ΙH ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΕΙΡΑ

Ε ΔΘΝΙΚΗ ΥΟΛΗ ΓΗΜΟΙΑ ΓΙΟΙΚΗΗ ΙH ΕΚΠΑΙΔΕΤΣΙΚΗ ΕΙΡΑ ΣΜΗΜΑ ΓΔΝΙΚΗ ΓΙΟΙΚΗΗ ΣΔΛΙΚΗ ΔΡΓΑΙΑ Θέμα: ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 2006/123/ΕΚ Καπκαηζούληρ Παναγιώηηρ Επιβέπων/οςζα: Σποςδαζηήρ/ζηπια: Θεοδοζιάδη Αλεξάνδπα ΑΘΗΝΑ - 2007

ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΧΝ ΠΔΡΙΛΗΦΗ... 3 SUMMARY... 4 ΔΙΑΓΧΓΗ... 5 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΛΤΗ ΚΑΝΟΝΙΣΙΚΧΝ ΔΠΙΠΣΧΔΧΝ... 6 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: Η ΟΓΗΓΙΑ 2006/123/ΔΚ... 10 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3: ΟΙ ΑΡΥΔ ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΔΣΗΗ ΚΑΙ Η ΑΠΔΛΔΤΘΔΡΧΗ ΤΠΗΡΔΙΧΝ... 16 3.1: ΝΟΜΗΜΟΣΖΣΑ... 16 3.2 ΑΝΑΓΚΑΗΟΣΖΣΑ... 18 3.3: ΑΝΑΛΟΓΗΚΟΣΖΣΑ... 21 3.4: ΓΗΑΦΑΝΔΗΑ... 22 3.5: ΛΟΓΟΓΟΗΑ... 25 3.6: ΠΡΟΒΑΗΜΟΣΖΣΑ... 26 3.7: ΑΠΛΟΣΖΣΑ... 27 3.8: ΔΠΗΚΟΤΡΗΚΟΣΖΣΑ... 28 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4: ΓΔΝΙΚΔ ΓΙΑΣΑΞΔΙ, ΚΟΠΟ ΚΑΙ ΟΡΙΜΟΙ... 29 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 5: ΓΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΑΠΛΟΤΣΔΤΗ... 31 5.1: ΑΠΛΟΤΣΔΤΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΩΝ... 31 5.2: ΔΝΗΑΗΑ ΚΔΝΣΡΑ ΔΞΤΠΖΡΔΣΖΖ... 34 5.3: ΓΗΚΑΗΩΜΑ ΔΝΖΜΔΡΩΖ ΚΑΗ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΖ ΓΗΔΚΠΔΡΑΗΩΖ ΓΗΑΓΗΚΑΗΩΝ... 37 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 6: ΔΛΔΤΘΔΡΙΑ ΔΓΚΑΣΑΣΑΗ ΠΑΡΟΥΧΝ... 41 6.1: ΑΓΔΗΟΓΟΣΖΔΗ... 41 6.2: ΑΠΑΗΣΖΔΗ ΠΟΤ ΑΠΑΓΟΡΔΤΟΝΣΑΗ Ζ ΤΠΟΚΔΗΝΣΑΗ Δ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ... 43 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 7: ΔΛΔΤΘΔΡΗ ΚΤΚΛΟΦΟΡΙΑ ΤΠΗΡΔΙΧΝ... 46 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 8: ΠΟΙΟΣΗΣΑ ΤΠΗΡΔΙΧΝ... 48 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 9: ΓΙΟΙΚΗΣΙΚΗ ΤΝΔΡΓΑΙΑ... 51 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 10: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΓΚΛΙΗ... 54 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 11: ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ ΔΝΧΜΑΣΧΗ... 56 11.1: ΣΖΝ ΟΗΚΟΝΟΜΗΑ... 56 11.2: ΣΖΝ ΚΟΗΝΩΝΗΑ... 58 11.3: ΣΟΝ ΠΟΛΗΣΖ... 59 11.4: ΣΟ ΦΤΗΚΟ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΣΗΚΟ ΠΔΡΗΒΑΛΛΟΝ... 60 ΚΔΦΑΛΑΙΟ 12: ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ... 61 ΔΛΛΖΝΗΚΖ... 63 ΞΔΝΟΓΛΩΖ... 64 ΓΗΚΣΤΑΚΟΗ ΥΩΡΟΗ... 64 ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ... 65 2

ΠΔΡΙΛΗΦΗ Ζ εξγαζία πνπ αθνινπζεί έρεη σο αληηθείκελν ηελ αμηνιφγεζε ησλ θαλνληζηηθψλ επηπηψζεσλ ελζσκάησζεο ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ. Αξρηθά πεξηγξάθεηαη ε δηαδηθαζία Αλάιπζεο Καλνληζηηθψλ Δπηπηψζεσλ θαη γίλεηαη κηα ηζηνξηθή αλαδξνκή ηεο Οδεγίαο, θαζψο θαη κηα αλάιπζε ηεο δνκήο ηεο θαη ηνπ πεδίνπ εθαξκνγήο. ηε ζπλέρεηα ειέγρεηαη θαηά πφζν ε Οδεγία αθνινπζεί ηηο αξρέο θαιήο λνκνζέηεζεο, θαη θαηά πφζν απηέο κπνξνχλ λα δηαηεξεζνχλ θαηά ηε κεηαθνξά ηεο Οδεγίαο ζηελ ειιεληθή έλλνκε ηάμε. Αθνχ πξαγκαηνπνηείηαη θαη απηφο ν έιεγρνο, αθνινπζψληαο ηε δνκή ηεο Οδεγίαο ζε ζεκαηηθέο ελφηεηεο αλαδεηψληαη νη δηαηάμεηο πνπ ελδερνκέλσο απνηεινχλ ηξνρνπέδε θαηά ηελ ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο ιφγσ ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ δεκηνπξγνχλ. Μέζα απφ απηή ηε δηαδηθαζία εληνπίδνληαη νξηζκέλα απφ ηα θπξηφηεξα πξνβιήκαηα ηεο ειιεληθήο δεκφζηαο δηνίθεζεο θαη επηζεκαίλνληαη νη κέζνδνη πνπ πξέπεη λα αθνινπζεζνχλ γηα λα θαηαζηεί επηηπρήο ε ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο. Δπηπιένλ πξνηείλνληαη ιχζεηο θαη δνκέο κέζσ ησλ νπνίσλ κπνξεί λα επηηεπρζεί επίιπζε ησλ πξνβιεκάησλ απηψλ Σέινο γίλεηαη κηα απνηίκεζε ησλ επηπηψζεσλ ηεο δηαδηθαζίαο ελζσκάησζεο θαη ηεο ξχζκηζεο πνπ ζα πηνζεηεζεί, σο πξνο ηελ νηθνλνκία, ηελ θνηλσλία, ηνλ πνιίηε, ην θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ. ΛΔΞΔΙ ΚΛΔΙΓΙΑ Αλάιπζε Καλνληζηηθψλ Δπηπηψζεσλ, Καιχηεξε Ννκνζέηεζε, Οδεγία 2006/123/ΔΚ, ελζσκάησζε, απινχζηεπζε δηαδηθαζηψλ, πνηφηεηα ππεξεζηψλ, ππεξεζίεο, εληαία αγνξά, δηνηθεηηθή ζπλεξγαζία 3

SUMMARY The following assignment deals with the regulatory impact assessment of the incorporation of the Directive 2006/123/EC. First of all the procedure Regulatory Impact Assessment follows is described and then takes place a historical retrospection of the Directive as well as an analysis of the structure and the implementation field the Directive has. The assignment proceeds checking to what extend the Directive follows the principles for better regulation and how can those be retained having the Directive transferred in the Greek law. Following the structure of the units of the Directive, the provisions that might be an obstacle to the incorporation of the Directive because of the obligations they entail are mentioned. Through this procedure, some of the most fundamental problems of the Greek public administration are traced. Furthermore, solutions and structures through which the confrontation of these problems can be succeeded are suggested. Last but not least, an assessment of the impacts of incorporation procedure and of the regulation that is expected to be adopted is made, as far as the economy, the society, the citizens, the cultural and natural environment are concerned. 4

ΔΙΑΓΧΓΗ Σνλ Γεθέκβξην ηνπ 2006 θαη κεηά απφ κηα ζεηξά δηαπξαγκαηεχζεσλ ςεθίζηεθε απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην ε Οδεγία 2006/123/ΔΚ πνπ αθνξά ηελ απειεπζέξσζε ηεο αγνξάο ππεξεζηψλ. Ζ Οδεγία απηή ζα πξέπεη λα ελζσκαησζεί ζηελ εζληθή έλλνκε ηάμε θάζε θξάηνπο- κέινπο έσο ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2009 θαη αλακέλεηαη λα έρεη εμαηξεηηθά ζεκαληηθέο επηπηψζεηο θπξίσο ζηελ επξσπατθή νηθνλνκία, φπσο πεξηγξάθεηαη αλαιπηηθά παξαθάησ. ηελ παξνχζα εξγαζία εμεηάδεηαη ζπλνιηθά θαηά πφζν ην θείκελν ηεο Οδεγίαο ζπκκνξθψλεηαη κε ηηο αξρέο ηεο θαιήο λνκνζέηεζεο αιιά θαη ηη ππνρξεψζεηο ζπλεπάγεηαη ε ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο γηα ηελ ειιεληθή δεκφζηα δηνίθεζε. Δπηπιένλ εληνπίδνληαη ηα πξνβιήκαηα πνπ ελδέρεηαη λα πξνθχςνπλ θαηά ηελ πξνζπάζεηα ηήξεζεο ησλ ππνρξεψζεσλ πνπ επηβάιιεη ε Οδεγία γηα ηα θξάηε- κέιε. ην ζηάδην απηφ αλαθχπηνπλ ηειηθά θαη νξηζκέλεο απφ ηηο ζεκαληηθφηεξεο παζνγέλεηεο ηεο ειιεληθήο δεκφζηαο δηνίθεζεο, φπσο γηα παξάδεηγκα ε πνιπλνκία, ηα θαηλφκελα γξαθεηνθξαηίαο, ε έιιεηςε κεηξήζηκσλ ζηνηρείσλ γηα ηηο δηαδηθαζίεο θαη ηα απνηειέζκαηα πνπ αθνινπζεί θαη επηηπγράλεη αληίζηνηρα ε δεκφζηα δηνίθεζε. Σελ ίδηα ζηηγκή πξνηείλνληαη θάπνηεο ιχζεηο ψζηε λα αληηκεησπηζηνχλ εμνινθιήξνπ απηά ηα πξνβιήκαηα, πξνθεηκέλνπ λα ππάξμεη ηνπιάρηζηνλ εμαξρήο ζσζηή εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο θαη νκαιή κεηάβαζε γηα ηε λ Διιάδα ζηελ εληαία αγνξά ππεξεζηψλ. Σέινο γίλεηαη κία απνηίκεζε ησλ επηπηψζεσλ πνπ αλακέλεηαη λα έρεη ε ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο ζηελ νηθνλνκία, ηελ θνηλσλία, ηνλ πνιίηε, ην θπζηθφ θαη πνιηηηζηηθφ πεξηβάιινλ ζε επξσπατθφ αιιά θπξίσο ζε εζληθφ επίπεδν. Σν απνηέιεζκα απηήο είλαη φηη ε ξχζκηζε αλακέλεηαη λα έρεη ζεηηθά ζπλνιηθά απνηειέζκαηα γηα θάζε θξάηνο κέινο, ζπλεπψο θαη γηα ηελ Διιάδα. Γηα λα κπνξεί σζηφζν ε ηειεπηαία λα απνιακβάλεη ηα απνηειέζκαηα απηά ζα πξέπεη λα θαηνξζψζεη λα ππεξθεξάζεη ηα εκπφδηα πνπ νξζψλνληαη κπξνζηά ηεο θαη λα απνδείμεη φηη κπνξεί λα αθνινπζήζεη ηνλ ξπζκφ πνπ επηβάιιεηαη απφ ηηο επξσπατθέο εμειίμεηο. 5

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 1: ΑΝΑΛΤΗ ΚΑΝΟΝΙΣΙΚΧΝ ΔΠΙΠΣΧΔΧΝ Σν 2003 ππεγξάθε απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλνβνχιην, ην πκβνχιην ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαη ηελ Δπηηξνπή ησλ Δπξσπατθψλ Κνηλνηήησλ ε Γηνξγαληθή πκθσλία γηα ηελ θαιχηεξε λνκνζέηεζε 1. Απηή ε πκθσλία απνηειεί κηα πξνζπάζεηα ζην πιαίζην ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο, θαηά ηελ νπνία ηα ηξία ζεζκηθά φξγαλα δεζκεχνληαη λα βειηηψζνπλ ηελ πνηφηεηα λνκνζέηεζεο, ζέηνληαο θνηλνχο ζηφρνπο θαη αλαιακβάλνληαο θνηλέο δεζκεχζεηο, ελψ θαινχλ ηα θξάηε- κέιε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο (εθεμήο ΔΔ) λα ζπκβάιινπλ ζε απηφ ην εγρείξεκα ηεξψληαο ηα ρξνληθά φξηα πνπ πξνβιέπνληαη γηα ηελ ελζσκάησζε ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ζην εζληθφ ηνπο δίθαην. Μεηαμχ άιισλ, ηα ηξία ζεζκηθά φξγαλα δεζκεχνληαη γηα θαιχηεξν ζπληνληζκφ ηεο λνκνζεηηθήο δηαδηθαζίαο, γηα δηαζθάιηζε κεγαιχηεξεο δηαθάλεηαο θαη πξνζβαζηκφηεηαο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ λνκνζεηηθψλ εξγαζηψλ, γηα επεμήγεζε θαη ηεθκεξίσζε ησλ λνκνζεηηθψλ εξγαιείσλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη θαη αηηηνιφγεζε ηεο λνκνζεηηθήο βάζεο απφ ηελ νπνία πξνθχπηεη θάζε πξφηαζε, γηα ηελ εθαξκνγή ησλ κεραληζκψλ ζπξξχζκηζεο θαη απνξξχζκηζεο, γηα ηελ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο λνκνζεζίαο, κε εθαξκνγή πξν-λνκνζεηηθήο δηαβνχιεπζεο, αμηνιφγεζεο επηπηψζεσλ θαη ζπλνρήο ησλ θεηκέλσλ, γηα απινπνίεζε θαη κείσζε ηνπ φγθνπ ηεο λνκνζεζίαο. Αθνινπζψληαο ην πλεχκα ηεο Γηνξγαληθήο πκθσλίαο, ηνλ Ηνχιην ηνπ 2006 εθδφζεθε Πξσζππνπξγηθή Δγθχθιηνο 2, ε νπνία ηνλίδεη ηελ αλάγθε ε Διιάδα λα ζπληνληζηεί κε ηηο πξνζπάζεηεο πνπ γίλνληαη ζε επξσπατθφ θαη δηεζλέο επίπεδν. Ζ εγθχθιηνο εληνπίδεη ηα θπξηφηεξα πξνβιήκαηα ηεο ειιεληθήο έλλνκεο ηάμεο, ηελ πνιπλνκία, ηελ έιιεηςε θσδηθνπνίεζεο, ηελ αλάγθε απινχζηεπζεο ηεο λνκνζεζίαο θαη ππνδεηθλχεη ηα κέζα θαη ηα εξγαιεία αληηκεηψπηζεο ησλ πξνβιεκάησλ απηψλ. Τπνγξακκίδεηαη ε αλάγθε εθαξκνγήο ησλ αξρψλ θαη δηαδηθαζηψλ θαιχηεξεο λνκνζέηεζεο, επηβάιιεηαη 1 Γηνξγαληθή ζπκθσλία γηα ηελ θαιχηεξε λνκνζέηεζε (2003/C 321/01) 2 «Ννκνζεηηθή πνιηηηθή θαη αμηνιφγεζε πνηφηεηαο θαη απνηειεζκαηηθφηεηαο λνκνζεηηθψλ θαη θαλνληζηηθψλ ξπζκίζεσλ» (Τ190/18.7.2006) 6

ε ζχληαμε «Έθζεζεο αμηνιφγεζεο λνκνζεηηθψλ θαη θαλνληζηηθψλ ξπζκίζεσλ» ψζηε λα πξνβιέπνληαη νη επηπηψζεηο εθαξκνγήο ηεο ξχζκηζεο εθ ησλ πξνηέξσλ αιιά θαη ζεζπίδεη κηα κνξθή ειέγρνπ θαη αμηνιφγεζεο ηεο ξχζκηζεο εθ ησλ πζηέξσλ, επηβάιινληαο ηε ζχληαμε «Έθζεζεο αμηνιφγεζεο απνηειεζκάησλ ηεο εθαξκνγήο», κεηά ηελ πάξνδν ελφο έηνπο απφ ηε ζέζε ησλ δηαηάμεσλ λφκνπ ζε ηζρχ. Σέινο, ε Πξσζππνπξγηθή εγθχθιηνο πξνβιέπεη θσδηθνπνίεζε ησλ ξπζκίζεσλ, γηα θάζε Τπνπξγείν, κε ηε ζπλδξνκή ηεο Κεληξηθήο Δπηηξνπήο Κσδηθνπνίεζεο πνπ ιεηηνπξγεί ζηε Γεληθή Γξακκαηεία ηεο Κπβέξλεζεο. Έλα απφ ηα ζεκαληηθφηεξα εξγαιεία πνπ πξνηείλνληαη ζε εζληθφ θαη ππεξεζληθφ επίπεδν γηα ηελ επίηεπμε θαιχηεξεο λνκνζέηεζεο είλαη ε Αλάιπζε Καλνληζηηθψλ Δπηπηψζεσλ (εθεμήο ΑΚΔ). Ζ ΑΚΔ απνηειεί κηα κεηεμέιημε νπζηαζηηθά ηεο αλάιπζεο θφζηνπο- νθέινπο. Ζ αλάιπζε θφζηνπο- νθέινπο (cost benefit analysis) απνηειεί γεληθά κηα κνξθή νηθνλνκηθήο απνηίκεζεο πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί κεηαμχ άιισλ θαη σο κέζν αμηνιφγεζεο θαη επεξεαζκνχ ηεο θαλνληζηηθήο δξαζηεξηφηεηαο. ε απηή ηελ πεξίπησζε, ε ρξήζε ηνπ εμππεξεηεί ηελ αλάγθε λα απνηηκεζεί κηα ξχζκηζε κε βάζε ηηο αξρέο ηεο απνδνηηθφηεηαο. Με άιια ιφγηα, απνζθνπεί ζηελ πνζνηηθνπνίεζε ζε ρξεκαηηθνχο φξνπο ησλ επηπηψζεσλ κηαο ξχζκηζεο, εληζρχνληαο κε πην απηφ ηξφπν ηελ επηρεηξεκαηνινγία ζηελ νπνία ζα ζηεξηρζεί ε ξπζκηζηηθή πνιηηηθή πνπ ελ ηέιεη ζα επηιέμεη έλα θξάηνο. ηελ ίδηα θαηεγνξία κε ηελ κέζνδν απηή αλήθεη θαη ε Αμηνιφγεζε Κφζηνπο πκκφξθσζεο (Compliance Cost Assessment). Γεληθά, ε ρξήζε απηψλ ησλ εξγαιείσλ ζπκβάιιεη ζηελ θαιχηεξε ελεκέξσζε ηνπ λνκνζέηε γηα ηηο νηθνλνκηθέο επηπηψζεηο πνπ ελδέρεηαη λα πξνθαιέζεη έλα λνκνζρέδην πξηλ απφ ηε ιήςε ηεο ηειηθήο απφθαζεο, ζηεξίδεηαη θαη παξάγεη κεηξήζηκα απνηειέζκαηα κε απνηέιεζκα λα έρεη εθαξκνγή ζε φινπο ηνπο ηνκείο πνιηηηθήο 3. Γηαηππψλνληαη φκσο επηθπιάμεηο γηα ην θαηά πφζν πνιηηηθψλ ζρεδηαζκψλ θαη δξάζεσλ 4 ελδείθλπηαη γηα αμηνινγηθέο εθηηκήζεηο ησλ θαζψο βαζίδεηαη θπξίσο ζηνλ ππνινγηζκφ νηθνλνκηθψλ παξακέηξσλ θαη δελ κειεηά ζε βάζνο θνηλσληθέο επηπηψζεηο ή εζηθέο παξακέηξνπο πνπ ελδερνκέλσο ζίγεη κηα ξχζκηζε. 3 Robert Baldwin and Martin Cave, Understanding Regulation, Oxford University Press, New York, 1999 4 Π. Καξθαηζνχιεο «Σν θξάηνο ζε κεηάβαζε. Απφ ηε «δηνηθεηηθή κεηαξξχζκηζε» θαη ην «λέν δεκφζην κάλαηδκελη» ζηε «δηαθπβέξλεζε».» 7

Ζ ΑΚΔ σζηφζν είλαη έλα εξγαιείν πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα ηνλ ππνινγηζκφ φρη κφλν ησλ νηθνλνκηθψλ αιιά θαη ησλ θνηλσληθψλ απνηειεζκάησλ πνπ κπνξεί λα έρεη κηα ξχζκηζε, λα εθηηκήζεη ην θφζηνο, φθεινο αιιά θαη ηνπο θηλδχλνπο θαη λα εληνπίζεη φινπο ηνπο απνδέθηεο ησλ απνηειεζκάησλ κηαο ξχζκηζεο. Δπηπιένλ δηεμάγνληαο κηα ΑΚΔ ππάξρεη ε δπλαηφηεηα λα εληνπηζηνχλ ηα αδχλακα ζεκεία κηαο ξχζκηζεο θαη λα αλαιεθζνχλ δξάζεηο γηα ηελ εμάιεηςή ηνπο, θπξίσο κέζα απφ ηελ πξνβιεπφκελε δηαδηθαζία δηαβνχιεπζεο. Έρνληαο απηφ ην πιενλέθηεκα ζε ζρέζε κε ηελ αλάιπζε θφζηνπο νθέινπο, ε ΑΚΔ ρξεζηκνπνηείηαη απφ ηα πεξηζζφηεξα θξάηε- κέιε ηνπ ΟΟΑ αιιά θαη ηεο ΔΔ απηή ηε ζηηγκή, κε ζθνπφ λα επηηχρνπλ νηθνλνκηθφηεηα ησλ ξπζκίζεσλ, λα ππνινγίζνπλ ηηο επηπηψζεηο κηαο ξχζκηζεο ζην πεξηβάιινλ θαη ηελ θνηλσλία, λα εληνπίζνπλ ηηο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο πνπ ελδέρεηαη λα ππάξρνπλ, λα εληζρχζεη ηε λνκηκφηεηα θαη ηε δηαθάλεηα αθνινπζψληαο δηαδηθαζίεο δηαβνχιεπζεο, λα νδεγεζνχλ ζε κηα ζσζηά εηιεκκέλε θαη κε ην κηθξφηεξν δπλαηφ ξίζθν απφθαζε. ε θάζε πεξίπησζε δελ είλαη σζηφζν δπλαηφ λα αθνινπζείηαη ην ίδην αθξηβψο πξφηππν ΑΚΔ, θαζψο ε πιεξνθφξεζε θαη νη αλάγθεο γηα αλάιπζε κεηαβάιινληαη θαηά πεξίπησζε. Έρνπλ επηθξαηήζεη ζπλεπψο νξηζκέλεο βαζηθέο κνξθέο ΑΚΔ, θαη θαηά θχξην ιφγν ζπλαληάηαη κηα δηαθνξνπνίεζε πνπ βαζίδεηαη ζην ρξνληθφ ζηάδην πνπ εθαξκφδεηαη απηή ζε ζρέζε κε ηελ παξαγσγή ηεο ξχζκηζεο. πλαληάηαη θαηαξρήλ ε πξνθαηαξηηθή ΑΚΔ, ε νπνία απνηειεί κηα πξψηε πξνζέγγηζε ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ αληηκεησπίδεηαη, πεξηγξάθεη ηνπο ζηφρνπο ηεο ξχζκηζεο, εληνπίδεη ηηο νκάδεο πνπ επεξεάδνληαη αιιά θαη πεδία νηθνλνκίαο θαη πνιηηηθήο, αλαγλσξίδεη ελαιιαθηηθέο θαη ηηο πξνθαλέζηεξεο ζπλέπεηεο θαη θηλδχλνπο πνπ απνξξένπλ απφ ηε ξχζκηζε. ην δεχηεξν ζηάδην πνπ δηεμάγεηαη ε δηαδηθαζία δηαβνχιεπζεο γηα ηελ πηνζέηεζε κηαο ξχζκηζεο θαη βαζηδφκελε ζηελ πξνθαηαξηηθή ΑΚΔ, δηεμάγεηαη ε ελδηάκεζε ΑΚΔ. Ζ ελδηάκεζε ΑΚΔ ζπγθεληξψλεη πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο θαη πνζνηηθά ζηνηρεία πνπ αθνξνχλ ηα απνηειέζκαηα ηεο ξχζκηζεο, θαη πεξηιακβάλεη κεηαμχ άιισλ εθηίκεζε ησλ ζπλεπεηψλ ηεο ξχζκηζεο γηα ηνλ αληαγσληζκφ θαη πηζαλέο αθνχζηεο ζπλέπεηεο. Σειηθά θαη πξνηνχ ζεζπηζηεί ε ξχζκηζε εθπνλείηαη ε ηειηθή ΑΚΔ ε νπνία πεξηιακβάλεη ηα ζηνηρεία απφ ηηο δχν πξνεγνχκελεο θαη φζα επηπιένλ έρνπλ ζπγθεληξσζεί πνζνηηθνπνηεκέλα, θαζψο θαη επεμεγήζεηο γηα ηε 8

ζπκβαηφηεηα ηεο λέαο ξχζκηζεο κε ηηο ήδε ππάξρνπζεο, πξνηάζεηο γηα ηνλ ηξφπν εθαξκνγήο, ζπκκφξθσζεο θαη παξαθνινχζεζεο ηεο ξχζκηζεο θαη νδεγίεο γηα ην πψο ζα γίλεη θαηαλνεηή ε λέα ξχζκηζε. ηελ παξνχζα έξεπλα γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα λα εθαξκνζηεί κηα πξνθαηαξηηθή ΑΚΔ ε νπνία ζα αθνξά ηηο επηπηψζεηο πνπ αλακέλνληαη απφ ηελ ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ γηα ηηο ππεξεζίεο ζηελ εζσηεξηθή αγνξά, ηελ νπνία ε Διιάδα δεζκεχεηαη λα πξαγκαηνπνηήζεη έσο ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2009. 9

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 2: Η ΟΓΗΓΙΑ 2006/123/ΔΚ Σνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2004, ε Δπξσπατθή Δπηηξνπή παξνπζίαζε ην ζρέδην κηαο Οδεγίαο ε νπνία είρε ζαλ ζηφρν ηελ απειεπζέξσζε ηεο παξνρήο ππεξεζηψλ ζηελ εζσηεξηθή αγνξά απφ δηνηθεηηθά θαη λνκηθά εκπφδηα, έλα ζρέδην πνπ απνηεινχζε νπζηαζηηθά έξγν ηνπ Δπηηξφπνπ γηα δεηήκαηα ηεο εζσηεξηθήο αγνξάο Frederik Bolkestein θαη ηειηθά έθεξε ην φλνκά ηνπ θαζψο έγηλε επξχηεξα γλσζηφ κε ηελ νλνκαζία «Οδεγία Bolkestein». Ζ πξσηνβνπιία απηή ζπλδεφηαλ άκεζα κε ηελ ηξαηεγηθή ηεο Ληζζαβφλαο θαη ηελ πξνζπάζεηα ελίζρπζεο ηεο Δπξσπατθήο νηθνλνκίαο, θαζψο ε απειεπζέξσζε ησλ ππεξεζηψλ ήηαλ ην αλακελφκελν βήκα κεηά ηελ απειεπζέξσζε ηεο δηαθίλεζεο πξντφλησλ, ελψ απφ ην 2001 ν Παγθφζκηνο Οξγαληζκφο Δκπνξίνπ εμέθξαδε ήδε ηελ απαίηεζε γηα ηελ δεκηνπξγία κηαο Οδεγίαο πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε. Ζ Οδεγία Bolkestein ζηεξηδφηαλ ζε ηξεηο βαζηθέο αξρέο πνπ αιιεινζπλδένληαλ, ζηελ ειεπζεξία εγθαηάζηαζεο, ηελ αξρή ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο θαη ηελ ακνηβαία παξνρή βνήζεηαο. πλνπηηθά δειαδή, ε Οδεγία πξνέβιεπε φηη έλαο πάξνρνο ππεξεζηψλ ζα πξέπεη λα έρεη ηε δπλαηφηεηα λα εγθαζίζηαηαη ζε έλα ηξίην θξάηνο κέινο θαη λα παξέρεη ππεξεζίεο εθεί κε ηνλ ίδην ηξφπν πνπ πξαγκαηνπνίεζε ηελ αξρηθή εγθαηάζηαζε ηνπ ζην θξάηνο κέινο απ φπνπ πξνέξρεηαη, αληηκεησπίδνληαο ηνπο ειάρηζηνπο δπλαηνχο δηνηθεηηθνχο ή λνκηθνχο πεξηνξηζκνχο. Δπηπιένλ, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο, ν θάζε πάξνρνο ζα κπνξνχζε λα παξέρεη ππεξεζίεο ζε έλα θξάηνο κέινο άιιν απφ απηφ πνπ πξνέξρεηαη, γηα νξηζκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα, ρσξίο θαη αλάγθε λα ππνρξενχηαη λα αθνινπζήζεη ην λνκηθφ πιαίζην απηνχ, αιιά αθνινπζψληαο απιά ην λνκηθφ θαζεζηψο ηεο ρψξαο πξνέιεπζήο ηνπ. Σέινο, επηθνπξηθά ζε φζα αλαθέξζεθαλ ζα ιεηηνπξγνχζε ε πξφβιεςε ακνηβαίαο παξνρήο βνήζεηαο κεηαμχ ησλ θξαηψλ- κειψλ κε βαζηθφ ζηφρν ηελ ελαξκφληζε ησλ κέηξσλ πνπ ζα ιακβάλνληαλ, θπξίσο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ θαη ηεο πνηφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Ο ηνκέαο παξνρήο ππεξεζηψλ απνηειεί ηνλ πην ζεκαληηθφ ηνκέα ηεο Δπξσπατθήο νηθνλνκίαο, πεξηιακβάλεη δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη αθφκα θαη κεηαπνηεηηθέο ππεξεζίεο ή θαη θαηαζθεπέο θαη απαζρνιεί πεξίπνπ ην 70% 10

ησλ εξγαδνκέλσλ ηεο ΔΔ. Μάιηζηα, ζε παγθφζκην επίπεδν ε ΔΔ απνηειεί ηνλ κεγαιχηεξν εμαγσγέα ππεξεζηψλ, κε πνζνζηφ πνπ αλέξρεηαη ζε 28% πεξίπνπ θαη δεχηεξεο ηηο Ζλσκέλεο Πνιηηείεο Ακεξηθήο κε κφιηο 19% 5. ηφρνο ηεο Οδεγίαο γηα ηελ απειεπζέξσζε ησλ ππεξεζηψλ ήηαλ λα θαηαξγήζεη ηα φπνηα εκπφδηα ζην δηαζπλνξηαθφ εκπφξην ππεξεζηψλ θαη ηελ ειεχζεξε εγθαηάζηαζε επηρεηξήζεσλ. Με ηνλ ηξφπν απηφ ζα κπνξνχζε λα εληζρπζεί ν αληαγσληζκφο εληφο ησλ νξίσλ ηεο ΔΔ, λα ππάξμεη πηψζε ησλ ηηκψλ θαη βαζκηαία θαιχηεξε θαηαλνκή ησλ πφξσλ, απμεκέλε ρξήζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, δηάρπζε ηερλνγλσζίαο, δεκηνπξγία ζέζεσλ εξγαζίαο, εθκεηάιιεπζε ησλ νηθνλνκηψλ θιίκαθαο, θαιχηεξε αμηνπνίεζε ησλ ζπγθξηηηθψλ πιενλεθηεκάησλ θάζε θξάηνπο κέινπο θαη ηειηθά ελίζρπζε ηνπ ηνκέα παξνρήο ππεξεζηψλ θαη ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο ηεο ΔΔ ζπλνιηθά. χκθσλα κάιηζηα κε αλεμάξηεηε κειέηε 6 ε νπνία ρξεκαηνδνηήζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ππνινγίζηεθε φηη ε αχμεζε ησλ επελδχζεσλ ζηελ ΔΔ ζα αλέιζεη ζε 34 δηο εηεζίσο ελψ ζα πξνθχςνπλ πεξίπνπ 600.000 λέεο ζέζεηο εξγαζίαο. Γεδνκέλσλ ησλ παξαπάλσ ε πξφηαζε ηεο Οδεγίαο αλακελφηαλ λα βξεη έλζεξκνπο ππνζηεξηθηέο. Αληηζέησο, ε δεκνζηνπνίεζε ηεο Οδεγίαο πξνθάιεζε έληνλεο αληηπαξαζέζεηο θαη καδηθέο δηακαξηπξίεο ζε πνιιά απφ ηα θξάηε- κέιε ηεο ΔΔ, κεηαμχ ησλ νπνίσλ ε Γαιιία, ην Βέιγην, ε νπεδία θαη ε Γαλία, κε απνθνξχθσκα ηελ πνξεία δηακαξηπξίαο ζηηο Βξπμέιιεο, ζηηο 21.03.2005, εθαηφ πεξίπνπ ρηιηάδσλ εξγαδνκέλσλ θαη κειψλ ζπλδηθάησλ απφ ην Βέιγην, ηε Γαιιία, ηε Γεξκαλία, ηελ Ηηαιία θαη ηελ Οιιαλδία. Θεσξήζεθε κάιηζηα φηη νη αληηδξάζεηο θαηά ηεο Οδεγίαο θνξπθψζεθαλ κε ηελ θαηαςήθηζε ηνπ Δπξσζπληάγκαηνο απφ ηνπο πνιίηεο ηεο Γαιιίαο θαη Οιιαλδίαο ην 2005. Έλα απφ ηα βαζηθφηεξα ζεκεία αληηδξάζεσλ ήηαλ ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο, ην νπνίν πξνβιεπφηαλ φηη ζα είλαη φιεο νη δξαζηεξηφηεηεο νηθνλνκηθνχ ραξαθηήξα, ρσξίο λα αλαθέξνληαη εμαηξέζεηο, κε απνηέιεζκα λα εθθξάδνληαη θφβνη γηα ηνλ αληίθηππν πνπ ζα είρε ε εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο ζηνπο ηνκείο παξνρήο ππεξεζηψλ πγείαο, κεηαθνξψλ, θνηλσληθήο αζθάιηζεο, ελέξγεηαο, θνξνινγίαο, νπηηθναθνπζηηθψλ θαη ηαρπδξνκηθψλ ππεξεζηψλ θαη 5 Οκηιία ηνπ Γεληθνχ Γξακκαηέα ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ θ. Γηάλλε ηδεξφπνπινπ, ζηελ Ζκεξίδα ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ (18.07.2007) 6 Copenhagen Economics (2005), Economic Assessment of the Barriers to the Internal Market for Services, Copenhagen 11

άιισλ, νη νπνίνη απνηεινχλ ηνκείο γεληθφηεξνπ θνηλσληθνχ ελδηαθέξνληνο. ηνλ παξαθάησ πίλαθα θαίλνληαη νη ηνκείο ηνπο νπνίνπο ηα θξάηε- κέιε ζέιεζαλ λα κε ζπκπεξηιεθζνχλ ζηελ Οδεγία, φπσο πξνέθπςε ζηε ζπλάληεζε ηεο Δπηηξνπήο Μνλίκσλ Αληηπξνζψπσλ, ηνλ Μάην ηνπ 2004. Πίλαθαο 1: Τπεξεζίεο πνπ ηα θξάηε- κέιε δήηεζαλ λα εμαηξεζνχλ απφ ηνλ ζθνπφ ηεο Οδεγίαο χκθσλα κε ηνπο πνιέκηνπο ηεο Οδεγίαο, ε εθαξκνγή ηεο ζα κπνξνχζε λα νδεγήζεη ζε κία εμηζνξξφπεζε ησλ θξαηψλ- κειψλ πξνο ηα θάησ, θαζψο ε Οδεγία ζα απνηεινχζε βάζε γηα λα κπνξνχλ νη πάξνρνη ππεξεζηψλ λα αθνινπζήζνπλ ηηο δνκέο πνπ απνδεηθλχνληαη πην ειαζηηθέο θαη ηειηθά πην ζπκθέξνπζεο γηα εθείλνπο, επηιέγνληαο ηελ εγθαηάζηαζή ηνπο ζε έλα θξάηνο κέινο πνπ ηεξεί γηα παξάδεηγκα ρακειφηεξεο -ζε ζρέζε κε ηα ππφινηπαπξνδηαγξαθέο φζνλ αθνξά ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο. Οη θφβνη απηνί εθθξάζηεθαλ εληνλφηεξνη φζνλ αθνξά ην πεδίν ηεο εξγαηηθήο λνκνζεζίαο, φπνπ κε βάζε ηελ παξαπάλσ ινγηθή ζα επεξρφηαλ εμίζσζε ησλ ζπλζεθψλ εξγαζίαο αιιά θαη ησλ κηζζψλ ησλ αλαπηπγκέλσλ θξαηψλ- κειψλ κε εθείλεο ησλ ιηγφηεξν αλαπηπγκέλσλ πξνθεηκέλνπ λα κπνξέζνπλ νη πξψηεο λα 12

δηαηεξήζνπλ ην αληαγσληζηηθφ ηνπο πιενλέθηεκα. Δμάιινπ, ζχκθσλα κε ηελ αξρή ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο, θάζε πάξνρνο ππεξεζηψλ ζα κπνξνχζε λα δξαζηεξηνπνηείηαη ζε νπνηνδήπνηε θξάηνο κέινο, ελψ ζα ήηαλ εγθαηεζηεκέλνο ζε έλα θξάηνο κέινο κε ηελ ειαζηηθφηεξε δπλαηή λνκνζεζία θαη ην ιηγφηεξν απζηεξφ πιαίζην, κε απνηέιεζκα λα είλαη ζε ζέζε λα παξέρεη ππεξεζίεο κε ρακειφηεξν ζπλήζσο θφζηνο αιιά θαη ρακειφηεξσλ πξνδηαγξαθψλ. Με ηελ πξφζθαηε φκσο ην 2005 δηεχξπλζε ηεο ΔΔ κε ρψξεο ηεο αλαηνιηθήο Δπξψπεο θαη ηελ κειινληηθή έληαμε ην 2007 ηεο Βνπιγαξίαο θαη Ρνπκαλίαο, νη δπλαηφηεηεο πνπ παξείρε ε αξρή ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο γηα ηελ εθκεηάιιεπζε ησλ ζπλζεθψλ πνπ ζα επηθξαηνχζαλ ζηα λέα θξάηεκέιε πξνμελνχζε θφβνπο φηη νη ίδηεο ζπλζήθεο θαη λφκνη ζα επηθξαηνχζαλ ηειηθά θαη ζηα ππφινηπα θξάηε- κέιε, πξνθαιψληαο ππαλαρσξήζεηο, ηδηαίηεξα φζνλ αθνξά ζηηο θαηαθηήζεηο ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηελ πξαγκάησζε ηνπ θνηλσληθνχ θξάηνπο. Όληαο αληηκέησπε κε ηφζεο αληηδξάζεηο, ε αξρηθή νδεγία απνζχξζεθε, πξνθεηκέλνπ, φπσο δήισζε ν Σζαξιο ΜαθΚξίβπ (Charles McCreevy) ν λένο Δπίηξνπνο ζηε ζέζε ηνπ θπξίνπ Μπφιθεζηατλ, λα γίλνπλ αιιαγέο θαη πξνζζήθεο, θαη μεθίλεζε κηα ζεηξά δηαβνπιεχζεσλ πξνθεηκέλνπ λα ππάξμεη κηα ιχζε πνπ ζα ηθαλνπνηνχζε θαηά ην κέγηζην δπλαηφ βαζκφ φινπο ηνπο απνδέθηεο ηεο, ζα έθακπηε ηηο νμχηαηεο αληηδξάζεηο πνπ ζπλάληεζε ην πξψην ζρέδην θαη ζα ππεξςεθηδφηαλ απφ ηα κέιε ηνπ Κνηλνβνπιίνπ ηειηθά. Σν θείκελν ην νπνίν ελζσκάησλε ηηο αιιαγέο απηέο πέξαζε ηειηθά απφ ηελ Οινκέιεηα ηνπ Κνηλνβνπιίνπ ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2006, κε 391 ςήθνπο ππέξ, 213 θαηά θαη 34 απνρέο. Ζ ζεκαληηθφηεξε κεηαβνιή ζην θείκελν ηεο Οδεγίαο ήηαλ ε απαινηθή ηεο αξρήο ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο, ε νπνία ζεσξήζεθε φηη ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη έλα κέζν γηα ηελ δηάβξσζε ηνπ Δπξσπατθνχ θνηλσληθνχ κνληέινπ. Ζ λέα Οδεγία πξνβιέπεη απιά ηελ Διεπζεξία Παξνρήο Τπεξεζηψλ, κε δπλαηφηεηα γηα ηα Κξάηε- κέιε λα πξνβάιινπλ απαηηήζεηο πνπ ζα ππάγνληαη φκσο ζε ζπγθεθξηκέλεο αξρέο, ζεβαζηέο απφ φια ηα Κξάηε- κέιε φηαλ ζέηνπλ ηηο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ άζθεζε θάπνηαο δξαζηεξηφηεηαο εληφο ησλ ζπλφξσλ ηνπο, φπσο είλαη ε κε εηζαγσγή δηαθξίζεσλ, ε αλαγθαηφηεηα θαη ε αλαινγηθφηεηα ηεο απαίηεζεο. Δπηπιένλ ηέζεθαλ πεξηνξηζκνί ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο, θαζψο πεξηιακβάλεη 13

κελ φιεο ηηο ππεξεζίεο νη νπνίεο έρνπλ νηθνλνκηθφ ραξαθηήξα, πιελ φκσο εμαηξεί νξηζκέλνπο ηνκείο φπσο: γεληθνχ ελδηαθέξνληνο θαη κε- νηθνλνκηθνχ ραξαθηήξα ππεξεζίεο νη ρξεκαηννηθνλνκηθέο ππεξεζίεο (ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ απηψλ πνπ αθνξνχλ ηξάπεδεο, πηζηψζεηο, αζθαιίζεηο θαη αληαζθαιίζεηο, επαγγεικαηηθέο ή πξνζσπηθέο ζπληάμεηο, ρξεφγξαθα, ακνηβαία θεθάιαηα, πιεξσκέο) νη ππεξεζίεο ειεθηξνληθψλ επηθνηλσληψλ φζνλ αθνξά ηα ζέκαηα πνπ ξπζκίδνληαη απφ ηηο ζρεηηθέο νδεγίεο νη ππεξεζίεο ζηνλ ηνκέα ησλ κεηαθνξψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ ιηκεληθψλ ππεξεζηψλ νη ππεξεζίεο πνπ παξέρνληαη απφ γξαθεία εχξεζεο πξνζσξηλήο εξγαζίαο νη ππεξεζίεο πγεηνλνκηθήο πεξίζαιςεο νη νπηηθναθνπζηηθέο ππεξεζίεο, φπσο π.ρ. θηλεκαηνγξάθνη νη δξαζηεξηφηεηεο παξνρήο ππεξεζηψλ ηπρεξψλ παηγλίσλ νη δξαζηεξηφηεηεο πνπ ζπλδένληαη κε ηελ άζθεζε δεκφζηαο εμνπζίαο νξηζκέλεο θνηλσληθέο ππεξεζίεο (πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ θνηλσληθή ζηέγαζε, ηελ παηδηθή κέξηκλα, ηε ζηήξημε ζε νηθνγέλεηεο θαη άηνκα πνπ έρνπλ κφληκε ή θαη πξνζσξηλή αλάγθε, νη νπνίεο αζθνχληαη είηε απφ ην θξάηνο είηε απφ παξφρνπο ζηνπο νπνίνπο έρεη αλαζέζεη απηφ ηελ άζθεζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ δξαζηεξηνηήησλ) νη ηδησηηθέο ππεξεζίεο αζθαιείαο νη ππεξεζίεο ησλ ζπκβνιαηνγξάθσλ θαη ησλ δηθαζηηθψλ επηκειεηψλ, πνπ δηνξίδνληαη κε επίζεκε πξάμε ηεο Γηνηθήζεσο. κε- θεξδνζθνπηθνχ ραξαθηήξα αζιεηηθέο δξαζηεξηφηεηεο, θαζψο θξίλνληαη πςειήο θνηλσληθήο ζεκαζίαο ππεξεζίεο θνξνινγίαο. Σέινο, φπσο αλαθέξεηαη θαη ζην πξννίκηφ ηεο, ε Οδεγία δελ επεξεάδεη ηνπο φξνπο θαη ζπλζήθεο απαζρφιεζεο, ζεβφκελε ηα ηζρχνληα ζε θάζε Κξάηνο- Μέινο εθφζνλ απηά ελαξκνλίδνληαη κε ηελ Κνηλνηηθή λνκνζεζία, νχηε ηηο ζρέζεηο κεηαμχ θνηλσληθψλ εηαίξσλ, φπνπ κεηαμχ άιισλ ππάγνληαη νη δηαδηθαζίεο ζπιινγηθψλ δηαπξαγκαηεχζεσλ θαη ην δηθαίσκα ζηελ απεξγία, 14

φπσο επίζεο δελ επεξεάδεη ηελ λνκνζεζία πεξί θνηλσληθήο αζθάιηζεο πνπ ηζρχεη ζε θάζε Κξάηνο- κέινο. πλνιηθά, ε Οδεγία δηαξζξψλεηαη ζε επηά βαζηθά θεθάιαηα, πνπ αθνξνχλ θαηά ζεηξά Γεληθέο Γηαηάμεηο, ηελ Γηνηθεηηθή Απινχζηεπζε, ηελ Διεπζεξία Δγθαηάζηαζεο γηα ηνπο παξφρνπο, ηελ Διεπζεξία Γηαθίλεζεο ππεξεζηψλ, ηελ Πνηφηεηα Τπεξεζηψλ, ηελ Γηνηθεηηθή πλεξγαζία θαη ην Πξφγξακκα χγθιηζεο. ηα θεθάιαηα πνπ αθνινπζνχλ ζα γίλεη κηα πξνζπάζεηα αμηνιφγεζεο θάζε ελφηεηαο μερσξηζηά θαη ησλ απνηειεζκάησλ πνπ ζα έρνπλ νη δηαηάμεηο ηνπο θαηά ηε δηαδηθαζία ελζσκάησζεο ηεο Οδεγίαο ζηελ ειιεληθή έλλνκε ηάμε, ελψ ζα γίλεη ηαπηφρξνλα κηα αμηνιφγεζε ηεο Οδεγίαο ζπλνιηθά ππφ ην πξίζκα ησλ αξρψλ θαιήο λνκνζέηεζεο. 15

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 3: ΟΙ ΑΡΥΔ ΚΑΛΗ ΝΟΜΟΘΔΣΗΗ ΚΑΙ Η ΑΠΔΛΔΤΘΔΡΧΗ ΤΠΗΡΔΙΧΝ Ζ αμηνιφγεζε ηεο Οδεγίαο κε βάζε ηηο αξρέο θαιήο λνκνζέηεζεο 7 ζην ζηάδην απηφ είλαη δχζθνιν λα ζπκπεξηιάβεη ζπγθεθξηκέλα πνζνηηθά ζηνηρεία γηα θάζε ηνκέα πνπ επεξεάδεη, φρη κφλν γηα ηελ ειιεληθή πεξίπησζε αιιά θαη γηα ηελ επξσπατθή. Μπνξεί σζηφζν λα γίλεη κηα πνηνηηθή αλάιπζε, ηφζν ηεο ίδηαο ηεο Οδεγίαο φζν θαη νξηζκέλσλ πηπρψλ πνπ ζα πξέπεη νπσζδήπνηε λα ελζσκαηψλεη κηα κειινληηθή λνκνζεηηθή ξχζκηζε ηεο ειιεληθήο έλλνκεο ηάμεο, κε βάζε ηηο αξρέο ηεο νομιμόηηηαρ, αναγκαιόηηηαρ, αναλογικόηηηαρ, επικοςπικόηηηαρ, διαθάνειαρ, λογοδοζίαρ, πποζβαζιμόηηηαρ, απλόηηηαρ. 3.1: Νομιμόηηηα Δμεηάδνληαο ηελ Οδεγία σο πξνο ηε νομιμόηηηά ηεο πξνθχπηεη φηη ε Οδεγία φπσο ήδε αλαθέξζεθε ζπκβαδίδεη κε ηνπο ζθνπνχο ηεο ηξαηεγηθήο ηεο Ληζζαβφλαο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο Δπξσπατθήο νηθνλνκίαο, είλαη ζχκθσλε κε ηελ Δπξσπατθή πλζήθε θαη δελ αληηηίζεηαη ζε Οδεγίεο θαη θαλνληζκνχο πνπ δηέπνπλ ηελ άζθεζε νξηζκέλσλ δξαζηεξηνηήησλ. ην θείκελν ηεο Οδεγίαο ξεηψο εμαηξνχληαη απφ ην πεδίν εθαξκνγήο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δξαζηεξηφηεηεο πνπ εκπίπηνπλ ζην θάζκα δηαηάμεσλ άιισλ πξνγελέζηεξσλ Οδεγηψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα ρξεκαηννηθνλνκηθέο ππεξεζίεο πνπ αλαθέξνληαη ζην παξάξηεκα ηεο Οδεγίαο 2006/48/ΔΚ, ειεθηξνληθέο επηθνηλσλίεο φπσο αλαθέξνληαη ζηηο Οδεγίεο 2002/19/ΔΚ, 2002/21/ΔΚ, 2002/22/ΔΚ, 2002/58/ΔΚ 8. Δπηπιένλ πξνβιέπεηαη φηη ε Οδεγία απηή ζπκβαδίδεη θαη δελ αληίθεηηαη νχηε επεξεάδεη δεηήκαηα πνπ ξπζκίδνληαη απφ ηελ Οδεγία 2005/36/ΔΚ γηα ηελ αλαγλψξηζε ησλ επαγγεικαηηθψλ δηθαησκάησλ, θαη ελαξκνλίδεηαη κε ηελ Κνηλνηηθή λνκνζεζία γηα ηελ 7 Ζ αμηνιφγεζε γίλεηαη κε βάζε ηηο παξακέηξνπο πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν «Ζ αλάιπζε θαλνληζηηθψλ επηπηψζεσλ ζηελ θαιχηεξε λνκνζέηεζε: έλα ειεθηξνληθφ ππφδεηγκα, Παξάξηεκα ΗΗΗ: Καηάινγνο Διέγρνπ Καλνληζηηθψλ Δπηπηψζεσλ», ησλ Π. Καξθαηζνχιε- Έ. ηεθνπνχινπ, Δπηζεψξεζε Γηνηθεηηθήο Δπηζηήκεο, Σεχρνο 12/2006, Δθδφζεηο Αλη.Ν.άθθνπια 8 Πξννίκην Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ, άξζξα 18,20 16

πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ, φπσο ε Οδεγία 2005/29/ΔΚ θαη ν Καλνληζκφο 2006/2004 9. Δμάιινπ ζην θείκελν ηεο Οδεγίαο αλαθέξνληαη αλαιπηηθά ηα θείκελα ηεο θνηλνηηθήο λνκνζεζίαο ηα νπνία έξρνληαη ζε πξνηεξαηφηεηα ζε ζρέζε κε ηελ Οδεγία 2006/123/ΔΚ 10. Όζνλ αθνξά ζηελ ελζσκάησζή ηεο ζηελ ειιεληθή λνκνζεζία, ην πεξηερφκελν ηεο Οδεγίαο θαίλεηαη λα κελ ζπγθξνχεηαη κε δηαηάμεηο ηνπ πληάγκαηνο ηεο Διιάδνο, πιελ εθείλσλ πνπ αθνξνχλ ηελ Σξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε. Σν άξζξν 16 ηνπ πληάγκαηνο απαγνξεχεη ηε ζχζηαζε εθπαηδεπηηθψλ ηδξπκάησλ Αλψηαηεο εθπαίδεπζεο απφ ηδηψηεο θαη ξπζκίδεη ην θαζεζηψο ησλ θαζεγεηψλ ηνπο 11. Οη δηαηάμεηο απηέο δεκηνπξγνχλ θψιπκα ζηελ πεξίπησζε πνπ επξσπατθφ εθπαηδεπηηθφ ίδξπκα επηζπκεί λα δεκηνπξγήζεη εγθαηαζηάζεηο ζηελ Διιάδα, θαη ελδερνκέλσο λα νδεγήζεη ζε κηα αδηέμνδε θαηάζηαζε απφ ηε ζηηγκή πνπ γηα λα αξζεί ην εκπφδην ζα πξέπεη είηε λα ππάξμεη πληαγκαηηθή αλαζεψξεζε, είηε λα εμαηξεζεί κε θάπνηα δηαδηθαζία ν ζπγθεθξηκέλνο ηνκέαο απφ ηε δηαδηθαζία ελζσκάησζεο. Σν πξφβιεκα κάιηζηα απηφ πξνθχπηεη απφ ηε ζηηγκή πνπ έρεη θαηαξγεζεί ε αξρή ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο, θαζψο εάλ απηή εμαθνινπζνχζε λα ηζρχεη ζα κπνξνχζε ν πάξνρνο λα αθνινπζεί ην λνκνζεηηθφ πιαίζην ηεο ρψξαο πξνέιεπζεο. Γηα λα δηεπθνιπλζεί ε δηαδηθαζία απαηηείηαη επηπιένλ ιεπηνκεξήο εμέηαζε ησλ ξπζκίζεσλ πνπ δηέπνπλ θάζε ηνκέα πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ παξνρή ππεξεζηψλ θαη ην εκπφξην θαη θάζε επάγγεικα μερσξηζηά, πξνθεηκέλνπ λα δηαπηζησζεί αλ ηζρχνπλ πεξηνξηζκνί πνπ αληηηίζεληαη ζην πλεχκα ηεο Οδεγίαο θαη λα βξεζνχλ ελαιιαθηηθέο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα αληηκεησπίζνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ ίζσο αλαδπζνχλ. 9 Πξννίκην Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ, άξζξα 31,32 10 Οδεγία 2006/123/ΔΚ, Άξζξα 3,17 11 χληαγκα ηεο Διιάδαο 2001, Άξζξν 16, Παξάγξαθνη 5,6 & 8 17

3.2 Αναγκαιόηηηα Γεδνκέλε είλαη επίζεο ε αναγκαιόηηηα ηεο χπαξμεο Οδεγίαο γηα ηελ απειεπζέξσζε ησλ ππεξεζηψλ. Όπσο ήδε αλαθέξζεθε θαη ζεκεηψλεηαη θαη ζην πξννίκην ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ, ν ηνκέαο ησλ ππεξεζηψλ αληηπξνζσπεχεη ην 70% ηνπ Αθαζάξηζηνπ Δηήζηνπ Πξνυπνινγηζκνχ θαη ηεο απαζρφιεζεο ζηα πεξηζζφηεξα θξάηε- κέιε θαη είλαη ηνκέαο- θιεηδί γηα ηελ απαζρφιεζε ησλ γπλαηθψλ, ζπλεπψο απνηειεί νπζηαζηηθά ηελ θηλεηήξην δχλακε ηεο νηθνλνκίαο ηεο ΔΔ. Ζ δηαπηζησκέλε 12 χπαξμε θξαγκψλ ζην εζσηεξηθφ ηεο Δληαίαο Αγνξάο πνπ πεξηνξίδνπλ ηνπο παξφρνπο ππεξεζηψλ εληφο ησλ εζληθψλ ηνπο ζπλφξσλ απνηειεί ηξνρνπέδε γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ ζε επξσπατθφ επίπεδν, επεξεάδεη θηλεηηθφηεηα ησλ εξγαδνκέλσλ θαη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα, ηδίσο ησλ κηθξψλ θαη κεζαίσλ επηρεηξήζεσλ, ηφζν εληφο ησλ νξίσλ ηεο ΔΔ φζν θαη δηεζλψο. χκθσλα σζηφζν κε ηνλ ζηφρν πνπ δηαηππψζεθε ην 2000 ζηε Ληζζαβφλα, ε Δπξσπατθή νηθνλνκία ζα πξέπεη έσο ην 2010 λα είλαη ε πην αληαγσληζηηθή νηθνλνκία παγθνζκίσο, κε ελδηάκεζνπο ζηαζκνχο ηελ βειηίσζε ηεο απαζρφιεζεο, ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο θαη ηελ επίηεπμε αεηθφξνπ νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. Δπνκέλσο, ε Οδεγία 2006/123/ΔΚ ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη έλα βήκα πξνο ηελ επίηεπμε ηνπ ζηφρνπ απηνχ άξνληαο ηα εκπφδηα πνπ πξναλαθέξζεθαλ θαη δεκηνπξγψληαο ηηο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ χπαξμε κηαο εζσηεξηθήο, εληαίαο, αληαγσληζηηθήο αγνξάο ππεξεζηψλ. Σν εγρείξεκα απηφ έρεη κηα εμαηξεηηθά δηεπξπκέλε δέζκε απνδεθηψλ, θαζψο αθνξά φινπο ηνπο θαηαλαισηέο πνπ δνπλ ζηελ ΔΔ αιιά θαη ηνπο παξφρνπο ππεξεζηψλ θάζε ηνκέα, πιελ απηψλ πνπ ξεηά εμαηξεί ε Οδεγία, πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζε απηή. Ο πξνθαλήο ζθνπφο ηεο Οδεγίαο είλαη ε άξζε ησλ θξαγκψλ πνπ πεξηνξίδνπλ ηε δηαθίλεζε ππεξεζηψλ ζηελ εζσηεξηθή αγνξά, πνπ ζα έρεη κηα ζεηξά επηπηψζεσλ ζηελ νηθνλνκία θαη ηελ αληαγσληζηηθφηεηα ηεο ΔΔ. Ζ νινθιήξσζε εθαξκνγήο ηεο Οδεγίαο ζπλεπάγεηαη αχμεζε ηεο αληαγσληζηηθφηεηαο, θαη ζεκαληηθά νηθνλνκηθά θέξδε γηα θαηαλαισηέο, επηρεηξήζεηο θαη δηνηθήζεηο ησλ θξαηψλ- κειψλ, πνπ ζχκθσλα κε έξεπλα πνπ 12 Έθζεζε ηεο Δπηηξνπήο: «Ζ θαηάζηαζε ηεο Δζσηεξηθήο Αγνξάο ππεξεζηψλ» 18

έρεη δηεμαρζεί γηα ινγαξηαζκφ ηεο ΔΔ 13 αλέξρεηαη ζε 37 δηο. Δπηπιένλ, ε ελδπλάκσζε ηνπ αληαγσληζκνχ αλακέλεηαη λα επηθέξεη πηψζε ησλ ηηκψλ ζηνπο ηνκείο πνπ θαιχπηνληαη απφ ηελ Οδεγία, σθειψληαο φρη κφλν ηνπο θαηαλαισηέο αιιά θαη ηηο επηρεηξήζεηο πνπ θάλνπλ ρξήζε ππεξεζηψλ 14. Αλακέλεηαη επίζεο αχμεζε ηεο ζπλνιηθήο πξνζηηζέκελεο αμίαο ζηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ πνπ ζα αγγίδεη ηα 33 δηο θαη αλαδηάξζξσζε ηνπ ηνκέα απαζρφιεζεο. πλνιηθά ππνινγίδεηαη φηη ζα δεκηνπξγεζνχλ 600.000 λέεο ζέζεηο εξγαζίαο ζε φιε ηελ ΔΔ παξά ην γεγνλφο φηη ιφγσ κεηεγθαηάζηαζεο επηρεηξήζεσλ θαη θηλεηηθφηεηαο ηνπ αλζξσπίλνπ δπλακηθνχ ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ίζσο εκθαλίδεηαη κείσζε ηεο απαζρφιεζεο 15. Σέινο, ζεκεηψλεηαη φηη αλακέλεηαη αχμεζε ηνπ ζπλνιηθνχ φγθνπ εξγαζηψλ ζηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ 16. Πέξαλ ησλ απνηειεζκάησλ γηα ηελ νηθνλνκία πνπ πξνζδηνξίδνληαη κε πνζνηηθνχο φξνπο, ε λέα ξχζκηζε πξνζδνθάηαη λα ζπληειέζεη ζηελ έληαζε ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο εληφο ησλ νξίσλ ηεο ΔΔ, θαζψο νη ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηνλ ηνκέα ησλ ππεξεζηψλ αλακέλεηαη λα εμηζσζνχλ ζε φια ηα θξάηε- κέιε, επηθέξνληαο θνηλά νθέιε γηα φινπο ηνπο πνιίηεο θαη ειαηηψλνληαο ηηο δηαθνξέο. Δπηπξφζζεηα, ε απειεπζέξσζε ησλ ππεξεζηψλ δεκηνπξγεί παξάζπξα επθαηξηψλ γηα ηνπο πνιίηεο θάζε θξάηνπο κέινπο είηε λα αζθήζνπλ επηρεηξεκαηηθή δξαζηεξηφηεηα νπνπδήπνηε εληφο ησλ ζπλφξσλ ηεο ΔΔ είηε λα εθκεηαιιεπηνχλ σο θαηαλαισηέο ηε δηεπξπκέλε δπλαηφηεηα επηινγήο θαη γεληθφηεξα ηα πιενλεθηήκαηα πνπ ζα πξνθχςνπλ απφ ηελ βειηίσζε ηνπ αληαγσληζκνχ. Καηά ζπλέπεηα, ε εθαξκνγή ηνπ λένπ θαλνληζηηθνχ πιαηζίνπ ζα κπνξνχζε λα ζπληειέζεη ζηελ αχμεζε ηεο θνηλσληθήο επεκεξίαο θαη λα πξνάγεη ηα αηνκηθά δηθαηψκαηα ησλ πνιηηψλ. Γηα ηελ Διιάδα ε ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο είλαη αλαγθαίν λα ηειεζηεί έσο ηνλ Γεθέκβξην ηνπ 2009, φπσο ππαγνξεχεη ην άξζξν 38 ηεο Οδεγίαο. Ζ κε ελζσκάησζε ζα κπνξνχζε λα ζπλεπάγεηαη πέξα απφ ηελ απψιεηα ζπληνληζκνχ ηεο ρψξαο κε ηα ππφινηπα θξάηε- κέιε θαη ηελ χπαξμε θπξψζεσλ γηα ηελ Διιάδα. Ωζηφζν, είλαη βέβαην φηη ε ζχληαμε λνκνζεηηθνχ 13 Copenhagen Economics (2005), Economic Assessment of the Barriers to the Internal Market for Services, Copenhagen, ζι.12-13 14 Οπ.π. 15 Οπ.π. 16 Οπ.π. 19

θεηκέλνπ γηα ηελ ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο ζα είλαη εμαηξεηηθά δπζρεξέο έξγν, θαζψο αθνξά κεγάιν αξηζκφ θνηλσληθψλ εηαίξσλ κε ζπγθξνπφκελα ζπκθέξνληα νη νπνίνη ζπληζηνχλ ελίνηε ηζρπξέο νκάδεο πίεζεο κε δπλαηφηεηα επεξεαζκνχ ηνπ παξαγφκελνπ απνηειέζκαηνο πνιηηηθήο. Ζ ππφ κειέηε ξχζκηζε πξφθεηηαη λα επεξεάζεη θαηαλαισηέο, εξγαδφκελνπο, εξγνδφηεο, ηηο κηθξέο θαη κεζαίεο επηρεηξήζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη ζηε ρψξα, ειεχζεξνπο επαγγεικαηίεο θαη κε θπβεξλεηηθέο νξγαλψζεηο πνπ έρνπλ σο αληηθείκελν θπξίσο ηα δηθαηψκαηα θαηαλαισηψλ αιιά θαη ηηο ζρέζεηο θξάηνπο πνιίηε. Δθφζνλ φκσο ην έξγν απηφ επηηειεζηεί ε Διιάδα αλακέλεηαη λα πξνθχςνπλ γηα ηελ εγρψξηα νηθνλνκία ηα ίδηα νθέιε πνπ πξνβιέπνληαη θαη γηα ηελ ππφινηπε ΔΔ αλ θαη ίζσο φρη ζηνλ ίδην βαζκφ πνπ ππνινγίδεηαη φηη ζα ζεκεησζνχλ ζε άιια θξάηεκέιε, ζπλεπψο ε πξναγσγή ηεο ξχζκηζεο απφ νηθνλνκηθήο ηνπιάρηζηνλ απφςεσο θξίλεηαη ζεηηθά. Πην ζπγθεθξηκέλα, ζην ζρέδην πνπ παξαηίζεηαη δηαθξίλεηαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν δηακνηξάδνληαη ηα νηθνλνκηθά νθέιε ζηνλ επξσπατθφ γεσγξαθηθφ ρψξν. ρέδην 1: Γηακνηξαζκφο νηθνλνκηθψλ νθεισλ απφ ηε ξχζκηζε 17 17 Copenhagen Economics (2005), Economic Assessment of the Barriers to the Internal Market for Services, Copenhagen, page 14 20

Πέξαλ φκσο ησλ νηθνλνκηθψλ νθέισλ, ε πξναγσγή ηεο ξχζκηζεο δεκηνπξγεί θάπνηεο πξνυπνζέζεηο πνπ ζα πξέπεη λα πιεξνχληαη φζνλ αθνξά ηηο δηαδηθαζίεο ζηνλ δεκφζην ηνκέα θαη αλακέλεηαη λα επηθέξεη αλαβάζκηζή ηνπο, πξνο φθεινο φισλ ησλ πνιηηψλ, ελψ ζεκαληηθά ζα είλαη ηα νθέιε γηα ηνπο θαηαλαισηέο φζνλ αθνξά ζηελ πνηφηεηα ησλ ππεξεζηψλ. 3.3: Αναλογικόηηηα Δμεηάδνληαο ηελ αναλογικόηηηα ηεο ξχζκηζεο, πξνθχπηεη φηη ε κεγάιε αλνκνηνγέλεηα ησλ δηαδηθαζηψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζε θάζε θξάηνο κέινο θαη ησλ εζληθψλ ηνπο ξπζκίζεσλ πνπ θαιχπηνπλ ηελ αγνξά ππεξεζηψλ νδήγεζαλ ζηελ ιήςε ξπζκηζηηθψλ κέηξσλ κε ρξήζε Οδεγίαο θαη φρη Καλνληζκνχ. Κξίζεθε απαξαίηεην λα ππάξμεη έλα κεηαβαηηθφ ζηάδην απφ ηελ ςήθηζε ηεο ξχζκηζεο έσο ηελ εθαξκνγή ηεο απφ ηα θξάηε- κέιε, ψζηε λα ππάξρεη δπλαηφηεηα κεηαβνιήο ησλ δηαδηθαζηψλ, ελαξκνληζκνχ ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ θάζε θξάηνπο κέινπο, απαινηθήο ησλ δηαθνξψλ, ψζηε λα γίλεη νκαιά ε εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο θαη λα ππάξρεη φζν ην δπλαηφλ κεγαιχηεξε νκνηνγέλεηα. Δίλαη πξνθαλέο φηη ζηελ ειιεληθή πεξίπησζε ε ελζσκάησζε ηεο Οδεγίαο ζα πξέπεη λα ζπληειεζηεί κε θξαηηθή παξέκβαζε, θαζψο ηα πεξηζψξηα ζπξξχζκηζεο θαη αθφκα πεξηζζφηεξν απηνξξχζκηζεο είλαη κεδακηλά. Ζ Οδεγία αθνξά ην ζχλνιν ησλ επαγγεικάησλ παξνρήο ππεξεζηψλ, ηνκείο ηνπ εκπνξίνπ θαη κεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο, έλα αραλέο πεδίν ελ νιίγνηο, πνπ ηδηαίηεξα ζηελ Διιάδα δηέπεηαη απφ έλα πνιπδαίδαιν λνκνζεηηθφ πιαίζην. Δπηπιένλ, δεκηνπξγεί δηθαηψκαηα θαη ππνρξεψζεηο γηα ζσκαηεία εξγαδνκέλσλ θαη παξφρνπο ππεξεζηψλ αιιά θαη γηα ηνλ ίδην ηνλ θξαηηθφ κεραληζκφ, ζπλεπψο ζα ήηαλ αδχλαην λα δεκηνπξγεζεί ππνρξέσζε ηήξεζεο ησλ φξσλ πνπ ε Οδεγία ππαγνξεχεη ζηελ πεξίπησζε πνπ ζα επηιεγφηαλ κηα ελαιιαθηηθή κέζνδνο ξχζκηζεο, φπσο γηα παξάδεηγκα ε ζέζπηζε Κσδίθσλ Γενληνινγίαο ή ε δηεμαγσγή ελεκεξσηηθψλ εθζηξαηεηψλ. Γηα ηνπο ίδηνπο ιφγνπο ζεσξείηαη φηη ε ιήςε νηθνλνκηθψλ κέηξσλ πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε ζα ήηαλ άζηνρε θαη αλαπνηειεζκαηηθή, ελψ ην ππάξρνλ λνκηθφ πιαίζην δελ αξθεί ψζηε λα θαιπθζνχλ φιεο νη πηπρέο ηεο Οδεγίαο. 21

Μείδνλνο ζεκαζίαο πάλησο παξακέλνπλ ηα δηνηθεηηθά κέηξα πνπ είλαη απαξαίηεην λα πξνβιεθζνχλ θαη λα ιεθζνχλ γηα ηελ νξζή εθαξκνγή ηεο ξχζκηζεο, αθνχ απηά ζα απνηειέζνπλ ηνλ ζηπινβάηε ηεο δηνηθεηηθήο ζχγθιηζεο πνπ κεηαμχ άιισλ ε Οδεγία πξνβιέπεη. Δθφζνλ ε ξχζκηζε πνπ ζα παξαρζεί απνηππψλεη θαη ελζσκαηψλεη επαξθψο φζα ε Οδεγία ππνδεηθλχεη αλακέλεηαη λα ππάξμεη κείσζε ηεο γξαθεηνθξαηίαο θαη ησλ δηνηθεηηθψλ βαξψλ πξνο φθεινο ησλ πνιηηψλ, είηε κε ηε κνξθή απινχζηεπζεο ησλ δηαδηθαζηψλ, είηε κε ηε δεκηνπξγία ππεξεζηψλ κηαο ζηάζεο γηα ηνπο πνιίηεο θαη ηηο επηρεηξήζεηο. Όπσο αλαιχεηαη παξαθάησ, ε δηνηθεηηθή απινχζηεπζε είλαη αλαπφζπαζην θνκκάηη ηεο Οδεγίαο θαη ζεσξείηαη ζπζηαηηθφ ζηνηρείν ηεο επηηπρνχο εθαξκνγήο ηεο απφ φια ηα θξάηεκέιε. 3.4: Γιαθάνεια χκθσλα κε ηηο αξρέο ηεο θαιήο λνκνζέηεζεο, γηα ηελ πηνζέηεζε κηαο ξχζκηζεο είλαη απαξαίηεην λα πξνεγεζεί δηαδηθαζία δηαβνχιεπζεο κε ηνπο ελδηαθεξφκελνπο θνξείο, πξνθεηκέλνπ λα εληζρχεηαη ε διαθάνεια θαη ε δεκνθξαηηθφηεηα ηεο δηαδηθαζίαο λνκνζέηεζεο. ε επξσπατθφ επίπεδν, ε δηαβνχιεπζε απηή, ζπλίζηαηαη ηφζν ζε δηαδηθαζία πνπ δηεμάγεηαη εληφο ηεο Δπηηξνπήο θαη ηνπ Κνηλνβνπιίνπ κεηαμχ εθπξνζψπσλ ησλ θξαηψλ κειψλ, φζν θαη κε ζπκκεηνρή ηεο Οηθνλνκηθήο θαη Κνηλσληθήο Δπηηξνπήο, αιιά θαη ηεο Δπηηξνπήο Πεξηθεξεηψλ ζηελ λνκνπαξαγσγηθή δηαδηθαζία. ηελ Διιάδα ην ζρέδην ηεο ξχζκηζεο ζα πξέπεη λα ηεζεί ζε δεκφζηα δηαβνχιεπζε ζηελ νπνία ζα θιεζνχλ λα ζπκκεηάζρνπλ φινη νη ελδηαθεξφκελνη θνξείο. Καηεγνξηνπνηψληαο θαλείο ηα ππνθείκελα ηεο ξχζκηζεο ζε ηξεηο θαηεγνξίεο, δεκφζηα δηνίθεζε, παξφρνπο ππεξεζηψλ θαη πνιίηεο (σο θαηαλαισηέο θπξίσο) είλαη επθνιφηεξν λα πξνζδηνξίζεη ηα κέξε πνπ ζα θιεζνχλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηε δηαβνχιεπζε. Ξεθηλψληαο απφ ηνπο πνιίηεο, θξίλεηαη εχινγν λα θιεζνχλ ζηε δηαβνχιεπζε θνξείο πνπ ε ελαζρφιεζή ηνπο επηθεληξψλεηαη ζηα δεηήκαηα θαηαλαισηψλ, φπσο ην Ηλζηηηνχην Καηαλαισηψλ, ε Έλσζε Καηαλαισηψλ Πνηφηεηα Εσήο θαη Με Κπβεξλεηηθέο Οξγαλψζεηο πνπ δξαζηεξηνπνηνχληαη 22

ζηνλ ηνκέα απηφλ. Δπηπιένλ, ζεκαληηθή ζα ήηαλ ε ζπκκεηνρή ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε, σο αλεμάξηεηε αξρή πνπ έρεη σο αληηθείκελν κεηαμχ άιισλ ηηο ζρέζεηο Κξάηνπο πνιίηε. Αθφκε, ζα είρε πξνζηηζέκελε αμία γηα ηε δηαδηθαζία λα πξαγκαηνπνηεζεί κε ζπκκεηνρή κηαο νκάδαο απιψλ πνιηηψλ, νη νπνίνη ζα ζπκκεηάζρνπλ κε ηελ ηδηφηεηα ηνπ απνδέθηε ππεξεζηψλ αιιά θαη ηνπ δηνηθνχκελνπ, παξέρνληαο ζεκαληηθέο θαη άκεζεο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ αληίθηππν ησλ παξακέηξσλ ηεο ξχζκηζεο ζηνλ πνιίηε, ελψ δελ ζα κπνξνχζε λα παξαγθσληζηεί απφ ηε δηαβνχιεπζε ε Οηθνλνκηθή θαη Κνηλσληθή Δπηηξνπή. Απφ ηελ πιεπξά ησλ παξφρσλ ππεξεζηψλ, είλαη ζεκαληηθφ λα εκπιαθνχλ ζηε δηαβνχιεπζε εξγνδφηεο, θνξείο δειαδή φπσο ν χλδεζκνο Διιήλσλ Βηνκεράλσλ, ν χλδεζκνο Δπηρεηξήζεσλ νχπεξ Μάξθεη Διιάδνο, ε Έλσζε Αζθαιηζηηθψλ Δηαηξηψλ Διιάδνο, χιινγνη Ηδηνθηεηψλ Φξνληηζηεξίσλ θαη άιινη νκνεηδείο θνξείο. Αληίζηνηρα, απφ ηελ πιεπξά ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη απαξαίηεηε ε ζπκκεηνρή ηεο ΓΔΔ θαη ηεο ΑΓΔΓΤ, θαζψο επίζεο, αλ θξίλεηαη απαξαίηεην ιφγσ πνιππινθφηεηαο ησλ ζπλζεθψλ ππφ ηηο νπνίεο ιεηηνπξγεί θάπνηνο θιάδνο, ε ζπκκεηνρή εξγαδνκέλσλ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ θιάδσλ. Δπίζεο, επεηδή ε θχζε ηεο Οδεγίαο πξνο ελζσκάησζε είλαη ηέηνηα πνπ επεξεάδεη άκεζα ηα ειεχζεξα επαγγέικαηα, αθνχ απηά θπξίσο εκπιέθνληαη κε ηελ παξνρή ππεξεζηψλ, είλαη ινγηθφ φηη ζα πξέπεη λα θιεζνχλ ζηε δηαβνχιεπζε εθπξφζσπνη φισλ ησλ θαηεγνξηψλ ειεχζεξσλ επαγγεικάησλ, φπσο γηα παξάδεηγκα ν Παλειιήληνο χιινγνο Αζθαιηζηηθψλ πκβνχισλ, θαη φπνπ απηφ είλαη δπλαηφλ εθπξφζσπνη απφ επξχηεξν αξηζκφ πεξηθεξεηψλ θαη φρη απνθιεηζηηθά ηεο Αηηηθήο. Όζνλ αθνξά ζηε δεκφζηα δηνίθεζε, είλαη ζεκαληηθή ε ζπκκεηνρή φισλ ησλ Τπνπξγείσλ ζηε δηαβνχιεπζε, κέζσ εθπξνζψπσλ απφ δηεπζχλζεηο πνπ αζρνινχληαη κε δεηήκαηα έθδνζεο αδεηψλ γηα ηελ παξνρή ππεξεζηψλ, αιιά θαη θνξέσλ ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο. Ζ δηαδηθαζία γηα ηελ έθδνζε αδεηψλ άζθεζεο επαγγέικαηνο θαη παξνρήο ππεξεζηψλ, απνηειεί ζπρλά αξκνδηφηεηα πεξηζζφηεξσλ ηνπ ελφο θνξέσλ γηα ηελ έθδνζε δηθαηνινγεηηθψλ θαη ηελ έγθξηζε αδεηψλ είλαη ζπλήζσο ζπλαξκφδηεο ππεξεζίεο Τπνπξγείσλ αιιά θαη θαηά ηφπνπο Ννκαξρηψλ- άξα ζα πξέπεη λα ππάξρεη εθπξνζψπεζε απφ φινπο απηνχο ηνπο θνξείο θαη κάιηζηα παλειιαδηθά. Με ηνλ ηξφπν απηφ ζα απνηππσζνχλ αλαιπηηθά ηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνληαη ζε επίπεδν δηεθπεξαίσζεο δηαδηθαζηψλ θαζψο θαη φζα 23

πξνθχπηνπλ απφ επηθαιχςεηο αξκνδηνηήησλ, ελψ ηαπηφρξνλα ζα ππνγξακκηζηνχλ ηα θελά πνπ ππάξρνπλ σο πξνο ηελ εθαξκνγή ηνπ λνκνζεηηθνχ πιαηζίνπ. ε θάζε πεξίπησζε, ην Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ, Γεκφζηαο Γηνίθεζεο θαη Απνθέληξσζεο θαιείηαη λα παίμεη ξφιν ζπληνληζηή θαη επηβιέπνληα ζε φιε απηή ηελ πξνζπάζεηα, φληαο θνξέαο πνπ δχλαηαη λα έρεη επνπηηθή εηθφλα φισλ ησλ δηαδηθαζηψλ θαη κπνξεί λα θαζνδεγήζεη φιν ην δηνηθεηηθφ κεραληζκφ ψζηε λα ελαξκνληζηεί νκαιά κε φζα ε λέα Οδεγία πξνζηάδεη, λα εθαξκφζεη ηελ απινχζηεπζε δηαδηθαζηψλ θαη λα ζπληνληζηεί ψζηε λα επηηχρεη ηελ νκαιή δηνηθεηηθή ζπλεξγαζία ηφζν ζην εζσηεξηθφ ηνπ φζν θαη κε ηα ππφινηπα θξάηε- κέιε. Ο ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζα πξαγκαηνπνηεζεί ε δηαβνχιεπζε είλαη έλα αθφκα ζεκείν πνπ ρξήδεη πξνζνρήο. Λφγσ ηνπ εθηεηακέλνπ ραξαθηήξα πνπ ζα πξέπεη λα έρεη ε δηαδηθαζία, είλαη δχζθνιν λα νξγαλσζεί ζσζηά θαη λα ππάξμεη ακνηβαία ζπλεξγαζία. Σν δηαδίθηπν ζα κπνξνχζε λα είλαη πνιχηηκν εξγαιείν ζηελ πεξίπησζε απηή. Αθνχ επηιεγνχλ ηα ππνθείκελα πνπ ζα ζπκκεηάζρνπλ ζηε δηαδηθαζία ζα κπνξνχζε λα δεκηνπξγεζεί έλαο ηζηνρψξνο ζηνλ νπνίν ζα γίλεη θαηαξρήλ ελεκέξσζε ησλ ζπκκεηερφλησλ, απφ ηελ αξρή πνπ ζα αλαιάβεη θαη ηελ νξγάλσζε ηνπ εγρεηξήκαηνο, φρη κφλν γηα ην ζρέδην ξχζκηζεο αιιά θαη γηα ηελ Οδεγία 2006/123/ΔΚ θαζψο απηή δεκηνπξγεί ηελ ππνρξέσζε πηνζέηεζεο ξχζκηζεο. Απφ ηε ζηηγκή πνπ ζα νινθιεξσζεί ε ελεκέξσζε, γηα ηελ νπνία έλαο ρξφλνο πέληε εκεξψλ είλαη ινγηθά αξθεηφο, ζα πξέπεη λα δνζεί ζηνπο ζπκκεηέρνληεο έλα ρξνληθφ δηάζηεκα ηνπιάρηζηνλ δχν εβδνκάδσλ, γηα επεμεξγαζία ηνπ θεηκέλνπ ηεο ξχζκηζεο, ψζηε λα γίλεη ελδειερήο κειέηε ηνπ θαη λα ζρεκαηηζηνχλ νη ζέζεηο ησλ δηαβνπιεπνκέλσλ, ηηο νπνίεο θαη ζηε ζπλέρεηα ζα θιεζνχλ λα δηαηππψζνπλ. Ζ δηαηχπσζε ζέζεσλ, παξαηεξήζεσλ θαη ζρνιηαζκνχ θαη ε δηαβνχιεπζε κεηαμχ ησλ θνξέσλ απνηειεί κηα δηαδηθαζία ρξνλνβφξα ε νπνία αλακέλεηαη λα έρεη δηάξθεηα φρη κηθξφηεξε ησλ ηξηψλ εβδνκάδσλ. Απφ ηε δηαβνχιεπζε ζα πξέπεη λα δηαηεξεζνχλ θάπνηαο κνξθήο πξαθηηθά, ηα νπνία αξγφηεξα ζα θνηλνπνηεζνχλ ζηνπο δηαβνπιεπφκελνπο θαη λα πξνθχςεη έλα θείκελν ην νπνίν ζα είλαη απφξξνηα ηεο φζν ην δπλαηφλ επξχηεξεο ζπλαίλεζεο ησλ ζπκκεηερφλησλ. Σέινο, ε πξφβιεςε γηα επαλάιεςε ηεο δηαδηθαζίαο θαηά ηε δηάξθεηα εθαξκνγήο ηεο ξχζκηζεο είλαη νπζηψδεο, θαζψο ζα βνεζήζεη ζεκαληηθά ζηελ αληηκεηψπηζε ηπρφλ πξνβιεκάησλ θαη ζηελ πξφιεςε εκθάληζεο άιισλ. 24

3.5: Λογοδοζία Ζ δηαβνχιεπζε δελ ζεσξείηαη φκσο αξθεηή ψζηε λα δηαζθαιηζηεί ε επηηπρήο εθαξκνγή ηεο ξχζκηζεο. Δίλαη επίζεο ζεκαληηθφ ε ξχζκηζε λα πξνάγεη ηε λογοδοζία. ηελ πεξίπησζε ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ, ε επνπηεία ηεο επηηπρνχο εθαξκνγήο ηεο ξχζκηζεο αλαηίζεηαη ζηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή, κε ηελ αξσγή θαη ζπλεξγαζία ησλ δηνηθήζεσλ ησλ θξαηψλ- κειψλ θπζηθά. ην θείκελν ηεο Οδεγίαο πξνβιέπνληαη ηα κέηξα εθαξκνγήο πνπ ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ απφ ηελ Δπηηξνπή θαη ηα θξάηε- κέιε ψζηε λα ππάξρεη εθαξκνγή ησλ δηαηάμεσλ ηεο Οδεγίαο απφ φινπο, πξνβιέπνληαη ζπγθεθξηκέλα ρξνληθά πεξηζψξηα ελζσκάησζήο ηεο θαη ε ππνβνιή έθζεζεο απφ ηα θξάηε- κέιε πξνο ηελ Δπηηξνπή, πνπ ζα πεξηέρεη πιεξνθνξίεο αλαθνξηθά κε ζπγθεθξηκέλεο δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο θαη ην πψο απηέο εθαξκφζηεθαλ. ηελ Διιάδα, ε ξχζκηζε πνπ ζα πηνζεηεζεί ζα πξέπεη κεηαμχ άιισλ λα νξίδεη κηα επνπηεχνπζα αξρή ή θνξέα πνπ ζα ιεηηνπξγεί σο θνκβηθφ ζεκείν αλαθνξάο γηα φζνπο ηίζεληαη σο ππνθείκελα ζε απηή θαη ζα έρεη επηηειηθφ ξφιν ζηελ εθαξκνγή ηεο ξχζκηζεο. Δίλαη ζαθέο φηη γηα λα δεκηνπξγεζνχλ νη θαηάιιειεο δνκέο θαη πξνυπνζέζεηο ζα πξέπεη λα ιεθζνχλ ππφςε ηφζν ηα απνηειέζκαηα ηεο δηαβνχιεπζεο φζν θαη φπνηα ζηνηρεία κπνξνχλ λα ζπγθεληξσζνχλ απφ ηνλ πλήγνξν ηνπ Πνιίηε θαη ηνπο ειεγθηηθνχο κεραληζκνχο ηνπ δεκνζίνπ ηνκέα γηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπ δηνηθεηηθνχ κεραληζκνχ ζηνπο ηνκείο πνπ θαιχπηεη ε Οδεγία. Δπηπιένλ, ε ξχζκηζε πνπ ζα ςεθηζηεί ζα πξέπεη λα δίλεη έλα ζαθέο πεξίγξακκα ιεηηνπξγίαο θαη αξκνδηνηήησλ ηεο αξρήο πνπ ζα αλαιάβεη ηελ επνπηεία εθαξκνγήο ηεο, ελψ είλαη άθξσο απαξαίηεηε ε πξφβιεςε γηα ηελ εθπαίδεπζε απηψλ πνπ ζα αλαιάβνπλ ηελ εθαξκνγή ηεο ξχζκηζεο, ψζηε λα εμνηθεησζνχλ κε ην πλεχκα ηεο Οδεγίαο, λα γλσξίδνπλ ηνλ ηξφπν πνπ ζα εθαξκνζηνχλ νη δηαηάμεηο ηεο, λα κπνξνχλ λα αληαπεμέιζνπλ ζε δπζθνιίεο πνπ ηπρφλ παξνπζηαζηνχλ θαη λα επηιχνπλ πξνβιήκαηα, λα είλαη ζε ζέζε λα βνεζήζνπλ νπζηαζηηθά ζπληνλίδνληαο ηε δηαδηθαζία ελζσκάησζεο θαη λα ζπληειέζνπλ ζηελ νκαιή κεηάβαζε ζηελ λέα επνρή ηεο εληαίαο εζσηεξηθήο αγνξάο. Σέινο, ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδεηαη ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν ζα αζθείηαη ε επνπηεία εθαξκνγήο ηεο ξχζκηζεο, ε νπνία φπσο ήδε αλαθέξζεθε είλαη ινγηθφ λα αζθείηαη απφ 25

έλαλ θνξέα ηεο δηνίθεζεο, κε παξάιιειε δξάζε ησλ πνιηηηθψλ πξντζηακέλσλ, ψζηε λα ππάξρεη αθελφο ζσζηή εθαξκνγή ησλ δηαδηθαζηψλ θαη ζπλέρεηα ηεο δηνηθεηηθήο δξάζεο θαη αθεηέξνπ λα απνθεχγνληαη ηα θαηλφκελα γξαθεηνθξαηηθήο δηνιίζζεζεο απφ ηελ πιεπξά ηνπ δηνηθεηηθνχ κεραληζκνχ θαη ε εκθάληζε αξληζίθπξσλ δξψλησλ πνπ ζα παξαθσιχνπλ ηελ εθαξκνγή ηνπ ξπζκηζηηθνχ πιαηζίνπ. 3.6: Πποζβαζιμόηηηα Μία αθφκα αξρή ζηελ νπνία θάζε ξχζκηζε είλαη ζεκαληηθφ λα ππαθνχεη, είλαη ε αξρή ηεο πποζβαζιμόηηηαρ. Ζ Οδεγία είλαη εχθνια θαηαλνεηή, θάηη πνπ επηηπγράλεηαη ζε κεγάιν βαζκφ κε ηελ χπαξμε ηνπ πξννηκίνπ πνπ δηακνξθψλεη έλα πιαίζην θαηαλφεζεο ηνπ θχξηνπ ζψκαηνο ηεο Οδεγίαο θαη κε ηελ χπαξμε νξηζκψλ γηα θάζε βαζηθή ιέμε- θιεηδί πνπ αλαθέξεηαη ζην θείκελφ ηεο. Δπίζεο αλαθέξνληαη ξεηά ζην θείκελν άιιεο δηαηάμεηο, απφ πλζήθεο, Καλνληζκνχο, Οδεγίεο θαη Απνθάζεηο πνπ ξπζκίδνπλ ζέκαηα πνπ εκπίπηνπλ ζην πεδίν ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ θαη δηεπθξηλίδεηαη ε ηεξαξρηθή ζρέζε πνπ δηακνξθψλεηαη ζην πιαίζην απηφ. Όζνλ αθνξά ζηελ δπλαηφηεηα ελεκέξσζεο ησλ ελδηαθεξνκέλσλ, νη πνιίηεο θάζε θξάηνπο κέινπο κπνξνχλ λα έρνπλ άκεζε πξφζβαζε ζηελ Οδεγία θαη ζε θείκελα πνπ ζρεηίδνληαη κε απηή, φπσο γηα παξάδεηγκα κειέηεο θαη γλσκνδνηήζεηο, κέζσ δηαδηθηχνπ θαη ζπγθεθξηκέλα ηεο επίζεκεο δηθηπαθήο πχιεο ηεο ΔΔ. ε αθνινπζία κε ην επξσπατθφ παξάδεηγκα, ν Έιιελαο λνκνζέηεο ζα πξέπεη λα πξνηείλεη κηα ξχζκηζε θαηαλνεηή θαη απιή. Σαπηφρξνλα, ζα πξέπεη λα πξαγκαηνπνηεζεί ην πνιχ δχζθνιν έξγν ηνπ ειέγρνπ ζπκβαηφηεηαο ηεο ξχζκηζεο κε άιιεο ξπζκίζεηο πνπ αθνξνχλ ηα ίδηα δεηήκαηα, θαη λα δηεπζεηεζνχλ ηπρφλ δηαθνξέο θαη αληηθάζεηο. Γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί απηφ πξνθαλψο ζα πξέπεη λα πξνεγεζεί ε θσδηθνπνίεζε ησλ ζρεηηθψλ ξπζκίζεσλ, θάηη πνπ πξνυπνζέηεη βνχιεζε θαη ρξφλν γηα λα πξαγκαηνπνηεζεί. Σν ηειεπηαίν ζηάδην είλαη ε κέξηκλα γηα ζσζηή θαη πιήξε δηάρπζε ηεο πιεξνθφξεζεο, ψζηε ε ξχζκηζε λα είλαη πξνζβάζηκε γηα φινπο ηνπο ελδηαθεξφκελνπο, φρη κφλν κέζσ δηαδηθηχνπ, θαζψο ε δηείζδπζε ηνπ 26

δηαδηθηχνπ είλαη ζρεηηθά ρακειή ζηελ ειιεληθή πξαγκαηηθφηεηα, αιιά θαη ζηα Κέληξα Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ, ζηα Γξαθεία Δμππεξέηεζεο Πνιηηψλ ζηηο Γεκφζηεο Τπεξεζίεο, ζηα θαηά ηφπνπο γξαθεία ηνπ Οξγαληζκνχ Απαζρφιεζεο Δξγαηηθνχ Γπλακηθνχ, αθνχ ε ξχζκηζε αθνξά θαη δεηήκαηα απαζρφιεζεο, ζε γξαθεία Οξγαληζκψλ Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο, κε δηαλνκή ηφζν ηεο ίδηαο ηεο ξχζκηζεο θαη ηεο Οδεγίαο, φζν θαη ελεκεξσηηθνχ πιηθνχ. Ζ ηφζν εθηεηακέλε εθζηξαηεία ελεκέξσζεο ελδερνκέλσο λα απμήζεη ηελ δαπάλε γηα ηελ δεκνζίεπζε ηεο ξχζκηζεο, αιιά ην δήηεκα πνπ ξπζκίδεηαη ζεσξείηαη, φπσο έρεη ήδε ζεκεησζεί, κείδνλνο ζεκαζίαο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο νηθνλνκίαο θαη γηα ηνλ πνιίηε, επνκέλσο δηθαηνινγεί ηελ ηεηακέλε πξνζπάζεηα πξνο απηή ηελ θαηεχζπλζε. 3.7: Απλόηηηα Μία αθφκα επίζεο ζεκαληηθή αξρή θαιήο λνκνζέηεζεο πνπ ζα πξέπεη λα ηεξείηαη είλαη ε αξρή ηεο απλόηηηαρ. Σν επξσπατθφ θείκελν αθνινπζεί κηα θαζαξή δνκή, αλαιχνληαο ηκεκαηηθά ηηο βαζηθέο παξακέηξνπο ηεο ξχζκηζεο, ζε γιψζζα απιή θαη θαηαλνεηή. Παξαηεξείηαη σζηφζν ην γεγνλφο φηη θάπνηα απφ ηα άξζξα ηεο Οδεγίαο είλαη αξθεηά εθηεηακέλα θαη πεξηιακβάλνπλ πεξηζζφηεξεο απφ ηξεηο παξαγξάθνπο, φκσο αθφκα θαη ζηελ πεξίπησζε απηή ην θείκελν έρεη ηέηνηα δνκή πνπ δελ δεκηνπξγνχληαη δπζθνιίεο ζηελ θαηαλφεζή ηνπ. Μεηνλέθηεκα φκσο ζεσξείηαη φηη δελ ππάξρεη ην θείκελν κεηαθξαζκέλν ζε φιεο ηηο επίζεκεο γιψζζεο ησλ θξαηψλ- κειψλ. Ζ ηειεπηαία απηή παξαηήξεζε αθνξά ην ζχλνιν ησλ θαλνληζηηθψλ πξάμεσλ ηεο ΔΔ θαη απνηειεί πξνθαλψο έλα έξγν εμαηξεηηθά δχζθνιν, φκσο ζεσξείηαη ζεκαληηθφ δήηεκα φηαλ πξφθεηηαη γηα ηελ ελεκέξσζε ηνπ πνιίηε. Δηδηθά ηα θείκελα λνκνζεηηθνχ ραξαθηήξα πνπ πεξηιακβάλνπλ ζπρλά νξνινγία, ζα ήηαλ ζεκαληηθφ λα ήηαλ πξνζβάζηκα ζε θάζε επξσπατθή γιψζζα ψζηε νπνηνζδήπνηε πνιίηεο, αλεμαξηήησο εθπαίδεπζεο λα είλαη ζε ζέζε λα κειεηήζεη ηελ επξσπατθή λνκνζεζία πνπ πξνθαλψο ηνλ αθνξά, ρσξίο ε γιψζζα εθθνξάο ηνπ θεηκέλνπ λα απνηειεί εκπφδην. Δπεηδή ζηελ Διιάδα ε απιφηεηα ησλ ξπζκίζεσλ απνηειεί έλα δήηεκα πνπ έρεη απαζρνιήζεη ζε κεγάιν βαζκφ πιεζψξα δηνηθεηηθψλ θαη λνκηθψλ 27

επηζηεκφλσλ θαη ππήξμε αληηθείκελν παξέκβαζεο ηεο πνιηηηθήο βνχιεζεο ψζηε λα απνηειέζεη ζηφρν ηνπ λνκνζέηε, ε παξάκεηξνο απηή ζα πξέπεη λα εμεηαζηεί πξνζεθηηθά. Ζ ξχζκηζε είλαη ζεκαληηθφ λα αθνινπζεί κηα δνκή ζαθή, απιή θαη ζσζηά δηαξζξσκέλε, αθνινπζψληαο ζην εζσηεξηθφ ηεο κηα νξζή ζπλέρεηα ζηνλ ζεκαηηθφ θαηακεξηζκφ ηεο. Δπηπιένλ ζα ήηαλ σθέιηκν λα ηεξεζεί ν θαλφλαο «θάζε ζέκα κία ξχζκηζε, κηα θαηεγνξία ξχζκηζεο» θαη λα ππάξρνπλ κηθξά ζε έθηαζε άξζξα κε ιίγεο παξαγξάθνπο ζην θαζέλα θαη ζαθείο πξνηάζεηο. Σέινο, ζα πξέπεη ην θείκελν λα είλαη γξακκέλν κε ηξφπν πνπ δελ ζα αθήλεη πεξηζψξηα παξεξκελεηψλ ή δηαζηαιηηθήο εξκελείαο, ψζηε λα επηηεπρζεί ηειηθά κηα ζχκπλνηα θαηά ηελ εθαξκνγή ηεο ξχζκηζεο θαη λα απνθεπρζεί ε εκθάληζε πεξηζζφηεξσλ θαηλνκέλσλ θαθνδηνίθεζεο. 3.8: Δπικοςπικόηηηα Ζ ηειεπηαία αιιά φρη ιηγφηεξν ζεκαληηθή αξρή πνπ εμεηάδεηαη αλ ηεξείηαη, είλαη ε αξρή ηεο επικοςπικόηηηαρ. Ζ Οδεγία πεξηέρεη κία ζεηξά δηαηάμεσλ πνπ αθνξνχλ ζηελ απινχζηεπζε δηαδηθαζηψλ θαη ζηελ δηνηθεηηθή ζπλεξγαζία. Απηέο πξνβιέπνπλ κείσζε ησλ απαηηνχκελσλ δηαδηθαζηψλ φπνπ απηφ είλαη εθηθηφ, απινχζηεπζε ησλ δηαδηθαζηψλ επηθχξσζεο εγγξάθσλ, κείσζε ησλ δηθαηνινγεηηθψλ. Δπίζεο, πιαηζηψλεηαη ζεζκηθά ε ππνρξέσζε ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ θξαηψλ- κειψλ ελψ πξνβιέπεηαη ε δεκηνπξγία ησλ Δληαίσλ Κέληξσλ Δμππεξέηεζεο (points of single contact), πνπ ζα ιεηηνπξγνχλ ζηε ινγηθή ησλ ππεξεζηψλ κηαο ζηάζεο, δηεπθνιχλνληαο ηνπο πνιίηεο θαη παξφρνπο ζηηο ζπλαιιαγέο ηνπο. Ζ εθρψξεζε αξκνδηνηήησλ ζηα θέληξα απηά απνηειεί πξνθαλψο θαη απνθέληξσζε αξκνδηνηήησλ γηα ηελ θεληξηθή δηνίθεζε. πλνιηθά επνκέλσο ζεσξείηαη φηη ε Οδεγία ηφζν ζε επξσπατθφ επίπεδν φζν θαη ζε εζληθφ πιεξνί ηελ αξρή ηεο επηθνπξηθφηεηαο. ηε ζπλέρεηα ζα εμεηαζηνχλ νη δηαηάμεηο ηεο Οδεγίαο, πξνθεηκέλνπ λα εληνπηζηνχλ νη δπζρέξεηεο πνπ αλακέλεηαη λα πξνθχςνπλ θαηά ηελ ελζσκάησζή ηεο ζηελ ειιεληθή έλλνκε ηάμε απφ ηηο πξνυπνζέζεηο θαηά θχξην ιφγν πνπ ζέηεη γηα ηα θξάηε- κέιε θαη ηηο απαηηήζεηο πνπ εηζάγεη. 28

ΚΔΦΑΛΑΙΟ 4: ΓΔΝΙΚΔ ΓΙΑΣΑΞΔΙ, ΚΟΠΟ ΚΑΙ ΟΡΙΜΟΙ Σν πξψην κέξνο ηεο Οδεγίαο 2006/123/ΔΚ αλαθέξεηαη ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο θαη ζηνλ ζθνπφ πνπ εμππεξεηεί. Όπσο ξεηά αλαθέξεηαη, ε Οδεγία ζεζπίδεη έλα γεληθφ λνκηθφ πιαίζην ην νπνίν δηεπθνιχλεη ηελ άζθεζε ηεο ειεπζεξίαο εγθαηάζηαζεο ησλ παξφρσλ ππεξεζηψλ, θαζψο θαη ηελ ειεχζεξε θπθινθνξία ησλ ππεξεζηψλ, δηαζθαιίδνληαο παξάιιεια έλα πςειφ επίπεδν πνηφηεηαο ησλ ππεξεζηψλ. Δπίζεο, ζεζπίδεη ην γεληθφ λνκηθφ πιαίζην γηα θάζε ππεξεζία πνπ παξέρεηαη έλαληη νηθνλνκηθήο ακνηβήο, εθηφο ησλ ηνκέσλ πνπ αλαθέξνληαη ζην δεχηεξν θεθάιαην ηεο παξνχζεο θαη δελ εκπίπηνπλ ζην πεδίν εθαξκνγήο ηεο, ελψ ηαπηφρξνλα ιακβάλεη ππφςε ηελ ηδηαηηεξφηεηα νξηζκέλσλ δξαζηεξηνηήησλ ή επαγγεικάησλ. Παξά ην γεγνλφο φηη ξπζκίδεη δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ έλαλ ηδηαίηεξα εθηεηακέλν ηνκέα ηεο νηθνλνκίαο, ε Οδεγία δελ επεκβαίλεη, ηνπιάρηζηνλ άκεζα, ζε ζέκαηα αληαγσληζκνχ, φπσο ε χπαξμε κνλνπσιίσλ, νη ηδησηηθνπνηήζεηο, ε νξγάλσζε θαη ρξεκαηνδφηεζε ησλ ππεξεζηψλ. Αληίζηνηρα, δελ επεξεάδεη κέηξα πνπ ιακβάλνληαη ζε θνηλνηηθφ ή εζληθφ επίπεδν γηα ηελ πξνζηαζία ή ηελ πξνψζεζε ηεο πνιηηηζηηθήο ή γισζζνινγηθήο πνιπκνξθίαο θαη ηεο πνιπθσλίαο ησλ κέζσλ ελεκέξσζεο, νχηε ηηο ξπζκίζεηο ησλ θξαηψλ- κειψλ γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ηνπ εγθιήκαηνο. Δπηπιένλ, επηζεκαίλεηαη φηη ε Οδεγία 2006/123/ΔΚ δελ επεξεάδεη ην εξγαηηθφ δίθαην ησλ θξαηψλ- κειψλ, ηδίσο ζε φηη αθνξά ζπλζήθεο εξγαζίαο, ζρέζεηο εξγαδνκέλσλ θαη εξγνδνηψλ, σξάξηα εξγαζίαο, πεξηφδνπο αλάπαπζεο, ή ηελ λνκνζεζία γηα ηελ θνηλσληθή αζθάιηζε, νχηε θαη ηελ άζθεζε ζεκειησδψλ δηθαησκάησλ, ή ην δηθαίσκα ζπκκεηνρήο ζε ζπιινγηθέο δηαπξαγκαηεχζεηο θαη ζχλαςεο ζπιινγηθψλ ζπκθσληψλ. Σν γεγνλφο φηη ε Οδεγία δελ επεξεάδεη ηνκείο άκεζνπ θνηλσληθνχ ελδηαθέξνληνο φπσο ν ηνκέαο ηεο πγείαο ή ηεο εξγαηηθήο λνκνζεζίαο νθείιεηαη σο επί ην πιείζηνλ ζηηο αληηδξάζεηο πνπ πξνθάιεζε ην πξψην ζρέδην Οδεγίαο, ην νπνίν δελ απέθιεηε ηνπο ηνκείο απηνχο, ζηα θξάηε- κέιε θαη ζηνπο θφβνπο πνπ εθθξάζηεθαλ φηη ε εθαξκνγή ηνπ ζα κπνξνχζε λα νδεγήζεη ζε θαηλφκελα «θνηλσληθνχ ληάκπηλγθ». πκςεθίδνληαο ηηο πξνηάζεηο ησλ θξαηψλ- κειψλ επνκέλσο απνθαζίζηεθε ε εμαίξεζε νξηζκέλσλ πεδίσλ απφ ηελ εθαξκνγή ηεο Οδεγίαο, κε γλψκνλα πάληα ηελ 29