Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Κοινωνικές Δράσεις Εθνικής Λυρικής Σκηνής

Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Κοινωνικές Δράσεις Εθνικής Λυρικής Σκηνής

ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Μύρων Μιχαηλίδης Η ΕΛΣ επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρόεδρος Αθανάσιος Κ. Θεοδωρόπουλος Αντιπρόεδρος Γιώργος Γραμματικάκης Γραμματέας Χρήστος Ζερμπίνος Μέλος Νίκος Κυπουργός Μέλος Γιάννης Σαμπροβαλάκης Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι, Με μεγάλη χαρά και υπερηφάνεια εγκαινιάζουμε τη φετινή σεζόν τα «Εκπαιδευτικά και Κοινωνικά Προγράμματα» της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ένα πολύ ενδιαφέρον πλέγμα προγραμμάτων και δράσεων που πραγματοποιείται με την πολύτιμη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. H Εθνική Λυρική Σκηνή έχει μεγάλη παράδοση όχι μόνο σε θέματα εκπαίδευσης νέων καλλιτεχνών (Ανώτερη Σχολή Χορού, Εργαστήριο Όπερας, Παιδική Χορωδία), αλλά και σε πρωτοπόρα εκπαιδευτικά προγράμματα, όπως το ιδιαιτέρως επιτυχημένο «Η Όπερα διαδραστικά στα δημοτικά σχολεία», το οποίο από το 2012 έχει παρουσιαστεί σε 127 σχολεία σε όλη την Ελλάδα, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ. Το πρόγραμμα είχε απορροφητικότητα πάνω από 97%, ενώ προκρίθηκε στα 30 έργα-καλές πρακτικές που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στην Ελλάδα για την περίοδο 2007-2013, βάσει της μελέτης «Μεθοδολογία, καταγραφή και αποτίμηση καλών πρακτικών των παρεμβάσεων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου στο ΕΣΠΑ 2007-2013». Από το πρόγραμμα ωφελήθηκαν 45.000 μαθητές, 700 εκπαιδευτικοί, καθώς και περίπου 100 νέοι καλλιτέχνες και επαγγελματίες σε διάφορες ειδικότητες σχετικές με το θέατρο. Στη φετινή καλλιτεχνική περίοδο, η ΕΛΣ αναπτύσσει μια νέα σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων και κοινωνικών δράσεων. Η, από το 2011, στόχευση στην εξωστρέφεια και στις καλλιτεχνικές δράσεις-έκπληξη, με στόχο να καταστεί η λυρική τέχνη προσβάσιμη σε όλους, τώρα επεκτείνεται με προγράμματα και δράσεις για παιδιά, νέους, άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο ευρύτερα. Η Κεντρική Σκηνή της ΕΛΣ έχει ετοιμάσει πολύ ενδιαφέροντα εκπαιδευτικά προγράμματα σε δημοτικά σχολεία, μουσικά γυμνάσια και λύκεια, προγράμματα γνωριμίας με την όπερα και το μπαλέτο, προγράμματα στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, καθώς και κοινωνικές δράσεις σε νοσοκομεία και χώρους φιλοξενίας και παροχής υπηρεσιών υγείας. Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ παρουσιάζει εκπαιδευτικά και κοινωνικά προγράμματα για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, αλλά και προγράμματα για νέους καλλιτέχνες. Στις επόμενες σελίδες του έντυπου θα βρείτε εργαστήρια, τα οποία, ανάλογα με τη φύση τους, θα πραγματοποιηθούν τόσο στο Θέατρο Ολύμπια και στις νέες εγκαταστάσεις μας στο ΚΠΙΣΝ, αλλά και σε σχολεία, νοσοκομεία, σωφρονιστικά καταστήματα, κ.α. Λαμβάνοντας υπόψη τους δύσκολους καιρούς που διανύει η χώρα μας, αλλά και με ισχυρή την πεποίθηση ότι ο πολιτισμός είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός, τα προγράμματα απευθύνονται σε όλες τις κοινωνικές ομάδες, ανεξαρτήτως ηλικίας, καταγωγής, γνώσεων και δεξιοτήτων. Μύρων Μιχαηλίδης Καλλιτεχνικός Διευθυντής Εθνικής Λυρικής Σκηνής 3

Εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις Εναλλακτικής Σκηνής ΕΛΣ H Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, που σε λίγους μήνες θα εγκαινιάσει τις δραστηριότητές της στη νέα έδρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, έκανε εξαρχής τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις προϋπόθεση της λειτουργίας της, καθώς οργανώθηκε στη βάση τριών αλληλένδετων ζωνών που χαρακτηρίζουν την καθημερινή της δραστηριότητα: α) την πρωινή, που είναι αφιερωμένη στην εκπαίδευση, β) τη μεσημεριανή, που εστιάζεται στην κοινωνία και στις κοινωνικές δράσεις και γ) τη βραδινή, που είναι αφιερωμένη στη δημιουργία. Η ισότιμη συνύπαρξη των ζωνών αυτών στον προγραμματισμό της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ συνιστά το θεμελιώδες ιδεολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο οργανώθηκε η λειτουργία της. Το πλαίσιο αυτό προέκυψε από τη βαθιά πίστη μας στην ανάγκη να αντιμετωπιστεί η καλλιτεχνική δημιουργία ως μία αμφίδρομη και χρήσιμη σχέση με την κοινωνία. Έτσι, οι εκπαιδευτικές και κοινωνικές δράσεις, αναπτύσσονται δίπλα στις παραγωγές της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, ως ισότιμες και αλληλεπιδρώσες δραστηριότητες, είτε πραγματοποιούνται στον χώρο της Εναλλακτικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ, είτε σε μια τάξη σχολείου, είτε σε έναν χώρο κοινωνικής συνάθροισης, είτε στο θάλαμο ενός νοσηλευτικού ιδρύματος, είτε στην αίθουσα ενός σωφρονιστικού καταστήματος, είτε στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος στο ΚΠΙΣΝ. Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, ως χώρος έρευνας, που λειτουργεί ως αναπόσπαστο μέρος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, προσεγγίζει πειραματικά όχι μόνο το μουσικό θέατρο και την όπερα στις παραγωγές της, αλλά και την εκπαίδευση και την κοινωνική δράση, εισάγοντας, μεταξύ άλλων, και προγράμματα που στοχεύουν στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη καινοτόμων εργαλείων, παρά στην άμεση ανταποδοτικότητα. Έτσι, εργαστήρια όπως η μουσικοθεραπεία στο Άσυλο Ανιάτων, δράσεις όπως η Διαπολιτισμική Χορωδία ή τα εργαστήρια μουσικής και χορού σε σωφρονιστικά καταστήματα, πραγματοποιούνται για περιορισμένο αριθμό επωφελούμενων, ως κοινωνικά εργαστήρια που θα αναπτύξουν νέες ιδέες για τη σχέση των καλλιτεχνικών θεσμών με την κοινωνία. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα και οι κοινωνικές δράσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής πραγματοποιούνται με δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος Γιώργος Κουμεντάκης Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού Προγραμματισμού Εναλλακτικής Σκηνής ΕΛΣ 5

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Σχολεία 30 ΚΟΥΔΟΥΝΙ, ΟΠΕΡΑ Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για δημοτικά σχολεία Οκτώβριος 2016 - Μάιος 2017 Σε 50 δημοτικά σχολεία της Αττικής Eκπαιδευτικό πρόγραμμα γνωριμίας των μαθητών με το λυρικό θέατρο, καθώς και με το έργο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο οποίο δίνεται έμφαση στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της λυρικής τέχνης, στην ιστορία της, και στους καλλιτέχνες που την υπηρετούν. Ένας εμψυχωτής επισκέπτεται τις σχολικές τάξεις με μόνη αποσκευή μια μικρή βαλίτσα, τη λεγόμενη «μουσειοσκευή», μέσα στην οποία είναι κρυμμένα τα υλικά ενός διαδραστικού εργαστηρίου. Οι μαθητές, στη διάρκεια της μίας σχολικής ώρας που διαρκεί το πρόγραμμα, εξοικειώνονται σταδιακά με το μουσικό θέατρο και την όπερα, με τρόπο ευφάνταστο και άκρως ψυχαγωγικό. Γνωρίζουν το έργο και την ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ, μέσα από διαδραστικές ασκήσεις και οπτικοακουστικό υλικό, αποκτούν βασικές γνώσεις για τη μουσική, τις φωνές, τα ηχοχρώματα, και όλα τα επιμέρους στοιχεία που συνθέτουν το μαγικό κόσμο της όπερας. Tο πρόγραμμα «3ο κουδούνι, όπερα» συγχρηματοδοτείται και από το Επιχειρησιακό πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση» (ΕΣΠΑ 2007-2013, Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων). Ομάδα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων / Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ 6 7

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Σχολεία Εξερευνώντας το κλασικό πιάνο με εργαλείο τη μουσική τεχνολογία Εκπαιδευτικά εργαστήρια μουσικής τεχνολογίας Ιανουάριος - Μάρτιος 2017 Μουσικό Λύκειο Πειραιά και Μουσικό Λύκειο Ιλίου Τη συνεργασία της με δύο μουσικά λύκεια της Αττικής εγκαινιάζει η Εθνική Λυρική Σκηνή, με την έναρξη μιας σειράς εργαστηρίων ηλεκτρονικής μουσικής. Οι μαθητές εξοικειώνονται με τις βασικές αρχές της μουσικής τεχνολογίας για να εξερευνήσουν τις δυνατότητες συνύπαρξης και αλληλεπίδρασης φυσικού και ηλεκτρονικού ήχου. Με μουσική και ιστορική αναφορά στο «Prepared piano» / «Προετοιμασμένο πιάνο» του Αμερικάνου συνθέτη Τζον Κέιτζ, οι μαθητές ανακαλύπτουν τις ηχητικές δυνατότητες ενός προετοιμασμένου κλασικού πιάνου. Ο Σταύρος Γασπαράτος, με αφετηρία το έργο του «Expanded piano» / «Διευρυμένο πιάνο», που διευρύνει μέσω της τεχνολογίας τις δυνατότητες του βασιλιά των οργάνων, καλεί τους μαθητές να εξερευνήσουν τις ακουστικές δυνατότητες του κλασικού πιάνου μέσω της χρήσης ηλεκτρονικοακουστικού ήχου. Οι μαθητές πειραματίζονται και διευρύνουν τις συνθετικές και ερμηνευτικές τους δεξιότητες, ενώ στο τέλος του εργαστηρίου δημιουργούν τη δική τους εκδοχή του «Expanded piano». Σταύρος Γασπαράτος (συνθέτης-sound artist) με την υποστήριξη της ομάδας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων / Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ. 8 9

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Παιδιά / Οικογένεια Γνωρίζοντας την όπερα και το μπαλέτο Εκπαιδευτικά εργαστήρια γνωριμίας με τον κόσμο της όπερας και του μπαλέτου Φουαγέ Θεάτρου Ολύμπια Τραβιάτα 19, 26/11, 11-1μμ: Εργαστήριο για παιδιά 4-6 ετών 20, 27/11, 11-2μμ: Εργαστήριο για παιδιά 7-12 ετών Ζιζέλ 17 & 18/12, 11-1μμ: Κύκλος εργαστηρίων για παιδιά 8-12 ετών 23/12, 5-7μμ & 24/12, 11-1μμ: Κύκλος εργαστηρίων για παιδιά 5-7 ετών Ο κουρέας της Σεβίλλης 18/2 & 4/3 /2017, 11-2μμ: Εργαστήριο για παιδιά Δημοτικού 19/2 & 5/3/2017, 11-2μμ: Εργαστήριο για παιδιά Γυμνασίου Η Εθνική Λυρική Σκηνή προσκαλεί παιδιά, νέους, αλλά και ολόκληρη την οικογένεια, σε έναν κύκλο διακαλλιτεχνικών εργαστηρίων, όπου θα γνωρίσουν τον κόσμο της όπερας και του μπαλέτου. Δύο από τις διασημότερες όπερες του λυρικού ρεπερτορίου, η Τραβιάτα και Ο κουρέας της Σεβίλλης, καθώς και το περίφημο μπαλέτο Ζιζέλ, θα γίνουν τα σημεία εκκίνησης ενός ταξιδιού, με στοιχεία θεατρικού παιχνιδιού, μουσικοκινητικής και εικαστικής έκφρασης, που στόχο έχει την εξοικείωση των συμμετεχόντων με τον κόσμο της όπερας και του μπαλέτου. Μέσα από τα εργαστήρια αυτά, παιδιά και έφηβοι γνωρίζουν τις παραστάσεις της ΕΛΣ και εμπνέονται από τις ιστορίες, τους χαρακτήρες και τη μουσική τους. Αυτός είναι, άλλωστε, ένας από τους θεμελιώδεις στόχους της ΕΛΣ: να φέρει τη λυρική τέχνη κοντά σε όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά, νέους και οικογένειες. Tραβιάτα: Χριστίνα Αυγερίδη (θεατρολόγος-μονωδός), Τατιάνα Θεολόγου (μουσικός-μουσικοπαιδαγωγός). Ζιζέλ: Κατερίνα Γεβετζή (χορεύτρια-παιδαγωγός), Μάρω Πέτλη (θεατρολόγος-ηθοποιός) Ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων 20 άτομα ανά εργαστήριο Πληροφορίες - εγγραφές 10 210 371 1342 11

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Για όλες τις ηλικίες Το πάρκο των οπεροφόρων Βιωματικά εργαστήρια για τις τέχνες και την αειφόρο ανάπτυξη Άνοιξη - καλοκαίρι 2017 Πάρκο Σταύρος Νιάρχος - ΚΠΙΣΝ Το περιβάλλον και οι τέχνες του λυρικού θεάτρου συναντιούνται σε ένα κύκλο διακαλλιτεχνικών εργαστηρίων που φιλοξενείται στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Κατά τη διάρκεια των εργαστηρίων οι συμμετέχοντες παρατηρούν και στη συνέχεια αξιοποιούν τα διαφορετικά στοιχεία της φύσης, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιούν συνδέσεις με το περιεχόμενο επιλεγμένου ρεπερτορίου όπερας. Τα εργαστήρια ενδεικτικά περιλαμβάνουν: Παρατήρηση και ακρόαση του φυσικού περιβάλλοντος Κατασκευή σκηνικών και κουστουμιών από ανακυκλώσιμα υλικά Μουσική σύνθεση και ηχοτοπία Βασικές αρχές κηπουρικής και φυτευτικής Σύγχρονες μεθόδους φυσικής καλλιέργειας στην πόλη Φροντίδα περιβάλλοντος (φροντίδα του κήπου, ανακύκλωση) Γνωριμία με το μεσογειακό κήπο, τα φυτά και τα δέντρα του ΚΠΙΣΝ Ομάδα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων / Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ και επιλεγμένοι εξωτερικοί συνεργάτες Ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων 20 άτομα ανά εργαστήριο Πληροφορίες - εγγραφές 210 371 1342 12 13

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Παιδιά / Ενήλικες Κοινωνικές δράσεις ΕΛΣ Συναυλίες - παραστάσεις σε χώρους φιλοξενίας και παροχής υπηρεσιών υγείας Νοέμβριος 2016 - Ιούνιος 2017 Τζάνειο Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά - Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2016, ώρα 14.00 Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας, Πειραιάς - Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2016, ώρα 14.00 Ειδικό Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Μεταξά, Πειραιάς - Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2016, ώρα 13.30 Αντικαρκινικό-Ογκολογικό Νοσοκομείο Αθηνών «Ο Άγιος Σάββας»- Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2016, ώρα 18.30 Πρότυπο Εθνικό Νηπιοτροφείο Καλλιθέας - Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2016, ώρα 17.00 Νοσοκομείο Παίδων Αγλαΐας Κυριακού (Παράρτημα Καλλιθέας) Γηροκομείο Πειραιώς 251 Γενικό Νοσοκομείο Αεροπορίας Κωνσταντοπούλειο Γενικό Νοσοκομείο Νέας Ιωνίας («Η Αγία Όλγα») Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς «Οι Άγιοι Ανάργυροι» Νοσοκομείο Σωτηρία Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων «Παναγιώτη & Αγλαΐας Κυριακού» Σειρά συναυλιών και παραστάσεων, με μικρά και ευέλικτα μουσικά σχήματα και με τη συνεργασία μελών από όλα τα καλλιτεχνικά σώματα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Οι δράσεις απευθύνονται στους ανήλικους και ενήλικες ασθενείς, τους συγγενείς, αλλά και στο προσωπικό των χώρων παροχής υπηρεσιών υγείας. Μέσω συναυλιών και παραστάσεων σύντομης διάρκειας, η Εθνική Λυρική Σκηνή συνεισφέρει στη βελτίωση του περιβάλλοντα χώρου, προσφέροντας ευκαιρίες αναψυχής, χαλάρωσης και ψυχικής ανάτασης, μέσω των τεχνών. Οι επόμενες δράσεις θα ανακοινώνονται στο www.nationalopera.gr. Καλλιτέχνες Μονωδοί, Χορωδοί, Ορχήστρα, Παιδική Χορωδία, Μπαλέτο και Σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ 14 15

KENTΡΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Έφηβοι / Νέοι Οι Drum Works στην ΕΛΣ Εργαστήρια με το μουσικό σύνολο Drum Works από το Κέντρο Μπάρμπικαν του Λονδίνου Μάιος 2017 Κτίριο Προβών ΕΛΣ (Καλλιθέα), Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ και Πάρκο Σταύρος Νιάρχος - ΚΠΙΣΝ Το σύνολο Drum Works εγκαινιάζει τη συνεργασία του με την Εθνική Λυρική Σκηνή και παρουσιάζει τη δουλειά του για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. Κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες και οι εμψυχωτές σχηματίζουν μια ορχήστρα κρουστών και συνθέτουν τη δική τους μουσική, την οποία και παρουσιάζουν στο κοινό. Οι νεαροί συμμετέχοντες ενθαρρύνονται να αναλάβουν δημιουργικές πρωτοβουλίες και να αναπτύξουν νέες δεξιότητες, γεγονός που θα συνεισφέρει μελλοντικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και των ικανοτήτων τους. Το πρόγραμμα Drum Works ξεκίνησε το 2007, με την υποστήριξη του «Guildhall Barbican Creative Learning», σε συνεργασία με σχολεία του ανατολικού Λονδίνου. Η παρούσα συνεργασία αποτελεί μέρος των διεθνών συνεργασιών του συνόλου Drum Works με σχολεία της Νοτίου Αφρικής, των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ολλανδίας, μεταξύ άλλων. Το πρόγραμμα πραγματοποιείται σε συνεργασία με τη μονάδα «Ατραπός» του ΟΚΑΝΑ και την οργάνωση εθελοντών «Δρόμοι Ζωής». Drum Works και ομάδα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων / Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ 16 17

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Σχολεία / Οικογένεια Η επιστροφή του Καραγκιόζη στην πατρίδα Όπερα σκιών Οκτώβριος 2016 - Ιούνιος 2017 23 Οκτωβρίου: Άσυλο Ανιάτων, Κυψέλη 2 Δεκεμβρίου: 7ο Δημοτικό Σχολείο Ασπρόπυργου 17 Μαρτίου: Αίθουσα εκδηλώσεων Δήμου Σαλαμίνας (με συμμετοχή όλων των σχολείων της Σαλαμίνας) 25 Μαΐου: Πλατεία Ηρώων Πολυτεχνείου, Τζιτζιφιές (Καλλιθέα) Για πρώτη φορά παρουσιάζεται μια όπερα σκιών και μάλιστα με μία αναπάντεχη συνάντηση: του δικού μας Καραγκιόζη με τον Αρλεκίνο της κομέντια ντελ άρτε. Η παράσταση είναι βασισμένη στην όπερα του Κλάουντιο Μοντεβέρντι Η επιστροφή του Οδυσσέα στην πατρίδα και έχει ως σκοπό να εξερευνήσει τα κοινά στοιχεία του ελληνικού θεάτρου σκιών και του ιταλικού θεάτρου μαριονέτας. Τις μαριονέτες και τις φιγούρες πλαισιώνει μια ομάδα ερμηνευτών, διακεκριμένων στο χώρο της μπαρόκ μουσικής, αλλά και με βαθιά γνώση της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής. Λίγα λόγια για την παράσταση: Αρνούμενος να υπηρετήσει το Σουλτάνο στον Κρητικό Πόλεμο που ξεκίνησε το 1645, ο Έλληνας Τσάνι, ο γνωστός σε όλους μας Καραγκιόζης, το σκάει αμέσως μετά την αποβίβαση των οθωμανικών στρατευμάτων στην Κρήτη. Στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην οικογένειά του, και ύστερα από περιπλάνηση και περιπέτειες σε θάλασσες και σε χώρες μακρινές, η μοίρα τον φέρνει στη Βενετία. Εκεί θα συναντήσει τον Ιταλό ομόλογό του, τον Αρλεκίνο, ο οποίος για να τον εμψυχώσει του διηγείται, με το δικό του μοναδικό τρόπο, την ιστορία της Επιστροφής του Οδυσσέα στην πατρίδα. Συντελεστές Καραγκιοζοπαίχτης Αλέξανδρος Μελισσηνός Τραγούδι Έλενα Κρασάκη (υψίφωνος) Μουσικοί Θεόδωρος Κίτσος (θεόρβη, μπουζούκι), Ιάσονας Ιωάννου (μπαρόκ βιολοντσέλο, λαϊκή κιθάρα), Δημήτρης Τίγκας (βιολόνε, μπαγλαμάς) 18 19

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Ενήλικες Lab μουσικού θεάτρου Εργαστήρια τεχνολογίας και μουσικού θεάτρου Άνοιξη - φθινόπωρο 2017 Ένα ερευνητικό εργαστήριο με αντικείμενο τη σχέση μεταξύ μουσικού θεάτρου και τεχνολογίας ήχου και εικόνας. Θα διερευνηθούν οι ακουστικές και χωρικές δυνατότητες της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ, μέσω των ψηφιακών τεχνών, των διαδραστικών μέσων και του προγραμματισμού. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε άτομα με εξειδίκευση και ενδιαφέρον στα μέσα ήχου και εικόνας (μουσική, ηλεκτροακουστική μουσική, ακουστική χώρων, ηλεκτρονική μουσική), στην αρχιτεκτονική, στα εικαστικά, στον κινηματογράφο και στο μουσικό θέατρο. Οι συμμετέχοντες εργάζονται εντατικά εντός του χώρου της Εναλλακτικής Σκηνής, εστιάζοντας στην πρακτική έρευνα, για να συνδημιουργήσουν μία διαδραστική οπτικοακουστική εγκατάσταση, ειδικά σχεδιασμένη για τις ανάγκες της συγκεκριμένης σκηνής. Η λήξη του εργαστηρίου θα ακολουθηθεί από την παρουσίαση της οπτικοακουστικής εγκατάστασης στο κοινό. Σταύρος Γασπαράτος (συνθέτης-sound artist), Τάσος Κανέλλος (αρχιτέκτων μηχανικός), Άννα Λάσκαρη (αρχιτέκτων μηχανικός) Ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων 30 άτομα 20 21

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Ενήλικες Εργαστήρια χορού και μουσικής σε σωφρονιστικά καταστήματα Δημιουργικά εργαστήρια σε σωφρονιστικά καταστήματα Εργαστήριο χορού: Ιανουάριος - Ιούνιος 2017 Σωφρονιστικό κατάστημα Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών Το εργαστήριο χορού φιλοξενείται στο σωφρονιστικό κατάστημα Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών, σε έναν κύκλο είκοσι συναντήσεων. Οι συμμετέχουσες στο εργαστήριο δημιουργούν και ερμηνεύουν τις δικές τους πρωτότυπες χορογραφίες. Το αποτέλεσμα του εργαστηρίου θα παρουσιαστεί, σε μορφή παράστασης, στο σωφρονιστικό κατάστημα Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών. Χαρά Κότσαλη (χορεύτρια), Κατερίνα Σπυροπούλου (χορεύτρια) Εργαστήριο μουσικής: Ιανουάριος - Μάρτιος 2017 Σωφρονιστικό κατάστημα Κορυδαλλού - Ανδρική πτέρυγα Το εργαστήριο μουσικής φιλοξενείται στην αντρική πτέρυγα του σωφρονιστικού καταστήματος Κορυδαλλού, σε έναν κύκλο εννέα συναντήσεων. Οι συμμετέχοντες στο εργαστήριο συνθέτουν και ερμηνεύουν τη δική τους πρωτότυπη μουσική. Το αποτέλεσμα του εργαστηρίου θα παρουσιαστεί, σε μορφή συναυλίας, στην ανδρική πτέρυγα του σωφρονιστικού καταστήματος Κορυδαλλού. Μαρία-Χριστίνα Χάρπερ (μουσικός-μουσικοθεραπεύτρια) με την υποστήριξη της ομάδας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων/ Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων 22 Η καλλιέργεια της δημιουργικότητας μέσω της σύνθεσης και παρουσίασης πρωτότυπων χορογραφιών και μουσικής από τους συμμετέχοντες, καθώς και η χρήση του χορού και της μουσικής ως εργαλείων για την εξωτερίκευση συναισθημάτων και σκέψεων συνθέτουν τη δημιουργική διαδικασία των δύο εργαστηρίων. Βασικός στόχος των εργαστηρίων είναι η τέχνη του χορού και της μουσικής, αντίστοιχα, να αποτελέσουν εργαλείο έκφρασης και επικοινωνίας των κρατουμένων. 23

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Ενήλικες Διαπολιτισμική χορωδία Κοινωνικό πρόγραμμα Δεκέμβριος 2016 - Ιούνιος 2018 Η Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ εγκαινιάζει τη λειτουργία μιας διαπολιτισμικής χορωδίας που απευθύνεται σε μόνιμους και προσωρινούς κατοίκους της Αττικής, πρόσφυγες, μετανάστες, αλλά και ημεδαπούς. Ο διαπολιτισμικός της χαρακτήρας επιτρέπει την ανταλλαγή μουσικού ρεπερτορίου μεταξύ των μελών της, δίνοντας προτεραιότητα στην πολυφωνία, τη συνύπαρξη και τη συνδημιουργία μεταξύ των μελών της χορωδίας. Συνδυάζοντας παραδοσιακά τραγούδια από τις χώρες προέλευσης των συμμετεχόντων με το κλασικό χορωδιακό ρεπερτόριο, το εργαστήρι φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα χώρο δημιουργίας, έκφρασης και κοινωνικής δικτύωσης των συμμετεχόντων. Η Εναλλακτική Σκηνή, το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος του ΚΠΙΣΝ και χώροι συναθροίσεων σε γειτονιές των όμορων δήμων και της Αθήνας (πλατείες, πάρκα, φεστιβάλ, χώροι φιλοξενίας κ.ο.κ.) θα φιλοξενήσουν τις πρώτες συναυλίες της διαπολιτισμικής χορωδίας. Η συμμετοχή δεν προϋποθέτει μουσική εκπαίδευση και εμπειρία στο χορωδιακό τραγούδι και η διαδικασία επιλογής των συμμετεχόντων δεν συμπεριλαμβάνει μουσική ακρόαση. Έμφαση δίνεται στο ενδιαφέρον και τη συνέπεια των συμμετεχόντων. Η δράση υλοποιείται με την υποστήριξη του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. Αυγερινή Γάτση (μουσικός-μουσικοπαιδαγωγός) με την υποστήριξη της ομάδας Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων / Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων της ΕΛΣ Ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων 30 συμμετέχοντες 24 25

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ Ενήλικες Εργαστήριο ηχοθεραπείας και μουσικοθεραπείας Ερευνητικά κοινωνικά προγράμματα Εργαστήριο μουσικοθεραπείας: Νοέμβριος - Απρίλιος 2017 Εργαστήριο ηχοθεραπείας: Φεβρουάριος - Μάιος 2017 Άσυλο Ανιάτων, Κυψέλη Ένα ερευνητικό πρόγραμμα ακουστο-απτικής μουσικής αντίληψης που περιλαμβάνει δύο μορφές θεραπευτικών προσεγγίσεων, ανάλογα με τις ανάγκες της κλινικής κατάστασης κάθε ασθενούς που συμμετέχει στο πρόγραμμα. Οι εβδομαδιαίες συνεδρίες έχουν σχεδιαστεί για την υποστήριξη ατόμων με κιναισθητικές διαταραχές και αναπηρίες, εντός του χώρου του Ασύλου Ανιάτων στην Κυψέλη. Στόχος του προγράμματος είναι η υποστήριξη και η βελτίωση ψυχοσωματικών καταστάσεων ασθενών με χρόνια νοσήματα, με βάση την κινησιολογική, ψυχολογική και νοητική διαφορετικότητα των θεραπευόμενων, καθώς και το περιβάλλον υποστήριξης. Με δεδομένο ότι οι ήχοι και οι μουσικές δονήσεις ενεργοποιούν το ακουστικό και σωματοαισθητικό σύστημα, οι εμψυχωτές θα εργαστούν για τη βελτίωση της μουσικής εμπειρίας των ασθενών. Έλσα Κούντιγκ (ψυχολόγος-εθνομουσικολόγος-μουσικός), Μάρθα Παπαδογιάννη-Κουράντη (μουσικολόγος-μουσικοπαιδαγωγός) 26 27

ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ ΕΛΣ 65 ετών και άνω Μουσικές συντεταγμένες Εργαστήρια μουσικής και αφήγησης για άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω Φεβρουάριος - Ιούνιος 2017 Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ Μια σειρά εργαστηρίων μουσικής και αφήγησης, συρραφής προσωπικών και κοινών ιστοριών, που απευθύνεται σε άτομα άνω των 65 ετών, από τους όμορους δήμους του ΚΠΙΣΝ (Καλλιθέα, Μοσχάτο, Π. Φάληρο, Ν. Σμύρνη). Οι συμμετέχοντες συνθέτουν τις δικές τους πρωτότυπες ιστορίες, εμπνεόμενοι από το λυρικό τραγούδι, τους κύκλους τραγουδιών, το ρεπερτόριο της οπερέτας, και εστιάζοντας σε χαρακτήρες και ήρωες της τρίτης ηλικίας. Η ομάδα των εμψυχωτών συμπορεύεται, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο επικοινωνίας αφηγήσεις και παραμυθίες από στίχους τραγουδιών, λιμπρέτα, άριες κ.ά. Απώτερος στόχος είναι να δημιουργηθεί και να παρακινηθεί η πρωτοβουλία των ενηλίκων να πάρουν εκείνοι το βήμα. Να θυμηθούν το ρόλο τους και να γίνουν πρωταγωνιστές στη δική τους πρωτότυπη παράσταση αφήγησης και μουσικής. Μυρσίνη Βασιλοπούλου (επικοινωνιολόγος-υποψήφια διδάκτωρ κοινωνικής ψυχολογίας), Φανή Γεβετζή (μουσικοπαιδαγωγός-πιανίστα), Βασίλης Πελαντάκης (μονωδός-ερευνητής), Φιλίππα Σκούρτη (επικοινωνιολόγος-ηθοποιός), Ελένη Τσαμπούρη (μουσικολόγος-βιολονίστα) Ανώτατος αριθμός συμμετεχόντων 30 άτομα ανά εργαστήριο 28 29

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ / ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΛΥΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ Εύη Νάκου Συντονίστρια Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ Εύα Καρτερού Συνεργάτις Παραγωγής Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ Ντίνα Στράνη Καλλιτεχνική Συνεργάτις Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ Θάλεια-Μαρί Παπαδοπούλου Καλλιτεχνική Συνεργάτις Εκπαιδευτικών και Κοινωνικών Δράσεων ΕΛΣ Εmail: education@nationalopera.gr Σχεδιασμός εντύπου: k2design Παραγωγή και εκτύπωση: Fotolio + Typicon Α. Ε.