VII Πανελλήνιο Συνέδριο Περιβαλλοντικής Πολιτικής & Διαχείρισης: "Ενδιαφέρον για το περιβάλλον & φιλο-περιβαλλοντικές συμπεριφορές" Αποτύπωση και ανάλυση της ατομικής συμπεριφοράς σχετικά με την ενεργειακή εξοικονόμηση και τις Α.Π.Ε. Η περίπτωση του Δήμου Λέσβου Χατζηγεωργίου Εμμανουήλ, Στεφάνου Ιωάννης, Βλοντάκης Γεώργιος EXERGIA, ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Α.Ε. Ομήρου και Βησσαρίωνος 1, 10672 Αθήνα 30 Μαΐου - 1 Ιουνίου 2014, Μυτιλήνη Αμφιθέατρο Τμήματος Γεωγραφίας - Πανεπιστήμιο Αιγαίου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή Μεθοδολογικό πλαίσιο εφαρμογής Αποτελέσματα Συμπεράσματα Προτάσεις για περαιτέρω έρευνα Βιβλιογραφία
Στάση κοινής 9. Local economic development γνώμης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Πολιτικοί, κοινωνικοί, δημογραφικοί παράγοντες Προτιμήσεις οικιακών καταναλωτών σε συγκεκριμένες τεχνολογίες Γενικότερη αντίληψη για θετικές και αρνητικές επιπτώσεις των Α.Π.Ε. Στάση της κοινής γνώμης απέναντι σε υφιστάμενα ή νέα έργα Α.Π.Ε. Βιβλιογραφική 9. Local economic development έρευνα Κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας από οικιακούς καταναλωτές Οικονομικές παράμετροι Ενημέρωση Δημογραφικοί παράμετροι Χαρακτηριστικά κατοικίας Ψυχολογικές και ηθικές παράμετροι
Μεθοδολογικό πλαίσιο εφαρμογής [1/3] Περιοχή μελέτης Η συγκεκριμένη μελέτη πραγματοποιήθηκε στην περιοχή του Δήμου Λέσβου κατά την χρονική περίοδο ανάμεσα στον Ιανουάριο και τον Μάρτιο του 2014 Ο πληθυσμός του Δήμου ανέρχεται σε 85.330 κατοίκους Η περιοχή μελέτης (Δημοτικό Διαμέρισμα Μυτιλήνης) χαρακτηρίζεται από φαινόμενα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, εξαιτίας της λειτουργίας του θερμοηλεκτρικού σταθμού της ΔΕΗ στα όρια της πόλης της Μυτιλήνης
Μεθοδολογικό πλαίσιο εφαρμογής [2/3] Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε βασίζεται στη δημιουργία μίας ολοκληρωμένης και συνεπούς σειράς ερωτήσεων που θα προσφέρουν μία ολιστική αποτύπωση της ατομικής συμπεριφοράς σχετικά με τα προγράμματα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης της ενέργειας στον οικιστικό τομέα. Παράλληλα, εξετάζεται και η προτίμηση των ερωτηθέντων ως προς τις ΑΠΕ, με έμφαση στις τεχνολογίες αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ [3/3] Εξοικονόμηση και ορθολογική χρήση ενέργειας 9.1. Involvement of Indigenous private companies Δομή ερωτηματολογίου Προτίμηση 9.2. Profit σχετικά utilization με τις towards τεχνολογίες Α.Π.Ε. common wealth investments Γενικές ερωτήσεις 9.3. Appropriate production scale
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [1/7] Δεν γνωρίζω 11% Λιγότερο από 5 χρόνια 26% Ευκολία χρήσης Κατανάλωση ηλεκτρικής Χωρητικότητα Πάνω από 10 χρόνια 37% Εξωτερικές διαστάσεις Σχεδιασμός «Παλαιότητα Συστήματος θέρμανσης» 5-10 χρόνια 26% Τιμή 0% 10% 20% 30% 40% «Κριτήρια Επιλογής ηλεκτρικής συσκευής»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [2/7] 25% 20% 15% 10% 5% 0% «Πηγές ενημέρωσης για την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [3/7] Βελτίωση των υποδομών Εξοικονόμηση ενέργειας από χρήση αποδοτικών συσκευών Επεμβάσεις στις εγκαταστάσεις θέρμανσης/ψύξης Επεμβάσεις στα κτιρια για εξοικονόμηση ενέργειας 0% 5% 10% 15% 20% 25% «Τεχνολογίες για εξοικονόμηση και ορθολογική χρήση ενέργειας»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [4/7] Ενεργειακή διαχείριση σε πολεοδομικό επίπεδο Συμπαραγωγή θερμότητας και ηλεκτρισμού Εξοικονόμηση ενέργειας στις μεταφορές Εξοικονόμηση από μη τεχνολογικές πηγές - Ενεργειακή διαχείρισηπαρακολούθηση συστημάτων 0% 2% 4% 6% 8% 10% «Τεχνολογίες για εξοικονόμηση και ορθολογική χρήση ενέργειας»
κόστος-ανεπαρκής χρηματοδότηση ανεπαρκής γνώση των ειδικών- μη αποδοχή του κοινού αδιαφορία του κοινού αγνοια του κοινού Τεχνικά ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [5/7] 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 0% 10% 20% 30% 40% σε ιδιωτική περιοχήέκταση σε δημόσια περιοχή έκταση ιδιωτικής επένδυσης δημόσιας επένδυσης συνύπαρξη ιδιωτών/ δημοσίου «Εμπόδια στην εφαρμογή των συστημάτων Α.Π.Ε.» «Στάση του δείγματος στην προοπτική εγκατάστασης έργων Α.Π.Ε.»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [6/7] Chi-Square Tests Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 4,689 6 0,584 LikelihoodRatio 3,644 6 0,725 N of Valid Cases 100 «Στατιστική ανεξαρτησία ανάμεσα στην παλαιότητα του συστήματος θέρμανσης και στο ετήσιο εισόδημα»
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ [7/7] Chi-Square Tests Value df Asymp. Sig. (2-sided) Pearson Chi-Square 5,485 4 0,241 LikelihoodRatio 6,270 4 0,180 N of Valid Cases 100 «Στατιστική ανεξαρτησία ανάμεσα στην αντίληψη για την παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταικά συστήματα και στο ετήσιο εισόδημα»
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (1/3) Η στάση της κοινής γνώμης απέναντι σε έργα ΑΠΕ παρουσιάζει σημαντικές διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή Βιβλιογραφική ανασκόπηση Ασταθής και ευμετάβλητη η διάθεση των νοικοκυριών να υιοθετήσουν τεχνολογίες εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης ενέργειας. Παράγοντες όπως η άγνοια, οι τοπικές περιβαλλοντικές συνθήκες, οι εθνικές ενεργειακές πολιτικές, η πληροφόρηση σχετικά με τα οφέλη των εφαρμοζόμενων τεχνολογιών, καθώς και ψυχολογικές ή ηθικές παράμετροι που ωθούν τα άτομα στο να υιοθετούν στάσεις και συμπεριφορές φιλικές προς την εξοικονόμηση ενέργειας και την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (2/3) Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε παρέχει ένα "στιγμιότυπο" των τάσεων του δείγματος αναφοράς σχετικά με τις ΑΠΕ και την εξοικονόμηση ενέργειας, σε μία νησιωτική περιοχή. Εφαρμογή Μοντέλου Το 37% του δείγματος χρησιμοποιεί στην κατοικία του σύστημα θέρμανσης που είναι παλιότερο από 10 χρόνια. Οι επεμβάσεις στα κτίρια αποτελούν για το δείγμα μας τον πιο καθοριστικό παράγοντα για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα (85%) αποδοχής της κοινής γνώμης συγκεντρώνει η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταικά συστήματα στα σπίτια, με τις αντίστοιχες αρνητικές γνώμες να είναι μόλις 2%.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ (3/3) Το σημαντικότερο εμπόδιο για την δημιουργία νέων έργων ΑΠΕ θεωρείται το κόστος και η ανεπαρκής χρηματοδότηση τέτοιων επενδύσεων με ποσοστό λίγο πάνω από το 30% του δείγματος. Εφαρμογή Μοντέλου Το 74% των ερωτηθέντων διάκειται θετικά στην προοπτική εγκατάστασης έργων ΑΠΕ στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου με τη μορφή δημόσιων επενδύσεων ενώ το 64% με τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Η παλαιότητα του συστήματος θέρμανσης καθώς και η αντίληψη του δείγματος σχετικά με τη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβαλταικά συστήματα στα σπίτια είναι στατιστικά ανεξάρτητες από το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα των ερωτώμενων.
Προτάσεις για περαιτέρω έρευνα Συγκριτική αξιολόγηση Ενσωμάτωση στα διαφορετικών περιπτώσεων μελέτης στην Ελλάδα και την Ευρώπη χρησιμοποιώντας μεγαλύτερα δείγματα αναφοράς και ολοκληρωμένα μοντέλα ερωτηματολόγια πρόσθετων παραμέτρων που εξηγούν την υιοθέτηση τεχνικών εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης ενέργειας από την πλευρά των οικιακών καταναλωτών. στατιστικής ανάλυσης
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ Ε. ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ Η έρευνα αυτή χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ 2007-2013, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Δράση Υποστήριξη των Επιχειρήσεων για την απασχόληση προσωπικού υψηλού επιπέδου.