1
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΥΞΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ Η αύξηση της "εξωστρέφειας" µπορεί να επιτευχθεί µε: προώθησητωνεξαγωγώναγαθώνκαιυπηρεσιών, εκτέλεση τεχνικών έργων στο εξωτερικό, ανάληψη επενδύσεων στο εξωτερικό. ΚΙΝ ΥΝΟΣ: Πιθανότητα επέλευσης εµπορικών και πολιτικών κινδύνων µη πληρωµής, ένεκα της οικονοµικής αβεβαιότητας και της πολιτικής αστάθειας που επικρατούν σε πολλές από τις χώρες προορισµού των ελληνικών προϊόντων. 2
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ Ο.Α.Ε.Π. ΟΟργανισµός Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (Ο.Α.Ε.Π.) συστάθηκε µε τονόµο 1796/1988 (ΦΕΚ 152 A /11-7-88). Είναι αυτόνοµος µη κερδοσκοπικός Οργανισµός µε την εγγυοδοσία του Ελληνικού ηµοσίου. Λειτουργεί µε τηµορφή Ν.Π.Ι.. ιοικείται από 9µελές ιοικητικό Συµβούλιο. Εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονοµίας & Οικονοµικών. Tο εγγυοδοτικό του κεφάλαιo ανέρχεται σήµερα στα 1,47 δισ. (500 δισ. δρχ), ενώ η πρόσβαση σ αυτό γίνεται µόνο για αποζη- µιώσεις που συνδέονται µεασφάλισηµεσο-µακροπρόθεσµων εξαγωγικών πιστώσεων, καθώς και µεασφάλισηεπενδύσεων εξωτερικού (µηεµπορεύσιµοι κίνδυνοι). 3
ΟΟ.Α.Ε.Π. ΕΝ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΕΙ, ΑΛΛΑ ΣΤΗΡΙΖΕΙ ΕΜΜΕΣΑ ΤΗΝ ΧΡΗΜΑΤΟ ΟΤΗΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΟΟ.Α.Ε.Π. στηρίζει «έµµεσα» τη χρηµατοδότηση της ελληνικήςεξαγωγικήςεπιχείρησηςµέσω της εκχώρησης του δικαιώµατος αποζηµίωσης της τελευταίας προς την Τράπεζα που την χρηµατοδοτεί, σαν εγγύηση (collateral). 4
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ 1. Πρόγραµµα Ασφάλισης Βραχυπρόθεσµων Εξαγωγικών Πιστώσεων. 2. ΠρόγραµµαΑσφάλισηςΜεσο-µακροπρόθεσµων Εξαγωγικών Πιστώσεων (για εξαγωγές Προϊόντων, ή κατασκευή Τεχνικών Έργων στο Εξωτερικό). 2.1. ΠρόγραµµαΑσφάλισης«Πίστωσης Προµηθευτή» (Supplier s Credit). 2.2. ΠρόγραµµαΑσφάλισης«Πίστωσης στον Αγοραστή» (Buyer s Credit). 3. ΠρόγραµµαΑσφάλισηςΜεσοµακροπρόθεσµων Εξαγωγικών Πιστώσεων που αφορά σε Ναυπήγηση Πλοίων. 4. Πρόγραµµα Ασφάλισης Επενδύσεων Εξωτερικού. 5
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ 6
7 Καλυπτόµενοι Κίνδυνοι ΕΜΠΟΡΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ: α. ΑΦΕΡΕΓΓΥΟΤΗΤΑ για την πληρωµή (πτώχευση) β. ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑ για την πληρωµή (Σε περίπτωση που ο οφειλέτης καθυστερεί την εξόφληση πέραν των 30 ή τοπολύ60 ηµερών). γ. ΑΘΕΤΗΣΗ / ΜΗ ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΟΡΩΝ ΣΥΜΒΑΣΗΣ εκ µέρους του χρεώστη, και εφόσον υπάρχει, του εγγυητή του. δ. ΑΥΘΑΙΡΕΤΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ Ή ΑΡΝΗΣΗ. Απόφαση του αγοραστή, στα πλαίσια «Πίστωσης του Προµηθευτή», να ακυρώσει την Εµπορική Σύµβαση, ή νααρνηθείνααποδεχθείταεµπορεύµατα ή της υπηρεσίες (Οι εξαγωγείς ζητούν κάλυψη αυτού του κινδύνου κυρίως στις περιπτώσεις διακανονισµού CAD).
Καλυπτόµενοι Κίνδυνοι ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΚΙΝ ΥΝΟΙ ε. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΡΙΤΗΣ ΧΩΡΑΣ. Κυβερνητικά µέτρα που εµποδίζουν την εκτέλεση της Εµπορικής ή ανειακής Σύµβασης ή την κανονική λειτουργία της επένδυσης, όπως εθνικοποιήσεις, απαλλοτριώσεις, κλπ. στ. ΧΡΕΟΣΤΑΣΙΟ. Moratorium. ζ. ΠΑΡΕΜΠΟ ΙΣΗ Η ΚΑΘΥΣΤΕΡΗΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΕΦΑ- ΛΑΙΩΝ. Non-Convertibility και Transfer Risk. η. ΝΟΜΙΚΕΣ ΙΑΤΑΞΕΙΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΧΡΕΩΣΤΗ. Υποτίµηση ξένου νοµίσµατος σε σχέση µε τονόµισµα της συναλλαγής. θ. ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΗ Η ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙ- ΣΜΕΝΟΥ. Απαγόρευση εξαγωγών, ακύρωση άδειας εισαγωγής ή εξαγωγής, κλπ., από Τρίτη χώρα ή χώρα της Ε.Ε., εφόσον οι συνέπειες δεν καλύπτονται µε άλλον τρόπο από την ενδιαφερόµενη κυβέρνηση. ι. ΑΝΩΤΕΡΑ ΒΙΑ. Πόλεµος εµφύλιος ή µη, επανάσταση, πολιτικές αναταραχές, θεοµηνίες (σεισµοί, πληµµύρες, εκρήξεις ηφαιστείων), πυρηνικά ατυχήµατα. 8
ιαδικασία Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΥ 9
Παρακολούθηση της Εξέλιξης των Φορτώσεων Υποβολή Εγγράφων µετά από κάθε Φόρτωση Καταβολή των Ασφαλίστρων Γνωστοποίηση Πληρωµών 10 Αναγγελία Ζηµιάς
ιαδικασία Αποζηµίωσης Αναγγελία Εκκρεµούς Ζηµιάς Υποβολή ικαιολογητικών Εγγράφων για την απόδειξη Επέλευσης των Κινδύνων ιαπίστωση Επέλευσης των Κινδύνων 11 ιαδικασία Καταβολής Αποζηµιώσεων
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (Περιπτώσεις που δεν ασφαλίζονται από τον ΟΑΕΠ) Οι Βραχυπρόθεσµες Εξαγωγικές Πιστώσεις που δεν ασφαλίζονται από τον ΟΑΕΠ είναι εκείνες που αφορούν στις παρακάτω περιπτώσεις: Αποστολή ειγµάτων (Samples) Πιστώσεις Χωρίς Χρονικό Περιορισµό (Open Account) Πιστώσεις «Επί Παρακαταθήκη» (En Consignation) 12
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (Τρόποι ιακανονισµού που ασφαλίζονται από τον ΟΑΕΠ) ΑΝΟΙΓΜΑ ΑΝΕΚΚΛΗΤΗΣ ΕΝΕΓΓΥΑΣ ΠΙΣΤΩΣΗΣ Βεβαιωµένης Μη βεβαιωµένης Όψεως (at sight) ΜΕ ΦΟΡΤΩΤΙΚΑ ΕΓΓΡΑΦΑ (Μέσω Τραπέζης) Τοις µετρητοίς Προθεσµίας ΕΛΕΥΘΕΡΑ Γραµµάτια, προσωπική επιταγή (promissory note) Υποσχετική (promissory letter) ΜΕ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ Μη τριτεγγυηµένες Τριτεγγυηµένες 13
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (Πρόγραµµα Ασφάλισης Μεµονωµένων Φορτώσεων) Ασφάλιση συγκεκριµένης εξαγωγής, δηλ. µίας φόρτωσης Ασφάλιση συγκεκριµένων εξαγωγών, µε τµηµατικές φορτώσεις σε διάστηµα µέχρι ένα (1) χρόνο, σε συγκεκριµένους αγοραστές και χώρες. 14
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ (ΠρόγραµµαΑσφάλισηςGLOBAL) Ασφάλιση, για ένα (1) έτος, όλων των φορτώσεων, προς κάθε αγοραστή και προς κάθε χώρα. Ο εξαγωγέας ασφαλίζει στον Ο.Α.Ε.Π. το σύνολο των εξαγωγών του προς όλους τους αγοραστές ανεξάρτητα κινδύνου. Ο εξαγωγέας είναι υποχρεωµένος να υποβάλλει όλα τα τιµολόγια του µέχρι του πιστωτικού ορίου του αγοραστή, εκτός των τιµολογίων µε διακανονισµό ILC, ήπροέµβασµα. 15
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Οροι Ασφάλισης (I) ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΟΡΙΟ : Ορισµός Το πιστωτικό όριο είναι ένα µέγιστο ποσό - όριο, µέχρι το οποίο ο εξαγωγέας µπορεί να παρέχει πιστώσεις στον αγοραστή ανά πάσα χρονική στιγµή. Αντιπροσωπεύει την πιστοληπτική ικανότητα του αγοραστή. ΟΟργανισµός εκτιµά ότιοαγοραστήςµπορείναανταποκριθεί στην πληρωµήτουσυγκεκριµένου ποσού - ορίου που ζητά ο εξαγωγέας σε ορισµένο χρονικό διάστηµα (ανάλογα µε τον τρόπο διακανονισµού). 16
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Οροι Ασφάλισης (IΙ) ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΟΡΙΟ : Κυριότερα Χαρακτηριστικά. Αναφέρεται σε συγκεκριµένο αγοραστή. Μειώνεται µεκάθεφόρτωσηπουπραγµατοποιείται προς τον συγκεκριµένο αγοραστή. Επανέρχεται µε τιςπληρωµές των φορτώσεων, δηλ. είναι ανακυκλούµενο (revolving). 17
ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΛΥΨΗΣ 18 1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Όροι Ασφάλισης (IΙΙ) Το ύψος της ασφαλιστικής κάλυψης υπολογίζεται σαν ποσοστό επί της αξίας των τιµολογίων και µέχρι του πιστωτικού ορίου αυτών. Είναι η αποζηµίωση που θα απαιτήσει ο εξαγωγέας σε περίπτωση ληξιπρόθεσµων τιµολογίων (φορτώσεων). Σύµφωνα µε τονιδρυτικόνόµο τουο.α.ε.π. (Ν.1796/88), το ποσοστό κάλυψης µπορεί να φτάσει µέχρι 95% κατά ανώτατο όριο, αλλά το συγκεκριµένο ποσοστό κάλυψης για κάθε ασφαλιστήριο συµβόλαιο µπορεί να κυµαίνεται ανάλογα µε τις πληροφορίες που συλλέγει και αξιολογεί ο Ο.Α.Ε.Π. για τη χώρα και τον ξένο αγοραστή (κυµαίνεται µεταξύ 70% - 95%).
ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΟ 19 1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Όροι Ασφάλισης (IV) Υπολογίζεται σαν ποσοστό επί της αξίας των τιµολογίων και µέχρι του πιστωτικού ορίου αυτών. Καθορίζεται από συγκεκριµένες παραµέτρους, όπως π.χ. τον αριθµό τωνκαλυπτόµενων κινδύνων, τον τρόπο διακανονισµού, την φερεγγυότητα του ξένου αγοραστή κλπ. Πληρώνεται συνολικά, εάν υπάρξει µία µόνο φόρτωση, είτε τµηµατικά ανά µήνα για τις περιπτώσεις πολλαπλών φορτώσεων. Τα επίπεδα των ασφαλίστρων για τα Συµβόλαια Global είναι αρκετά χαµηλότερα από εκείνα των Συµβολαίων που αφορούν Μεµονοµένες Φορτώσεις.
1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Όροι Ασφάλισης (V) ΑΝΩΤΑΤΟ ΠΟΣΟ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ Ηκατ έτος καταβαλλόµενη αποζηµίωση έχει ως ανώτατο όριο το 20πλάσιο του συνόλου των ασφαλίστρων που καταβλήθηκαν µέσα στο ίδιο ασφαλιστικό έτος και για όλους τους πελάτες εξωτερικού που περιλαµβάνονται στο Ασφαλιστήριο Συµβόλαιο. Για παράδειγµα, αν µέσα σ ένα συγκεκριµένο ασφαλιστικό έτος µία εξαγωγική επιχείρηση ασφάλισε φορτώσεις συνολικού ύψους 2.000.000 και κατέβαλε συνολικά ασφάλιστρα 16.000 (µε κάλυψη80% και ασφάλιστρο 0,80%), τότε οι αποζηµιώσεις που δικαιούται να λάβει συνολικά για τις φορτώσεις που έγιναν µέσα στο παραπάνω ασφαλιστικό έτος, φτάνουν µέχρι 320.000. Οι αποζηµιώσεις αυτές µπορεί να αφορούν σε ένα ή σε περισσότερους πελάτες εξωτερικού. 20
21 1. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΕΞΑΓΩΓΙΚΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ Όροι Ασφάλισης (VΙ) ΚΟΣΤΟΣ «ΑΝΟΙΓΜΑΤΟΣ ΦΑΚΕΛΟΥ» Στην ουσία πρόκειται για συµµετοχή του ασφαλιζόµενου εξαγωγέα στο κόστος συλλογής και επεξεργασίας εµπορικών πληροφοριών που αφορούν στην αξιολόγηση της φερεγγυότητας και τον καθορισµό ανωτάτου πιστωτικού ορίου για κάθε ξένο αγοραστή. Για τα Συµβόλαια «GLOBAL» είναι 40,00 (flat) ανά ξένο αγοραστή. Για τα Συµβόλαια «Μεµονωµένων Φορτώσεων» καθορίζεται ως εξής ανά ξένο αγοραστή: Χώρες Ε.Ε. 60,00, Χώρες Κ.Α.Ε. 100,00, Λοιπές Χώρες 70,00.
ΜΕΤΡΑ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΞΑΓΩΓΕΩΝ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΩΝ ΝΟΜΩΝ (Ισχύουν από 1/9/2007 έως 31/8/2009) 1. ΜΗ ΕΝΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΛΗΨΗΣ ΕΜΠΟΡΙ- ΚΩΝΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝΑΝΑΞΕΝΟΑΓΟΡΑΣΤΗ(αντί κόστους ανά πελάτη για Χώρες Ε.Ε. 60, ΚΑΕ 100, Λοιπές 70). 2. ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΛΥΨΗΣ 95% (αντί 75% - 85%). 3. ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΟ 0,40% (αντί 0,70% - 0,90%). 4. ΤΑΧΕΙΑ ΚΑΙ ΑΠΛΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΑΠΟΖΗΜΙ- ΩΣΕΩΝ (Μόνο µε αποδεικτικά παραλαβής των εµπορευµάτων από τον εισαγωγέα-αγοραστή). 5. ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΡΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΤΟ ΜΕ- ΓΙΣΤΟ ΠΟΣΟ ΤΩΝ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΚΑΤ ΕΤΟΣ ΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΟ 20ΠΛΑΣΙΟ ΤΩΝ ΚΑΤΑΒΑΛΛΟΜΕΝΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ Ι ΙΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΕΤΟΣ. 22