ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ CENTRE INTERNATIONAL DES DROITS DE L HOMME ΤΟ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΤΕΛΕΊ ΥΠΌ ΤΗΝ ΑΙΓΊΔΑ ΤΗΣ Α.Ε. ΤΟΥ ΠΡΟΈΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑΣ ΚΥΡΙΟΥ ΠΡΟΚΟΠΊΟΥ ΠΑΥΛΌΠΟΥΛΟΥ SOUS LES AUSPICES DE S.E. LE PRÉSIDENT DE LA RÉPUBLIQUE HELLÉNIQUE MONSIEUR PROCOPIOS PAVLOPOULOS ΕΝΑΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ NEUVIÈME COLLOQUE INTERNATIONAL DES DROITS DE L HOMME ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ - PROGRAMME (14-16.6.2016)
L I B E R T A S ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Centre International des Droits de l Homme International Centre on Human Rights Διευθυντής: Καθηγητής Πέτρος Ι. Παραράς ΕΝΑΤΟ ΔΙΕΘΝΈΣ ΣΥΝΈΔΡΙΟ ΔΙΚΑΙΩΜΆΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΏΠΟΥ Το Διεθνές Κέντρο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε συνεργασία με το: Centre de droit international (CEDIN) του Πανεπιστημίου Paris Ouest Nanterre La Défense Διοργανώνουν στην Αθήνα (14-16.6.2016) Συνέδριο με θέμα: Διάλογος Δικαστών. Αλληλεπιδράσεις εθνικών και διεθνών δικαστηρίων Ξενοδοχείο DIVANI CARAVEL Βασιλέως Αλεξάνδρου 2, Αθήνα Τηλ. 210 7207000 Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στα ελληνικά και γαλλικά Για την παρακολούθηση των εργασιών του Συνεδρίου παρέχεται στο τέλος σχετική βεβαίωση, εφόσον θα πιστοποιείται η ανελλιπής παρακολούθηση των εργασιών του.
Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α ΤΕΤΑΡΤΗ 15 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 09:15-09:45 Άφιξη συνέδρων. Παραλαβή dossiers I. Θεωρητική προσέγγιση Προεδρεύων: Paul Tavernier 09:45-10:00 Bertrand Mathieu Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόννης Paris I, Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Οργάνωσης Συνταγματικού Δικαίου Η ποικιλία των εννόμων τάξεων, παράγοντας ενίσχυσης του κύρους των δικαστών 10:00-10:20 Xavier Magnon Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Toulouse 1 Capitole Η έκφραση «διάλογος δικαστών» μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμη ως προς την κατανόηση της έννοιάς της; 10:20-10:40 Patrick de Fontbressin Δικηγόρος στο Παρίσι, Διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Paris XI Ο Διάλογος Δικαστών: διασφάλιση της έννοιας του δικαίου και μιας κοινωνίας αξιών 10:40-11:00 Χριστίνα Δεληγιάννη-Δημητράκου Καθηγήτρια στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης Συγκριτικό δίκαιο και διάλογος των δικαστών στις περιπτώσεις παραβιάσεων θεμελιωδών δικαιωμάτων 11:00-11:30 Συζήτηση Διάλειμμα καφέ II. Τα δύο Ευρωπαϊκά Δικαστήρια Προεδρεύων: Frédéric Sudre 11:30-11:50 Χρήστος Ροζάκης Καθηγητής, Πρώην Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Στρασβούργο) Ο διάλογος μεταξύ του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των εθνικών δικαστηρίων 11:50-12:10 Paul Tavernier Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Paris XI O διάλογος μεταξύ των δύο Ευρωπαίων δικαστών (Στρασβούργο και Λουξεμβούργο) 12:10-12:30 Μιχαήλ Πικραμένος Σύμβουλος Επικρατείας, Επίκουρος Kαθηγητής στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης Η συμβολή της δικαστικής εκπαίδευσης στην προσέγγιση της ευρωπαϊκής νομολογίας από τον εθνικό δικαστή
12:30-12:50 Ioana Pelin Raducu Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο του Λουξεμβούργου Μετριοπαθής διάλογος δικαστών ανάμεσα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 12:50-13:30 Συζήτηση III. Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) Προεδρεύων: Χρήστος Ροζάκης 16:30-16:50 Frédéric Sudre Καθηγητής στη Νομική Σχολή του Montpellier Ανανέωση του διαλόγου δικαστών: προδικαστικό ερώτημα συνταγματικότητας(qpc) και συμβουλευτική γνώμη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 16:50-17:10 Κώστας Χρυσόγονος Καθηγητής στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης, Ευρωβουλευτής Η ελευθερία της συνάθροισης στη νομολογία των ελληνικών Δικαστηρίων και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 17:10-17:30 Ευγενία Πρεβεδούρου Καθηγήτρια στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης O Διάλογος μεταξύ Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής ne bis in idem 17:30-17:50 Laurence Sinopoli Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Paris Ouest Nanterre La Défense Οι θέσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε σχέση με αλλοδαπή έννομη τάξη 17:50-18:30 Συζήτηση Διάλειμμα καφέ IV. Προσεγγίσεις του Ενωσιακού Δικαίου Προεδρεύων: Στέλιος Περράκης 18:30-18:50 Βασίλειος Χριστιανός Ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Ο Διάλογος του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τα Εθνικά Δικαστήρια 18:50-19:10 Laurence Gay Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο της Aix-en-Provence Το Συνταγματικό Συμβούλιο έναντι του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ανάμεσα σε δικαιοδοτικούς περιορισμούς και στρατηγικές 19:10-19:30 Χρυσούλα Μουκίου Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Δικαστικός έλεγχος της συμβατότητας ανάμεσα στους ενωσιακούς κανόνες δικαίου και το Γαλλικό Σύνταγμα, ιδίως μετά την αναθεώρησή του το 2008 19:30-20:30 Συζήτηση
ΠΕΜΠΤΗ 16 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 V. Εφαρμογές στο Διεθνές Δίκαιο Προεδρεύων: Bertrand Mathieu 09:30-09:50 Αντώνης Μπρεδήμας Ομότιμος Καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών Διάλογος δικαστών στο πεδίο προστασίας των προσφύγων. Οριζόντιες και κάθετες επιδράσεις 09:50-10:10 Στέλιος Περράκης/Ντανιέλα Μαρούδα Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Πρέσβης, Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδος στο Συμβούλιο της Ευρώπης/Καθηγήτρια στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Εφαρμογές Διεθνούς Δικαίου από τα εθνικά και διεθνή δικαστήρια. Διασταυρούμενες ματιές στην νομολογία τους, ειδικά στο πεδίο των δικαιωμάτων του ανθρώπου και του ανθρωπιστικού δικαίου 10:10-10:30 Σπύρος Φλογαΐτης Καθηγητής στη Νομική Σχολή Αθηνών, Διευθυντής του «Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου»(EPLO) Παράβαση ουσιώδους τύπου της διοικητικής διαδικασίας και αίτηση ακυρώσεως στη νομολογία του διοικητικού δικαστηρίου του ΟΗΕ 10:30-10:50 Χαράλαμπος Τσιλιώτης Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου O διάλογος μεταξύ Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης και του ιταλικού Ακυρωτικού και του ιταλικού Συνταγματικού Δικαστηρίου για το θέμα της κρατικής ετεροδικίας στην δικαιοδοσία 10:50-11:30 Συζήτηση Διάλειμμα καφέ VI. Η ποινική νομολογία Προεδρεύων: Xavier Magnon 11:30-11:50 Marina Eudes Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Paris Ouest Nanterre La Défense Ένας διάλογος κωφών ανάμεσα στον εσωτερικό ποινικό δικαστή και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο; 11:50-12:10 Clémentine Bories-Fontana Giusti Διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Paris Ouest Nanterre La Défense Διάλογος εθνικών και διεθνών δικαστών και διευκρίνιση του διεθνούς εθιμικού κανόνα: το ζήτημα της ασυλίας σε περίπτωση σοβαρού εγκλήματος 12:10-12:30 Ιωάννης Ανδρουλάκης Λέκτορας στη Νομική Σχολή Αθηνών Η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στα Ελληνικά ποινικά Δικαστήρια 12:30-13:30 Συζήτηση
VII. Ειδικά θέματα (Α) Προεδρεύων: Κώστας Χρυσόγονος 16:30-16:50 Ιωάννης Σαρμάς Αντιπρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου Paris II Το ίδιον της δέουσας διαδικασίας(due Process of Law). Η αναζήτηση εκατέρωθεν του Ατλαντικού 16:50-17:10 Ξενοφών Κοντιάδης/Αλκμήνη Φωτιάδου Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκού και Συνταγματικού Δικαίου-«Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου»/Διδάκτωρ της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης Διάλογος δικαστών και νομολογία της κρίσης 17:10-17:30 Βασίλης Κονδύλης Επίκουρος καθηγητής στη Νομική Σχολή Αθηνών Μορφές συνεργασίας και διαλόγου των εθνικών με τους ευρωπαίους δικαστές: Η σημασία του διαλόγου σε εποχή οικονομικής κρίσης 17:30-18:10 Συζήτηση Διάλειμμα καφέ VIII. Ειδικά θέματα (B) Προεδρεύων: Πέτρος Παραράς 18:10-18:30 Stamatios Tzitzis Διευθυντής Ερευνών στο CNRS, Αναπληρωτής Διευθυντής του Ινστιτούτου Εγκληματολογίας του Πανεπιστημίου Panthéon-Assas (Paris II) Ασυμφωνία δικαστών: Σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για την γενοκτονία των Αρμενίων 18:30-18:50 Frédéric Krenc Δικηγόρος στις Βρυξέλλες, Διδάσκων στο Πανεπιστήμιο της Louvain, Διευθυντής της βελγικής «Revue trimestrielle des droits de l homme» Κριτική προσέγγιση του Πρωτοκόλλου n 16 στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 18:50-19:10 Κώστας Παρασκευά Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας Ο αναπτυσσόμενος ρόλος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην εκτέλεση των αποφάσεών του: Από αναγνωριστικές αποφάσεις σε υπόδειξη συγκεκριμένων μέτρων; 19:10-19:30 Συζήτηση 19:30-20:00 Patrick de Fontbressin Συμπεράσματα Ακολουθεί Δεξίωση στο roof-garden του Ξενοδοχείου Caravel.
L I B E R T A S ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Centre International des Droits de l Homme International Centre on Human Rights Directeur: Professeur Petros I. Pararas NEUVIÈME COLLOQUE INTERNATIONAL DES DROITS DE L HOMME Le Centre International des Droits de l Homme en collaboration avec le Centre de droit international (CEDIN) de l Université Paris Ouest Nanterre La Défense Organisent à Athènes (14-16.6.2016) un Colloque ayant pour sujet: Dialogue des juges. Interactions entre Tribunaux nationaux et internationaux Hôtel DIVANI CARAVEL Vassileos Alexandrou 2, Athènes Tél. 210 7207000 Traduction simultanée en grec et français
P R O G R A M M E MERCREDI 15 JUIN 2016 09:15-09:45 Accueil des participants. Distribution de dossiers. I. Une approche théorique Président: Paul Tavernier 09:45-10:00 Bertrand Mathieu Professeur à la Faculté de Droit Sorbonne-Paris I, Vice-président de l Association internationale de droit constitutionnel La diversité des ordres juridiques, facteur de renforcement du pouvoir des juges 10:00-10:20 Xavier Magnon Professeur à l Université de Toulouse 1 Capitole L expression de «dialogue des juges» peut-elle avoir un sens utile pour connaître ce qu elle est censée d écrire? 10:20-10:40 Patrick de Fontbressin Avocat à la Cour de Paris, Maître de Conférences à l Université de Paris XI Le dialogue des juges : sauvegarde du sens du droit et d une communauté de valeurs 10:40-11:00 Christina Deliyanni-Dimitrakou Professeur à la Faculté de Droit de l Université de Thessalonique Droit Comparé et dialogue des juges, aux cas de violations de droits fondamentaux 11:00-11:30 Débat Pause café II. Les deux Cours européennes Président : Frédéric Sudre 11:30-11:50 Christos Rozakis Professeur émérite de l Université d Athènes, Ancien Vice-président de la Cour européenne des Droits de l Homme (Strasbourg) Le dialogue entre la Cour européenne des droits de l homme et les tribunaux nationaux 11:50-12:10 Paul Tavernier Professeur émérite de l Université XI-Paris Le dialogue entre les deux juges européens (Strasbourg et Luxembourg) 12:10-12:30 Michail Pikramenos Conseiller d État(Grèce), Professeur associé à la Faculté de Droit de Thessalonique La contribution de l enseignement judiciaire au rapprochement de la jurisprudence européenne par le juge national
12:30-12:50 Ioana Pelin Raducu Chercheuse-enseignante à l Université de Luxembourg Dialogue déférent des juges entre la Cour de justice de l Union européenne et la Cour européenne des droits de l homme 12:50-13:30 Débat III. Convention Européenne des Droits de l Homme Président: Christos Rozakis 16:30-16:50 Frédéric Sudre Professeur de droit à l Université de Montpellier Renouveau du dialogue des juges : question prioritaire de constitutionnalité et avis consultatif de la Cour européenne des Droits de l Homme 16:50-17:10 Costas Chrysogonos Professeur à la Faculté de Droit de l Université de Thessalonique La liberté de réunion dans la jurisprudence des Tribunaux grecs et la Cour européenne des droits de l homme 17:10-17:30 Eugénie Prévédourou Professeur de droit à l Université de Thessalonique Le dialogue entre Conseil d État hellénique et Cour européenne des droits de l homme concernant l application du principe non bis in idem 17:30-17:50 Laurence Sinopoli Professeur à l Université Paris Ouest Nanterre La Défense Regards de la Cour européenne des Droits de l homme sur l ordre juridique étranger 17:50-18:30 Débat Pause café IV. Approches du Droit de l Union Européenne Président: Stelios Perrakis 18:30-18:50 Vassilios Christianos Professeur émérite de la Faculté de Droit, Université d Athènes Dialogue entre la Cour de justice de l Union européenne et les Tribunaux nationaux 18:50-19:10 Laurence Gay Chercheuse au CNRS, Université Aix-Marseille L office du Conseil constitutionnel face au droit de l Union européenne. Entre contraintes et stratégies juridictionnelles 19:10-19:30 Chrysoula Moukiou Professeur de droit à l Université Panteion(Athènes) Contrôle judiciaire de la conventionalité entre les règles de droit de l Union européenne et la Constitution française après sa révision en 2008 19:30-20:30 Débat
JEUDI 16 JUIN 2016 V. Applications au droit international Président: Bertrand Mathieu 09:30-09:50 Antoine Bredimas Professeur émérite de l Université d Athènes Dialogue des juges au sein de la protection des refugiés. Influences horizontales er verticales 09:50-10:10 Stelios Perrakis/Daniela Marouda Professeur à l Université Panteion, Ambassadeur, Représentant de la Grèce au Conseil de l Europe/Professeur associée à l Université Panteion(Athènes) Applications du droit international par les tribunaux nationaux et internationaux. Vues croisées à leur jurisprudence, surtout en matière de droits de l homme et de droit humanitaire 10:10-10:30 Spyros Flogaitis Professeur de droit à l Université d Athènes, Directeur de l Organisme Européen de Droit Public(EPLO) Violation d une forme substantielle de la procédure administrative et recours pour excès de pouvoir. Jurisprudence du tribunal administratif de l ONU 10:30-10:50 Harris Tsiliotis Professeur associé à l Université de Péloponnèse Le dialogue entre Cour Internationale de la Haye et Cour de cassation et Cour constitutionnelle italiennes, concernant l exterritorialité étatique en matière de juridiction 10:50-11:30 Débat Pause café VI. La jurisprudence pénale Président: Xavier Magnon 11:30-11:50 Marina Eudes Maître de conférences à l Université Paris Ouest Nanterre La Défense Un dialogue de sourds entre le juge pénal interne et la Cour pénale internationale? 11:50-12:10 Clémentine Bories-Fontana Giusti Maître de conférences à l Université Paris Ouest Nanterre La Défense Dialogue des juges internes et internationaux et précision de la règle coutumière internationale : la question des immunités en cas de crime grave 12:10-12:30 Ioannis Androulakis Maître de conférences à la Faculté de Droit d Athènes L application de la jurisprudence de la Cour Européenne des Droits de l Homme par les tribunaux pénaux 12:30-13:30 Débat
VII. Questions spéciales (Α) Président: Costas Chrysogonos 16:30-16:50 Ioannis Sarmas Vice-président à la Cour des Comptes(Grèce), Docteur en Droit de l Université Paris II Le propre de la procédure équitable (Due Process of Law). La quête de deux côtés de l Atlantique 16:50-17:10 Xénophon Kontiades/Alkmini Photiadou Professeur de droit public à l Université de Péloponnèse, Directeur du Centre de Droit européen et constitutionnel-fondation Thémistoklis et Dimitris Tsatsos/Docteur en droit, avocat The crisis jurisprudence : A transjudicial dialogue 17:10-17:30 Basile Kondylis Professeur associé à la Faculté de Droit d Athènes Formes de dialogue entre juges nationaux et européens : L importance du dialogue durant la crise économique 17:30-18:10 Débat- Pause café VIII. Questions spéciales (B) Président: Petros Pararas 18:10-18:30 Stamatios Tzitzis Directeur de Recherche CNRS, Directeur adjoint de l Institut de Criminologie-Université Panthéon-Assas(Paris II) Dissonances des juges. À propos de l arrêt de la Cour européenne des Droits de l Homme sur le génocide arménien 18:30-18:50 Frédéric Krenc Avocat au barreau de Bruxelles, Enseignant à l Université de Louvain, Directeur de la «Revue trimestrielle des droits de l homme» Approche critique du Protocole n 16 à la Convention européenne des Droits de l Homme 18:50-19:10 Costas Paraskeva Enseignant à l Université de Nicosie The developing role of the European Court of Human Rights in the execution of its judgments: From declaratory judgments to indication of specific measures? 19:10-19:30 Débat 19:30-20:00 Patrick de Fontbressin Conclusions Aussitôt après, une Réception aura lieu au roof-garden de l hôtel Caravel.
ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Centre International des Droits de l Homme International Centre on Human Rights Αστική μη κερδοσκοπική Εταιρεία - ν.π.ι.δ. (Α.Φ.Μ.: 999320689 Δ.Ο.Υ. Δ ΑΘΗΝΩΝ) Πατησίων 46, Τ.Κ.: 106 82, Αθήνα - Τηλ.: 210 8234304, Fax: 210 8234085 e-mail: libertas@otenet.gr Διευθυντής: Καθηγητής Πέτρος Ι. Παραράς Annuaire International des Droits de l Homme Vol. Ι/2006: Le droit à un environnement sain, 706 p. Vol. ΙI/2007: Société démocratique et droits de l homme, 678 p. Vol. ΙII/2008: Diversité culturelle et droits de l homme, 748 p. Vol. ΙV/2009: Conflits de Droits de l Homme, 716 p. Vol. V/2010: Religions à l épreuve des droits de l homme, 806 p. Vol. VΙ/2011: Immigration en Europe et droits de l homme, 846 p. Vol. VIΙ/2012-2013: Dettes souveraines, 948 p. Vol. VIΙΙ/2014: Bioéthique. Droit européen et international, 834 p. Sakkoulas Publications S.A. Athens - Thessaloniki Αthens 23 Ippokratous Str.- 10679 - Athens, Greece Τel. +30 210 33 87 500 Fax: +30 210 33 90 075 Thessaloniki Fragon 1 Str. - 54626 - Thessaloniki, Greece. Τel. +30 2310 535 381- Fax: +30 2310 546 812 Έthnikis Amynis 42 Str. - 54621 - Thessaloniki, Greece. Τel. +30 2310 244 228, 9 - Fax: +30 2310 244 230 info@sakkoulas.gr www.sakkoulas.gr Diffusion: Librairie Générale de Droit et de Jurisprudence [Lextenso - éditions] PARIS Αποκλειστικός δωρητής: