ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 11.8.2009 COM(2009) 424 τελικό 2009/0117 (CNS) Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ για την τροποποίηση της οδηγίας 2000/29/ΕΚ όσον αφορά την ανάθεση εργαστηριακών δοκιµών
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 1. ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Τα τελευταία χρόνια επανέρχεται συνεχώς στη συζήτηση ανάµεσα στα κράτη µέλη και την Επιτροπή το θέµα της ανάθεσης των καθηκόντων εργαστηρίων σε επικουρικούς οργανισµούς στο πλαίσιο επίσηµων ελέγχων που πρέπει να πραγµατοποιηθούν από αρµόδιες αρχές των κρατών µελών στον φυτοϋγειονοµικό τοµέα (άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) σηµείο ii) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ 1 ). Τα κράτη µέλη ανέφεραν επανειληµµένα τις δυσκολίες όσον αφορά την αναδιοργάνωση των εθνικών υπηρεσιών τους φυτοπροστασίας µε βάση τις ισχύουσες διατάξεις της νοµοθεσίας της ΕΕ για την υγεία των φυτών, σύµφωνα µε τις οποίες οι οργανισµοί στους οποίους µπορούν να ανατεθούν καθήκοντα εργαστηρίων, µπορούν να ανατεθούν αποκλειστικώς ειδικά καθήκοντα δηµοσίου συµφέροντος. Οι διατάξεις περί ανάθεσης εισήχθησαν στην οδηγία το 1991. Από τότε, η δοµή και τα καθήκοντα των φυτοϋγειονοµικών αρχών των κρατών µελών έχουν εξελιχθεί. Σε πολλά κράτη µέλη οι οργανισµοί στους οποίους θα µπορούσαν να ανατεθούν οι επίσηµες εργαστηριακές αναλύσεις (πανεπιστήµια και ερευνητικά ιδρύµατα, ιδιωτικά εργαστήρια) συχνά δεν πληρούν τις απαιτήσεις του άρθρου 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) σηµείο ii) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ και µπορεί επίσης να εµφανιστεί πιθανός κίνδυνος σύγκρουσης συµφερόντων. Ωστόσο, είναι αναγκαία η συµµετοχή αυτών των οργανισµών για πολύ ειδικές αναλύσεις µε σκοπό την ανίχνευση και την επιβεβαίωση των επιβλαβών οργανισµών οι οποίοι δεν εµφανίζονται στην ΕΕ και για τους οποίους η εµπειρογνωµοσύνη είναι περιορισµένη. Επίσης, οι εργαστηριακές δοκιµές που πραγµατοποιούνται σύµφωνα µε την οδηγία 2000/29/ΕΚ αποτελούν καθήκοντα εξαιρετικά τεχνικής φύσης που απαιτούν πολύ διαφορετικές τεχνικές εγκαταστάσεις και πολύ ειδικευµένο και δυσεύρετο προσωπικό εργαστηρίου. Προκειµένου να προσαρµοστούν οι απαιτήσεις της ανάθεσης εργαστηριακών δοκιµών στις υφιστάµενες ανάγκες, θεωρείται σκόπιµο να τροποποιηθεί βραχυπρόθεσµα το άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) σηµείο ii) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ. Σε µια οµάδα εργασίας του Συµβουλίου η οποία συνεδρίασε το εκέµβριο του 2007, η πλειοψηφία των Προϊσταµένων Φυτοϋγειονοµικών Υπηρεσιών (COPHS) υποστήριξαν αυτή την άποψη. 2. ΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΜΕ ΤΑ ΕΝ ΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Τον Απρίλιο του 2008 συντάχθηκε µια διερευνητική µελέτη στην οποία παρουσιάστηκε το θέµα. Λόγω των περιορισµένων επιπτώσεων των προτεινόµενων αλλαγών, δεν θεωρήθηκε αναγκαίο να εκπονηθεί πλήρης εκτίµηση επιπτώσεων των προτεινόµενων αλλαγών. 1 Οδηγία 2000/29/ΕΚ του Συµβουλίου, της 8ης Μαΐου 2000, περί µέτρων κατά της εισαγωγής στην Κοινότητα οργανισµών επιβλαβών για τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα και κατά της εξάπλωσής τους στο εσωτερικό της Κοινότητας, ΕΕ L 169 της 10.7.2000, σ. 1. 2
3. ΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ Οι προτεινόµενες τροποποιήσεις στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) σηµείο ii) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ θα περιλαµβάνουν: µια διάταξη που θα επιτρέπει στα νοµικά πρόσωπα στα οποία ανατίθεται η εκτέλεση καθηκόντων να διευρύνουν τις δραστηριότητές τους µε άλλες δραστηριότητες εργαστηριακών δοκιµών εκτός από εκείνες που αναφέρονται στην οδηγία αυτή µια διάταξη που θα επιτρέπει την ανάθεση εργαστηριακών δοκιµών σε νοµικά πρόσωπα στα οποία δεν έχουν ανατεθεί αποκλειστικώς ειδικά καθήκοντα δηµοσίου συµφέροντος στο πλαίσιο της οδηγίας και στις δύο περιπτώσεις, οι διατάξεις εξασφαλίζουν ότι τα καθήκοντα που έχουν ανατεθεί και προβλέπονται από την οδηγία παραµένουν υπό την εξουσία και τον έλεγχο των επίσηµων οργανισµών σε ένα κράτος µέλος και ότι αυτοί οι επίσηµοι οργανισµοί ελέγχουν κατά πόσο τα εν λόγω νοµικά πρόσωπα είναι αµερόληπτα και δεν τίθεται για αυτά θέµα σύγκρουσης συµφερόντων όσον αφορά την εκτέλεση των καθηκόντων που τους ανατίθενται. 4. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η παρούσα πρόταση οδηγίας του Συµβουλίου δεν έχει δηµοσιονοµικές επιπτώσεις για τον προϋπολογισµό της Κοινότητας. 3
2009/0117 (CNS) Πρόταση Ο ΗΓIΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ της για την τροποποίηση της οδηγίας 2000/29/ΕΚ όσον αφορά την ανάθεση εργαστηριακών δοκιµών ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη: τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 37, την πρόταση της Επιτροπής, τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 2, Εκτιµώντας τα ακόλουθα: (1) Σύµφωνα µε την οδηγία 2000/29/ΕΚ του Συµβουλίου της 8ης Μαΐου 2000 περί µέτρων κατά της εισαγωγής στην Κοινότητα οργανισµών επιβλαβών για τα φυτά ή τα φυτικά προϊόντα και κατά της εξάπλωσής τους στο εσωτερικό της Κοινότητας 3, οι επίσηµοι οργανισµοί µπορούν να αναθέτουν την εκτέλεση των καθηκόντων τους που αναφέρονται σε αυτή την οδηγία, συµπεριλαµβανοµένων των εργαστηριακών δοκιµών, σε νοµικό πρόσωπο, στο οποίο έχουν ανατεθεί, δυνάµει των επισήµως εγκριθέντων καταστατικών του, αποκλειστικώς ειδικά καθήκοντα δηµοσίου συµφέροντος. (2) Οι εργαστηριακές δοκιµές οι οποίες πραγµατοποιούνται στο πλαίσιο της οδηγίας 2000/29/ΕΚ είναι εξαιρετικά τεχνικής φύσης και αφορούν διάφορους επιστηµονικούς τοµείς. Οι δοκιµές αυτές απαιτούν ένα ευρύ φάσµα διαφορετικών και δαπανηρών τεχνικών εγκαταστάσεων και πολύ ειδικευµένο προσωπικό εργαστηρίων ικανό να προσαρµόζεται στην ταχεία εξέλιξη της µεθοδολογίας διάγνωσης. Ο αριθµός των δοκιµών που πραγµατοποιούνται αυξήθηκε τα τελευταία χρόνια. Κατά συνέπεια, είναι όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν νοµικά πρόσωπα τα οποία να πληρούν όλες τις απαραίτητες απαιτήσεις. (3) Για τους λόγους αυτούς, είναι σκόπιµο να προβλεφθεί ότι οι πολυάριθµες και διαφορετικές εργαστηριακές δοκιµές που απαιτούνται σύµφωνα µε την οδηγία 2000/29/ΕΚ µπορούν να ανατεθούν, εκτός από τα νοµικά πρόσωπα στα οποία 2 3 ΕΕ C [ ] της [ ], σ. [ ]. ΕΕ L 169 της 10.7.2000, σ. 1. 4
ανατίθενται αποκλειστικώς ειδικά καθήκοντα δηµοσίου συµφέροντος, και σε νοµικά πρόσωπα τα οποία δεν πληρούν αυτή την απαίτηση, όπως π.χ. πανεπιστήµια, ερευνητικά ιδρύµατα ή ιδιωτικά εργαστήρια, υπό τον όρο ότι πληρούν ορισµένες προϋποθέσεις. (4) Παράλληλα, πρέπει να επιτραπεί στα νοµικά πρόσωπα στα οποία ανατίθεται η εκτέλεση καθηκόντων σύµφωνα µε την οδηγία 2000/29/ΕΚ να χρησιµοποιούν τα εργαστήριά τους για δραστηριότητες εργαστηριακών δοκιµών οι οποίες δεν συµπεριλαµβάνονται στα ειδικά καθήκοντά τους δηµοσίου συµφέροντος. (5) Εποµένως, το άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως. ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ Ο ΗΓΙΑ: Άρθρο 1 Στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) της οδηγίας 2000/29/ΕΚ, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείµενο: «Οι επίσηµοι οργανισµοί ενός κράτους µέλους µπορούν, σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία, να αναθέτουν την εκτέλεση των καθηκόντων τους που αναφέρονται στην παρούσα οδηγία, υπό την εξουσία και τον έλεγχό τους, σε νοµικό πρόσωπο δηµόσιου ή ιδιωτικού δικαίου, υπό τον όρο ότι το νοµικό αυτό πρόσωπο και τα µέλη του δεν πορίζονται κανένα προσωπικό όφελος από το αποτέλεσµα των µέτρων. Οι επίσηµοι οργανισµοί ενός κράτους µέλους εξασφαλίζουν ότι σε αυτό το νοµικό πρόσωπο έχουν ανατεθεί, δυνάµει των επισήµως εγκριθέντων καταστατικών του, αποκλειστικώς ειδικά καθήκοντα δηµοσίου συµφέροντος, µε εξαίρεση τις εργαστηριακές δοκιµές τις οποίες µπορεί να διενεργήσει αυτό το νοµικό πρόσωπο έστω και αν δεν συµπεριλαµβάνονται στα ειδικά καθήκοντά του δηµοσίου συµφέροντος. Εντούτοις, παρά τη δεύτερη περίοδο του δεύτερου εδαφίου, οι επίσηµοι οργανισµοί ενός κράτους µέλους µπορούν να αναθέσουν τις εργαστηριακές δοκιµές που αναφέρονται στην παρούσα οδηγία σε νοµικό πρόσωπο το οποίο δεν τηρεί αυτή τη διάταξη, υπό τον όρο ότι ο σχετικός επίσηµος οργανισµός εξασφαλίζει καθ όλη τη διάρκεια της ανάθεσης ότι το νοµικό πρόσωπο στο οποίο ανατίθενται οι εργαστηριακές δοκιµές παραµένει αµερόληπτο και ότι δεν υπάρχει σύγκρουση συµφερόντων µεταξύ της άσκησης των καθηκόντων που του ανατέθηκαν και των άλλων δραστηριοτήτων του.» Άρθρο 2 Τα κράτη µέλη εγκρίνουν και δηµοσιεύουν το αργότερο έως τις 30 Ιουνίου 2010, τους νόµους, τους κανονισµούς και τις διοικητικές διατάξεις που απαιτούνται για τη συµµόρφωση µε την παρούσα οδηγία. Ανακοινώνουν αµέσως στην Επιτροπή το κείµενο των εν λόγω διατάξεων καθώς και πίνακα αντιστοιχίας µεταξύ αυτών και των διατάξεων της παρούσας οδηγίας. Εφαρµόζουν τις διατάξεις αυτές από την 1η Ιουλίου 2010. 5
Οι διατάξεις αυτές, κατά τη θέσπισή τους από τα κράτη µέλη, αναφέρονται στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόµοια αναφορά κατά την επίσηµη δηµοσίευσή τους. Η διατύπωση της εν λόγω αναφοράς καθορίζεται από τα κράτη µέλη. Άρθρο 3 Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την εικοστή ηµέρα από τη δηµοσίευσή της στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άρθρο 4 Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη µέλη. Βρυξέλλες, Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος 6