Το ε»» του Συλλόγου Αμερκανών Ββλοθηκονόμων 8 Σκάγο, Ιούλος 2000 w i ΜΑΡΙΑ ΤΣΕΡΩΝΗ gg Το ετήσο Συνέδρο του Συλλόγου Αμερκανών Ββλοθηκονόμων, αποτελεί μα από τς κορυαίες εκδηλώσες του συλλόγου κα δίνε την ευκαρία γα ανταλλαγή απόψε ων γΰρω από τς εξελίξες κα τα προβλήμα τα των ββλοθηκών. Είνα ένα γεγονός το οποίο συγκεντρώνε μεγάλο ενδαέρον όχ μόνο εξ' ατίας του προσλούς αντκεμένου δηλ. του ββλίου κα των ανθρώπων που ερ γάζοντα γ' αυτό αλλά κα γα τα εντυπωσα κά νούμερα που χαρακτηρίζουν το Συνέδρο: 25.000 σύνεδρο, 1.350 εκθεσακά περίπτε ρα, περίπου 2.500 εκδηλώσες κα πλήθος από ξεναγήσες γα τη γνωρμία με τη μεγα λούπολη που συνήθως λοξενεί το Συνέ δρο. Έ ν α πραγματκά μεγάλο εγχείρημα από άποψη σχεδασμού κα οργάνωσης. Το σύνθημα του Συνεδρίου 2000 ήταν: " Ββλοθήκες χτίζουν ανθρώπνες κονό τητες." Κονό μήνυμα μέσα από το σύνολο των εκδηλώσεων του Συνεδρίου: "η ββλο θήκη αποτελείτο κεντρκό κύτταρο από το ο ποίο η κονότητα αντλεί γνώσες κα πληρο ορίες." Χαρακτηρστκό του ενδαέρο ντος της κονής γνώμης γα το Συνέδρο κα τς εργασίες του, ήταν το γεγονός ότ αυτό τελούσε υπό την αγίδα του Δημάρχου, ο ο ποίος κα όρσε την εβδομάδα 6 έως 12 Ιου λίου 2000, σαν "μέρες αερωμένες στο Συν έδρο των Αμερκανών Ββλοθηκονόμων κα το έργο τους." Γα τς ανάγκες του Συνεδρίου χρησ μοποήθηκαν αίθουσες σε μεγάλα ξενοδο χεία της πόλης κα ο εκθέσες λοξενήθη- Β Ι Β Λ Ι Θ Η Κ Ε Σ καν στο μεγάλο εκθεσακό κέντρο του Σκά γο Μακόομκ. Πεοίπου 1.400 εκδοτκοί οίκο κα εταρείες ββλοθηκονομκών προϊόντων έλαβαν μέρος εκθέτοντας τα προϊόντα τους: Αρχτεκτονκή ββλοθηκών, εδκά έππλα κα ράα, οπτκοακουστκό υλκό, λογσμ κά συστήματα κα ό,τ πο τελευταίο γα τον ηλεκτρονκό εξοπλσμό μας ββλοθήκης. Έ ν α υπόδεγμα εμπορκής έκθεσης με πολ λές κα ποκίλες προεκτάσες. Παντού έβλε πε κανείς την ανταγωνστηκότητα αλλά κα τη συνεργασία των δαόρων παραγόντων ό πως ββλοθήκες, εκδότες πανεπστήμα, αρχτέκτονες, κατασκευαστές κα ββλοθη κονόμο. Με βάση την αντίληψη ότ ο πλέον πα ραδοσακός κα οκείος χώρος γα το ββλίο είνα ο ββλοθήκες, ότ ο ββλοθήκες είνα εκείνες που συνδέουν τα ββλία κα την πλη ροορία με τους αναγνώστες κα με το βλέμ μα προς το "ηλεκτρονκό μέλλον," ο Σύλ λογος Αμερκανών Ββλοθηκονόμων ετοί μασε ένα συνέδρο το οποίο κάλυπτε μεγάλο εύρος θεμάτων κα, είχε, εν πάσε περπτώ σε, κάτ ενδαέρον γα τον καθένα. Η ανησυχία γα το μέλλον των ββλο θηκών κα τα ερωτηματκά γύρω από τον τρόπο που η τεχνολογία θα επηρεάσε τον κόσμο του ββλίου κα τους αναγνώστες πλα νόταν παντού. Όπως συμβαίνε με κάθε αλ λαγή κα καθετί κανούργο ο απόψες εκτείνοντα από την πο ασόδοξη έως την πο αρνητκή. ρόλος των ββλοθηκονόμων γίνετα ακόμη πο ουσαστκός, ε' όσον Α Η Ρ Ρ Η Σ Η Τ Ε Υ Χ Σ ft " ^.''V. Μ i l>..,,. w> # ψ...ν, 14 C)
gras". Ββλοθήκες κα προγράμμα τα επμόρωσης ενηλίκων. Προγράμ ματα που "χτίζουν κονότητες", ενώνο ντας τους ανθρώπους με δέες κα πλη ροορίες αλλά κα μεταξύ τους. εκείνο θα πρέπε να αντληθούν τς δυνατότητες που παρέχε η τεχνολογία στη λετουργία των ββλοθηκών κα να κάνουν την καλύτερη δυνατή χρήση, πάντοτε με γνώμονα την καλητερη εξυπηρέτηση των αναγνωστών. Πώς θα είνα αλήθεα ο ββλοθήκες τον 21ο αώνα; Πώς πρέπε ο ββλοθήκες να προσαρμοστούν στον κόσμο του Τντερνετ; Θα προσπαθήσω σύντομα να σας "ξε ναγήσω" στο Συνέδρο κα να σας παρουσά σω μερκές από τς πο σημαντκές ανακο νώσες (συνεδρίες) κα θέματα τα οποία συ ζητήθηκαν. Πολύ ενδαέροντα επίσης ήταν τα προ-συνεδρακά προγράμματα, που είχαν το χαρακτήρα σεμναρίων γα επαγγελματίες ββλοθηκονόμους. Χαρακτηρστκά αναέ ρω τα εξής: 1. "Library nstruction on the Web". Μαθήματα σχετκά με την αποτελε σματκή χρήση της ββλοθήκης κα των πηγών της μέσω του δαδκτύου.. 6. "Στρατηγκός Προγραμματσμός": Τ μπορεί να κάνε ο Σύλλογος Αμερκα νών Ββλοθηκονόμων γα να υποστη ρίξε τς ββλοθήκες στην προσπάθεα τους να πλησάσουν τους ανθρώπους ο οποίο, γα δάορους λόγους, βρί σκοντα μακρά από τς ββλοθήκες κα δεν έχουν μάθε να τς χρησμο ποούν. 7. "Εξοκείωση με την Ποίηση". Εδκά προγράμματα γα τη δάδοση της ποίη σης μεταξύ των αναγνωστών. 8. "Θησαυροί στα ράα - εκδόσες 1830-110". Πώς πρέπε να χερίζο ντα ο ββλοθήκες τς εκδόσες τς λε γόμενες "ediu rare" ο οποίες είνα μετρίως σπάνες κα εξακολουθούν να δανείζοντα στους ερευνητές. Τ μέτρα συντήρησης πρέπε να υοθετηθούν κα με ποα κρτήρα. 2. "Legislative Advocacy: Key Roles for Today's Acadeic Librarians". ρό λος των ββλοθηκονόμων των πανεπ στημακών ββλοθηκών στην κατάρτηση κα υποστήρξη νομοσχεδίων που αορούν στην ανωτάτη παδεία κα στη λετουργία των ακαδημαϊκών β βλοθηκών.. "Sall - Scale Research Methods for on-the-job proble solving". Πολύ χρήσμο σεμνάρο πάνω σε θέματα έρευνας. Πώς δατυπώνουμε κα ανα λύουμε το θέμα που θέλουμε να ερευ νήσουμε κα ποες είνα ο βασκές μέ θοδο που πρέπε να ακολουθήσουμε. 3. ALA nternational Relations Round Table - "The State of Aerican Librarianship". Η Αμερκανκή Ββλοθηκο νομία σήμερα: α) Εκπαδευτκά προγράμματα από α πόσταση. β) Χρηματοδότηση ββλοθηκών. γ) Ηλεκτρονκά περοδκά. δ) Ηλεκτρονκά ββλία. ε) Σχέσες συνεργασίας. στ) "Έξυπνα" κτίρα ββλοθηκών. 10. "Metadata: Libraries and the W e b Retooling AACR and MARC21 for Cataloging in the 21st Century". Απευθυνόμενο κυρίως στους καταλογογράους, το πρόγραμμα αυτό, έδω σε τον οοσμό του Metadata, έναν κα νούργο όρο ο οποίος χρησμοποείτα στην καταλογογράηση με την έννοα ότ αορά στην καταλογογράηση των ηλεκτρονκών πηγών πληροόρησης. Δεν έχε την πληρότητα της "κλασ σκής" περγραής αλλά ενδαέρε πολλούς χώρους εκτός ββλοθηκών 4. "Learning to Lead". Τρες συνεδρίες στρογγυλής τραπέζης πάνω σε θέματα ηγεσίας κα καλλέργεας ηγετκών στελεχών στο χώρο των ββλοθηκών. 5. "Libraries and Adult Literacy Pro- Π Λ Η Ρ Ρ 11 Σ Η \^J HJ χβ :>< 1 ν«-/ Μ Χ?
2) "Evaluating the Outsourcing of Tech nical Services". Γα λόγους οκονομίας, πολλές ββλοθήκες αναθέτουν μέρος των εργασών τους σε εταρείες εκτός ββλοθήκης, με εδκές συμβάσες. Πόσο έχε πετύχε αυτή η μέθοδος κα πώς ο ββλοθήκες αξολογούν αυτές τς υπηρεσίες. όπως Μουσεία, εμπορκούς κα κυ βερνητκούς οργανσμούς ο οποίο έ χουν αναπτύξε μεγάλες δραστηρότη τες στο Δαδίκτυο κα χρεάζοντα να εντοπίσουν πληροορίες γα την καταλογογράηση του υλκού το οποίο τους ενδαέρε. Αλλά το σημερνό Metadata είνα το γνωστό μας Catalo ging ββλίων, εντύπων κα άλλου υλ κού με αναλυτκή περγραή κα όλα τα στοχεία της καταλογογράησης βάσε δεθνών κανόνων. Τώρα, ο κα νόνες αυτοί θα αναθεωρηθούν γα να συμπερλάβουν κα το ηλεκτρονκό υλκό που ο ββλοθήκες θα προσθέ σουν στον κατάλογο τους γα την πλη ρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών. Έγνε ευρεία συζήτηση σχετκά με τα etadata standards που θα υοθετη θούν. : ' 0 3) "Making Connections: Designing Ac cessible Web Pages and Low - Cost / No - Cost Options for ncreasing Workstation Accessibility for People with Disabilities". σχεδασμός στοσελίδας εδκά γα χρήστες με εδκές ανάγκες. Τ μέρμνα λαμβάνουν ο β βλοθήκες γα τους αναγνώστες με προβλήματα όρασης ή ακοής κα άλ λες εδκές ανάγκες.! 4) "Consuer Health Resources for the Aging Audience". Με την αύξηση της ηλκίας του πληθυσμού, ο ββλοθήκες αναλαμβάνουν όλο κα περσσότερο το έργο της ενημέρωσης των αναγνω στών της τρίτης ηλκίας, πάνω σε δά ορα θέματα σχετκά με την υγεία κα την ατρκή περίθαλψη. 11."Digital Libraries and Digital ag ing: The Big Picture". To νόημα κα η πολτσμκή απήχηση των ψηακών ββλοθηκών. Πόσο επηρεάζε την έρευνα η παροχή ψηακών εκόνων. Πώς θα ενσωματωθούν ο ψηακές εκόνες μέσα στον ηλεκτρονκό κατά λογο της ββλοθήκης. Πώς θα εξα σαλίσουμε τη δατήρηση τους στο μέλλον. «ϊ 5) "European nitiatives in Library Co operation and Technology". Η συζήτη ση επκεντρώθηκε στς πρωτοβουλίες των ββλοθηκών της Ευρωπαϊκής Έ νωσης γα συνεργασία κα προώθηση των νέων τεχνολογών γα την επστη μονκή έρευνα. Η Γερμανία είνα πρω τοπόρος στς πρωτοβουλίες αυτές κα εδκότερα στα δίκτυα ββλοθηκών. Η παρουσίαση έγνε από το Ινσττούτο Goethe του Σκάγο. Στην επίσημη έναρξη του Συνεδρίου κύρος ομλητής ήταν ο εκωνητής του ρα δοώνου κα συγγραέας Studs Terkel, γνωστός κυρίως γα τς πολλές κα ενδαέ ρουσες συνεντεύξες του με ανθρώπους των τεχνών κα των γραμμάτων (αναορά στην ομλία του). Από τς εκατοντάδες συνεδρίες, ανα έρω μερκές ο οποίες είχαν "οκουμενκό" ενδαέρον: «ft ϊ -.. -..-:χ:;.ν : 6) "Practical Solutions for Libraries" Open - Source Software". Κανούργο λογσμκό του οποίου ο κώδκας είνα ανοχτός σε όλους κα μπορεί να τρο ποποηθεί. Χρησμοποείτα ήδη από πολλές ββλοθήκες, από δάορα τμή ματα όπως Δανεσμού κα Πληροό ρησης. Η συνεδρία αυτή παρουσίασε τα πλεονεκτήματα της "συνεργασίας" 1) "The Ties that Bind and the Links that Set us Free". Συζήτηση γα τον κανούργο ρόλο των ββλοθηκονό μων στο ψηακό περβάλλον: δηλ. το ρόλο του πλοηγού, του μεσολαβητή, του ανχνευτή κα του καθοδηγητή. c Β... «:::::, Β,. : ; Β Ι Β Λ Ι Θ Η Κ Ε Σ ν Ι Jf ^^ J \^β ^ J\^ \β l^ 6ff ν^ )
12) "Meeting the Needs of Senior Citi zens". Συζήτηση γα το πώς ο ββλο θήκες μπορούν να βοηθήσουν κα να ενθαρρύνουν τους χρήστες της τρίτης ηλκίας. αυτής μεταξύ τμημάτων της ββλοθή κης. 7) "Award - Winning Library Proo tional Capaigns". To πρόγραμμα αυ τό παρουσάστηκε από δυο καταξω μένους ββλοθηκονόμους με πολλές πρόσατες εμπερίες σχετκά με τη δαήμση κα πώς μπορεί μα ββλο θήκη να κάνε σωστή κα αποτελεσμα τκή χρήση των μεθόδων ο οποίες χρησμοποούντα στη δαήμση. 13) "nstruction for First Year Stu dents". Ποα είνα η καλύτερη μέθο δος γα να γνωρστεί ο πρωτοετής ο τητής με τη Ββλοθήκη κα όλες τς υπηρεσίες που εκείνη τους προσέρε; Η συζήτηση επκεντρώθηκε στς ανά γκες των οτητών κα στς δυνατότη τες της ββλοθήκης να ανταποκρθεί σ' αυτές. 8) "Counity nforation Services (CS) Change Lives: A Look at CS on the Web". Πώς ο ββλοθήκες βοη θούν την κονότητα να έχε δαρκή εν ημέρωση κα τους αναγνώστες να ασθάνοντα ενεργά μέλη της. Το δαδίκτυο έχε δώσε τη δυνατότητα αυτή στς ββλοθήκες κα έτσ ο πολίτες αποκτούν μεγαλύτερο ενδαέρον γα τα κονά. 14)"Managing Preservation Technolo gies for the New Century". Μέθοδο συντήρησης κα προβλήματα γα τς β βλοθήκες που δημουργεί η νέα ψη ακή τεχνολογία. Τρείς εμπερογνώ μονες συζήτησαν γα το παρελθόν, το παρόν κα το μέλλον της τεχνολογίας της συντήρησης. ββλοθήκες ο ο ποίες συντηρούν το υλκό τους έχουν σαή πολτκή κα κανόνες συντήρη σης. Το μκροίλμ εξακολουθεί να εί να το πλέον δαδεδομένο μέσο συντή ρησης κα το σκανάρσμα χρησμοπο είτα κυρίως γα σχέδα, παρττούρες κα υλλάδα. Η ψηακή τεχνολογία κερδίζε έδαος κα ήδη υπάρχουν πολλά σχετκά σεμνάρα κα επμορ ωτκά προγράμματα όπως αυτά που γίνοντα στο Πανεπστήμο Cornell. ) "The Digital Millenniu Copyright Act: Responding to the Requireents of the Act". Έ ν α πάνελ από εμπερο γνώμονες πάνω στα πνευματκά δκα ώματα συζήτησε το κανούργο νομο σχέδο κα πώς αυτό εαρμόζετα από δαόρους οργανσμούς γα θέματα ό πως: Εκπαίδευση από απόσταση, ηλε κτρονκές κρατήσες υλκού κα εκπα δευτκά προγράμματα σε ερευνητκές ββλοθήκες. 10) "Libraries Build Counity". ρό λος των ββλοθηκών στην ανάπτυξη της κονότητας τους κα στην παδεία των πολτών της περοχής τους. 15) "Technologies and Disabilities: A Practical Look at Universal Design Principles". Πώς ο ββλοθήκες προ σαρμόζουν τα προϊόντα κα τς υπηρε σίες τους έτσ ώστε να είνα προστές σε όλους. Μα ματά σε απλές, εύκολες λύσες κα "βοηθητκές τεχνολογίες". 11) "Ε-Books, E-nk, Ε-Paper: New Ap proaches to Publishing". To ηλεκτρον κό ββλίο, ο ηλεκτρονκές εκδόσες κα ο εππτώσες γα τους αναγνώστες κα τς ββλοθήκες. Γενκά ο ομλητές συμώνησαν ότ τς μεγαλύτερες εππτώσες του "ηλεκτρο νκού" ββλίου θα τς υποστεί ο χώρος των εκδόσεων. Β Ι Β ΛΙ ' "» " «- " 16) "Hand - Held Coputers: Three Perspectives". Τί είνα ο Η / Υ της πα λάμης; κα πώς θα επηρεάσουν τς υπηρεσίες των ββλοθηκών; ομλη τές αναέρθηκαν στα προβλήματα που υπάρχουν στην ανάπτυξη των ηλε- Τ Ε Υ Χ Σ 14
κτρονκών ββλίων κα των υπολογστών που θα μας επτρέπουν να τα δαβάζουμε. 17) "Reinventing the Public Library". Πώς επηρεάζετα η λετουργία των Δημοσίων Ββλοθηκών από τς νέες τεχνολογίες κα ποος θα είνα ο ρόλος τους στον εκοστό πρώτο αώνα. επσημάνσες κα τα συμπεράσματα του συνεδρίου πολλά κα χρήσμα. Το ββλίο όπως το ξέρουμε έως τώρα, όχ μόνο θα εξακολουθήσε να υπάρχε αλλά θα δεσπόζε σαν το παραδοσακό κα πλέον αγαπητό μέσο της μάθησης. Σε πολλές περπτώσες θα συνυπάρχε με την ηλεκτρονκή του μορή. Γα τα παδά θα αποτελεί πάντα την πρώτη γέυρα προς την γνώση την οποία θα εμπλουτίσε με τη σερά του κα ο ηλεκτρονκός υπολογστής. Το πό παρήγορο συμπέρασμα (κα το οποίο αγκαλάζε όλα τα επί μέρους προβλήματα) είνα η γενκή παραδοχή ότ κα το παρόν κα το μέλλον των ββλοθηκών παρουσάζετα λαμπρό κα ασόδοξο. Η τεχνολογία έοχετα να ενσχύσε το έογο της ββλοθήκης κα είνα καλοδεχούμενη. Μερκά αποθέγματα από τς ομλίες: "Η πρόσβαση στο Δαδίκτυο δέν είνα πολυτέλεα, είνα επτακτκή ανάγκη". "Από πάντοτε ο ββλοθήκες προσέεραν δωρεάν τς υπηρεσίες τους αδακρίτως σε όλους τους πολίτες". "Εάν σήμερα δεν είχαμε ββλοθήκες θα έπρεπε να τς δημουργήσουμε". "Η πρόσβαση στς νέες τεχνολογίες πρέπε να είνα ίση κα όμοα γα όλους. Αλλώς θα έχουμε κ εδώ προνομούχους κα μη προνομούχους πολίτες". " ββλοθήκες αποτελούν την υποδομή της πληροόρησης μας χώρας". " ββλοθηκονόμο προσέρουν ανθρώπνο πρόσωπο στον κυβερνοχώρο". "Σήμερα όλο ο μαθητές πρέπε να μάθουν να ζουν στο χώρο της ηλεκτρονκής πληροόρησης". // Μαρία Τσερώνη είνα ββλοθηκονόμος - σύμβουλος της Ββλοθήκης του Μεγάρου Μουσκής Αθηνών.