ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗ: Αναλυτική Προσέγγιση & Τρόποι Αντιμετώπισής της

ΤΜΗΜΑ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΠΣ : ΣΠΟΥΔΕΣ ΝΟΤΙΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΦΟΡΟΑΠΟΦΥΓΗ: Αναλυτική Προσέγγιση & Τρόποι Αντιμετώπισής της Ναλμπάντη Θωμαή [Α.Μ. 297/12] Επιβλέπων Καθηγητής: Δρυμπέτας Ευάγγελος Σεπτέμβριος 2015 1

Πίνακας περιεχομένων Περίληψη... 4 Abstract... 5 Κεφάλαιο 1 ο : Εισαγωγή... 6 1.1 Εννοιολογική Προσέγγιση... 6 1.2 Διαφορά Φοροαποφυγής Φοροδιαφυγής... 7 1.3 Σκοπός της Εργασίας... 9 1.4 Επισκόπηση Βιβλιογραφίας... 11 Κεφάλαιο 2 ο : Υπεράκτιες Εταιρείες... 13 2.1 Έννοια - Σύσταση Υπεράκτιων Εταιρειών... 13 2.2 Λόγοι Δημιουργίας Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών... 17 2.3 Δομές Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών... 20 2.3 Κριτήρια Επιλογής Υπεράκτιου Offshore Σχήματος... 25 2.3.1 Φορολογικές Διευκολύνσεις... 25 2.3.2 Εργατική & Ασφαλιστική Νομοθεσία... 26 2.3.3 Συμβάσεις Διπλής Φορολογίας... 27 2.3.4 Δέσμευση Ατομικής Περιουσίας... 28 2.3.5 Απόρρητο... 30 2.4 Χαρακτηριστικές Ιδιότητες Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών... 31 2.5 Πλεονεκτήματα & Μειονεκτήματα Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών... 33 2.5.1 Πλεονεκτήματα... 33 2.5.2 Μειονεκτήματα... 34 2.6 Η Αντιμετώπιση των Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών από την Ελληνική Νομοθεσία... 35 Κεφάλαιο 3 ο : Ενδοομιλικές Συναλλαγές... 40 3.1 Η Έννοια των Ενδοομιλικών Συναλλαγών... 40 3.2 Η Λειτουργία των Ενδοομιλικών Συναλλαγών... 41 3.3 Η Αρχή των Ίσων Αποστάσεων... 43 3.4 Μέθοδοι Ενδοομιλικής Τιμολόγησης... 45 3.4.1 Παραδοσιακές ή ΚλασσικέςΜέθοδοι... 45 3.4.2 Συναλλακτικές Μέθοδοι Προσδιορισμού της Τιμής των Ενδοομιλικών Συναλλαγών... 48 3.5 Ευρωπαϊκή Νομοθεσία... 50 3.5.1 Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διαιτησίας... 51 3.5.2 Κώδικας Δεοντολογίας... 53 2

3.5.3 Συμφωνίες Προκαθορισμένης Τιμολόγησης... 56 3.6 Ελληνική Νομοθεσία... 60 3.6.1 Νομικό Πλαίσιο... 60 3.6.2 Νόμος 4174/2013... 62 Κεφάλαιο 4 ο : Μελέτη Περίπτωσης Ενδοομιλικών Συναλλαγών... 65 4.1 Η μητρική εταιρεία και η στρατηγική της... 67 4.2 Οργανωτική, Νομική και Λειτουργική δομή του Ομίλου... 69 4.3 Γενική Περιγραφή Συνδεδεμένης εταιρείας... 71 4.4 Ενδεχόμενοι κίνδυνοι... 72 4.5 Άυλα Περιουσιακά Στοιχεία... 74 4.6 Περιγραφή της Τιμολογιακής Πολιτικής... 74 4.7 Περιγραφή των προς τεκμηρίωση συναλλαγών... 75 4.8 Τεκμηρίωση Ενδοομιλικών Συναλλαγών... 77 4.8.1 Αγορές της ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Ε. από την θυγατρική ETAIREIA BULGARIA EAD... 77 4.8.2 Πωλήσεις της ΕΤΑΙΡΕΙΑ Α.Ε. προς την θυγατρική ETAIREIA BULGARIA EAD... 79 Κεφάλαιο 5 ο : Τρόποι Αντιμετώπισης... 84 Κεφάλαιο 6 ο : Συμπεράσματα... 88 Βιβλιογραφία... 91 3

Περίληψη Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με το φαινόμενο της φοροαποφυγής και την παρουσίαση των δυο κυριότερων μορφών στις οποίες εμφανίζεται: τις Υπεράκτιες Offshore εταιρείες και την ενδοομιλική τιμολόγηση. Αρχικά, παρουσιάζονται έννοιες που σχετίζονται με τη διάκριση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η πρώτη από τις κυριότερες μορφές της φοροαποφυγής, οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες, που αναλύονται σε ένα κεφάλαιο, στο οποίο και γίνεται διεξοδική παρουσίασή τους. Δίνεται ο ορισμός των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, καθώς επίσης και οι λόγοι που οδηγούν στη δημιουργία αυτών. Αναλύονται ακόμη οι δομές αυτής της μορφής των εταιρειών, ενώ πολύ σημαντικό τμήμα αποτελούν και τα κριτήρια μέσω των οποίων επιλέγεται σε κάθε περίπτωση η Υπεράκτια Offshore εταιρεία. Τα κριτήρια που λαμβάνονται υπόψη είναι, οι φορολογικές διευκολύνσεις που παρέχονται, η εργατική και η ασφαλιστική νομοθεσία, οι συμβάσεις της διπλής φορολογίας, η δέσμευση της ατομικής περιουσίας και το απόρρητο που τηρείται αναφορικά με τους ιδιοκτήτες των εταιρειών αυτών. Για την ακόμη καλύτερη κατανόηση των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών διατυπώνονται στο κεφάλαιο αυτό και οι χαρακτηριστικές ιδιότητες που διαθέτουν οι εταιρείες αυτές, ενώ αναφέρονται και τα σημαντικά τους πλεονεκτήματα και φυσικά, όπως όλες οι μορφές εταιρειών, τα μειονεκτήματα που έχουν. Το κεφάλαιο ολοκληρώνεται με την ανάλυση του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζονται αυτής της μορφής οι εταιρείες, από τις ελληνικές φορολογικές και νομοθετικές αρχές. Το άλλο ζήτημα με το οποίο καταπιάνεται η συγκεκριμένη μελέτη, είναι αυτό των ενδοομιλικών συναλλαγών. Διατυπώνεται η έννοια αυτών και ο τρόπος λειτουργίας τους. Οι μέθοδοι προσδιορισμού της τιμολόγησης των ενδοομιλικών συναλλαγών, κατέχουν και αυτό εξέχουσα θέση στη διπλωματική εργασία. Η αρχή των ίσων αποστάσεων αποτελεί τη σημαντικότερη αρχή που διέπει τις ενδοομιλικές συναλλαγές. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι τιμολόγησης στις ενδοομιλικές συναλλαγές όπως οι κλασσικές και άλλες εναλλακτικές μέθοδοι. Το τελευταίο τμήμα του κεφαλαίου αυτού περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία που αφορούν την ενδοομιλική τιμολόγηση και αναφέρονται τόσο στην Ευρωπαϊκή, όσο και στην Ελληνικά νομοθεσία. Τέλος, παρουσιάζονται ορισμένοι βασικοί τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου της φοροαποφυγής. 4

Abstract This dissertation deals with the problem of tax avoidance with special focus on the two, most major, topics of tax avoidance: offshore companies and transfer pricing. Firstly, the differences between tax avoidance and tax evasion are introduced. The offshore companies are presented and analyzed thoroughly. The definition of offshore companies is reported, as well as the reasons which lead to the creation of these. Furthermore, the structures of this form of companies are analyzed and this study also, highlights some criteria which are related to the selection of the adequate form of offshore companies. Such criteria are the tax concessions granted, labor and insurance law, contracts of double taxation, the commitment of private property and confidentiality maintained regarding the owners of these companies. The features of offshore companies, as well as the advantages and disadvantages are examined in this research. The chapter concludes with an analysis of the offshore companies background regarding the Greek fiscal and legislative authorities. In addition, the study of inter-company transactions is of great interest. More especially, this research gives special emphasis on the transfer pricing issues which are related to the transactions of the multinational entities as well as the transfer pricing methods which are implemented by these companies. The application of the arm s-length principle is very crucial for the intra-group transactions. There are a number of methods that can be used to determine arm s length prices for intra-group transactions. These methods are categorized as traditional transaction methods and transactional profit methods. The last part of this chapter includes both the European and Greek legislation regarding the implementation of the transfer pricing. Finally, some tax avoidance measures in order to tackle tax avoiders are presented. 5

Κεφάλαιο 1 ο : Εισαγωγή 1.1 Εννοιολογική Προσέγγιση Ο αντικειμενικός στόχος και επιθυμία των επιχειρήσεων, ανεξαρτήτως του μεγέθους τους, είναι διαχρονικά η επίτευξη κερδοφορίας. Τις τελευταίες δεκαετίες η εξασφάλιση αυτού του αποτελέσματος μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω της επέκτασης των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων διεθνώς. Η δραστηριοποίηση μιας επιχείρησης διεθνώς προϋποθέτει, εκτός των άλλων, γνώση των υφιστάμενων σε κάθε χώρα, φορολογικών συστημάτων για την αποφυγή οικονομικών ολισθημάτων. Η διεθνοποίηση εκθέτει τις επιχειρήσεις σε διαρκή φορολογικό κίνδυνο δεδομένου ότι αναγκάζονται να λειτουργούν σε διάφορα και πολλές φορές, όχι σταθερά φορολογικά καθεστώτα. Σε ορισμένες περιπτώσεις η έλλειψη εναρμόνισης των φορολογικών συστημάτων διαφορετικών χωρών μπορεί να δημιουργήσει καταστάσεις, που η ανάληψη των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε μια τρίτη χωρά να συνεπάγεται υψηλό φορολογικό κόστος. Οι φόροι εξ ορισμού είναι αναγκαστικό μέσο μετάθεσης πόρων των πολιτών και επιχειρήσεων προς το εκάστοτε κράτος οι οποίες δεν συνδέονται με άμεση αντιπαροχή. Ο αναγκαστικός αυτός χαρακτήρας των φόρων σε συνδυασμό με το γεγονός ότι μειώνει άμεσα το εισόδημα των πολιτών και τα κέρδη των επιχειρήσεων, προκαλεί την αντίδρασή τους και την αύξηση του φαινομένου της φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής. Η φοροαποφυγή πραγματοποιείται στα πλαίσια ενός καλά μελετημένου φορολογικού σχεδιασμού, για να προσδιοριστεί ο ελάχιστος δυνατός φόρος, στα πλαίσια του νόμου. Διαφέρει από την έννοια της φοροδιαφυγής και ισορροπεί ανάμεσα στα πλαίσια ηθικού και νόμιμου. Πρόκειται για την μη καταβολή φόρων λόγω κενών της νομοθεσίας. Μια ενέργεια για να θεωρηθεί ως ενέργεια φοροαποφυγής θα πρέπει να έχει εκμεταλλευτεί τις ασάφειες και την κακή διατύπωση της φορολογικής νομοθεσίας ή σε αντίθετη περίπτωση την εκμετάλλευση δυνατοτήτων της φορολογικής νομοθεσίας οι οποίες δεν ήταν στην πρόθεση του νομοθέτη. 6

1.2 Διαφορά Φοροαποφυγής Φοροδιαφυγής Η φοροδιαφυγή (tax evasion) είναι το σύνολο των παράνομων ενεργειών των φορολογουμένων με τις οποίες αποβλέπουν στη μείωση ή την εξάλειψη της φορολογικής τους υποχρέωσης. Η φοροδιαφυγή προϋποθέτει κατάχρηση ή καταστρατήγηση των φορολογικών νόμων. Για να επιτευχτεί αυτό, είτε χρησιμοποιούνται οικονομικά δεδομένα τα οποία δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, είτε αποκρύβονται στοιχεία που δείχνουν τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα που συνδέονται με την επιβολή και των προσδιορισμό του μεγέθους του φόρου. Περιλαμβάνει την έννοια της φορολογικής απάτης (tax fraud) και επισύρει ποινικές αλλά και άλλες νομικές κυρώσεις. Οι βλάβες που προκαλούνται από τη φοροδιαφυγή είναι πολλές και ποικίλες. Στις επιδράσεις περιλαμβάνονται η βραχυπρόθεσμη απώλεια εσόδων, η αυξανόμενη έλλειψη σεβασμού για το φορολογικό σύστημα και το νόμο, όλο και πιο πολύπλοκη φορολογική νομοθεσία, η αντιοικονομική κατανομή των πόρων, η άδικη μετατόπιση του φορολογικού βάρους σε όσους είναι συνεπείς, και η αποδυνάμωση της ικανότητας της κυβέρνησης της κάθε χώρας ώστε να ρυθμίσει και να εφαρμόσει την οικονομική της πολιτική. Με την φοροαποφυγή (tax avoidance) εννοούμε το σύνολο των νόμιμων ενεργειών των φορολογουμένων με τις οποίες αποβλέπουν στη μείωση ή την εξάλειψη της φορολογικής τους επιβάρυνσης με την επιλογή λύσεων που στηρίζονται σε λάθη ή κενά της φορολογικής νομοθεσίας. Ουσιαστικά, η φοροαποφυγή προϋποθέτει πολύ καλή γνώση του εκάστοτε φορολογικού συστήματος έτσι ώστε ο υπόχρεος σε φόρο να μπορεί να εκμεταλλευτεί τις αδυναμίες του. Είναι φανερό ότι η φοροαποφυγή δεν είναι μια μορφή φοροδιαφυγής που μπορεί να πραγματοποιηθεί από την πλατιά μάζα των φορολογουμένων, αλλά θα πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερα μεγάλο οικονομικό όφελος ώστε ο φορολογικά θιγόμενος να απευθυνθεί σε εξειδικευμένα πρόσωπα, ώστε να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. (Μελάς and Μελάς, 2013) Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας & Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.), η φοροαποφυγή ορίζεται ως: «η μέθοδος αυτή που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη διευθέτηση των υποθέσεων του φορολογούμενου, που έχει ως στόχο να μειώσει τη φορολογική του οφειλή και ακόμη, εάν η συμφωνία θα μπορούσε να είναι απολύτως 7

νόμιμη, είναι συνήθως σε αντίθεση με την πρόθεση του νόμου που φιλοδοξεί να ακολουθήσει» (O.E.C.D., 2010). Έτσι, η φοροαποφυγή (tax avoidance), είναι η συμπεριφορά που αποσκοπεί στην ολική ή μερική αποφυγή της φορολογικής υποχρέωσης, εκμεταλλευόμενη τις ατέλειες της φορολογικής νομοθεσίας, χωρίς όμως να παραβιάσει ευθέως τις σχετικές διατάξεις. Απώτερος σκοπός της πρόθεσης του νομοθέτη είναι να διασφαλίσει τη φορολογική βάση του κάθε κράτους χωριστά (Σαββαϊδου, 2009). Από την άλλη πλευρά, φοροδιαφυγή (tax evasion) είναι, η συμπεριφορά που αποσκοπεί στην ολική ή μερική αποφυγή της φορολογικής υποχρέωσης και παραβιάζει τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας. Η φοροαποφυγή δύναται να τελεστεί τόσο με μεθόδους οι οποίες ενεργοποιούνται στο πλαίσιο κατάχρησης της εθνικής νομοθεσίας, όσο και με μηχανισμούς που χρησιμοποιούν καταχρηστικά το διεθνές εταιρικό δίκαιο (Βουγιούκα, 2014) Παράδειγμα φοροδιαφυγής (tax evasion) είναι, η χρήση τιμών ενδοομιλικών συναλλαγών (τιμές μεταβίβασης), οι οποίες παραβιάζουν την αρχή των ίσων αποστάσεων, με σκοπό τη μεταφορά κερδών μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων. Η συμπεριφορά αυτή απαγορεύεται από τη νομοθεσία του συνόλου σχεδόν των κρατών του κόσμου. Παράδειγμα φοροαποφυγής (tax avoidance) είναι όταν, η συναλλαγή μεταξύ δυο (2) συνδεδεμένων επιχειρήσεων δεν γίνεται απευθείας αλλά μέσω μιας παρένθετης εταιρείας, συνήθως με έδρα σε χώρα που διαθέτει ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, με αποκλειστικό σκοπό τη μεταφορά κέρδους στη χώρα με το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς. Αν είναι δεδομένο ότι, η συναλλαγή είναι πραγματική και τιμολογείται σωστά, τότε αυτή η συμπεριφορά μπορεί να είναι ανεπιθύμητη επειδή, μειώνει τα κρατικά φορολογικά έσοδα. Ωστόσο όμως, δεν υπάρχει κάποια διάταξη που μπορεί να την καθιστά παράνομη. 8

1.3 Σκοπός της Εργασίας Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι να παρουσιάσει τις κυριότερες μορφές φοροαποφυγής όπως εμφανίζονται στη σύγχρονη πραγματικότητα. Σε αντίθεση με τη φοροδιαφυγή, η οποία αποτελεί και τη συνηθέστερη μορφή οικονομικού εγκλήματος, η φοροαποφυγή παρατηρείται σε υψηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Λόγω της ευρείας έκτασης και του μεγάλου μεγέθους του προβλήματος επιλέχθηκαν δυο βασικές μορφές, ως πιο διαδεδομένες, για να παρουσιαστούν αναλυτικά, αυτή των υπεράκτιων εταιρειών και των ενδοομιλικών συναλλαγών επιχειρήσεων. Συνεπώς, σκοπός της παρούσας μελέτης είναι αφενός να αποτυπώσει με ακρίβεια την ερμηνεία των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών και τον τρόπο λειτουργίας τους και από την άλλη πλευρά να αναλυθεί η έννοια των ενδοομιλικών συναλλαγών. Στη μελέτη που παρουσιάζεται γίνεται ανάλυση του τομέα των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, προσπαθώντας με απλό και κατανοητό τρόπο να γίνει αντιληπτό από τον αναγνώστη, ειδικό και μη, να καταλάβει το γιατί ιδρύθηκαν οι εταιρείες αυτές και ποιο σκοπό εξυπηρετούν. Στην προσπάθεια συγγραφής υπήρξαν αρκετές δυσκολίες, με κυριότερη την έλλειψη πηγών πληροφόρησης, λόγω περισσότερο της φύσης των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, καθώς και η παντελής έλλειψη απτών παραδειγμάτων, που θα υποβοηθούσαν στη κατανόηση των Υπεράκτιων Offshore εταιριών. Το σημαντικό για την κατανόηση αυτού του συγγράμματος είναι να καταλάβει ο αναγνώστης τι είναι οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες και σε ποιο περιβάλλον μπορούν να ευδοκιμήσουν. Μια πολύ σημαντική παράμετρος που επηρεάζει την ύπαρξη των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών και διασφαλίζει τα οφέλη που αυτές κατέχουν, είναι οι συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας, που συνάπτονται μεταξύ δύο κρατών και διασφαλίζουν ακριβώς την αποφυγή της φορολόγησης ενός εισοδήματος δύο φορές, μια κατά τη δημιουργία του και μία κατά τον επαναπατρισμό αυτού, στη μητρική εταιρεία. Η ύπαρξη όμως των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών δεν είναι και τόσο αθώα, μιας και αυτές οι εταιρείες χρησιμοποιούνται κάποιες φορές για τη διεξαγωγή πράξεων φοροαποφυγής και φοροδιαφυγής. Όσο οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες αναπτύσσονται, διαμορφώνονται και διάφοροι διεθνείς ρυθμιστικοί κανόνες, με σκοπό τη μείωση όλων αυτών των αδικημάτων καθώς και κανόνες μέσα στα ίδια τα κράτη. 9

Τέλος, αναφορικά με την ενδοομιλική τιμολόγηση, επειδή στη σημερινή εποχή, η τιμολόγηση αυτή αποτελεί ένα αμφιλεγόμενο και πολύ σημαντικό οικονομικό, σε παγκόσμια κλίμακα, ζήτημα καθίσταται αναγκαία η ενημέρωση όσο γίνεται περισσότερων ατόμων, σχετικά με την έννοιά της, καθώς και με τον τρόπο που χρησιμοποιείται. Η χρήση αυτή της τιμολόγησης επιτυγχάνει κάποιους στόχους και λαμβάνει τη μορφή, τόσο ως εργαλείο διαχείρισης όσο και ως εργαλείο διαμόρφωσης της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης. Παράλληλα, στη μελέτη παρατίθενται και διάφοροι κανόνες που έχουν διαμορφωθεί από την ελληνική κυρίως νομοθεσία, ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος της ενδοομιλικής τιμολόγησης. Για την πληρέστερη κατανόηση των ενδοομιλικών συναλλαγών, παρουσιάζεται με τη μορφή παραδείγματος, ένας πλήρης φάκελος ενδοομιλικής τιμολόγησης. Στο παράδειγμα αυτό διαφαίνεται ο τρόπος αποτύπωσης της νομοθεσίας καθώς και η πρακτική πλευρά των μεθόδων προσδιορισμού της τιμής των ενδοομιλικών συναλλαγών. 10

1.4 Επισκόπηση Βιβλιογραφίας Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες, στην παγκόσμια οικονομία, βρίσκονται σε κάθε σημείο του πλανήτη. Σχεδόν περισσότερο από το ένα τρίτο όλων των τραπεζικών στοιχείων Ενεργητικού και σε ίδιο σχεδόν επίπεδο των άμεσων ξένων επενδύσεων, μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, διενεργούνται μέσω αυτής της μορφής εταιρειών. Κατά συνέπεια, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός οικονομολόγων, συγγραφέων, αλλά και ανθρώπων άλλων ειδικοτήτων, οι οποίοι ασχολήθηκαν με το συγκεκριμένο ζήτημα, της λειτουργίας δηλαδή και δράσης των εταιρειών αυτών. Ο Δουβής (2008), έχει ασχοληθεί σε μεγάλο βαθμό, με τη διαδικασία της φορολόγησης αυτών των εταιρειών στην Ελλάδα, αλλά και με τις νομοθετικές ρυθμίσεις που θεσπίστηκαν, τόσο σε διεθνές όσο και σε κοινοτικό επίπεδο, αναφορικά με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης των εσόδων που προέρχονται από παράνομες δραστηριότητες, στις οποίες εμπλέκονται και Υπεράκτιες Offshore εταιρείες. Ειδικότερα, δίνει έναν ορισμό για το τι είναι στην πραγματικότητα οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, ποια οφέλη προσφέρουν, ποιες είναι οι δυνατότητες που παρέχουν, πως επιδρούν στο ελληνικό φορολογικό σύστημα, αλλά και γενικότερα, ποια είναι η επίδραση που έχουν στην παγκόσμια οικονομία. Ο Λεοντάρης (2004), συμβάλει στον προσδιορισμό της έννοιας του πραγματικού οικονομικού εγκλήματος, επισημαίνοντας τις ιδιομορφίες αυτού του νέου είδους εγκλήματος, τόσο στο πεδίο του Ποινικού δικαίου, όσο και του δικονομικού. Παράλληλα, αναφέρει και τις δυσχέρειες που προκαλούν οι σύγχρονες μορφές της οικονομικής εγκληματικότητας, όπως είναι η ηλεκτρονική οικονομική εγκληματικότητα, αλλά και τα εγκλήματα κατά των συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Blankson (2005), κάνει μια λεπτομερή αναφορά των γνωστών και άγνωστων «φορολογικών παραδείσων», καθώς και τα οφέλη που προκύπτουν από αυτούς. Εξηγεί επίσης, ότι ο πλέον κατάλληλος τρόπος για τη μείωση των φόρων μιας επιχείρησης είναι η μετεγκατάσταση σε έναν «φορολογικό παράδεισο», δίνοντας όμως ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή του τόπου, λόγω των έντονων καιρικών φαινομένων που μπορεί να παρουσιάζονται στα μέρη αυτά (σεισμοί, πλημμύρες, κλπ.). 11

Επίσης, ο Jeffrey (2003), αναλύει τις σημαντικές αλλαγές που διαδραματίζονται, με το φορολογικό ανταγωνισμό να γίνεται ολοένα και περισσότερο έντονος, με φόντο πάντα τους «φορολογικούς παράδεισους» και την ανάπτυξη αυτών, μέσα από στρατηγικές διαχείρισης της περιουσίας αλλά και προστασίας των εταιρικών συμφερόντων. Οι ενδοομιλικές συναλλαγές αποτελούν πλέον ένα, ίσως και το κορυφαίο, διεθνές ζήτημα, τόσο από την άποψη του φορολογικού ενδιαφέροντος, όσο και από την πλευρά του κοινωνικού ιστού. Το ζήτημα των συναλλαγών ανάμεσα σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις αναλύεται εκτενώς, τόσο στη διεθνή όσο και στην ελληνική βιβλιογραφία. Ένα μεγάλο τμήμα της καλύπτει τις οικονομικές θεωρίες, επί των οποίων στηρίζεται η λειτουργία και η δράση των ενδοομιλικών συναλλαγών. Ο Eden (2009), περιγράφει το νομικό πλαίσιο το οποίο έχει διαμορφωθεί, σχετικά με τον έλεγχο της λειτουργίας της τιμολόγησης των ενδοομιλικών συναλλαγών, ενώ επίσης εξετάζει και τις επιπτώσεις της πολιτικής της ενδοομιλικής τιμολόγησης, στη φορολογική επιβάρυνση των επιχειρήσεων. Ο Eden θεωρείται από τους πρώτους που εντόπισε την πρακτική των ενδοομιλικών τιμολογήσεων, ως ένα μέσο για τη μείωση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης της επιχείρησης. Ο Κόδος (2010), επικεντρώνεται στην ανάλυση των πολιτικών της ενδοομιλικής τιμολόγησης, που ακολουθούν οι επιχειρήσεις για τη βελτιστοποίηση της λειτουργίας τους και πως αυτές μπορεί να επηρεάζονται από τις διάφορες μορφές αγορών. Επισημαίνει επίσης και την άριστη τιμή των ενδοομιλικών συναλλαγών, που μεγιστοποιεί τα κέρδη ενός ομίλου σε μια πλήρως ανταγωνιστική αγορά, η οποία άριστη τιμή ουσιαστικά είναι η τιμή που επικρατεί σε αυτή. Τέλος, ο Τσουρουφλής (2010) επιδιώκει να συστηματοποιήσει την ύλη που αφορά την τιμολόγηση των ενδοομιλικών συναλλαγών, αναδεικνύοντας τα ιδιαίτερα στοιχεία του ελληνικού δικαίου. 12

Κεφάλαιο 2 ο : Υπεράκτιες Εταιρείες 2.1 Έννοια - Σύσταση Υπεράκτιων Εταιρειών Η έννοια των Υπεράκτιων Offshore ή «εξωχώριων» εταιρειών έχει τις ρίζες της στις αγγλοσαξονικές, βρετανικές αποικίες, που προήλθαν και αναπτύχθηκαν κυρίως μετά το 2 ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με εξαιρετικά ταχείς ρυθμούς, ως συνέπεια της οικονομικής ανάπτυξης που προήλθε. Η κύρια χρήση αυτής της μορφής εταιρειών γινόταν από πολύ μεγάλες, πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες και γνώρισαν εντυπωσιακή ανάπτυξη. Το 2013 υπολογιζόταν ότι, περισσότερο από το 50% των συνολικών κεφαλαίων σε παγκόσμιο επίπεδο διακινούνταν διαμέσου αυτών των εταιρειών, με επίκεντρο κυρίως τους τομείς της ναυτιλίας, των ασφαλειών και των αεροπορικών εταιρειών. Από το 2000 έως και σήμερα, περισσότερες από ένα εκατομμύριο Υπεράκτιες Offshore εταιρείες έχουν ιδρυθεί σε όλο τον κόσμο. Ο όρος «Υπεράκτιες», που χρησιμοποιείται από την ελληνική γλώσσα, δεν έχει την ίδια δημοτικότητα και χρήση, όπως ο όρος «Offshore». Στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιούνται και άλλοι εννοιολογικά ισοδύναμοι όροι, όπως οι έννοιες «Εξωχώριες» ή «Υπερπόντιες» εταιρείες (Δουβής, 2008). Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες συγκροτούνται εννοιολογικά από δυο (2) κυρίως στοιχεία, τα οποία και τις ξεχωρίζουν από άλλες αλλοδαπές στην καταγωγή εταιρείες. Αυτά είναι (Λεοντάρης, 2004): Η διάσταση, εξ ορισμού, ανάμεσα στον τόπο ίδρυσης και στον τόπο λειτουργίας τους Η επιλογή του δικαίου του κράτους στο οποίο ιδρύεται, το οποίο και λαμβάνει το χαρακτηρισμό «φορολογικός παράδεισος». Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες λαμβάνουν τη νομική μορφή συνήθως των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.), και είναι εγκατεστημένες σε κάποια γεωγραφική περιοχή, η οποία και έχει χαρακτηριστεί ως «υπεράκτιο κέντρο». Πρόκειται για Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), με έδρα σε χώρα αλλοδαπή και με ιδιαίτερα ευνοϊκή φορολογία, σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας αυτής επί της οποίας δραστηριοποιείται. Μια εταιρεία τέτοιας μορφής έχει ως στόχο την προσέλκυση ποικίλων επενδυτικών δραστηριοτήτων, μέσα από σταθερές πολιτικές και φορολογικές διευκολύνσεις, είτε προς φυσικά είτε προς νομικά πρόσωπα (Δουβής, 2008). 13

Φορολογικός παράδεισος, κατά τον ορισμό του Ο.Ο.Σ.Α. (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης), είναι κράτος (δικαιοδοσία) που παρέχει τη δυνατότητα αποφυγής καταβολής φόρων, οι οποίοι θα έπρεπε διαφορετικά να καταβληθούν σε ένα άλλο κράτος. Οι φορολογικοί παράδεισοι είναι συνήθως μικρά κράτη, που έχουν σκοπό την προσέλκυση κεφαλαίων και παροχή υπηρεσιών. Το 1998 ο ΟΟΣΑ παρουσίασε ορισμένους παράγοντες οι οποίοι καθορίζουν τους φορολογικούς παραδείσους. Οι τέσσερις βασικοί συντελεστές ήταν: 1. Απουσία φορολόγησης ή ασήμαντη φορολόγηση των αναλογούντων εισοδημάτων. 2. Έλλειψη αποτελεσματικής ανταλλαγής πληροφοριών 3. Έλλειψη διαφάνειας 4. Απουσία ουσιαστικών δραστηριοτήτων (The Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), 2014) Είδη κρατών που συνήθως πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να χαρακτηριστούν ως φορολογικοί παράδεισοι ή αλλιώς Διεθνή Υπεράκτια Χρηματοοικονομικά Κέντρα (IOFC) είναι συνήθως πολύ μικρές χώρες οι οποίες εσκεμμένα έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον χωρίς καμία φορολογία, έτσι ώστε να ενθαρρύνουν τη χρήση της περιοχής αυτής για τη διενέργεια παγκόσμιων συναλλαγών, αλλά και μεγάλα εμπορικά κέντρα με υψηλά επίπεδα φορολογίας και με εξελιγμένα φορολογικά συστήματα. Τα τελευταία είδη κρατών συνήθως πληρούν τις προϋποθέσεις ώστε να χαρακτηριστούν Διεθνή Υπεράκτια Χρηματοοικονομικά Κέντρα λόγω των ιδιομορφιών των νομικών και φορολογικών τους συστημάτων που τους επιτρέπουν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά σε παγκόσμια φορολογικά προγράμματα παρά τα υψηλά επίπεδα εσωτερικής φορολογίας (Δημητρίου, 2014). Ένα γνωστό παράδειγμα ενός πολύ εξελιγμένου καθεστώτος και ως του γνωστότερου Διεθνούς Υπεράκτιου Χρηματοοικονομικού Κέντρου είναι η Ελβετία Για τις ανάγκες του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος δίνεται στο άρθρο 31 παράγραφος 1 περίπτωση στ του Ν. 2238/1994 "εξωχώρια εταιρεία εννοείται η εταιρεία που έχει την έδρα της σε αλλοδαπή χώρα και με βάση τη νομοθεσία της οποίας δραστηριοποιείται αποκλειστικά σε άλλες χώρες και απολαμβάνει ιδιαίτερα ευνοϊκής μεταχείρισης" (Σταματόπουλος and Καραβοκύρης, 2009). 14

Σύμφωνα με τον Παμπούκη οι υπεράκτιες εταιρείες διαφοροποιούνται από τις αλλοδαπές (onshore) εταιρείες στα εξής: υπάρχει διάσταση μεταξύ του τόπου ίδρυσης και του τόπου λειτουργίας τους και η επιλογή του κράτους ιδρύσεως χαρακτηρίζεται ως φορολογικός παράδεισος. Στο φορολογικό παράδεισο δεν αναπτύσσεται η κύρια επιχειρηματική δραστηριότητα του νομικού προσώπου, αλλά χρησιμοποιείται αποκλειστικά για λόγους φοροαποφυγής, ανωνυμίας των μετόχων και ελεύθερης διαμόρφωσης του καταστατικού. Έτσι βάση του ορισμού αυτού για να θεωρηθεί μια εταιρία ως υπεράκτια πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια: 1. Οι υπεράκτιες εταιρίες να έχουν την καταστατική τους έδρα σε μια από τις χώρες «φορολογικούς παραδείσους». 2. Οι εργασίες ή δραστηριότητες των υπεράκτιων εταιριών πρέπει να διενεργούνται αποκλειστικά εκτός της χώρας εγκατάστασης τους και συνεπώς όλα τα εισοδήματα τους να πηγάζουν αποκλειστικά από τις εργασίες τους στο εξωτερικό. Έτσι δεν επιτρέπεται στις επιχειρήσεις αυτές να προσφέρουν προϊόντα και υπηρεσίες στη χώρα εγκατάστασης είτε σε κατοίκους είτε σε μη κατοίκους της, ωστόσο οι επιχειρήσεις αυτές μπορούν να διοικούνται και να έχουν μόνιμη εγκατάσταση στις πιο πάνω χώρες (Παμπούκης, 2006). Για την ίδρυση Υπεράκτιας Offshore εταιρείας απαιτείται η σύνταξη και η υπογραφή από τους ιδρυτές της ενός καταστατικού, ιδιωτικού συμφωνητικού, το οποίο κατατίθεται στο μητρώο των εταιρειών που τηρεί η κάθε χώρα έδρα της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας. Στη συνέχεια, το καταστατικό αυτό εγκρίνεται και επικυρώνεται από την αρμόδια αρχή. Σε ορισμένες χώρες υπάρχει η απαίτηση το καταστατικό αυτό να είναι και υπογεγραμμένο από έναν συμβολαιογράφο, στην περίπτωση κατά την οποία πρόκειται για ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας (Α.Ε.) Υπεράκτιας Offshore. Μετά την έγκριση από την αρμόδια αρχή της κάθε χώρας εκδίδεται και το πιστοποιητικό ίδρυσης της εταιρείας. Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες παρέχουν τη δυνατότητα της ίδρυσής τους με μονάχα ένα άτομο ως μέτοχο. Υπάρχουν βέβαια και ορισμένες χώρες, όπως είναι για παράδειγμα ο Παναμάς, στις οποίες ο αριθμός των μετόχων κατ ελάχιστο δεν μπορεί να είναι μικρότερος από δυο (2) άτομα. Κατά τη σύσταση μιας εξωχώριας εταιρείας είναι καθόλα νόµιµη και δυνατή η διατήρηση απόλυτης εχεμύθειας ως προς το πρόσωπο του/των πραγματικών μετόχων αυτής (Δουβής, 2008). Ειδικότερα, είτε δεν υπάρχει καν υποχρέωση 15

γνωστοποίησης των πραγματικών μετόχων είτε είναι δυνατή η γνωστοποίηση «ονομαστικών» μετόχων, οι οποίοι κατέχουν τις μετοχές για λογαριασμό άλλων (Δημητρίου, 2014). Επίσης, σε ορισμένες άλλες χώρες, υπάρχει και η προϋπόθεση για την ίδρυση μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας, ότι ένας εκ των μετόχων και συνήθως ο ιδρυτής, θα πρέπει να είναι φυσικό και όχι νομικό πρόσωπο. Το μετοχικό κεφάλαιο των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών δεν απαιτείται να είναι πολύ μεγάλο, ως χρηματικό ποσό, το οποίο ορίζεται από τη χώρα έδρα της εταιρείας, αλλά και από το νόμισμα που μπορεί να έχει η κάθε χώρα. Συνήθως όμως το μετοχικό κεφάλαιο των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών είναι σε δολάρια Η.Π.Α. Επίσης, μια ακόμη σημαντική διευκόλυνση που παρέχουν οι εταιρείες αυτές είναι ότι, το μετοχικό κεφάλαιο δεν απαιτείται να κατατεθεί σε κάποιο εταιρικό τραπεζικό λογαριασμό, μιας και από τη στιγμή της σύστασης και ίδρυσης της εταιρείας, οι εποπτικές αρχές της κάθε χώρας έδρας θεωρούν ότι το μετοχικό κεφάλαιο είναι ήδη κατατεθειμένο. Ακόμη μια ευνοϊκή παράμετρος των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών είναι και το ότι το ύψος που μπορεί να λάβει ένα μετοχικό κεφάλαιο δεν έρχεται σε άμεση συνάρτηση και συνάφεια με το ύψος της επένδυσης που πρόκειται να κάνουν οι μέτοχοι που την ιδρύουν. Γενικά, το μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών αυτών διαιρείται, όπως και στην περίπτωση των μη Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, σε μετοχές, που μπορεί να είναι είτε ανώνυμες, είτε ονομαστικές. Δεν υπάρχει ένα κατώτατο όριο για την ονομαστική αξία της κάθε μετοχής, ενώ μέσα από τη σύνταξη του καταστατικού, οι ιδρυτές μπορούν να προβλέψουν και την έκδοση διαφορετικών ειδών μετοχών, (κοινών, προνομιούχων, με δικαίωμα ή μη ψήφου, κλπ.), ανάλογα με τους σκοπούς και τις ανάγκες που θέλουν να καλύψουν. Τέλος, η διοίκηση μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας, ασκείται, όπως και στην περίπτωση των άλλων εταιρειών, από το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο όμως στην περίπτωση αυτή έχει μόνο τη θέση του Διευθυντή, αν και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, υπάρχουν τρία (3) τουλάχιστον ενήλικα μέλη, αλλοδαπά ή ημεδαπά, μέτοχοι ή μη. Η εκλογή ή και ο διορισμός των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας, γίνεται από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας, που αποτελεί άλλωστε και το ανώτατο όργανό της, και τα οποία μέλη έχουν το δικαίωμα της επανεκλογής (Δουβής, 2008). 16

2.2 Λόγοι Δημιουργίας Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών Όπως αναφέρθηκε και ανωτέρω, με την παρέλευση του 2 ου Παγκοσμίου Πολέμου, υπήρξε μια ταχύτητα ανάπτυξη και εξέλιξη των εταιρειών σε πολυεθνικό επίπεδο. Ο κυριότερος λόγος για αυτό ήταν η διεύρυνση των εμπορικών συναλλαγών και κυρίως η διεθνοποίηση της διακίνησης κεφαλαίων και συναλλάγματος. Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες εμφανίστηκαν κυρίως σε μικρά κράτη, που βρίσκονται ως επί το πλείστον στην περιοχή της Καραϊβικής. Ο λόγος για την εγκατάσταση Υπεράκτιων Offshore εταιρειών στη συγκεκριμένη περιοχή σχετίζεται με τη μηδενική ανάπτυξη που υπήρχε εκεί, οπότε οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών αποφάσισαν την παροχή ιδιαιτέρως ευνοϊκών κινήτρων, φορολογικού κυρίως χαρακτήρα, προς εύρεση επενδυτικών σχημάτων και κεφαλαίων. Υπάρχουν πολλές χώρες, μικρότερες ή μεγαλύτερες, περισσότερο ή λιγότερο ανεπτυγμένες, οι οποίες εξελίχθηκαν σε χώρες έδρες, για την ίδρυση και την άσκηση δραστηριοτήτων Υπεράκτιων Offshore εταιρειών. Στον πίνακα 1, παρουσιάζονται όλες αυτές οι χώρες που αποτελούν την έδρα για πάρα πολλές Υπεράκτιες Offshore εταιρείες, με διαφορετικά χαρακτηριστικά, αλλά και διευκολύνσεις που μπορεί να παρέχει η κάθε μια ξεχωριστά (Gravelle, 2015). Πίνακας 1: Χώρες Έδρες Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών Χώρα Θεσμικό Πλαίσιο Συναλλαγματικός Έλεγχος Τραπεζικό Απόρρητο Φορολογική Συμφωνία Ανδόρα Αστικό Δίκαιο που στηρίζεται στο ρωμαϊκό και καταλανικό δίκαιο Κανένας Κωδικοποιημένοι λογαριασμοί και τήρηση μυστικότητας Καμία Μπαχάμες Αγγλικό Δίκαιο Πλήρης ελευθερία Διαθέσιμα στοιχεία Καμία Νησιά Μπαρμπέϊντος Αγγλικό Δίκαιο Φιλελεύθερος Μερικό τραπεζικό απόρρητο Μόνο με Καναδά, Νορβηγία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο & Η.Π.Α. 17

Βερμούδες Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Ναι Παρθένοι Νήσοι Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Μερικό τραπεζικό απόρρητο Μόνο με Η.Π.Α. Μόνο με Ιαπωνία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο Νησιά Κουκ Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Ναι Καμία Κύπρος Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Ναι Με 24 χώρες Γιβραλτάρ Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Χόνγκ Κόνγκ Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Ιρλανδία Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Νησιά του Man Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Τζαμάικα Αγγλικό Δίκαιο Πλήρης ελευθερία Τζέρσι Γαλλικό & Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Λιχτενστάιν Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Λουξεμβούργο Αστικός Κώδικας Κανένας Μερικό τραπεζικό απόρρητο Μερικό τραπεζικό απόρρητο Μερικό τραπεζικό απόρρητο Μερικό τραπεζικό απόρρητο Τραπεζικό απόρρητο μόνο για τους πελάτες των τραπεζών Μερικό τραπεζικό απόρρητο Περιορισμένο τραπεζικό απόρρητο Μερικό τραπεζικό απόρρητο Καμία Μόνο με την Κίνα Με τις χώρες της Ε.Ε. και με την Αυστραλία, την Ιαπωνία και τις Η.Π.Α. Μόνο με το Ηνωμένο Βασίλειο Μόνο με Καναδά, Δανία, Γερμανία, Ισραήλ, Νορβηγία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο και Η.Π.Α. Μόνο με το Ηνωμένο Βασίλειο Καμία Μόνο με Αυστρία και Ελβετία Μαδέρα Αστικός Κώδικας Κανένας Πλήρες απόρρητο Με 26 χώρες 18

Μάλτα Αστικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Με 26 χώρες Μαυρίκιος Μονακό Ολλανδικές Αντίλλες Γαλλικό & Αγγλικό Δίκαιο Γαλλικό Αστικό Νόμο Ολλανδικό Αστικό Νόμο Κανένας Πλήρες απόρρητο Με 25 χώρες Πολύ περιορισμένος Πλήρης ελευθερία Περιορισμένο τραπεζικό απόρρητο Μερικό τραπεζικό απόρρητο Καμία Μόνο με Ολλανδία, Νορβηγία και Η.Π.Α. Παναμάς Αστικός Νόμος Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Nevis Αγγλικό Δίκαιο Ναι Πλήρες απόρρητο Μόνο με Ηνωμένο Βασίλειο Niue Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Σαμόα Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Turks & Caikos Islands Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Vanuatu Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Δυτική Σαμόα Αγγλικό Δίκαιο Κανένας Πλήρες απόρρητο Καμία Οι κυριότεροι λόγοι για τους οποίους, η δημιουργία Υπεράκτιων Offshore εταιρειών εξαπλώνεται ολοένα και περισσότερο και θεωρείται ως η πλέον διαδεδομένη μορφή εταιρείας σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι: 1. Η δυνατότητα της σύστασης που υπάρχει μιας εταιρείας με έναν μονάχα μέτοχο. 2. Η δυνατότητα μεταφοράς των κερδών των διαφόρων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, από χώρες με υψηλή φορολογία, σε χώρες με πολύ χαμηλή ή και με μηδενική φορολογική επιβάρυνση. 3. Η δυνατότητα της αποφυγής τόκων επί των καταθέσεων. 4. Η πλήρης απουσία συναλλαγματικών περιορισμών. 5. Το μερικό ή πλήρες τραπεζικό απόρρητο, το οποίο προστατεύει όλους τους πελάτες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. 19

6. Η απουσία ελέγχου «πόθεν έσχες», επί των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών, τόσο για την αγορά αυτών, όσο και για τη νομιμοποίηση των εσόδων από διάφορες δραστηριότητες. 7. Η δυνατότητα για την ίδρυση μιας εταιρείας, με πολύ χαμηλό κόστος, ελάχιστο εταιρικό κεφάλαιο και περιορισμένα έγγραφα νομιμοποίησης. 8. Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες έχουν προνομιακή μεταχείριση από τις κυβερνήσεις των χωρών, στις οποίες έχουν την έδρα τους. 9. Τα κράτη τα οποία έχουν ως έδρα τους οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες, διακρίνονται τόσο για την πολιτική όσο και για την οικονομική τους σταθερότητα. 10. Τα κράτη που χρησιμεύουν ως έδρα για τις Υπεράκτιες Offshore εταιρείες παρέχουν ασφάλεια ως προς τα δικαιώματα ιδιοκτησίας. (Robinson, 2003) 2.3 Δομές Υπεράκτιων Offshore Εταιρειών Σε γενικές γραμμές, τις Υπεράκτιες Offshore εταιρείες μπορούν να τις χρησιμοποιούσουν με διάφορους τρόπους, για την κάλυψη διαφόρων σκοπών και κυρίως με πολλούς και διαφορετικούς τύπους. Τέτοιοι τύποι Υπεράκτιων Offshore εταιρειών είναι (Farrel, 2006): Εμπορικές Εταιρείες (Trading Companies) Ναυτιλιακές Εταιρείες (Shipping Companies) Τραπεζικές Εταιρείες (Banking Companies) Εταιρείες Χαρτοφυλακίων (Holding Companies) Εταιρείες Παροχής Χρηματοοικονομικών Υπηρεσιών (Finance Companies) Εταιρείες Παροχής Διοικητικών Υπηρεσιών (Administrative Companies) Εταιρείες Ασφαλειών (Insurance Companies) Αναφορικά με τις Εμπορικές Εταιρείες (Trading Companies), αυτές κατά κύριο λόγο δραστηριοποιούνται στον τομέα τόσο του εισαγωγικού, όσο και του εξαγωγικού εμπορίου. Μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία αυτής της μορφής λειτουργεί αποτελεσματικά ως προς τη μεταφορά των κερδών, από τη μια χώρα δραστηριότητας της επιχείρησης, όπου υπάρχει υψηλό ποσοστό φορολογίας, προς μια άλλη χώρα με πολύ 20

χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή. Η μορφή που μπορεί να πάρουν αυτής της δομής οι εταιρείες, είναι κυρίως «τριγωνικές». Με άλλα λόγια, ιδρύεται από μια εμπορική εταιρεία μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία, η οποία θα έχει το χαρακτήρα του διαμεσολαβητή, ανάμεσα στον αγοραστή και τον πωλητή. Κάνοντας η μητρική εταιρεία μια εισαγωγή, ο προμηθευτής της, αντί να στείλει τα εμπορεύματα σε αυτή και στη συνέχεια να της εκδώσει ένα τιμολόγιο, αποστέλλει το τιμολόγιο στην Υπεράκτια Offshore εταιρεία, ενώ τα εμπορεύματα έχουν σταλθεί και παραδοθεί στη μητρική εταιρεία (Blankson, 2005). Παρόμοια είναι και η λειτουργία κατά την οποία η εμπορική μητρική εταιρεία διεξάγει εξαγωγές. Πιο συγκεκριμένα, η μητρική εταιρεία αποστέλλει τα εμπορεύματα σε έναν πελάτη της, τιμολογώντας την Υπεράκτια Offshore εταιρεία που έχει ιδρύσει, σε τιμή πολύ χαμηλότερη από αυτή που έχει ορίσει στον αγοραστή. Στη συνέχεια, Υπεράκτια Offshore εταιρεία, θα προβεί στην κανονική τιμολόγηση που θα γινόταν προς τον πελάτη που αγόρασε τα εμπορεύματα. Η διαδικασία αυτή πώλησης και αγοράς εμπορευμάτων εξασφαλίζει τη μείωση των πραγματικών κερδών της μητρικής εταιρείας, αλλά και τη συσσώρευση νέου κεφαλαίου στο όνομα της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας. Μια ιδιαίτερη κατηγορία Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, είναι αυτές που ασχολούνται και σχετίζονται με το χώρο της ναυτιλίας (Shipping Companies). Η κύρια μορφή έκφρασης τέτοιας μορφής εταιρείας, είναι διαμέσου της λειτουργίας με «Σημαίες Ευκαιρίας». Η λειτουργία της «Σημαίας Ευκαιρίας» στην πράξη σημαίνει ουσιαστικά ότι, επιτρέπεται σε εταιρείες που δεν είναι μόνιμα εγκατεστημένες σε μια χώρα, να νηολογήσουν σύντομα, εύκολα και χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα σε ζητήματα διαδικασιών, πλοία, τα οποία επίσης έχουν εξαιρετικά χαμηλό και πολύ ανταγωνιστικό κόστος, εν συγκρίσει με πλοία που νηολογούνται σε άλλες χώρες. Το μόνο που απαιτείται να κάνει η μητρική εταιρεία είναι να χρησιμοποιεί στα πλοία της, τη σημαία (Σημαία Ευκαιρίας), του κράτους στο οποίο βρίσκεται η Υπεράκτια Offshore εταιρεία (Amin, 1998). Στην περίπτωση των ναυτιλιακών εταιρειών, ζήτημα δημιουργείται σχετικά με το καθεστώς εργασίας του ανθρώπινου δυναμικού που εργάζεται στα πλοία. Ειδικότερα, τα περισσότερα κράτη που φιλοξενούν Υπεράκτιες Offshore εταιρείες έχουν λάβει όλες εκείνες τις νομοθετικές αποφάσεις, σχετικά με το εργατικό δυναμικό, αλλά και την ασφάλεια των πλοίων, που έχουν νηολογηθεί στη χώρα τους και φέρουν τη σημαία τους. Οι πλοιοκτήτες των καραβιών χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον τις «Σημαίες Ευκαιρίας», 21

τόσο για φορολογικούς λόγους, όσο και για λόγους εργατικής νομοθεσίας, που σχετίζεται με την προστασία των εργαζομένων έναντι των εργοδοτών τους. Φορολογικά καταφύγια για πολλά ανά τον κόσμο τραπεζικά ιδρύματα, έχουν γίνει οι Υπεράκτιες Offshore τραπεζικές εταιρείες (Banking Companies). Οι εταιρείες αυτές έχουν το χαρακτήρα των θυγατρικών, έναντι της μητρικής εταιρείας, μιας μεγάλης παγκόσμιας εμβέλειας τράπεζας. Αυτής της μορφής οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να καταβάλλουν φόρους, οι οποίοι είναι απαλλαγμένοι από τις παρακρατήσεις και εκτός των άλλων μπορούν να ασχοληθούν και με χρηματοδότηση σε διεθνές επίπεδο, έχοντας ως ισχυρή βάση τη χώρα υποδοχέα της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας. Αυτής της μορφής η χρηματοδότηση έχει ως κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα ότι δεν υπόκειται σε αυστηρούς και πολλές φορές καθόλου, συναλλαγματικούς ελέγχους (Farrel, 2006). Οι εταιρείες χαρτοφυλακίων (Holding Companies), αποτελούν μια ευρέως διαδεδομένη μέθοδο, σχετικά με τη φορολογική αναμόρφωση των εταιρειών, μέσα από τη χρηματοδότηση δραστηριοτήτων. Αυτές οι δραστηριότητες συγκεντρώνονται σε μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία, η οποία μπορεί να έχει υποκαταστήματα ή ακόμη και να κατέχει μετοχές άλλων θυγατρικών, με δραστηριότητα στο εμπόριο και οι οποίες μπορεί να βρίσκονται κιόλας και σε άλλες χώρες. Η κύρια λειτουργία της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας στην περίπτωση αυτή είναι, να λειτουργεί ως εταιρεία εκκαθάρισης για τα κέρδη από ξένες δραστηριότητες, με στόχο τη συσσώρευση των κερδών, τις επανεπενδύσεις αυτών και τέλος, την επέκταση των δραστηριοτήτων της σε άλλες χώρες με ειδικούς μειωμένους φορολογικούς συντελεστές. Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες χαρτοφυλακίων χρησιμοποιούν περισσότερο θυγατρικές εταιρείες σε άλλες τρίτες χώρες, παρά ιδρύουν υποκαταστήματα. Επίσης, πολλά είναι τα κράτη εκείνα που μπορεί να παρέχουν ειδικά φορολογικά προνόμια στις εταιρείες χαρτοφυλακίων (Amin, 1998). Τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσει μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία χαρτοφυλακίου, είναι: Δικαίωμα αναβολής της πληρωμής του φόρου, στα μερίσματα που διανέμονται. Η φορολογία των μερισμάτων γίνεται στη χώρα και τον τόπο απόκτησής τους. Επομένως, τα μερίσματα στην περίπτωση των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών 22

χαρτοφυλακίων, αποκτώνται στη χώρα ίδρυσης της θυγατρικής εταιρείας. Μέσα από τη λειτουργία μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας αποφεύγεται η διπλή φορολογία αυτής. Παράλληλα, μπορεί να αναβληθεί ή ακόμη και να μειωθεί και η ίδια η πληρωμή του φόρου. Σε μερικές χώρες επιβάλλεται φόρος επί των κεφαλαιακών κερδών. Στην περίπτωση όμως κατά την οποία, η θυγατρική σε μια άλλη χώρα ανήκει σε μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία τότε υπάρχει η δυνατότητα της πώλησης αυτής της θυγατρικής εταιρείας από την Υπεράκτια Offshore εταιρεία, με τα κεφαλαιακά κέρδη που προκύπτουν να μην υπόκεινται σε φορολόγηση. Τα κέρδη αυτά στη συνέχεια συγκεντρώνονται στην Υπεράκτια Offshore εταιρεία έως ότου οριστικά εμφανισθούν στη μητρική εταιρεία. Υπάρχει σχεδόν πλήρης απουσία διαφόρων συναλλαγματικών ελέγχων. Εάν η χώρα της μητρικής εταιρείας επιβάλλει μια σειρά από συναλλαγματικούς ελέγχους στις ξένες επενδύσεις που μπορεί να εισρεύσουν, μέσα από τη σύσταση μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας διευκολύνεται η μετακίνηση των όποιων κερδών από τη θυγατρική εταιρεία της τρίτης χώρας και συγκεντρώνονται πλέον στο υπεράκτιο κέντρο. Έτσι αποφεύγεται η μετακίνηση των κερδών προς τη χώρα έδρας της μητρικής εταιρείας και κατ επέκταση αποφεύγεται και ο οποίος συναλλαγματικός έλεγχος που μπορεί να διεξαχθεί. Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών (Finance Companies) χαρακτηρίζονται ως «κανάλια» διοχέτευσης δανείων, προς ξένες θυγατρικές επιχειρήσεις. Μέσα από τη λειτουργία μιας τέτοιας εταιρείας μετακινούνται τα κέρδη από μια ξένη θυγατρικής εταιρεία που λαμβάνει το δάνειο και η οποία έχει υψηλό συντελεστή φορολογίας, προς μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία με πολύ χαμηλότερο φορολογικό συντελεστή. Το μειονέκτημα μιας τέτοιας μεθόδου χρήσης εταιρειών είναι ότι, η χώρα της έδρας της δανειολήπτριας εταιρείας επιβάλλει μια παρακράτηση του φόρου επί του ποσού του τόκου του δανείου. Για να αποφευχθεί αυτό ή στην χειρότερη των περιπτώσεων να μειωθεί η παρακράτηση, υπάρχει μια κατεύθυνση των κεφαλαίων του δανείου μέσω φιλικών δικαιοδοσιών (χωρών), οι οποίες και διαθέτουν όλες αυτές τις φορολογικές συμβάσεις που απαλλάσσουν ή και μειώνουν τους παρακρατούμενους φόρους (Dwyer, 2000). 23

Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρείες παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών χρίζονται ως πολύ σημαντικές με υψηλή λειτουργική αξία, στις περιπτώσεις όπου ένα κράτος έχει υψηλούς φορολογικούς συντελεστές επί του εισοδήματος αλλά και στα μερίσματα. Η αποπληρωμή των τόκων δεν μειώνει μόνο τα κέρδη που φορολογούνται, αλλά επιπρόσθετα μειώνει σε μεγάλο βαθμό και τα μερίσματα που έχουν δρομολογηθεί προς αποπληρωμή. Μέσα από την αποπληρωμή των τόκων δεν μειώνονται μόνο τα φορολογικά κέρδη της εταιρείας που λαμβάνει το δάνειο, αλλά και τα μερίσματα που αποπληρώνονται. Στην περίπτωση των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών παροχής διοικητικών υπηρεσιών (Administrative Companies), η λειτουργία τους περιλαμβάνει έναν ολόκληρο όμιλο εταιρειών, που αποτελείται από τη μητρική ιδρυτική εταιρεία και τις θυγατρικές αυτής, σε διάφορες χώρες έχοντας διαφορετικές δραστηριότητες η κάθε μια εξ αυτών. Τόσο η διαχείριση όσο και ο έλεγχος ολόκληρου του ομίλου μπορεί να διεξάγεται μέσα από μια τέτοια Υπεράκτια Offshore εταιρεία. Το βασικό πλεονέκτημα που προσφέρει μια τέτοια μορφή ίδρυσης εταιρείας είναι ότι συγκεντρώνονται όλες οι διοικητικές και διαχειριστικές λειτουργίες σε έναν και μόνο φορέα (Blankson, 2005). Η ίδρυση και εγκατάσταση των κεντρικών γραφείων της διοίκησης σε μια χώρα που υποδέχεται μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία, αποτελεί μια τεχνική μεταφοράς κερδών, όπου οι δραστηριότητες της διοίκησης και της διαχείρισης ενός ομίλου εταιρειών αναλαμβάνονται από την Υπεράκτια Offshore εταιρεία παροχής διοικητικών υπηρεσιών, με την αμοιβή της να ορίζεται ως ποσοστό επί των κερδών του ομίλου. Δεν υπάρχει φορολόγηση της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας για τα κέρδη της αυτά, ή αν υπάρχει, ο φορολογικός συντελεστής είναι εξαιρετικά χαμηλός. Οι ασφαλιστικές Υπεράκτιες Offshore εταιρείες (Insurance Companies) διακρίνονται για τη λειτουργία ενός διαφορετικού συνδυασμού δράσης. Πιο συγκεκριμένα, κατά τη διαδικασία της ασφάλισης ενός ατόμου, γίνεται η πληρωμή ενός ασφάλιστρου. Όμως, η ασφάλιση στοιχίζει ένα πολύ μικρό μέρος, του συνολικού τιμήματος του ασφάλιστρου που καταβάλλεται. Στη συνέχεια, η ασφαλιστική εταιρεία αφού προχωρήσει στην πράξη της ασφάλισης θα τοποθετήσει το υπόλοιπο του ποσού, μαζί με τα επενδυτικά κεφάλαια που αυτή διατηρεί, κάνοντας μια παθητική διαχείριση, το οποίο στην πράξη μεταφράζεται σε επενδυτική κίνηση χαμηλού κινδύνου. Με τον τρόπο η 24

ασφαλιστική εταιρεία μπορεί να σχηματίσει ένα επενδυτικό χαρτοφυλάκια, με διάφορα οικονομικά προϊόντα, όχι μόνον χρήματα δηλαδή, όπως είναι οι μετοχές, οι ομολογίες, τα ομόλογα, κλπ (Blankson, 2005). 2.3 Κριτήρια Επιλογής Υπεράκτιου Offshore Σχήματος Η διαδικασία της επιλογής της κατάλληλης χώρας όπου θα ιδρυθεί μια υπεράκτια εταιρεία είναι αρκετά χρονοβόρα και δύσκολη αφού θα πρέπει να ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες πριν παρθεί η απόφαση. Η επιλογή αυτή γίνεται με βάση τους σκοπούς του επιχειρηματία και κατά πόσο η χώρα καλύπτει αυτούς τους σκοπούς. Παρακάτω παρατίθενται τα κυριότερα κριτήρια επιλογής ενός υπεράκτιου σχήματος. 2.3.1 Φορολογικές Διευκολύνσεις Για οποιαδήποτε χρήση και αν προορίζεται μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία, το κυριότερο κριτήριο για την τελική της επιλογή είναι το φορολογικό καθεστώς που θα τη διέπει, αλλά και η αντίστοιχη δικαιοδοσία που θα διέπει την ίδια της τη δραστηριότητα. Το φορολογικό καθεστώς μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας περιλαμβάνει συνήθως το φόρο που επιβάλλεται κατά τη διανομή των μερισμάτων προς τους μετόχους, το φόρο επί των κερδών μέσα από τη διάθεση των περιουσιακών της στοιχείων, το φόρο κατά τη μεταβίβαση των μετοχών της εταιρείας, το φόρο από τη συγκέντρωση του κεφαλαίου, τυχόν «πόθεν έσχες» που θα ζητηθεί αναφορικά με την αγορά των περιουσιακών στοιχείων και τη νομιμοποίηση των εσόδων, φόρο επί της μεταβίβασης ακινήτου, κλπ (Barber, 2007). Επιπρόσθετα, σε όλες αυτές τις Υπεράκτιες Offshore εταιρείες παρέχονται και μια σειρά από άλλες φορολογικές και μη διευκολύνσεις, όπως είναι η έκπτωση για την ενοικίαση αλλά και την αγορά γραφείου ή γραφείων για τη στέγαση της νεοϊδρυθείσας εταιρείας, τυχόν απαλλαγές που σχετίζονται με δασμούς εισαγόμενων προϊόντων, η μη καταβολή ασφαλιστικών και άλλων εισφορών, που σχετίζονται με τους εργαζόμενους της Υπεράκτιας Offshore εταιρείας, απαλλαγές και εκπτώσεις για την αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού και άλλων παγίων (αυτοκινήτων), κλπ. 25

Από τις πλέον σημαντικές φορολογικές διευκολύνσεις που παρέχονται από τις χώρες που φιλοξενούν Υπεράκτιες Offshore εταιρείες, είναι και η απαλλαγή από τη φορολογική επιβάρυνση που υπάρχει όσον αφορά τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, ως συνέπεια της πώλησης, ή λόγω χαριστικής αιτίας (θάνατος ή γονική παροχή και δωρεά). Σχετικά με την απαλλαγή που υπάρχει από τη μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, αυτή μπορεί να αφορά την πώληση ακινήτων, χρεογράφων, εταιρικών μεριδίων, κλπ (Δημητρίου, 2014). Μια ακόμη φορολογική διευκόλυνση αφορά τα ακαθάριστα έσοδα των Υπεράκτιων Offshore εταιρειών, μέσω των οποίων προκύπτουν τα κέρδη επί των οποίων φορολογείται η επιχείρηση. Από τα κέρδη αυτά εκπίπτουν και οι τόκοι, αλλά και τα δάνεια που έχει συνάψει μια εταιρεία. Τέτοια δάνεια μπορεί να έχουν χαρακτήρα μακροχρόνιο, που αφορούν κυρίως επενδυτικά έργα σε πάγιο εξοπλισμό, αλλά και βραχυχρόνιο χαρακτήρα, τα οποία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συνάπτονται για την εξεύρεση κεφαλαίου κίνησης. Η ίδρυση μίας θυγατρικής Υπεράκτιας Offshore εταιρείας από μία ημεδαπή μητρική εταιρεία, έχει τη δυνατότητα κατά την περίπτωση του δανεισμού να λειτουργήσει προς όφελος της μητρικής, μέσα από τη λήψη δανείου από τη θυγατρική, με το ποσοστό του τόκου να είναι αυξημένο. Έτσι με αυτό τον τρόπο, ενώ η λήψη του δανείου θα γινόταν απευθείας από τη μητρική ημεδαπή εταιρεία, στην περίπτωση αυτή το δάνειο λαμβάνεται από τη θυγατρική Υπεράκτια Offshore εταιρεία. Στη συνέχεια, η θυγατρική εταιρεία χορηγεί το δάνειο στη μητρική, με ένα επιτόκιο πολύ υψηλότερο από το πραγματικό επιτόκιο που έχει συνάψει η θυγατρική. Με τον τρόπο αυτό, η μητρική εταιρεία εκπίπτει από τους τόκους της διαχειριστικής περιόδου, οι οποίοι σαφώς και είναι κατά πολύ μεγαλύτεροι, ενώ ταυτόχρονα, η θυγατρική Υπεράκτια Offshore εταιρεία φορολογείται, με τη διαφορά των τόκων που θα εισπράξει από το δάνειο προς τη μητρική και με τους τόκους που θα πρέπει να καταβάλλει για την πραγματική αποπληρωμή του δανείου (Barber, 2007). 2.3.2 Εργατική & Ασφαλιστική Νομοθεσία Η ίδρυση μιας Υπεράκτιας Offshore εταιρείας παρέχει τη δυνατότητα, σε όλες εκείνες τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αλλοδαπή, να τους παρασχεθεί απαλλαγή από κάθε υποχρέωση πληρωμής ασφαλιστικών εισφορών, που αφορούν το 26

εργατικό τους δυναμικό. Παράλληλα με την απαλλαγή των εισφορών που αφορούν το εργατικό δυναμικό που απασχολούν, τους παρέχεται και απαλλαγή για τις δικές τους εργοδοτικές εισφορές, που καλούνται να πληρώσουν ή που θα πλήρωναν σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Οι απαλλαγές αυτές συνεισφέρουν αποτελεσματικά στη μείωση του σημαντικού κόστους που υπάρχει, ενώ ταυτόχρονα, αποφεύγεται κάθε συναναστροφή της επιχείρησης με φορείς που θα δημιουργήσουν προβλήματα χρονοτριβής και πολύπλοκων γραφειοκρατικών διαδικασιών και που εμπλέκονται με την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα στην Ελλάδα, όπου μου ημεδαπή επιχείρηση μπορεί, να προχωρήσει στην ενοικίαση του προσωπικού της σε μια Υπεράκτια Offshore εταιρεία, η οποία έχει την παραγωγική της δραστηριότητα στον ελλαδικό χώρο. Μέσα από τη διαδικασία αυτή, η ημεδαπή επιχείρηση έχει όλες τις έννομες υποχρεώσεις προς τους δημόσιους ασφαλιστικούς φορείς, οι οποίοι σχετίζονται με την αποπληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ από την άλλη πλευρά, η Υπεράκτια Offshore εταιρεία δεν έχει καμία υποχρέωση προς τους εργαζόμενους αυτούς, παρά μόνο καταβάλλει το συμφωνηθέν, σε τακτά χρονικά διαστήματα, μίσθωμα, προς τη μητρική επιχείρηση. Η διευκόλυνση που παρέχεται στην περίπτωση αυτή είναι ότι, σε ενδεχόμενη μη τήρηση ή κάλυψη των υποχρεώσεων που έχει η ημεδαπή έναντι του εργατικού της δυναμικού, ή έναντι των δημόσιων ασφαλιστικών φορέων, οι εργαζόμενοι αλλά και οι δημόσιοι φορείς, θα κινηθούν νομικά έναντι της μητρικής εταιρείας. Η μητρική όμως εταιρεία δεν θα διαθέτει άλλα περιουσιακά στοιχεία και από την άλλη πλευρά, ακόμη και η Υπεράκτια Offshore εταιρεία, δεν έχει καμία απολύτως μισθοδοτική ή άλλη ασφαλιστική ευθύνη προς τους εργαζόμενους αυτούς ή προς το δημόσιο, ακόμη και εάν είναι στην ουσία ο πραγματικός τους εργοδότης (Μελάς, 2008). 2.3.3 Συμβάσεις Διπλής Φορολογίας Οι Υπεράκτιες Offshore εταιρίες έχουν ένα ακόμη χαρακτηριστικό γνώρισμα, με το οποίο μπορούν να διακριθούν σε δυο (2) διαφορετικές κατηγορίες: σε εκείνες τις εταιρείες που έχουν έδρα σε χώρες που διαθέτουν δίκτυο «Συμβάσεων Αποφυγής Διπλής Φορολογίας» με άλλα κράτη και σε εταιρείες που έχουν έδρα σε χώρες που δεν διαθέτουν 27