ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ - ΤΜΗΜΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ-ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ-ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ Τομέας Παιδαγωγικής Εργαστήριο Πειραματικής Παιδαγωγικής Υπεύθυνος Σεμιναρίου: Ακαδημαϊκό έτος: 2016-2017 Επιμορφωτικό Σεμινάριο: Σύγχρονη διδακτική μεθοδολογία: Από τη θεωρία στην πράξη Γιώργος Φλουρής, Ομ. Καθηγητής στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Επιμορφωτές: Γιώργος Φλουρής, Ομ. Καθηγητής, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών Αβραάμ Μαυρόπουλος, Δρ. Επιστημών Αγωγής, Σχολικός Σύμβουλος. Διάρκεια: 36 ώρες (9 συναντήσεις των 4 διδακτικών ωρών) Στόχοι του σεμιναρίου Οι μετέχοντες: Να ανασυνθέσουν/αναδομήσουν την προσωπική τους θεωρία της διδασκαλίας μέσα από αναστοχαστικές διαδικασίες, διαλογικές συζητήσεις και αυτοκριτική, αναβαθμίζοντας τις διδακτικές τους πρακτικές ώστε να λειτουργούν με νέες «έγκυρες» αναπαραστάσεις. Να μυηθούν σε επιλεγμένες διδακτικές προσεγγίσεις (ομαδοσυνεργατική, διερευνητική, project, διαθεματικότητα, θεωρία πολλαπλών τύπων νοημοσύνης, κ.ά.) και να τις προσαρμόσουν στα μαθήματα της ειδικότητάς τους. Να κατανοήσουν βαθύτερα τις διαδικασίες μιας αποτελεσματικής διδασκαλίας, καθώς και τα χαρακτηριστικά των αποτελεσματικών εκπαιδευτικών. Να ασκηθούν στη μεθόδευση του διδακτικού έργου, στην «αρχιτεκτονική» της διδασκαλίας και το σχεδιασμό των μαθημάτων (instructional design). Να γνωρίσουν διάφορες εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης του μαθητή καθώς και τα κριτήρια αξιολόγησης μιας διδασκαλίας και ενός εκπαιδευτικού. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΑΝΑ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 1
1η Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ & ΤΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ, ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΤΙΚΗ & ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ Συνειδητοποίηση της προσωπικής θεωρίας των εκπαιδευτικών, όπως διαμορφώνεται από τα γνωστικά «σχήματα», τα νοητικά μοντέλα, τις βιωματικές εμπειρίες, τις υπονοούμενες ή άτυπες θεωρίες (implicit theories), τις κοσμοθεωρίες, τις προσωπικές ερμηνευτικές «κατασκευές», τις κοινωνικές αναπαραστάσεις για τις διδακτικές & επαγγελματικές τους πρακτικές. Χαρακτηριστικά της ποιοτικής-αποτελεσματικής και αναστοχαστικής διδασκαλίας και του αποτελεσματικού δασκάλου. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1: Τι εκπαιδευτικός είμαι Τα εκπαιδευτικός θέλω να γίνω; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Πόσο αποτελεσματικός δάσκαλος είμαι; 2η ΘΕΩΡΙΕΣ ΑΝΑΛΥΤIΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΛΙΜΑ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ ΤΑΞΗΣ Θεμελιώδεις θεωρίες αναλυτικών προγραμμάτων (Α.Π.), νοητικά/παιδαγωγικά μοντέλα (mental/pedagogical models) και η διδακτική τους αξιοποίηση. Κλίμα, οικολογία & τρόποι διαχείρισης της τάξης. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ1: Ποια από τις θεωρίες των Α.Π., και ποιο νοητικό/παιδαγωγικό μοντέλο θα εντάξω στην τάξη μου; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Κατασκευή ενδεικτικού διδακτικού συμβολαίου. 3 η 4η & 5η ΤΟ «ΠΕΝΤΑΓΩΝΟ» ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Γιατί θα διδάξω; (σκοποί-στόχοι - ταξινομίες & διατύπωση στόχων) Τι θα διδάξω; (περιεχόμενα) Πώς θα διδάξω; (Διδακτικές μέθοδοι - Διδακτικές & μαθησιακές ενέργειες-πορεία διδασκαλίας) Ποια μέσα-υλικά θα χρησιμοποιήσω; Πώς θα αξιολογήσω τη διδασκαλία μου; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Διατύπωση διδακτικών στόχων, ανά διδακτικό αντικείμενο. «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ» ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ» ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ, ΜΟΝΤΕΛΑ & ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ Βασικές διαδικασίες και αποφάσεις κατά την «αρχιτεκτονική» της διδασκαλίας (instructional design) ενός μαθήματος από τον εκπαιδευτικό (ανάλυση διδακτικού συγκειμένου, μαθησιακών έργων, προαπαιτούμενων γνώσεων κ.ά.). Μοντέλα: προοργανωτών (Ausubel), διερευνητικό (Massialas & Cox), παίξιμο ρόλων (Shaftel & Shaftel). Μέθοδοι: Άμεση, Ομαδοσυνεργατική, Διαθεματική διεπιστημονική, project. Διαφοροποιημένη διδασκαλία. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1: Δημιουργία διδακτικού σχεδίου (instructional design plan) στο μάθημα ειδικότητας, που θα περιλαμβάνει όλες τις διαδικασίες του σχεδιασμού. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Εφαρμογή ορισμένων μοντέλων-μεθόδων στη διδασκαλία συγκεκριμένων ενοτήτων. 2
6η ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ (Η.Gardner) & Η ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ Θεωρία των Πολλαπλών Τύπων Νοημοσύνης: βασικές αρχές και περιγραφή των τύπων νοημοσύνης (Γλωσσική, Λογικομαθηματική, Ενδοπροσωπική, Διαπροσωπική, Οπτικήχώρου, Κιναισθητική, Μουσική, Οικολογική). Δραστηριότητες για την ανάπτυξη των τύπων νοημοσύνης (εργαλειοθήκη του Armstrong) και η δημιουργία πολλαπλών αναπαραστάσεων των μαθητών - Η θεωρία των 5C. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 1:Ποιοι είναι οι κυρίαρχοι τύποι νοημοσύνης μου; ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 2: Σχεδιασμός διδασκαλίας με βάση τη θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης για την πολύπλευρη ανάπτυξη των μαθητών. 7 η 8 η 9 η ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Γιατί γίνεται αξιολόγηση - Χρησιμότητα της αξιολόγησης. Τι αξιολογείται Κριτήρια αξιολόγησης των μαθητών - Κριτήρια ποιότητας μιας αξιολόγησης. Πώς γίνεται η αξιολόγηση; Είδη ερωτήσεων και Είδη & τεχνικές αξιολόγησης - Εναλλακτικές μορφές αξιολόγησης (περιγραφική, αυθεντική, portfolio, κ.ά.). Στατιστική ανάλυση των ερωτήσεων ενός τεστ. Κριτήρια αξιολόγησης μιας διδασκαλίας. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Σχεδιασμός αξιολόγησης μαθητών με εναλλακτικές μεθόδους, για διάφορα μαθήματα. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: Σχεδιασμοί διδασκαλιών από όλους τους μετέχοντες. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ από τους μετέχοντες - ΜΙΚΡΟΔΙΔΑΣΚΑΛΙΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Κασσωτάκης, Μ. Φλουρής, Γ. (2013): ΜΑΘΗΣΗ &ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΤΗΣ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΤΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. 2. Μαυρόπουλος, Α. (2013): ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ & ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΙΑΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ. Που απευθύνεται Το σεμινάριο απευθύνεται σε μελλοντικά και νυν στελέχη της εκπαίδευσης καθώς και εκπαιδευτικούς Α /θμιας και Β /θμιας εκπαίδευσης. Στους συμμετέχοντες θα δοθεί Βεβαίωση Παρακολούθησης Επιμορφωτικού Σεμιναρίου από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (Ε.Κ.Π.Α.). 3
Διαδικαστικά: Έναρξη σεμιναρίου: ΔΕΥΤΕΡΑ 10 / 10 /2016 24 / 10 /2016 (*) (*) -Δίνεται παράταση και ορίζεται νέα ημέρα έναρξης, προκειμένου να συμπληρωθεί ο ελάχιστος αριθμός συμμετοχών και να μπορεί να επιτευχθεί συγκρότηση τμήματος. Διάρκεια: 36 ώρες, 9 συνεδρίες των 4 διδακτικών ωρών Ώρες μαθημάτων κάθε ΔΕΥΤΕΡΑ: 17:00-20:30 Η τιμή συμμετοχής ανά εκπαιδευόμενο: 170 Ευρώ Οι ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ πρέπει να σταλούν έως: 30/09/2016 15 / 10 /2016 Απαιτείται ελάχιστος αριθμός συμμετεχόντων για την υλοποίηση: 13 άτομα. ΔΗΛΩΣΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ Τη δήλωση συμμετοχής μπορείτε να τη βρείτε στην: www.ergastirio.ppp.uoa.gr και να την αποστείλετε, ως συνημμένο αρχείο, στο email: ergastirio@ppp.uoa.gr στις ακόλουθες συμβατές μορφές αρχείου μόνο: Δήλωση σε μορφή Acrobat (pdf) Δήλωση σε μορφή Word (doc) συμβατή με όλες τις εκδόσεις Word (97-2003) Οι ενδιαφερόμενοι παρακαλούνται να προσέξουν να μην στείλουν τα αρχεία σε μορφή μη συμβατή π.χ. docx (Word 2007 και νεότερες) κ.λ.π. Η διαδικασία μέχρι την έναρξη του σεμιναρίου με χρονολογική σειρά: 1) Λήγει η προθεσμία αποστολής των δηλώσεων συμμετοχής (15/10/2016) 2) Βγαίνει ανακοίνωση στην ιστοσελίδα του Εργαστηρίου («Ανακοινώσεις» - http://www.ergastirio.ppp.uoa.gr/anakoinoseis.html), που ενημερώνει εάν μπορεί να συγκροτηθεί τμήμα ή όχι. Εάν συγκροτήθηκε τμήμα, το σεμινάριο μπορεί να ξεκινήσει και η ανακοίνωση σας ενημερώνει και για το χρονικό διάστημα που το Εργαστήριο θα σας στείλει το email με τις οδηγίες κατάθεσης των διδάκτρων και όποια άλλη πληροφορία σας είναι απαραίτητη (π.χ. αίθουσα κ.λ.π.). 3) Οι συμμετέχοντες ακολουθούν τις οδηγίες που τους στάλθηκαν (για κατάθεση, αίθουσα κλπ) και μέχρι την έναρξη του σεμιναρίου ελέγχουν ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ τις «Ανακοινώσεις» στην ιστοσελίδα μας, για οποιαδήποτε έκτακτη ανακοίνωση που αφορά το σεμινάριό τους. 4
Το Εργαστήριο επικοινωνεί μαζί σας, μετά τη λήξη της προθεσμίας αποστολής δηλώσεων συμμετοχής, αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο (email). Η κατάθεση της συμμετοχής σας, σε τραπεζικό λογαριασμό του Πανεπιστημίου, γίνεται σύμφωνα με τις οδηγίες στο email. Επισημάνσεις: 1) Τα χρήματα της οικονομικής συμμετοχής δεν μπορούν να επιστραφούν σε περίπτωση μη παρακολούθησης του σεμιναρίου. 2) Δυνατότητα απουσιών: 10% επί του συνόλου των ωρών παρακολούθησης του σεμιναρίου. 3) Οι ενδιαφερόμενοι παρακαλούνται να ελέγχουν τακτικά και οπωσδήποτε έως και την έναρξη του σεμιναρίου τις νεότερες ανακοινώσεις, για έκτακτες εξελίξεις (http://www.ergastirio.ppp.uoa.gr/anakoinoseis.html). Σε κάθε επικοινωνία με το Εργαστήριο παρακαλείστε να αναφέρετε τον τίτλο του σεμιναρίου που ενδιαφέρεστε, ώστε να μπορείτε να εξυπηρετηθείτε άμεσα. Ο Δ/ντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Παιδαγωγικής Αναπλ. Καθηγητής Γ. Παπακωνσταντίνου 5