Η εξέλιξη της Εξέλιξης «Ο Δαρβίνος ως Γεωλόγος. Η γεωλογική διάσταση του Δαρβινισμού». Σπύρος Παυλίδης Καθηγητής Γεωλογίας Α.Π.Θ. Pavlides@geo.auth.gr
AUG-2005
Απαρχές της Επιστήμης Επιστήμες της Γης και της Ζωής, η εξέλιξη των ιδεών. Ξενοφάνης ο Κολοφώνιος, ( 570 480 π.χ.) Πλίνιος ο πρεσβύτερος (Gaius Plinius Secundus 23-79 μ.χ.), έχει συγγράψει πέντε βιβλία για τη Γη, μελέτησε την έκρηξη του Βεζουβίου και ένας τύπος ηφαιστειακής έκρηξης φέρει το όνομά του (πλίνιος τύπος) Θεόφραστος ο Ερέσιος (372-287 π.χ.) ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΣ
Η υπόθεση του Ξενοφάνη ότι περιοχές της ξηράς ήταν άλλοτε θάλασσα αποτελεί στοιχείο μιας άρτιας γεωλογικής έρευνας. Επίσης σημαντικό είναι το γεγονός της διαδοχής και της περιοδικότητας που παρατηρεί.
Ηράκλειτος, Δημόκριτος, Ξενοφάνης...Θεόφραστος, Επίκουρος, Στράβωνας λέγουσι Hutton, Lyell, Δαρβίνος, επιστήμη του 21ου αιώνα, συνεχίζουν.. καμιά προοπτική τέλους. Η ΓΕΩΛΟΓΙΑ ΕΝΑΙ ΜΙΑ ΘΕΜΕΛΕΙΩΔΗΣ (Βασική) ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΜΕ ΠΟΛΛΕΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
George CUVIER 1769-1832 All of these facts, consistent among themselves, and not opposed by any report, seem to me to prove the existence of a world previous to ours, destroyed by some kind of catastrophe. (1796)
Geoffroy Saint-Hilaire 1772-1844
Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet, Chevalier de Lamarck (1744 1829),
James Hutton 1726-1797 "Father of Modern Geology Theory of the Earth; or an Investigation of the Laws observable in the Composition, Dissolution, and Restoration of Land upon the Globe
Charles Lyell 1797-1875 «Principles of Geology», 1830/33 James Hutton (1726-1797), Charles Lyell (1797-1875), Charles Darwin (1809-1882) οι πρωτοπόροι της σύγχρονης γεωλογικής σκέψης.
(Charles Darwin 1809-1882) (Origin of Species, 1859, Origin of Man, 1871) ευπώλητα (best sellers) Lamark Erasmus Darwin Patrick Matthew 1790-1874 Albert Wallace 1823-1913 «Η γεωλογία με απασχολεί περισσότερο από καθετί άλλο». «Η Δομή και την Κατανομή των Κοραλλιογενών Υφάλων» The structure and distribution of Coral Reefs 1842. «Geological Observations on South America» 1846 «Volcanic Islands»1844 Οι γεωλογικές γνώσεις του Δαρβίνου αποτέλεσαν το βασικό εκείνο συντελεστή στην ανάπτυξη της σκέψης του ώστε να πραγματοποιήσει μία από τις μεγαλύτερες επιστημονικές ανακαλύψεις των νεότερων χρόνων.
1. Ο ΔΑΡΒΙΝΟΣ ΓΕΩΛΟΓΟΣ : ιστορικά στοιχεία Ανύψωση Παταγονίας Γεωλογικό σφυρί και πυξίδα του Δαρβίνου Εγγραφή στη Γεωλογική Εταιρία του Λονδίνου 1836
«Η Δομή και την Κατανομή των Κοραλλιογενών Υφάλων» The structure and distribution of Coral Reefs 1842.
2. Ο γεωλογικός χρόνος και απολιθώματα.
ΑΠΟΛΙΘΩΜΑΤΑ Εσωτερική δομή αμμωνίτη
«Όταν ταξίδευα με το Beagle, μου έκαναν εξαιρετικά ζωηρή εντύπωση ορισμένα περιστατικά σχετικά με την κατανομή των ενόργανων όντων της Νότιας Αμερικής, και με τις γεωλογικές αντιστοιχίες του παρόντος με τους προγενέστερους οργανισμούς που υπήρχαν στη ήπειρο αυτή.
Από το ημερολόγιο του Beagle 22 Σεπτ. 1832 «Πρώτη φορά έβλεπα κάτι τέτοιο.τα πετρώματα παρουσίαζαν μεγάλο ενδιαφέρον γιατί περιέκλειαν πολλά κελύφη και οστά μεγάλων ζώων σε τέτοιο υψόμετρο». «..στάθηκε τυχερός με τα απολιθώματα» «.αυτή η καταπληκτική σχέση ανάμεσα σε απολιθωμένους και ζωντανούς οργανισμούς σ αυτή την ήπειρο (Νότια Αμερική)
ΣΥΣΧΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΣΤΗΛΩΝ Είναι συχνή η ύπαρξη αρκετών διαφορετικών παράλληλων χρονολογικών στηλών, οι οποίες μπορούν να συσχετιστούν, όταν ανακαλύπτονται κοινά χαρακτηριστικά απολιθώματα.
ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ
Η εξέλιξη Γης και Ζωής
Συν-εξέλιξη Γης και Ζωής
Ο άνθρωπος στα όρια του γεωλογικού χρόνου.
Και όμως ο γήινος φλοιός κινείται!
3.Μεγάλης κλίμακας μεταβολές στον πλανήτη Γη Η Μεγαλύτερη αλυσίδα βουνών Τα Ιμαλάϊα
4. Κλιματικές αλλαγές
ΤΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 650 εκ. χρόνων το κλίμα της Γης διακυμάνθηκε μεταξύ φάσεων παγετώνων και θερμών φάσεων θερμοκηπίου. Οι διακυμάνσεις οφείλονται στο δυναμικό του εσωτερικού της Γης και συγκεκριμένα στην απελευθέρωση CO 2 που υπαγορεύει το κλίμα, συμβάλλοντας στο φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η περισσότερη άγρια ζωή είναι προσαρμοσμένη σε μια συγκεκριμένη κλιματική ζώνη. Οι απότομες περιβαλλοντικές αλλαγές είναι επιζήμιες για τη ζωή στη Γη καθώς τα διάφορα είδη, που δεν έχουν επαρκή χρόνο για να μετακινηθούν σε πιο ευνοϊκές περιοχές, οδηγούνται στην εξαφάνιση.
ΟΙ 5 ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΕΣ ΜΑΖΙΚΕΣ ΕΞΑΦΑΝΙΣΕΙΣ
Εξαφανίσεις ειδών
Για τα απολιθωμένα είδη «είναι προφανές τέτοια γεγονότα, καθώς και πολλά άλλα, θα μπορούσαν να εξηγηθούν μέσα από την υπόθεση ότι τα είδη εξελίσσονται σταδιακά. Το ζήτημα αυτό μου είχε γίνει έμμονη ιδέα.» Από το ημερολόγιο του Beagle
Πλανήτης Γη, ο «Επαναστατημένος Πλανήτης» Η ιστορία της μεταβολής της Γης, μια ιστορία συνεχών αλλαγών και ανατροπών. Άλλες από αυτές είναι ποσοτικά τόσο μικρές και ποιοτικά τόσο ανεπαίσθητες, ώστε χωρίς επιστημονική έρευνα δεν μπορούν να ανιχνευθούν. Πράγματι, η επιστήμη διαπιστώνει και αποδεικνύει ότι σήμερα τίποτα δεν είναι όπως ακριβώς ήταν χθες, έστω κι αν αυτό δεν είναι εύκολα αντιληπτό με τα αισθητήρια όργανά μας.
Το κλειδί όμως στη σύλληψη και ανάπτυξη των ιδεών της σταδιακής μεταβολής των βιολογικών ειδών βρίσκεται στην κατανόηση των αργών γεωλογικών διαδικασιών, στην ομοιομορφία του φυσικού νόμου και στη μεγάλη διάρκεια του γεωλογικού χρόνου, Από το ημερολόγιο του Beagle
Από την εποχή του Δαρβίνου το «δέντρο της ζωής» είναι η κατ εξοχήν εικόνα που αντικατοπτρίζει καλύτερα από κάθε άλλη την πολυπλοκότητα της εξέλιξης στη Γη, όμως νέα στοιχεία έρχονται σιγά-σιγά να ανατρέψουν αυτή την αντίληψη, δείχνοντας ότι η Ζωή είναι περισσότερος ένας «ιστός» ή ένα «μωσαϊκό» παρά ένα «δέντρο». Η εξαιρετική σπανιότητα μεταβατικών μορφών στα απολιθώματα παραμένει το μυστικό της παλαιοντολογίας. Τα εξελικτικά δέντρα που κοσμούν τα βιβλία μας περιέχουν στοιχεία μόνο στις άκρες των κλαδών τους.
δυναμική, κινηματική και μεταβλητότητα των επιμέρους γήινων συστημάτων Τα φυσικά φαινόμενα είναι εκφάνσεις μιας ενιαίας φυσικής πραγματικότητας Κινητικότητα και Μεταβλητότητα (αλλαγή) «φύσις όθεν η κίνησις» και το «πρώτον κινούν..» κατά τον Αριστοτέλη.
"ότι κάνουμε ή δεν κάνουμε στις επόμενες δεκαετίες, θα έχει επιρροή στα επόμενα εκατομμύρια έτη". Norman Myers πανεπιστήμιο Οξφόρδης
Ευχαριστώ για την προσοχή σας
Σπύρος Β. Παυλίδης ΠΑΝ-ΓΑΙΑ (Παγγαία) μια διαφορετική βιο-γεωλογική διαδρομή στον πλανήτη Γη Προλογίζουν ο Μανώλης Γλέζος και ο Γεράσιμος Παπαδόπουλος Leader Books Αθήνα 2007