Επικαιροποιημένο Υπόμνημα προς τον Γενικό Γραμματέα Έρευνας & Τεχνολογίας Δρ. Χρήστο Βασιλάκο

Επικαιροποιημένο Υπόμνημα προς τον Γενικό Γραμματέα Έρευνας & Τεχνολογίας Δρ. Χρήστο Βασιλάκο Θεσσαλονίκη, 30.09.2013 1 ΣΕΠΒΕ Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος (ΣΕΠΒΕ) ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1994, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Σε όλη τη διάρκεια της μέχρι σήμερα λειτουργίας του αποτελεί το μοναδικό συλλογικό όργανο αντιπροσώπευσης των ενδιαφερόντων και των συμφερόντων των επιχειρήσεων πληροφορικής, που δραστηριοποιούνται στις περιοχές της Μακεδονίας, της Θράκης και της Θεσσαλίας. Ο ΣΕΠΒΕ αριθμεί περισσότερα από 250 μέλη. Στα δεκαεννέα χρόνια δράσης του, διοργάνωσε σημαντικό αριθμό εκδηλώσεων, επιμορφωτικών σεμιναρίων, συνεδρίων και φόρουμ, ενώ συμμετείχε σε πολύ περισσότερα. Ένα σημαντικό κομμάτι της προσπάθειάς του αφιερώθηκε στη σύσταση επιχειρηματικών αποστολών σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων. Μέσα από αυτές τα μέλη του είχαν την ευκαιρία να συνάψουν χρήσιμες εμπορικές συμφωνίες, καθώς και να κρατήσουν επαφή με τα δρώμενα της πληροφορικής έξω από τα εθνικά σύνορα. Σήμερα, ο ΣΕΠΒΕ καλείται να παίξει ένα σημαντικό και ουσιαστικό ρόλο, εν όψει της μετάβασης της παγκόσμιας κοινότητας στο περιβάλλον της ψηφιακής οικονομίας. Ο ΣΕΠΒΕ αναλαμβάνει καινοτομίες που θα προάγουν το ρόλο των εταιριών-μελών του σε συμμέτοχους στις εξελίξεις της Κοινωνίας της Πληροφορίας στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης. Ο ΣΕΠΒΕ αναγνωρίζει ότι το υψηλό επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας και η δυναμική εξωστρέφεια των επιχειρήσεων πληροφορικής μπορούν να μετατρέψουν τον τομέα των Τεχνολογιών, της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών σε έναν από τους βασικούς τομείς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, δημιουργώντας ταυτόχρονα τις προϋποθέσεις ώστε η Ελλάδα να αποτελέσει ένα

κέντρο καινοτομίας για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της Ανατολικής Ευρώπης. Οι επιχειρήσεις ΤΠΕ στην χώρα μας μπορούν να αποτελέσουν πυρήνες καινοτομίας και εξαγόμενης τεχνογνωσίας. Η ώριμη αγορά ΤΠΕ και ο υψηλός βαθμός εξοικείωσης του πληθυσμού της χώρας με τεχνολογίες πληροφορικής επιτρέπουν την προώθηση προγραμμάτων έρευνας και τεχνολογίας με στόχο την τεχνολογική πρωτοπορία σε διεθνές επίπεδο. Ο κλάδος των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) μπορεί να αναδειχθεί σε έναν από τους βασικούς κλάδους οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης για την Ελλάδα καθώς διευρύνεται συνεχώς η χρήση των ΤΠΕ σε όλους τους τομείς της καθημερινής ζωής, στις επιχειρηματικές λειτουργίες και στη Δημόσια Διοίκηση. Τα προγράμματα έρευνας και τεχνολογίας αποτελούν ένα σημαντικότατο εργαλείο για τις επιχειρήσεις των ΤΠΕ ώστε να δημιουργήσουν καινοτόμα προϊόντα, ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές. 2 ΣΕΠΒΕ & ΓΓΕΤ Στη συνέχεια παρατίθενται επισημάνσεις / προτάσεις των μελών του ΣΕΠΒΕ, όπως προκύπτουν από τη μέχρι σήμερα εμπειρία αυτών από την υλοποίηση συγχρηματοδοτούμενων έργων αρμοδιότητας της ΓΓΕΤ. Οι επισημάνσεις / προτάσεις ομαδοποιούνται στις παρακάτω κατηγορίες: Α. Σχεδιασμός προγραμμάτων Ε & Α (2.1) Β. Αξιοποίηση αποτελεσμάτων αξιολόγηση προστιθέμενης αξίας των έργων (2.2) Γ. Διαχείριση παρακολούθηση συγχρηματοδοτούμενων έργων (2.3) Δ. Συνεργασία / επικοινωνία ΣΕΠΒΕ-ΓΓΕΤ (2.4) 2.1 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ Ε & Α Οι επισημάνσεις μας ως προς τον σχεδιασμό των προγραμμάτων Ε&Α είναι οι κάτωθι: 1. Υποστήριξη Προγραμμάτων Έρευνας και Ανάπτυξης για τις εταιρίες ΤΠΕ για τη δημιουργία καινοτόμων υπηρεσιών και προϊόντων με στόχο την αναβάθμιση της 2

θέσης της χώρας στην τεχνολογική πρωτοπορία. Μέσω της ενίσχυσης της έρευνας και της ανάπτυξης νέων καινοτόμων προϊόντων αυξάνεται η εξωστρέφεια των επιχειρήσεων, δημιουργούνται νέες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης και αναστρέφεται το κλίμα της φυγής των νέων επιστημόνων (braindrain) στο εξωτερικό. 2. Προώθηση συνεργιών μεταξύ δημοσίου - επιχειρήσεων ΤΠΕ ακαδημαϊκών ιδρυμάτων / ερευνητικών ινστιτούτων με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών. 3. Τα θεματικά αντικείμενα των προσκλήσεων προτείνεται να καλύπτουν τις ερευνητικές ανάγκες των επιχειρήσεων και αυτά να διατυπώνονται και να επεξηγούνται με σαφήνεια, ώστε να διευκολύνονται οι επιχειρήσεις στη διατύπωση των ερευνητικών προτάσεων. Προτείνεται, η ενσωμάτωση στα κείμενα των προσκλήσεων αναλυτικών παραδειγμάτων ή επιπλέον ανάλυση των θεματικών αντικειμένων σύμφωνα με την πρακτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (workprogramme). 4. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να συνεχίσει η τρέχουσα κινητικότητα προσκλήσεων νέων ερευνητικών έργων που θα περιλαμβάνονται στην προγραμματική περίοδο 2014-2020, το ταχύτερο δυνατό. Έτσι, θα επιτευχθεί να αποφευχθεί το «κενό» διάστημα ανάμεσα στις προγραμματικές περιόδους, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν. Τέλος, προτείνουμε να συμμετέχει ο ΣΕΠΒΕ, σε όλες τις φάσεις σχεδιασμού των προσκλήσεων των ερευνητικών προγραμμάτων, ώστε να βελτιστοποιηθεί το όφελος και να μεγιστοποιηθεί η συμμετοχή των επιχειρήσεων του κλάδου της πληροφορικής. Στόχος η ενίσχυση της Έρευνας στις επιχειρήσεις του κλάδου πληροφορικής, ενός κλάδου της οικονομίας ιδιαίτερα υψηλής δυναμικής. 2.2 ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΓΩΝ Οι επισημάνσεις μας ως προς την Αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των έργων και την Αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας τους είναι οι κάτωθι: 3

1. Δυνατότητα επαναπροσδιορισμού τελικού προσδοκώμενου αποτελέσματος ώστε να μεγιστοποιείται η δυνατότητα εμπορικής εκμετάλλευσης και το όφελος του ερευνητικού αποτελέσματος. 2. Περιοδικός έλεγχος των αποτελεσμάτων (Follow-up) των έργων. Μετά την ολοκλήρωση των έργων να επανεξετάζεται η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων, η αξιοποίηση του νέου προϊόντος, η διατήρηση των θέσεων εργασίας. Το σύστημα πρέπει να αποκτήσει «μνήμη», η συνέπεια και η αποτελεσματικότητα πρέπει να επιβραβεύονται. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να γίνει αυτό, από μια τιμητική διάκριση, μέχρι επέκταση χρηματοδότησης του έργου κλπ. 3. «Μοριοδότηση» του Φορέα ανάλογα με το βαθμό αξιοποίησης των αποτελεσμάτων και την προστιθέμενη αξία του παραχθέντος προϊόντος. Τα στοιχεία της «μοριοδότησης» να αξιοποιούνται σε μελλοντική χρηματοδότηση και αυτή να είναι ανάλογη της προστιθέμενης αξίας των έργων που ολοκλήρωσε ο τελικός δικαιούχος. 2.3 ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ Οι επισημάνσεις μας ως προς τη διαχείριση παρακολούθηση των συγχρηματοδοτούμενων έργων είναι οι κάτωθι: 1. Η παρακολούθηση του οικονομικού αντικειμένου των έργων θα μπορούσε να απλοποιηθεί και να μειωθεί ο όγκος των παραστατικών και να είναι πιο κοντά στα πρότυπα του FP7 (Horizon 2020). Θετικές ήταν οι απλοποιήσεις που έγιναν αρχές του 2013 (μεταξύ άλλων η αντικατάσταση των ετήσιων εκθέσεων προόδου με μία μόνο ενδιάμεση). 2. Ήταν πολύ θετικό που δημιουργήθηκε ενιαίος οδηγός σε κάποια από τα ερευνητικά έργα. Προτάσεις ΣΕΠΒΕ: Δημιουργία ενιαίου οδηγού για όλα τα ερευνητικά: Προτείνουμε για όλα ή για τα περισσότερα από τα ερευνητικά(που έχουν παραπλήσια χαρακτηριστικά) να έχουν ένα κοινό οδηγό και σε περίπτωση που ισχύουν κάποιες εξαιρέσεις για ένα από τα ερευνητικά, να αναφέρονται ως εξαιρέσεις σε κάποιο 4

παράρτημα. Διευκρινίσεις πάνω στον ενιαίο οδηγό (και τα αντίστοιχα παραρτήματα με τις εξαιρέσεις του κάθε ερευνητικού) θα μπορούσαν να αναρτώνται στο site της ΓΓΕΤ και να υποχρεούνται οι φορείς να τις ελέγχουν. Με αυτό τον τρόπο θα μειώνονταν σημαντικά οι πόροι που αφιερώνονται, με δεδομένο ότι οι διευκρινίσεις που δίνονται σε έναν φορέα θα συμπεριλαμβάνονταν ως λύση στον οδηγό και στη συνέχεια δεν θα χρειαζόταν να επανυποβάλλουν το ίδιο ερώτημα και άλλοι φορείς. Δημιουργία call center: Εφόσον οι οδηγοί των ερευνητικών θα είναι κοινοί (στο μεγαλύτερο έστω βαθμό), θα μπορούσε να υπάρχει ένα τηλεφωνικό κέντρο, το οποίο θα απαντούσε στα περισσότερα από τα ερωτήματα των υπευθύνων όλων των ερευνητικών έργων (και να μην απευθύνεται ο συντονιστής στον αντίστοιχο συντονιστή). Με αυτό τον τρόπο: α) Δεν θα είχαν οι χειριστές των έργων συνεχείς διακοπές στο κυρίως έργο τους, β) Θα προσφέρονταν καλύτερες υπηρεσίες προς τους ερευνητικούς φορείς, αφού θα υπήρχε πάντα κάποιος διαθέσιμος στο τηλεφωνικό κέντρο, γ) Θα υπήρχε μεγαλύτερη εξειδίκευση, με δεδομένο ότι τα συγκεκριμένα άτομα θα ασχολούνταν μόνο με το συγκεκριμένο αντικείμενο. 3. Προτείνεται η υιοθέτηση πρακτικών και πλαισίου διαχείρισης και παρακολούθησης των έργων σύμφωνα με τις πρακτικές που ακολουθεί η Ε.Ε, οι οποίες είναι πιο ευέλικτες και επιτρέπουν στην επιχείρηση να αφοσιωθεί κυρίως στο ερευνητικό αντικείμενο και δευτερευόντως στο διαχειριστικό. Προτάσεις ΣΕΠΒΕ: Να μην υπάρχει περιορισμός ως προς τους συμμετέχοντες στο ερευνητικό έργο (π.χ. ομόρρυθμα μέλη των Ο.Ε., μέλη Δ.Σ.). Αναλυτική περιγραφή της διευκρίνισης της ΓΓΕΤ παρουσιάζεται στο Παράρτημα Α. Σε περίπτωση που ένας εταίρος ενός ερευνητικού δεν έχει απορροφήσει το ποσοστό της προκαταβολής που έχει λάβει (το οποίο ορίζεται ότι απαιτείται για την πιστοποίηση), αυτό να μην εμποδίζει τον ενδιάμεσο έλεγχο και να μπορεί να πιστοποιηθούν οι υπόλοιποι φορείς του έργου (σε αντίθεση με τις τρέχουσες οδηγίες με τις οποίες δεν μπορεί να πιστοποιηθεί κανένας φορέας). Ο έλεγχος και η έγκριση των αλλαγών των μελών της ομάδας έργου να είναι ουσιαστικός και όχι τυπικός. Για παράδειγμα, με την τρέχουσα κατάσταση 5

ελέγχεται αν είναι ακριβώς η ίδια ειδικότητα μεταξύ των δύο ατόμων και όχι αν μπορεί να υλοποιηθεί επί της ουσίας το έργο από το νέο άτομο. Προτείνουμε να υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία στην κάλυψη εξόδων προσωπικού από μισθωτούς ή/και ελεύθερους επαγγελματίες. Με την τρέχουσα κατάσταση δεν μπορούν να μεταφερθούν έξοδα μεταξύ των δύο κατηγοριών (εκτός από το τυπικό 20% αλλαγής μεταξύ κατηγοριών εξόδων). Κάποιες φορές γίνονται χρεώσεις σε κάποιες Ενότητες Εργασίας εκτός του χρονικού διαστήματος της Ενότητας Εργασίας (για διάφορους λόγους). Με την τρέχουσα κατάσταση οι χρεώσεις αυτές απορρίπτονται. Προτείνεται ότι αν υπάρχει ικανοποιητική αιτιολόγηση της χρονικής στιγμής της κάθε δαπάνης να μην απορρίπτονται (εναλλακτικά, θα μπορούσε να μην γίνεται καθόλου ο συγκεκριμένος έλεγχος). 4. Σχετικά με τις εγγυητικές προκαταβολής, το γεγονός ότι οι τράπεζες εκδίδουν εγγυητικές μόνο με δεσμευμένη κατάθεση ποσού 110% ουσιαστικά ακυρώνει τις προκαταβολές. Επιπλέον, οι χρόνοι που μεσολαβούν από την κατάθεση της εγγυητικής μέχρι την λήψη της προκαταβολής είναι ιδιαίτερα μεγάλοι, γεγονός που προκαλεί δυσλειτουργίες ρευστότητας στις επιχειρήσεις, Σε σχέση με τις εγγυητικές καλής εκτέλεσης αυτές θα μπορούσαν να είχαν επιστραφεί προς τους φορείς/τελικούς δικαιούχους από όλους τους χειριστές (κάτι που δεν έχει συμβεί). Πρόταση ΣΕΠΒΕ: Θα μπορούσε να υπάρχει ένα μικρότερο ποσοστό προκαταβολής χωρίς εγγυητική (π.χ. 30%) και ένα επιπλέον ποσοστό (μέχρι 60%) με την προσθήκη εγγυητικής ή/και να επιταχυνθούν οι χρόνοι πληρωμής της προκαταβολής από την Υπηρεσία προς την επιχείρηση. Με αυτό τον τρόπο θα υποστηρίζονταν οικονομικά οι τελικοί δικαιούχοι. 5. Προτείνεται να γίνει προσπάθεια μείωσης του χρόνου α) μεταξύ υποβολής αξιολόγησης & έναρξης έργων, β) απόκρισης στα αιτήματα των ερευνητικών φορέων, γ) ελέγχων & καταβολής δόσεων. Η ταχύτητα αυτή θα βοηθούσε σε ανάλογη αποτελεσματικότητα των ερευνητικών φορέων. Πρόταση ΣΕΠΒΕ: Θα μπορούσε να μειωθεί ο αριθμός των αιτημάτων για τα οποία απαιτείται η υπογραφή του Γενικού Γραμματέα (εφόσον είναι συμβατό το αίτημα με τον 6

οδηγό, ίσως θα επαρκούσε η υπογραφή του χειριστή του προγράμματος και του υπευθύνου του προγράμματος). 6. Απόσβεση του εξοπλισμού Η/Υ και λογισμικού, και ειδικότερα όταν αυτός αποκτάται με χρηματοδότηση από ερευνητικά έργα, σύμφωνα με τις πρόσφατες αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία που ισχύουν για τις επιχειρήσεις από 1/1/2013, η απόσβεση του εξοπλισμού Η/Υ και λογισμικού πρέπει να διενεργείται με συντελεστή 20%. (http://www.taxheaven.gr/laws/law/index/law/7#load_article_229, άρθρο 31, παράγραφος στ), υποπαράγραφοςγ)). Πρόσφατα προστέθηκε στον ίδιο νόμο η υποπαράγραφος θ) με ειδική ρύθμιση για την απόσβεση εξοπλισμού που αποκτάται από τα Πανεπιστήμια στα πλαίσια της εκτέλεσης ερευνητικών έργων "θ) Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, καθώς και οι δημόσιοι ερευνητικοί και τεχνολογικοί φορείς της χώρας διενεργούν το σύνολο των αποσβέσεων επί του εξοπλισμού, των οργάνων και των λοιπών παγίων στοιχείων, που αποκτώνται και χρησιμοποιούνται για την επιδίωξη εκπλήρωσης του σκοπού τους, με τη σταθερή μέθοδο απόσβεσης και εντός τριών ετών από την απόκτησή τους ή εφόσον αποκτώνται για την υλοποίηση χρηματοδοτούμενου από δημόσιους ή κοινοτικούς πόρους ερευνητικού έργου συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας αποσβένονται κατά τη διάρκεια υλοποίησης του ερευνητικού έργου και μέχρι τη λήξη αυτού."δεν υπάρχει όμως πουθενά αναφορά στις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στα ερευνητικά έργα. Πρόταση ΣΕΠΒΕ: Θα μπορούσε να ισχύσει η απόσβεση του εξοπλισμού Η/Υ και λογισμικού που αποκτάται στα πλαίσια ερευνητικού έργου, κατά τη διάρκεια και μέχρι το τέλος του ερευνητικού έργου και για τις επιχειρήσεις όπως αυτή ισχύει σήμερα για τα Πανεπιστήμια και τα Ερευνητικά Ινστιτούτα. Δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι το προσωπικό της ΓΓΕΤ κάνει την καλύτερη δυνατή προσπάθεια για την υποστήριξη των ερευνητικών έργων, έτσι ώστε να έχει επιτευχθεί μία πολύ αποτελεσματική συνεργασία με τους ερευνητικούς φορείς. 7

2.4 ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ / ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΕΠΒΕ-ΓΓΕΤ Δημιουργία ενός διαύλου συνεχούς επικοινωνίας και έγκαιρης ενημέρωσης,μεταξύ ΓΓΕΤ και ΣΕΠΒΕ, με στόχο την ενημέρωση και κινητοποίηση των μελών μας σχετικά με τις νέες και τις επικείμενες προσκλήσεις. 8

3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ 2011 - Αμοιβές μετόχων/ εταίρων εταιρειών Σύμφωνα με το Οδηγό Εφαρμογής «Οι μέτοχοι εταιρειών δικαιούνται αμοιβής προσκομίζοντας το αποδεικτικό είσπραξης ποσού εκτός κερδών, την αντίστοιχη λογιστική καταχώριση καθώς και αντίγραφο της φορολογικής δήλωσης όπου δηλώθηκε η είσπραξη αυτή». Επεξηγήσεις: Στην περίπτωση που στην υποβληθείσα πρόταση οι μέτοχοι/ εταίροι είχαν συμπεριληφθεί στις δαπάνες υφιστάμενου προσωπικού με μισθωτή σχέση : 1. Οι μέτοχοι των Α.Ε. και Α.Β.Ε.Ε. αν είναι μισθωτοί παραμένουν στην κατηγορία, διαφορετικά μεταφέρονται στις «δαπάνες έρευνας επί συμβάσει από φυσικά πρόσωπα»: απαραίτητη προϋπόθεση να έχει ληφθεί σχετική απόφαση Δ.Σ. ή γενικής συνέλευσης, όπου θα καθορίζονται όνομα συμμετέχοντα, έργο, χρονική διάρκεια, αμοιβή και παραδοτέα καθώς και σύμβαση κατατεθειμένη στην εφορία, και Α.Π.Υ. ή απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης (μέχρι 5.000 ετησίως). 2. Οι εταίροι των Ε.Π.Ε., πλην του διαχειριστή, μεταφέρονται στις δαπάνες έρευνας επί συμβάσει από φυσικά πρόσωπα : απαραίτητη προϋπόθεση να έχει ληφθεί σχετική απόφαση γενικής συνέλευσης ή του διαχειριστή όπου θα καθορίζεται (όνομα συμμετέχοντα, έργο, χρονική διάρκεια, αμοιβή και παραδοτέα) καθώς και σύμβαση κατατεθειμένη στην εφορία. Ο διαχειριστής της Ε.Π.Ε. δεν μπορεί να συμπεριληφθεί ούτε στους μισθωτούς, ούτε να μεταφερθεί στους επί συμβάσει και Α.Π.Υ. ή απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης (μέχρι 5.000 ετησίως) 3. Τα ομόρρυθμα μέλη των Ο.Ε. και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με Ατομική Επιχείρηση δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε καμία κατηγορία. Στην περίπτωση που στην υποβληθείσα πρόταση οι μέτοχοι/εταίροι είχαν συμπεριληφθεί στις "δαπάνες έρευνας επί συμβάσει από φυσικά πρόσωπα : 4. Οι μέτοχοι των Α.Ε. και Α.Β.Ε.Ε. και οι εταίροι των Ε.Π.Ε. παραμένουν στην κατηγορία "δαπάνες έρευνας επί συμβάσει από φυσικά πρόσωπα αλλά προσκομίζουν την σχετική απόφαση, σύμβαση και Α.Π.Υ. ή απόδειξη επαγγελματικής δαπάνης. 5. Τα ομόρρυθμα μέλη των Ο.Ε. και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με Ατομική Επιχείρηση δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε καμία κατηγορία. 9

Ως γενική σύσταση: Όταν δεν είναι σαφές σε ποια κατηγορία δαπανών μπορούν να ενταχθούν οι μέτοχοι/ εταίροι, οι Επιχειρήσεις προτρέπονται να αντικαθιστούν στο ΤΠΕ τους μετόχους/ εταίρους με νέες προσλήψεις. Υπενθυμίζεται ότι τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι των εταιρειών δεν δικαιούνται αμοιβής. ΠΑΒΕΤ 2013 Δαπάνες προσωπικού Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι των εταιρειών δεν δικαιούνται αμοιβής. 10

Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής Βορείου Ελλάδος Β.Ε.Π.Ε Τεχνόπολης Θεσσαλονίκης, Κτίριο Γ2 ΤΚ 55510 Πυλαία Θεσσαλονίκης Τ.Θ 60526, ΤΚ 57001, Θέρμη - Θεσσαλονίκη Τηλ: 2310365130, Fax: 2310365133 Twitter: @Sepve, Web site: www.sepve.org.gr Email: sepve@sepve.org.gr 11