Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική ΙΙ 6 η εισήγηση

Transcript

1 1 TEI Aνατολικής Μακεδονίας & Θράκης Τμήμα Λογιστικής & Χρηματοοικομικής Μάθημα: Χρηματοοικονομική Λογιστική ΙΙ 6 η εισήγηση Διδάσκων: Αθανάσιος Μανδήλας smand@teikav.edu.gr

2 Απαιτήσεις Βραχυπρόθεσμες Προθεσμία εξόφλησης; Μακροπρόθεσμες Προθεσμία εξόφλησης;

3 Μεταβολές των απαιτήσεων Αυξήσεις Παράδειγμα Μειώσεις Παράδειγμα

4 Μεταβολές των απαιτήσεων Αυξήσεις Παράδειγμα Απαιτήσεις από πελάτες Μειώσεις Παράδειγμα Είσπραξη από Πελάτες

5 Πελάτες Πελάτες, παρακολουθούνται οι απαιτήσεις της επιχείρησης από πωλήσεις αγαθών, υπηρεσιών. Πελάτες επισφαλείς παρακολουθούνται οι απαιτήσεις κατά πελατών που η είσπραξη τους γίνεται επισφαλής.

6 Διάκριση των Απαιτήσεων (βραχυπρόθεσμων) Στις πωλήσεις επί πιστώσει, η επιχείρηση διατρέχει τον κίνδυνο ένα μέρος αυτού του ποσού ή και όλου να μην εισπραχθεί λόγω αφερεγγυότητας των πελατών. Έτσι, δημιουργείται η ανάγκη του σχηματισμού ανάλογης πρόβλεψης για την απόσβεση των επισφαλών αυτών απαιτήσεων. Με βάση τη φερεγγυότητα των οφειλετών, οι απαιτήσεις της επιχείρησης διακρίνονται σε: απαιτήσεις ασφαλούς εισπράξεως απαιτήσεις επισφαλούς είσπραξης απαιτήσεις ανεπίδεκτες είσπραξης.

7 Διάκριση των Απαιτήσεων Απαιτήσεις ασφαλούς εισπράξεως Υπάρχει βεβαιότητα είσπραξης τους στο ακέραιο. Φερεγγυότητα του οφειλέτη Καλή οικονομική κατάσταση του οφειλέτη Επισφαλείς απαιτήσεις Αμφίβολης είσπραξης. Την ημερομηνία συντάξεως του ισολογισμού υπάρχει η πιθανότητα ότι δεν θα εισπραχθούν στο σύνολο τους ή κατά ένα ποσοστό. σχετικά στοιχεία που το αποδεικνύουν.

8 Επισφαλείς Απαιτήσεις Επισφαλής κρίνεται η απαίτηση, για την οποία, από διάφορα πραγματικά περιστατικά, υπάρχει αβεβαιότητα για το εάν ο οφειλέτης θα εκπληρώσει την υποχρέωσή του μερικά ή ολικά. Ενδείξεις τέτοιας αδυναμίας αποτελούν κυρίως οι μεγάλες και συνεχιζόμενες ζημίες του οφειλέτη (εξαιτίας των οποίων έχασε σημαντικό τμήμα των κεφαλαίων του) η σημαντική καθυστέρηση εξόφλησης των χρεών του η ποινική δίωξή του για οφειλές προς το Δημόσιο και για υποχρεώσεις του προς ασφαλιστικούς οργανισμούς.

9 Επισφαλείς Απαιτήσεις Θεωρείται ότι η πιθανή ζημιά από επισφαλείς απαιτήσεις οφείλεται κυρίως στην αδυναμία συγκεκριμένων πελατών να καλύψουν πλήρως τις υποχρεώσεις τους.

10 Απαιτήσεις Ανεπίδεκτες εισπράξεως Η είσπραξη των απαιτήσεων θεωρείται αδύνατη όταν: η επιχείρηση έχει εξαντλήσει όλα τα νόμιμα μέσα και υπάρχουν τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις. η επιχείρηση άσκησε εναντίον του πελάτη όλα τα ένδικα μέσα χωρίς αποτέλεσμα. η μη υγιής θέση της εταιρείας που προκύπτει από τις επίσημες οικονομικές καταστάσεις της. ο πελάτης είναι σε κατάσταση πτώχευσης, χωρίς να υπάρχει πτωχευτική περιουσία για την ικανοποίηση της απαίτησης ή σε περίπτωση πτώχευσης του πελάτη, χωρίς ή με ασήμαντο ενεργητικό. ο θάνατος του πελάτη, χωρίς την ύπαρξη περιουσίας και κληρονόμων που να αποδέχονται την κληρονομιά.

11 Προβλέψεις Η διάρκεια ζωής μίας εταιρείας είναι πάντοτε μεγαλύτερη του ενός έτους και συνεπώς κατά το κλείσιμο της διαχειριστικής χρήσης, υπάρχουν γεγονότα, τα οποία «διαφαίνονται πιθανά κατά την ημέρα σύνταξης του ισολογισμού, αλλά δεν είναι γνωστό το ακριβές μέγεθος ή ο χρόνος στον οποίο θα προκύψουν». Τα γεγονότα αυτά πρέπει να απεικονισθούν στον ισολογισμό και να επηρεάσουν το αποτέλεσμα της χρήσης, έτσι ώστε να είναι πιο ακριβής η εικόνα της εταιρείας και το προσδιοριζόμενο αποτέλεσμα. Η απεικόνιση των παραπάνω γεγονότων γίνεται μέσω του λογαριασμού προβλέψεων.

12 Προβλέψεις Η πρόβλεψη λοιπόν συνιστά μία επιβάρυνση των αποτελεσμάτων της χρήσεως, η οποία γίνεται στο τέλος της χρήσης, και αποβλέπει στην κάλυψη εξόδων, όταν κατά την ημερομηνία που συντάσσεται ο ισολογισμός, είναι πιθανή η πραγματοποίηση τους και το μέγεθος τους μπορεί να εκτιμηθεί, έστω και κατά ικανοποιητική προσέγγιση.

13 Προβλέψεις Οι προβλέψεις δικαιολογούνται από την αρχή της συντηρητικότητας, η οποία διέπει τις λογιστικές μετρήσεις για να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα της οικονομικής μονάδας. Eνα έξοδο αναγνωρίζεται λογιστικώς από τη στιγμή που υπάρχει πιθανότητα πραγματοποιήσεως του. Η πρόβλεψη αποτελεί τη λογιστική αναγνώριση αυτής της πιθανότητας.

14 Προβλέψεις Γεγονότα που μπορεί να εμφανίζουν ζημίες για την οικονομική μονάδα είναι διάφορα, όπως οι προοπτικές για μεταβολές στις τιμές του συναλλάγματος όταν η επιχείρηση έχει απαιτήσεις ή υποχρεώσεις που πρέπει να διακανονισθούν σε ξένο νόμισμα εκκρεμείς δίκες για την έκβαση των οποίων υπάρχουν αμφιβολίες αποζημιώσεις προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία ενδεχόμενες επισφάλειες απαιτήσεων

15 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων Σύμφωνα με το καθεστώς το οποίο εφαρμόζεται από 01/01/2005 ως 31/12/2013, με τον φορολογικό νόμο 3296/2004, επιτρέπεται ο σχηματισμός πρόβλεψης από τις επιχειρήσεις, ανεξάρτητα αν υπάρχουν ή όχι επισφαλείς απαιτήσεις. Το ποσό της πρόβλεψης αυτής υπολογίζεται σε ποσοστό έως 0,5% επί της αναγραφόµενης αξίας στα τιµολόγια πώλησης ή παροχής υπηρεσιών προς επιτηδευµατίες, µετά την αφαίρεση α) των επιστροφών ή εκπτώσεων και β) της αξίας των πωλήσεων ή παροχής υπηρεσιών προς το Δηµόσιο.

16 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων Το ποσό των προβλέψεων για κάθε διαχειριστική χρήση, δεν μπορεί να υπερβεί το 30% του συνολικού χρεωστικού υπολοίπου του λογαριασμού «Πελάτες», όπως αυτό εμφανίζεται στην απογραφή τέλους χρήσης. Για τον υπολογισμό του χρεωστικού υπολοίπου των πελατών δεν περιλαμβάνονται τυχόν υπόλοιπα που αφορούν το Δημόσιο. Επίσης, δεν λαμβάνεται υπόψη το υπόλοιπο του λογαριασμού «Γραμμάτια εισπρακτέα» (στο νόμο αναφέρεται μόνο το χρεωστικό υπόλοιπο του λογαριασμού «Πελάτες»).

17 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων απο 1/1/2014 Τέλος εποχής και για την διαδικασία υπολογισμού του ποσού για τον σχηματισμό πρόβλεψης επισφαλών απαιτήσεων, όπως είχε καθιερωθεί με τον Ν 2065/1992 και αναμορφωθεί με τον Ν 3296/2004, με ένα μικρό «διάλειμμα» του Ν 3091/2002. Ο υπολογισμός του ποσού της πρόβλεψης δεν θα γίνεται πλέον με πολλαπλασιασμό του κύκλου εργασιών προς άλλους επιτηδευματίες (υπόχρεους συναλλαγών), επί το ποσοστό 0,5% ή 1%, κατά περίπτωση και σύμφωνα με τους περιορισμούς που είχαν τεθεί (πωλήσεις προς το Δημόσιο κ.λπ.).

18 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων απο 1/1/2014 Από 1/1/2014, τα ποσά των προβλέψεων για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων και οι διαγραφές αυτών, θα εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς, ως εξής (άρθρο 26 Ν 4172/2013): (α) Για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις μέχρι του ποσού των ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διάστημα άνω των 12 μηνών, ο φορολογούμενος θα μπορεί να σχηματίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων σε ποσοστό 100% της απαίτησης αυτής, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξής της.

19 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων απο 1/1/2014 (β) Για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις άνω του ποσού των ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διάστημα άνω των 12 μηνών, ο φορολογούμενος ομοίως, θα μπορεί να σχηματίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της απαίτησης αυτής, σύμφωνα με την παρακάτω κλίμακα: Χρόνος υπερημερίας μεγαλύτερος των 12 μηνών, ποσοστό.50% Χρόνος υπερημερίας μεγαλύτερος των 18 μηνών, ποσοστό.75% Χρόνος υπερημερίας μεγαλύτερος των 24 μηνών, ποσοστό 100%

20 Σχηματισμός Πρόβλεψης Επισφαλών Απαιτήσεων απο 1/1/2014 Θα πρέπει η επιχείρηση προηγουμένως, να έχει προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για την διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης του ποσού της απαίτησης. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ακόμη και για «μικροποσά» ανείσπρακτων απαιτήσεων, μέχρι ευρώ, καθίσταται απαραίτητη προϋπόθεση, κατ ελάχιστον, η έκδοση διαταγής πληρωμής κατά του οφειλέτη, ώστε να είναι επιτρεπτός ο σχηματισμός της πρόβλεψης. Αυτό, ασφαλώς συνεπάγεται πρόσθετα έξοδα για την επιχείρηση και επιπλέον, αν δεν τελεσφορήσει η ενέργεια αυτή (αν δηλαδή ο πελάτης δεν «θέλει», ή δεν μπορεί πραγματικά, να εξοφλήσει), θα ακολουθήσουν και άλλα έξοδα για την αμοιβή του δικαστικού επιμελητή, οποίος θα αναλάβει την διαδικασία κατασχέσεων κ.λπ.

21 Προβλέψεις Επισφαλών Απαιτήσεων Οι προβλέψεις που γίνονται για επισφαλείς και επίδικες απαιτήσεις κατά πελατών, καταχωρούνται σε χρέωση του λογαριασμού Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων με αντίστοιχη πίστωση του λογαριασμού Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων

22 Διαγραφή Επισφαλών Απαιτήσεων Οι επιχειρήσεις μετά τον σχηματισμό των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις, έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν σε διαγραφή των απαιτήσεων αυτών, εφόσον δεν εισπραχθούν οι απαιτήσεις αυτές. Η διαγραφή των ανεπίδεκτων εισπράξεως πελατών γίνεται με χρέωση του λογαριασμού «Προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις» με πίστωση των λογαριασμών Επισφαλείς Πελάτες.

23 Προβλέψεις Επισφαλών Απαιτήσεων- άλλη εκδοχή ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων 500,00 Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων 500,00 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ : Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων ΚΩΔ.ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Ανεπίδεκτος πελάτης 500,00 Επισφαλής πελάτης 500,00 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ : Χαρακτηρισμός ως ανεπίδεκτου εισπράξεως πελάτη ΚΩΔ.ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΧΡΕΩΣΗ ΠΙΣΤΩΣΗ Προβλέψεις για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων 500,00 Ανεπίδεκτος πελάτης 500,00 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ : Διαγραφή ανεπίδεκτων εισπράξεως απαιτήσεων πελατών

24 Πρόβλεψη για πιθανή ζημία Για την ορθή απεικόνιση της οικονομικής κατάστασης της επιχείρησης κρίνεται απαραίτητη η διενέργεια προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων.

25 Εγγραφές Ας υποθέσουμε ότι ο λογαριασμός Πελάτες είναι ευρώ (Πελάτης Α: 4.000, Πελάτης Β: ) Αν χαρακτηρισθεί ο πελάτης Α επισφαλής ποια θα είναι η εγγραφή; Ποια είναι η λειτουργία του καθολικού;

26 31/12 Χ Π Επισφαλείς Πελάτες Πελάτες Χαρακτηρισμός πελάτη ως επισφαλή

27 Πως απεικονίζεται στον Ισολογισμό; Ποια είναι η μεταβολή στο σύνολο του ενεργητικού; Eνεργητικό Παθητικό Κυκλοφορούν Ενεργητικό Απαιτήσεις Πελάτες Επισφαλείς Πελάτες Σύνολο Ενεργητικού

28 Εγγραφές Ας υποθέσουμε ότι η πρόβλεψη ζημίας για τις επισφαλείς απαιτήσεις x 31/12 Χ Π Προβλέψεις για επισφ.απαιτήσεις (έξοδο) Προβλέψεις για επισφ. απαιτ. (αντιθ.λογ/σμος) Προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων x x

29 Μεταβολές στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις Oι παραπάνω εγγραφές ποιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις θα επηρεάσουν; Στον Ισολογισμό: Ο λογ/σμος προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων αντίθετος λογαριασμός Στα Αποτελέσματα Χρήσεως Ο λογαριασμός που θα επηρεασθεί είναι έξοδο

30 Παράδειγμα Πρόβλεψη επισφάλειας 30 Για απαίτηση ονομαστικού ποσού 1000, εκτιμάται στο τέλος του Χ1 ότι το ποσό που τελικά θα εισπραχθεί ανέρχεται σε 600 Ενεργητικό Πελάτες 1000 Προβλέψεις για Επισφαλείς Πελάτες 400 Ισολογισμός 31/12/X1 Υποχρεώσεις Έξοδα ΚΑΧ Έτος X1 Ζημιά από Επισφαλείς Πελάτες 400 Έσοδα

31 31 Στο τέλος του Χ2, εκτιμάται ότι λόγω επιδείνωσης των συνθηκών στην αγορά στη διάρκεια του έτους αυτού, απαιτείται πρόσθετη πρόβλεψη ποσού 300 Ενεργητικό Πελάτες Προβλέψεις για Επισφαλείς πελάτες Ισολογισμός 31/12/X2 Υποχρεώσεις 1000 Υπόλοιπα έναρξης σε πλάγια γραφή Έξοδα ΚΑΧ Έτος X2 Ζημιά από Επισφαλείς πελάτες 300 Έσοδα

32 32 Έτος X3: Αν ο πελάτης καταβάλλει 100 Ισολογισμός 31/12/X3 Ενεργητικό Υποχρεώσεις Έξοδα 1000 Πελάτες 1000 ΚΑΧ Έτος X3 Ζημιά από επισφαλείς πελάτες 200 Έσοδα Προβλέψεις Ταμείο