εγγράφου: Σελίδα 2 από 86 Περιεχόμενα 1 Εισαγωγή 3 1.1 Γενικά 3 1.2 Χλωρίδα 3 1.3 Πανίδα 5 2 Είδη Χλωρίδας 7 3 Είδη Πανίδας 65 4 Βιβλιογραφία 85 ΠΙΝΑΚΕΣ Πίνακας 2-1 Χλωρίδα 7 Πίνακας 3-1 Θηλαστικά 65 Πίνακας 3-2 Είδη Ψαριών Γλύκού Νερού 72 Πίνακας 3-3 Ερπετά 76 Πίνακας 3-4 Αμφίβια 76 Πίνακας 3-5 Πουλιά 77 Πίνακας 3-6 Ασπονδυλα (Οδοντόγναθα ) 82 Πίνακας 3-7 Ασπόνδυλα (Λεπιδόπτερα) 83 Πίνακας 3-8 Μαλάκια 84
εγγράφου: Σελίδα 3 από 86 1 Εισαγωγή 1.1 Γενικά Το Παράρτημα αυτό παρουσιάζει μια καταγραφή των ειδών χλωρίδας και πανίδας τα οποία έχουν παρουσία στην περιοχή του Έργου του Αγωγού Φυσικού Αερίου TAP. Tα στοιχεία του Παραρτήματος αποτελούν υποστηρικτικό υλικό της Ενότητας 4.3 της Προκαταρτικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Έργου, η οποία αφορά την περιγραφή του υφιστάμενου βιοτικού περιβάλλοντος. Οι λίστες αφορύν taxa των οποίων η κατανομή για την ηπειρωτική Ελλάδα είναι σχετικά γνωστή. Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί σε taxa τα οποία τελούν υπό κάποιο καθεστώς προστασίας, είτε έχουν κατηγοριοποιηθεί ώστε απειλούμενα, και των οποίων τα δεδομένα έχουν αναθεωρηθεί πρόσφατα όσο αφορά την παρουσία τους στην Ελλάδα, την Μεσόγειο ή την Ευρώπη. Ως εκ τούτου, ομάδες ειδών όπως είναι τα Ορθόπτερα, των οποίων η βιογεωγραφική εξάπλωση στην Ελλάδα είναι γνωστή αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία όσον αφορά στην κατάσταση διατήρησης του πληθυσμού τους έχουν παραληφθεί από τις παρακάτω λίστες. 1.2 Χλωρίδα Η Ενότητα Error! Reference source not found. παρουσιάζει μια καταγραφή ειδών ή υποειδών ειδικού ενδιαφέροντος (από εδώ και στο εξής αναφερόμενα ως «είδη») για τα οποία υπάρχουν στοιχεία ότι έχουν παρουσία στην περιοχή. Η καταγραφή των ειδών έγινε μέσω βιβλιογραφικής έρευνας. Ως «είδη ειδικού ενδιαφέροντος» θεωρούνται αυτά τα οποία πληρούν τις παρακάτω προυποθέσεις: Συμπεριλαμβάνονται στο Κοκκινο για τα Απειλούμενα Είδη Χλωρίδας της Ελλάδας (Φοίτος, 2009a, b) Συμπεριλαμβάνονται στην Κόκκινη Λίστα για τα Απειλούμενα Είδη του (www.iucnredlist.org) Είναι ενδημικά (βλ. ενδημισμό παρακάτω) από την Είδη τα οποία καταγράφηκαν κατά τις έρευνες πεδίου, τα οποία έχουν εκτενή παρουσία και κυριαρχούν στους κυρίους τύπους βλάστησης. Η πληροφορία η οποία παρουσιάζεται στον Πίνακα με τα είδη χλωρίδας περιλαμβάνει τα ακόλουθα πεδία: Παρατήρηση παρατήρηση) υποδεικνύει είδη τα οποία καταγράφηκαν κατά την έρευνες πεδίου.
εγγράφου: Σελίδα 4 από 86 παρέχει ένδειξη καταγεγραμένης παρουσίας του είδους στην περιοχή βιβλιογραφία. Πρέπει να σημειωθεί, ότι η πραγματική διανομη των ειδών μπορεί να είναι μεγαλύτερη από αυτή που παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα. Η ασυμφωνία αυτή οφείλεται στην απουσία εκτενών βιβλιογραφικών δεδομένων τα οποία να καλύπτουν όλο το εύρος. Οικότοπος» - παρέχει μια ένδειξη του τύπου των πιθανών οικοτόπων εντός της περιοχής όπου το είδος θα μπορούσε να είναι παρον. Η πληροφορία προέρχεται από βιβλιογραφικές αναφορές. Κατηγορία, Ελλάδα» παρουσιάζεται η κατηγορία σύμφνωνα με το Κοκκινο Σπάνιων και Απειλούμενων Φυτών της Ελλάδας (Φοίτος, 2009a). Οι κατηγορίες είναι σύμφωνα με τα κριτήρια της (2001). Κατηγορία παρουσιάζεται η κατηγορία σύμφνωνα με την Κόκκινη Λίστα Απειλούμενων Ειδών της (www.iucnredlist.org). Οι κατηγορίες είναι ( 2001): o EX: Εκλίποντα o EW: Εκλπίποντα στο φυσικό τους περιβάλλον o CR: Κρισίμως κινδυνεύοντα o EN: Κινδυνεύοντα o VU: Τρώτα o NT: Σχεδόν Απειλούμενα o LC: Μειωμένου ενδιαφέροντος Βαθμός Ενδημισμού λαμβάνοντια υπόψη 4 βαθμοί ενδημισμού o του Ελληνικού χώρου o του Ελληνο-Αλβανικού χώρου o των Βαλκανίων o Βαλκανίων-Ανατολίας «Αφθονία στην περιοχή» παρέχει μια ένδειξη της αφθονίας των ειδών στην περιοχή. Η πληροφορία προέρχεται από βιβλιογραφικές αναφορές (Φοίτος, 2009a, b, Strid & Tan 1997, 2002). Καθεστώς προστασίας από την υποδεικνύει αν ένα είδος προστατεύεται από το Προεδρικό Διάταγμα 67/81 ή από διεθνής συμβάσεις τις οποίες έχει υπογράψει η Ελλάδα.
εγγράφου: Σελίδα 5 από 86 1.3 Πανίδα Όσον αφορά τα είδη πανίδας (Ενότητα 3), ως σημαντικά είδη θεωρούνται τα είδη τα οποία είναι: Είδη πτηνών τα οποία θεωρούνται SPEC 1-2-3 (Είδη Ευρωπαικού Ενδιαφέροντος ) BirdLife International και των οποίων η παρουσία έχει αναφερθεί για την βορειοδυτική Ελλάδα. Όλα τα είδη θηλαστικών με βιβλιογραφικές αναφορές για την Βορειοδυτική Ελλάδα. Ερπετά και Αμφίβια τα οποία έχουν καταγραφεί στην Δυτική και Κεντρική Μακεδονία και τα οποία περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλιο για την Ελλάδα. Όλα τα είδη ιχθύων του γλυκού νερού, με βιβλιογραφικές αναφορές για τον Αξιό, τον Γαλλικό, τον Λουδία, τον Αλιάκμονα, και τις λεκάνες των λιμνών Πρέσπα, Βεγορίτιδα, και Καστοριά. Όλα τα ενδημικά στην Ελλάδα είδη γαστρόποδων τα οποία αναφέρονται από την βορειοδυτική ελλάδα και περιλαμβάνονται στο Κοκκινο Βιβλιο για την Ελλάδα. Όλα τα είδη λεπιδότερων (υπεροικογένεια Papilionoidea) τα οποία παρουσιάζονται στη Βορειοδυτική Ελλάδα και τα οποία αναφέρονται στο Κοκκινο για την Ελλάδα Είδη Οδοντόγναθων θα οποία προστατεύονται από την και αναφέρονται ως κινδυνεύοντα. Για κάθε ένα από τα αναφερόμενα είδη του Πίνακα, διευκρινίζεται αν το είδος παρατηρήθηκε κατά τις έρευνες πεδίου μέσω άμεσων ή έμμεσων παρατηρήσεων (π.χ ίχνη) και αν κάποιος από τους οικότοπους οι οποίοι καταγράφηκαν εντός θεωρείται οικότοπος πρωταρχικής σημασίας. Για κάθε ένα από τα είδη, ο Πίνακας παρουσιάζει επιπλέον τις εξής πληροφορίες: - παρέχει μια ένδειξη του τύπου των πιθανών οικοτόπων εντός της περιοχής όπου το είδος θα μπορούσε να είναι παρον. Η πληροφορία προέρχεται από βιβλιογραφικές αναφορές η κατηγορία περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες: o EX: εκλίποντα o EW: εκλίποντα στο φυσικό τους περιβάλλον o CR: κρισίμως κινδυνεύοντα
εγγράφου: Σελίδα 6 από 86 o o o o o o o o o o EN: κινδυνεύοντα VU: τρωτά NT: σχεδόν απειλούμενα CD: εξαρτώμενα από την διατήρηση LR: Χαμηλού ρίσκου LR (cd): LR εξαρτώμενα από τη διατήρηση LR (nt): LR σχεδόν απειλούμενα LR (lc): LR μειωμένου ενδιαφέροντος DD: ανεπαρκώς γνωστά NE: μη αξιολογηθέντα παρέχει μια ένδειξη της αφθονίας των ειδών στην περιοχή. Η πληροφορία προέρχεται από βιβλιογραφικές αναφορές. For bird species, numbers recorded for wetland taxa have all been recorded between years 2005 2009 whereas for the rest they derive from counts before year 2005. - indicates wheter the species is specifically listed under any of the Greek laws and international conventions of which Greece is a signatory country: EE Directive 92/43, PD 67/82, Bern Convention, Bonn Convention, EE Directive 79/409, Protocol of the Barcelona Convention «Οικολογική Συμπεριφορά Πτηνών για την περιοχή» παρέχει πληροφορία για τα πτηνά σχετικά με την οικολογική συμπεριφορά στην περιοχή η οποία κατηγοριοποιείται ως ακολούθως: o R: Διαμονή και Αναπαραγωγή o SV: Καλοκαιρινός επισκέπτης και αναπαραγωγή o W: Διαχείμανση, όχι αναπαραγωγή o MP: Μετανάστευση
Σελίδα 7 από 86 2 Είδη Χλωρίδας Πίνακας 2-1 Χλωρίδα Abies x borisiiregis Υβριδογένης Ελάτη Macedonian Fir, Βούρινος, Πιερία Δάσος κωνοφόρων ή μικτά φυλλοβόλα και κωνοφόρα δάση LC Acer hyrcanum subps. intermedium Σφένδαμος Maple Acer monspessulanum Σφένδαμος Montpellier του Montpellier Maple X Δάσος φυλλοβόλων, ορεινές και ημιορεινές περιοχές Σκιερά μέρη με Achillea abrotanoides Αχιλλέα Yarrow, Greek Yarrow σταθεροποιημένες σάρες, (700 - ) 1600-2400 μ., σε ασβεστόλιθο, σερπεντίνη και σχιστόλιθο Achillea ageratifolia subsp. ageratifolia Αχιλλέα Yarrow, Greek Yarrow Βούρινος, Σινιάτσικο Ασβεστολιθικά βράχια και βράχοι, 1300-2300 m υψόμετρο
Σελίδα 8 από 86 Achillea ageratifolia subsp. aizoon Αχιλλέα Yarrow, Greek Yarrow Ασβεστολιθικά βράχια (500 - ) 1300-2200 ( - 2.700 ) μ Achillea chrysocoma Αχιλλέα Yarrow, Greek Yarrow, Βούρινος, Πιερία, Λιβάδιαστα 1500-2200 μ. υψόμετρο, μερικές φορές χαμηλότερα, εν γένει σε μη ασβεστολιθικά υποστρώματα Ξηρό, ανοικτοί, Achillea holosericea Αχιλλέα Yarrow, Greek Yarrow, Βούρινος, Πιερία βραχώδεις οικότοποι (400 - ) 1200-2700 m, κυρίως σε ασβεστόλιθο και σερπεντίνη Ajuga piskoi Bugleweed Κοζάνη, VU Allium goulimyi Βραχώδεις ασβεστόλιθοι περιοχές, Allium heldreichii Βραχώδεις ασβεστόλιθοι περιοχές, Ελληνικό
Σελίδα 9 από 86 Υγράαλπικά λιβάδια και Allium phthioticum βραχώδεις πλαγιές πάνω από 1400 μ., σε σερπεντίνη και ασβεστόλιθο Ελλάδας - Αλβανίας Alchemilla heterotricha Lady s mantle Κατά μήκος ρεμάτων και σε υγρά λιβάδια, 1800-2050 m Alchemilla indivisa Lady s mantle Alchemilla lanuginosa Lady s mantle, Ξηρά λιβάδια above 1700 m Alkanna noneiformis Βραχώδεις ασβεστόλιθοι περιοχές, Alnus glutinosa Σκλήθρο Common Alder X Πρέσπες, Σειματιδιά και Ζάζαρη Λίμνες Υγρές πλαγιές βουνών και ποταμών, μικτό δάσος φυλλοβόλων, 0-1500 m LC Alyssum chalcidicum Άλισο Alyson Ελληνικό
Σελίδα 10 από 86 Βραχώδεις και πετρώδεις περιοχές με Juniperus, Alyssum heldreichii Άλισο Χελδρέϊτς του Heldreich s Alyson, Βούρινος Buxus Quercus coccifera Q. pubescens, Pinus nigra και P. heldreichii, Ελληνικό δάσος πάνω από 700 μέτρα Alyssum pichleri Άλισο του Πίτσλερ Pichler s Alyson Βούρινος Alyssum smolikanum Άλισο Σμόλικα του Alyson Smolikas of Βραχώδεις, πετρώδες ή αμμώδεiς πλαγιές, αλπικά λιβάδια πάνω από 1600 μέτρα, με σερπεντίνη Ελλάδας - ΑλβανίαςΕνδη μικό της Ελλάδας και της Αλβανίας Ασβεστολιθικά βράχια και Androsace villosa Hairy Androsace σταθεροποιημένες σάρες πάνω από 1800 μ. υψόμετρο Σε άκρες δρόμων, Anthemis arvensis cyllenea subsp. Μαργαρίτα Dog-fennel, Mayweed Βούρινος, Σινιάτσικο περιοχές με βόσκηση και άλλους οικοτόπους με χαρακτηριστικά όχλησης (disturbance), μέχρι τα Ελληνικό Αλβανικό και 2000 m υψόμετρο
Σελίδα 11 από 86 των Ανατολικών Anthemis cretica subsp. columnae Μαργαρίτα Dog-fennel, Mayweed Βούρινος ΒαλκανίωνΕνδ ημικό Ανατολικών Βαλκανίων Βράχια και βραχώδη Anthyllis aurea, λιβάδια σε ασβεστολιθικά βουνά, πάνω από 1500 m Anthyllis vulneraria subsp. bulgarica Kidneyvetch Ξηρό, ανοικτό, πετρώδες έδαφος, συνήθως σε χαμηλό υψόμετρο (100 - ) 700-2100 m Anthyllis vulneraria subsp. pindicola Kidneyvetch Βούρινος Ξηρό, πετρώδεις πλαγιές και βραχώδεις ξέφωτα, 700-1900 μ. Σε ανοίγματα και παρυφές δάσους Fagus, Aquilegia nigricans Bulgarian Columbine Pinus και γενικά φυλλοβόλων σε ορεινές VU σπάνιοσ πάνιο περιοχές και σχετικά υγρές τοποθεσίες Aquilegia ottonis subsp. amaliae Σε υγρές εξάρσεις βράχων σε φαράγγια, (400 - ) 900-2.300 m
Σελίδα 12 από 86 Υγρές θέσεις σε δάση φυλλοβόλων, αναχώματα Aquilegia vulgaris, Grammos δρόμων, σε ασβεστολιθικά εδάφη ή σερπεντίνη, πάνω από 1100 μ. υψόμετρο Arabis bryoides Ανοίγματα βραχώδη μέρη Δασών, Υγρές ασβεστολιθικές Arenaria conferta subsp. confetra χαλικώδεις εκτάσεις, πάνω από τα 1700 μ υψόμετρο. Σάρες χαλίκώδεις και Arenaria conferta serpentini subsp. βραχώδεις θέσεις πάνω από 1100 μ. υψόμετρο, κυρίως σε σερπεντίνη αλλά και από Ελλάδας - Αλβανίας ασβεστόλιθο Asperula aristata subsp. condensata Σε βραχώδεις σχισμές και σάρες καθώς και σε αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1450 μ υψόμετρο
Σελίδα 13 από 86 Πετρώδη λιβάδια, συστάδες με Quercus pubescens, Carpinus Asperula aristata subsp. nestia Βούρινος orientalis Coryllus avellana Chamaecytisus, 300-1500(-1800) m υψόμετρο, σε ασβεστόλιθο, σχίστη, γρανίτη ή σερπεντινικά πετρώματα βοσκότοποιβραχώδη Asperula aristata Σινιάτσικο λιβάδια και βοσκότοποι, Ελληνικό subsp. thessala, Βόρας πάνω από 1000 m υψόμετρο Asperula doerfleri Ρωγμές σε ασβεστολιθικό βράχο πάνω από τα 1650 m Ξηρές και βοσκημένες Asperula purpurea apiculata subsp., Βούρινος πλαγιές με σάρες και ογκόλιθους, ρωγμές σε ασβεστόλιθο πάνω από τα 1500m Βραχώδεις Astragalus lacteus Σινιάτσικο ασβεστολιθικές πλαγιές πάνω από 1400 m υψόμετρο
Σελίδα 14 από 86 βοσκότοποιβραχώδεις Astragalus mayeri Βούρινος ρωγμές και τοποθεσίες σε λιβάδια και ασβεστόλιθο πάνω από τα 1600m, Σάρες και χαλικώδεις Ελλάδας - Athamanta albanica πλαγιές σε ασβεστόλιο σχιστόλιο και άμμο πάνω από τα m υψόμετρο ΑλβανίαςΕνδη μικό της Ελλάδας και της Αλβανίας Aubrieta scardica Συνήθως σε βραχώδεις ασβεστολιθικές πλαγιές πάνω από τα 1700 m Aurinia corymbosa Βραχώδεις τοποθεσίες πάνω από τα 600m σε ασβεστόλιθο και φλύσχη Avenula aetolica Oat grass βοσκότοποιβραχώδεις πλαγιές και λιβάδια Ballota hispanica subsp. macedonica Βούρινος Ανοιχτές πετρώσεις εκτάσεις (300-) 1200-1700 m υψόμετρο
Σελίδα 15 από 86 Bolanthus graecus Ελληνικό Βράχοι και σάδες, Bornmuellera baldaccii πετρώδη λιβάδια, βοσκότοποιόταν λιώνει το χιόνι (1500-)1800-2600 m υψόμετρο, σε Ελλάδας - Αλβανίας σερπεντινικό υπόβαθρο Bromus cappadocicus subsp. βοσκότοποιβραχώδεις πλαγιές,λιβάδια lacmonicus Bromus riparius subsp. macedonicus Βραχώδη λιβλαδια με Eryngio-Bromion Συστάδες με Juniperus communis στην υπαλπική ζώνη και υγρές Bruckenthalia spiculifolia Πιερία Βίτσι κοινότητες με Vaccinium uliginosum, περιστασιακά δάση με οξιά και κωνοφόρα, 900-2000(- 2300) m
Σελίδα 16 από 86 Bupleurum flavicans Campanula formanekiana Καμπανούλα Bellflower Σκιασμένες ρωγμές σε ασβεστολιθικό βράχο, 500-1900 m Σάρες, ανοιχτές βραχώδεις εκτάσεις και Campanula hawkinsiana Καμπανούλα tou Hawkins Hawkins Bellflower, Βίτσι χαλικόστρωτα πρανή των δρόμων σε σερπεντίνη και σπάνια ασβεστόλιθο, Ελλάδας - Αλβανίας 700-2400 m, υψόμετροσπάνιο Campanula sparsa subsp. sphaerothrix Kampanoula Bellflower Δάση με Fagus-Pinus, βραχώδη λιβάδια βοσκότοποι Υποαλπικά και αλπικά Campanula spatulata subsp. spatulata Καμπανούλα Bellflower,, Βίτσι λιβάδια όταν λιώνει το χιόνι πάνω από τα βοσκότοποι1300 m υψόμετρο Campanula tymphaea Καμπανούλα της Τύμφης Bellflower of Timfi Βοσκημένα λιβάδια και χαλικώδη πλατώματα πάνω από τα 1200 m Ελλάδας - Αλβανίας
Σελίδα 17 από 86 Carlina frigida ΒοσκότοποιΘαμνώνεςΛιβ άδια, θαμνότοποι Carpinus orientalis Γαύρος Oriental Hornbeam X, Βόρας, Βούρινος, Σινιάτσικο, Πρέσπες Μικτό φυλλοβόλο δάσος και θαμνώνες, 200-1400 m Ρωγμές σε βράχους και Carum graecum subsp. graecum, Πιέρια χαλικώδεις τοποθεσίες σε λιβάδια και αραιό δάσος πάνω από τα 1300 m σε ασβεστόλιθο. Βράχοι, πετρώδη χορταριασμένα λιβάδια, Carum graecum subsp. serpentinicum, Βούρινος χαλικώδεις τοποθεσίες πάνω από τα 1100 m υψόμετρο, σε οφιολιθικό υπόστρωμα, σπάνια σε ασβεστόλιθο σπάνιοon, Βραχώδη λιβάδια και Carum rupestre Βούρινος, Πιερία, πετρώδεις πλαγιές σε ανοιχτό δάσος, (700- )1300-2650 m υψόμετρο Carum strictum Καστοριά lake, Βούρινος Πετρώδεις πλαγιές, 750-2000 m υψόμετρο, κυρίως ασβεστόλιθος
Σελίδα 18 από 86 Castanea sativa Καστανιά Chestnut (τοπικά) Σε μικτό ή αμιγές δάσος, μερικές φορές σε θαμνότοπους Θαμνώνες(0-)400-900(- 1400) m Centaurea affinis subsp. pallidior Κενταυρία Cornflower βοσκότοποιπρανή δρόμων, λιβάδια Ελληνικό Centaurea charrelii Κενταυρία Χαρέλ του Charrel s Cornflower Kozani Μακία, φυλλοβόλο δάσος, καλλιέργειες CR Ελληνικό σπάνιο or extinct Ασβεστολιθικές Centaurea cuneifolia Κενταυρία Cornflower ορθοπλαγιές, στις άκρες της βιοκοινωνίας Ostryo- Carpinion Centaurea deustiformis Κενταυρία Cornflower, Βίτσι Βράχοι και σάρες, (1200- )1400-2200 m υψόμετρο Υποαλπικά λιβάδια και βραχώδεις πλαγιές πάνω Centaurea epirota Κενταυρία Ηπείρου της Cornflower of Ipiros από τα 1600 m, σπάνιοσπάνια στα 1200-1500 m, κυρίως σε Ελλάδας - Αλβανίας ασβεστόλιθο, μερικές φορές σε σερπεντίνη
Σελίδα 19 από 86 Centaurea grisebachii subsp. occidentalis Κενταυρία Grisenbach του Grisenbach s West Cornflower Ξέφωτα σε δάσος Fagus ξέφωτα δασών Ελληνικό Centaurea macedonica subsp, macedonica Κενταυρία Μακεδονίας της Macedonian Cornflower Δάσος Pinus Ελλάδας - Αλβανίας Centaurea napulifera subsp. velenovskyi Κενταυρία Cornflower, Πιέρια,, Βίτσι Αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1800 m, σε μη ασβεστολιθικά υποστρώματα Centaurea ossaea Κενταυρία Όσσας της Cornflower of Ossa Σινιάτσικο Πετρώδεις ορεινές πλαγιές. 1900-2100 m υψόμετρο Ελληνικό Πετρώδεις πλαγιές και Centaurea Κενταυρία της Cornflower of, λιβάδια κυρίως ανάμεσα pindicola Πίνδου Pindos Σινιάτσικο στα 1800 και 2100 m υψόμετρο Centaurea rupestris subsp. kozanii Κενταυρία Corflower Πρανή δρόμων Ελληνικό Cephalanthera damasonium White Helleborine
Σελίδα 20 από 86 Cephalaria ambrosioides Δάση Pinus Cephalaria flava Cephalaria tenuiloba Βραχώδεις πλαγιές πάνω από τα 1500 m υψόμετρο Ελληνικό Βραχώδεις τοποθεσίες σε ξέφωτα του δάσους Cerastium banaticum subsp. speciosum Mouse-ear, Chickweed, κυρίως σε υψόμετρο βοσκότοποι, 1000-2600 m, πρωτίστως σε ασβεστόλιθο, επίσης και σε άλλα πετρώματα βοσκότοποιβραχώδεις τοποθεσίες σε δασικά Cerastium decalvans Mouse-ear, Chickweed, ξέφωτα και αλπικά λιβάδια (500-)1200-2300 m, κυρίως σε ασβεστόλιθο
Σελίδα 21 από 86 Cerastium vourinense Mouse-ear, Chickweed of Βούρινος Βούρινος Σκιερές τοποθεσίες ανάμεσα σε βράχους σερπεντίνη και σάρες πάνω από τα 1600 m υψόμετρο Ελληνικό Cirsium appendiculatum Γαϊδουράγκαθο Thistle, Σκιερές τοποθεσίες δίπλα σε ρυάκια, 1100-2000(- 2200) m υψόμετρο Cirsium candelabrum Γαϊδουράγκαθο Thistle Βοσκότοποι Ασβεστολιθικά λιβάδια Cirsium mairei Γαϊδουράγκαθο Thistle Λιβάδια και βάλτοι 1800-2000 m Ελληνικό Cirsium tymphaeum Γαϊδουράγκαθο της Τύμφης Thistle Timfi of, Σινιάτσικο Πηγές και ρυάκια, 1000-1900(-2100) m υψόμετρο Ελλάδας - Αλβανίας Βοσκότοποι Ξηρά και υγρά λιβάδια, σε Coeloglossum viride Frog Orchid, Βόρας, χαράδρες και βράχια, σε ανοιχτούς υποορεινούς θαμνότοπους, (800- )1100-2300 m υψόμετρο
Σελίδα 22 από 86 Colchicum doerfleri Κολχικό Doerfler του, Σινιάτσικο Ξηρές πλαγιές λόφων με ασβεστόλιθο και σεπρεντίνη Υγρές τοποθεσίες σε Corylus avellana Λεπτοκαρία Φουντουκία Common Hazel X φυλλοβόλο και μικτό δάσος, φαράγγια και κοίτες ποταμών 400-1400 LC m υψόμετρο Corylus colurna Λεπτοκαρία Φουντουκία Turkish Hazel, Πιέρια, Πέλλα Φυλλοβόλο ή μικτό δάσος πάνω από 900 m υψόμετρο Crataegus monogyna Κρατέγος, κοινός ο Common Hawthorn X Βοσκότοποι. Βλάστηση στις παρυφές των δρόμων, όρια δασών Αραιά δάση βελανιδιάς Crataegus orientalis Κράτεγος Ανατολικός ο Oriental hawthorn X και πεύκου, όρια δασών και βοσκότοποι, (700- )1000-1800(2150) m Αλπικά και υποαλπικά Crepis viscidula subsp. geracioides Hawksbeard λιβάδια και βραχώδεις εκτάσεις σε αριαά δάση Pinus or Fagus πάνω από τα 1400 m
Σελίδα 23 από 86 Βραχώδεις τοποθεσίες, Crocus chrysanthus Κρόκος, Σινιάτσικο μικτό αειθαλές και φυλλοβόλο δάσος, βοσκότοποι, θαμνότοποι των Ανατολικών Βαλκανίων βοσκότοποιθαμνώνες Crocus cvijicii Κρόκος, Ορεινά λιβάδια κυρίως πάνω από τα 1500 m υψόμετρο Crocus sieberi sublimis subsp. Κρόκος Αλπικά Βραχώδεις δάσος λιβάδια, πλαγιές, Crocus veluchensis Κρόκος Cynoglottis barrelieri subsp. serpentinicola Βούρινος, Πρέσπες Πετρώδεις τοποθεσίες (800-)1200-2200 m, σεμ ασβεστόλιθο και μερικές φορές σερπεντίνη Υγρά λιβάδια δίπλα από, πηγές και ρυάκια σε Dactylorhiza baumanniana Δακτυλόριζα Baumann του Πιέρια,, Βόρας, εύφορα και συνήθως μη ασβεστολιθικά εδάφη Βούρινος πάνω από τα, 1050 m υψόμετρο
Σελίδα 24 από 86 Dactylorhiza cordigera, Φλώρινα,, Βόρας, Βίτσι Υγρά λιβάδια, δίπλα σε πηγές και ρυάκια πάνω από τα 1100 m Dactylorhiza incarnata Early Marsh Orchid Καστοριά VU σπάνιο Dactylorhiza kalopissii Υγρά λιβάδια ανάμεσα στα 1250 and 1500(- 1600) m υψόμετρο Υγροί βιότοποι συνήθως Dactylorhiza saccifera, Βίτσι πάνω από τα 600 m, σπάνια και κάτω από τα 200 m υψόμετρο Ξηρά λιβάδια, αραιά Dactylorhiza sambucina Elderflowered Orchid Βούρινος,, Βόρας, Πιέρια, Βίτσι δάση Fagus και Pinus συνήθως σε ξέφωτα και όρια δασών, επίσης σε υγρά λιβάδια και βάλτους πάνω από τα 700 m Ορεινοί βοσκότοποι στα Dianthus cruentus,, Βίτσι 1100-2000 m, σε ποικίλα υποστρώματα συνήθως όχι σε ασβεστόλιθο
Σελίδα 25 από 86 Υγρά λιβάδια με Dianthus deltoides degenii subps. Maiden Pink πλούσσια βλάστηση, κυρίως σε σεπρεντίνη ή φλύσχη πάνω αό τα 1500 m Dianthus haematocalyx subsp. haematocalyx, Πιέρια, Βούρινος, Σινιάτσικο Ξηρές ανοιχτές πετρώδεις τοποθεσίες σε ασβεστόλιθο (400-)1300-2300(-2600) m υψόμετρο Dianthus haematocalyx subsp. pindicola Πετρώδεις τοποθεσίες, 1400-2500 m, σε ποικιλία βιοτόπων κυρίως σε σερπεντίνη βοσκότοποιξηροί πεττώδεις βοσκότοποι με Dianthus integer subsp. minutiflorus,, Σινιάτσικο πλούσια βλάστηση, 1500-2500 m, κυρίως σε ασβεστόλιθο, μερικές φορές σε σχιστόλιθο ή σεπρεντίνη Dianthus petraeus subps. minutiflorus Γαρύφαλλο Carnation βοσκότοποιξέφωτα δασώνβραχώδεις θαμνότοποι, δασικά ξέφωτα
Σελίδα 26 από 86 Παρυφές βράχων και Dianthus pinifolius lilacinus subsp. Γαρύφαλλο Carnation, Βίτσι, Βούρινος πετρώδεις πλαγιές, μερικές φορές σε χαλίκι δίπλα σε πρανή δρόμων, (200-)900-2000 m Ελλάδας - Αλβανίας υψόμετρο Σχισμές μαλακού Dianthus stamatiadae Γαρύφαλλο Carnation Kozani ασβεστολιθικού υποστρώματος, 400-600 Ελληνικό σπάνιο m Ξηρές πετρώδεις Dianthus stenopetalus Γαρύφαλλο Carnation, Πιέρια, Βούρινος τοποθεσίες σε λιβάδια σβεστολίθου ή σερπεντίνη, 1050-1850 m υψόμετρο Dianthus tristis Γαρύφαλλο Carnation Βίτσι Υγροί βοσκότοποι σε γρανίτη ή σχιστόλιθο, 1250-2300 m Dianthus viscidus Γαρύφαλλο Carnation Ξέφωτα δασών δασώνξέφωτα Digitalis ferruginea Δακτυλίτιδα Rusty Foxglove Δάσος (κυρίως βελανιδιάς, οξιάς και ελάτης)
Σελίδα 27 από 86 Κυρίως δάσος αλλά Digitalis viridiflora Δακτυλίτιδα, παρατηρείται μέχρι και τα to 1950 m βοσκότοποισε βραχώδεις υποαλπικούς βοσκότοπους Draba lasiocarpa subsp. lasiocarpa Βραχώδεις τοποθεσίες Epipactis atrorubens Dark Red Helleborine, Royal Helleborine Φυλλοβόλο δάσος και δάσος κωνοφόρων σε ηλιόλουστους βιοτόπους πάνω από τα 1000 m υψόμεστα Epipactis nauosaensis πολύ υγρές τοποθεσίες σε πυκνό δάσος Fagus 1100-1800 m υψόμετρο EN σπάνιο Σχισμές βράχων και Erodium guicciardii Πρέσπες πετρώδεις τοποθεσίες σε ασβεστόλιθο, πάνω από τα 800 m υψόμετρο Σάρες, βραχώδεις Erysimum calycinum X τοποθεσίες, παρυφές δρόμων, (0-) 100-1200(- 1700)m υψόμετρο
Σελίδα 28 από 86 Erysimum comatum Ξηρές βραχώδεις Erysimum microstylum, Πιέρια,, Βίτσι, Βούρινος τοποθεσίες σε βοσκοτόπους, 500-2300 m, σε πολλά υποστρώματα Συνήθως σε δάσος και Euphorbia amygdaloides subsp. heldreichii Γαλατσίδα Wood Spurge Βίτσι ανοιχτούς, βραχώδεις βιοτόπους από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα to 2100 m Ελλάδας - Αλβανίας υψόμετρο Σε ποικιλία ανοιχτών Euphorbia deflexa βιοτόπων από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1800 m Ελληνικό υψόμετρο Ανοιχτά μέση και δάσος Euphorbia glabriflora Γαλατσίδα, Βούρινος (Pinus nigra) σε πετρώδεις πλαγιές και σάρες,, 450-2100(-2300) m
Σελίδα 29 από 86, Πιέρια, Eurpean Βούρινος, Fagus sylvatica Οξυά Οξυά Δασική Beech, Common X Βόρας, Σινιάτσικο Φυλλοβόλο (αμιγές ή μικτό δάσος Beech Πρέσπες, Vernon Festuca koritnicensis, Πιέρια,, Βίτσι, Βούρινος Ξηρά αλπικά και υπαλπικά λιβάδια, 1400-2700 m υψόμετρο Festuca macedonia Παρυφές δάσους Fagus- Pinus βοσκότοποιβοσκότοποι\ Ελλάδας - Αλβανίας Festuca peristerea, Πιέρια Υγρά αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1900 m, σε σχιστόλιθο ή γρανίτη Fumana bonapartei Βούρινος Ξηρές βραχώδεις πλαγιές και σάρες σε σερπεντίνη, 900-2150 m υψόμετρο Χαραμάδες βράχων, Galium anisophyllon subsp. plebeium φαράγγια, υγρές σάρεs, λιβάδια στα όρια που λυώνει το χιόνιs, 1800-2800 m υψόμετρο
Σελίδα 30 από 86 Galium breviramosum, Πιέρια,, Βίτσι Σχετικά υγρές βραχώδεις τοποθεσίες, (300-)1600-2100(-2500) m υψόμετρο Galium degenii Χαραμάδες και άκρες βράχων, σάρες πάνω από τα 1900 m Αραιά δάση με Pinus nigra, P. heldreichii και Abies, πετρώδεις Galium hellenicum, Βούρινος τοποθεσίες, σταθεροποιημένες σάρες, ελαιώνες, αραιή μακία,, δενδρόκηποι (300-)1000-2500 m υψόμετρο Galium laconicum, Φυλλοβόλο δάσος βελανιδιάς, 500-1300 m Δάση με ξέφωτα, Galium oreophilum, Βούρινος, Βίτσι βραχώδεις πλαγιές, σταθεροποιημένες σάρες, πετρώδη αλπικά λιβάδια (600-)1000-2600 m υψόμετρο
Σελίδα 31 από 86 Δάσος Fagus, μικτό Galium pisoderium δάσος Fagus-Pinus forest, ξέφωτα δασώνξέφωτα δασών Galium rigidifolium Ξέφωτα δασώνβοσκότοποιξέφωτ α δασών, βοσκότοποι Κυρίως αραιό φυλλοβόλο και κωνόφόρο δάσος, ανάμεσα σε Pteridium σε ορεινά λιβάδια, σε Galium speciosum Βούρινος θαμνώνες Juniperus σε μεγαλύτερο υψόμετρο, ανάμεσα σε βράχους σε πετρώδεις πλαγιές, (500- )1000-2000 m, σε ασβεστόλιο, σερπεντίνη ή πυριτικά υποστρώματα Gentiana lutea Great Yellow Gentian Βαρνούντας,, Λιβάδια, υγρές απολήξεις βράχων, πάνω από τα 1800 m υψόμετρο Gentiana punctata Spotted Gentian Βαρνούντας Αλπικά λιβάδια
Σελίδα 32 από 86 Gentiana Willow, Βόρας asclepiadea Gentian Gentiana cruciata Star Gentian, Βόρας Spring Gentiana verna, Βόρας, Gentian of subsp. balcanica the Balkans Όρια δασών, υγρά φαράγγια,βάλτοι και πηγές πάνω από τα 800 m υψόμετρο ξέφωτα δασώνλιβάδια σε ξέφωτα δασών, βοσκότοποι, c. 1000-1800(-2000) m υψόμετρο Αλπικά λιβάδια στα σημεία που λυώνει το χιόνι, βοσκότοποι βοσκότοποιπάνω από τα 1800 m Geocaryum pindicolum Γεωκάριο Πίνδου της Συστάδες με Quercus frainetto Ελλάδας - Αλβανίας Υγρές σκιασμένες Geranium aristatum Γεράνι τοποθεσίες σε ξέφωτα δασών, 1650-2100 m, συνήθως σε ασβεστόλιθο
Σελίδα 33 από 86 Βραχώδεις πλαγιές και ρωγμές στην υπαλπική ζώνη (πάνω από τα Geranium thessalum Γεράνι Θεσσαλικό το Σινιάτσικο 1670m υψόμετροσε χαμηλή βλάστηση σπανίως σε Fagus VU Ελληνικό σπάνιο sylvatica και Juniperus oxycedrus Gymnadenia rhellicani Αλπικοί και υπαλπικοί βοσκότοποι πάνω από τα 1600 m υψόμετρο VU σπάνιο Haplophyllum coronatum Παρυφές δρόμων, μακία βλάστηση, οδικοί δρόμοι σε δάση Pinus Helleborus odorus subsp. cyclophyllus Ελεβόρος Κυκλόφιλος Τρελόχορτο ο Hellebore X Αραιό φυλλοβόλο δάσος. θαμνώνες και λιβάδια 700-1500 m υψόμετρο Λιβάδια με χιόνι που Herniaria parnassica subsp. parnassica Rupturwort of Parnassos,, Βούρινος λυώνει,, σταθεροποιημένες σάρες, βραχώδεις τοποθεσίες σε ασβεστόλιθο και σερπεντίνη, 1500-2700 Ελλάδας - Αλβανίας m, σπανίως χασμηλότερα
Σελίδα 34 από 86 Πετρώδη ή βραχώδη συνήθωε ξερά σημεία σε αραιά δάση κωνοφόρων και θαμνότοπους Juniperus, Astragalus και Hieracium cymosum subsp. heldreichianum Hawkweed, Πιέρια,, Βίτσι, Σινιάτσικο Buxus, βοσκότοποισε λιβάδια και βοσκότοπους σε σάρες και χαλίκι γκρεμούς και άκρες βράχων, σπανιότερα σε υγρούς βιοτόπους σε βράχους ή βλάστηση εκεί που λυώνει το χιόνι, 1400-2600 m υψόμετρο Hieracium pannosum Hawkweed Χαραμάδες και άκρες βραχων, rock ledges, Hieracium parnassi Hawkweed σάρες και πετρώδη λιβάδια, 1700-2300 m, πιθανόν περιορίζεται σεε ασβεστολιθικό υπόστρωμα
Σελίδα 35 από 86 Hypericum apollinis St. wort John s βοσκότοποιβραχώδεις βοσκότοποι Ελλάδας - Αλβανίας Βραχώδεις και πετρώδεις Hypericum rumeliacum subsp. apollinis St. wort John s, Βούρινος βοσκότοποι βοσκότοποικυρίως σε ασβεστόλιθο και σερπεντίνη, 1000-2200 Ελλάδας - Αλβανίας m υψόμετρο Hypericum Ανοιχτές πετρώδεις rumeliacum St. John s, τοποθεσίες σε ποικιλία subsp. wort Βούρινος υποστρωμάτων, 100- rumeliacum 1800 m υψόμετρο Inula verbascifolia subsp. aschersoniana βοσκότοποιβραχώδεις τοποθεσίες, βοσκότοποι Ανοιχτές πετρώδεις Iris reichenbachii Ιριδα Reichenbach tou Reichenbach s Iris εκτάσεις με πλούσια χαμηλή βλάστηση μέχρι τα 2100 m υψόμετρο Isatis vermia Πετρώδεις βοσκότοποι, ξέφωτα σε δάσος Pinus ξέφωτα δασών Ελληνικό
Σελίδα 36 από 86 Jovibarba heuffelii Jupiter s beard, Σινιάτσικο Πιέρια, Ξξηρές πετρώδεις τοποθεσίες σε αλπικά και υποασλπικά λιβάδια πλανω από τα s 1500 m υψόμετρομ, σπανίως χαμηλίτερα μέχρι τα 500 m Juglans regia Καρύδια Common Walnut X Κοίτες ποταμών, δενδρόκηποι, φυλλοβόλο δάσος κοντά σε χωριά, 200-1100 m υψόμετρο NT Σκληροφυλλική Juniperus communis Άρκευθος η κοινή, αγριοκυπαρρίσι Common Juniper X βλάστηση, κωνοφόρων φυλλοβόλων δάσος ή LC Juniperus excelsa Άρκευθος, αγριοκυπαρρίσι Greek Juniper Πρέσπες Βραχώδεις πλαγιές βουνών, δασικά μονοπάτια, αραιό δάσος φυλλοβόλων ή κωνοφόρων (κυρίως βελανιδιά) υψόμετρο LC Juniperus foetidissima Δυσοσμώτατη Αρκευθος Foetid Juniper X X ορεινές περιοχές πάνω από τα 800 m υψόμετρο, θαμνώνες LC
Σελίδα 37 από 86 Σκληροφυλλική Juniperus oxycedrus Άρκευθος Οξυκέρδρος Prickly Juniper X βλάστηση, κωνοφόρων δάσος ή LC φυλλοβόλων Knautia ambigua Widow Flower Knautia magnifica Widow Flower Βαρνούντας, Βόρας, Πιέρια Όρια δασών, αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1400 m Knautia midzorensis Widow Flower Πρανή δρόμων σε δάση Pinus Υγρά δασικά ξέφωτα, Lactuca visiani βραχώδεις ή χορταριασμένες πλαγιές πάνω από τα 1400 m υψόμετρο Συνήθως δρ ξηρά πετρώδη λιβάδια πάνω Lamium bifidum subsp. balcanicum Σινιάτσικο Βούρινος, από τα Usually in dry stony meadows above 1700 m υψόμετρο, σε δάση Fagus μέχρι και τα 1500 m υψόμετρο
Σελίδα 38 από 86 Laserpitium siler subsp. laeve Βούρινος Lathyrus alpestris Λαχούρι Δάση Fagus-Pinus βοσκότοποιβοσκότοποι Υδρά σκιερά σημεία που Leucojum aestivum Summer snowflake Καστοριά περιοδικά καλύπτονται από νερό Moist shady places periodically VU covered by water Lilium carniolicon subsp. albanicum Σινιάτσικο, Πιέρια,, Βίτσι, Βούρινος Χορταριασμένα αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1450 m υψόμετρο Lilium chalcedonicum Κόκκινος κρίνος, Λίριο το χαλκιδονικό Βούρινος, Πιέρια, Μερικώς υγρές σκιερές και βραχώδεις τοποθεσίες s 500-1900 m υψόμετρο Ελλάδας - Αλβανίας Αραιό δάσος, λόχμες με Lilium martagon Martagon lily, Turk s cap lily Βούρινος, φτέρες και υγρά υπαλπικά λιβάδια 650-1900 m
Σελίδα 39 από 86 βοσκότοποιβοσκότοποι, Linum elegance Λινάρι βραχώδεις ασβεστολιθικές τοποθεσίες Βραχώδεις πλαγιές με θαμνώδη βλάσυξσξ και αραιό δάσος \ Pinus, Linum flavum subsp. albanicum Λινάρι Albanian Golden Flax βραχώδη λιβάδια και άκρες βράχων,, 1200-2200 m, σπανίως μέχρι και τα 300 m, κυρίως σε ασβεστόλιθο Βραχώδεις, πετρώδεις Linum hirsutun subsp. spathulatum Λινάρι Βούρινος τοποθεσίες ή θέσεις με χαλίκια κυρίως μεταξύ 1700 και 2650 m, σπάνια μέχρι και τα 800 m, σε ασβεστόλιθο Ξηρές βραχώδεις πλαγιές με θαμνώδη βλάστηση ή αραιό δάσος, ξηρά Linum hologynum Λινάρι Βούρινος λιβάδια και θαμνότοποι, βοσκότοποι1200-1800 m υψόμετρο, σπανίως μέχρι τα 2000 m, σε σερπεντίνη και ασβεστόλιθο
Σελίδα 40 από 86 Linum pubescens Λινάρι Ελλάδας - Αλβανίας Lysimachia serpyllifolia Ελληνικό Βραχώδεις τοποθεσίες σε αλπικούς και Marrubium thessalum X Σινιάτσικο Βούρινος υπαλπικούς βοσκότοπους. Πάνω από τα βοσκότοποι1100 m, σπανίως μέχρι τα 500 m σε φαράγγια Ελλάδας - Αλβανίας Marrubium velutinum Ξηρές βραχώδεις τοποθεσίες σε θαμνότοπους πάνω από τα βοσκότοποι1700 m Ελληνικό Minuartia garckeana Βούρινος Βραχώδεις και χαλικώδεις τοποθεσίες (600-) 1100-2500 m, σε σερπεντίνη, μαρμαρυγιακοί σχιστόλιθοι ή μερικές φορές ασβεστόλιθο
Σελίδα 41 από 86 Minuartia glomerata subsp. macedonica ΘαμνώνεςΘαμνότοποι Myosotis alpestris subsp. suaveolens Αλπικό μη με λησμόνη Alpine Forget-menot, Βούρινος,, Βίτσι βοσκότοποιαλπικά λιβάδια, (1300-)1800-2800 m Neottia nidus-avis Bird s Orchid Nest Σκιερά δάση Nepeta spruneri Βραχώδη εδάφη ή σάρεςs, (500-)1800-2200 m Nigritella nigra Black Vanilla Orchid, Βόρας Υπαλπικά και αλπικά λιβάδια πάνω από τα 1600 m Ξηρές βραχώδεις Onobrychis alba subsp. calcarea White Sainfoin Βούρινος τοποθεσίες σε δάσος, ξέφωτα και βοσκοτόπουςβοσκότοποι, (300-)900-2000(-2400) m Onobrychis aliacmonia Sainfoin Αλιάκμονας Ελληνικό σπάνιο