ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΕτΠ-ΟΟΣΑ 2015

ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΕτΠ-ΟΟΣΑ 2015 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΣΕ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΣΤΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ: ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ, ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΚΑΙ ΔΥΝΑΤΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Γιατί να απαντήσει κανείς σε αυτό το ερωτηματολόγιο; ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Η παρούσα διαβούλευση διεξάγεται από την Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ. Το ερωτηματολόγιο αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία να προβληθούν σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο οι απόψεις των υποεθνικών διοικητικών αρχών σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όσον αφορά τις επενδύσεις στην ΕΕ. Τα αποτελέσματα της διαβούλευσης θα παρουσιαστούν σε διάφορα διεθνή φόρουμ πολιτικών ιθυνόντων υψηλού επιπέδου, καθώς και σε διάφορα θεσμικά όργανα, ιδίως στο επίπεδο της ΕΕ, στον ΟΟΣΑ και στην G20. Ποιος πρέπει να απαντήσει στο ερωτηματολόγιο; Στο ερωτηματολόγιο θα πρέπει να απαντήσουν εκπρόσωποι τοπικών/περιφερειακών αρχών που είναι υπεύθυνοι για τον σχεδιασμό/τη χρηματοδότηση/την υλοποίηση επενδύσεων (διοικητικοί υπάλληλοι, πολιτικοί αξιωματούχοι ή άλλοι). Πρακτικές πληροφορίες: > Η έρευνα θα είναι ανοιχτή έως τις 29 Μαΐου 2015 > Για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου θα χρειαστείτε το πολύ 15-20 λεπτά > Μπορείτε δε να το συμπληρώσετε σε οποιαδήποτε από τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ Ιστορικό και ευρύτερο πλαίσιο της έρευνας Το 2013 οι υποεθνικές διοικητικές αρχές ήταν υπεύθυνες για τα δύο τρίτα και πλέον των συνολικών δημόσιων επενδύσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, στο σημερινό αυστηρό δημοσιονομικό πλαίσιο, δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να χρηματοδοτήσουν έργα υποδομής. Δεδομένων των τεράστιων αναγκών που υπάρχουν για υποδομές, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε καλύτερα τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και να διδαχθούμε από τις ορθές πρακτικές τους. Το ερωτηματολόγιο συγκροτείται από τα κυριότερα ζητήματα που επισημαίνονται στη σύσταση του ΟΟΣΑ με τίτλο «Αποδοτικές δημόσιες επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης», η οποία εγκρίθηκε από τον ΟΟΣΑ το 2014 και επικροτήθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών (περισσότερες πληροφορίες στον ιστότοπο του ΟΟΣΑ: http://www.oecd.org/effective-public-investment-toolkit/). ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Τα αποτελέσματα της έρευνας θα δημοσιευθούν από τον ΟΟΣΑ και την Επιτροπή των Περιφερειών τον Ιούνιο του 2015, σε ένα συγκεφαλαιωτικό έγγραφο που θα διαβιβαστεί σε όλους τους συμμετέχοντες. Τα αποτελέσματα θα χρησιμοποιηθούν επίσης από την ΕτΠ στις εργασίες παρακολούθησης και στις πολιτικές της δραστηριότητες που αφορούν την έναρξη των επιχειρησιακών προγραμμάτων των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων (ΕΔΕΤ) για την περίοδο 2014-2020 (Θεματικός στόχος 11: Διοικητική ικανότητα), την εφαρμογή του επενδυτικού σχεδίου Juncker και την εν εξελίξει επανεξέταση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Το 2015 οι δραστηριότητες αυτές θα περιλαμβάνουν πολιτικές συζητήσεις και ανταλλαγές ορθών πρακτικών, καθώς και εργαστήρια για ειδικά θέματα. Τα αποτελέσματα αυτών των δραστηριοτήτων θα συνοψιστούν στην 6η έκθεση της ΕτΠ για την παρακολούθηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (Οκτώβριος 2015). COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 1/8 EL

Εμπιστευτικότητα Οι απαντήσεις του κάθε συμμετέχοντος στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής θα τηρηθούν εμπιστευτικές. Επικοινωνία Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να στείλετε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση: europe2020@cor.europa.eu. Στοιχεία του συμμετέχοντος Όνομα: Επώνυμο: Διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: Φορέας: Καθήκοντα/Θέση: Χώρα: COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 2/8

Προέλευση του συμμετέχοντος 1. Απαντάτε στο παρόν ερωτηματολόγιο εξ ονόματος: μιας περιφέρειας (περιφέρειας, επαρχίας, ομόσπονδου κρατιδίου κλπ., επιπέδου NUTS 1/NUTS 2 ή ισοδύναμου) μιας ενδιάμεσης αρχής (στις χώρες με τρία υποεθνικά διοικητικά επίπεδα: νομαρχίας, επαρχίας, κομητείας κλπ.) ενός δήμου με πληθυσμό κάτω των 50.000 κατοίκων ενός δήμου με πληθυσμό μεταξύ 50.000 και 500.000 κατοίκων ενός δήμου με πληθυσμό άνω των 500.000 κατοίκων άλλου φορέα (π.χ. δομής διαδημοτικής ή διαπεριφερειακής συνεργασίας) Τάση των επενδύσεων σε υποδομές στον δήμο/στην περιφέρειά σας 2. Συνολικά, οι δημόσιες δαπάνες για επενδύσεις αυξήθηκαν ή μειώθηκαν στον δήμο/στην περιφέρειά σας από το 2010; Επιλέξτε μία μόνο απάντηση. α) Παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες β) Μειώθηκαν κατά 0-10% γ) Μειώθηκαν κατά ποσοστό άνω του 10% δ) Αυξήθηκαν κατά 0-10% ε) Αυξήθηκαν κατά ποσοστό άνω του 10% στ) Άνευ αντικειμένου 3. Αντιμετωπίζει ο δήμος/η περιφέρειά σας χρηματοδοτικές ελλείψεις (δηλ. ανεπαρκείς οικονομικούς πόρους για την υλοποίηση της επένδυσης ή τη συντήρηση της υποδομής) στους ακόλουθους τομείς; [ανεξάρτητα από την αιτία των χρηματοδοτικών ελλείψεων, δηλ. ανεπάρκεια επιχορηγήσεων για επενδύσεις, ιδίων πόρων, δανειακών κεφαλαίων κλπ.] Ναι, υπάρχουν χρηματοδοτικές ελλείψεις για την κατασκευή νέων υποδομών στον δήμο/στην περιφέρειά μου Ναι, υπάρχουν χρηματοδοτικές ελλείψεις για τη συντήρηση και τη λειτουργία υφιστάμενων υποδομών στον δήμο/στην περιφέρειά μου Όχι, δεν υπάρχουν χρηματοδοτικές ελλείψεις Εάν ναι, ποιοι τομείς θίγονται περισσότερο από τις χρηματοδοτικές ελλείψεις στον δήμο/στην περιφέρειά σας; Οι δημόσιες συγκοινωνίες Το οδικό δίκτυο Η στέγαση και οι κοινωνικές ομάδες Οι ψυχαγωγικές και πολιτιστικές υποδομές Τα διοικητικά κτίρια Οι υποδομές της εκπαίδευσης Οι υποδομές για οικονομική ανάπτυξη Η ύδρευση Τα απορρίμματα και η αποχέτευση (λύματα) Η ενέργεια (συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας) Οι υποδομές της υγείας COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 3/8

Χρηματοδότηση των επενδύσεων σε υποδομές 4. Πώς μεταβλήθηκαν οι πηγές χρηματοδότησης των επενδύσεων σε υποδομές στον δήμο/στην περιφέρειά σας από το 2010; Πηγές χρηματοδότησης των επενδύσεων σε υποδομές α) Αυξήθηκαν β) Παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες γ) Μειώθηκαν ΙΔΙΑ ΕΣΟΔΑ: Τοπικοί φόροι Τέλη χρήσης Έσοδα από ακίνητα περιουσιακά στοιχεία (π.χ. χρηματοδότηση με βάση την ακίνητη ιδιοκτησία) ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ Επιχορηγήσεις/μεταβιβάσεις από υψηλότερα διοικητικά επίπεδα Χρηματοδότηση υπό μορφήν επιχορήγησης από διεθνείς οργανισμούς (όπως τα ταμεία της ΕΕ) ΔΑΝΕΙΑ Δάνεια από τράπεζες Δάνεια από πολυμερείς τράπεζες (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) Χρηματαγορές (ομόλογα) ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΤΟΜΕΑ 5. Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις όσον αφορά τον στρατηγικό σχεδιασμό των επενδύσεων σε υποδομές στον δήμο/στην περιφέρειά σας; Προκλήσεις α) Αποτελεί σημαντική β) Αποτελεί εν μέρει γ) Δεν αποτελεί Χρήση εκ των προτέρων αξιολογήσεων/αναλύσεων/ εργαλείων (όπως οι αναλύσεις κόστους-οφέλους, οι εκτιμήσεις των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, οι αξιολογήσεις του εδαφικού αντικτύπου κλπ.) Διενεργούνται εκ των προτέρων αναλύσεις και αξιολογήσεις, αλλά τα αποτελέσματά τους δεν χρησιμοποιούνται συστηματικά στη λήψη αποφάσεων Διενεργούνται εκ των προτέρων αναλύσεις, αλλά δεν λαμβάνουν επαρκώς υπόψη τον πλήρη κύκλο ζωής της επένδυσης Δεν υπάρχουν χρήσιμα επικαιροποιημένα δεδομένα σε τοπικό/περιφερειακό επίπεδο για να διενεργηθούν αξιόπιστες εκ των προτέρων αναλύσεις Οριζόντιος συντονισμός με άλλες διοικητικές μονάδες (π.χ. δήμους, περιφέρειες) Έλλειψη κοινής επενδυτικής στρατηγικής με τους γειτονικούς δήμους/περιφέρειες Έλλειψη κινήτρων για συνεργασία με άλλες διοικητικές αρχές του ίδιου υποεθνικού επιπέδου COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 4/8

Προκλήσεις α) Αποτελεί σημαντική β) Αποτελεί εν μέρει γ) Δεν αποτελεί Συντονισμός μεταξύ τομέων (π.χ. μεταφορές και στέγαση, ευρυζωνικά δίκτυα, ύδρευση και χωροταξία κλπ.) Έλλειψη συντονισμού μεταξύ των τομέων για την αξιοποίηση ενδεχόμενων συμπληρωματικών πτυχών των επενδυτικών σχεδίων Οι τοπικές/περιφερειακές ανάγκες διαφέρουν από εκείνες στις οποίες δίνει προτεραιότητα το κεντρικό επίπεδο Κάθετος συντονισμός μεταξύ του εθνικού και του υποεθνικού επιπέδου Οι απαιτήσεις συγχρηματοδότησης από το υποεθνικό επίπεδο προγραμμάτων της κεντρικής κυβέρνησης/της ΕΕ είναι υπερβολικά υψηλές Έλλειψη πολιτικής βούλησης ή διοικητικού πνεύματος συνεργασίας μεταξύ διάφορων διοικητικών επιπέδων Έλλειψη μακροπρόθεσμης στρατηγικής στο κεντρικό επίπεδο, η οποία πλήττει τον σχεδιασμό των επενδύσεων στο υποεθνικό επίπεδο Συμμετοχή του κοινού Ανεπαρκής ή αναποτελεσματική συμμετοχή εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών/πολιτών/μκο στην επιλογή των έργων υποδομής, η οποία μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα αποδοχής και υποστήριξης Υλοποίηση και παρακολούθηση των επενδυτικών σχεδίων 6. Ποιες είναι οι κυριότερες προκλήσεις όσον αφορά την αποτελεσματική υλοποίηση και παρακολούθηση των έργων υποδομής στον δήμο/στην περιφέρειά σας; Προκλήσεις α) Αποτελεί σημαντική β) Αποτελεί εν μέρει γ) Δεν αποτελεί Προκλήσεις όσον αφορά τις ικανότητες Έλλειψη επαρκούς ίδιας εμπειρογνωσίας για τον σχεδιασμό των έργων υποδομής Έλλειψη ικανότητας μακροπρόθεσμου/στρατηγικού σχεδιασμού Ρυθμιστικές και διοικητικές προκλήσεις Πολύ χρονοβόρες διαδικασίες σύναψης των συμβάσεων, που προξενούν σημαντικές καθυστερήσεις στα έργα υποδομής Υπερβολικές διοικητικές και γραφειοκρατικές διαδικασίες για τα έργα υποδομής Πολλαπλά σημεία επαφής (απουσία μονοαπευθυντικής θυρίδας) για τις διοικητικές διαδικασίες των έργων υποδομής Αξιολόγηση Υπάρχει σύστημα παρακολούθησης, αλλά η παρακολούθηση διεξάγεται ως διοικητική υποχρέωση και δεν χρησιμοποιείται ως εργαλείο σχεδιασμού και λήψης αποφάσεων Έλλειψη (εκ των υστέρων) αξιολογήσεων του αντικτύπου COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 5/8

Προκλήσεις α) Αποτελεί σημαντική β) Αποτελεί εν μέρει γ) Δεν αποτελεί Προκλήσεις όσον αφορά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα Έλλειψη ενδιαφέροντος από ιδιώτες εταίρους για τη σύναψη ΣΔΙΤ Προβληματικό νομικό/ρυθμιστικό περιβάλλον για τις ΣΔΙΤ Η διαθεσιμότητα χρηματοδότησης από την ΕΕ αποτελεί αντικίνητρο για την επιδίωξη ιδιωτικών επενδύσεων Μεγαλύτερος κίνδυνος δωροδοκίας/διαφθοράς 7. Ποιες είναι οι πρόσφατες τάσεις της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στις επενδύσεις σε υποδομές στον δήμο/στην περιφέρειά σας (τα τελευταία 10-15 έτη); Μορφή συμμετοχής σε έργα υποδομής Αυξήθηκε Παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο Συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων μέσω της παραδοσιακής σύναψης συμβάσεων Συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων μέσω μορφών εκχώρησης όπως οι συμβάσεις παραχώρησης [όπου η σύμβαση επιβάλλει στον ιδιωτικό εταίρο να καταβάλλει στη διοικητική αρχή αντίτιμο για την εκμετάλλευση ενός περιουσιακού στοιχείου] Συμμετοχή των ιδιωτικών φορέων σε συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) για τον σχεδιασμό, την κατασκευή, τη χρηματοδότηση και/ή την εκμετάλλευση δημόσιων υποδομών Μεταβίβαση σε ιδιωτικούς φορείς της κυριότητας και της εκμετάλλευσης περιουσιακών στοιχείων που ανήκαν προηγουμένως στο Δημόσιο (εκποίηση) Μειώθηκε Δεν υπάρχει Δεν έχω Ορθές πρακτικές 8. Κατά την άποψή σας, ποιες πρακτικές συνέβαλαν θετικά στη διαχείριση των επενδύσεων σε υποδομές στον δήμο/στην περιφέρειά σας; Σημειώστε όλα όσα ισχύουν. Πρακτικές που συνέβαλαν στη διακυβέρνηση των επενδύσεων Απλοποίηση των διαδικασιών σύναψης των συμβάσεων Πιο ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον για τις ΣΔΙΤ/συμβάσεις παραχώρησης Μείωση των διοικητικών/ρυθμιστικών απαιτήσεων Βελτίωση του μεσοπρόθεσμου προγραμματισμού των επενδύσεων σε υποδομές Αυστηρότερα κριτήρια επιλογής των επενδυτικών σχεδίων Βελτίωση της συνεργασίας με τις γειτονικές τοπικές αρχές για καλύτερες οικονομίες κλίμακας Καθιέρωση κεντρικής μονάδας συντονισμού για τον σχεδιασμό των υποδομών στον δήμο/στην περιφέρειά σας α) Σημαντικά β) Εν μέρει γ) Δεν υπήρξε δ) Δεν μπορεί να αξιολογηθεί COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 6/8

Πρακτικές που συνέβαλαν στη διακυβέρνηση των επενδύσεων Μεγαλύτερη συμμετοχή των ενδιαφερομένων στα αρχικά στάδια των μεγάλων έργων υποδομής Χρήση εργαλείων παρακολούθησης των επιδόσεων για την αξιολόγηση της ορθής υλοποίησης της επένδυσης Καλύτερη πληροφόρηση και υποστήριξη από πλευράς της εθνικής κυβέρνησης (κατάρτιση, συγκριτικά στοιχεία κλπ.) Εξωτερική υποστήριξη για τον σχεδιασμό των έργων (από οικονομικές υπηρεσίες, εταιρείες συμβούλων, εμπειρογνώμονες κλπ.). Άλλες (διευκρινίστε): α) Σημαντικά β) Εν μέρει γ) Δεν υπήρξε δ) Δεν μπορεί να αξιολογηθεί 9. Μπορείτε να προβείτε σε μια ενδεικτική συνολική εκτίμηση του ύψους των δημόσιων επενδύσεων (μετρούμενων ως Ακαθάριστων Επενδύσεων Πάγιου Κεφαλαίου) ως ποσοστού των συνολικών δαπανών (της υποεθνικής διοικητικής αρχής σας); [για το τελευταίο έτος που υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία] α) κάτω του 5% β) 5-10% γ) 10-15% δ) 15-20% ε) άνω του 20% στ) άνευ αντικειμένου 10. ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ: Ο ΟΟΣΑ θα δημοσιεύσει στον ιστότοπό του παραδείγματα ορθών και καινοτόμων πρακτικών που αφορούν τις δημόσιες επενδύσεις σε τοπικό επίπεδο. Επιλεγμένα παραδείγματα ορθών πρακτικών θα δημοσιευθούν επίσης από την ΕτΠ στην έκθεσή της για την παρακολούθηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» ή πιθανώς και σε άλλα έγγραφα. Εάν επιθυμείτε να συμβάλετε στη βάση δεδομένων με τις ορθές πρακτικές του ΟΟΣΑ και στις δημοσιεύσεις της ΕτΠ, σας παρακαλούμε να αναφέρετε ένα παράδειγμα στο παρακάτω πλαίσιο (έως και 10-15 σειρές, συμπεριλαμβανομένων ενδεχόμενων συνδέσμων παραπομπής σε ιστοσελίδες, αναφορές κλπ.): Εάν σας ενδιαφέρει να λάβετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις εργασίες και τις μελέτες του ΟΟΣΑ για συγκεκριμένες περιπτώσεις δήμων/περιφερειών με αποδοτικές δημόσιες επενδύσεις σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης, σημειώστε το τετραγωνίδιο: COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 7/8

Δήλωση περί απορρήτου Έχω ενημερωθεί και συναινώ με τους όρους συλλογής και επεξεργασίας των προσωπικών μου δεδομένων. Εισάγω τα δεδομένα μου σε κατάλογο που σχετίζεται με την πλατφόρμα της ΕτΠ για την παρακολούθηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Υπεύθυνη για τη διαχείριση αυτού του καταλόγου, ο οποίος δεν πρόκειται να δημοσιευθεί, είναι η Μονάδα E2 της Γραμματείας της ΕτΠ. Η συλλογή και η επεξεργασία των δεδομένων πραγματοποιούνται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) 45/2001. Τα πρόσωπα που είναι εγγεγραμμένα σε αυτόν τον κατάλογο έχουν δικαίωμα πρόσβασης στα προσωπικά τους δεδομένα και διόρθωσης τυχόν ανακριβειών ή ελλείψεων, αποστέλλοντας μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στη διεύθυνση europe2020@cor.europa.eu. Τα συναφή αιτήματα θα διεκπεραιώνονται το ταχύτερο δυνατόν, εντός μεγίστου διαστήματος 10 εργάσιμων ημερών. Αν έχετε οποιαδήποτε ερώτηση σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, μπορείτε να τη διαβιβάσετε στη λειτουργική ηλεκτρονική ταχυδρομική θυρίδα europe2020@cor.europa.eu. Η θυρίδα αυτή είναι το πρώτο επίπεδο επικοινωνίας για ενδεχόμενες καταγγελίες και παρατυπίες. Αν χρειαστεί, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τον υπεύθυνο προστασίας δεδομένων της Επιτροπής των Περιφερειών στη διεύθυνση data.protection@cor.europa.eu, ενώ έχετε ανά πάσα στιγμή δικαίωμα προσφυγής στον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας Δεδομένων στη διεύθυνση edps@edps.europa.eu. Σας επισημαίνουμε ότι οι απαντήσεις σας (χωρίς τα στοιχεία επικοινωνίας) ενδέχεται να διαβιβαστούν σε εισηγητές της ΕτΠ, σε άλλα όργανα της ΕΕ και στον ΟΟΣΑ για πληροφοριακούς σκοπούς. Σε περίπτωση που δεν συμφωνείτε, παρακαλούμε να μας ενημερώσετε. Συμφωνώ Ναι/Όχι COR-2015-01125-00-01-WEB-TRA (EN) 8/8 EL