ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑΣ Ο ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ : ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΚΥΠΡΟΥ ΣΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Λεωνίδας Κυριακίδης Εκπαιδευτική Ημερίδα Κυπριακού Ομίλου Εκπαιδευτικής Διοίκησης (Κ.Ο.Ε.Δ.) 26 Νοεμβρίου 2011
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η έρευνα για την εκπαιδευτική αποτελεσματικότητα: Μια από τις βασικές περιοχές έρευνας στο Τμήμα Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου Τα τελευταία 10 χρόνια αναπτύχθηκε το Δυναμικό Μοντέλο Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας (ΔΜΕΑ). Διεξήχθηκαν τέσσερις ρςδιαχρονικές έρευνες για σκοπούς εγκυροποίησης του ΔΜΕΑ. Διεξήχθησαν δύο μετα-αναλύσεις με σκοπό την εγκυροποίηση η και ανάπτυξη του ΔΜΕΑ. Τα τελευταία 2 χρόνια συντονίζουμε ερευνητικό πρόγραμμα Τα τελευταία 2 χρόνια συντονίζουμε ερευνητικό πρόγραμμα εγκυροποίησης του ΔΜΕΑ που διεξάγεται σε 8 χώρες (Αγγλία, Βέλγιο, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Κύπρος, Ολλανδία, Σλοβενία).
Το ΔΜΕΑ αναφέρεται σε παράγοντες που καθορίζουν τη σχολική αποτελεσματικότητα και αφορούν στην: Πολιτική του σχολείου για τη διδασκαλία. Ανάπτυξη του Περιβάλλοντος Μάθησης του Σχολείου. Αξιολόγηση της σχολικής πολιτικής και του Αξιολόγηση της σχολικής πολιτικής και του περιβάλλοντος μάθησης του σχολείου.
Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα αναφέρεται τόσο στη διοίκηση του σχολείου όσο και στην αξιολόγηση και καλύπτει τις δύο βασικές πτυχές της σχολικής αποτελεσματικότητας. Βασικός σκοπός του προγράμματος είναι η ανάπτυξη βασικών ερευνητικών δεξιοτήτων στις περιοχές της διοίκησης και της αξιολόγησης: Γνώση των βασικών πορισμάτων της έρευνας για την εκπαιδευτική αποτελεσματικότητα και των θεωρητικών της μοντέλων. Γνώση βασικών θεωριών στο χώρο της εκπαιδευτικής διοίκησης που συνδέονται με τη σχολική αποτελεσματικότητα. Ικανότητα να κρίνει άρθρα που αναφέρονται σε εμπειρικές μελέτες στο χώρο της διοίκησης και αξιολόγησης. Εντοπισμός περιοχών στις οποίες υπάρχει ανάγκη έρευνας σε διεθνές επίπεδο σε σχέση με τα γνωστικά αντικείμενα της διοίκησης και αξιολόγησης.
Οι απόφοιτοι του μεταπτυχιακού προγράμματος πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν τη διεξαγωγή πρωτότυπης έρευνας σε διδακτορικό επίπεδο στα αντικείμενα της διοίκησης και αξιολόγησης. Οι διδακτορικοί φοιτητές αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη των γνωστικών αντικειμένων της διοίκησης και αξιολόγησης: Δημοσιεύσεις σε διεθνή περιοδικά. Παρουσιάσεις άρθρων σε διεθνή συνέδρια. Ενεργός συμμετοχή σε ακαδημαϊκούς συνδέσμους (π.χ., AERA SIG on School Effectiveness and Improvement, EARLI SIG on Educational Effectiveness, IAEA, ICSEI). Ενεργός συμμετοχή σε ερευνητικά δίκτυα με διδακτορικούς φοιτητές άλλων πανεπιστημίων (π.χ., ICO, MORE, University of Gothenburg). Συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Κύπρου. Οι διδακτορικοί φοιτητές αναμένεται να αποκτήσουν πολύ καλές γνώσεις στη διεξαγωγή ποσοτικών και ποιοτικών ερευνών και να διεκδικήσουν δ δικά τους προγράμματα (ΠΕΝΕΚ).
Τα τελευταία 4 χρόνια εξετάζουμε τις δυνατότητες αξιοποίησης του ΔΜΕΑ για σκοπούς βελτίωσης της σχολικής αποτελεσματικότητας: Ανάπτυξη συγκεκριμένης προσέγγισης (Dynamic Approach to School Improvement) που αξιοποιεί θεωρητικά σχήματα που έχουν εγκυροποιηθεί (evidence-based and theory-driven approach). Σημαντικός ο ρόλος τόσο της διευθυντικής ομάδας και των εκπαιδευτικών όσο και εξειδικευμένης ερευνητικής ομάδας (Advisory and Research Team - A&RTeam). Ετοιμάσαμε βιβλίο στο οποίο παρουσιάζεται η προσέγγιση και δίνονται ερευνητικά εργαλεία και πρακτικές εισηγήσεις στα σχολεία για να μπορούν να εφαρμόσουν την προσέγγιση αυτή (Creemers & Kyriakides, 2012). Τρεις σχετικές διδακτορικές δ διατριβές (Antoniou, 2009; Demetriou, 2009; Christoforidou, 2012) και ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα εξέτασαν δυνατότητες αξιοποίησης της προσέγγισης αυτής για σκοπούς βελτίωσης της αποτελεσματικότητας. Ένα νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα και ένα εθνικό πρόγραμμα εξετάζουν δυνατότητες διεύρυνσης της προσέγγισης αυτής, ώστε να αξιοποιηθεί για σκοπούς επιμόρφωσης σε σχολική βάση και να συμβάλει στη βελτίωση της σχολικής αποτελεσματικότητας σε σχέση με τη διάσταση της ισότητας.
Τα μεταπτυχιακά προγράμματα του ΕΠΑ αναμένεται να συμβάλουν ουσιαστικά στην υλοποίηση της DASI στην Κύπρο: Απόφοιτοι που συνεχίζουν να εργάζονται στα σχολεία λί έχουν το ενδιαφέρον να εφαρμόσουν την προσέγγιση αυτή στο σχολείο τους. Απόφοιτοι του διδακτορικού προγράμματος που ακολουθούν ακαδημαϊκή καριέρα έχουν το ενδιαφέρον φρ και τις ικανότητες να στελεχώσουν ερευνητικές ομάδες που στηρίζουν σχολεία να εφαρμόσουν την προσέγγιση αυτή (ικανά μέλη της A&RTeam).
Το πρόγραμμα στοχεύει στην ανάπτυξη ερευνητικής κουλτούρας που θα στηρίξει μια δυναμική προσέγγιση στην ανάπτυξη προγραμμάτων δράσης που αποσκοπούν στη βελτίωση της σχολικής αποτελεσματικότητας. Οι αυθεντικές αλλαγές είναι εκείνες που προέρχονται από τον ίδιο τον οργανισμό. Το «κέντρο» πρέπει να λειτουργεί υποστηρικτικά με το να αναπτύσσει και συντηρεί θετική ερευνητική κουλτούρα σε θέματα βελτίωσης της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας!