ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ Το Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας ανακοινώνει τη λειτουργία Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο «Γενετική του Ανθρώπου», το οποίο οδηγεί στην απονομή Μεταπτυχιακού ιπλώματος Ειδίκευσης (Μ Ε): Αντικείμενο Αντικείμενο του ΠΜΣ αποτελεί η παροχή υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης και εξειδίκευσης στο συνεχώς εξελισσόμενο πεδίο της Γενετικής του Ανθρώπου, αλλά και η απόκτηση τεχνογνωσίας για τη διάγνωση γενετικών νοσημάτων. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εκπαίδευση επιστημόνων ικανών να στελεχώσουν ημόσιους και Ιδιωτικούς φορείς με συναφή αντικείμενα. Στόχος του ΠΜΣ Στόχος του ΠΜΣ είναι η κατάρτιση των επιστημόνων σε θέματα σχετικά με τη Γενετική του Ανθρώπου, έτσι ώστε με την ολοκλήρωση του να έχουν αποκτήσει: - ισχυρό επιστημονικό υπόβαθρο στη Γενετική του Ανθρώπου (Μοριακή Γενετική, Κυτταρογενετική, Μοριακή Κυτταρογενετική, Βιοχημική Γενετική, Γενετική του καρκίνου, Φαρμακογενετική, Αρχέγονα βλαστικά κύτταρα, Γενετική βάση μονογονιδακών και πολυπαραγοντικών νοσημάτων) - γνώσεις των σύγχρονων τεχνολογιών για την μελέτη και διάγνωση των γενετικών νοσημάτων - ικανότητα αξιολόγησης της συνεχούς ενημέρωσης από τις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο της συναφούς έρευνας κα εξέλιξης - απαραίτητες γνώσεις για τη στελέχωση Ακαδημαϊκών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων, ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων και του Εθνικού Συστήματος Υγείας - το απαιτούμενο επιστημονικό υπόβαθρο για να συνεχίσουν περαιτέρω τις σπουδές τους ως υποψήφιοι διδάκτορες στην Ελλάδα και το εξωτερικό.!! Κατηγορίες πτυχιούχων-επιλογή Στο ΠΜΣ μετά από αξιολόγηση από ειδική επιτροπή θα γίνονται δεκτοί πτυχιούχοι της ημεδαπής ή ανεγνωρισμένων ΑΕΙ της αλλοδαπής απόφοιτοι: Σχολών Ιατρικής, Επιστημών Ζωής (Life Sciences) Θετικών Επιστημών και Πολυτεχνικών καθώς και πτυχιούχοι Τμημάτων ΤΕΙ συναφούς γνωστικού αντικειμένου.
Η διαδικασία επιλογής των υποψήφιων σπουδαστών θα γίνεται μετά από αίτηση τους στο Τμήμα Ιατρικής και την κατάθεση συγκεκριμένων δικαιολογητικών, όπως αυτά καθορίζονται στην προκήρυξη. Αριθμός Εισακτέων Κάθε χρόνο θα μπορούν να παρακολουθήσουν το ΠΜΣ «Γενετική του Ανθρώπου» έως 20 φοιτητές. Πρόγραμμα Μαθημάτων Το ΠΜΣ στη Γενετική του Ανθρώπου περιλαμβάνει υποχρεωτικά μαθήματα, παρακολούθηση εργαστηριακών μαθημάτων και εκπόνηση διπλωματικής εργασίας. Μαθήματα ECTS/ μάθημα Σύνολο ECTS 1o εξάμηνο 5 υποχρεωτικά 6 30 2 ο εξάμηνο 3 υποχρεωτικά 6 18 Εργαστήριο 4 ιπλωματική εργασία 8 Σύνολο 60 Α έτος: Α εξάμηνο Υποχρεωτικά μαθήματα (5), Σύνολο διδακτικών ωρών 180, σύνολο ECTS 30 1. Μοριακή Γενετική Ι (36 ώρες, ECTS:6) 2. Γενετική Βάση Μονογονιδιακών Νοσημάτων (36 ώρες, ECTS:6) 3. Γενετική του Καρκίνου Ι (36 ώρες, ECTS:6) 4. Μεθοδολογία της Έρευνας (36 ώρες, ECTS:6) 5. Βιοπληροφορική (36 ώρες, ECTS:6) Α έτος: Β εξάμηνο Υποχρεωτικά μαθήματα (4) και ιπλωματική Εργασία, Σύνολο διδακτικών ωρών 180, Σύνολο ECTS 30 1. Μοριακή Γενετική ΙΙ (36 ώρες, ECTS:6) 2. Γενετική Βάση Πολυπαραγοντικών Παθήσεων (36 ώρες, ECTS:6) 3. Γενετική του Καρκίνου ΙΙ (36 ώρες, ECTS:6) 4. Εργαστήριο Μοριακής Γενετικής (24 ώρες, ECTS:4) 5. Εκπόνηση ιπλωματικής Εργασίας (48 ώρες επίβλεψη, ECTS:8)
Προγραμματισμός Μαθημάτων Τα μαθήματα θα ξεκινούν κατά την έναρξη του ακαδημαϊκού έτους και θα πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια 12 εβδομάδων το καθένα, τις εργάσιμες ημέρες κάθε εβδομάδας. Σύντομη περιγραφή Μαθημάτων Μοριακή Γενετική Ι & ΙΙ: Προηγμένη θεματολογία που αφορά στη Μοριακή Γενετική και στις σύγχρονες τεχνολογίες. Ενδεικτικά θέματα: χαρτογράφηση γονιδίων, γονιδιακές μεταλλάξεις που συντελούν στη εμφάνιση ασθενειών και συγγενών δυσπλασιών, ρύθμιση γονιδιακής έκφρασης, επιγενετικές τροποποιήσεις, κληρονομικότητα και παθήσεις, πληθυσμιακή γενετική, κυτταρογενετική σύνδρομα, προγεννητική και προεμφυτευτική γενετική διάγνωση, αποσιώπηση γονιδιακής έκφρασης (sirna, microrna), αρχέγονα κύτταρα και εφαρμογές βλαστικών κυττάρων στη θεραπεία γενετικών νοσημάτων, μεταβολικά γενετικά νοσήματα, φαρμακογενετική και στοχευμένες θεραπείες, μοντέλα ζώων ως πρότυπα γενετικών ασθενειών καθώς και χρήση προηγμένων τεχνολογιών για την γενετική ανάλυση (μικροσυστοιχίες, array CGH, exome sequencing). Γενετική βάση μονογονιδιακών νοσημάτων Στην ενότητα αυτή συμπεριλαμβάνεται θεματολογία που αφορά στη γενετική βάση, πρόληψη, γονιδιακή θεραπεία και γενετική συμβουλευτική των πλέον συχνών μονογονιδιακών παθήσεων όπως, ενδεικτικά: α και β αιμοσφαιρινοπάθειες, ινοκυστική νόσος, νόσος Wilson, αιμοχρωμάτωση, νευροϊνωμάτωση τύπου Ι και ΙΙ, μυοπάθειες (Duchene & Becker) και σύνδρομα που σχετίζονται με την αδρανοποίηση του χρωμοσώματος Χ (σύνδρομο εύθραυστου Χ). Γενετική βάση πολυπαραγοντικών νοσημάτων Προηγμένη θεματολογία που αφορά στη στρατηγική γενετικής ανάλυσης πολυπαραγοντικών νοσημάτων καθώς και στη γενετική βάση πολυπαραγοντικών νοσημάτων όπως ενδεικτικά αυτών του: μυοσκελετικού συστήματος (οστεοαρθρίτιδα, οστοεοπόρωση), καρδιαγγειακού συστήματος (καρδιομυοπάθειες, αρρυθμίες, υπέρταση), νευρογενετικών νοσημάτων (νόσοι Alzheimer και Parkinson), αυτισμού, σχιζοφρένειας, διαβήτη, οφθαλμολογικών και αυτοάνοσων νοσημάτων. Γενετική του Καρκίνου Ι και ΙΙ Προηγμένη θεματολογία που αφορά στη μοριακή και γενετική βάση της καρκινογένεσης με ενδεικτικά θέματα όπως: γονιδιωματική αστάθεια και καρκινογένεση, κυτταρική γήρανση και λειτουργία τελομερών των χρωμοσωμάτων, προγνωστικοί δείκτες καρκινογένεσης, μετάσταση
καρκινικών κυττάρων, αγγειογένεση, φαρμακογονιδιωματική και στοχευμένη θεραπεία στο καρκίνο, ζωικά πρότυπα καρκίνου, γενετική βάση αιματολογικών παθήσεων (μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα, λεμφώματα, λευχαιμίες), καρκίνων μαστού ωοθηκών, προστάτη και άλλων συμπαγών όγκων. Μεθοδολογία Ερευνας Στο μάθημα παρουσιάζονται σε βάθος σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή της βιοιατρικής έρευνας. Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα πρέπει να είναι ικανοί να επιλέγουν τη κατάλληλη μεθοδολογία προκειμένου να απαντήσουν σε ένα ερευνητικό ερώτημα. Ενδεικτικές θεματικές ενότητες είναι η συγγραφή και παρουσίαση επιστημονικών εργασιών (Εισαγωγή, συγγραφή υλικών Μεθόδων, Αποτελεσμάτων, Συζήτησης και Συμπερασμάτων), διαδικασία υποβολής, ανάλυση των διαφόρων τύπων μελετών, όπως συστηματικές ανασκοπήσεις, πειραματικές μελέτες, μελέτες παρατήρησης, μελέτες ασθενών-υγιών και ηθική των δημοσιεύσεων. Βιοπληροφορική Αναπτύσσονται οι βασικές αρχές της Ιατρικής Βιοστατιστικής Μεθοδολογίας με σκοπό την αφομοίωση των γνώσεων για τη συλλογή, επεξεργασία και παρουσίαση των δεδομένων αλλά και για την εφαρμογή των διαφόρων στατιστικών δοκιμασιών και αναλύσεων και την κριτική αξιολόγηση των ευρημάτων στην βιοιατρική έρευνα. Θεματικές ενότητες αφορούν ενδεικτικά στη: συλλογή και πινακοποίηση στατιστικού υλικού, κατανομές συχνοτήτων, ανάλυση στατιστικών δεδομένων, διαστήματα εμπιστοσύνης, διαδικασία ελέγχου υποθέσεων, δοκιμασίες χ 2 και t, μη παραμετρικές δοκιμασίες, στατιστική συσχέτιση και εξάρτηση, ανάλυση της διακύμανσης, προγνωστικές αξίες του θετικού και αρνητικού αποτελέσματος στις εργαστηριακές τεχνικές, χρήση του στατιστικού προγράμματος SPSS. Εργαστήριο Μοριακής Γενετικής Σκοπός του Εργαστηρίου είναι η παρουσίαση και η εξοικίωση των μεταπτυχιακών φοιτητών με σύγχρονες εργαστηριακές μεθοδολογίες οι οποίες χρησιμοποιούνται στη βιοιατρική έρευνα και στη διάγνωση γενετικών ασθενειών όπως: απομόνωση κυττάρων από ιστούς, κυτταρικές καλλιέργειες, απομόνωση DNA και RNA από κυτταρικές καλλιέργειες και ιστούς, γνώσεις περιοριστικών ενζύμων, real time PCR, ανοσοαποτύπωση πρωτεϊνών (Western blot), SNPs, αλληλούχιση DNA, αποσιώπηση γονιδιακής έκφρασης (sirna), ανοσοκαθίζηση χρωματίνης (ChIP), αλλά και μεθοδολογίες κυτταρογενετικής και μοριακής κυτταρογενετικής (FISH). Με την ολοκλήρωση του Eργαστηρίου οι Μεταπτυχιακοί Φοιτητές θα πρέπει να είναι ικανοί αφενός να επιλέγουν και αφετέρου να εκτελούν την κατάλληλη μεθοδολογία για διαγνωστικές εφαρμογές αλλά και προκειμένου να απαντήσουν σε ένα ερευνητικό ερώτημα.
ιπλωματική Εργασία Οι φοιτητές θα εκπονήσουν διπλωματική βιβλιογραφική εργασία διάρκειας 4 μηνών υπό την επίβλεψη του Επιβλέποντα Καθηγητή. Θα δοθούν θέματα σχετικά με τη Γενετική του Ανθρώπου, στα οποία θα γίνει αναζήτηση πηγών, βιβλιογραφική ενημέρωση και η εργασία θα πρέπει να καλύπτει πλήρως τη σχετιζόμενη με το εκάστοτε θέμα σύγχρονη βιβλιογραφία. Μετά την ολοκλήρωση της συγγραφής η εργασία θα παρουσιαστεί ενώπιον των φοιτητών και της Τριμελούς Εξεταστικής Επιτροπής, όπως αυτή θα οριστεί από την Συντονιστική Επιτροπή του ΠΜΣ, εντός 30 ημερών. Το θέμα της εργασίας μπορεί να καθοριστεί στο τέλος του 1 ου εξαμήνου σπουδών, μετά την επιτυχή περάτωση των εξετάσεων των υποχρεωτικών μαθημάτων.