Διαγνωστικά δοκίμια ελληνομάθειας για Γυμνάσια & Λύκεια /Τεχνικές Σχολές

Transcript

1 Πρόγραμμα Εκμάθησης της Ελληνικής ως δεύτερης /ξένης γλώσσας στη Μέση Εκπαίδευση Διαγνωστικά δοκίμια ελληνομάθειας για Γυμνάσια & Λύκεια /Τεχνικές Σχολές Σεπτέμβριος 2011 {επιμ. παρουσίασης: Μαρία Παπαλεοντίου, Φιλόλογος Π.Ι.Κ.}

2 Πλαίσιο εκπόνησης δοκιμίων Έχουν εκπονηθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος Εκμάθησης της Ελληνικής ως δεύτερης /ξένης γλώσσας στη Μ.Ε., σε συνεργασία της λειτουργού του Π.Ι.Κ. Μαρίας Παπαλεοντίου με το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας & Αξιολόγησης (Κ.Ε.Ε.Α.). Ετοιμάστηκε ένα δοκίμιο για Γυμνάσια και ένα άλλο για Λύκεια /Τεχνικές Σχολές νέο περιεχόμενο για τη φετινή χρονιά. Ειδικά το δοκίμιο Γυμνασίου ανταποκρίνεται σε πίνακα προδιαγραφών που ετοίμασε το 2009 μία ομάδα εργασίας (οι πανεπιστημιακοί: Σταυρούλα Τσιπλάκου & Έλενα Ιωαννίδου, οι λειτουργοί του Π.Ι.Κ.: Μαρία Παπαλεοντίου & Έλλη Χατζηγεωργίου, η λειτουργός του Κ.Ε.Ε.Α.: Αλεξάνδρα Πετρίδου). Έχει βασισθεί στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Γλωσσών (Κ.Ε.Π.), καθώς επίσης σε σύγχρονη βιβλιογραφία.

3 Φιλοσοφία στόχος κατασκευής δοκιμίων Σκοπός κατασκευής δοκιμίων: η αξιολόγηση της ελληνομάθειας των αλλόγλωσσων μαθητών, με απώτερο στόχο την κατάταξη και ένταξή τους σε ομάδες αρχαρίων και προχωρημένων. Μέσω των δοκιμίων αξιολογούνται οι τέσσερις βασικές γλωσσικές δεξιότητες, προσληπτικές και παραγωγικές: α) κατανόηση προφορικού λόγου, β) κατανόηση γραπτού λόγου γ) παραγωγή γραπτού λόγου και δ) παραγωγή προφορικού λόγου. Είδος και τύποι ασκήσεων: ασκήσεις διαβαθμισμένης δυσκολίας, ποικίλου τύπου (πολλαπλής επιλογής, ορθού λάθους, συμπλήρωσης κενών, σύντομης και εκτενούς απάντησης) που ανταποκρίνονται στα επίπεδα Α1, Α2 και Β1 του Κ.Ε.Π.

4 Δομή δοκιμίων Προσωπικά στοιχεία μαθητή/τριας Μέρος Α : Κατανόηση προφορικού λόγου Μέρος Β : Κατανόηση γραπτού λόγου Μέρος Γ : Παραγωγή γραπτού λόγου Μέρος Δ : Γλωσσικές ασκήσεις Μέρος Ε : Παραγωγή προφορικού λόγου συνέντευξη

5 «Γνωριμία» με τα δοκίμια Γυμνασίου Λυκείου /Τεχνικών Σχολών

6 Περιεχόμενο CD συνοδευτικό υλικό δοκιμίων A. Για τον μαθητή /τη μαθήτρια: Δοκίμιο ελληνομάθειας Μέρος Α, Β, Γ, Δ Δοκίμιο ελληνομάθειας Μέρος Ε : Παραγωγή προφορικού λόγου (ατομική συνέντευξη) B. Για τον /την εκπαιδευτικό: α) Σχετικά με το ίδιο το δοκίμιο ελληνομάθειας: Κείμενα για ακρόαση (για το Μέρος Α του δοκιμίου) Θέματα για τη συνέντευξη (για το Μέρος Ε του δοκιμίου) β) Σχετικά με τη χορήγηση και διόρθωση του δοκιμίου ελληνομάθειας: Γενικές πληροφορίες και οδηγίες Οδηγός διόρθωσης έντυπο αξιολόγησης Αποτελέσματα αξιολόγησης (για επίσημη χρήση)

7 Ορισμένες διευκρινίσεις... Αντίγραφο όλου του σχετικού υλικού κατατίθεται σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στον φάκελο του Προγράμματος, μέσω του υπεύθυνου Β.Δ. Θα πολλαπλασιασθούν μόνο τα ακόλουθα, σε αντίγραφα ισάριθμα προς τον αριθμό των μαθητών κάθε σχολείου: Δοκίμιο ελληνομάθειας Μέρος Α, Β, Γ, Δ Δοκίμιο ελληνομάθειας Μέρος Ε : Παραγωγή προφορικού λόγου (ατομική συνέντευξη) Οδηγός διόρθωσης έντυπο αξιολόγησης για το δοκίμιο ελληνομάθειας

8 Χορήγηση δοκιμίου Το δοκίμιο θα χορηγηθεί στους αλλόγλωσσους μαθητές εκείνους που έχουν ανάγκη εκμάθησης της Ελληνικής (και όχι σε όσους είναι αποδεδειγμένα βάσει στοιχείων - επαρκείς χρήστες της γλώσσας). Προβάλλεται προς τους μαθητές ο διαγνωστικός χαρακτήρας του δοκιμίου και όχι ένα εξετασιοκρατικό πνεύμα. Το γραπτό μέρος του δοκιμίου (Μέρος Α, Β, Γ, Δ ) θα χορηγηθεί και θα ολοκληρωθεί σε ένα συνεχόμενο δίωρο (κατά προτίμηση τις πρωινές ώρες), σε ημερομηνία που θα καθορίσει το κάθε σχολείο, ανάλογα και με τη μέρα που θα εργάζονται εκεί οι διδάσκοντες. Η ατομική συνέντευξη (Μέρος Ε ) η οποία θα πρέπει να έχει φιλικό χαρακτήρα - θα πραγματοποιηθεί εντός της ίδιας εβδομάδας και θα ολοκληρωθεί ανάλογα με τα αριθμητικά δεδομένα των μαθητών σε κάθε σχολείο (υπολογίζεται χρόνος για κάθε μαθητή).

9 Αξιολόγηση δοκιμίου (α) I. Διόρθωση γραπτού δοκιμίου (Μέρος Α - Δ ): Για κάθε γραπτό θα συμπληρώνεται ένα έντυπο διόρθωσης (βλ. «Οδηγός διόρθωσης έντυπο αξιολόγησης για το δοκίμιο ελληνομάθειας»). Η διόρθωση θα γίνει βάσει της κλείδας διόρθωσης (ό.π., σ. 3-9). Κάθε απάντηση βαθμολογείται ανάλογα με τις οδηγίες της κάθε άσκησης. Στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, όταν οι μαθητές επιλέγουν δύο απαντήσεις (ενώ οι οδηγίες ζητούν μόνο μία απάντηση), θα δίνεται ο βαθμός 0 (μηδέν). Αυτό ισχύει και στην περίπτωση που οι μαθητές θα επιλέξουν όλες τις προτεινόμενες απαντήσεις.

10 Αξιολόγηση δοκιμίου (β) Ο τονισμός και η ορθογραφία δεν θα ληφθεί υπόψη παρά μόνο εκεί που δίνεται ρητή οδηγία (λ.χ. Για το Γυμνάσιο: Μέρος Γ & Δ ). Στην παραγωγή γραπτού λόγου, αν ένας μαθητής δεν έχει γράψει τίποτα, θα δίνεται σε όλα τα κριτήρια ο βαθμός 0. Αν όσα γράφει ο μαθητής είναι εκτός θέματος, τότε η αξιολόγηση θα γίνει μόνο με βάση τα κριτήρια της ορθογραφίας και της σύνταξης (στα κριτήρια του περιεχομένου θα σημειωθεί ο κωδικός 0). Αν ο μαθητής χρησιμοποιήσει στην παραγωγή γραπτού λόγου τύπους της κυπριακής διαλέκτου, αυτό δεν θα εκλαμβάνεται ως λανθασμένη απάντηση. Η συνολική βαθμολογία κάθε μέρους (Α, Β, Γ, Δ ) θα είναι το άθροισμα των επιμέρους ασκήσεων.

11 Αξιολόγηση δοκιμίου (γ) II. Αξιολόγηση ατομικής συνέντευξης (Μέρος Ε του δοκιμίου) Θα γίνει βάσει της κλείδας αξιολόγησης (βλ. «Οδηγός διόρθωσης - έντυπο αξιολόγησης για το δοκίμιο ελληνομάθειας», σ. 10). Για κάθε συνέντευξη θα συμπληρώνεται ένα έντυπο αξιολόγησης (βάσει των πρόχειρων σημειώσεων του εκπ/κού κατά τη συνέντευξη). Η αξιολόγηση των έξι παραμέτρων του προφορικού λόγου οι οποίες περιλαμβάνονται στην κλείδα αξιολόγησης - θα γίνεται με βάση την επίδοση του μαθητή σε όλες τις δραστηριότητες του δοκιμίου (άσκηση Ε1, Ε2, Ε3). Για κάθε παράμετρο του προφορικού λόγου θα επιλέγεται ο κωδικός του κριτηρίου (π.χ. 1, 2, 3 ή 4) που ανταποκρίνεται στην επίδοση του μαθητή και θα σημειώνεται στη στήλη Βαθμός. Η συνολική βαθμολογία θα είναι το άθροισμα των επιμέρους βαθμολογιών που θα έχουν σημειωθεί στη στήλη Βαθμός.

12 Συγκεντρωτικός πίνακας βαθμολογίας μαθητή/τριας Δοκίμιο ελληνομάθειας (λ.χ. Γυμνασίου) Συνολικός βαθμός Μέρος Α - Κατανόηση προφορικού λόγου 14 Βαθμός μαθητή Μέρος Β - Κατανόηση γραπτού λόγου 14 Μέρος Γ - Παραγωγή γραπτού λόγου 27 Μέρος Δ - Γλωσσικές ασκήσεις 21 Μέρος Ε - Παραγωγή προφορικού λόγου (συνέντευξη) 24 σύνολο βαθμών /100

13 Αντιστοιχία συνολικής βαθμολογίας δοκιμίων με επίπεδα ελληνομάθειας Τελική βαθμολογία Επίπεδα ΚΕΠ Επίπεδο ελληνομάθειας Παρακολούθηση μαθημάτων Ελληνικής 0-50 Α1 Αρχάριοι 2 χρόνια Α2 Αρχάριοι Μέχρι 2 χρόνια 81-95* Β1 Προχωρημένοι 1 χρόνο Ένταξη στην τάξη

14

15 Προσοχή! Την ευθύνη για την όλη διαδικασία (εκτύπωση υλικού, πολλαπλασιασμό δοκιμίου, χορήγηση και αξιολόγησή του) την έχουν οι διορισμένοι για το Πρόγραμμα φιλόλογοι - υπό την εποπτεία πάντοτε του υπεύθυνου Β.Δ.

16 Πηγές για εκπόνηση των δοκιμίων το Ευρωπαϊκό Κοινό Πλαίσιο Γλωσσών (European Language Common Frame) το Θεωρητικό Πλαίσιο και Προγράμματα Σπουδών για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Διασπορά (επιμ. Μιχ. Δαμανάκης, 2006), από το έργο Παιδεία Ομογενών το Αναλυτικό Πρόγραμμα της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας σε παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές (Παιδαγωγικό Ινστιτούτο, Αθήνα 1999) τα εξεταστικά δοκίμια για πιστοποίηση ελληνομάθειας που έχουν ετοιμασθεί από το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας Θεσσαλονίκης υλικό από την ιστοσελίδα (Πύλη για την ελληνική γλώσσα > Η ελληνική ως δεύτερη /ξένη > Διδασκαλία -Εκπαίδευση) αναφορικά με στρατηγικές μάθησης για τις τέσσερις γλωσσικές δεξιότητες ερευνητικά δεδομένα από σχετικές έρευνες της Pisa α

17 Πηγές για εκπόνηση των δοκιμίων β τα διαγνωστικά δοκίμια ελληνομάθειας που ετοιμάστηκαν από λειτουργούς του Π.Ι.Κ. στο πλαίσιο του Προγράμματος Εκμάθησης της Ελληνικής για αλλόγλωσσους μαθητές στη Μ.Ε., κατά τα έτη δείγμα γραπτών των αλλόγλωσσων μαθητών που συμμετείχαν στο πιο πάνω Πρόγραμμα κατά τη σχολική χρονιά τους πίνακες προδιαγραφών και το υλικό της ομάδας εργασίας για τα δοκίμια αλφαβητισμού (Δημοτικού και Γυμνασίου), που έχουν εκπονηθεί από λειτουργούς του Π.Ι. σε συνεργασία με το Κ.Ε.Ε.Α., κατά τα έτη το υλικό των ομάδων εργασίας για τα Εθνικά Επίπεδα Γλώσσας Δημοτικού και Γυμνασίου που είχαν ετοιμαστεί παλαιότερα (το 2003) για το κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) και τα υφιστάμενα σχολικά εγχειρίδια για τη διδασκαλία της Γλώσσας σε φυσικούς ομιλητές της Ελληνικής.