ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΕΠΕΝ ΥΣΕΩΝ Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.) Νόµος 2130/1993-και θα δούµε συνοπτικά και τον Ειδικό Φόρο επί των Ακινήτων-Νόµος 3091/2002. ΒΕΒΑΙΩΣΗ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΤΟΥ Τ.Α.Π. Για τα ακίνητα που έχουν µετρητή παροχής ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΗ, η βεβαίωση και είσπραξη του τέλους γίνεται µε την εξής διαδικασία: Οι δήµοι και οι κοινότητες µετά την λήξη της προθεσµίας υποβολή των δηλώσεων και ύστερα από έλεγχο αυτών καταρτίζουν κατάσταση στην οποία για κάθε υπόχρεο αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του, ο αριθµός του µετρητή που αντιστοιχεί σε κάθε ακίνητο και η αξία του ακινήτου ανά µετρητή της ΕΗ. Στην κατάσταση αυτή περιλαµβάνονται και τα ακίνητα για τα οποία δεν υποβλήθηκε δήλωση από τους υπόχρεους, µε βάση τα στοιχεία που τηρούνται σε κάθε δήµο ή κοινότητα, η µε αυτά που προκύπτουν ύστερα από έλεγχο για τον προσδιορισµό των ακινήτων που δεν δηλώθηκαν. Τα ανωτέρω στοιχεία δύναται να µεταβάλλονται για την προσαρµογή τους προς τα µηχανογραφικά δεδοµένα της ΕΗ µε απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Η κατάσταση αυτή µαζί µε την απόφαση του δηµοτικού ή κοινοτικού συµβουλίου, περί καθορισµού του συντελεστή του τέλους, αποστέλλονται εφάπαξ στη ΕΗ µέχρι 30 Νοεµβρίου κάθε έτους και ισχύουν µέχρι να τροποποιηθούν ή καταργηθούν. ΠΩΣ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΤΟ ΠΟΣΟ ΤΟΥ Τ.Α.Π. Το Ποσό του τέλους προκύπτει από τον πολλαπλασιασµό της αξίας κάθε ακινήτου επί τον συντελεστή του τέλους (αξία ακινήτου επί συντελεστή τέλους) ΠΩΣ ΕΙΠΡΑΤΤΕΤΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ (ΤΑΠ) Το τέλος συνεισπράττεται από τη ΕΗ µε τους λογαριασµούς ηλεκτρικού ρεύµατος που εκδίδονται από την ΕΗ σε ισόποσες δόσεις. Τα ποσά του τέλους που εισπράττει η ΕΗ αποδίδονται στους δήµους και τις κοινότητες µέσα στον τρίτο µήνα από τη λήξη του µήνα στον οποίο αφορούν λογιστικά οι σχετικοί λογαριασµοί. Η ΕΗ µπορεί να δίνει στους δήµους και τις κοινότητες έναντι των ποσών που πρέπει να αποδώσει από τις εισπράξεις του τέλους και µέχρι 50% του προς είσπραξη 1
ποσού. Για την αντιµετώπιση των δαπανών είσπραξης, εισπράξεις ποσοστό 2%. η ΕΗ παρακρατεί από τις ΕΠΙΒΟΛΗ ΠΡΟΣΤΙΜΟΥ ΓΙΑ ΟΣΟΥΣ ΕΝ ΥΠΕΒΑΛΛΑΝ ΗΛΩΣΗ Τ.Α.Π. Η ΓΙΑ ΑΝΑΚΡΙΒΗ ΗΛΩΣΗ Κάθε υπόχρεος που δεν υποβάλλει δήλωση µέσα στην προθεσµία υπόκειται σε χρηµατικό πρόστιµο διπλάσιο από το τέλος που οφείλει και αντιστοιχεί στο ακίνητο του. Το πρόστιµο επιβάλλεται µε απόφαση του δηµάρχου ή προέδρου της κοινότητας. Η απόφαση αυτή κοινοποιείται στη ΕΗ για χρέωση του υπόχρεου µε το συνολικό ποσό του τέλους και του προστίµου που αναφέρεται στην απόφαση, Σε περίπτωση που δεν καταβληθεί το τέλος, η ΕΗ προβαίνει στη διακοπή του ρεύµατος και δεν το επαναχορηγεί αν δεν εξοφληθεί το τέλος που οφείλεται. Σε περίπτωση που ο λογαριασµός της ΕΗ εκδίδεται στο όνοµα του ενοικιαστή ενός ακινήτου, τότε το τέλος καταβάλλεται από αυτόν µαζί µε τον λογαριασµό κατανάλωσης ρεύµατος και αφαιρείται από το καταβαλλόµενο ενοίκιο που πληρώνει στον ιδιοκτήτη του ακινήτου. ΒΕΒΑΙΩΤΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΑΚΙΝΗΤΑ ΧΩΡΙΣ ΜΕΤΡΗΤΗ ΤΗΣ ΕΗ Για τα ακίνητα που δεν έχουν µετρητή της ΕΗ η βεβαίωση και είσπραξη του τέλους γίνεται µε βάση στοιχεία που έχουν στη διάθεση τους οι δήµοι και οι κοινότητες ή µε αυτά που προκύπτουν ύστερα από έλεγχο για τον προσδιορισµό των ακινήτων που δεν δηλώθηκαν. Για τα εν λόγω ακίνητα χωρίς µετρητή το τέλος καταβάλλεται σε τρεις τετραµηνιαίες δόσεις µέχρι την λήξη του οικονοµικού έτους εκτός και αν επιθυµεί ο υπόχρεος να το πληρώσει εφάπαξ. ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ 15% ΑΠΟ ΤΑ ΕΙΣΠΡΑΧΘΕΝΤΑ ΕΣΟ Α Από τα έσοδα που εισπράττουν, κατά την ανωτέρω διαδικασία οι δήµοι και οι κοινότητες από το τέλος αυτό, ποσοστό 15% παρακρατείται υποχρεωτικά από το φορέα είσπραξης και κατατίθεται στο Ταµείο Παρακαταθηκών και ανείων σε ειδικό λογαριασµό µε τίτλο «Έσοδα υπέρ ήµων και Κοινοτήτων από το τέλος ακίνητης περιουσίας Τ.Α.Π.». Τα έσοδα του λογαριασµού αυτού κατανέµονται στους Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) κατά τη διαδικασία κατανοµής των Κεντρικών Αυτοτελών 2
Πόρων, µε κριτήρια τα οποία καθορίζονται µε απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από πρόταση της ΚΕ ΚΕ. Τα έσοδα του τέλους αυτού διατίθενται υποχρεωτικά κατά ποσοστό 50% τουλάχιστον για την εκτέλεση έργων, καταβολή αποζηµιώσεων ρυµοτοµούµενων ή απαλλοτριωµένων ακινήτων και αγορά ακινήτων και το υπόλοιπο για την κάλυψη άλλων αναγκών. Οι δήµοι και οι κοινότητες µπορούν µε απόφαση του συµβουλίου τους να συνιστούν γραφεία κτηµατογράφησης για τις ανάγκες του ΤΑΠ. ΕΙ ΙΚΟΣ ΦΟΡΟΣ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΚΙΝΗΤΩΝ-ΝΟΜΟΣ 3091/2002 Έχοντας ολοκληρώσει την εξέταση του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας υπέρ ήµων και Κοινοτήτων, θα αναφερθούµε συνοπτικά στον Ειδικό Φόρο Επί των Ακινήτων που θεσπίστηκε µε τον νόµο 3091/2002. Ποιος είναι υπόχρεος να καταβάλει τον ειδικό φόρο; Υπόχρεοι καταβολής του ειδικού φόρου είναι νοµικά πρόσωπα και νοµικές οντότητες που έχουν εµπράγµατα δικαιώµατα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας σε ακίνητα τα οποία βρίσκονται στην Ελλάδα και καταβάλλουν λοιπόν ειδικό ετήσιο φόρο δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί της αξίας αυτών. Ποιοι εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής του φόρου; Από την υποχρέωση καταβολής του ειδικού φόρου επί των ακινήτων εξαιρούνται ανεξάρτητα από την χώρα στην οποία έχουν την έδρα τους σύµφωνα µε το καταστατικό τους: -Εταιρείες των οποίων οι µετοχές βρίσκονται σε διαπραγµάτευση σε οργανωµένη χρηµατιστηριακή αγορά -Εταιρείες που ασκούν εµπορική, µεταποιητική, βιοµηχανική, βιοτεχνική ή παροχής υπηρεσιών δραστηριότητα στην Ελλάδα, εφόσον κατά τρέχον οικονοµικό έτος τα ακαθάριστα έσοδα από τη δραστηριότητα αυτή είναι µεγαλύτερα από τα ακαθάριστα έσοδα από τα ακίνητα. Στα ακαθάριστα έσοδα από ακίνητα δεν υπολογίζονται τα έσοδα από ακίνητα τα οποία ιδιοχρησιµοποιούν οι εταιρείες αποκλειστικά για την άσκηση της επιχειρηµατικής τους δραστηριότητας. Στην εξαίρεση αυτή υπάγονται ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθαρίστων εσόδων τους στην Ελλάδα και για διάστηµα επτά ετών από την κατάθεση φακέλου για έκδοση αρχικής οικοδοµικής άδειας και εταιρείες που ανεγείρουν κτήρια ή άλλες εγκαταστάσεις που πρόκειται να ιδιοχρησιµοποιήσουν για την άσκηση βιοµηχανικής, τουριστικής ή εµπορικής επιχείρησης. Αυτή η εξαίρεση παύει να ισχύει εφόσον µέσα στα 7 έτη η εταιρεία δεν κάνει έναρξη λειτουργίας της επιχείρησης ή αν τα ακίνητα µεταβιβαστούν ή 3
νοικιαστούν ή παραχωρηθούν δωρεάν ή χρησιµοποιούν από οποιοδήποτε τρίτο πριν την συµπλήρωση 10 ετών από την κατάθεση φακέλου για την έκδοση αρχικής οικοδοµικής άδειας. -Ναυτιλιακές επιχειρήσεις που έχουν εγκαταστήσει γραφεία στην Ελλάδα και πλοιοκτήτριες εταιρείες εµπορικών πλοίων για τα ακίνητα που ιδιοχρησιµοποιούν στην Ελλάδα αποκλειστικά ως γραφεία ή αποθήκες για την κάλυψη των λειτουργικών τους αναγκών ή που τα νοικιάζουν σε ναυτιλιακές εταιρείες για γραφεία ή αποθήκες. -Εταιρείες των οποίων το µετοχικό κεφάλαιο ανήκει κατά πλειοψηφία στο Ελληνικό ηµόσιο ή σε νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου ή εταιρείες των οποίων η πλειοψηφία των µελών του ιοικητικού Συµβουλίου διορίζεται από το Ελληνικό ηµόσιο ή από νοµικά πρόσωπα δηµοσίου δικαίου. -Το Ελληνικό ηµόσιο στο οποίο περιλαµβάνονται και οι αποκεντρωµένες δηµόσιες υπηρεσίες που λειτουργούν ως ειδικά ταµεία, αλλοδαπά Κράτη µε τον όρο της αµοιβαιότητας, οι γνωστές θρησκείες και δόγµατα, το Ιερό Κοινό του Πανάγιου Τάφου, η Ιερά Μονή του όρους Σινά, το Άγιο Όρος, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, το Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας, το Πατριαρχείο Ιεροσολύµων και η Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας. -Νοµικά πρόσωπα τα οποία αποδεδειγµένα επιδιώκουν στην Ελλάδα σκοπούς κοινωφελείς, πολιτιστικούς, θρησκευτικούς, εκπαιδευτικούς για τα ακίνητα που ιδιοχρησιµοποιούν και για τα ακίνητα που εκµεταλλεύονται για αυτούς τους σκοπούς και για τα ακίνητα που αποδεδειγµένα είναι κενά ή δεν αποφέρουν κανένα εισόδηµα. -Ασφαλιστικά ταµεία ή οργανισµοί κοινωνικής ασφάλισης Επίσης εξαιρούνται του ειδικού φόρου επί των ακινήτων εφόσον έχουν την έδρα τους σύµφωνα µε το καταστατικό τους στην Ελλάδα ή σε άλλη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης: -Ανώνυµες Εταιρείες (Α.Ε.) που έχουν ονοµαστικές µετοχές ή που δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα που τις κατέχουν και µε την προϋπόθεση ότι τα φυσικά πρόσωπα έχουν Α.Φ.Μ. στην Ελλάδα. Ανώνυµες εταιρείες µε ανώνυµες µετοχές, εφόσον το σύνολο των µετοχών τους καταλήγει σε εταιρείες οι µετοχές των οποίων βρίσκονται σε διαπραγµάτευση σε οργανωµένη χρηµατιστηριακή αγορά. -Εταιρείες Περιορισµένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε), εφόσον τα εταιρικά µερίδια ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα ή εφόσον δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα στα οποία ανήκουν οι εταιρείες οι οποίες συµµετέχουν και µε την προϋπόθεση ότι τα φυσικά πρόσωπα έχουν ΑΦΜ στην Ελλάδα. -Προσωπικές Εταιρείες, εφόσον δηλώνουν τα φυσικά πρόσωπα που ανήκουν και έχουν ΑΦΜ στην Ελλάδα 4
-Εταιρείες των οποίων το σύνολο των ονοµαστικών µετοχών, µεριδίων ή µερίδων ανήκουν σε Ίδρυµα της Ελλάδας ή ξένης χώρας εφόσον επιδιώκει στην Ελλάδα κοινωφελείς σκοπούς για τα ακίνητα που χρησιµοποιούνται για τον σκοπό αυτό. -Τα Νοµικά Πρόσωπα ηµοσίου ικαίου, τα κάθε είδους ηµεδαπά ( της Ελλάδας) ταµεία ή ηµεδαποί οργανισµοί κοινωνικής ασφάλισης, οι ηµεδαπές συνδικαλιστικές οργανώσεις, η Αρχαιολογική εταιρεία, τα ηµεδαπά µουσεία, Το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο ελφών, οι Ξένες Αρχαιολογικές Σχολές, οι ηµεδαποί συνεταιρισµοί και οι ενώσεις τους, οι ηµεδαπές δηµοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, τα ηµεδαπά ιδρύµατα που εποπτεύονται από δηµόσια αρχή και τα ηµεδαπά σωµατεία. Για να τύχουν απαλλαγής του εν λόγου ειδικού φόρου όλα τα νοµικά πρόσωπα που αναφέραµε θα πρέπει να αποδείξουν µε συγκεκριµένα δικαιολογητικά ότι εµπίπτουν στις εξαιρέσεις του νόµου. ΕΥΘΥΝΗ ΠΑΡΕΝΘΕΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ Παρένθετα πρόσωπα ευθύνονται σε ολόκληρο µε τον υπόχρεο για την καταβολή του φόρου. Για τους σκοπούς του νόµου αυτού παρένθετο πρόσωπο είναι κάθε φυσικό ή νοµικό πρόσωπο που συµµετέχει µε οποιαδήποτε µορφή ή ποσοστό σε νοµικό πρόσωπο που είναι υπόχρεο του ειδικού φόρου που έχει κυριότητα ή επικαρπία σε ακίνητο ή παρεµβάλλεται µε οποιονδήποτε τρόπο στη σειρά συµµετοχών στο κεφάλαιο ενός νοµικού προσώπου. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΕΙ ΙΚΟΥ ΦΟΡΟΥ Χρόνος γέννησης της φορολογικής υποχρέωσης είναι η 1 η Ιανουαρίου κάθε έτους. Για τον υπολογισµό του φόρου λαµβάνεται υπόψη η αξία που έχουν τα ακίνητα και τα εµπράγµατα σε αυτά δικαιώµατα κατά την 1 η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας. Αρµόδιος προϊστάµενος της ηµόσιας Οικονοµικής Υπηρεσίας ( ΟΥ) για την παραλαβή των δηλώσεων και τη βεβαίωση του φόρου είναι ο αρµόδιος προϊστάµενος για τη φορολογία εισοδήµατος. Η δήλωση υποβάλλεται µέχρι την 20 η Μαΐου του έτους φορολογίας και ο φόρος καταβάλλεται εφάπαξ µε την υποβολή της δήλωσης. Η δήλωση που υποβάλλεται χωρίς να πληρωθεί ο φόρος θεωρείται απαράδεκτη και δεν παράγει έννοµα αποτελέσµατα (είναι σαν να µην υποβλήθηκε καθόλου). 5
6