ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΑΙΤΗΣΗ ΚΑΤΑ του Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΚΥΡΩΣΗ 1. του υπ αριθ. 19\19.11.2012 Πρακτικού της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου 2. του υπ αριθ. 2\06.02.2012 Πρακτικού της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου καθώς και 3. κάθε άλλης διοικητικής πράξης ή παράλειψης, προγενέστερης ή μεταγενέστερης, εκδοθείσας συναφώς ή στο πλαίσιο σύνθετης διοικητικής ενέργειας. Με το προσβαλλόμενο υπ αριθ. 19/19.11.2012 Πρακτικό της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου εγκρίθηκαν τα πρακτικά δημοπρασίας του έργου «Κατασκευή Λιμενικού Έργου Πολλωνίων Ν. Μήλου», και ανατέθηκε η εκτέλεσή του στην εταιρεία «RESTAURO TRITON ACT A.E.», η οποία προσέφερε συνολικό προϋπολογισμό προσφοράς (συμπεριλαμβανομένου ΓΕ και ΟΕ) 2.220.303.69, ήτοι μέση τεκμαρτή έκπτωση 17%. Είχε δε προηγηθεί το 1
υπ αριθ. 2/06.02.2012 Πρακτικό της ίδιας Επιτροπής με την οποία εγκρίθηκαν τα τεύχη της εν λόγω δημοπράτησης. Με την παρούσα αίτησή μας ζητούμε την ακύρωση του υπ αριθ. 19/19.11.2012 Πρακτικού της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του υπ αριθ. 2/06.02.2012 Πρακτικού της ίδιας Επιτροπής και όλων όσων πράξεων εκδόθηκαν ή θα εκδοθούν συναφώς ή στο πλαίσιο σύνθετης διοικητικής ενέργειας για παράβαση διατάξεων του περιβαλλοντικού δικαίου. Προς τούτο έχομε προφανές έννομο συμφέρον διότι όλοι οι αιτούντες είμαστε μόνιμοι κάτοικοι του οικισμού των Πολλωνίων Μήλου (πλήν των 27-29 εξ ημών που κατοικούμε μόνο μέρος του χρόνου), όπου διατηρούμε ιδιοκτησίες, στο παραλιακό μέτωπο του οποίου σχεδιάζεται η κατασκευή του λιμενικού έργου πρόσδεσης επιβατικών πλοίων. Με την επιχειρούμενη τροποποίηση του έργου, κατά τα ορισθέντα στην προσβαλλόμενη απόφαση, καταρχήν μεταβάλλεται καθοριστικά ο προορισμός της χρήσης του εν λόγω λιμανιού, από αρχικώς σχεδιασθέν να εξυπηρετήσει την ακτοπλοϊκή γραμμή σύνδεσης Μήλου Κιμώλου, σε βασική λιμενική υποδομή για την ακτοπλοϊκή σύνδεση της Μήλου με τα υπόλοιπα νησιά και συνακόλουθα με την ηπειρωτική χώρα. Εξ αυτής της ουσιώδους αλλαγής στον προορισμό της χρήσης του έργου είναι αυτονόητες οι διαφοροποιημένες και ουσιώδεις επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της περιοχής μας, σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό του λιμανιού. Ειδικότερα, η αύξηση του αριθμού τόσο των διαφορετικών πλέον τύπων πλοίων που θα προσδένουν στο λιμάνι όσο και των κατοίκων και επισκεπτών που θα καταφθάνουν από και προς τα Πολλώνια αναμένεται να επιδράσει δυσμενώς στα στοιχεία του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της περιοχής μας, επηρεάζοντας αναπόφευκτα την ποιότητα ζωής μας στο εν λόγω περιβάλλον. Από την άλλη, η ίδια η εκβάθυνση των επιπλέον -02,00 μ. τα οποία προβλέπονται στην προσβαλλόμενη πράξη έτσι ώστε να επιτευχθεί βάθος -07,00 μ. από τη Μ.Σ.Θ. στη βόρεια λιμενολεκάνη συνεπάγεται ΤΕΡΑΣΤΙΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ εκσκαφές σε όγκο - της τάξης για τους ελιγμούς και μόνο της τάξης των 90.000 κ.μ. και σε έκταση καθώς η περιοχή εκβάθυνσης της λιμενολεκάνης είναι έκτασης 55.000 τ.μ. Επίσης, η αύξηση του βάθους που εγκρίνεται με την προσβαλλόμενη πράξη για τη θεμελίωση των κρηπιδωμάτων από τα - 4,50 μ. στα -6,40 μ. συνεπάγεται ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ εκσκαφές πλησίον της ακτής και του παρακείμενου ρέματος το οποίο με 2
βεβαιότητα θα καταστραφεί. Το υποθαλάσσιο πρανές το οποίο θα δημιουργηθεί από τις εκσκαφές της λιμενολεκάνης και της εκβάθυνσης της θεμελίωσης των κριπιδωμάτων, με υψομετρική διαφορά 4 μέτρα, που δημιουργείται σε απόσταση 60 μ. περίπου από την ακτογραμμή, για να μπορέσουν να γίνουν οι ελιγμοί των πλοίων ακτοπλοΐας 100 μ. μήκους τα οποία σχεδιάζεται να εξυπηρετεί το λιμάνι Πολλωνίων, θα προκαλέσει με βεβαιότητα ανεπανόρθωτη βλάβη στα στοιχεία του φυσικού αλλά και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος της περιοχής μας. Και τούτο γιατί από τους θραυόμενους κυματισμούς στο πρανές το οποίο δημιουργείται από τις εκσκαφές (α) για τη θεμελίωση των κριπιδωμάτων και (β) για τη δημιουργία της λιμενολεκάνης ελιγμών, αυτές αφενός θα επανεπιχωθούν και αφετέρου θα προκαλέσουν αναρρίχηση, κατάκλιση και διάβρωση εκτεταμένων περιοχών της παράκτιας ακτογραμμής με συνέπεια την περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή της ακτής, δηλαδή του παράκτιου μετώπου του οικισμού των Πολλωνίων (καταστροφή παράκτιων τοίχων, οικιών, αλλοίωση της ακτογραμμής), ενώ το παρακείμενο των κριπιδωμάτων του έργου υπάρχον ρέμα θα κατακλυσθεί με λιμνάζοντα ύδατα αλλάζοντας έτσι ανεπανόρθωτα το χαρακτήρα και τη φυσική του λειτουργία. Κι όλα αυτά για την κατασκευή ενός λιμανιού (α) σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από ένα σύγχρονο και ασφαλές λιμάνι (το λιμάνι του Αδάμαντα), (β) στο πιο απομακρυσμένο σημείο του νησιού (Πολλώνια), (γ) σε έναν οικισμό χωρίς υποδομές (π.χ. η οδός σύνδεσης με το νησί των Πολλωνίων είναι αγροτικός δρόμος 3 μ. πλάτος) και (δ) σε ένα σημείο το οποίο (όπως αναφέρεται και στη Μ.Π.Ε. του 2005 βλ. σελ. 14) το προσβάλλουν οι Β- ΒΑ άνεμοι με ετήσια συχνότητα 54% το οποίο σημαίνει ότι είναι απόλυτα ανασφαλές καθώς τουλάχιστον του 7 μήνες του χρόνου δεν θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί λόγω των Β-ΒΑ ανέμων. Εάν δε προστεθεί και η περίοδο που φυσούν οι δυτικοί και Α-ΝΑ άνεμοι, τότε το λιμάνι αυτό θα είναι ανενεργό για 8,5 μήνες το χρόνο. Οι λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να ακυρωθούν οι προσβαλλόμενες ως άνω πράξεις (Πρακτικά με αριθμούς 19/19.11.2012 και 2/06.02.2012 της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) οι οποίες προσβάλλονται εμπρόθεσμα και νομότυπα είναι οι ακόλουθοι: 1.Οι προσβαλλόμενες αποφάσεις, δια της πρόβλεψης τους για βάθος θεμελίωσης των κρηπιδωμάτων στα -6,40 μ., παραβιάζουν τις διατάξεις της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και 3
δραστηριοτήτων που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσής τους αλλά και τις μεταγενέστερες. Καταρχήν, οι προσβαλλόμενες αποφάσεις στο μέτρο που εγκρίνουν ως βάθος θεμελίωσης των κρηπιδωμάτων του λιμένα τα -6,40 μ. προσκρούουν στην με α.π. 11590/18.08.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για την «Έγκριση Περιβαλλοντικών όρων για το έργο Κατασκευή λιμενικού έργου πρόσδεσης Φέρρυ-μπωτς στην περιοχή Πολλωνίων, Δήμου Μήλου της ομώνυμου νήσου του Νομού Κυκλάδων" που περιλαμβάνει την κατασκευή δύο κρηπιδωμάτων μήκους 50,00μ. το καθένα και θωράκιση με φυσικούς ογκόλιθους των προσχώσεων της χερσαίας ζώνης», που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσής τους. Η εν λόγω ΑΕΠΟ προέβλεπε ρητά ως βάθος θεμελίωσης των κρηπιδωμάτων τα -5μ. (σελ. 3 της από Ιανουάριο του 2005 υποβληθείσας Μ.Π.Ε. του έργου), σε αντίθεση με τις σχετικές προβλέψεις της διακήρυξης του διαγωνισμού ανάθεσης (βλ. τεύχος τεχνική περιγραφή-χρονοδιάγραμμα σελ. 8) που ορίζει το σχετικό βάθος αυξημένο κατά 1,4μ. (βάθος θεμελίωσης στα -6,40μ. από τη Μ.Σ.Θ., στάθμη έδρασης τα -7μ.). Συνεπώς, εκ του ανωτέρω λόγου οι προσβαλλόμενες πράξεις έγκρισης τευχών δημοπράτησης και ανάθεσης της κατασκευής του επίδικου λιμενικού έργου κρίνονται παράνομες, ως παραβιάζοντες του ισχύοντες κατά το χρόνο έκδοσής τους περιβαλλοντικούς όρους, και ως εκ τούτου θα πρέπει να ακυρωθούν. Ενόψει της τροποποίησης της ως άνω με α.π. 11590/18.08.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου για την «Έγκριση Περιβαλλοντικών όρων για το έργο Κατασκευή λιμενικού έργου πρόσδεσης Φέρρυ-μπωτς στην περιοχή Πολλωνίων, Δήμου Μήλου της ομώνυμου νήσου του Νομού Κυκλάδων που περιλαμβάνει την κατασκευή δύο κρηπιδωμάτων μήκους 50,00μ. το καθένα και θωράκιση με φυσικούς ογκόλιθους των προσχώσεων της χερσαίας ζώνης», με την υπ αριθ. πρωτ. 19598/5088/19.04.2013 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, λόγω αύξησης του βάθους θεμελίωσης των 4
κρηπιδωμάτων -δομικό μέρος- (και αύξησης του βάθους μέρους της λιμενολεκάνης κατά 2 μέτρα), θα πρέπει να τεθούν υπόψη Σας τα εξής: Στο ν. 1650/1986 «Για την προστασία του περιβάλλοντος» (ΦΕΚ Α` 160), που ίσχυε κατά το χρόνο έκδοσης των προσβαλλόμενων αποφάσεων, αναφέρεται : «1.α. Για την πραγματοποίηση νέων έργων ή δραστηριοτήτων ή τη μετεγκατάσταση υφισταμένων, τα οποία έχουν καταταγεί στις κατηγορίες που προβλέπονται στο προηγούμενο άρθρο απαιτείται η έγκριση όρων για την προστασία του περιβάλλοντος. Έγκριση όρων για την προστασία του περιβάλλοντος απαιτείται επίσης για την επέκταση, την τροποποίηση ή και τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενων έργων ή δραστηριοτήτων, που έχουν καταταγεί στις παραπάνω κατηγορίες, εφόσον επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις τους στο περιβάλλον ( ) γ. Η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση των διοικητικών πράξεων που απαιτούνται κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για την πραγματοποίηση του έργου ή της δραστηριότητας ( )» Η ίδια ως άνω επιταγή επαναλαμβάνεται ρητά και στο άρθρο 2 παρ. 10 του ν. 4014/2011 (ΦΕΚ Α 209/21.09.2011) για την «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.», σύμφωνα με το οποίο «10. Η ΑΕΠΟ αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση κάθε διοικητικής πράξης που απαιτείται κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις για την πραγματοποίηση ή λειτουργία του έργου ή της δραστηριότητας.». Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου σας (Σ.τ.Ε. Ολ. 526/2003, Σ.τ.Ε. 37/1993, Ολ. Σ.τ.Ε. 1038/1993 κ.ά) κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων απαιτείται η προηγουμένη, δηλαδή προ της ενάρξεως πραγματοποιήσεως του έργου, έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Ως έναρξη πραγματοποιήσεως του έργου θεωρείται, κατά την έννοια του άρθρου 4 παρ. 1 του ν. 1650/1986 και του άρθρου παρ. 10 του ν. 4014\2011, όχι μόνον η υλική ενέργεια εκτέλεσης του έργου αλλά και η έκδοση οποιασδήποτε διοικητικής πράξεως αποτελούσης προϋπόθεση για την έναρξη της κατασκευής του έργου. Υπό το 5
πρίσμα των ανωτέρω, η παράλειψη έκδοσης απόφασης περί εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων προ της εγκρίσεως του αποτελέσματος δημοπρασίας καθιστά ακυρωτέα την περί αναθέσεως της κατασκευής του έργου πράξη. Η ακυρότητα δε αυτή δεν καλύπτεται από την μεταγενεστέρη έκδοση της πράξης έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων κατασκευής και λειτουργίας του έργου, ακόμη και αν οι πράξεις αυτές προσβληθούν εν τω μεταξύ ανεπιτυχώς επί ακυρώσει ενώπιον του Δικαστηρίου. Τούτο διότι η ως άνω πλημμέλεια, άγουσα εις την δημιουργία νέας πραγματικής και νομικής καταστάσεως, κατά παραγνώριση των αξιώσεων της αρχής της νομιμότητας και των περί προστασίας του περιβάλλοντος κοινοτικών και εθνικών διατάξεων, ως και της ανάγκης της εκ των προτέρων εκτίμησης των επιπτώσεων κάθε έργου στο περιβάλλον, εξακολουθεί και στην ως άνω περίπτωση να υφίσταται, αφού δεν προηγήθηκε η εκτίμηση των επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον. (Σ.τ.Ε. Ολ. 526/2003). Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, παρόλο που η τροποποιητική των αρχικών περιβαλλοντικών όρων απόφαση υπ αριθ. πρωτ. 19598/5088/19.04.2013 προβλέπει τη θεμελίωση των κρηπιδωμάτων σε βάθος -6,40μ. από τη Μ.Σ.Θ. (στάθμη έδρασης τα -7μ.). ΔΕΝ θεραπεύει την κατά τα ανωτέρω πλημμέλεια των προσβαλλόμενων αποφάσεων έγκρισης των τευχών δημοπράτησης και ανάθεσης της κατασκευής του επίδικου λιμενικού έργου. Και τούτο διότι, κατά τα ανωτέρω γενόμενα δεκτά από την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου σας, η απόφαση έγκρισης του σχετικού περιβαλλοντικού όρου περί αύξησης του βάθους θεμελίωσης των κρηπιδωμάτων στα -6,40μ. (όπως άλλωστε προβλέπουν και οι προσβαλλόμενες) θα έπρεπε να προηγείται των προσβαλλόμενων πράξεων, αντί να έπεται αυτών όπως συμβαίνει στην επίδικη περίπτωση. Εκ των ανωτέρω συνάγεται ο παράνομος χαρακτήρας των προσβαλλόμενων αποφάσεων από τη σκοπιά των προαναφερόμενων διατάξεων της νομοθεσίας περί προστασίας του περιβάλλοντος, γεγονός που τις καθιστά ακυρωτέες. 6
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ Και όσους άλλους νομίμως προσθέσουμε εν καιρώ ΑΙΤΟΥΜΕΘΑ Να γίνει δεκτή η παρούσα αίτηση και 1.Να ακυρωθούν α. το προσβαλλόμενο υπ αριθ. 19/19.11.2012 Πρακτικό της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου με το οποίο εγκρίθηκαν τα πρακτικά δημοπρασίας του έργου «Κατασκευή Λιμενικού Έργου Πολλωνίων Ν. Μήλου», και ανατέθηκε η εκτέλεσή του στην εταιρεία «RESTAURO TRITON ACT A.E.», η οποία προσέφερε συνολικό προϋπολογισμό προσφοράς (συμπεριλαμβανομένου ΓΕ και ΟΕ) 2.220.303.69, ήτοι μέση τεκμαρτή έκπτωση 17% β. το υπ αριθ. 2/06.02.2012 Πρακτικό της ίδιας Επιτροπής με το οποίο εγκρίθηκαν τα τεύχη της δημοπράτησης για το εν λόγω έργο, καθώς και κάθε άλλη διοικητικής πράξη ή παράλειψη, προγενέστερη ή μεταγενέστερη εκδοθείσα συναφώς ή στο πλαίσιο σύνθετης διοικητικής ενέργειας. 2.Να καταδικαστούν οι αντίδικοι στη δικαστική μας δαπάνη. Αθήνα, 07/08/2013 Ο Πληρεξούσιος Δικηγόρος 7