Σύντομο Εγχειρίδιο Linux. 1.1 Εκκίνηση & Τερματισμός 1 ον Μέρος. shutdown -h now halt shutdown -r 5 Κλείσε το σύστημα τώρα χωρίς επανεκκίνηση Σταμάτα όλες τις διεργασίες (processes) - ίδιο με το προηγούμενο Κλείσε το σύστημα σε 5 λεπτά και επανεκκίνησε το shutdown -r now Κλείσε το σύστημα τώρα και επανεκκίνησε το reboot startx Σταμάτα όλες τις διεργασίες (processes) και μετά κάνε επανεκκίνηση - όπως προηγουμένως Ξεκίνησε το γραφικό περιβάλλον Χ 1.2 Πρόσβαση & Προσάρτηση συστημάτων αρχειοθέτησης mount -t iso9660 /dev/cdrom /mnt/cdrom mount -t msdos /dev/hdd /mnt/ddrive umount /mnt/cdrom Προσάρτησε τη συσκευή cdrom κάτω από τον κατάλογο /mnt και ονόμασε τη cdrom Προσάρτησε το σκληρό δίσκο "d" με σύστημα αρχειοθέτησης msdos κάτω από τον κατάλογο /mnt και ονόμασε το ddrive Απομάκρυνε το cdrom 1.3 Εύρεση αρχείων και κειμένου μέσα σε αρχεία find / -name fname find / -name "*fname*" locate missingfilename updatedb which missingfilename grep textstringtofind /dir Ξεκινώντας απο τον πρωταρχικό κατάλογο, ψάξε για το αρχείο με όνομα fname Ξεκινώντας από τον πρωταρχικό κατάλογο, ψάξε για το αρχείο που περιέχει τη σειρά χαρακτήρων fname Εντόπισε το αρχείο με όνομα missingfilename χρησιμοποιώντας την εντολή locate - προϋποθέτει ότι έχει ήδη χρησιμοποιηθεί η εντολή updatedb (βλ. παρακάτω) Δημίουργησε ή εκσυγχρόνισε τη βάση αρχείων σε όλα τα συστήματα αρχειοθέτησης που είναι προσαρτημένα στον πρωταρχικό κατάλογο του linux Εμφάνισε τον υποκατάλογο που περιέχει το εκτελούμενο αρχείο με όνομα missingfilename Ξεκινώντας από τον κατάλογο που ονομάζεται dir εντόπισε και εμφάνισε όλα τα αρχεία που περιέχουν τη σειρά χαρακτήρων textstringtofind 1.4 Το X Window xvidtune XF86Setup Xconfigurator xf86config Τρέξε το γραφικό εργαλείο ρύθμισης του Χ window Τρέξε το μενού ρυθμίσεων (configuration) του X window με αυτόματη έρευνα (auto probing) Τρέξε ένα άλλο μενού ρυθμίσεων (configuration) του Χ window με αυτόματη έρευνα (auto probing) Τρέξε ένα μή γραφικό μενού ρυθμίσεων (configuration) του Χ window 1
1.5 Μετακινώντας, αντιγράφοντας, διαγράφοντας & ανοίγοντας αρχεία ls -l ls -F ls -lac rm name rm -rf name cp filename /home/dirname/ mv filename /home/dirname/ cat filetoview man -k keyword Εμφάνισε κυριολεκτικά τα αρχεία του τρέχοντα καταλόγου Εμφάνισε τα αρχεία του τρέχοντα καταλόγου σημειώνοντας τον τύπο του αρχείου Εμφάνισε κυριολεκτικά όλα τα αρχεία του τρέχοντα καταλόγου σε στήλες Διάγραψε το αρχείο ονομα name Εξαφάνισε έναν ολόκληρο κατάλογο μαζί με τους υποκαταλόγους και τα αρχεία που συμπεριλαμβάνονται σ' αυτόν Αντίγραψε το αρχείο filename στον κατάλογο /home/dirname/ Μετακίνησε το αρχείο με όνομα filename στον κατάλογο /home/dirname/ Εμφάνισε τα περιεχόμενα του αρχείου filetoview Εμφάνισε σε ποιές από τις βοηθητικές σελίδες (man pages) υπάρχει η λέξη keyword more filetoview Εμφάνισε τα περιεχόμενα του αρχείου filetovie σελίδα - σελίδα head filetoview head -20 filetoview tail filetoview tail -20 filetoview Εμφάνισε τις 10 πρώτες γραμμές του αρχείου με όνομα filetoview Εμφάνισε τις 20 πρώτες γραμμές του αρχείου με όνομα filetoview Εμφάνισε τις 10 τελευταίες γραμμές του αρχείου filetoview Εμφάνισε τις 20 τελευταίες γραμμές του αρχείου filetoview 1.6 Εγκατάσταση λογισμικού στο Linux rpm -ivh name.rpm rpm -Uhv name.rpm rpm -e package rpm -l package rpm -ql package rpm -i --force package tar -zxvf archive.tar.gz or tar -zxvf archive.tgz./configure Εγκατάστησε το rpm πακέτο που ονομάζεται name.rpm Αναβάθμισε το rpm πακέτο που ονομάζεται name.rpm Απεγκατάστησε το rpm πακέτο που ονομάζεται package Εμφάνισε τα αρχεία που περιέχονται στο πακέτο package Εμφάνισε την έκδοση του εγκατεστημένου πακέτου pαckage καθώς και τα αρχεία που περιέχονται σ' αυτό Επανεγκατάστησε το rpm πακέτο που ονομάζεται package, εφόσον έχουν διαγραφεί μέρη του (όχι με την εντολή rpm -e) Αποσυμπίεσε τα αρχεία που βρίσκονται συμπιεσμένα και περιέχονται στο αρχείο archive Εκτέλεσε το script προετοιμασίας των αρχείων εγκατάστασης που χρειάζονται για τη μεταγλώττιση 1.7 Διαχείριση χρηστών adduser accountname passwd accountname su exit Δημιούργησε ένα νέο χρήστη με όνομα αccountname Δώσε στο λογαριασμό που ονομάζεται αccountname νέο κωδικό πρόσβασης Συνδέσου ως υπερχρήστης από αυτό το τερματικό Σταμάτα να κάνεις τον υπερχρήστη, ξαναγύρισε σε κατάσταση απλού χρήστη 2
2 ον. Μέρος. 2.1 Διαχείρισης. ifconfig apropos subject usermount /sbin/e2fsck hda5 Εμφάνισε τις IP διευθύνσεις όλων των συσκευών τού συστήματος Εμφάνισε τις βοηθητικές σελίδες (man pages) που έχουν σχέση με το subject Εκτέλεσε τη γραφική εφαρμογή προσάρτησης και απομάκρυνσης συστημάτων αρχειοθέτησης Χρησιμοποιήσε το εργαλείο ελέγχου συστημάτων αρχειοθέτησης στην κατάτμηση (partition) hda5 fdformat /dev/fd0h1440 Διαμόρφωσε (format) τη δισκέττα στη συσκευή fd0 tar -cmf /dev/fd0 Δημιούργησε αντίγραφο του τρέχοντα καταλόγου και των υποκαταλόγων του σε πολλαπλές δισκέττες tail -f /var/log/messages Εμφάνιζε τις 10 τελευταίες γραμμές του Ημερολογίου cat /var/log/dmesg *? [xyz] linux single ps kill 123 revivify 123 Εμφάνισε το αρχείο με τα μηνύματα εκκίνησης - χρήσιμο για εξάκριβωση μπελάδων. Εναλλακτικά χρησιμοποίηστε την εντολή dmesg. Μεταχαρακτήρας - αντιπροσωπεύει τα πάντα. π.χ. cp from/* to θα αντιγράψει όλα τα αρχεία κάτω από τον κατάλογο from στον κατάλογο to Μεταχαρακτήρας που αντιστοιχεί σε ένα στοιχείο. π.χ. cp config.? /configs θα αντιγράψει όλα τα αρχεία που ξεκινάνε με το όνομα config. και ακολουθούνται από ένα χαρακτήρα, από τον τρέχοντα κατάλογο στον κατάλογο /configs Μεταχαρακτήρας επιλογής στοιχείων Στο σύμβολο προτροπής lilo: ξεκίνησε σε λειτουργία ενός μόνο χρήστη. Αυτό είναι χρήσιμο αν έχετε ξεχάσει τον κωδικό πρόσβασής σας. Ξεκινήστε σ' αυτή τη λειτουργία και τρέξτε την εντολή passwd. Εμφάνισε τις τρέχουσες διεργασίες (processes) Τερμάτισε (δώσε τέλος στη ζωή της/σκότωσε) μια συγκεκριμένη διεργασία (process) π.χ. kill 123 Επανάφερε πίσω στη ζωή μια διεργασία (process) από κατάσταση ζόμπι π.χ. revivify 666 2.2 Παρτιτούρες (configuration files) και τι κάνουν /etc/profile /εtc/fstab /etc/motd /etc/rc.d/rc.local /etc/hostname /etc/cron.* Καθολικές μεταβλητές περιβάλλοντος για όλους τους χρήστες Κατάλογος συσκευών και των αντίστοιχων σημείων προσάρτησης (mount points). Τροποποιήστε το αρχείο για να προσθέσετε cdroms, κατατμήσεις (partitions) DOS και οδηγούς δισκεττών κατά την εκκίνηση. Το μήνυμα που εμφανίζεται σε όλους χρήστες κατά τη διαδικασία του login, π.χ. "Have fun...", "Goodmorning..." "Τι κάνεις πάλι τέτοια ώρα;" Bash script το οποίο εκτελείται στο τέλος της διαδικασίας login. Όμοιο με το autoexec.bat στο DOS Περιέχει ολόκληρο το όνομα του ξένιου Υπολογιστή (hostname) συμπεριλαμβανομένου του πεδίου ορισμού (dοmain) Υπάρχουν 4 υποκατάλογοι που αυτομάτως εκτελούν όλα τα σκριπτ που βρίσκονται σ' αυτούς κατά χρονικά διαστήματα ώρας, ημέρας, βδομάδας ή μήνα 3
/etc/hosts /etc/httpd/conf /etc/inittab /etc/resolv.conf /etc/smb.conf ~/.Xdefaults /etc/x11/xf86config ~/.xinitrc Κατάλογος με όλες τις IP διευθύνσεις των υπολογιστών που είναι γνωστοί στο μηχάνημα Παράμετροι για τον εξυπηρέτη Apache Προσδιορίζει το επίπεδο (runlevel) που θα ξεκινήσει το σύστημα Ορίζει IP διευθύνσεις για εξυπηρέτες DNS Παρτιτούρα (config file) για τον εξυπηρέτη SAMBA. Επιτρέπει διαμερισμό αρχείων και εκτυπωτών με εξυπηρετούμενους της Microsoft Ορισμοί για μερικές εφαρμογές X window. Το σύμβολο ~ αναφέρεται στον αρχικό κατάλογο του χρήστη (home directory) Παρτιτούρα (config file) για το X window Ορίζει τον διαχειριστή παραθύρων (window manager) που θα εκτελεστεί απο το X. Το σύμβολο ~ αναφέρεται στον αρχικό κατάλογο του χρήστη (home directory) 2.3 Δικαιώματα (permissions) αρχείων Με την εντολή ls -l, εμφανίζεται μια εκτενής λίστα αρχείων. Η πρώτη στήλη αντιστοιχεί στα δικαιώματα (permissions) που ισχύουν για το αρχείο. Αν ένα από τα δικαιώματα για τον ιδιοκτήτη, το γκρουπ ή τους υπόλοιπους λείπει, αυτο αντιπροσωπεύεται με - π.χ. drwxr-x--x Δικαίωμα ανάγνωσης (read) = 4 Δικαίωμα εγγραφής (write) = 2 Δικαίωμα εκτέλεσης (execute) = 1 chmod 755 chmod +x filename Τα δικαιώματα των αρχείων μεταβάλονται με την εντολή chmod και τον ανάλογο οκταδικό αριθμό για κάθε είδος χρήστη. π.χ. η εντολή chmod 764 filename θα δώσει στο αρχείο filename δικαιώματα ανάγνωσης, εγγραφής και εκτέλεσης (r+w+x) για τον ιδιοκτήτη, ανάγνωσης και εγγραφής (r+w) για το γκρουπ και ανάγνωσης (r) μόνο στους υπόλοιπους. Πλήρη δικαιώματα στον ιδιοκτήτη, ανάγνωσης και εκτέλεσης για το γκρουπ και τους υπόλοιπους Επίτρεψε σε όλους τους χρήστες να εκτελούν το αρχείο filename 2.4 Συντομεύσεις για το X window - (κυρίως για Redhat) Control-Alt + ή - Alt-escape Shift-Control F8 Δεξί κλικ στην επιφάνεια εργασίας (desktop background) Αύξησε ή μείωσε την ανάλυση της οθόνης, π.χ. από 640χ480 σε 800χ600 Εμφάνισε λίστα με τα ενεργά παράθυρα 'Αλλαξε το μέγεθος του επιλεγμένου παραθύρου Εμφάνισε μενού επιλογών 4
Shift-Control Altr Shift-Control Altx Φρέσκαρε την οθόνη Ξεκίνησε ένα xterm 2.5 Εκτύπωση /etc/rc.d/init.d/lpd start /etc/rc.d/init.d/lpd stop /etc/rc.d/init.d/lpd status lpq lprm lpr lpc man subject lpr man -t subject lpr printtool Ξεκίνησε το δαίμονα εκτυπώσεων (lpd daemon) Σταμάτα το δαίμονα εκτυπώσεων (lpd daemon) Εμφάνισε την κατάσταση του δαίμονα εκτύπωσης Εμφάνισε τις εργασίες που περιμένουν στην ουρά για εκτύπωση Αφαίρεσε εργασίες απο την ουρά αναμονής Τύπωσε ένα αρχείο Εργαλείο ελέγχου του εκτυπωτή Τύπωσε τη σελίδα του εχγειριδίου με θέμα subject ως απλό κείμενο (plain text) Τύπωσε τη σελίδα του εγχειριδίου με θέμα subject ως postscript Ξεκίνησε το γραφικό εργαλείο ρύθμισης εκτυπωτών 5