Ðåñéå üìåíá. Ðñüëïãïò...21

Ðåñéå üìåíá Ðñüëïãïò...21 ÅÍÏÔÇÔÁ É: ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁ & ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁÊÁ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ...27 ÊåöÜëáéï 1o: ÄåäïìÝíá, Ðëçñïöïñßá, Ãíþóç & Óïößá...29 1.1 ÅéóáãùãÞ...29 1.2 ÄåäïìÝíá, Ðëçñïöïñßá, Ãíþóç êáé Óïößá (Data Information Knowledge Wisdom)...30 1.2.1 ÔáîéíïìÞóåéò êáé Éåñáñ ßá...31 1.2.2 ÄåäïìÝíá (Data)...32 1.2.3 Ðëçñïöïñßá (Information)...33 1.2.4 Ãíþóç (Knowledge)...34 1.2.5 Óïößá (Wisdom)...36 1.3 Ðëçñïöïñßá...38 1.3.1 Áîßá óçìáíôéêüôçôá ðëçñïöïñßáò...39 1.3.2 ÐñïâëÞìáôá ðëçñïöüñçóçò...40 1.3.3 Åðé åéñþóåéò êáé äéá åßñéóç ðüñùí ðëçñïöüñçóçò...41 1.3.4 Ç Ðëçñïöüñçóç óáí Ýêôïò ðüñïò ìéáò Åðé åßñçóçò...44 1.3.5 Ðëçñïöïñßá êáé ËÞøç ÁðïöÜóåùí...47 1.4 Äéá åßñéóç ôçò Ãíþóçò...49 1.4.1 Åßäç ãíþóçò...52 ÊåöÜëáéï 2o: ÐëçñïöïñéáêÜ ÓõóôÞìáôá...57 2.1 ÅéóáãùãÞ...57 2.2 Ï óôñáôçãéêüò ñüëïò ôùí Ðëçñïöïñéáêþí ÓõóôçìÜôùí...58 2.3 ÏëïêëÞñùóç Ðëçñïöïñéáêþí ÓõóôçìÜôùí...60 2.4 Êýêëïò æùþò óõóôçìüôùí...61 2.5 ÁíÜëõóç êáé Ó åäßáóç ÓõóôçìÜôùí...62 2.6 ÁíôéêåéìåíïóôñáöÞò ðñïãñáììáôéóìüò...65 2.7 ÐëçñïöïñéáêÜ óõóôþìáôá âáóéæüìåíá óôïõò çëåêôñïíéêïýò õðïëïãéóôýò...67 2.7.1 ÉóôïñéêÞ åîýëéîç Ðëçñïöïñéáêþí ÓõóôçìÜôùí...67

6 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 2.7.2 Êáôçãïñéïðïßçóç Ðëçñïöïñéáêþí ÓõóôçìÜôùí...70 2.7.3 ÐñïâëÞìáôá êáôü ôçí áíüðôõîç Ðëçñïöïñéáêþí ÓõóôçìÜôùí...73 ÅÍÏÔÇÔÁ ÉÉ: ÁÐÏÖÁÓÅÉÓ...75 ÊåöÜëáéï 3o: Èåùñßá ÁðïöÜóåùí...77 3.1 ÃåíéêÜ...77 3.2 ËÞøç áðïöüóåùí...77 3.2.1 ËÞøç áðïöüóåùí Þ õðïâïþèçóç ôçò áðüöáóçò; (Decision making or decision aiding?) 3.2.2 ËÞøç áðïöüóåùí êáé öüâïò...81 3.2.3 ÏñèïëïãéêÞ ëþøç áðïöüóåùí...81 3.2.4 Åðßëõóç ðñïâëçìüôùí êáé ëþøç áðïöüóåùí...83 3.2.5 Óýíèåôá ðñïâëþìáôá...84 3.2.6 Åßäç áðïöüóåùí...86 3.2.6.1 Êáôçãïñéïðïßçóç áíüëïãá ìå ôïí âáèìü äüìçóçò...86 3.2.6.2 Êáôçãïñéïðïßçóç áíüëïãá ìå ôï åðßðåäï ìüíáôæìåíô...87 3.2.6.3 Êáôçãïñéïðïßçóç áíüëïãá ìå ôéò äñáóôçñéüôçôåò ôçò äéïßêçóçò...88 3.2.6.4 Êáôçãïñéïðïßçóç áíüëïãá ìå ôï âáèìü âåâáéüôçôáò...88 3.2.6.5 Êáôçãïñéïðïßçóç áíüëïãá ìå ôçí õðïêåéìåíéêüôçôá óôç ëþøç áðïöüóåùí...90 3.2.6.6 Êáôçãïñéïðïßçóç óå ðïëëýò äéáóôüóåéò...90 3.2.7 ËÞøç êáëþí áðïöüóåùí...92 3.2.7.1 ÊáëÝò áðïöüóåéò Ýíáíôé êáëþí áðïôåëåóìüôùí...94 3.2.7.2 ÊáëÝò áðïöüóåéò éêáíïðïéçôéêýò áðïöüóåéò...94 3.2.8 Âáóéæüìåíç óôç ÓõìðåñéöïñÜ ËÞøç ÁðïöÜóåùí...95 3.3 Áðïöáóßæïíôåò...99 3.3.1 ÏìÜäåò êáé Ôýðïé Áðïöáóéæüíôùí...100 3.3.1.1 Αποφασίζων...101 3.3.1.2 Πολλαπλοί αποφασίζοντες (multiple decision makers)...101 3.3.1.3 Ομαδική λήψη αποφάσεων (group)...101 3.3.1.4 Ομάδα (Team)...102

Ðåñéå üìåíá 7 3.3.1.5 Οργανωτικό και Μετά οργανωτικό (Organizational and meta organizational)...103 3.4 Äéáäéêáóßá ëþøçò áðïöüóåùí...104 3.4.1 ÍïçôéêÞ ÖÜóç...106 3.4.2 ÖÜóç Ó åäéáóìïý...106 3.4.3 ÖÜóç ÅðéëïãÞò...107 3.4.4 ÖÜóç ÏëïêëÞñùóçò...108 3.5 Äüìçóç áðïöüóåùí...109 3.5.1 Ðßíáêåò áðüöáóçò (ìþôñåò)...109 3.5.2 ÄÝíäñá ÁðïöÜóåùí...110 3.5.2.1 Σχεδίαση δένδρων απόφασης...110 3.5.2.2 Αξιολόγηση του δέντρου απόφασης...112 3.5.2.3 Υπολογισμός των τιμών του δένδρου...113 3.5.2.4 Υπολογισμός της αξίας των αβέβαιων αποτελεσμάτων...114 3.5.2.5 Υπολογισμός της τιμής των κόμβων απόφασης...114 3.6 ÁðïöÜóåéò êáé Èåùñßá ñçóéìüôçôáò...116 3.7 ñçóéìüôçôá...116 3.7.1 ÓõíáñôÞóåéò ñçóéìüôçôáò (Utility Functions)...116 3.7.2 Ðñïóäïêþìåíç ñçóéìüôçôá (Expected Utility)...117 3.7.2.1 Ôá áîéþìáôá ôçò èåùñßáò ôçò ñçóéìüôçôáò...118 3.7.2.2 Éóïäýíáìï Âåâáéüôçôáò...120 3.7.2.3 Áðïöáóßæùí åðéöõëáêôéêüò, ïõäýôåñïò Þ åðéññåðþò...121 óôï êßíäõíï ÊåöÜëáéï 4o: ÐïëõêñéôÞñéá ÁíÜëõóç ÁðïöÜóåùí...125 4.1 ÅéóáãùãÞ...125 4.2 ÂáóéêÝò ííïéåò...127 4.2.1 ÊñéôÞñéá...128 4.2.1.2 Κριτήρια ποιοτικά ή διάταξης (ordinal criteria)...131 4.2.1.3 Κριτήρια στοχαστικά (stochastic criteria)...131 4.2.1.4 Κριτήρια ασαφή (fuzzy criteria)...131 4.2.2. ÄïìÝò ðñïôéìþóåùí...131 4.2.2.1 Διμερείς σχέσεις προτιμήσεων...131

8 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 4.2.2.2 Παραδοσιακή δομή προτιμήσεων...132 4.2.2.3 Δομές προτιμήσεων με κατώφλι αδιαφορίας...132 4.2.2.4 Δομές προτιμήσεων με κατώφλια αδιαφορίας και προτιμήσεις...133 4.2.2.5 Δομές προτιμήσεων που περιλαμβάνουν ασυγκρισιμότητα...133 4.3 Ìåèïäïëïãßá ìïíôåëïðïßçóçò...134 4.3.1 Áíôßëçøç ôïõ áíôéêåéìýíïõ ôçò áðüöáóçò...134 4.3.2 ÓõíåðÞò ÏéêïãÝíåéá Êñéôçñßùí...137 4.3.3 ÊáôáóêåõÞ ôïõ ìïíôýëïõ ïëéêþò ðñïôßìçóçò...140 4.3.4 ÕðïóôÞñéîç áðüöáóçò...140 4.4 ÈåùñçôéêÜ ñåýìáôá...141 4.4.1 ÐïëõêñéôÞñéïò Þ ðïëõóôï éêüò ìáèçìáôéêüò ðñïãñáììáôéóìüò (Multiobjective mathematical programming)...141 4.4.2 Èåùñßá ðïëõêñéôþñéáò ñçóéìüôçôáò (Multiattribute Utility Theory)...142 4.4.2.1 Ôå íéêþ ôïõ óôáèåñïý óçìåßïõ...145 4.4.2.2 Ôå íéêþ ôïõ óçìåßïõ ìýóçò áîßáò...146 4.4.3 Ç èåùñßá ôùí ó Ýóåùí õðåñï Þò (outranking relations)...147 4.4.4 ÌÝèïäïé áíüëõóçò ðáëéíäñüìçóçò (ordinal regression)...150 4.5 ÐïëõêñéôÞñéåò Ìåèïäïëïãßåò ÁíÜëõóçò ÁðïöÜóåùí...154 4.5.1 ÌÝèïäïò ôïõ Ïëéêïý Êñéôçñßïõ...154 4.5.2 Ç ìýèïäïò ôïõ óôáèìéóìýíïõ ìýóïõ...155 4.5.3 ËåîéêïãñáöéêÞ ìýèïäïò...156 4.5.4 Ç ìýèïäïò ôùí éêáíïðïéçôéêþí óôü ùí...156 4.5.5 Ïé ìýèïäïé ôçò ïéêïãýíåéáò ELECTRE...157 4.5.5.1 ÌÝèïäïò ELECTRE I...159 4.5.5.2 Ç ìýèïäïò ELECTRE II...162 4.5.5.3 Ç ìýèïäïò ELECTRE III...163 4.5.5.4 Ç ìýèïäïò ELECTRE IV...165 4.5.5.5 Ç ìýèïäïò ELECTRE TRI...168 4.5.5.6 Ðïéá ELECTRE èá ñçóéìïðïéïýìå;...179 4.5.5.7 Ëïãéóìéêü ïéêïãýíåéáò ìåèüäùí ELECTRE...181 4.5.6 ÏéêïãÝíåéá Ìåèüäùí UTA...181

Ðåñéå üìåíá 9 4.5.6.1 Ç ìýèïäïò UTA...181 4.5.6.2 Ç ìýèïäïò UTASTAR...195 4.5.6.3 Ç ìýèïäïò UTA II...210 4.5.6.4 Ç ìýèïäïò UTADIS...213 4.5.6.5 Ç ìýèïäïò MUSA...215 4.5.7 Ç ÁíáëõôéêÞ Éåñáñ éêþ Äéáäéêáóßá (AHP)...235 4.5.8 Ç ïéêïãýíåéá ìåèüäùí PROMETHEE...240 4.5.9 Ç ìýèïäïò MACBETH...247 4.5.10 Ç ÐåñéâÜëëïõóá ÁíÜëõóç ÄåäïìÝíùí...252 4.5.10.1 Το μοντέλο CCR...254 4.5.10.2 Το μοντέλο BCC...257 4.5.10.3 Άλλα μοντέλα...258 4.6 ÊáôÜôáîç ðïëõêñéôþñéùí ìåèïäïëïãéþí áíü ðñïâëçìáôéêþ...258 ÊåöÜëáéï 5o: ËÞøç Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí...261 5.1 ÅéóáãùãÞ...261 5.2 Ðñïóåããßóåéò ôçò ëþøçò ïìáäéêþí áðïöüóåùí...262 5.2.1 ÐñïóÝããéóç ðñïóáíáôïëéóìýíç óôï ðåñéå üìåíï...262 5.2.1.1 Ç èåùñßá ôçò êïéíùíéêþò åðéëïãþò...263 5.2.1.2 Êñßóç åéäéêþí êáé óõììåôï Þ ïìüäùí...265 5.2.1.2.1 ÌÝèïäïò Êáôáéãéóìïý Éäåþí (Brainstorming)...266 5.2.1.2.2 ÌÝèïäïò ÊáôáãñáöÞò Éäåþí (Brainwriting)...269 5.2.1.2.3 ÏíïìáóôéêÞ ÏìáäéêÞ Ôå íéêþ (Nominal Group Technique - NGT)...271 5.2.1.2.4 Ç ÌÝèïäïò Delphi...274 5.2.1.3 ÐñïóÝããéóç ôçò èåùñßáò ðáéãíßùí...278 5.2.2 Ðñïóåããßóåéò ðñïóáíáôïëéóìýíåò óôéò äéáäéêáóßåò...280 5.2.2.1 Διαδικασίες αλληλεπίδρασης...280 5.2.2.2 Οργανωτική ψυχολογία...280 5.2.2.3 Προσεγγίσεις συστημάτων πληροφοριών...280 5.3 Ôå íéêýò óýíèåóçò ôùí ðñïôéìþóåùí ãéá õðïóôþñéîç ïìáäéêþí áðïöüóåùí...281

10 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 5.3.1 Ç áñ Þ Min-Max...282 5.3.2 Ç áñ Þ ôïõ áèñïßóìáôïò ôùí ó Ýóåùí õðåñï Þò (sums of the outranking relations)...283 5.3.3 Êáíüíáò ôçò ðëåéïøçößáò ôùí óõãêñßóåùí áíü æåýãç (pairwise comparison majority rule)...283 5.3.4 Êáíüíáò çìåñþóéáò äéüôáîçò (agenda setting rule)...284 5.3.5 Êáíüíáò ôçò Üèñïéóçò ôùí êáôáôüîåùí (sums of the ranks rule)...284 5.3.6 Ç ðñïóèåôéêþ êáôüôáîç (additive ranking)...285 5.3.7 Ç ðïëëáðëáóéáóôéêþ êáôüôáîç (multiplicative ranking)...285 5.3.8 Ç ìýèïäïò ôçò åëü éóôçò äéáêýìáíóçò (minimum variance method)...285 5.3.9 Êáíüíáò óõìâéâáóìïý êáôáôüîåùí (compromise ranking rule)...286 5.3.10 Êáíüíáò âáñïäüôçóçò ôçò ðëåéïøçößáò (weighted majority rule)...286 5.4 Áëãüñéèìïé áíáæþôçóçò ïìïöùíßáò óôçí õðïóôþñéîç ïìáäéêþí áðïöüóåùí...287 5.4.1 Ïé Ýííïéåò äéáóôïëþò óõóôïëþò - äéáôïìþò...288 5.4.2 Ï áëãüñéèìïò äéáóôïëþò óõóôïëþò - äéáôïìþò...290 5.4.3 ÅöáñìïãÞ áëãïñßèìïõ ÍÁÉ...293 5.5 Äéáäéêáóßá õðïóôþñéîçò óôñáôçãéêþí ïìáäéêþí áðïöüóåùí...296 5.6 ÐáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåüæïõí ôï áðïôýëåóìá ôùí ïìáäéêþí áðïöüóåùí...298 ÅÍÏÔÇÔÁ ÉÉÉ: ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÕÐÏÓÔÇÑÉÎÇÓ ÁÐÏÖÁÓÅÙÍ...301 ÊåöÜëáéï 6o: ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...303 6.1 ÃåíéêÜ...303 6.2 Ôáîéíüìçóç Ó.Õ.Á...308 6.3 áñáêôçñéóôéêü ôùí Ó.Õ.Á...312 6.4 ÄïìÞ Ó.Õ.Á....314 6.4.1 Õðïóýóôçìá ñþóôç - áðïöáóßæïíôá...315 6.4.2 Õðïóýóôçìá åðéêïéíùíßáò...316 6.4.3 Õðïóýóôçìá äéá åßñéóçò âüóåùí äåäïìýíùí...316 6.4.4 Õðïóýóôçìá äéá åßñéóçò âüóåùí ìïíôýëùí...318 6.5 ÁíÜðôõîç Ó.Õ.Á....320 6.6 Ôå íïëïãéêü åðßðåäá...326

Ðåñéå üìåíá 11 6.7 Áíôéêåéìåíïóôñáöåßò ôå íéêýò...327 6.8 ÁëëçëåðéäñáóôéêÜ óõóôþìáôá õðïóôþñéîçò áðïöüóåùí...328 6.9 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ôçò ëþøçò Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí...329 6.10 ÐñïâëÞìáôá Ó.Õ.Á....330 ÊåöÜëáéï 7o: Áñ éôåêôïíéêýò ÓõóôçìÜôùí ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...331 7.1 ÅéóáãùãÞ...331 7.2 Ðëáßóéá åñãáóßáò...331 7.3 Áñ éôåêôïíéêýò Ó.Õ.Á...333 7.3.1 Áñ éôåêôïíéêþ äéêôýïõ (network)...333 7.3.2 Áñ éôåêôïíéêþ ãýöõñáò (bridge)...334 7.3.3 Áñ éôåêôïíéêþ óüíôïõéôò (sandwich)...335 7.3.4 Áñ éôåêôïíéêýò êáôü Holsapple and Whinston...337 ÊåöÜëáéï 8o: ÓõóôÞìáôá Åðéêïéíùíßáò (User Interface)...339 8.1 ÃåíéêÜ...339 8.2 Åßäç óõóôçìüôùí åðéêïéíùíßáò...342 8.3 ÓõóôÞìáôá åðéêïéíùíßáò ìå ãñáöéêýò äõíáôüôçôåò...344 8.4 ÏðôéêÞ áëëçëåðéäñáóôéêþ ìïíôåëïðïßçóç (visual interactive modeling-vim)...346 8.5 Ðñïóïìïéþóåéò...349 8.6 ÐïëõìÝóá - Õðåñêåßìåíá (multimedia - hypertext)...351 8.7 ÅéêïíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá (virtual reality)...353 8.8 Áëëçëåðßäñáóç ôïõ ñþóôç ìýóù ÖõóéêÞò Ãëþóóáò, Áíáãíþñéóçò êáé Êáôáíüçóçò...356 ÊåöÜëáéï 9o: ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò ÂÜóåùí ÄåäïìÝíùí...359 9.1 ÅéóáãùãÞ...359 9.2 Äéá åßñéóç äåäïìýíùí...359 9.3 ÂÜóåéò äåäïìýíùí óõóôþìáôá äéá åßñéóçò...362 9.3.1 Áñ éôåêôïíéêþ...364 9.3.2 ÓõóôÞìáôá âüóåùí äåäïìýíùí (ËïãéêÜ ìïíôýëá)...366 9.3.2.1 Ó åóéáêü óõóôþìáôá (Relational systems)...367 9.3.2.2 Éåñáñ éêü óõóôþìáôá (hierarchical structures)...370

12 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 9.3.2.3 ÄéêôõùôÜ óõóôþìáôá (Network Þ Codasyl systems)...370 9.3.2.4 ÐëåïíåêôÞìáôá-ìåéïíåêôÞìáôá...371 9.3.3 Äçìéïõñãßá...372 9.3.4 Äéá åßñéóç...373 9.4 Ôïðïëïãßá âüóåùí äåäïìýíùí...373 9.5 Áíôéêåéìåíïóôñáöåßò âüóåéò äåäïìýíùí...375 ÊåöÜëáéï 10o: ÄïìçìÝíç Ìïíôåëïðïßçóç & ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò ÂÜóåùí ÌïíôÝëùí...377 10.1 ÅéóáãùãÞ...379 10.2 ÌïíôÝëá...380 10.2.1 Êáôçãïñßåò ÌïíôÝëùí...384 10.2.2 ÁíáðáñÜóôáóç ìïíôýëïõ...385 10.2.2.1 Ανεξαρτησία στις αναπαραστάσεις...385 10.2.2.2 Αναπαράσταση μοντέλου για το χειρισμό και έλεγχο: Η προσέγγιση Βάσης Δεδομένων...386 10.2.2.3 Η βασιζόμενη στη γνώση προσέγγιση...387 10.2.3 ÌïíôÝëá áðïöüóåùí ìüñêåôéíãê...389 10.3 Ìïíôåëïðïßçóç...398 10.3.1 Äéáäéêáóßåò Ìïíôåëïðïßçóçò...400 10.4 ÓõóôÞìáôá Ìïíôåëïðïßçóçò...403 10.5 Äéá åßñéóç ÌïíôÝëùí...404 10.6 ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò ÌïíôÝëùí...410 10.7 ÓõóôÞìáôá äéá åßñéóçò âüóåùí ìïíôýëùí (ÓÄÂÌ)...416 10.8 ÄïìçìÝíç Ìïíôåëïðïßçóç...418 10.8.1 Ðëáßóéï õëïðïßçóçò ôçò äïìçìýíçò ìïíôåëïðïßçóçò...419 10.8.2 ÁöáéñÝóåéò (abstractions) ÌïíôÝëïõ óôç ÄïìçìÝíç Ìïíôåëïðïßçóç...420 10.8.3 Ãëþóóåò ÄïìçìÝíçò Ìïíôåëïðïßçóçò...422 10.8.3.1 Η γλώσσα δομημένης μοντελοποίησης SML (Structured Modeling Language)...422 10.8.3.2 Η γλώσσα μοντελοποίησης AMPL...425 10.8.3.3 Η γλώσσα μοντελοποίησης GAMS (General Algebraic Modeling System)...427

Ðåñéå üìåíá 13 10.8.4 ÁíôéêåéìåíïóôñáöÞò ÁíáðáñÜóôáóç Ìïíôåëïðïßçóçò (Object-Oriented Modeling Representation)...428 10.8.5 ÏðôéêÞ Ìïíôåëïðïßçóç (visual modeling)...430 10.9 Ðñïóïìïéþóåéò...431 10.9.1 Ðñïóïìïéþóåéò êáé ÄïìçìÝíç ìïíôåëïðïßçóç...431 ÅÍÏÔÇÔÁ ÉV: ÅÕÖÕÇ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÁÐÏÖÁÓÅÙÍ...433 ÊåöÜëáéï 11o: Ôå íçôþ Íïçìïóýíç & ìðåéñá ÓõóôÞìáôá...435 11.1 ÅéóáãùãÞ...435 11.2 Ïñéóìïß...439 11.3 Ç ôå íçôþ Ýíáíôé ôçò áíèñþðéíçò íïçìïóýíçò...440 11.4 ìðåéñá óõóôþìáôá (Expert Systems)...442 11.4.1 ÄïìÞ Ýìðåéñùí óõóôçìüôùí...444 11.4.2 ñþóôçò...446 11.4.3 Óýóôçìá åðéêïéíùíßáò...446 11.4.4 Ìç áíéóìüò åîáãùãþò óõìðåñáóìüôùí...447 11.4.5 ÂÜóåéò ãíþóçò...448 11.4.6 Õðïóýóôçìá áðüóðáóçò ãíþóçò...448 11.4.7 ÌíÞìç Åñãáóßáò...448 11.5 Ìç áíéêþ ôçò ãíþóçò (knowledge engineering)...449 11.5.1 Áðüêôçóç ãíþóçò (knowledge acquisition)...450 11.5.1.1 Äéáäéêáóßá áðüêôçóçò ãíþóçò...450 11.5.1.2 ÌÝèïäïé áðüóðáóçò ãíþóçò...452 11.5.1.3 ÐñïâëÞìáôá áðüóðáóçò ãíþóçò...453 11.6 ÁíáðáñÜóôáóç ôçò ãíþóçò (knowledge representation)...454 11.6.1 ÌÝèïäïé áíáðáñüóôáóçò...455 11.6.1.1 ÓçìáóéïëïãéêÜ äßêôõá (semantic networks)...456 11.6.1.2 Ðëáßóéá (frames)...459 11.6.1.3 Êáíüíåò ðáñáãùãþò (Production rules)...460 11.6.1.4 ËïãéêÞ (formal logic)...462 11.6.1.5 Áíôéêåßìåíï - Éäéüôçôá - ÔéìÞ (Object-Attributes-Value)...462 11.6.1.6 ÓåíÜñéá (scripts)...463

14 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 11.6.1.7 Ìç áèñïéóôéêþ óõëëïãéóôéêþ (non monotonic reasoning)...463 11.6.1.8 ÓõëëïãéóôéêÞ õðü áâåâáéüôçôá...463 11.6.1.9 ÐïëëáðëÞ áíáðáñüóôáóç...465 11.7 ÅîáãùãÞ óõìðåñáóìüôùí (inferencing)...465 11.7.1 Ôå íéêýò áíáæþôçóçò...467 11.7.2 ÓôñáôçãéêÝò åîáãùãþò óõìðåñáóìüôùí...470 11.8 ÁíÜðôõîç Ýìðåéñùí óõóôçìüôùí...472 11.8.1 Äéáäéêáóßá áíüðôõîçò...473 11.8.2 Åñãáëåßá áíüðôõîçò...478 ÊåöÜëáéï 12o: Åõöõåßò ÌÝèïäïé ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...479 12.1 Ìç áíéêþ ÌÜèçóç (Machine Learning)...479 12.2 Âáóéæüìåíç óôéò ðåñéðôþóåéò ëïãéêþ (Case Based Reasoning)...484 12.3 ÐñïóåããéóôéêÜ Óýíïëá (Rough Set)...486 12.4 ÍåõñùíéêÜ Äßêôõá (Neural Nets)...491 12.5 Åîåëéêôéêïß Áëãüñéèìïé (Evolutionary Algorithms)...504 12.6 ÁóáöÞ Óýíïëá (Fuzzy Sets)...520 12.7 ÐñïóïìïéùìÝíç áíüðôçóç (Simulated Annealing)...522 12.8 ÁíáæÞôçóç Ôabu...525 12.9 Åõñåôéêïß Êáíüíåò (Heuristic Rules)...528 12.10 Åîüñõîç Ãíþóçò áðü ÄåäïìÝíá (Data Mining)...530 12.10.1 Ç äéáäéêáóßá áíáêüëõøçò ãíþóçò...533 ÊåöÜëáéï 13o: ÊáôáíåìçìÝíç Ôå íçôþ Íïçìïóýíç & ÓõóôÞìáôá Ðïëëáðëþí Ðñáêôüñùí...543 13.1 ÅéóáãùãÞ...543 13.2 áñáêôçñéóôéêü Åõöõþí Ðñáêôüñùí...546 13.3 Êáôçãïñßåò Åõöõþí Ðñáêôüñùí...548 13.4 ÄïìÞ ÓõóôçìÜôùí Ðïëëáðëþí Ðñáêôüñùí...548 13.5 ÏñãÜíùóç ÓõóôçìÜôùí Ðïëëáðëþí Ðñáêôüñùí...549 13.6 Áñ éôåêôïíéêýò ÓõóôçìÜôùí Ðïëëáðëþí Ðñáêôüñùí...550

Ðåñéå üìåíá 15 13.7 Óõíôïíéóìüò - Óõíåñãáóßá Äéáðñáãìáôåýóåéò ÓõóôçìÜôùí Ðïëëáðëþí Ðñáêôüñùí...551 13.8 Åðéêïéíùíßá êáé ÁëëçëåðéäñÜóåéò ôùí ÅÐ...555 13.9 Ãëþóóåò Åðéêïéíùíßáò...556 13.9.1 Ãëþóóá KQML...557 13.9.2 Ãëþóóá FIPA ACL...559 13.10 Ìåèïäïëïãßá ÁíÜðôõîçò ÓÐÐ...559 13.10.1 Ìåèïäïëïãßá Gaia...560 13.10.2 Ìåèïäïëïãßá MaSE...561 13.11 Êéíçôïß ÐñÜêôïñåò...563 13.12 Ðëáôöüñìåò ÁíÜðôõîçò ÓÐÐ...564 ÊåöÜëáéï 14o: ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...565 14.1 ÅéóáãùãÞ...565 14.2 ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí (Intelligent Decision Support Systems)...568 14.2.1 Ó åäßáóç êáé ÁíÜðôõîç Åõöõþí Ó.Õ.Á...569 14.2.2 Åñãáëåßá áíüðôõîçò...573 14.2.3 ÐñïâëÞìáôá ðïõ äçìéïõñãïýíôáé êáôü ôçí áíüðôõîç ôùí Åõöõþí Ó.Õ.Á...576 14.3 ÓõóôáôéêÜ ôùí Åõöõþí Ó.Õ.Á...578 14.3.1 ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá Åðéêïéíùíßáò...578 14.3.2 ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò ÂÜóåùí ÄåäïìÝíùí...582 14.3.3 ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò ÂÜóåùí ÌïíôÝëùí...586 14.4 ÏëïêëÞñùóç Ýìðåéñùí óõóôçìüôùí êáé óõóôçìüôùí õðïóôþñéîçò áðïöüóåùí...587 14.4.1 ÌïíôÝëá ïëïêëþñùóçò Å.Ó. êáé Ó.Õ.Á....590 ÅÍÏÔÇÔÁ V: ÅÉÄÉÊÁ ÐËÇÑÏÖÏÑÉÁÊÁ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÊÁÉ ÓÕÓÔÇÌÁÔÁ ÁÐÏÖÁÓÅÙÍ...593 ÊåöÜëáéï 15o: ÐïëõêñéôÞñéá ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...595 15.1 ÃåíéêÜ...595

16 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 15.2 Ôáîéíüìçóç ôùí ÐÓÕÁ...595 15.3 ÅîÝëéîç ôùí ÐÓÕÁ...598 15.4 ÅöáñìïãÝò ÐÓÕÁ...600 15.4.1 MARKEX: íá ÅõöõÝò ÐïëõêñéôÞñéï Óýóôçìá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí ÌÜñêåôéíãê...601 15.4.1.1 Ìåèïäïëïãßá ÁíÜðôõîçò ÍÝùí Ðñïúüíôùí...602 15.4.1.2 Áñ éôåêôïíéêþ óõóôþìáôïò...610 15.4.1.3 ÂÜóåéò Ãíþóåéò ìðåéñùí ÓõóôçìÜôùí...615 15.4.1.4 ÁíÜëõóç êáé Ó åäßáóç ôïõ ÓõóôÞìáôïò...630 15.4.1.5 Õëïðïßçóç ÓõóôÞìáôïò...637 15.4.2 Ôï óýóôçìá FINEVA...637 15.4.2.1 ÅéóáãùãÞ...637 15.4.2.2 ÄïìÞ ôïõ ðïëõêñéôþñéïõ åõöõïýò óõóôþìáôïò õðïóôþñéîçò áðïöüóåùí...639 15.4.3 Ôï óýóôçìá MINORA...645 15.4.4 Ôï óýóôçìá Intelligent Investor...648 15.4.4.1 ÅéóáãùãÞ...648 15.4.4.2 Ìåèïäïëïãéêü Ðëáßóéï...649 15.4.4.3 Áñ éôåêôïíéêþ ÓõóôÞìáôïò...653 15.4.5 Ôï óýóôçìá PREFCALC...657 15.4.6 Ôï óýóôçìá Decision Lab...657 15.4.7 Ôï óýóôçìá PROMCALC...666 15.4.8 Ôï óýóôçìá EXPERT CHOICE...667 15.4.9 Ôï óýóôçìá CSAS...675 15.4.10 Ôï óýóôçìá FINancial CLASsification (FINCLAS)...678 15.4.11 Ôï óýóôçìá MIIDAS...686 15.4.12 Ôï óýóôçìá Skills Evaluator...692 15.4.12.1 ÅéóáãùãÞ...692 15.4.12.2 Ìåèïäïëïãéêü Ðëáßóéï...694 15.4.12.3 Áñ éôåêôïíéêþ ÓõóôÞìáôïò...697 15.4.13. Ôï óýóôçìá M-MACBETH...702 15.4.14 Ôï óýóôçìá Frontier Analyst Professional...708 15.4.15 Ôï óýóôçìá MUSA...718

Ðåñéå üìåíá 17 ÊåöÜëáéï 16o: ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí & Äéáðñáãìáôåýóåùí...725 16.1 ÅéóáãùãÞ...725 16.1.1 ÌåôÜâáóç áðü ôá ÓÕÁ óôá ÓÕÏÁ...726 16.2 ÓôÜäéá ÕðïóôÞñéîçò Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí...728 16.3 ÄïìÞ ÓÕÏÁ...729 16.4 Ïñéóìïß...729 16.5 áñáêôçñéóôéêü ÓÕÏÁ...731 16.6 Ôïðïëïãßåò óõóôçìüôùí õðïóôþñéîçò ïìáäéêþí áðïöüóåùí...733 16.7 Ôñüðïé ëåéôïõñãßáò ÓÕÏÁ...736 16.8 Äéáóýíäåóç ñçóôþí êáé ÓÕÏÁ...737 16.9 Óõãêñüôçóç êáé ÌÝãåèïò ÏìÜäïò...739 16.10 Äéáäéêáóßá êáôáóêåõþò ìïíôýëùí óôá ÓÕÏÁ...740 16.11 ÂÜóç ìïíôýëùí êáé ïìáäéêþ âüóç ìïíôýëùí...742 16.12 ÐïëõêñéôÞñéá ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí...742 16.13 ÐëåïíåêôÞìáôá óõóôçìüôùí õðïóôþñéîçò ïìáäéêþí áðïöüóåùí...743 16.14 ÌåéïíåêôÞìáôá óõóôçìüôùí õðïóôþñéîçò ïìáäéêþí áðïöüóåùí...745 16.15 ÓõíôåëåóôÝò åðéôõ ßáò ôùí ÓÕÏÁ...746 16.16 ÐñïâëÞìáôá ÓÕÏÁ...749 16.17 ÅöáñìïãÝò ÓÕÏÁ...751 16.17.1 Ôï óýóôçìá MEDIATOR...751 16.17.2 Ôï óýóôçìá RÁÌÏÍÁ...757 16.17.3 íá Óýóôçìá ÕðïóôÞñéîçò Ïìáäéêþí ÁðïöÜóåùí ãéá ÓôñáôçãéêÝò ÁðïöÜóåéò...763 16.17.3.1 ÅéóáãùãÞ...763 16.17.3.2 Ðñïôåéíüìåíç ìåèïäïëïãßá...765 16.17.3.3 ÅöáñìïãÞ...772 16.17.3.4 ÓõìðåñÜóìáôá...777 ÊåöÜëáéï 17o: ÁðïèÞêåò ÄåäïìÝíùí êáé ÓõóôÞìáôá ìåóçò ÁíáëõôéêÞò Åðåîåñãáóßáò...779 17.1 ÅéóáãùãÞ...779

18 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 17.2 ÁðïèÞêåò ÄåäïìÝíùí...780 17.2.1 ÅéóáãùãÞ...780 17.2.2 áñáêôçñéóôéêü Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí...783 17.2.3 ÄïìÞ Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí...785 17.2.4 Áñ éôåêôïíéêýò Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí...789 17.2.4.1 ÂÜóåéò äåäïìýíùí...795 17.2.4.2 Åñãáëåßá ðëçñïöüñçóçò, áðüêôçóçò, êáèáñßóìáôïò êáé ìåôáôñïðþí...795 17.2.4.3 Ìåôá-äåäïìÝíá (metadata)...796 17.2.4.4 Åñãáëåßá ðñïóðýëáóçò...799 17.2.4.5 ÈåìáôéêÜ õðïóýíïëá äåäïìýíùí (data marts)...801 17.2.4.6 Ìåôáó çìáôéóìüò äåäïìýíùí...802 17.2.5 Êáôçãïñßåò Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí...804 17.2.6 Ëåéôïõñãßá ôùí Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí...805 17.2.7 Ìåèïäïëïãßá áíüðôõîçò ìéáò áðïèþêçò äåäïìýíùí (data warehouse)...806 17.2.7.1 Ó åäßáóç áðïèçêþí äåäïìýíùí...807 17.2.8 ÐñïâëÞìáôá ó åäßáóçò êáé áíüðôõîçò áðïèçêþí äåäïìýíùí...811 17.3 ÓõóôÞìáôá ìåóçò ÁíáëõôéêÞò Åðåîåñãáóßáò (On Line Analytical Processing OLAP)...815 17.3.1 ÅéóáãùãÞ...815 17.3.2 ÂáóéêÝò Ýííïéåò ôùí óõóôçìüôùí OLAP...817 17.3.2.1 ÐïëõäéÜóôáôç Åðåîåñãáóßá...817 17.3.2.2 ÐïëõäéÜóôáôá ÌïíôÝëá...818 17.3.2.3. Äõíáôüôçôåò Õðåñêýâùí...820 17.3.3 Ëåéôïõñãßåò óõóôçìüôùí OLAP...822 17.3.4 áñáêôçñéóôéêü...823 17.3.5 ÐñïûðïèÝóåéò áñáêôçñéóìïý åíüò óõóôþìáôïò óáí OLAP...823 17.3.6 ÁðïèÞêåõóç ÄåäïìÝíùí óôá óõóôþìáôá OLAP...825 17.3.7 ÌÝèïäïé Åðåîåñãáóßáò...826 17.3.8 Êáôçãïñßåò ÓõóôçìÜôùí OLAP...827 17.3.9 ÊñéôÞñéá åðéôõ çìýíçò õëïðïßçóçò OLAP óõóôçìüôùí...829 17.4 Óõíåñãáóßá Áðïèçêþí ÄåäïìÝíùí êáé óõóôçìüôùí OLAP...830

Ðåñéå üìåíá 19 17.4.1 Ðáñïõóßáóç êáé åðåîåñãáóßá ôùí äåäïìýíùí ôçò ÁðïèÞêçò ÄåäïìÝíùí ìýóù ôïõ OLAP...830 17.5 OLAP êáé Åîüñõîç Ãíþóçò (OLAP Data Mining)...832 17.5.1 ÅéóáãùãÞ...832 17.5.2 Áñ éôåêôïíéêþ...835 17.5.3 Ç åöáñìïãþ ôïõ óõóôþìáôïò OLAP Åîüñõîç Ãíþóçò...836 17.5.4. Ç áðïèþêåõóç ôùí äåäïìýíùí ôçò äéáäéêáóßáò ôïõ Data Mining...838 17.6 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí ÁðïèÞêåò ÄåäïìÝíùí ÓõóôÞìáôá OLAP...841 17.6.1 ÁðïèÞêåò ÄåäïìÝíùí êáé ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...843 17.6.2 Ç äïìþ ôùí óýã ñïíùí ÓÕÁ...844 17.7 ÁðïèÞêåõóç ÄåäïìÝíùí êáé Åõöõåßò ÐñÜêôïñåò...846 ÊåöÜëáéï 18o: ùñéêü ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...851 18.1 ÅéóáãùãÞ...851 18.2 áñáêôçñéóôéêü.ó.õ.á...852 18.3 ÄïìÞ.Ó.Õ.Á....852 18.4 ÅöáñìïãÝò...854 18.5 ÓõìðåñÜóìáôá...857 ÊåöÜëáéï 19o: ÅöáñìïãÝò ÓõóôçìÜôùí ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí...859 19.1 ÅéóáãùãÞ...859 19.2 ÅöáñìïãÞ ôïõ óõóôþìáôïò MARKEX óôçí ÁíÜðôõîç åíüò ÍÝïõ Ðñïúüíôïò ÅëáéïëÜäïõ ãéá ôç ãáëëéêþ ÁãïñÜ...859 19.2.1 Äéáäéêáóßá áíüðôõîçò íýùí ðñïúüíôùí...862 19.2.2 Äéåñåýíçóç ðåñéâüëëïíôïò áãïñüò...862 19.2.3 ÁíÜëõóç áðïôåëåóìüôùí...869 19.3 FINEVA: Ðáñïõóßáóç ôïõ óõóôþìáôïò ìýóù ìéáò åöáñìïãþò...890 19.4 Skills Evaluator: Ðáñïõóßáóç ÓõóôÞìáôïò ìýóù ÅöáñìïãÞò...896 19.5 ÅöáñìïãÝò óôçí Õãåßá...901 19.5.1 DXplain...905 19.5.2 ÌÝôñçóç Éêáíïðïßçóçò Áóèåíþí Íïóïêïìåßùí...905 19.6 íá Óýóôçìá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí äéáíïìþò Ýôïéìïõ óêõñïäýìáôïò..918

20 ÓõóôÞìáôá ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí 19.6.1 ÅéóáãùãÞ...918 19.6.2 Ðñüâëçìá...920 19.6.3 Ìåèïäïëïãßá åðßëõóçò...923 19.6.4 Áñ éôåêôïíéêþ óõóôþìáôïò õðïóôþñéîçò áðïöüóåùí...925 19.7 ÐïéïôéêÞ ñåõíá ãéá ôïí Ôïõñéóìü óôçí ÊñÞôç...926 19.7.1 ÅéóáãùãÞ...926 19.7.2 Áðüöáóç äéáêïðþí - áíôáãùíéóìüò...928 19.7.3 Ðëçñïöüñçóç...929 19.7.4 ÄáðÜíåò...930 19.7.5 Éêáíïðïßçóç...931 19.7.6 Áöïóßùóç...934 19.7.7 Åíôõðþóåéò...935 19.7.8 ÓõìðåñÜóìáôá...936 ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ...939 ÅËËÇÍÉÊÇ ÂÉÂËÉÏÃÑÁÖÉÁ...1004