιµόρφωση εκπαιδευτικών και µελών της εκπαιδευτικής κοινότητας

Διδασκαλία της Νεοελληνικής Γλώσσας

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

«Κοινωνικές σχέσεις μαθητών με πολιτισμικές ιδιαιτερότητες σε ελληνικές τάξεις»

Επιμορφωτικό Σεμινάριο Διδάσκοντας σε πολύγλωσση τάξη: θεωρητικά ζητήματα και πρακτικές εφαρμογές

Η διαπολιτισμική διάσταση των φιλολογικών βιβλίων του Γυμνασίου: διδακτικές προσεγγίσεις

Επιμορφωτικό Πρόγραμμα. Διαφοροποίηση της διδασκαλίας σε πολυπολιτισμικό περιβάλλον

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας

α Σεμινάριο Διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού στο σχολείο

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ Επεξηγήσεις συμβόλων/αρχικών γραμμάτων:

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ. 1. APPLE, M. Ιδεολογία και αναλυτικά προγράµµατα, µετφρ. αρβέρη, Τ., Εκδ. Παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1986.

Το νέο κοινωνιολογικό πλαίσιο του πολυπολιτισμικού σχολείου

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Πολιτισμική Ετερότητα, Ιδιότητα του Πολίτη και Δημοκρατία: Εμπειρίες, Πρακτικές και Προοπτικές. Αθήνα, 7 8 Μαΐου 2010

Ερευνητική εργασία στο λύκειο

Βασικά ερωτήματα- άξονες σχεδιασμού της διδ/λίας (α)

ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ

Επιμορφωτικό σεμινάριο. 17 έως 31 Μαρτίου 2012

Διάγραμμα Μαθήματος. Κωδικός Μαθήματος Τίτλος Μαθήματος Πιστωτικές Μονάδες ECTS EDUG-552 Εφαρμογές της Τεχνολογίας στην Ειδική Εκπαίδευση

Θέμα ποσοτικής εργασίας 1: «Η Διαπολιτισμική Επάρκεια και Ετοιμότητα των Διευθυντών Σχολικών Μονάδων της Α/βάθμιας Εκπαίδευσης στο σημερινό σχολείο»

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΕΑΠΗ ΜΑΘΗΜΑ: Μαθηματικά στην προσχολική εκπαίδευση ΕΞΑΜΗΝΟ: Ε ( ) ΟΔΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Διδάσκοντας σε πολυπολιτισμική τάξη

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 1/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

ECTS κατ ιδίαν μελέτη (μελέτη, προετοιμασία ασκήσεων, εργασίας, παρουσίασης)

Οδηγίες Συγγραφής και Μορφοποίησης Κειμένου

Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε. Π.Μ.Σ. ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΠΕΙΡΑ

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 8 2/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

«Πολυπολιτισμικότητα και διαπολιτισμική εκπαίδευση»

Το σεμινάριο απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης.

Διαπολιτισμική εκπαίδευση και διδακτικές πρακτικές στο Γυμνάσιο

Διδασκαλία και μάθηση στο πολυπολιτισμικό σχολείο: δημιουργώντας κίνητρα μάθησης

Διάγραμμα Μαθήματος. Σελίδα1 5

Γεωργική Εκπαίδευση. Θεματική ενότητα 6 2/2. Όνομα καθηγητή: Αλέξανδρος Κουτσούρης Τμήμα: Αγροτικής Οικονομίας και Ανάπτυξης

Μουσεία και Εκπαίδευση (υποχρεωτικό 3,4 εξ.) Προσδοκώμενα αποτελέσματα: Στη διάρκεια του μαθήματος οι φοιτητές/τριες

Διαγνωστικά δοκίμια ελληνομάθειας για Γυμνάσια & Λύκεια /Τεχνικές Σχολές

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΜΕΝΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΣΤΗ ΜΑΘΗΣΗ: Από το σύστημα Μοντεσσόρι στη μέθοδο Project.

Πίνακες Διαγράμματα Eικόνες Πρόλογος Εισαγωγή ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Η ΝEΑ ΕΠΟΧH ΚΑΙ ΤΑ ΧΑΡAΚΤΗΡΙΣΤΙΚA ΤΗΣ

Διδάσκοντας την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα στη Δημοτική Εκπαίδευση

«Κοινωνική Παιδαγωγική, Διαπολιτισμικότητα, Συμβουλευτική και Ειδική Αγωγή»

Προς τα μέλη και τους φίλους της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ

Νέες μέθοδοι-ορολογία. Μετά την. επικοινωνιακή προσέγγιση: η παιδαγωγική των κειμενικών ειδών. Κειμενικά είδη για διδακτική χρήση.

Περιγραφή μαθήματος. Εαρινό εξάμηνο Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Δευτέρα 14:00-18:00


Δρ Μαριλένα Παντζιαρά Λειτουργός Παιδαγωγικού Ινστιτούτου/Αναλυτικά Προγράμματα Μαθηματικών

Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Π.Τ.Δ.Ε. Παν/μίου Κρήτης «Επιστήμες Αγωγής»

Η εφαρμογή της διαπολιτισμικής προσέγγισης στην Ελλάδα. Ασπασία Χατζηδάκη Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Κρήτης

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α ( )

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ

«Ερευνώ, Βελτιώνομαι και Προχωρώ»

ΘΕΜΑ: «Ρυθμίσεις Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) και Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ» Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

Χρήσιμοι σύνδεσμοι- Υλικά- Βιβλιογραφία

Γεωργία Παπασταυρινίδου

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΙΓΑΙΟΥ ΣΧΟΛΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΦΑΚΕΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Γιαβρίμης Παναγιώτης Λέκτορας

Πρόγραμμα «Επικαιροποίηση γνώσεων αποφοίτων ΑΕΙ», ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: 2.6 ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 7, ΕΣΠΑ

Συνεργατική Μάθηση στο Περιβάλλον του Edmodo

Μέθοδοι διδασκαλίας στο πολυπολιτισμικό σχολείο. 2 ο Γυμνάσιο Κιλκίς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

«Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για διδασκαλία στην Εισαγωγική Επιμόρφωση του σχολικού έτους »

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο διδασκόμενος αναμένεται να είναι σε θέση να:

Μάθημα: Διδακτική της Πληροφορικής. Περιγραφή μαθήματος. Διδάσκων: Παλαιγεωργίου Γ. Διαλέξεις: Παρασκευή 17:00-20:00

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Διάγραμμα Μαθήματος. Νεοελληνική Λογοτεχνία

Πανεπιστήμιο Κύπρου Τμήμα Επιστημών της Αγωγής. MA Ειδική και Ενιαία Εκπαίδευση

Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση

Περίληψη εξ αποστάσεως επιμορφωτικού σεμιναρίου

Διδακτικές προσεγγίσεις της ελληνικής γλώσσας στα διαπολιτισμικά σχολεία του νομού Θεσσαλονίκης

«Παιδαγωγικά μέσω Καινοτόμων Προσεγγίσεων, Τεχνολογίες και Εκπαίδευση»

Πολυπολιτισμικότητα και Σχεδιασμοί Μάθησης

Κουνέλη Βασιλική Υποψήφια Διδάκτωρ στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Πατρών

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης. Τίτλος Μαθήματος: Αντιρατσιστική εκπαίδευση

1. H εκπαίδευση των αλλόγλωσσων παιδιών στην Eλλάδα σήμερα: μία κριτική

Transcript:

Έργο: «Ένταξη παιδιών παλιννοστούντων και αλλοδαπών στο σχολείο - για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο)» Επιμορφωτικό Σεμινάριο «Διαπολιτισμική εκπαίδευση: στόχοι και διδακτικές εφαρμογές» ΠΕΡΙΛΗΨΕΙΣ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ 15, 16 & 22 Ιανουαρίου 2008 Αθήνα, Ξενοδοχείο Τιτάνια Πανεπιστημίου 52

Διαπολιτισμική Εκπαίδευση και Επικοινωνία Γιώργος Νικολάου Επίκουρος Καθηγητής Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής Σχολή Επιστημών Αγωγής Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Εργαστήριο Μελετών Απόδημου Ελληνισμού & Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Πανεπιστημιούπολη Δουρούτης 45 110 Ιωάννινα τηλ. +30 26510 95736 Fax +30 26510 95832 e-mail gnikolau@cc.uoi.gr Πριν από μία σχεδόν δεκαετία o Μιχάλη Δαμανάκης διαπίστωνε ότι «ο επιστημονικός λόγος που αφορά στη διαπολιτισμική εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό εισαγόμενος και κανονιστικός» και ακόμη, ότι η επιστημονική γνώση γύρω από την εκπαιδευτική πράξη που αφορά στην εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα είναι «από περιορισμένη έως ανύπαρκτη». Ταυτόχρονα υπογράμμιζε την ανάγκη για ιδεολογική, θεσμική και μεθοδολογική στροφή του σχολείου, προκειμένου να διαμορφωθεί ο κατάλληλος παιδαγωγικός χώρος, που θα αρδεύεται από τις αρχές της διαπολιτισμικής θεωρίας, λαμβάνοντας υπόψη «όχι μόνο τους ενδογενείς (ελλαδογενείς), αλλά και τους εξωγενείς παράγοντες, ενώ συγχρόνως θα προσπαθεί να απαντήσει στα ζητούμενα που προκύπτουν από τις ευρωπαϊκές και τις παγκόσμιες εξελίξεις». Από τότε μέχρι σήμερα, παρά το γεγονός ότι έχει σημειωθεί μία αξιόλογη πρόοδος όσον αφορά την ερευνητική δραστηριότητα στη χώρα μας αναφορικά με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση, το σχολείο δεν εισπράττει, τουλάχιστο στο βαθμό που θα έπρεπε, το αποτέλεσμα αυτής της επιστημονικής δραστηριότητας. Υπάρχει, και είναι σαφές, μία δυσκολία μετουσίωσης του επιστημονικού παιδαγωγικού λόγου σε καθημερινή διδακτική πράξη.

Στην εισήγησή μας θα προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα της διαπολιτισμικής επικοινωνίας μέσα από ένα πρίσμα πρακτικής αντιμετώπισης πραγματικών καταστάσεων, που προκύπτουν από τη λειτουργία της σχολικής τάξης. Η εισήγηση αρθρώνεται πάνω σε τρεις άξονες: τη διαπολιτισμική θεωρία, τη διαπολιτισμική επικοινωνία και τις σχολικές πρακτικές που μπορούν να ευνοήσουν ή αντίθετα, να παρεμποδίσουν την επικοινωνία μέσα σε μία «πολύχρωμη» - πολυπολιτισμική τάξη.

Διαπολιτισμική εκπαίδευση και διαφοροποιημένη διδασκαλία / μάθηση Περίληψη Παύλος Χαραμής Φιλόλογος, κοινωνιολόγος e-mail: agonsyn2@agonsyn.gr Ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας των εκπαιδευτικών θεσμών, ιδιαίτερα, είναι βασικός παράγοντας της αποτελεσματικότητάς τους. Καθώς κάθε μαθητής/- τρια έχει μια ιδιαίτερη, μοναδική και ανεπανάληπτη προσωπικότητα, ο συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο δομείται και παρέχεται η γνώση και οι ιδιαίτερες συνθήκες κάτω από τις οποίες διαμορφώνεται η σχέση με αυτή αναδεικνύονται παράγοντες αποφασιστικής σημασίας σε όλους τους τομείς της ανάπτυξης του νέου ανθρώπου. Οι μαθήτριες/-ές που προέρχονται από διαφορετικό πολιτισμικό περιβάλλον συνήθως αντιμετωπίζονται ως μια ενιαία ομάδα με κοινά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, όσο κι αν κάποια χαρακτηριστικά, όπως π.χ. η μητρική γλώσσα, χαρακτηρίζουν λίγο πολύ το σύνολό των παιδιών που έχουν κοινή πολιτισμική ρίζα, δεν παύει κάθε παιδί να έχει τη δική του προσωπικότητα και τις δικές του, ατομικές ιδιαιτερότητες, που συνήθως στο χώρο του σχολείου καλύπτονται από μια τυπική ομοιομορφία. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένα παιδί με μεταναστευτική ρίζα στην επαφή του με τους γηγενείς εκπαιδευτικούς θεσμούς έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, δεν είναι όμως όμοια, όπως δεν είναι όμοια και τα στοιχεία της προσωπικότητας κάθε παιδιού. Το εκπαιδευτικό σύστημα, αν επιδιώκει τη μεγιστοποίηση του μορφωτικού αποτελέσματος για τα παιδιά με μεταναστευτική ρίζα, πρέπει να συνυπολογίσει τόσο τα κοινά στοιχεία των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν όσο και τις ιδιαίτερες πλευρές τους, όπως άλλωστε οφείλει να κάνει για κάθε παιδί, ανεξάρτητα από την προέλευση, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πεποιθήσεις, την κοινωνική τάξη ή άλλα διακριτά κοινωνικά χαρακτηριστικά.

Ο τρόπος οργάνωσης και πραγμάτωσης της διδακτικής - μαθησιακής διαδικασίας αποτελεί ένα από βασικά σχετικά ζητήματα. Η μελέτη και η ανάλυση των επιμέρους παραμέτρων του έχουν ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο για την περίπτωση των παιδιών που προέρχονται από διαφορετικούς πολιτισμούς, αλλά και για κάθε παιδί που εντάσσεται στους σχολικούς θεσμούς και διαμορφώνει στο πλαίσιό τους μια σχέση με τη γνώση. Θέματα γύρω από τα οποία θα κινηθεί η σχετική συζήτηση είναι: εξωτερική (π.χ. setting, streaming κ.λπ.) και εσωτερική διαφοροποίηση της διδακτικής/μαθησιακής διαδικασίας, εξατομίκευση και φύλλα εργασίας, ομαδική και ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση, τρόπος/στυλ μάθησης και ο ρόλος τους στην οργάνωση της διδακτικής / μαθησιακής διαδικασίας κ.τ.ό., και η χρησιμότητα και οι τρόποι αξιοποίησής τους στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Βιβλιογραφία (επιλογή) Ελληνόγλωσση Δερβίσης, Σ. (1998) Οι μαθητές μιας τάξης ως κοινωνική ομάδα και η ομαδοκεντρική διδασκαλία, Gutenberg, Aθήνα. Hopf, D. (1982) Διαφοροποίηση της σχολικής εργασίας. Παραδοσιακοί και σύγχρονοι τρόποι οργάνωσης της διδασκαλίας (μτφρ. Β. Δεληγιάννη), Αδελφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη. Κανάκης, Ι. (1987) Η οργάνωση της διδασκαλίας μάθησης με ομάδες εργασίας, Γρηγόρη, Αθήνα. Μάρκου, Γ. (1997) Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, Αθήνα. Ματσαγγούρας, Η. (2000) Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση, Γρηγόρης, Αθήνα. Modgil, S. et al. (1997) Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση. Προβληματισμοί-Προοπτικές (επιμ. ελλ. έκδοσης: Αθ. Ζώνιου-Σιδέρη και Π. Χαραμής). Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα. Μπουζάκης, Σ. Γεωργογιάννης, Π. (1991) Σχολική ένταξη, Σμυρνιωτάκης, Αθήνα. Χαραμής, Π. (2000) «Οργάνωση της μαθησιακής διαδικασίας και διαπολιτισμική εκπαίδευση», στο: Μηλίγκου, Ε. (επ.) Η ανάπτυξη της διαπολιτισμικής διάστασης της εκπαίδευσης στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας. Έξι κείμενα εργασίας, ΚΕΔΑ, Αθήνα, σ. 176-230. Χοντολίδου, Ελ. (2003) Ταυτότητες και λογοτεχνία στο σχολείο, στη σειρά «Κλειδιά και Αντικλείδια», Αθήνα. Ξενόγλωσση

Corbett, J. (1999) Inclusivity and school culture: the case of special education, in: Prosser, J. (ed.): School culture, Paul Chapman Publ., London, pp. 122-132. Dickinson, C. Wright, J. (1993) Differentiation: A practical handbook of classroom strategies, National Council for Educational Technology, Coventry. Duran, R. (1994) Cooperative learning for language minority students, in: DeVillar, R. Faltis, C. Cummins, J. (eds) (1994): Cultural diversity in schools, State University of New York Press, Albany, pp. 145-160. Fielding, M. (1996) «Why and how learning styles matter. Valuing difference in teachers and learners», in: Hart, S. (ed.): Differentiation and the secondary curriculum: Debates and dilemmas, Routledge, London, pp. 81-103. Gardner, H. (1983) Frames of mind: The theory of multiple intelligences, Basic Books, New York. Hargreaves, D. (1972) Interpersonal relations and education, Routledge and Kegan Paul, London. Hart, S. (ed.) (1996) Differentiation and the secondary curriculum: Debates and dilemmas, Routledge, London (υπό έκδοση, μεταφρασμένο, από τα Ελληνικά Γράμματα). Johnson, D. Johnson, R. (1994) «Cooperative learning in the culturally diverse classroom», in: DeVillar, R. Faltis, C. Cummins, J. (eds) (1994): Cultural diversity in schools, State University of New York Press, Albany, pp. 57-76. Joyce, B. Weil, M. Showers, B. (1992) Models of teaching, Allyn and Bacon, Boston. Levine, J. (1989) Bilingual learners and the mainstream curriculum, Lewes, Falmer. Mayala, J. (1996) Integration or differentiation? The case of bilingual learners, in: Hart, S. (ed.): Differentiation and the secondary curriculum: Debates and dilemmas, Routledge, London, pp. 153-165. Simon, B. (1979) HMIs and mixed ability, Forum, 21, 2, pp. 53-55. Swann, W. (1992) Classroom diversity, Milton Keynes, Open University Press. Swell, C. (ed.) (1980) Mixed ability teaching, Nafferton Books, Nafferton..

Θεωρητικά προβλήματα και διδακτική αξιοποίηση του διαδικτύου Ασημάκης Φλιάτουρας afliatouras@yahoo.com Στόχος του σεμιναρίου είναι να εισαγάγει τους εκπαιδευτικούς στις βασικές αρχές μορφολογικής και λεξιλογικής ανάλυσης της ελληνικής γλώσσας και να υποδείξει τα βασικά βιβλιογραφικά και ηλεκτρονικά εργαλεία για την καλύτερη εκμάθηση της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Αρχικά θα γίνει σύντομη αναφορά στις βασικές αρχές της μορφολογίας της ελληνικής, δηλαδή των βασικών διαδικασιών σχηματισμού λέξεων, όπως η κλίση, λ.χ. παιδ-ί, η παραγωγή, λ.χ. παιδ-άκι, και η σύνθεση, λ.χ. παιδ-ό-τοπος. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί σε ιδιάζουσες κατηγορίες λεξικών μονάδων, όπως στις λεξικές φράσεις, λ.χ. ψυχρός πόλεμος, ζώνη ασφαλείας, νόμος πλαίσιο κλπ., αλλά και σε μορφολογικές διαδικασίες, όπως η μετατροπή, λ.χ. το καλό, το χθες, και η συμφυματοποίηση, λ.χ. καβουρο-μάνα κλπ. Στη συνέχεια θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε τη σύσταση του λεξιλογίου της ελληνικής μέσω των τριών βασικών πηγών της, δηλαδή των κληρονομημένων λέξεων, των νεολογισμών και των δανείων. Σε αυτό το σημείο θα επικεντρωθούμε στο λόγιο και το λαϊκό επίπεδο χρήσης της ελληνικής σε συνάρτηση με την αντιμέτωπιση της αλλαγής της γλώσσας στο χρόνο και τη στάση των εκπαιδευτικών σε αυτή κατά τη διδασκαλία του γλωσσικού μαθήματος. Τέλος θα παρουσιαστούν τα βασικά εργαλεία ενός εκπαιδευτικού για την αποτελεσματικότερη διδασκαλία της ελληνικής, όπως λεξικά, βιβλιογραφικές πηγές, ηλεκτρονικούς κόμβους, αρχεία κλπ. Επιλογή βιβλιογραφίας Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Α. και Α. Φλιάτουρας 2004. «Η διάκριση [λόγιο] και [λαϊκό] στη Νέα Ελληνική: ορισμός και ταξινόμηση». 6 ο Διεθνές Συνέδριο Ελληνικής Γλώσσας. Ρέθυμνο: CD-ROM. Καραντζόλα Ε. και Α. Φλιάτουρας, 2004. Γλωσσική αλλαγή. Αθήνα: Νήσος. Ράλλη Α. 2004. Μορφολογία. Αθήνα: Πατάκης. Μπαμπινιώτη Γ. 1998. Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (ΛΝΕ). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. (ΛΚΝ) Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. 1998. Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών (Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη). Α.Π.Θ.

Αναστασιάδη-Συμεωνίδη Α. 2002. Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών.