Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος

Transcript

1 Στέλλα Περικέντη Λειτουργός Περιβάλλοντος Τμήμα Περιβάλλοντος Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Λευκωσία, 19 Οκτωβρίου 2011

2 Εφαρμογή της Οδηγίας στην Κύπρο Νομικό πλαίσιο Θεσμικό πλαίσιο Αρμοδιότητες Τμήματος Περιβάλλοντος ευαίσθητες περιοχές, αδειοδοτήσεις, βιομηχανίες, παρακολούθηση απορρίψεων, Εκθέσεις Εμπειρίες/Προβλήματα/ Εισηγήσεις

3 Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών Νόμοι Οι περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Απόρριψη Αστικών Λυμάτων) Κανονισμοί (Κ.Δ.Π. 772/2003). Το περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών (Ευαίσθητες Περιοχές σε Απορρίψεις Αστικών Λυμάτων) Διάταγμα (Κ.Δ.Π. 111/2004). Ο περί Αποχετεύσεων Συστημάτων Τροποποιητικός Νόμος Αρ. 108 (Ι)/2004. Κώδικας Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (Κ.Δ.Π. 263/2007). Γενικοί Όροι Απόρριψης Αποβλήτων από σταθμούς επεξεργασίας αστικών λυμάτων (Κ.Δ.Π. 269/2005).

4 Ευθύνη για την εφαρμογή της Οδηγίας στην Κύπρο: Τμήμα Περιβάλλοντος Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων Συμβούλια Αποχετεύσεων, ενώ την τελική ευθύνη για την υλοποίηση των έργων έχει το Υπουργικό Συμβούλιο. Ευθύνες του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων: Ετοιμασία του Προγράμματος Υλοποίησης και της σχετικής Έκθεσης, ενώ είναι ο τεχνικός σύμβουλος του Υπ. Συμβουλίου (μελέτη, σχεδιασμό και υλοποίηση των έργων για την ύπαιθρο). Τα Συμβούλια Αποχετεύσεων είναι υπεύθυνα για: Την εγκατάσταση αποχετευτικών δικτύων και σταθμών επεξεργασίας στα αστικά κέντρα καθώς και για τη χορήγηση αδειών σύνδεσης σε βιομηχανίες με καθορισμένους όρους.

5

6 Εναρμόνιση με την Οδηγία. Καθορισμός ευαίσθητων περιοχών. Αδειοδότηση σταθμών επεξεργασίας αστικών λυμάτων και αποβλήτων βιομηχανιών και παρακολούθηση των απορρίψεων. Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων και λάσπης. Προστασία των νερών και του εδάφους από απορρίψεις αστικών λυμάτων και αποβλήτων. Ετοιμασία 2 εκθέσεων με βάση τα Άρθρα 15 και 16 στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μαζί με το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων.

7 Επιφανειακά υδάτινα σώματα που παρουσιάζουν ευτροφισμό (αυξημένο Άζωτο ή/και Φωσφόρο) ή που είναι πηγές πόσιμου νερού ή που περαιτέρω επεξεργασία απαιτείται λόγω άλλων Οδηγιών (π.χ., Νιτρορύπανση, Νερά Κολύμβησης). Στην Κύπρο έχουν καθοριστεί 2 ευαίσθητες περιοχές με βάση το σχετικό Διάταγμα του 2004: Υδατοφράκτης Πολεμιδιών Παράκτια νερά Κοκκινοχωριών Μετά από επαναξιολόγηση που έγινε το 2008 στον κατάλογο των ευαίσθητων περιοχών παραμένουν τα 2 υδάτινα σώματα για 4 χρόνια και η επόμενη αξιολόγηση θα γίνει το 2012.

8

9 Εφαρμογή του Νόμου για την Εκτίμηση των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον. Αξιολόγηση Μελετών Εκτίμησης Επιπτώσεων στο Περιβάλλον και Έκδοση Περιβαλλοντικής Γνωμάτευσης με Όρους για μείωση των επιπτώσεων από την κατασκευή και λειτουργία αποχετευτικών δικτύων, εγκαταστάσεων επεξεργασίας αστικών λυμάτων καθώς και για την διαχείριση των επεξεργασμένων λυμάτων. Χορήγηση Άδειας Απόρριψης Αποβλήτων με βάση τον περί Ελέγχου της Ρύπανσης των Νερών Νόμο για τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας, για την διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων καθώς και για βιομηχανίες τροφίμων με οργανικό φορτίο πάνω από 4000 ι.π..

10 Επιθεωρήσεις για έλεγχο της τήρησης των Όρων των Αδειών Απόρριψης Αποβλήτων. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ακολουθούνται οι πρόνοιες του Νόμου και λαμβάνονται ανάλογα μέτρα (επιστολές συμμόρφωσης, εξώδικη ρύθμιση, ή/και έκθεση στο Γενικό Εισαγγελέα για ποινική δίωξη). Συμμετοχή στην Τεχνική Επιτροπή για τη Διαχείριση των Επεξεργασμένων Λυμάτων η οποία συστάθηκε από τη Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου.

11 Από τον Απρίλιο του 2007 η παρακολούθηση των απορρίψεων γίνεται με ευθύνη του Τμήματος Περιβάλλοντος με αγορά υπηρεσιών. Μέρος της προσφοράς υπηρεσιών ήταν και η δημιουργία σχετικής βάσης δεδομένων για τον καλύτερο έλεγχο μη συμμορφώσεων. Στο Πρόγραμμα Παρακολούθησης εντάσσονται όλοι οι σταθμοί επεξεργασίας αστικών λυμάτων και αποβλήτων βιομηχανιών τροφίμων που εμπίπτουν στις πρόνοιες της Οδηγίας και συνάδει με τις απαιτήσεις της Οδηγίας.

12 Σύμφωνα με το Άρθρο 12, τα επεξεργασμένα λύματα πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται όπου είναι εφικτό. Αποτελεί πολιτική του Υπουργείου και της Κύπρου και υλοποιείται με την υποχρέωση εγκατάστασης τριτοβάθμιας και όχι δευτεροβάθμιας επεξεργασίας μέσα από τους Όρους που τίθενται στην Άδεια στην οποία καθορίζεται η ποιότητα και οι χώροι διάθεσης των επεξεργασμένων λυμάτων. Στην Κύπρο τα επεξεργασμένα λύματα χρησιμοποιούνται: Άρδευση 77% Εμπλουτισμό Υπόγειων Υδροφορέων 14% Απόρριψη σε επιφανειακά/παράκτια νερά μόνο κατά τους χειμερινούς μήνες που η ζήτηση για άρδευση είναι περιορισμένη 9%

13 5.93% 3.20% 13.92% 76.96% Ποσοστό επεξεργασμένων λυμάτων που χρησιμοποιήθηκε για Άρδευση. Ποσοστό επεξεργασμένων λυμάτων που χρησιμοποιήθηκε για Εμπλουτισμό Υπόγειων Υδροφορέων. Ποσοστό επεξεργασμένων λυμάτων που διοχετεύθηκε στη θάλασσα. Ποσοστό επεξεργασμένων λυμάτων πουδιοχετεύθηκε στο Φράγμα Πολεμιδιών.

14

15 Σύμφωνα με το Άρθρο 14, η λάσπη να επαναχρησιμοποιείται κατά το δυνατό και να μη δημιουργούνται προβλήματα κατά τη διάθεση. Αυτό υλοποιείται σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωργίας και αποτελεί νομική υποχρέωση μέσα από την Άδεια, λαμβάνοντας υπόψη την Οδηγία για Χρήση της Λάσπης στη Γεωργία. Στην Κύπρο η παραγόμενη λάσπη χρησιμοποιείται: Εδαφοβελτιωτικό έπειτα από χώνευση. Παραγωγή βιοαερίου σε εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων που διαθέτουν αναερόβια χώνευση. Συναποτέφρωση σε τσιμεντοποιείο.

16 Άρθρο 15 > Αποτελέσματα Παρακολούθησης των Απορρίψεων και της Ποιότητας των Νερών στους αποδέκτες. (6 μήνες μετά που ζητηθεί από την Ε.Ε.) Η τελευταία υποβολή ολοκληρώθηκε το 2010 με έτος αναφοράς το 2007 και η επόμενη θα υποβληθεί στις 31/12/2011 με έτος αναφοράς το Άρθρο 16 > Έκθεση Κατάστασης κάθε 2 χρόνια η οποία απευθύνεται στο κοινό και αναφέρεται στην εφαρμογή της Οδηγίας στη χώρα μέλος. Η τελευταία Έκθεση της Κύπρου αφορούσε την περίοδο και η επόμενη αφορά την περίοδο και θα υποβληθεί τέλος του 2011.

17 Προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκομένων για συντόμευση της διαδικασίας υλοποίησης των έργων. Θέσπιση Κανονισμών από όλα τα Συμβούλια Αποχετεύσεων για τη σύνδεση βιομηχανιών με τα δίκτυα αποχετεύσεων. Η λειτουργία των σταθμών σε μικρές κοινότητες παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα και πρέπει να βρεθεί τρόπος ενίσχυσης τους από τις Επαρχιακές Διοικήσεις και τα αρμόδια τεχνικά Τμήματα ή να προωθηθεί η ένταξη τους στα μεγάλα Συμβούλια Αποχετεύσεων.

18 Στο σχεδιασμό νέων ή στην επέκταση των υφιστάμενων σταθμών επεξεργασίας αστικών λυμάτων να συμπεριλαμβάνεται πρόνοια για επεξεργασία των αποβλήτων από βιομηχανίες τροφίμων που βρίσκονται σε λογικές αποστάσεις καθώς και βοθρολυμάτων από γειτονικές κοινότητες ή αναπτύξεις. Προώθηση της Χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας για μείωση του κόστους λειτουργίας. Απόρριψη λυμάτων πρέπει να γίνεται μόνο σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις επεξεργασίας. Ενημέρωση του κοινού καθώς και η συνεργασία των τοπικών αρχών και του κοινού για τον καλύτερο έλεγχο των παράνομων απορρίψεων.

19