Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α ( )

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α (2014-2015)"

Ἀμών Ζαΐμης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Οκτώβριος 2014 Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση Α ( ) Γλωσσική Εκπαίδευση - Εκπαίδευση στον Γραμματισμό: Για Νηπιαγωγούς των Δημόσιων Νηπιαγωγείων & Εκπαιδευτικούς της Α τάξης Δρ Ειρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή (ΕΔΕ) & Ομάδα Εργασίας για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - ΔΕ

Εκπαίδευση στον Γραμματισμό: Για Νηπιαγωγούς των Δημόσιων Νηπιαγωγείων & Εκπαιδευτικούς της Α

2 Aντί άλλης εισαγωγής /1 σ Σχόλια

3 Aντί άλλης εισαγωγής /2 σ Σχόλια

4 Aντί άλλης εισαγωγής /3 Αναδυόμενος γραμματισμός Αναπτυσσόμενος γραμματισμός Ιδέες

5 Aντί άλλης εισαγωγής /4 Αναδυόμενος γραμματισμός Αναπτυσσόμενος γραμματισμός Εφαρμογές /α Πού; Πότε; Πώς; Γιατί;

6 Aντί άλλης εισαγωγής /5 Αναδυόμενος γραμματισμός Αναπτυσσόμενος γραμματισμός Εφαρμογές /β Πού; Πότε; Πώς; Γιατί;

7 Aντί άλλης εισαγωγής /5 Αναδυόμενος γραμματισμός Αναπτυσσόμενος γραμματισμός Εφαρμογές /γ Η γραμματοβροχή Η... Σκουπιδοβροχή! Πού; Πότε; Πώς; Γιατί;

8 Aντί άλλης εισαγωγής /6 Αναδυόμενος γραμματισμός Αναπτυσσόμενος γραμματισμός Εφαρμογές /δ Πού; Πότε; Πώς; Γιατί;

9 Ειδική αναφορά /1... Οταν βρέχει χαρτια στη πετρινο χώρα κι η χαρτινοβ ροχει γίνετε χαρτινο μπόρα Σχόλια γίνεται σωστός χαρτο κατακλιζμος.

10 Ειδική αναφορά /2... Σχόλια οταν βρέχι ταπεζια στην καρεκλοχορα κι η τραπεζοψιχάλ γίνετε τραπεζο μπορα κι η τραπεζομπορα γινετε σοστος τραπεζο κατακλισμος

11 Ειδική αναφορά /3... Οταν βρέχει χαρτια στη πετρινο χώρα κι η χαρτινοβ ροχει γίνετε χαρτινο μπόρα γίνεται σωστός χαρτο κατακλιζμος. Σχόλια οταν βρέχι ταπεζια στην καρεκλοχορα κι η τραπεζοψιχάλ γίνετε τραπεζο μπορα κι η τραπεζομπορα γινετε σοστος τραπεζο κατακλισμος

12 Ως προς τη διαδικασία /α: (μία επαγωγική προσέγγιση) Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Εργαλεία επιμόρφωσης Η παρατήρηση οπτικογραφημένης διδασκαλίας - Η διάδραση μεταξύ «δύο ομάδων εκπαιδευτικών με κοινές και διακριτές ανάγκες» - Ο αναστοχασμός Άξονες επιμόρφωσης οι «...σκόπιμα επιλεγμένες εστίες ενδιαφέροντος της διδασκαλίας» (όχι η διδασκαλία ως ενιαία οργανωτική μονάδα μάθησης) ο «...διακριτός κάθε φορά γλωσσοδιδακτικός προσανατολισμός» (αναφορικά, κυρίως, «με το περιεχόμενο, τη δομή, τη γλώσσα των κειμένων, περιλαμβανομένης και της κοινωνικής διάστασής της») το «...πώς μπορεί να υλοποιούνται οι στόχοι που αφορούν στη διδασκαλία» (μέσα από διδακτικά εργαλεία που να υποστηρίζουν αποτελεσματικά «το πέρασμα των παιδιών από τον αναδυόμενο προς τον αναπτυσσόμενο γραμματισμό») Σκοπός επιμόρφωσης Μέσα από το όλο πλαίσιο επιμόρφωσης, και μέσω των συγκεκριμένων εργαλείων επιμόρφωσης, να αναδειχθεί «το πέρασμα από τον αναδυόμενο προς τον αναπτυσσόμενο γραμματισμό».

..διακριτός κάθε φορά γλωσσοδιδακτικός προσανατολισμός» (αναφορικά, κυρίως, «με το περιεχόμενο, τη δομή, τη γλώσσα των κειμένων, περιλαμβανομένης και της κοινωνικής διάστασής της») το «.

13 Ως προς τη διαδικασία /β: (μία επαγωγική προσέγγιση) Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Περιορισμοί - Παραδοχές επιμόρφωσης Οπτικογραφημένο υλικό σε αυθεντικά πλαίσια τάξης με δυνατότητες και όρια Επιλογή οπτικογραφημένου υλικού υπό συγκεκριμένη οπτική Επιλεκτικός γλωσσοδιδακτικός προσανατολισμός παρατήρησης διδασκαλίας Σκόπιμη έμφαση στο «πώς» της φωνολογικής ενημερότητας (στο «πώς», δηλαδή, οι γραφοφωνηματικές αντιστοιχίες κωδικοποιούνται στη γραφή και πώς στηρίζουν την ανάγνωση, μέσα από σχέσεις συλλειτουργίας με τα κείμενα και τα συγκείμενα, όπου αυτά αναπτύσσονται) Μεθοδολογία - Δεοντολογία επιμόρφωσης Εστίαση παρατήρησης / συζήτησης στη διδασκαλία («όχι στη δασκάλα!») Παρατήρηση για σκοπούς κατανόησης και περιγραφής της διδασκαλίας («όχι για αξιολόγησή της!») Στοχευμένος αναστοχασμός και σχετική συζήτηση, με βάση τους στόχους της διδασκαλίας και: «το τι έγινε;», «τι δεν έγινε;», «τι θα μπορούσε εναλλακτικά να γίνει;»...

οι γραφοφωνηματικές αντιστοιχίες κωδικοποιούνται στη γραφή και πώς στηρίζουν την ανάγνωση, μέσα από σχέσεις συλλειτουργίας με τα κείμενα και τα συγκείμενα, όπου αυτά αναπτύσσονται) Μεθοδολογία -

14 Ως προς τη διαδικασία /γ: (μία επαγωγική προσέγγιση) Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Πλαίσιο επιμόρφωσης Το γλωσσσοδιδακτικό συνεχές στο κυπριακό εκπαιδευτικό συγκείμενο:

15 Ως προς τη διαδικασία /δ: (μία επαγωγική προσέγγιση) Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης To θεωρητικό υπόβαθρο της επιμόρφωσης Το συνδυαστικό μοντέλο γλωσσικής διδασκαλίας, «ειδικά προσαρμοσμένο» στις ανάγκες της διδασκαλίας της ανάγνωσης και της γραφής στην πρώτη δημοτικού και, πρωτίστως, στις ανάγκες του μαθητή της πρώτης δημοτικού!

διδασκαλίας, «ειδικά προσαρμοσμένο» στις ανάγκες της διδασκαλίας της ανάγνωσης και

16 Ειδική αναφορά...

17 κοινωνιοκεντρικοί - κριτικοί στόχοι κειμενικοί στόχοι γλωσσικοί στόχοι γλώσσα περιεχόμενο δομή κείμενο γλώσσα και κοινωνία συγκείμενο

18 Επί της ουσίας /α: Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Από την ανάδυση του γραμματισμού στην ανάπτυξη του γραμματισμού

19 Επί της ουσίας /β: Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Από τη «μεγάλη διαμάχη των μεθόδων πρώτης ανάγνωσης» στην εξισορροπημένη προσέγγιση για τη διδασκαλία της πρώτης ανάγνωσης και γραφής

20 Επί της ουσίας /γ: Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Από τη διδασκαλία της «πρώτης ανάγνωσης» στη διδασκαλία της «πρώτης ανάγνωσης και γραφής»

21 Επί της ουσίας /δ: Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Από τις «μονόδρομες πορείες» («bottom - up» ή «top - down» ) στις «αμφίδρομες πορείες» αξιοποίησης των γλωσσικών μονάδων («bottom - up» και «top - down», και αντίστροφα) «λογική του παραλληλόγραμμου» Vs «λογική της πυραμίδας»

22 Ακολούθως: «Οριοθετημένη» παρατήρηση οπτικογραφημένης διδασκαλίας - Διάδραση - Αναστοχασμός Ερωτήσεις-κλειδιά για τη συνέχεια:

23 Επί τω έργω...: Προβολή 1 - Αναστοχασμός Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης

24 Επί τω έργω...: Προβολή 2 - Αναστοχασμός Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης

25 Επί τω έργω...: Προβολή 3 - Αναστοχασμός Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης

26 ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ Νηπιαγωγοί Εκπαιδευτικοί Α τάξης Εστία κοινού ενδιαφέροντος To συνεχές αναδυόμενου και αναπτυσσόμενου γραμματισμού, με σημείο αφετηρίας τον αναδυόμενο γραμματισμό, η μεταξύ τους διάκριση και συνέργεια. Κοινή επιδίωξη Η αποτελεσματική διαχείριση της ιδιαιτερότητας που χαρακτηρίζει τη διδασκαλία της γλώσσας στην πρώτη δημοτικού, με «γέφυρα» το συνεχές αναδυόμενου και αναπτυσσόμενου γραμματισμού. Αντικείμενο κοινού προβληματισμού Πρώτη ανάγνωση και γραφή στο ευρύτερο πλαίσιο της γλωσσικής εκπαίδευσης - της εκπαίδευσης στον γραμματισμό.

27 Eυχαριστούμε για την προσοχή και τη συμμετοχή σας! (συμπλήρωση «εντύπου ανατροφοδότησης») Κεντρικό Τηλέφωνο : Ηλεκτρονικές Διευθύνσεις: dde-glossa@schools.ac.cy sofokleous.s@cyearn.pi.ac.cy Επικοινωνία με Ομάδα Εργασίας για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - ΔΕ: Δρ Ειρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή (ΕΔΕ) & Ομάδα Εργασίας για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - ΔΕ

28 Αναφορές (παραπομπές) Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2003). : Θεωρία και Πράξη. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο: Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων. Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2010). Πρόγραμμα Σπουδών Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Λευκωσία: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου-Υπηρεσία Ανάπτυξης Προγραμμάτων. Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2013α). Η Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στο Δημόσιο Σχολείο (Κείμενο Πολιτικής). Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 από: osio_scholeio.pdf. Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2013β). Ενημέρωση για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 από: Yπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού (2014). Οδηγίες για τη σχολική χρονιά Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2014 από:

29 Βιβλιογραφία (ενδεικτικά) /1 Au, K. H., Carroll, J. H., & Scheu, J. A. (2001). Balanced literacy instruction: A teacher's resource book. Christopher-Gordon Publishers, Inc., 1502 Providence Highway, Suite 12, Norwood, MA Clay, M. M. (2000). Concepts about print: What have children learned about the way we print language?. Heinemann. Freebody, P. (2007). Literacy education in school: Research perspectives from the past, for the future. Australian Council for Educational Research. Kalantzis, M. & Cope, B. (2012). Literacies. Cambridge: Cambridge University Press. Κουτσουβάνου, Ε. (2000). Πρώτη γραφή και ανάγνωση. Αθήνα: Τοξότης. Κουτσουράκη, Σ. (2001), Αναδυόμενος γραμματισμός. Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων ανάγνωσης και γραφής στην πρώιμη παιδική ηλικία, Επιστήμες της Αγωγής, 2-3, Kress, G. & Van Leeuven, T. (2006). Reading images: The grammar of visual design. London: Routledge. Kucer, S. B. (2009). Dimensions of literacy: A conceptual base for teaching reading and writing in school settings. Routledge. Kucer, S. B., & Silva, C. (2012). Teaching the dimensions of literacy. Routledge.

30 Βιβλιογραφία (ενδεικτικά) /2 Ματσαγγούρας Γ. Η. (2004). Θεωρία και Πράξη της Διδασκαλίας. Κειμενοκεντρική προσέγγιση του γραπτού λόγου (ή αφού σκέφτονται γιατί δεν γράφουν;). Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη. Παπούλια-Τζελέπη, Π. (Επιμ.) (2001). Ανάδυση του Γραμματισμού. Εκδόσεις Καστανιώτη. Παπούλια-Τζελέπη, Π. & Τάφα, Ε. (2004). Γλώσσα και Γραμματισμός στη νέα χιλιετία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Τάφα, Ε. (2005). Ανάγνωση και γραφή στα προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Τάφα, Ε. & Μανωλίτσης, Γ. (2009) (Επιμ.). Αναδυόμενος γραμματισμός: Έρευνα και εφαρμογές. Αθήνα: Πεδίο. Τάφα, Ε. (2011). Ανάγνωση και γραφή στην προσχολική εκπαίδευση. (Νέα έκδοση βελτιωμένη και επαυξημένη). Αθήνα: Πεδίο.

Σχετικά έγγραφα

Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση B ( )

Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Διεύθυνση Δημοτικής Εκπαίδευσης Φεβρουάριος 2015 - Απρίλιος 2015 Πρόγραμμα Επιμόρφωσης για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας - Φάση B (2014-2015) Παρατήρηση Διδασκαλίας -