Δυνατότητες αξιοποίησης βιομάζας στην περιφερειακή ενότητα της Καστοριάς Κατερίνα Γιαννακούλα, ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ

Νομός Καστοριάς Είναι ένας από τους 4 νομούς της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Συνορεύει βόρεια με τον νομό Φλώρινας, σταδυτικάκαι νοτιοανατολικά με τον ν. Κοζάνης και στα νοτιοδυτικά με τους ν. Γρεβενών και ν. Ιωαννίνων. Σταδυτικάσυνορεύειμε τη Αλβανία. Πρωτογενής Τομέας ιοικητική διαίρεση ΗΜΟΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ=> 34.652 ΗΜΟΣ ΝΕΣΤΟΡΙΟΥ => 4.829 ΗΜΟΣ ΟΡΕΣΤΙ ΟΣ => 12.000 Έχει έκταση 1.720 τετ. χλμ. Είναι νομός κυρίως ορεινός και ημιορεινός σε ποσοστό 60,2 % και 28,9 % αντίστοιχα, ενώ οι πεδινές εκτάσεις, φτάνουν σε ποστοστό μόλις το 10,5% και περιορίζονται στοκεντρικότμήματουνομού. καλλιέργεια Γεωργική Έκταση (στρμ) Παραγωγή (tn) Μέση Απόδοση ανα στρεμ (kg) Σιτάρι 189.800 45.552 240 Κριθάρι 17.200 4.300 250 Βρώµη 12.900 3.225 250 Αραβόσιτος 7.100 7.100 1.000 Φασόλια 9.100 3.003 330 Καπνός 2.420 569 235 Ζαχαρότευτλα 320 1.760 5.500 Μηδική 23.600 25.960 1.100 Πατάτες 3.500 15.750 4.500 Αµπελοι (για οίνο) 1.800 1.440 800 Κηπευτικά 3.700 11.100 3.000 Αχλαδιές 6.000 15.000 2.500 Μηλιές 15.500 62.000 4.000 Ροδακινιές 10 30 3.000 Αµυγδαλιές 100 100 1.000 Καρυδιές 1.300 299 230 15.950 ιάφορες Καλ/γειες

Ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π,Ε.) Ηενέργειααπόανανεώσιμεςμηορυκτέςπηγές, ήτοι αιολική, ηλιακή, αεροθερμίκή, γεωθερμική, υδροθερμική και θαλάσσια ενέργεια, υδροηλεκτρική, από βιομάζα, από τα εκλυόμενα στους χώρους υγειονομικής ταφής αέρια, από τα αέρια που παράγονται σε μονάδες επεξεργασίας λυμάτων και από τα βιοαέρια. Βιομάζα (Κανονισμός 2012/601/ΕΕ) Το βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα προϊόντων, αποβλήτων και καταλοίπων βιολογικής προέλευσης από τη γεωργία (συμπεριλαμβανομένων των φυτικώνκαιτωνζωικώνουσιών), τη δασοκομία και τους συναφείς κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας, καθώς και το βιοαποικοδομήσιμο κλάσμα των βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων συμπεριλαμβάνονται τα βιορευστά και τα βιοκαύσιμα.

Τύποι Βιομάζας προς Αξιοποίηση Οργανικό μέρος Αστικών Στερεών Αποβλήτων Υγρά απόβλητα

Αγροτικά Υπολείμματα Σιτάρι Κριθάρι Βρώμη Καλαμπόκι Καπνός Αμπέλι Μηλιές Αχλαδιές

ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ

Χαρακτηριστικά αγροτικών υπολειμμάτων ΑΧΛΑ ΙΕΣ Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 0,79 ΜΗΛΙΕΣ Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα/ Υγρό Προϊόν: 40 0,83 ΑΜΠΕΛΟΙ ιαθεσιμότητα: Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 80 40 0,83 Θερμιδική ΚΑΠΝΟΣ ιαθεσιμότητα: αξία: 0,0168 Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 80 50 1,1 Θερμιδική ΑΡΑΒΟΣΙΤΟΣ ιαθεσιμότητα: αξία: Υγρασία: 0,0168 Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 80 85 0,55 Θερμιδική ΒΡΩΜΗ ιαθεσιμότητα: αξία: 0,01895 Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 60 55 0,79 Θερμιδική ΚΡΙΘΑΡΙ ιαθεσιμότητα: αξία: 0,01607 Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 60 15 0,81 Θερμιδική ΣΙΤΑΡΙ ιαθεσιμότητα: αξία: 0,01845 Υγρασία: Υγρό υπόλειμμα / Υγρό Προϊόν: 50 15 1 Θερμιδική ιαθεσιμότητα: αξία: 0,01743 Υγρασία: 50 15 Θερμιδική ιαθεσιμότητα: αξία: 0,017903 50 Θερμιδική αξία: 0,017903

Θεωρητικό (GJ) ιαθέσιμο (GJ)

Ζωικά Υπολείμματα Βοoειδή Προβατοειδή Χοίροι Πουλερικά Μίνκ ΕΙ ΟΣ ΠΑΡ. ΛΥΜΑΤΩΝ kg/d ανα κεφαλή ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΕΦΑΛΩΝ ΒΟΟΕΙ Η 35,00 3.321,00 ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΟΕΙ Η 0,46 87.056,00 ΧΟΙΡΟΙ 2,79 4.045,00 ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ 0,12 23.085,00

ΒΟΟΕΙ Η Ειδικό βάρος λυμάτων 1 ΑΙΓΟΠΡΟΒΑΤΑ ημερήσιος Ειδικόόγκος βάρος λυμάτων λυμάτων (lt)/kg Ζώντο Βάρος 0,07 0,997 Χαρακτηριστικά ζωικών υπολειμμάτων ΧΟΙΡΟΙ Ζώντοημερήσιος βάρος Ειδικό (kg όγκος βάρος /κεφαλή) λυμάτων(lt) /kg Ζώντο Βάρος 500 0,04 0,997 ΠΟΥΛΕΡΙΚΑ Ειδικό βάρος λυμάτων ημερησια ημερήσιος παραγωγήόγκος λυμάτων λυμάτων (lt) (lt) /kg Ζώντο Βάρος Ζώντο βάρος (kg /κεφαλή) 350,058 70 1,06 ημερησια Ζώντο ημερησια παραγωγή βάρος ημερήσιος παραγωγή λυμάτων (kg /κεφαλή) όγκος λυμάτων (kg) λυμάτων (lt) /kg Ζώντο Βάρος (lt) 35 80 2,8 0,056 ημερησια Παραγωγή ημερησια βιοαερίου Ζώντο παραγωγή παραγωγή ανάβάρος λυμάτων Kg λυμάτων ZB(kg /κεφαλή) (lt) 4,64 (kg) 0,327 2,7916 2 ημερησια ημερησια παραγωγή παραγωγή λυμάτων λυμάτων (kg) (lt) 4,62608 0,112 παραγωγή Παραγωγή βιοαερίου βιοαερίου ανα κεφαλή ανά Kg ZB 163,5 Παραγωγή ημερησια βιοαερίου παραγωγή ανά Kg ZB λυμάτων (kg) 0,160,5 0,11872 παραγωγή παραγωγή βιοαερίου Παραγωγή βιοαερίου ανα βιοαερίου ανα κεφαλή κεφαλή ανά Kg ZB 11,240 0,6 παραγωγή βιοαερίου ανα κεφαλή 1,2 Είδος Ετήσιες Ποσότητες αποβλήτων (tn) ετήσια παραγωγή Βιοαερίου σε m3 Βοοειδή 42.426 Αιγοπροβατοειδή 14.700 Χοίροι 4.122 Πουλερικά 1.000 542.984 161.800 760.939 27.702

Απόβλητα από εκτροφεία γουνοφόρων ζώων Κοπριά Η παραγόμενη ποσότητα κοπριάς από τα Μινγκ, σύμφωνα με παρατηρήσεις του Κτηνιατρικού εργαστηρίου Κοζάνης είναι 40 gr/ημέρα ή 40 cm 3 /ημέρα (ειδικό βάρος κοπριάς 1 gr/cm 3 ). Τύπος Ζώων Αριθμός Ζώων Ημερήσια Παραγωγή κόπρου Ετήσια Παραγωγή κόπρου Ενήλικα 310.000 12,4 tn 4.526 tn Ανάπτυξης 1.250.000 50 tn 7.500 tn Αχυροστρωμνή Επίσης στις ποσότητες αυτές προσθέτονται και το άχυρο που χρησιμοποιείται ως στρωμνή, το οποίο υπολογίζεται σε 0,4kg ανά ζώο ανά έτος. Τύπος Ζώων Αριθμός Ετήσιες Ποσότητες Άχυρο Ζώων Στρωμνής Ενήλικα 310.000 124 tn Ανάπτυξης 1.250.000 250 tn Παραπροϊόντα Τέλος στις ποσότητες αυτές μπορούμε να προσθέτουμε τα παραπροϊόντα, πτώματα θανατωμένων ζώων. Τα προς σφαγή ζώα είναι τα ζώαανάπτυξηςκαιτααρσενικά, επομένως οι ποσότητες οργανικών αποβλήτων που προκύπτουν είναιοιεξής: Συνολικές ποσότητες στερεών αποβλήτων προς αξιοποίηση 12.400tn/ έτος Τύπος Ζώων Αριθμός Ζώων Μέσος όρος βάρος ζώου Ποσότητες Πτωμάτων Αρσενικά 60.000 3 Kg 180tn Ανάπτυξης 1.250.000 1kg 1.250tn

Χαρακτηριστικά αποβλήτων Μινκ ΜΙΝΚ Ειδικό βάρος λυμάτων 1,027 ημερήσιος όγκος λυμάτων (lt) 0,016 Ζώντο βάρος (kg /κεφαλή) 2,5 ημερησια παραγωγή λυμάτων (lt) 0,04 ημερησια παραγωγή λυμάτων (kg) 0,04108 Ξηρή Μάζα (DM) Nm3 βιοαερίου /tn DM ιαθέσιμο βιοαερίου (Nm3) 68% 237 1.990.000

Δασικά Υπολείμματα Είδος Υπολείμματα (tn) Καυσόξυλα 7.091 Κλαδιά, φλοιοί κτλ 3.400 Σύνολο (tn) 10.491

Απόβλητα Βιομηχανίας Τροφίμων Σφαγεία Α.Ορεστικού Κόπρος: 2,5 tn/y Υποπροϊόντα: 555tn/y Αίμα (38 tn/y) Λευκά εντόσθια (στομάχια έντερα) Τρίχες κέρατα οπλές, κόκαλα λίπη Δέρμα, άκρα Πτώματα Τυροκομεία Τυρόγαλο,Νερά πλύσεων σκευών: 1,3-2,5 l/kg Μη Επεξ. Γάλακτος Τυρομάζα: 0,004 ανά παρτίδα παραγωγής

Υγρά Απόβλητα Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων ΕΥΑ Καστοριάς Μέσο (Ετήσιος Μέσος Όρος) Μέγιστο Συνολική εισερχόμενη παροχή στην Ε.Ε.Λ. (m3/day): 8.500 10.000 Εισερχόμενη παροχή λυμάτων (m3/day): 8.500 10.000 Εισερχόμενη παροχή βοθρολυμάτων (m3/day): - - Γραμμή επεξεργασίας λυμάτων ευτεροβάθμια Απομάκρυνση Αζώτου Απομάκρυνση φωσφόρου Χημική Απολύμανση Χλωρίωση Γραμμή επεξεργασίας ιλύος Πάχυνση Σταθεροποίηση (Αερόβια) Αφυδάτωση

Ενεργειακές καλλιέργειες Ενεργειακή καλλιέργεια Θερμογόνος δύναμη (MJ/kg) Αποδόσεις σε ξηρή βιομάζα (τόνοι/στρέμμα) Ευκάλυπτος 19.0 1.8-3.2 Ψευδακακία 19.4 0.24-1.34 Καλάμι 18.6 2.0-3.0 Μίσχανθος 17.3 0.8-3.0 Αγριοαγκινάρα 14.5 1.7-3.3 Γλυκός Σόργος 17.4 2.6 Ελαιοκράμβη 18,7 0,12 0,25 Κενάφ 18,6 0,7 2,4

Πρακτικές διάθεσης

Πρακτικές διάθεσης

Διεργασίες για την βέλτιστη ενεργειακή αξιοποίηση της βιομάζας

Προϊόντα διαθέσιμων τεχνικών

Σχεδιασμός Περιοχή εγκατάστασης Χρησιμοποιούμενη α ύλη Εποχικότητα Α ύλης Μέθοδος Αποθήκευσης Αλυσίδα εφοδιασμού Χρησιμοποιούμενη Τεχνολογία

Περιβαλλοντικοί Περιορισμοί Προμήθεια Α ύλης Προσοχή από την αλόγιστη απόληψη βιομάζας γιατί μπορεί να υπάρχουν προβλήματα όπως: Διάβρωση έδαφος Μείωση οργανικής ουσίας Συμπίεση εδάφους Μείωση βιοποικιλότητας Επιπτώσεις στην παραδοσιακή κτηνοτροφία Υπερεκμετάλλευση δασών..

Περιβαλλοντικοί Περιορισμοί Κατασκευή Μονάδας Βαρύτητα στους τρόπους περιορισμού των αέριων εκπομπών συνδεόμενες με τη διαδικασία καύσης (CO, σωματίδια) Πρόληψη για την μη επιβάρυνση των ανθρωπογενών οικοσυστημάτων Αντιμετώπιση της Όχληση κυκλοφοριακού φόρτου από την διέλευση των οχημάτων Ασφαλή διάθεση των αποβλήτων της μονάδας (τέφρα κτλ) Εξουδετέρωση οσμών κατά την διαδικασία της αποθήκευσης και της μεταποίησης

Περιβαλλοντικοί Περιορισμοί Ενεργειακές Καλλιέργειες Ανταγωνισμός καλλιεργειών Διάβρωση Συμπίεση του εδάφους Αύξηση θρεπτικών συστατικών (νιτρορύπανση) στο έδαφος και στα επιφανειακά ύδατα Ρύπανση των εδαφών και των υδάτων από αυξημένη χρήση φυτοφαρμάκων Μεγαλύτερες ανάγκες άρδευσης Αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιάς Δημιουργία μονοκαλλιεργειών Εισαγωγή ξενικών ειδών

Τέλος Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!