ΟΜΙΛΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ EΡΓΑΣΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ Δελτίο Τύπου Αθήνα, 09-12-2016 ΟΜΙΛΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ Κυρίες και κύριοι βουλευτές, το εύκολο για μένα σήμερα θα ήταν να αναλώσω όλη μου την ομιλία στο να περιγράφω την ραγδαία απορρύθμιση που επέφεραν οι Κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ στην ελληνική αγορά εργασίας ειδικά την περίοδο 2010-2014. Το βαρύτατο νομοθετικό πλαίσιο που αυτές οι πολιτικές δυνάμεις κληρονόμησαν στον κόσμο της εργασίας, ένα πλαίσιο που μείωσε οριζόντια μισθούς και συντάξεις, που κατάργησε εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα (θυμίζω τους νόμους 3833/2010, 3845/2010, 3863/2010, 3865/2010, 3871/2010, 3899/2010, 3979/2011, 3986/2011, 4002/2011, 4024/2011, 4046/2012 την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 6/2012, το Ν. 4093/2012). Και θα μου ήταν εύκολο διότι ειδικά στο επίκαιρο ζήτημα της διαπραγμάτευσης με τους «θεσμούς», αυτό των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των ΣΣΕ, οι ανατροπές που επέφεραν τα τελευταία νομοθετήματα 2010-2012 ήταν δραματικές: 1) συλλογικά μορφώματα «εικονικής» εκπροσώπησης των εργαζομένων (ενώσεις προσώπων), απέκτησαν τη δυνατότητα υπογραφής ΣΣΕ 3) Η αρχή της ευνοϊκότερης για τον εργαζόμενο ρύθμισης ανεστάλη 4) το ίδιο και η επέκταση της ισχύος των κλαδικών ΣΣΕ 1

5) η μετενέργεια περιοριστηκε ασφυκτικά 6) Ο κατώτατος μισθός μείωθηκε κατά 22% και κατα 32% για τους νέους κάτω των 25 ετών 8) Καταργήθηκε το επίδομα γάμου και μειώθηκε το επίδομα προϋπηρεσίας για τους αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό. 9) οι μισθολογικές ωριμάνσεις πάγωσαν 10) καταργήθηκε το δικαίωμα της εργατικής πλευράς για μονομερή προσφυγή στη διαιτησία. Για να αναφερθώ δε στο άλλο επίκαιρο ζήτημα της διαπραγμάτευσης με τους «θεσμούς», αυτό των ομαδικών απολύσεων, θυμίζω ότι με νόμο του 2010, αυξήθηκε το όριο των ομαδικών απολύσεων, ενώ μια σειρά από ρυθμίσεις της ίδιας περιόδου που σχετίζονται με την αποζημίωση απόλυσης, και το χρόνο προειδοποίησης στις απολύσεις επιδείνωσαν ραγδαία τη θέσης των εργαζομένων. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά ακούσαμε αυτές τις μέρες από εκπρόσωπο της αξιωματικής αντιπολίτευσης να υποστηρίζει ότι η απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων συνιστά προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων στη χώρα. Θα μου ήταν εύκολο λοιπόν να αναλωθώ σ αυτή την κριτική. Υπάρχει πολύ υλικό για να το κάνω. Γνωρίζουμε όμως ότι στόχος μας δεν είναι να απαντήσουμε σε ένα απαξιωμένο πολιτικό προσωπικό ενός καταρρέοντος πολιτικού συστήματος, αλλά να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα που δημιούργησε η πολιτική του και τα οποία βιώνει σήμερα η πλειοψηφία των εργαζομένων. Οι πολιτικές επιλογές για τις εργασιακές σχέσεις που υιοθετήθηκαν την περίοδο 2010-2014 και τα μέτρα που λήφθηκαν με τους νόμους που προανέφερα δεν ήταν μόνο αντίθετα με θεμελιώδεις αρχές του νομικού μας πολιτισμού. Ήταν προπάντων μέτρα άδικα, ανήθικα και καταστροφικά. Φυσικά τα μέτρα αυτά υπηρετούσαν έναν κεντρικό και πολλάκις διατυπωμένο πολιτικό στόχο: τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας στη βάση της συντριβής της εργασίας. Απέναντι στον πολιτικό αυτό στόχο, η Κυβέρνησή μας είχε, έχει και θα έχει στόχο να ανατρέψει τις συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές. 2

1) Υλοποιώντας μια σειρά μέτρων προστασίας των χαμηλότερων στρωμάτων. 2) Αντιμετωπίζοντας την ανεργία και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας, που δίνουν προοπτική στις ζωές των νέων ανθρώπων. 3) Υποστηρίζοντας την αναδιανομή εισοδημάτων υπέρ του κόσμου της εργασίας, που είναι προϋπόθεση της ανάπτυξης και όχι αποτέλεσμά της. 4) Διεκδικώντας την κατοχύρωση και εφαρμογή στην πράξη των συλλογικών διαπραγματεύσεων, που αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στη χώρα μας. Γι αυτό και στη διαπραγμάτευση με τους δανειστές εν όψει της δεύτερης αξιολόγησης δίνουμε τη μάχη για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ελλάδα, αυτές που ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε ιδεοληψία της Αριστεράς: για να αποκτήσουν ξανά οι εργαζόμενοι διαπραγματευτική ισχύ και να μπορούν να διεκδικήσουν καλύτερους όρους εργασίας. Μια θέση, που εναρμονίζεται με τις ευρωπαϊκές βέλτιστες πρακτικές και υποστηρίζεται από τον χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, και από το γνωστό πόρισμα της Διεθνούς Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων. Και η θέση αυτή μόνο ιδεοληπτική δεν είναι. Είναι μια θέση που αντανακλά με τον πιο σαφή τρόπο το τί ανάπτυξη θέλουμε: για μας δίκαιη είναι η ανάπτυξη που στηρίζεται στην ενίσχυση των δικαιωμάτων της εργασίας και όχι στη συμπίεση του εργατικού κόστους. Μια ανάπτυξη προϋπόθεση της οποίας είναι η αναδιανομή εισοδήματος υπερ του κόσμου της εργασίας. Και η λειτουργία του μηχανισμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων θέτει ακριβώς αυτό το αναγκαίο θεμέλιο. Το θεμέλιο για τη συμμετοχή των εργαζομένων στην επίτευξη της ανάπτυξης, για να απλωθούν τα αποτελέσματά της σε όλη την κοινωνία. Διότι για την ανάπτυξη που εμείς μιλάμε χρειάζεται να λειτουργεί ένα υγιές σύστημα ΣΣΕ, μέσω του οποίου γίνεται πρωτογενώς η κατανομή του παραγόμενου προϊόντος με τη μορφή του μισθού. Πρωτογενώς. Όχι εκ των υστέρων. Γι αυτό και η επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων συνιστά για την κυβέρνησή μας κεντρικό πολιτικό αίτημα στην εξελισσόμενη διαπραγμάτευση. Αυτονόητη προϋπόθεση της δίκαιης ανάπτυξης όμως είναι να κλείσει οριστικά και αμετάκλητα ο κύκλος της εργασιακής απορρύθμισης. Γι αυτό και 3

αντιστεκόμαστε στην απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων που επιδιώκουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι και το ΔΝΤ. Κύριες και κύριοι βουλευτές, άκουσα πολλούς συναδέλφους και συναδέλφισσες τις προηγούμενες ημέρες να αναφέρονται στην απουσία παράλληλου προγράμματος από την Κυβέρνησή μας, κάποιοι ισχυρίστηκαν πως ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε τη χώρα στο σημείο μηδέν και άλλα πολλά. Θα ήθελα λοιπόν, να σταθώ ενδεικτικά σε μερικά σημεία που θεωρώ πολύ σημαντικά και χαρακτηριστικά και της σκληρής δουλειάς που καταβάλουμε στο Υπουργείο Εργασίας για την βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Πρωτοβουλίες τις οποίες δεν θα τις δείτε σε κάποιο δελτίο ειδήσεων. Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας. Τι παραλάβαμε από τον ΟΕΚ; 11.134 κατοικίες για τις οποίες δεν έχουν δοθεί μέχρι και σήμερα τα οριστικά παραχωρητήρια. Τι σημαίνει αυτό; Άνθρωποι που σε πολλές περιπτώσεις διαμένουν στους αντίστοιχους οικισμούς ακόμα και από το 1978 δεν θεωρούνται ιδιοκτήτες των οικιών τους μέχρι και σήμερα. Αποτέλεσμα αυτών είναι από τη μία η ταλαιπωρία αυτών των ανθρώπων και από την άλλη η μείωση των εσόδων του ΟΕΚ, σήμερα ΟΑΕΔ (από τα 390 εκ ευρώ έχουν εισπραχθεί μόλις τα 41 εκ.). Η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας από την πρώτη στιγμή, κίνησε τις απαραίτητες διαδικασίες για την επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος. Επιλύσαμε το ζήτημα του Ολυμπιακού χωριού. Συστήσαμε σχετική επιτροπή η οποία μόλις πριν λίγο διάστημα μας παρέδωσε το τελικό της πόρισμα και σήμερα ανακοινώνουμε πως ξεκινούν άμεσα οι διαδικασίες για την έκδοση οριστικών παραχωρητηρίων σε όλους τους δικαιούχους έχοντας διασφαλίσει ενιαία τιμή για όλους. 4

- Καταβάλαμε έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 1.000 ευρώ σε απολυμένους πολλών εταιρειών (Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος, Ξενοδοχείο Πεντελικόν, SPIDER, Ηλεκτρονική Αθηνών, Athens Ledra Hotel, Πυρσός κ.α.). Συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 2015 έως και το τέλος του 2016 υπολογίζεται πως έχουν καταβληθεί και πρόκειται να καταβληθούν περίπου 4.000.000 ευρώ σε 4.000 εργαζόμενους. - Mε διάταξη που συμπεριλαμβάνεται στο ν/σ που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής του παραβόλου των 46 ευρώ για τη χρήση των υπηρεσιών ΚΕΠΑ όλοι οι άποροι ανασφάλιστοι. - Επί των ημερών της δικής μας Κυβέρνησης ξηλώσαμε το κράτος εργολάβο που είχε στηθεί όλα τα προηγούμενα χρόνια. Ενέργεια η οποία είναι και κοινωνικά δίκαιη για τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους που σταμάτησαν να πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης του κάθε εργολάβου και απέφερε έσοδα στα δημόσια ταμεία. Συγκεκριμένα, όσον αφορά το Υπουργείο Εργασίας για το 2016 μειώσαμε κατά 46 χιλιάδες ευρώ τις δαπάνες φύλαξης και κατά 16 χιλιάδες ευρώ τις δαπάνες καθαριότητας Ο Προϋπολογισμός του 2017 Στην ίδια κατεύθυνση μέσω του προϋπολογισμού του 2017, ενός προϋπολογισμού που πρέπει να κριθεί μέσα στις δεδομένες συνθήκες, δίνουμε έμφαση στα ζητήματα του κοινωνικού κράτους, με βάση τρεις μεγάλους άξονες. Πρώτος άξονας είναι η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους: Εργασιακές σχέσεις και συλλογικές συμβάσεις εργασίας, ενίσχυση του ΣΕΠΕ, ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση και την κοινωνική οικονομία, ανασυγκρότηση των δομών του κοινωνικού κράτους. Ο δεύτερος είναι η ανασυγκρότηση του δημόσιου συστήματος Υγείας, η επέκτασή του στην πρωτοβάθμια φροντίδα, η στελέχωση των δομών του. Ο τρίτος είναι η Παιδεία, δηλαδή τα ζητήματα που αφορούν την ελεύθερη καθολική πρόσβαση στο δημόσιο σχολείο και πανεπιστήμιο και στον ριζικό αναπροσανατολισμό των εκπαιδευτικών και μαθησιακών διαδικασιών. Επιτρέψτε μου στο λίγο χρόνο που έχω στη διάθεσή μου να αναφερθώ εντελώς επιγραμματικά σε τομείς του Υπουργείου, για κάποιους από τους 5

οποίους ήδη μίλησαν αναλυτικά οι συνάδελφοί μου Υπουργοί κ. Θεανώ Φωτίου, κ. Ράνια Αντωνοπούλου και κ. Τάσος Πετρόπουλος. Πρώτος τομέας πολιτικής: Η αντιμετώπιση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας Ακούσαμε τον εκπρόσωπο της αξιωματικής αντιπολίτευσης να αναφέρεται στην επιθεώρηση εργασίας και να επιχαίρει ότι αναβάθμισε το έργο της και έτσι κατάφερε να βάλει σε μία τάξη την αγορά εργασίας. Προφανώς δεν γνωρίζει τη διεθνή βιβλιογραφία στην οποία συμβάλει και η ΔΟΕ με βάση την οποία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η παραβατικότητα στην αγορά εργασίας όταν έχει καταρρεύσει το σύστημα των συλλογικών συμβάσεων. Μάλλον συμμερίζεται και η ΔΟΕ τις εμμονές μας, τις ιδεοληψίες μας για τις συλλογικές συμβάσεις. Αλλά ας υποθέσουμε ότι αφήνουμε την διάλυση των συλλογικών συμβάσεων που εσείς υπηρετήσατε και συνεχίζεται να υπερασπίζεστε στην άκρη. Μπορείτε πραγματικά να αναφέρεστε στο έργο του ΣΕΠΕ την στιγμή που επί των ημερών της προηγούμενης συγκυβέρνησης διαλύθηκε η νομική του υπηρεσία; Γνωρίζετε μήπως ένα παράδειγμα από όλη την Ευρώπη όπου οι επιθεωρητές εργασίας δεν έχουν την απαραίτητη νομική βοήθεια και συμβολή στο δύσκολο έργο τους; Η αντίληψη σας για την επιθεώρηση εργασίας είναι τόσο βαθιά λογιστική που ακόμα και τα πρόστιμα τα οποία σε μεγάλο βαθμό αποτελούν κλεμμένους πόρους από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης φροντίσατε να πηγαίνουν στις εφορίες και όχι εκεί όπου θα έπρεπε. Αυτή η κυβέρνηση θα κάνει ότι χρειάζεται και για την διοικητική και οργανωτική αναβάθμιση της δουλειάς του ΣΕΠΕ και για την δημιουργία ενός νομοθετικού πλαισίου που συμβάλει πραγματικά στην καταπολέμηση της παραβατικότητας και όχι απλά στον μετασχηματισμό της από την συνολικά αδήλωτη στην υποδηλωμένη. Έχουμε ήδη φροντίσει έτσι ώστε από τη νέα χρονιά τα πρόστιμα του ΣΕΠΕ να αποδίδονται στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, παράλληλα σχεδιάζεται αναμόρφωση της αρχιτεκτονικής των προστίμων έτσι ώστε να παρέχονται κίνητρα στους εργαζόμενους να απευθυνθούν στην Επιθεώρηση. Σε συνεργασία με τη ΔΟΕ έχει ήδη ολοκληρωθεί ένα εκτεταμένο πλάνο δράσης. Ταυτόχρονα έχει σχεδιαστεί η δημιουργία μιας σειράς από δομές ενημέρωσης 6

των εργαζομένων για ζητήματα εργατικής νομοθεσίας ενώ εξελίσσεται η διαδικασία για την κύρωση της 129 διεθνούς σύμβασης εργασίας κάτι που θα σημάνει τη δυνατότητα της Επιθεώρησης για καθολικό έλεγχο των εργασιών στον αγροτικό χώρο. Και κάτι ακόμη: Όλα τα στοιχεία δείχνουν μέσα στην κρίση σταθερή άνοδο στα εργατικά ατυχήματα. Εμείς δεν θα κλείσουμε τα μάτια μας σε αυτή την κατάσταση. Επαναξιολογούμε ήδη συνολικά το πλαίσιο για την υγεία και την ασφάλεια αλλά και τις επαγγελματικές ασθένειες. Ο στόχος εδώ δεν μπορεί να είναι λογιστικός στο επίπεδο των προστίμων αλλά στη μείωση των ατυχημάτων. Κοινωνική Ασφάλιση Στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης, η κυβέρνηση επικεντρώνεται στην εφαρμογή της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης όπως καθορίζεται από τον νέο ασφαλιστικό νόμο 4387/2016. Η μεταρρύθμιση θεσπίζει ένα Ενιαίο Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλειας έχοντας ως βασικό άξονα την εθνική σύνταξη η οποία αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, δεν χρηματοδοτείται από ασφαλιστικές εισφορές αλλά απευθείας από τον κρατικό προϋπολογισμό και δίνεται σε όλους, όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια. Στόχος μας και σε αυτό τον τομέα πολιτικής ήταν και παραμένει η εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών της πλειοψηφίας και ειδικά των πιο αδύναμων στρωμάτων. Στην κατεύθυνση αυτή και η χθεσινή εξαγγελία του πθ για την ουσιαστική στήριξη των χαμηλοσυνταξιούχων αναδεικνύει ότι παρά τις δυσκολίες και τον αρνητικό ευρωπαϊκό συσχετισμό δημιουργούμε το χώρο για τη χάραξη μιας διαφορετικής πολιτικής. Πρόσθετος στόχος της πολιτικής μας στην κοινωνική ασφάλιση είναι η ουσιαστική βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στους ασφαλισμένους και συνταξιούχους, η επιτάχυνση της διαδικασίας απονομής συντάξεων. Με το πρόγραμμα εκκαθάρισης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων στις κύριες συντάξεις θα διατεθούν 859 εκ ευρώ ώστε να αποπληρωθούν εντός του έτους 95.000 περίπου ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στις κύριες συντάξεις. Βέβαια γνωρίζουμε ότι ο στόχος ενός δίκαιου και βιώσιμου συστήματος κοινωνικής ασφάλισης θα κριθεί τελικά και μέσα από τον αγώνα μας για τη 7

μείωση της ανεργίας, την επαναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων και την καταπολέμηση της παραβατικότητας στην αγορά εργασίας. Κοινωνική πολιτική Στον τομέα της Κοινωνικής Αλληλεγγύης & Κοινωνικής Προστασίας η κυβέρνηση εντείνει τις πολιτικές της για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό, ξεκινά από την 1 η Ιανουαρίου 2017 σε όλη τη χώρα η εφαρμογή του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ) για το οποίο εξασφαλίστηκαν πόροι ύψους 760 εκ. ευρώ και από τους οποίους αναμένεται να ωφεληθούν πάνω από 700.000 συμπολίτες μας. Επειδή η ακραία φτώχεια αντιμετωπίζεται ουσιαστικά μόνο μέσω της εύρεσης εργασίας, γι αυτό προχωρήσαμε στη διασύνδεση του ΚΕΑ με ειδικές υπηρεσίες που βοηθούν την επιστροφή των δικαιούχων στην αγορά εργασίας. Ενίσχυση της απασχόλησης Νιώθω την ανάγκη να τοποθετηθώ απέναντι σε μια παραφιλολογία που κυριαρχεί στον τομέα αυτό. Μέχρι στιγμής καταγράφεται το καλύτερο ισοζύγιο προσλήψεων απολύσεων των τελευταίων δεκαπέντε χρόνων. Προφανώς και δεν δικαιούμαστε να πανηγυρίζουμε. Γνωρίζουμε πολύ καλά την κατάσταση στην αγορά εργασίας. Γι αυτό και δίνουμε και τη μεγάλη μάχη για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Αλλά δεν μπορούμε για χάρη μιας πολιτικής αντιπαράθεσης να διαβάζουμε την πραγματικότητα κατά το δοκούν. Επιπλέον στο πλαίσιο της ενίσχυσης της απασχόλησης το Υπουργείο Εργασίας υλοποίησε μέσα στο 2016 Προγράμματα Απασχόλησης για 38.000 ανέργους και κατά το τελευταίο δίμηνο του 2016 και μέσα στο 2017, έχουν προγραμματισθεί προγράμματα απασχόλησης για ένα σύνολο 86.000 ανέργων. Μάλιστα μέσα από την αναθεώρηση του πλαισίου των κοινωφελών προγραμμάτων, πετύχαμε την επέκτασή τους από 5 σε 8 μήνες κάτι το οποίο 8

εξασφαλίζει ότι μετά το τέλος του προγράμματος ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα ένταξης στο ταμείο ανεργίας. Αντίστοιχα εξασφαλίσαμε πλήρη εργασιακά δικαιώματα για τους συμμετέχοντες στα προγράμματα εισόδου στην αγορά εργασίας. Κυρίες και Κύριοι βουλευτές, Γνωρίζετε ότι βρισκόμαστε στην κορύφωση μιας κρίσιμης αξιολόγησης, κεντρικό σημείο της οποίας είναι το ζήτημα των εργασιακών σχέσεων. Το αμέσως προηγούμενο διάστημα πραγματοποιήσαμε ένα κύκλο διεθνών επαφών με πολιτικές δυνάμεις και συνδικαλιστικές οργανώσεις. Εισπράξαμε ένα ευρύ κύμα συμπαράστασης και αλληλεγγύης στις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την επαναφορά του ευρωπαϊκού κεκτημένου στην ελληνική αγορά εργασίας, για την ανάκτηση κύριων συλλογικών εργατικών δικαιωμάτων. Σ αυτή τη σύγκρουση, δηλαδή στα εργασιακά, η Ελλάδα είναι ο καθρέπτης του μέλλοντος της Ευρώπης. Γι αυτό, οφείλουν όλες οι πολιτικές δυνάμεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη να πάρουν ξεκάθαρη θέση. Εμείς έχουμε από καιρό δηλώσει τη θέση μας: είμαστε με τον κόσμο της εργασίας. Και δηλώνουμε σαφώς ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να επιβάλει στην Ελλάδα ένα καθεστώς εξαίρεσης από το πλαίσιο των κοινωνικών κατακτήσεων των λαών και της ιστορίας της. Η κατάσταση είναι κρίσιμη αλλά δεν είναι μη αναστρέψιμη. Μπορούμε ακόμα να δώσουμε ένα σημαντικό σήμα ότι οι κοινωνικές κατακτήσεις αποτελούν σημαντικό κομμάτι αυτής της χώρας και αυτής της Ευρώπης όχι απλώς με όρους παράδοσης αλλά για το μέλλον που θέλουμε να οικοδομήσουμε εντός της. 9