ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΣΧ. ΧΡΟΝΙΑ 2012-2013 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2013 Μάθημα: ΙΣΤΟΡΙΑ Ημερομηνία:10/06/2013 Τάξη: Γ Χρόνος: 2 ώρες Αρ. Σελίδων: 5 Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Αρ: Βαθμός: Υπογραφή Καθηγητή: Προσοχή Όλες οι ερωτήσεις να απαντηθούν στα φύλλα εξέτασης Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υγρού ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ (4 μονάδες) Να απαντήσεις ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ και στις δύο (2) ερωτήσεις. 1. Να γράψεις στα φύλλα εξέτασής σου τα γράμματα της στήλης Α και δίπλα από το καθένα τον αντίστοιχο αριθμό με το ορθό περιεχόμενο της στήλης Β. Προσοχή: Στη στήλη Β περισσεύει ένα σημείο. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β α. Βαστίλη 1. Κυπριακή Δημοκρατία β. Αδαμάντιος Κοραής 2. Φιλική Εταιρεία γ. Αρχιεπίσκοπος Μακάριος 3. Τόπος φυλάκισης πολιτικών κρατουμένων δ. Αθανάσιος Τσακάλωφ 4. Απελευθερωτικός Αγώνας 1955-59 5. Νεοελληνικός Διαφωτισμός (4 x 0,5 μον.=2 μον.) 1
2. Να προσδιορίσεις αν το περιεχόμενο των ακόλουθων προτάσεων είναι ορθό ή λάθος, γράφοντας στα φύλλα εξέτασής σου τη λέξη «ορθό» ή «λάθος», δίπλα από το γράμμα που αντιστοιχεί στην κάθε πρόταση: α. Η Ελλάδα μπαίνει στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο με την έναρξή του στο πλευρό της Αντάντ. β. Ο Β Βαλκανικός πόλεμος έληξε με τη συνθήκη του Λονδίνου και τη νίκη των Οθωμανών Τούρκων. γ. Οι Κύπριοι που εξισλαμίστηκαν επιφανειακά στην περίοδο της Τουρκοκρατίας ονομάζονταν ραγιάδες. δ. Ο Ι. Καποδίστριας δολοφονήθηκε στο Ναύπλιο από τους αδελφούς Μαυρομιχάλη στις 27 Σεπτεμβρίου 1831. (4 x 0,5 μον.=2 μον.) ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ (6 μονάδες) Να απαντήσεις σε ΔΥΟ (2) ΜΟΝΟ από τις πιο κάτω ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τρεις (3) μονάδες. 1. Να γράψεις σύντομα κατατοπιστικά σημειώματα για τα πιο κάτω: α) Γ Εθνοσυνέλευση (Μον.1) β) Συνθήκη Βερσαλλιών 1919 (όροι συνθήκης) (Μον.1) γ) Φιλική Εταιρεία (πότε και πού δημιουργήθηκε, σκοπός, ιδρυτές) (Μον.1) 2. Να εξηγήσεις ποια ήταν η θέση του βασιλιά Κωνσταντίνου και ποια του Ελευθέριου Βενιζέλου όσον αφορά τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και γιατί. (Μον.3) 3. Να αναφέρεις έξι (6) λόγους για τους οποίους η Ελληνική Επανάσταση εξαπλώθηκε στην Πελοπόννησο. (Μον.3) 2
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ (8 μονάδες) Να απαντήσεις σε ΔΥΟ (2) ΜΟΝΟ από τις πιο κάτω ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με τέσσερις(4) μονάδες. 1. Για τους Τούρκους ο πόλεμος στη Μικρά Ασία ήταν πόλεμος απελευθερωτικός. Για τους Έλληνες που πολεμούσαν προχωρώντας πέρα από το Αφιόν Καραχισάρ και το Εσκί Σεχήρ ήταν πια πόλεμος σε ξένο έδαφος. Στην αρχή της δεκαετίας οι Έλληνες είχαν συμμάχους και στο τέλος της βρέθηκαν απομονωμένοι. Οι Τούρκοι άρχισαν τη δεκαετία του 1912 χωρίς συμμάχους και το 1922 οι Δυνάμεις επιζητούσαν τη φιλία τους. Η ήττα έκανε τους Έλληνες να αναζητούν υπαίτιους μέσα και έξω από την Ελλάδα. Η νίκη έκανε τους Τούρκους να αισθάνονται υπερήφανη αυτοπεποίθηση γι αυτό που πέτυχαν με δικές τους προσπάθειες. Συνοπτικά θα μπορούσε κανείς να πει πως η δεκαετία 1912-1922 έδωσε το πλαίσιο μέσα στο οποίο ανδρώθηκε ο καθαρά τουρκικός εθνικισμός. Αύξησε στο έπακρο την καχυποψία για τις προθέσεις των Ελλήνων που, αλυτρωτικές πάντοτε, είχαν φτάσει στη Συνθήκη των Σεβρών να απειλούν και αυτή την ύπαρξη της Τουρκίας και τέλος ενίσχυσε το αλαζονικό αίσθημα υπεροχής των Τούρκων έναντι των Ελλήνων. Η σημερινή αντιπαράθεση Ελλήνων και Τούρκων έχει βαθιές ρίζες στα γεγονότα της εποχής εκείνης. Β. Θεοδωρόπουλου, Οι Τούρκοι και Εμείς, σσ. 109-110 Μελετώντας προσεχτικά το πιο πάνω παράθεμα και αξιοποιώντας τις ιστορικές σου γνώσεις: I. Να αναφέρεις και να εξηγήσεις τέσσερις(4) λόγους που οδήγησαν στη μικρασιατική καταστροφή. II. Να γράψεις δύο(2) συνέπειες της καταστροφής αυτής για τον Ελληνισμό. 2. α) Το κέντρον όπου κατ' εξοχήν εγένετο η παιδαγωγική εργασία του Καποδίστρια ήτο το περίφημον Ορφανοτροφείον της Αιγίνης. Διά του από 25 Μαίου 1829 Διατάγματος περί λειτουργίας του Ορφανοτροφείου, προεβλέφθη η λειτουργία εντός αυτού και ανωτέρας τάξεως, ήτις θα επείχε και θέσιν μικρού Διδασκαλείου διά την κατάρτισιν των διδασκάλων της Αλληλοδιδακτικής, οίτινες θα εστέλλοντο εις τα Σχολεία των επαρχιών και της υπαίθρου. Όσοι εκ των μαθητών του Ορφανοτροφείου είναι εις κατάστασιν να λάβουν ανωτέραν παιδείαν σχηματίζουν ανωτέραν τάξιν, εις την οποίαν προστίθενται οι μαθηταί των αλληλοδιδακτικών ". Αλ. Δεσποτόπουλος, Ο Κυβερνήτης Καποδίστριας και η Απελευθέρωση της Ελλάδος, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήναι 1996, σσ. 235, 238, 243, 244, 245 3
β) ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΊΣΤΡΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΟΣ Η άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο, στις 6 Ιανουαρίου 1828, ως πρώτου Κυβερνήτη της χώρας, άνοιξε μια νέα περίοδο και στην οργάνωση του Τακτικού Στρατού. Κατανόησε ότι για την επιτυχία του ήταν απαραίτητη η ύπαρξη ενός συμβουλευτικού οργάνου, και συγκρότησε στις 23 Ιανουαρίου 1828 «Πολεμικό Συμβούλιο», και ένα χρόνο μετά, το 1829, συγκροτήθηκε «Γραμματεία επί των Στρατιωτικών και Ναυτικών Υποθέσεων». Αμέσως μετά, ο Καποδίστριας επιδόθηκε στην αναδιοργάνωση των άτακτων στρατευμάτων. http://ioannis-kapodistrias.blogspot.com/2013/03/blog-post_11.html Μελετώντας προσεκτικά το πιο πάνω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σου γνώσεις να απαντήσεις στα πιο κάτω ερωτήματα: I. Ποια μέτρα πήρε ο Ιωάννης Καποδίστριας στον τομέα της εκπαίδευσης και των ενόπλων δυνάμεων; II. Να εξετάσεις κατά πόσο το εκπαιδευτικό σύστημα του Ι. Καποδίστρια ανταποκρινόταν στις ανάγκες των Ελλήνων αμέσως μετά την επανάσταση. Ποια βαθμίδα παραβλέπει προσωρινά και γιατί; 3. Η αδιαλλαξία των προνομιούχων τάξεων, καθώς και η συμμαχία της αστικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα εναντίον της αριστοκρατίας οδήγησαν στην πτώση το Παλαιό Καθεστώς. Έτσι, αρκετές φεουδαρχικές ιδιοκτησίες δόθηκαν στους αγρότες, τα συντεχνιακά μονοπώλια καταργήθηκαν και η Γαλλία εντάχθηκε στη μεγάλη αγορά. Όμως, τα φεουδαρχικά τέλη και ο κυβερνητικός μερκαντιλισμός εμπόδιζαν την περαιτέρω αγροτική και βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας. Επομένως, η Επανάσταση εξυπηρετούσε δύο κύριους στόχους: την κατάργηση του φεουδαρχισμού και τη χειραφέτηση των αγροτών - εργατών. Σύμφωνα με τον Soboul, το γαλλικό έθνος διαιρείτο -κατά βάση- σε δύο κοινωνικές ομάδες (προνομιούχοι και μη προνομιούχοι), ανταγωνιστικές μεταξύ τους, οι οποίες δεν άφηναν περιθώρια συνεννόησης. Η αστική τάξη, μόλις συνειδητοποίησε τη δύναμή της, διεκδίκησε ελευθερία σε ατομικό, πολιτικό, καθώς και οικονομικό επίπεδο. Οι εξελίξεις αυτές ήρθαν σε αντίθεση με την κοινωνική κατάσταση της εποχής και τα συμφέροντα της αριστοκρατίας, η οποία διατηρούσε τα προνόμιά της. Επομένως, οι αστοί ακολούθησαν μια σταθερή ανοδική πορεία, ενώ οι αριστοκράτες οδηγήθηκαν σταδιακά στην παρακμή. Histoire socialiste de la Révolution française, Paris, 1968-71. Μελετώντας προσεκτικά το πιο πάνω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σου γνώσεις να αναφέρεις και να εξηγήσεις τα αίτια που οδήγησαν στην έκρηξη της Γαλλικής Επανάστασης καθώς και δύο συνέπειές της. 4
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ (2 μονάδες) Να απαντήσεις σε ΜΙΑ (1) ΜΟΝΟ από τις πιο κάτω ερωτήσεις. Η κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. 1. Μελετώντας προσεκτικά την πιο πάνω εικόνα και με βάση τις ιστορικές σου γνώσεις να εξηγήσεις ποιες ήταν οι συνέπειες της εξέγερσης των Κυπρίων τον Οκτώβριο του 1931(Οκτωβριανά). (Μον.2) 2. Γιατί η Κύπρος δεν επαναστάτησε το 1821 με την Ελλάδα; Ποια ήταν η προσφορά της στην Ελληνική Επανάσταση; (Μον.2) ΕΙΣΗΓΗΤΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ήρα Στυλιανού Τάνια Κλεάνθους Αφρούλα Γαβριήλ Κώστας Παφίτης Δρ. Μαρία Γεωργίου 5