Η ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΣΤΗ ΝΕΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ Τάσεις και Προοπτικές Γιώργος Καλαφατάκης Σύμβουλος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων 14ο Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Συνέδριο της Π.Ε.Φ. Αθήνα, Μέγαρο Μουσικής 10 Μαΐου 2009 Page 1
Η φαρμακευτική αγορά την επόμενη δεκαετία Οι παράγοντες που θα την επηρεάσουν ΘΕΤΙΚΑ Αύξηση & γήρανση του πληθυσμού Νέες θεραπείες Πιέσεις οργανώσεων ασθενών Μεγαλύτερη συμμετοχή ασθενών στο κόστος Αύξηση ζήτησης για ειδικές θεραπείες Οι αναδυόμενες αγορές ΑΡΝΗΤΙΚΑ Πίεση για μειώσεις τιμών Αυστηρότερες εγκριτικές αρχές για νέα φάρμακα και αποζημιώσεις Φαρμακοοικονομική αξιολόγηση Πιέσεις των οργανώσεων ασθενών Μεγαλύτερη διείσδυση των γενοσήμων Στενότητα χρήματος στους φορείς που πληρώνουν ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Η συνισταμένη θα είναι η αγορά να συνεχίσει να αυξάνεται αλλά με μικρότερους ρυθμούς από ότι την προηγούμενη 10ετία Page 2
Οι προοπτικές θεωρούνται καλές Τα generics θα αναπτυχθούν με τη μεγαλύτερη διείσδυση στην αγορά των εκτός πατέντας προϊόντων και από πολιτικές που θα διευκολύνουν αυτή τη στροφή. Βιομηχανία Generics Ερευνητική Βιομηχανία Θα διασφαλίσει την ανάπτυξη με επικέντρωση σε εξειδικευμένες θεραπείες και περιφερειακές με τα προϊόντα υπηρεσίες που θα μεγιστοποιούν την περίθαλψη και θα αναδεικνύουν την αξία τους Page 3 ΝΕΟΣ ΡΟΛΟΣ Χειρισμό της περίθαλψης όχι μόνο με εκπαίδευσης των ΕΥ και ασθενών αλλά προσφέροντας και η ίδια υπηρεσίες για καλύτερη περίθαλψη και συμμόρφωση
Οι οικονομίες των Ε7 θα τριπλασιάσουν το πραγματικό ΑΕΠ τους μέχρι τέλος της επόμενης 10ετίας Page 4 Παράγοντας ανάπτυξης της ΦΒ Οι ασθένειες στις αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου όλο και περισσότερο μοιάζουν με του αναπτυγμένου κόσμου, και όσο μεγαλώνει η ευημερία σε αυτές τόσο πιο ελκυστικές γίνονται για τη φαρμακοβιομηχανία
Οι πιθανότερες ευκαιρίες ανάπτυξης των επι μέρους εταιρειών (όπως τις βλέπουν τα ανώτατα στελέχη τους) Η οικονομική ύφεση ίσως ευκαιρία Page 5 Ιδιαίτερα στις εταιρείες που έχουν μικρή αναλογία χρεών και ισχυρή ρευστότητα
Οι σημαντικότερες τάσεις στο χώρο της υγείας που θα μετασχηματίσουν τη φαρμακευτική βιομηχανία την επόμενη 10ετία - 1 Η επιβάρυνση από χρόνιες παθήσεις εξακοντίζεται Αυτοί που χαράζουν πολιτικές και αυτοί που πληρώνουν επηρεάζουν όλο και περισσότερο Η πληρωμή για φάρμακα ανάλογα με την αξία τους αυξάνεται Σε όλες τις χώρες Όρια συνταξιοδότησης Το κοινωνικό και οικονομικό κόστος Η ΦΒ να μειώσει τις τιμές Θα ενταθούν οι πιέσεις για μειώσεις τιμών εντατικότεροι έλεγχοι στα νέα φάρμακα Προσαρμογή της ΦΒ Θεραπευτικά πρωτόκολλα Πελατολόγιο των ΦΕ Αλλαγές στο μοντέλο επικοινωνίας/ μάρκετινγκ Σκληρή δουλειά από τη ΦΒ Συνεργασία με όλους Συμβολή στη συμμόρφωση των ασθενών Η φαρμακοοικονομική αξιολόγηση αυξάνεται Τα ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία δίνουν στοιχεία για νέες αξιολογήσεις Οι ΦΕ να αποδεικνύουν συνεχώς την αξία των φαρμάκων τους Page 6
Οι σημαντικότερες τάσεις στο χώρο της υγείας που θα μετασχηματίσουν τη φαρμακευτική βιομηχανία την επόμενη 10ετία - 2 Τα όρια των διαφορετικών μορφών περίθαλψης γίνονται πιο δυσδιάκριτα Η πρωτοβάθμια περίθαλψης διευρύνεται Η αυτοθεραπείες αυξάνονται Αλλάζουν οι ανάγκες των ασθενών Ικανοποίηση από ΦΒ των νέων άναγκών Οι αγορές του αναπτυσσόμενου κόσμου είναι πολύ διαφορετικές μεταξύ τους Πολύ διαφορετικά υγειονομικά και οικονομικά χαρακτηριστικά Στρατηγικές κομμένες και ραμμένες στις ιδιαίτερες ανάγκες της κάθε χώρας Πολλές κυβερνήσεις εστιάζουν στην πρόληψη αν και ακόμα δεν επενδύουν σε αυτό Η φαρμακοβιομηχανία να εισχωρήσει στον τρόπο που γίνεται η περίθαλψης Θα ξανακτίσει την εικόνα της Page 7
Οι σημαντικότερες τάσεις στο χώρο της υγείας που θα μετασχηματίσουν τη φαρμακευτική βιομηχανία την επόμενη 10ετία - 3 Οι οργανισμοί εγκρίσεως φαρμάκων γίνονται όλο και πιο αυστηροί για τους κινδύνους που έχουν τα φάρμακα. Πολύ πιο προσεκτικοί στην έγκριση νέων ακόμη και καινοτόμων μετά από τα προβλήματα που παρουσίασαν παλαιότερα φάρμακα όπως το Vioxx Page 8
Οι καλές προοπτικές της φαρμακοβιομηχανίας εξαρτώνται - 1 - Στενή συνεργασία με όλες τις υπηρεσίες υγείας παροχή προϊόντων και υπηρεσιών Να αναγνωρίσει την αλληλοεξάρτηση των αξιών, αναγκών και στόχων της με τους αντίστοιχους των υπηρεσιών υγείας, που συμπίπτουν για να συνεργαστεί για την ικανοποίηση τους Να διασφαλίσει ότι επενδύει στην ανάπτυξη φαρμάκων που πραγματικά χρειάζονται οι ασθενείς και είναι οικονομικά-αποτελεσματικά για τους φορείς που πληρώνουν Να επικεντρωθεί στις ειδικές θεραπείες, στην προσφορά κατάλληλων υπηρεσιών για καλύτερη περίθαλψη και ανάδειξη της αξίας των φαρμάκων και στην κατάλληλη κουλτούρα για την προώθηση των Page 9
Οι καλές προοπτικές της φαρμακοβιομηχανίας εξαρτώνται - 2 - Στενή συνεργασία με όλες τις υπηρεσίες υγείας παροχή προϊόντων και υπηρεσιών Να διαχειριστεί με επιτυχία πολυκρατικές κυκλοφορίες προϊόντων και να διαμορφώσει ευρύτερες συνεργασίες για licensing in και out προϊόντων Να υιοθετήσει πιο ευέλικτες προσεγγίσεις για τις τιμές Να χτίσει: Λειτουργίες μάρκετινγκ και πωλήσεων που να απαντούν στις εξελίξεις με ευελιξία προσαρμογής σε νέες αλλαγές Δέσμη συμμαχιών για υπηρεσίες υποστήριξης των φαρμάκων Page 10
Τα ειδικά φάρμακα έχουν ανάγκη από διαφορετικό μοντέλο μάρκετινγκ και πωλήσεων Φάρμακα μαζικής αγορά Φάρμακα εξειδικευμένης αγοράς Επίδραση στο μάρκετινγκ Κοινές παθήσεις Σπάνιες, ειδικές παθήσεις - Λίγους ιατρούς - Διαγνωστικά (+ κόστος) Σχετικά απλά φάρμακα Πολύπλοκα προϊόντα Επιστημονική εκπαίδευση ΕΣ Γενικούς ιατρούς Ειδικούς ιατρούς Λιγότεροι ΕΣ Φθηνά Πολύ ακριβά - Εκτεταμένες αποδείξεις - Φαρμακοοικονομικά (τιμή) Συνήθως από το στόμα Ενέσιμα, στάγδην έγχυση - Εκπαίδευση-Έλεγχος - Κόστος σε διάφορους φορείς Εύκολα στην παραγωγή Εύκολα στη μεταφορά Page 11 Πολύπλοκες διαδικασίες παραγωγής Ειδικές συνθήκες μεταφοράς, αποθήκευσης Μικρότερος ανταγωνισμός Μεγάλο κόστος μεταφοράς αποθήκευσης Συνήθως διατηρούνται σε στοκ Παραγγέλνονται κατά περίπτωση Ευέλικτο σύστημα διανομής
Οι φαρμακευτικές εταιρείες θα στρατολογήσουν και θα εκπαιδεύσουν SCENE ανθρώπους με νέες δεξιότητες Ερευνητές το ίδιο ικανοί να κατανοούν τα εμπορικά θέματα όπως ακριβώς τα επιστημονικά δεδομένα Διευθυντές παραγωγής ικανούς να διαχειριστούν σύνθετες διαδικασίες Διευθυντές εφοδιασμού και διανομής να χειριστούν ειδικές συνθήκες διανομών και πολλαπλά δίκτυα Οικονομολόγους υγείας ΚΑΜ να διαπραγματεύονται με τους όλο και πιο ισχυρούς πληρωτές και άλλους φορείς Medical Liaisons, ειδικούς στο προϊόν και τις ασθένειες Target Η ΦΒ ΑΛΛΑΖΕΙ Παραδοσιακοί ρόλοι αλλάζουν αναδύονται νέοι, καταργούνται ή αλλάζουν παραδοσιακές διαδικασίες, κουλτούρες και επιχειρησιακά μοντέλα Page 12
Η οργάνωση, η κουλτούρα και οι ρόλοι στην προώθηση των φαρμάκων θα αλλάξουν Ο ρόλος του ΕΣ θα συνεχίσει να έχει την ίδια σημασία που έχει και σήμερα Μπορεί να δούμε αύξηση στον αριθμό των στελεχών Μάρκετινγκ Βιομηχανία Γενοσήμων Ερευνητική Βιομηχανία Οι σημερινοί ΕΣ θα μειωθούν δραστικά Αύξηση εξειδικευμένων ΕΣ Ικανός αριθμός ΚΑΜ, Medical Liaisons Ειδικά στελέχη για επικοινωνία με τις οργανώσεις ασθενών Φαρμακοοικονομολόγους Page 13 ΟΡΓΑΝΟΤΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ Θα εξαρτηθεί από τις συγκεκριμένες απαιτήσεις που θα έχει η κάθε εταιρεία
Μεγάλες εταιρείες μειώνουν εργατικό δυναμικό Tο επιθετικό μάρκετινγκ γίνεται αναποτελεσματικό Ως μέσο υποκίνησης της ζήτησης και για καλύτερες τιμές για νέες θεραπείες που δεν προσφέρουν άξια λόγου θεραπευτικά ή οικονομικά αποτελέσματα. Page 14
SCENE Ο τρόπος μάρκετινγκ και πωλήσεων αλλάζει Η βαρύτητα της δύναμης μετατοπίζεται στους πληρωτές Παράγοντες Αλλαγής Το χαρτοφυλάκιο των προϊόντων αλλάξει Τα εξειδικευμένα φάρμακα αυξάνονται Προϊόν + Δορυφορικές Υπηρεσίες Διαγνωστικά, Τεστ Υποστηρικτικές Χειρισμός (Συμμόρφωση, Συμβουλές, Ελέγχους) Εκπαίδευση-Εξάσκηση (Οι ίδιοι ή Συνεργασίες) Επιβάλλεται η ειλικρινής συνεργασία όλων για βελτίωση της υγείας (ΦΕ, Πληρωτές, Φορείς Υγείας, ΕΥ) Page 15
Το Μάρκετινγκ και οι πωλήσεις οργανώνονται γύρω από το Brand Το Brand Management θα ενισχυθεί Key Account Manager Brand Manager Σύμβουλος υποστήριξης ειδικών Ε & Α Φαρμακοοικονομικά - Προϊόντα αξίας - Feedback Υπεύθυνος επικοινωνίας ασθενών - Τιμές - Reimbursement Page 16
Νέες ευέλικτες δομές πωλήσεων και συνεργασίες Μικρές ομάδες -Από Product Specialists -ΕΣ για πρωτοβάθμια περίθ. Συνεργασίες -Πληρωτές, ΕΥ για βελτιστοποίηση του μίγματος περίθαλψης -Εκπαιδευτικά προγράμματα για ΕΥ, νοσηλευτές, ασθενείς -Άλλες υπηρεσίες υγείας Υποστηριζόμενες -Medical Liaisons -Key Account Mgrs Page 17
Μάρκετινγκ και πωλήσεις με κουλτούρα ανοικτή στις συνεργασίες στις γνώσεις και στις πληροφορίες Προμηθευτής Προϊόντος/Υπηρεσίας Προμηθευτής Προϊόντος/Υπηρεσίας Προμηθευτής Προϊόντος/Υπηρεσίας Brand Manager Key Account Manager Medical Liaisons Ειδικοί ΕΣ Υπεύθυνος Επικοινωνίας ασθενών Πληρωτής Πληρωτής ΕΥ ΕΥ Ασθενής Ασθενής Πληρωτής ΕΥ Ασθενής Page 18
Αλλάξει ο τρόπος συλλογής και χρησιμοποίησης των πληροφοριών Με νέες web-based τεχνολογίες Ιντερνετ On line forums, πρόσβαση σε ηλεκτρονικές σελίδες, και blogs Ανάπτυξη επαγγελματικών δικτύων όπως είναι τα Sermo, Healtheva και DoctorNetworkin Διεύρυνση της χρήσης νέων τεχνολογιών και Ίντερνετ στην επικοινωνία με ΕΥ κλπ Page 19
Η Φαρμακευτική Βιομηχανία της Επόμενης 10ετίας Βιομηχανία που θα εστιάζει στις ασθένειες και όχι στο φάρμακο 1. Θα προσφέρει περισσότερα από ένα απλό προϊόν. «Φάρμακο + πρόσθετα προϊόντα / υπηρεσίες» (πακέτα περίθαλψης) 1. Θα συνεργάζεται στενότερα με υπηρεσίες υγείας για διαμόρφωση πολιτικών, προϊόντων και υπηρεσιών πρόληψης και θεραπείας των παθήσεων 1. Θα συνεργάζεται ευρύτερα με εταιρείες παροχής υπηρεσιών, άλλες φαρμακευτικές εταιρείες και ιδρύματα για τη διαμόρφωση των πακέτων περίθαλψης, την προσφορά των πρόσθετων υπηρεσιών και προϊόντων 1. Θα πληρώνεται για την έκβαση / αποτέλεσμα των φαρμάκων της και όχι για τα ίδια τα φάρμακα υιοθετώντας πιο ευέλικτες πολιτικές τιμών Page 20
Η φαρμακευτική βιομηχανία τα επόμενα χρόνια θα είναι «ασθενοκεντρική» Νέα Αποστολή το όφελος των ασθενών και των υπηρεσιών υγείας Θα Ψάχνει τους ασθενείς που μπορούν να επωφεληθούν από τα φάρμακα και τις υπηρεσίες της (έτσι θα θέλει να βρίσκει τους ασθενείς για τα φάρμακα της) Θα βρίσκει να προσφέρει μαζί με τα φάρμακα & υλικά / υπηρεσίες για βελτίωση συμμόρφωσης και απόδοσης Θα έχει ενεργή συμμετοχή και η ίδια στην περίθαλψη (θα θέλει να υποστηρίζει όσους λαμβάνουν τα φάρμακά της) Θα βρίσκει να προσφέρει φάρμακα και υπηρεσίες που ικανοποιούν και τις ανάγκες αυτών που πληρώνουν (θα θέλει να αναδείξει την καλύτερη έκβαση των φαρμάκων της και ότι αξίζουν τα λεφτά τους) βασικός στόχος της η δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας Page 21
Μεγέθη Φαρμακευτικής Αγοράς στο τέλος της επόμενης 10ετίας Οι Ε7 θα καλύπτουν το 20% Κίνα θα είναι δεύτερη ή τρίτη Τουρκία, Ινδία ίσως στις 10 μεγαλύτερες αγορές Μέχρι το τέλος της νέας 10ετίας η παγκόσμια αγορά φαρμάκων υπολογίζεται να φθάσει στα 1,3 τρις δολάρια Page 22
Αλλαγές σε πολλούς τομείς της φαρμακοβιομηχανίας Αλλαγές ρόλων, Νέοι ρόλοι, Κατάργηση ρόλων Συμπέρασμα Ε & Α, Μάρκετινγκ, Πωλήσεις, Στρατηγικές, κουλτούρες, προσέγγιση, επιχειρησιακό μοντέλο (πακέτα περίθαλψης, ολική προσέγγιση, συνεργασίες, βοήθεια στη διαχείριση της υγείας) Θα ξανακτίσει την εικόνα της (με το μέρος του ασθενή, με την πλευρά των πληρωτών και της κυβέρνησης, διαφάνεια) Εντελώς διαφορετική Page 23
Page 24 Σας Ευχαριστώ για την προσοχή σας