Γενική επισκόπηση της αναπτυξιακής πολιτικής

Σχετικά έγγραφα
Γενική επισκόπηση της αναπτυξιακής πολιτικής

Γενική επισκόπηση της αναπτυξιακής πολιτικής

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2009/0059(COD) της Επιτροπής Ανάπτυξης. προς την Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2017/2083(INI)

8361/17 ΜΑΚ/νικ 1 DG B 2B

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2011)0838),

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

PUBLIC LIMITE EL. Βρυξέλλες, 4 Ιουνίου 2012 (11.06) (OR. en) ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ 10434/12 ΑDD 4

15573/17 ΜΙΠ/ριτ 1 DG C 1

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 2 Μαΐου 2016 (OR. en)

ΚΟΙΝΟ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΗΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ. Ανάπτυξη ικανοτήτων για τη στήριξη της Ασφάλειας και της Ανάπτυξης

Επιτροπή Ανάπτυξης Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ ASSEMBLEE PARLEMENTAIRE PARITAIRE ACP-UE

ACP-UE 2112/16 ACP/21/003/16 1

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Αφρική. Νομική βάση. Η Συμφωνία του Κοτονού

DGC 1C EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ. Βρυξέλλες, 1 Δεκεμβρίου 2017 (OR. en) 2016/0207 (COD) PE-CONS 54/17

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2016/0298(NLE)

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία των ερωτήσεων με αίτημα προφορικής απάντησης B8-0025/2018 και B8-0026/2018

Αφρική. Νομική βάση. Η Συμφωνία του Κοτονού

Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου. Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Επιτροπής Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου. Συνεισηγητές: Malement Liahosoa (Μαδαγασκάρη) και David Martin

Έκθεση Pier Antonio Panzeri, Cristian Dan Preda, Frank Engel, Charles Goerens Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας

P7_TA-PROV(2011)0032 Μηχανισμός χρηματοδότησης της αναπτυξιακής ***II

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 234/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 11ης Μαρτίου 2014.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) αριθ. 233/2014 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. της 11ης Μαρτίου 2014.

Η Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και το εθνικό πλαίσιο εφαρμογής

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

13864/18 ΜΜ/γπ 1 ECOMP 1A

Αφρική. Νομική βάση. Η Συμφωνία του Κοτονού

Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ. της. πρότασης απόφασης του Συμβουλίου

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 1 Ιουνίου 2017 (OR. en)

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0207(NLE)

Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου. Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου

10997/19 ΕΜ/νκ 1 RELEX.1.B

ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2011/0411(COD) της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ κατάθεση: Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, Επιτροπή Ανάπτυξης, Επιτροπή Προϋπολογισμών

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2012/2288(INI)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

10679/17 ΚΒ/νκ/ΤΤ 1 DG C 1

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Το εθνικό πλαίσιο εφαρμογής των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2015/2067(INI)

14684/16 ΔΙ/νικ 1 DGC 1

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

A8-0048/160. Sophie Montel, Jörg Meuthen, Mireille D Ornano, Florian Philippot εξ ονόματος της Ομάδας EFDD

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 29 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en)

8831/16 ΙΑ/γπ 1 DG C 1

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ. σύµφωνα µε το άρθρο 294 παράγραφος 6 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL 2013/2058(INI)

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς: την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων/το Συμβούλιο Θέμα: Νέο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2011

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

13175/15 ΜΑΚ/γπ 1 DG C 1

Διατλαντικές σχέσεις: ΗΠΑ και Καναδάς

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 25 Σεπτεμβρίου 2017 (OR. en)

ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΙΣΗΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗΣ ΑΚΕ-ΕΕ

***I ΕΚΘΕΣΗ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο A8-0170/

15169/15 ΔΛ/σα 1 DG C 2B

Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

έχοντας υπόψη την κοινή θέση του Συμβουλίου κατά την πρώτη ανάγνωση (16446/1/2010 C7-0427/2010),

Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

14167/16 ΕΜ/μκρ 1 DGG 1A

Λατινική Αμερική και Καραϊβική

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ. Βρυξέλλες, 3 Δεκεμβρίου 2010 (OR. en) 16447/10 Διοργανικός φάκελος: 2010/0059 (COD)

Πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ. για τη θέσπιση μηχανισμού χρηματοδότησης της αναπτυξιακής συνεργασίας

L 101/26 Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

Έγγραφο συνόδου B7-0000/2011 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. σε συνέχεια της Ερώτησης για Προφορική Απάντηση B7-0000/2011

P7_TA(2010)0380 Χρηματοδοτικό μέσο για την προαγωγή της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου παγκοσμίως ***I

Ο ειδικός αντιπρόσωπος της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώµατα

(Γνωστοποιήσεις) ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Κοινή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. εν συνεχεία των ερωτήσεων με αίτημα προφορικής απάντησης B8-0402/2018, B8-0403/2018 και B8-0404/2018

*** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ. EL Ενωμένη στην πολυμορφία EL 2012/0268(NLE)

Σχέδιο του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2017: Ανάπτυξη, απασχόληση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης στο επίκεντρο

ΕΚΘΕΣΗ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL A7-0049/

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ

ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟ ΚΡΑΤΩΝ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΣΙΑΣ (ASEAN)

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Κοινή πρόταση ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 4 Οκτωβρίου 2016 (OR. en)

10254/16 ΕΚΜ/γομ 1 DGC 2B

Transcript:

Γενική επισκόπηση της αναπτυξιακής πολιτικής Η αναπτυξιακή πολιτική βρίσκεται στο επίκεντρο των εξωτερικών πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τότε που ιδρύθηκε, η ΕΕ έχει υποστηρίξει την ανάπτυξη στις περιοχές-εταίρους. Η ΕΕ διεύρυνε σταδιακά την αρχική της επικέντρωση στην ομάδα κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και εργάζεται πλέον με περίπου 160 χώρες ανά τον κόσμο. Η ΕΕ είναι ο μεγαλύτερος αναπτυξιακός χορηγός στον κόσμο. Η Ένωση και τα κράτη μέλη της χορηγούν από κοινού πάνω από το ήμισυ της Επίσημης Αναπτυξιακής Βοήθειας (ΕΑΒ) παγκοσμίως. Πρωταρχικός στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ είναι η μείωση και, μακροπρόθεσμα, η εξάλειψη της φτώχειας. Στους επιπλέον στόχους περιλαμβάνονται η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας, η προαγωγή της ισότητας των φύλων και πιο πρόσφατα η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών και κλιματικών προκλήσεων. Νομική βάση Το άρθρο 21 παράγραφος 1 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ): συνολική εντολή και κατευθυντήριες αρχές στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη της ΕΕ το άρθρο 4 παράγραφος 4 και τα άρθρα 208 έως 211 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) τα άρθρα 312 έως 316 της ΣΛΕΕ: θέματα προϋπολογισμού η Συμφωνία του Κοτονού (σε ό,τι αφορά την ομάδα κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) και διάφορες διμερείς συμφωνίες σύνδεσης (στο πλαίσιο του άρθρου 217 της ΣΛΕΕ): ειδικές συμφωνίες συνεργασίας. Πολιτικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο Α. Η Ευρωπαϊκή Κοινή Αντίληψη για την Αναπτυξιακή Πολιτική Στις 20 Δεκεμβρίου 2005, η Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο ενέκριναν από κοινού την «Ευρωπαϊκή Κοινή Αντίληψη για την Αναπτυξιακή Πολιτική της ΕΕ». Η πολιτική αυτή θεσπίζει ένα ενιαίο σύνολο αρχών και αξιών για την αναπτυξιακή συνεργασία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των κρατών μελών. Το κείμενο εντοπίζει βασικούς στόχους για την ευρωπαϊκή αναπτυξιακή πολιτική, όπως είναι η μείωση της φτώχειας, σύμφωνα με τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας των Ηνωμένων Εθνών του 2000 (ΑΣΧ), και η προώθηση των δημοκρατικών αξιών της Ευρώπης σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η Κοινή Αντίληψη αναθέτει επίσης στις αναπτυσσόμενες χώρες σαφείς ευθύνες για τη δική τους ανάπτυξη. Στο κεφάλαιο «Παροχή περισσότερης και καλύτερης βοήθειας της ΕΕ», η Ένωση και τα κράτη μέλη δεσμεύονται να αυξήσουν την ΕΑΒ τους στο 0,7% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ) έως το 2015, προθεσμία η οποία, ωστόσο, δεν τηρήθηκε. Στις 3 Απριλίου 2014, η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφαλείας Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2016 1

και Αντιπρόεδρος της Επιτροπής υπέγραψε την Ευρωπαϊκή Κοινή Αντίληψη, ολοκληρώνοντας την έγκρισή της από όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και δίνοντας νέα ώθηση στη δέσμευση της Ένωσης έναντι των αναπτυσσόμενων χωρών. Ωστόσο, δεδομένης της πρόσφατης έγκρισης του θεματολογίου για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030, η Επιτροπή αναφέρθηκε στην ανάγκη αναθεώρησης της Ευρωπαϊκής Κοινής Αντίληψης, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι αλλαγές στο παγκόσμιο πλαίσιο πολιτικής και το μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον. Β. Η «Ατζέντα για την Αλλαγή» της ΕΕ Εγκριθέν από το Συμβούλιο της ΕΕ τον Μάιο του 2012, το έγγραφο πολιτικής «Ατζέντα για την Αλλαγή» της ΕΕ βασίζεται στην Κοινή Αντίληψη και διατυπώνει ρητές προτάσεις για την αύξηση του αντικτύπου της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ. Καθιερώνει την «προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της χρηστής διακυβέρνησης» και την «βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» ως τους δύο βασικούς πυλώνες της αναπτυξιακής πολιτικής. Το κείμενο ορίζει επίσης ότι οι πόροι θα πρέπει να έχουν ως στόχο τις «χώρες με τη μεγαλύτερη ανάγκη», συμπεριλαμβανομένων των εύθραυστων κρατών και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών (ΛΑΧ). Εισάγεται η νέα αρχή της «διαφοροποίησης», προκειμένου ο όγκος και τα μέσα της βοήθειας να προσαρμόζονται στις ειδικές ανάγκες και την κυβερνητική επίδοση κάθε χώρας. Γ. Το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 Σε διεθνές επίπεδο, το θεματολόγιο 2030 (Μετασχηματίζοντας τον κόσμο μας: Θεματολόγιο 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη), το οποίο εγκρίθηκε στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο του 2015, καθορίζει το νέο παγκόσμιο πλαίσιο που θα συμβάλει στην εξάλειψη της φτώχειας και στην επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης έως το 2030. Αποτελεί συνέχεια των Αναπτυξιακών Στόχων της Χιλιετίας (ΑΣΧ) και καθορίζει ένα νέο σύνολο 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) καθώς και 169 άλλους συναφείς στόχους. Το Θεματολόγιο 2030 ενσωματώνει επίσης το Πρόγραμμα Δράσης Αντίς Αμπέμπα των Ηνωμένων Εθνών που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2015, το οποίο αναπτύσσει τα διάφορα μέσα που απαιτούνται για την υλοποίηση του Θεματολογίου 2030, και στο οποίο η ΕΕ δεσμεύεται εκ νέου στον στόχο δαπάνης του 0,7% του ΑΕΠ της για αναπτυξιακή βοήθεια. Η ΕΕ συμμετείχε πλήρως στην επεξεργασία του νέου θεματολογίου 2030 και δεσμεύτηκε να προωθήσει το θεματολόγιο αυτό μέσω των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών της. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αναθεώρηση του ισχύοντος πλαισίου πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων της Ευρωπαϊκής Κοινής Αντίληψης για την Ανάπτυξη και του Προγράμματος Δράσης για την Αλλαγή. Δ. Αποτελεσματικότητα της βοήθειας και συνεκτικότητα της πολιτικής Η ευρωπαϊκή αναπτυξιακή πολιτική προωθεί ρητώς την εναρμόνιση των πολιτικών και την καλύτερη ενσωμάτωση των εταιρικών χωρών στις διαδικασίες χρηματοδοτικής κατανομής και σχεδιασμού. Προς τούτο, η ΕΕ ενέκρινε «Κώδικα δεοντολογίας σχετικά με τον καταμερισμό της εργασίας στην αναπτυξιακή πολιτική» το 2007 και ένα «Επιχειρησιακό Πλαίσιο για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας» το 2011. Οι προσπάθειες αυτές είναι συνεπείς με διεθνείς ενέργειες που ανταποκρίνονται στη Διακήρυξη των Παρισίων του ΟΟΣΑ του 2005, η οποία προάγει την «υπευθυνότητα, την εναρμόνιση, την εναρμόνιση, την ευθυγράμμιση, τα αποτελέσματα και την αμοιβαία λογοδοσία» στην αναπτυξιακή βοήθεια. Το διεθνές πλαίσιο για την αποτελεσματικότητα της βοήθειας έχει αναθεωρηθεί δύο φορές, μία στο Πρόγραμμα Δράσης της Άκκρα (2008) και μία στη Σύμπραξη του Μπουσάν για την Αποτελεσματική Αναπτυξιακή Συνεργασία (2011). Και οι δύο αναθεωρήσεις υποστηρίχθηκαν έντονα από την ΕΕ. Η πρώτη υψηλού επιπέδου συνάντηση της Παγκόσμιας Σύμπραξης για την Αποτελεσματική Αναπτυξιακή Συνεργασία διεξήχθη στο Μεξικό τον Απρίλιο του 2014 με στόχο να τεθεί η αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης στο επίκεντρο του προγράμματος δράσης Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2016 2

για μετά το 2015. Η δεύτερη υψηλού επιπέδου συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στο Ναϊρόμπι της Κένυας στα τέλη Νοεμβρίου του 2016. Το 2005, η ΕΕ ενέκρινε επίσης το πρόγραμμα «Συνοχή της Αναπτυξιακής Πολιτικής» (ΣΑΠ), το οποίο εφαρμόστηκε σε 12 διαφορετικούς τομείς πολιτικής και αργότερα εστιάστηκε σε πέντε βασικούς τομείς: 1) εμπόριο και χρηματοπιστωτικός τομέας, 2) αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, 3) διασφάλιση της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, 4) αξιοποίηση της μετανάστευσης υπέρ της ανάπτυξης, και 5) ενίσχυση των δεσμών και συνεργειών μεταξύ της ασφάλειας και της ανάπτυξης στο πλαίσιο του προγράμματος εδραίωσης της παγκόσμιας ειρήνης. Μία ανά διετία συντασσόμενη έκθεση της Επιτροπής ανιχνεύει την πρόοδο της ΕΕ στον τομέα της ΣΑΠ η πλέον πρόσφατη δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο του 2015. Το Κοινοβούλιο συχνά εξετάζει το θέμα αυτό και έχει έναν ειδικό μόνιμο εισηγητή για τη ΣΑΠ. Ε. Νομοθετικό και δημοσιονομικό πλαίσιο Κατά τα τελευταία χρόνια, τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ για την εξωτερική δράση έχουν αναθεωρηθεί και εξορθολογιστεί σημαντικά. Στο πολυετές δημοσιονομικό της πλαίσιο (ΠΔΠ) για την περίοδο 2007-2013, η ΕΕ αντικατέστησε τα 30 προγράμματα και τις 90 δημοσιονομικές θέσεις με οκτώ αναπτυξιακά μέσα. Για το ΠΔΠ της περιόδου 2014-2020, τα μέσα αυτά απλώς τροποποιήθηκαν ελαφρώς από άποψη δομής δημιουργήθηκε ένα νέο Μέσο Εταιρικής Σχέσης (ΜΕΣ) (βλ. Πίνακα 1 κατωτέρω) έγιναν όμως αλλαγές προκειμένου η συνεργασία να καταστεί πιο διαφοροποιημένη και πιο αποτελεσματική, απλή και ευέλικτη. Τα μέσα αυτά τα διαχειρίζονται η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και διάφορες υπηρεσίες της Επιτροπής. Η ΕΥΕΔ ορίζει τη στρατηγική κατεύθυνση της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ. Η Γενική Διεύθυνση Διεθνούς Ανάπτυξης και Συνεργασίας της Επιτροπής (ΓΔ DEVCO) συμμετέχει στον προγραμματισμό αυτό και είναι πλέον το μόνο όργανο που είναι υπεύθυνο για την εφαρμογή των περισσότερων αναπτυξιακών μέσων της ΕΕ. Επιπλέον, η Γενική Διεύθυνση Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας (ΓΔ ECHO) έχει αναλάβει την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και πολιτικής προστασίας πρόκειται για ένα ξεχωριστό χαρτοφυλάκιο (βλ. το θεματολογικό δελτίο για την ανθρωπιστική βοήθεια). ΣΤ. Κύρια χρηματοδοτικά μέσα της εξωτερικής δράσης Πίνακας 1: Επισκόπηση των χρηματοδοτικών μέσων της εξωτερικής δράσης της ΕΕ (ΠΔΠ 2014-2020) Μέσο Προσήλωση στον στόχο Μορφή Προϋπολογισμός Λατινική Αμερική, Ασία, Κεντρική Μέσο Συνεργασίας γιαασία, περιοχή του Κόλπου, ΝότιαΓεωγραφικό + 19,7 δισ. ευρώ την Ανάπτυξη (ΜΣΑ) Αφρική + συνολική θεματικήθεματικό στήριξη 16 χώρες της Ευρωπαϊκής Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας, Ρωσία (περιφερειακή καιγεωγραφικό Γειτονίας (ΕΜΓ) διασυνοριακή συνεργασία) 15,4 δισ. ευρώ Μηχανισμός Προενταξιακής ΒοήθειαςΒαλκάνια και Τουρκία Γεωγραφικό 11,7 δισ. ευρώ (ΜΠΒ) Μέσο Εταιρικής Σχέσης Βιομηχανικές χώρες (ΜΕΣ) Γεωγραφικό 955 εκατ. ευρώ Μέσο για τη Γροιλανδία Γροιλανδία Γεωγραφικό 184 εκατ. ευρώ Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2016 3

Ευρωπαϊκό Μέσο για τη Δημοκρατία καιπροαγωγή της δημοκρατίας και των Θεματικό τα Δικαιώματα τουανθρωπίνων δικαιωμάτων 1,3 δισ. ευρώ Ανθρώπου (EIDHR) Μηχανισμός συμβολής Πολιτική σταθερότητα και στη Σταθερότητα και την Θεματικό οικοδόμηση της ειρήνης Ειρήνη (IfSP) 2,3 δισ. ευρώ Μηχανισμός Συνεργασίας στον τομέα της ΠυρηνικήςΠυρηνική ασφάλεια Θεματικό 225 εκατ. ευρώ Ασφάλειας (ΜΣΠΑ) Εκτός προϋπολογισμού Ευρωπαϊκό ΤαμείοΑΚΕ και Υπερπόντιες Χώρες και Γεωγραφικό Ανάπτυξης (ΕΤΑ) Εδάφη (ΥΧΕ) 29,1 δισ. ευρώ Από τα μέσα αυτά, δύο είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την αναπτυξιακή συνεργασία λόγω του μεγέθους και της εστίασής τους: Το Μέσο Συνεργασίας για την Ανάπτυξη (ΜΣΑ) είναι η μεγαλύτερη πηγή αναπτυξιακής χρηματοδότησης εντός του προϋπολογισμού της ΕΕ, καθώς καλύπτει την αναπτυξιακή συνεργασία με τη Λατινική Αμερική, επιλεγμένες χώρες της Μέσης Ανατολής, τη Νότιο Αφρική και την Κεντρική, Ανατολική, Νότιο και Νοτιοανατολική Ασία. Το νέο ΜΣΑ έχει επίσης και δύο θεματικά προγράμματα που καλύπτουν όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες: το πρόγραμμα Παγκόσμια Δημόσια Αγαθά και Προκλήσεις (GPGC) με 5,1 δισ. ευρώ, και το πρόγραμμα Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και Τοπικές Αρχές (CSO-LA) με 1,9 δισ. ευρώ. Μια από τις πιο σημαντικές καινοτομίες του ΜΣΑ για τα έτη 2014-2020 είναι η εισαγωγή της αρχής της «διαφοροποίησης». Ένα σύνολο 16 χωρών μεσαίου εισοδήματος (ΧΜΕ) δεν είναι πλέον επιλέξιμες για διμερή χρηματοδότηση από την ΕΕ επί τη βάσει χορήγησης επιδοτήσεων, παρόλο που μπορούν να συνεχίσουν να καλύπτονται από την περιφερειακή και θεματική συνεργασία. Ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου, πέντε ΧΜΕ (Κούβα, Κολομβία, Ισημερινός, Περού και Νότιος Αφρική) θεωρούνται «εξαιρετικές περιπτώσεις» και παραμένουν επιλέξιμες προς συνεργασία. Το Τουρκμενιστάν και το Ιράκ, που έχουν αναβαθμιστεί σε χώρες υψηλού μέσου εισοδήματος, συνεχίζουν επίσης να λαμβάνουν, κατ' εξαίρεση, διμερή βοήθεια. Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) που δεν περιλαμβάνεται στον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι το παλαιότερο και ευρύτερο αναπτυξιακό μέσο της ΕΕ. Καλύπτει τη συνεργασία με τα κράτη ΑΚΕ και με τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη της Ένωσης (ΥΧΕ) οι κύριοι τομείς του είναι η οικονομική ανάπτυξη, η κοινωνική και ανθρωπιστική ανάπτυξη, και η περιφερειακή συνεργασία και ολοκλήρωση. Το 11ο ΕΤΑ θα έχει προϋπολογισμό ύψους 29,1 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 24,3 δισ. ευρώ για εθνική και περιφερειακή συνεργασία, 3,6 δισ. ευρώ για συνεργασία εντός του πλαισίου ΑΚΕ και 1,1 δισ. ευρώ για την Επενδυτική Διευκόλυνση ΑΚΕ. Τα κονδύλια κατανέμονται με ένα «κυλιόμενο προγραμματισμό» βάσει του οποίου οι χώρες εταίροι συμμετέχουν στον προσδιορισμό των προτεραιοτήτων και των σχεδίων συνεργασίας. Η εγγραφή του ΕΤΑ (ή του διάδοχου σχήματος) στον προϋπολογισμό της ΕΕ θα οδηγούσε σε βελτιωμένη συνοχή πολιτικής και θα καθιστούσε επίσης το ΕΤΑ υπαγόμενο σε διαφορετική διαδικασία έγκρισης, ήτοι τη συναπόφαση, η οποία απαιτεί την έγκριση του Κοινοβουλίου, κάτι που συνεπάγεται τη βελτίωση του δημοκρατικού ελέγχου (βλ. κατωτέρω περαιτέρω πληροφορίες για τον ρόλο του Κοινοβουλίου). Από την άλλη πλευρά, αυτή η εγγραφή στον προϋπολογισμό θα προσέθετε και διοικητικές διαδικασίες στην εκταμίευση των κονδυλίων, κάτι που ενδεχομένως θα έθετε σε κίνδυνο τις μακρόχρονες ρυθμίσεις συνδιαχείρισης των Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2016 4

αναπτυξιακών κονδυλίων ΑΚΕ-ΕΕ και θα οδηγούσε σε μείωση των χορηγήσεων των κρατών μελών προς το ΕΤΑ. Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νομικό πλαίσιο. Από νομική άποψη, το άρθρο 209 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία, εγκρίνουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για την εφαρμογή της πολιτικής της συνεργασίας για την ανάπτυξη. Τούτο σημαίνει ότι τα δύο όργανα έχουν ίσα δικαιώματα, κάτι που καθιστά την ανάπτυξη έναν από τους πολύ λίγους τομείς της εξωτερικής πολιτικής στους οποίους το Κοινοβούλιο έχει τέτοιες εξουσίες. Η διαπραγμάτευση της ρύθμισης των εξωτερικών χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ, ιδίως του ΜΣΑ, υπογράμμισε τη σημασία του έργου του Κοινοβουλίου ως συν-νομοθέτη και οδήγησε στη δημιουργία νέων μηχανισμών για την ενίσχυση του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Για πρώτη φορά το 2014, η Επιτροπή και η Επιτροπή Ανάπτυξης του Κοινοβουλίου διεξήγαγαν έναν στρατηγικό διάλογο, επιτρέποντας στο Κοινοβούλιο να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τα έγγραφα προγραμματισμού του ΜΣΑ. Η έγκριση του Κοινοβουλίου (που δόθηκε με ψηφοφορία τον Απρίλιο του 2014) ήταν επίσης απαραίτητη για τη νομοθετική πρόταση ανακήρυξης του 2015 σε «Ευρωπαϊκό Έτος Ανάπτυξης». Κοινοβουλευτικός έλεγχος επί της εφαρμογής της πολιτικής. Ιστορικά, το Κοινοβούλιο έχει ασκήσει σχετικά μικρό έλεγχο στην εφαρμογή της αναπτυξιακής πολιτικής. Ωστόσο, έχει λάβει το δικαίωμα να θέτει ερώτηση στην Επιτροπή, ακόμη και να διατυπώνει αντιρρήσεις επί των εκτελεστικών αποφάσεων, όποτε θεωρεί ότι οι προτάσεις προάγουν άλλους σκοπούς και όχι την ανάπτυξη (π.χ. το εμπόριο, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, κ.λπ.) ή εάν θεωρεί ότι η Επιτροπή υπερβαίνει τη δικαιοδοσία της. Επίσης, το Κοινοβούλιο ασκεί έλεγχο συζητώντας τακτικά τις πολιτικές με την Επιτροπή, τόσο σε επίσημα πλαίσια όσο και σε ανεπίσημες συζητήσεις. Ο έλεγχος επί του ΕΤΑ ασκείται από την Επιτροπή Ανάπτυξης του ΕΚ και μέσω της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης (ΚΣΙΕ) ΑΚΕ-ΕΕ μέσω μιας διαδικασίας πολιτικού ελέγχου επί των προγραμματικών εγγράφων του ΕΤΑ. Αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. Η Συνθήκη της Λισαβόνας ορίζει το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ως την κοινή αρχή προϋπολογισμού της Ένωσης. Για το επταετές ΠΔΠ, το Συμβούλιο διατηρεί την πρωταρχική εξουσία απόφασης, αλλά απαιτείται η συναίνεση και του Κοινοβουλίου για την έγκριση του πλαισίου (άρθρο 312 της ΣΛΕΕ). Για τον ετήσιο προϋπολογισμό, το άρθρο 314 της ΣΛΕΕ ορίζει μια διαδικασία που περιλαμβάνει μία ανάγνωση και από το Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο. Όταν ολοκληρωθούν αυτές οι αναγνώσεις, το Κοινοβούλιο μπορεί να εγκρίνει ή να απορρίψει τον προϋπολογισμό. Στο πεδίο της διεθνούς συνεργασίας, η Επιτροπή Ανάπτυξης του Κοινοβουλίου παρακολουθεί τις διαβουλεύσεις για τον προϋπολογισμό και διατυπώνει συγκεκριμένες προτάσεις όσον αφορά τα κονδύλια του προϋπολογισμού που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων της. Ωστόσο, το Κοινοβούλιο δεν έχει επίσημες εξουσίες προϋπολογισμού επί του ΕΤΑ, καθώς το συνολικό ποσό και η κατανομή αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε διακυβερνητικό επίπεδο μεταξύ του Συμβουλίου και της Επιτροπής, ενώ το Κοινοβούλιο έχει απλώς συμβουλευτικό ρόλο. Επιπλέον, το Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα χορήγησης απαλλαγής στην Επιτροπή, τόσο όσον αφορά τον προϋπολογισμό της ΕΕ όσο και τον προϋπολογισμό του ΕΤΑ. Valerie Ramet 09/2016 Θεματολογικά δελτία για την Ευρωπαϊκή Ένωση - 2016 5