Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ

i ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê ÓÕÍÔÁÊÔÇÓ ÊáèçãçôÞò ÓõóôçìÜôùí & ÁõôïìÜôïõ ÅëÝã ïõ ÔìÞìá Çëåêôñïëüãùí Ìç áíéêþí & Ôå íïëïãßáò Õðïëïãéóôþí ÐáíåðéóôÞìéï Ðáôñþí Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ ÓÅ ÓÕÍÅÑÃÁÓÉÁ ÌÅ ÔÏÕÓ Óôáýñï Í. ÊïõìðéÜ Íßêï È. Êïýóïõëá ÓôáìÜôç Á. ÌÜíåóç ÉùÜííç ÂÝñãáäï êáé ôïõò Ðáíáãéþôá Ãéáííïðïýëïõ Íéêüëáï Åõèõìéüðïõëï ÓðÞëéï Èåïäïýëç ÁèáíÜóéï Êáñáêïýíôá Åõáããåëßá Êïìéóïðïýëïõ ÌÜñèá ÊïõôñÞ Ìáñßá ÌáñãáëéÜ Ìáñßíá Ìåëßóôá Ðáíáãéþôç Ìé áëüðïõëï Ãåþñãéï Ïéêïíïìüðïõëï ÁèáíÜóéï ñçóôáêßäç Ìé áþë Øáëëßäá ÅÊÄÏÓÅÉÓ ÔÆÉÏËÁ ÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ

ii Tßôëïò ðñùôïôýðïõ: Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê, óõíôüêôçò Áðïêëåéóôéêüôçôá: ÅÊÄÏÓÅÉÓ ÔÆÉÏËÁ Êåíôñéêü: Öéëßððïõ 91, T.K. 54 635, Ôçë. (0310) 247.887, Fax (0310) 210.729 Áñìåíïðïýëïõ 23, T.K. 54 635 Èåóóáëïíßêç, Ôçë./Fax: (0310) 219.184, Âéâëéïðùëåßï: Êùí. Ìåëåíßêïõ 3, T.K. 54 635, Ôçë./Fax (0310) 201.274 Internet e-mail:tziolas@the.forthnet.gr http://www.tziola.gr http://www.wap.tziola.gr ÊáôÜóôçìá Áèçíþí: ÓÔÏÁ ÔÏÕ ÂÉÂËÉÏÕ - ÁñóÜêåéï ÌÝãáñï 105 64, Ðåóìáæüãëïõ 5 (Ðáíåðéóôçìßïõ 39) ÊáôÜóôçìá 18, Ôçë. /Fax (010) 32.11.097 Copyright 2004 ÅÊÄÏÓÅÉÓ ÔÆÉÏËÁ ISBN 960-418-015-0 Áðáãïñåýåôáé ç áíáðáñáãùãþ ïðïéïõäþðïôå ôìþìáôïò ôïõ âéâëßïõ ìå ïðïéïäþðïôå ìýóï (öùôïôõðßá, åêôýðùóç, ìéêñïößëì, áðïèþêåõóç óå áñ åßï ðëçñïöïñéþí Þ Üëëç ìç áíéêþ Þ çëåêôñïíéêþ ìýèïäï) ùñßò ôçí Ýããñáöç Üäåéá ôïõ åêäüôç. All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or distributed in any form or by any means, or stored in a data base or retrieval system, without the prior written permission of the publisher.

iii Áöéåñþíåôáé óôïõò ìç áíéêïýò ôçò íýáò ãåíéüò Áõôïìáôéóôþí

iv

v Åõ áñéóôßåò óôïõò öïéôçôýò ðïõ óõíýâáëáí óôç âåëôßùóç ôïõ âéâëßïõ

vi

vii Ðñüëïãïò Ôo âéâëßï áõôü åßíáé áðïôýëåóìá óõëëïãéêþò óõããñáöþò êåöáëáßùí óõíáäýëöùí êáé öïéôçôþí ðïõ åêðüíçóáí åñãáóßåò óôá ðëáßóéá ôïõ ïìüôéôëïõ ìáèþìáôïò. ÅðéäßùîÞ ìáò åßíáé íá êáëýøïõìå ìýñïò ôïõ êåíïý ðïõ õðüñ åé óôçí ÅëëçíéêÞ âéâëéïãñáößá óôïí éäéáßôåñá óçìáíôéêü êáé åíäéáöýñïíôá þñï ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò. Ç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ åßíáé ç åöáñìïãþ ôçò óýã ñïíçò ðëçñïöïñéêþò óôçí âéïìç áíßá êáé áðáéôåß åîåéäéêåõìýíåò ôå íéêýò ðïõ åîåëßóóïíôáé ìå ìåãüëï ñõèìü ôá ôåëåõôáßá ñüíéá. Åßíáé ðñïöáíýò üôé äåí åßíáé äõíáôü óôéò ðåñéïñéóìýíåò óåëßäåò ôïõ âéâëßïõ áõôïý íá åîáíôëþóïõìå üëåò ôéò ðôõ Ýò ôïõ èýìáôïò, ðïõ åßíáé ðïëëýò êáé ðïëý åíäéáöýñïõóåò. Ãéá ôï ëüãï áõôü Ý ïõìå ðåñéïñéóôåß óôéò Ýííïéåò ðïõ åßíáé êïéíýò óå üëá ôá Âéïìç áíéêü ÐëçñïöïñéêÜ óõóôþìáôá. Áñ ßæïíôáò áðü Ýíá óýíôïìï éóôïñéêü ôçò ñþóçò ôùí øçöéáêþí õðïëïãéóôþí óôç âéïìç áíßá äéåñãáóéþí öèüíïõìå óôç íýá ãåíéü Ðëçñïöïñéêþí ÓõóôçìÜôùí ðïõ áðïôåëïýíôáé áðü Ýíá óýìðëåãìá êáôáíåìçìýíùí õðïëïãéóôþí ãéá íá ðáñáêïëïõèïýí, íá ïäçãïýí êüèå öüóç ôçò ðáñáãùãéêþò äéáäéêáóßáò áðü ôï ó åäéáóìü ôùí ðñïúüíôùí ðïõ ðáñüãåé ìý ñé ôç äéáêßíçóþ ôùí êáèþò êáé ôç äéá åßñéóç ôùí ðüñùí ôçò åðé åßñçóçò. Ç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ, åßíáé èåìåëéþäçò áíüãêç ãéá ôçí åðéâßùóç êüèå óýã ñïíçò ðáñáãùãéêþò åðé åßñçóçò êáé êáëýðôåé Ýíá åõñýôáôï öüóìá åéäéêïôþôùí, ç óõíåñãåßá ôùí ïðïßùí Ý åé óôü ï ôç ìåãéóôïðïßçóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò, ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôáò êáé ôïõ êýñäïõò ôçò åðé åßñçóçò. Ç óõíå Þ ìåßùóç ôïõ êüóôïõò ôùí õðïëïãéóôéêþí óõóôçìüôùí üóï êáé ç ñáãäáßá áíüðôõîç ôüóï ôïõ õëéêïý üóï êáé ôïõ ëïãéóìéêïý, ðñïêáëåß üëï êáé ðéï Ýíôïíï åíäéáöýñïí óôéò âéïìç áíßåò ìåãüëçò êëßìáêáò êáé ôùí ìéêñïìåóáßùí åðé åéñþóåùí ãéá üëï êáé ðåñéóóüôåñåò åöáñìïãýò.

viii Óôï KåöÜëáéï 1 ãßíåôáé ìéá åéóáãùãþ óôç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ êáé ïñßæåôáé ôï ðëáßóéï ìýóá óôï ïðïßï åöáñìüæïíôáé ôá õðïëïãéóôéêü óõóôþìáôá ãéá ôçí áðüêôçóç ôùí äåäïìýíùí, ôïí Ýëåã ï êáé ôç äéá åßñéóç ìéáò åðé åßñçóçò. Óôï KåöÜëáéï 2 ðáñïõóéüæåôáé ç åîýëéîç ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óôéò ôåëåõôáßåò äåêáåôßåò êáé ðùò, áðü Ýíá êåíôñéêü óýóôçìá åðïðôéêïý åëýã ïõ öèüóáìå óôá óçìåñéíü êáôáíåìçìýíá óõóôþìáôá åëýã ïõ êáé äéá åßñéóçò ðüñùí. Ôá êáôáíåìçìýíá óõóôþìáôá äå èá Þôáí åöéêôü ùñßò ôá äßêôõá õðïëïãéóôþí ðïõ ìåôáöýñïõí ôá äåäïìýíá áðü ôçí ðáñáãùãéêþ äéáäéêáóßá óôï Óýóôçìá Åðïðôéêïý ÅëÝã ïõ êáé Áðüêôçóçò ÄåäïìÝíùí êáé ôï Óýóôçìá Ðëçñïöüñçóçò ôçò Äéïßêçóçò (MIS) ôçò åðé åßñçóçò. Ãéá ôçí áóöáëþ ìåôüäïóç äåäïìýíùí áðü ôéò ôïðéêýò ìïíüäåò ðñïò ôïõò êáôáíåìçìýíïõò åîõðçñåôçôýò ìýóù ôïðéêþí äéêôýùí áðáñáßôçôç ðñïûðüèåóç åßíáé ç ýðáñîç ðñüôõðùí ðñùôïêüëëùí åðéêïéíùíßáò, þóôå íá åßíáé åýêïëç ç äéáóýíäåóç ðëþèïõò óôáèìþí óôï äßêôõï. Ìéá ðïëý ðñüóöáôç åîýëéîç åßíáé ôá áóýñìáôá âéïìç áíéêü äßêôõá êáé ç áíïé ôþ áñ éôåêôïíéêþ ðïõ åðéôñýðåé ôçí áõôüìáôç äéáóýíäåóç Þ áðïóýíäåóç ôïðéêþí ìïíüäùí óôï äßêôõï, êüôé áíüëïãï ìå ôç ãíùóôþ äéáóýíäåóç USB. Ôï ÊåöÜëáéï 3 áíáöýñåôáé óôéò áñ éôåêôïíéêýò ôùí âéïìç áíéêþí äéêôýùí êáé ôá ðñüôõðá åðéêïéíùíßáò. Ç óõíå Þò ëåéôïõñãßá ìéáò ðáñáãùãéêþò ìïíüäáò õðü ôçí åðïðôåßá êáé ôïí Ýëåã- ï åíüò ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò åðéâüëëåé áõóôçñýò ðñïäéáãñáöýò óôï óýóôçìá. Ç áäéüëåéðôç ëåéôïõñãßá ôïõ ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò åßíáé áðáñáßôçôç ãéá ôç óõíå Þ ëåéôïõñãßá ôçò ãñáììþò ðáñáãùãþò, åöüóïí êüèå äéáêïðþ ôïõ óõóôþìáôïò ðñïêáëåß óôüóç ôçò ðáñáãùãþò êáé ìåãüëç ïéêïíïìéêþ åðéâüñõíóç. Ôï ÊåöÜëáéï 4 åðéêåíôñþíåôáé óôç óçìáóßá ôçò äéáèåóéìüôçôá ôïõ ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò êáé ðáñïõóéüæïíôáé ìýèïäïé ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôõ üí âëáâþí óôï ðëçñïöïñéêü óýóôçìá. Åðßóçò ðáñïõóéüæåôáé ç ó åôéêþ áíüëõóç ôçò äéáèåóéìüôçôáò, ôï ìïíáäéêü êåöüëáéï ôïõ âéâëßïõ ðïõ ñçóéìïðïéåß ìáèçìáôéêü. Óôï ÊåöÜëáéï 5 áíáöýñåôáé óå ðëçñïöïñéêü óõóôþìáôá ðñüãíùóçò êáé äéüãíùóçò âëáâþí åîïðëéóìïý êáé åéäéêü ôçí ðñïâëåðôéêþ óõíôþñçóç. Áñ ßæïíôáò áðü ôçí êëáóéêþ ðåñßðôùóç üðïõ ç åðéóêåõþ ôïõ åîïðëéóìïý ãßíåôáé ìüíï üôáí êüðïéá êáôáóôñåðôéêþ âëüâç ðñïêýøåé êáôü ôçí ïðïßá áíáãêáóôéêü ðñïêáëåß óôüóç ôçò ðáñáãùãþò êáôáëþãïõìå óôá óýã ñïíá ÓõóôÞìáôá ÐñïâëåðôéêÞò ÓõíôÞñçóçò ðïõ åßíáé Ýíáò ðïëý óçìáíôéêüò êëüäïò ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò. Ç âáóéêþ äéáöïñü ìåôáîý åíüò ðëçñïöïñéáêïý óõóôþìáôïò êáé åíüò âéïìç áíéêïý ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò åßíáé ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá ôïõ õðïëïãéóôéêïý óõóôþìáôïò. Óôçí ðñþôç ðåñßðôùóç ï ñüíïò åßíáé ìåßæïíïò óçìáóßáò åöüóïí ç ìåôüäïóç ôùí äåäïìýíùí ðñïò êáé áðü ôçí ðáñáãùãéêþ äéåñãáóßá óôïõò êáôáíåìçìýíïõò åîõðçñåôçôýò êáé ôùí áðïöüóåùí ðïõ ëáìâüíïíôáé óôïõò åîõðçñåôçôýò ðïõ åðéóôñýöïíôáé ðñïò åêôýëåóç áðü ôéò ôïðéêýò ìïíüäåò ôçò ðáñáãùãéêþò äéåñãáóßáò åßíáé ñïíéêü êñßóéìç. Ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá åíüò ðëçñïöïñéêïý óõóôþìá-

ôïò èá ðñýðåé íá åßíáé éêáíü íá åðåîåñãüæåôáé êáé íá åêôåëåß ôéò áðïöüóåéò áõôýò óå ðñáãìáôéêü ñüíï êáé íá ìçí õðüñ åé êáèõóôýñçóç. Óôï ÊåöÜëáéï 6 åóôéüæåôáé óôï êñßóéìï èýìá ôùí ëåéôïõñãéêþí óõóôçìüôùí ðñáãìáôéêïý ñüíïõ. ÊÜèå óýã ñïíï âéïìç áíéêü ðëçñïöïñéêü óýóôçìá óôçñßæåôáé óå Ýíá äßêôõï óôáèìþí ðïõ åßíáé êáôáíåìçìýíïé óôï þñï ôçò ðáñáãùãéêþò ìïíüäáò. Ïé óôáèìïß åßíáé ãíùóôïß åðßóçò ùò ôïðéêýò ìïíüäåò åëýã ïõ (TME), áðüìáêñåò ôåñìáôéêýò ìïíüäåò (RTU) Þ ÅëåãêôÝò Ðåäßïõ ðïõ õëïðïéïýíôáé óå Ðñïãñáììáôéæüìåíïõò Ëïãéêïýò ÅëåãêôÝò (PLC). Ôï Ýñãï ôùí ìïíüäùí áõôþí åßíáé ç áðüëõôç áóöüëåéá ôçò ðáñáãùãéêþò ãñáììþò êáé ç áìößäñïìç äéüäïóç äåäïìýíùí ðñïò êáé åíôïëþí áðü ôï Óýóôçìá Åðïðôéêïý ÅëÝã ïõ êáé Áðüêôçóçò ÄåäïìÝíùí (SCADA) Þ ÊáôáíåìçìÝíïõ ÓõóôÞìáôïò ÅëÝã ïõ (DCS). Óôï ÊåöÜëáéï 7 ãßíåôáé áíáöïñü óôá èåìåëéþäç óôïé åßá ðåäßïõ êüèå Âéïìç áíéêïý Ðëçñïöïñéêïý ÓõóôÞìáôïò. ÌÝ ñé ðñüóöáôá, ç äéá åßñéóç ìéáò åðé åßñçóçò êáé ôùí ðüñùí (äçëáäþ ðñþôåò ýëåò, åíýñãåéá, áíèñþðéíï ðñïóùðéêü, áðïèýìáôá, áíôáëëáêôéêü, äéüèåóç ôïõ ðáñáãüìåíïõ ðñïúüíôïò ê.á.) Þôáí áíåîüñôçôç áðü ôçí ðáñáãùãþ êáé äåí õðþñ å äéáóýíäåóç ìåôáîý ôïõ óõóôþìáôïò äéá åßñéóçò êáé ôïõ óõóôþìáôïò åëýã ïõ ôçò ðáñáãùãþò. Ùò áðïôýëåóìá ç äéá åßñéóç ôçò åðé åßñçóçò äåí åß å ðñüóâáóç óôá ôñý- ïíôá äåäïìýíá, ïýôå êáé óå éóôïñéêü óôïé åßá ôçò ðáñáãùãþò. Ìå ôçí åéóáãùãþ ÓõóôçìÜôùí Äéá åßñéóçò Ðüñùí (ERP) ðïõ óõíäýïíôáé Üìåóá ìå ôçí ðáñáãùãþ, ç ðëçñïöüñçóç ãßíåôáé Üìåóç. Ç ñþóç óõóôçìüôùí äéá åßñéóçò ó åóéáêþí âüóåùí äåäïìýíùí (RDBMS) êáé ôùí ÓõóôçìÜôùí ÕðïóôÞñéîçò ÁðïöÜóåùí åðéôõã Üíåé ôç ìýãéóôç áðüäïóç ìéáò åðé åßñçóçò. Ôï ÊåöÜëáéï 8 áíáöýñåôáé óôï åíäéáöýñïí èýìá áõôü. Ôï ÊåöÜëáéï 9 áíáöýñåôáé óôéò íýåò êáôåõèýíóåéò ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò êáé åéäéêü óôçí ðñüóöáôç åîåëßîåéò óôç ñþóç ôùí Åõöõþí (Þ Íïçìüíùí) ÓõóôçìÜôùí óôçí ðáñáãùãþ. Ôá ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá Ý ïõí åöáñìïóôåß ìå åðéôõ ßá óå ìåãüëåò êáé ìéêñýò âéïìç áíéêýò ìïíüäåò ôéò ôåëåõôáßåò äýï äåêáåôßåò. Óçìåéþíïõìå, üôé ç þñá ìáò Þôáí áðü ôéò ðñþôåò íá åöáñìüóåé åõöõþ óõóôþìáôá óå âéïìç áíßá äéåñãáóéþí ìå ìåãüëç åðéôõ ßá. Óôï êåöüëáéï ðáñïõóéüæåôáé åðßóçò ìéá óýíôïìç áíáöïñü óôç ñþóç ôùí ðïëõìýóùí óôç âéïìç áíßá êáé ôé ðñïâëýðåôáé üôé ç íýá áõôþ ôå íéêþ ìðïñåß íá åðéöýñåé óôçí ðáñáãùãþ. Ôï ÊåöÜëáéï 10 áíáöýñåôáé óôï õëéêü êáé ôï âéïìç áíéêü ëïãéóìéêü åíüò Âéïìç áíéêïý Ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò êáé ðáñïõóéüæïíôáé ìå ëåðôïìýñåéá ôá âáóéêü óôïé åßá åíüò ðëçñïöïñéêïý óõóôþìáôïò ãéá ôïí Ýëåã ï êáé äéá åßñéóç ìéáò ðáñáãùãéêþò åðé åßñçóçò. Åðßóçò ãßíåôáé áíáöïñü óôá ñïìðïôéêü óõóôþìáôá êáé ç óçìåñéíþ êáôüóôáóç ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óôç þñá ìáò. Ãéá ðüíù áðü ìéóü áéþíá õðüñ ïõí ðñïóïìïéùôýò óõóôçìüôùí ðïõ ñçóéìïðïéïýíôáé ü é ìüíï ãéá ôçí åñìçíåßá ôùí äõíáìéêþí öáéíïìýíùí ðïõ ðáñïõóéüæïíôáé óå Ýíá äõíáìéêü óýóôçìá êáé ôï ó åäéáóìü êáôüëëçëùí åëåãêôþí, áëëü êáé ix

x ãéá ôçí åêðáßäåõóç ôùí åéñéóôþí. Ï ðñþôïò ðñïóïìïéùôþò áíáðôý èçêå ôç äåêáåôßá ôïõ 1940 ãéá ôçí åêðáßäåõóç ðéëüôùí êáôü ôïí äåýôåñï ðáãêüóìéï ðüëåìï. Óôç äåêáåôßá ôïõ 1950 ïé ðñïóïìïéùôýò Üñ éóáí íá ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôçí åêðáßäåõóç ôùí ðéëüôùí áåñïóêáöþí êáé ôùí áóôñïíáõôþí. Ìéá äåêáåôßá áñãüôåñá ïé ðñïóïìïéùôýò ñçóéìïðïéþèçêáí ãéá ôçí åêðáßäåõóç åéñéóôþí åðßãåéùí ìýóùí ìáæéêþò ìåôáöïñüò (ðëïßùí, ôñýíùí, áõôïêéíþôùí ê.á.). Ç âéïìç áíßá äåí Üñãçóå íá áíáãíùñßóåé ôç óçìáóßá ôùí ðñïóïìïéùôþí ôüóï ãéá ôçí áíüëõóç êáé ôïí Ýëåã- ï ðïëýðëïêùí äéåñãáóéþí êáé óþìåñá ìåãüëïò áñéèìüò åðé åéñþóåùí ñçóéìïðïéåß ðñïóïìïéùôýò ãéá ôçí åêðáßäåõóç ôùí åéñéóôþí ôïõò. Ôï ìåãüëï ðëåïíýêôçìá ôùí ðñïóïìïéùôþí åßíáé üôé áíôßèåôá ìå ôçí åíôüòãñáììþò ìüèçóçò óôçí ðñáãìáôéêþ äéáäéêáóßá ìå ôç ìýèïäï ôçò äïêéìþò êáé óöüëìáôïò, ç ìüèçóç ìå ðñïóïìïéùôþ äåí ðñïêáëåß âëüâç Þ æçìéü óôç öõóéêþ äéáäéêáóßá. Åðßóçò óôï ÊåöÜëáéï 11 ãßíåôáé áíáöïñü óôéò êáéíïôïìßåò ðïõ èá öýñïõí ç ðñïóïìïßùóç êáé ç åéêïíéêþ ðñáãìáôéêüôçôá óôç íýá ãåíéü âéïìç áíéêþí óõóôçìüôùí. Ç áíüðôõîç ðïëýðëïêïõ ëïãéóìéêïý ãéá ñþóç óôç âéïìç áíßá èá ðñýðåé íá ôçñåß áõóôçñýò ðñïäéáãñáöýò ðïõ Ý ïõí ïñéóôåß áðü ðáãêüóìéåò ïñãáíþóåéò. Óôï ÊåöÜëáéï 12 áíáöýñïíôáé ëåðôïìåñþò ôá ðñüôõðá ðïéüôçôáò ôïõ âéïìç áíéêïý ëïãéóìéêïý. Ôï ÊåöÜëáéï 13 áíáöýñåôáé óôá ðëçñïöïñéêü óõóôþìáôá Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò (Rapid Prototyping) ðïõ ñçóéìïðïéïýíôáé ãéá ôï ó åäéáóìü ôñéóäéüóôáôùí ðñïôýðùí ðïõ ðáñüãïíôáé ìå åéäéêýò åñãáëåéïìç áíýò. Ç ôå íéêþ áõôþ, ðïõ èá Þôáí áäýíáôç ùñßò ôç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ, Ý åé áðïäåé ôåß ìåßæïíïò óçìáóßáò ãéá ôçí êáôáóêåõþ ðñïôýðùí Þ êáëïõðéþí ìç áíéêþí åîáñôçìüôùí. Óôï ÊåöÜëáéï 14 åéóüãïíôáé ôá Áóýñìáôá Âéïìç áíéêü Äßêôõá, ìéá åîåëéóóüìåíç ôå íïëïãßá ðïõ åíäý åôáé íá áíáôñýøåé êáé íá áíôéêáôáóôþóåé ôçí êëáóéêþ åíóýñìáôç åðéêïéíùíßá óôï âéïìç áíéêü ðåñéâüëëïí. Ôï ÊåöÜëáéï 15 ðåñéý åé Ýíáí êáôüëïãï âéïìç áíéþí óôç þñá ìáò ðïõ Ý ïõí åãêáôáóôþóåé âéïìç áíéêü ðëçñïöïñéêü óõóôþìáôá. Ï êáôüëïãïò åßíáé áðïôýëåóìá Ýñåõíáò ôïõ ÔÅÅ êáôü ôï 2000 êáé äåí ðñýðåé íá èåùñçèåß ïëïêëçñùìýíïò åöüóïí êáèçìåñéíü åðáõîüíåôáé ìå íýåò åðé åéñþóåéò. ÔÝëïò, óôï ÊåöÜëáéï 16 ðáñïõóéüæåôáé ç ëéôþ ÅëëçíéêÞ Âéâëéïãñáößá ó åôéêþ ìå ôï èýìá ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò. Óôá ÐáñáñôÞìáôá ðåñéãñüöïíôáé åöáñìïãýò ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óå äýï ìåãüëåò åðé åéñþóåéò óôç þñá ìáò. Ôï ÐáñÜñôçìá Á áíáöýñåôáé óôïí ðëçñïöïñéêü Ýëåã ï êáé ôçí åðïðôåßá ôçò ãñáììþò ðáñáãùãþò ìéáò áðü ôéò ìåãáëýôåñåò âéïìç áíßåò ôñïößìùí, ôçí ÁèçíáúêÞ Æõèïðïéßá óôçí ÐÜôñá. Ôï ÐáñÜñôçìá  áíáöýñåôáé óôï Ðëçñïöïñéêü Óýóôçìá ôïõ Åèíéêïý Êåíôñéêïý ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò óôïí ãéï ÓôÝöáíï, ÁôôéêÞò ðïõ åßíáé õðåýèõíï ãéá ôïí Ýëåã ï êáé ôç äéáêßíçóç ôçò çëåêôñéêþò åíýñãåéáò óå üëç ôç þñá.

ÊÜèå ðñïóðüèåéá Ý åé ãßíåé áðü ôïõò óõããñáöåßò ôïõ âéâëßïõ íá ðáñïõóéüóïõí âáóéêü èýìáôá ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò ìå áðëü ôñüðï þóôå íá ãßíïõí åýêïëá êáôáíïçôü. ÅóôéÜæïõìå ôçí ðñïóï Þ ìáò óôçí õðïëïãéóôéêþ õðïäïìþ êáé ôá åñãáëåßá ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò êáé ü é óôïõò áëãüñéèìïõò êáé ôéò ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý, áíôéêåßìåíá åîåéäéêåõìýíùí âéâëßùí. xi ÑïâÝñôïò Å. Êéíãê ÓõíôÜêôçò reking@ee.upatras.gr http://www.lar.ee.upatras.gr/reking ÐÜôñá, Éïýíéïò 2003

xii

xiii ÐÅÑÉÅ ÏÌÅÍÁ ÊÅÖÁËÁÉÏ 1...1 ÅéóáãùãÞ óôç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê...1 1.1 Ïé Óôü ïé ôçò ÐáñáãùãÞò...3 1.2 Ç ÓõìâïëÞ ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óôçí ÐáñáãùãÞ...4 1.3 Ç ÔñÝ ïõóá ÊáôÜóôáóç óôçí ÅëëçíéêÞ âéïìç áíßá...6 1.4 ÅîåéäéêåõìÝíç ÐáñáãùãÞ ÌéêñÞò Êëßìáêáò (small scale custom production)...7 1.5 ÌáæéêÞ ÐáñáãùãÞ ÌåãÜëçò Êëßìáêáò (mass production)...8 1.6 Ôï ÌÝëëïí ôçò Béïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò...8 ÊÅÖÁËÁÉÏ 2... 11 ÕðïëïãéóôÝò óôçí ÐáñáãùãÞ, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 11 2.1 Ï ëåã ïò ôçò ÐáñáãùãÞò... 13 2.2 Ðëçñïöïñéêüò ëåã ïò... 15 2.3 Âéïìç áíéêü Ëïãéóìéêü... 20 ÊÅÖÁËÁÉÏ 3... 23 Âéïìç áíéêü Äßêôõá Åðéêïéíùíéþí, Óôáýñïò Á. ÊïõìðéÜò... 23 3.1 ÂáóéêÝò ííïéåò ôùí Ôïðéêþí Äéêôýùí...25 3.1.1 ÃåíéêÜ... 25 3.2 Tïðïëïãßåò Ôïðéêþí Äéêôýùí... 26 3.2.1 Ôïðïëïãßá áóôýñá... 26 3.2.2 Ôïðïëïãßá äáêôõëßïõ... 27 3.2.3 Ôïðïëïãßá äéáýëïõ... 28 3.3 To Ðñüôõðï ÐåëÜôç-ÅîõðçñåôçôÞ (Client-Server)... 29 3.4 ÌïíÜäåò Äéáóýíäåóçò Äéêôýùí... 29 3.5 Ôï Äéêôõáêü Ðñüôõðï ÁíáöïñÜò OSI-RM... 31 3.5.1 Öõóéêü åðßðåäï (1ï)... 33 3.5.2 Åðßðåäï óýíäåóçò äåäïìýíùí (2ï)... 33 3.5.3 Åðßðåäï äéêôýïõ (3ï)... 34 3.5.4 Åðßðåäï ìåôáöïñüò (4ï)... 34

xiv 3.5.5 Åðßðåäï óõíüäïõ (5ï)... 35 3.5.6 Åðßðåäï ðáñïõóßáóçò (6ï)... 35 3.5.7 Åðßðåäï åöáñìïãþò (7ï)... 35 3.6 Äñáóôçñéüôçôåò Ôõðïðïßçóçò Äéêôýùí Õðïëïãéóôþí... 36 3.7 Âéïìç áíéêü Äßêôõá Ðñáãìáôéêïý ñüíïõ... 37 3.7.1 Äßêôõá áõóôçñïý ðñáãìáôéêïý ñüíïõ... 37 3.7.2 Äßêôõá åëáóôéêïý ðñáãìáôéêïý ñüíïõ... 38 3.8 ÌåôáãùãÞ Ìçíýìáôïò êáé ÐáêÝôïõ... 39 3.9 Ôýðïé Äéáêßíçóçò ÄåäïìÝíùí óå Âéïìç áíéêýò ÄéêôõáêÝò ÅöáñìïãÝò... 41 3.9.1 Óýã ñïíç êßíçóç (synchronous traffic)... 42 3.9.2 Áóýã ñïíç êßíçóç (asynchronous traffic)... 42 3.10 ÅðéêïéíùíéáêÝò ÁíÜãêåò óôï Âéïìç áíéêü ÐåñéâÜëëïí... 44 3.10.1 Åðßðåäï åðé åßñçóçò... 44 3.10.2 Åðßðåäï åñãïóôáóßïõ... 44 3.10.3 Åðßðåäï ðáñáãùãþò (êõôôüñïõ)...45 3.10.4 Åðßðåäï ðåäßïõ/ìç áíþò... 45 3.11 ÁðáéôÞóåéò Äéáäéêôýùóçò óå Âéïìç áíéêü ÐåñéâÜëëïí... 47 3.12 Ôï ÐåñéïñéóìÝíï OSI Ðñüôõðï ÁíáöïñÜò... 48 3.13 Äñáóôçñéüôçôåò Ôõðïðïßçóçò Äéêôýùí Ðåäßïõ... 49 3.14 Ç ÄïìÞ ôïõ ÅðéðÝäïõ ñþóôç... 52 3.14.1 Ç ÃåíéêÞ äïìþ... 52 3.14.2 Ôá äïìéêü óôïé åßá (function blocks)... 52 3.15 Óýãêñéóç ôùí Ôå íïëïãéþí DCS êáé Äéêôýùí Ðåäßïõ... 57 3.15.1 Áíïé ôþ áñ éôåêôïíéêþ... 57 3.15.2 ñïíéêþ êñéóéìüôçôá äéåñãáóéþí...59 3.15.3 Åöåäñåßá... 59 3.15.4 ÊáôáíïìÞ éó ýïò åðåîåñãáóßáò...60 3.15.5 åéñéóìüò õðïëïãéóôéêþí óõóôçìüôùí... 60 3.15.6 Êüóôïò... 61 3.15.7 Öýóç ôçò åöáñìïãþò... 61 ÊÅÖÁËÁÉÏ 4... 63 Äéáèåóéìüôçôá ôùí Õðïëïãéóôéêþí ÓõóôçìÜôùí, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 63 4.1 Åîåëßîåéò óôç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ... 65 4.2 ÅîÜñôçóç ôçò Âéïìç áíßáò áðü ôá ÕðïëïãéóôéêÜ ÓõóôÞìáôá... 66 4.3 ÂëÜâåò óôï Õðïëïãéóôéêü Óýóôçìá... 66 4.4 Åöåäñåßá Õðïëïãéóôéêþí ÓõóôçìÜôùí...67 4.4.1 ÓõóôÞìáôá ðïõ åßíáé áíåêôéêü óå âëüâåò... 68 4.4.2 ÓõóôÞìáôá ÁõîçìÝíçò Äéáèåóéìüôçôáò... 68 4.5 Äéáèåóéìüôçôá ôïõ Õðïëïãéóôéêïý ÓõóôÞìáôïò... 70 4.5.1 Äéáèåóéìüôçôá åíüò õðïëïãéóôéêïý óõóôþìáôïò... 71 4.6 Äéáèåóéìüôçôá åíüò ÓõóôÞìáôïò ìå Åöåäñåßá... 75 4.7 Äéáèåóéìüôçôá ôïõ Ëïãéóìéêïý... 4.8 Ç Áêåñáéüôçôá ôïõ Õðïëïãéóôéêïý ÓõóôÞìáôïò... 79 4.9 ÁóöÜëåéá ôïõ Õðïëïãéóôéêïý ÓõóôÞìáôïò... 80

ÊÅÖÁËÁÉÏ 5... 81 ÐëçñïöïñéêÜ ÓõóôÞìáôá ÓõíôÞñçóçò Åîïðëéóìïý, ÓðÞëéïò Ä. Èåïäïýëçò- ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 81 5.1 Áðü ôçí ÁíôéäñáóôéêÞ ÓõíôÞñçóç óôçí ÐñïâëåðôéêÞ ÓõíôÞñçóç... 83 5.1.1 ÁíôéäñáóôéêÞ óõíôþñçóç (reactive maintenance)... 83 5.1.2 ÐñïëçðôéêÞ óõíôþñçóç (preventive maintenance)... 84 5.1.3 ÐñïâëåðôéêÞ óõíôþñçóç (predictive maintenance)... 84 5.2 Ðñüãíùóç êáé ÄéÜãíùóç Âëáâþí Åîïðëéóìïý... 85 5.3 ÐëçñïöïñéêÜ ÓõóôÞìáôá Ðñüãíùóçò êáé ÄéÜãíùóçò Âëáâþí Åîïðëéóìïý... 85 5.4 Ðñüãíùóç êáé ÄéÜãíùóç Âëáâþí Âéïìç áíéêïý... 86 5.5 ÐëåïíåêôÞìáôá êáé Äõíáôüôçôåò ôçò ÐñïâëåðôéêÞò ÓõíôÞñçóçò... 86 5.5.1 Âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò ôùí ðáñáãüìåíùí ðñïúüíôùí... 87 5.5.2 Ìåßùóç ôïõ êüóôïõò óõíôþñçóçò-ëåéôïõñãßáò... 88 5.5.3 Áýîçóç ôçò áðüäïóçò ôçò ðáñáãùãéêþò ìïíüäáò... 88 5.5.4 Áýîçóç ôçò áîéïðéóôßáò ôçò åðé åßñçóçò... 89 5.5.5 Êáëýôåñç áîéïðïßçóç ôùí ðüñùí ìéáò åðé åßñçóçò... 89 5.5.6 Ìåãéóôïðïßçóç ôçò áóöüëåéáò... 89 5.5.7 Åîïéêïíüìçóç ðüñùí... 90 5.5.8 ÔåëéêÝò äéáðéóôþóåéò... 90 5.6 ÄïìÞ êáé Ôå íéêýò ôçò ÐñïâëåðôéêÞò ÓõíôÞñçóçò... 91 5.6.1 ÊáôáóêåõÞ êáé ëåéôïõñãßá... 91 5.6.2 ÁéóèçôÞñåò-Ìåôáôñïðåßò-ÅíåñãïðïéçôÝò- ÌïíÜäåò Áðåéêüíéóçò... 94 5.6.3 Ôå íéêýò ôçò ðñïâëåðôéêþò óõíôþñçóçò... 95 5.6.4 ÁíÜëõóç êñáäáóìþí (vibration analysis)... 95 5.6.5 ÁíÜëõóç öèïñüò ëéðáíôéêïý (oil-wear particle analysis)... 97 5.6.6 ÁíÜëõóç õðåñþ ùí (ultrasonic analysis)... 99 5.6.7 ÁíÜëõóç èåñìéêïý ß íïõò (thermal analysis)... 100 xv ÊÅÖÁËÁÉÏ 6... 101 ËåéôïõñãéêÜ ÓõóôÞìáôá Ðñáãìáôéêïý ñüíïõ, Íßêïò È. Êïýóïõëáò... 101 6.1 Ôï ñãï åíüò Ëåéôïõñãéêïý ÓõóôÞìáôïò... 103 6.1.1 Äéá åßñéóç åðåîåñãáóôþí... 104 6.1.2 Äéá åßñéóç ìíþìçò... 104 6.1.3 Äéá åßñéóç ôùí óôïé åßùí åíüò õðïëïãéóôéêïý óõóôþìáôïò... 105 6.2 Óýã ñïíç êáé Áóýã ñïíç ÅêôÝëåóç Êáèçêüíôùí... 106 6.3 ÐïëõêáèçêïíôéêÞ Åðåîåñãáóßá (Ìultitasking)... 107 6.3.1 Ðñüôõðï ðïëõêáèçêïíôéêïý ëåéôïõñãéêïý óõóôþìáôïò ðñáãìáôéêïý ñüíïõ 112 6.4 ÏñãÜíùóç ÌÝóù Õðïñïõôéíþí ÌåôÜâáóçò ÊáôÜóôáóçò (State Transition Subroutines)113 6.5 Óõã ñïíéóìüò êáé Åíäïåðéêïéíùíßá Êáèçêüíôùí... 114 6.6 Óõã ñïíéóìüò Äéáäéêáóéþí êáé Êáôáìåñéóìüò Ðüñùí... 115 6.6.1 Ôï ðñüâëçìá ôçò êñßóéìçò ðåñéï Þò... 115 6.7 Äéá åßñéóç ôïõ ñüíïõ... 116 6.8 ÊáôáíåìçìÝíá ËåéôïõñãéêÜ ÓõóôÞìáôá... 116

xvi 6.8.1 ÄéêôõïóôñáöÝò ëåéôïõñãéêü óýóôçìá... 117 6.8.2 Ðñüôõðï ðåëüôç-åîõðçñåôçôþ (client-server)... 118 6.9 Ç ñþóç ôïõ Ðñïóùðéêïý ÕðïëïãéóôÞ (PC) óå ÐåñéâÜëëïí Ðñáãìáôéêïý ñüíïõ 118 ÊÅÖÁËÁÉÏ 7... 121 ÅëåãêôÝò Ðåäßïõ, ÓôáìÜôçò A. ÌÜíåóçò... 121 7.1 Ôå íéêýò Ðñïãñáììáôéóìïý ôùí ÐËÅ... 128 7.1.1 Ôï ôñïöïäïôéêü ôïõ åëåãêôþ... 129 7.1.2 ÅðÜñêåéá åðáöþí... 129 7.1.3 Ïéêïíïìßá ñüíïõ... 130 7.1.4 Ïéêïíïìßá þñïõ... 130 7.1.5 Ôñïðïðïßçóç ôïõ ðñïãñüììáôïò... 130 7.1.6 Åõêïëßá åíôïðéóìïý âëáâþí... 130 7.1.7 Óýã ñïíïò ôñüðïò êáé ìýóá åñãáóßáò... 130 7.2 ÄïìÞ Åëåãêôþí Ðåäßïõ... 131 7.3 Åîïðëéóìüò Åéóüäùí/Åîüäùí ôùí Åëåãêôþí Ðåäßïõ... 132 7.4 ÅéäéêÝò Âáèìßäåò Åéóüäùí/Åîüäùí... 133 7.5 Âáèìßäåò Åéóüäùí Ôá åßáò Áðüêñéóçò... 134 7.5.1 Âáèìßäåò åëýã ïõ âçìáôéêþí êéíçôþñùí... 135 7.5.2 Âáèìßäåò åëýã ïõ ôñéþí üñùí (PID)... 135 7.5.3 Âáèìßäåò åðéêïéíùíßáò... 136 ÊÅÖÁËÁÉÏ 8... 137 ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò Ðüñùí, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 137 8.1 ÕðïëïãéóôéêÜ ÓõóôÞìáôá óôçí ÐáñáãùãÞ... 139 8.2 ÏëïêëçñùìÝíá ÓõóôÞìáôá ÐáñáãùãÞò (ÏÓÐ)... 141 8.2.1 Åðßðåäï åêôýëåóçò... 141 8.2.2 Åðïðôéêü Åðßðåäï... 142 8.2.3 Åðßðåäï óõíôïíéóìïý ôçò ðáñáãùãþò... 142 8.2.4 Åðßðåäï ïñãüíùóçò êáé äéïßêçóçò... 142 8.3 ÓõóôÞìáôá Äéá åßñéóçò Ðüñùí (ÓÄÐ)... 144 ÊÅÖÁËÁÉÏ 9... 147 ÐñïçãìÝíåò Ôå íéêýò ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò, ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê147 9.1 Áðïäï Þ ôùí ÐñïçãìÝíùí Ðëçñïöïñéêþí ÓõóôçìÜôùí óôç Âéïìç áíßá... 150 9.2 Óõìâáôéêüò Ðëçñïöïñéêüò ëåã ïò ôçò ÐáñáãùãÞò... 152 9.3 Ôá ìðåéñá ÓõóôÞìáôá óôçí ÐáñáãùãÞ... 155 9.4 ÅõöõÞ ÓõóôÞìáôá... 156 9.5 ÐïëõìÝóá óôç Âéïìç áíßá... 157 ÊÅÖÁËÁÉÏ 10... 161 Õëéêü êáé Ëïãéóìéêü ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò... 161 Íéêüëáïò Åõèõìéüðïõëïò-ÁèáíÜóéïò ñçóôáêßäçò-ñïâýñôïò-å. Êéíãê 161 10.1 Ç ÊáôÜóôáóç ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óôçí ÅëëÜäá ÓÞìåñá... 164

xvii 10.2 Âéïìç áíéêü Ëïãéóìéêü... 167 10.3 Ðëçñïöïñéêü Õëéêü... 169 10.4 Ç Ìç áíéêþ ÄïìÞ ôùí Åñãáóéïìç áíþí (Ñïìðüô)... 171 10.4.1 åéñïêßíçôç ñýèìéóç åñãáóéïìç áíþí... 173 10.4.2 Ðñïãñáììáôéóìüò åñãáóéïìç áíþí ìå êáèïäþãçóç... 173 10.4.3 Ãëþóóåò ðñïãñáììáôéóìïý åñãáóéïìç áíþí... 173 10.4.4 Ðñïãñáììáôéóìüò åñãáóéïìç áíþí åêôüò ãñáììþò... 173 10.5 ÓõìðåñÜóìáôá... 174 ÊÅÖÁËÁÉÏ 11... 177 Ðñïóïìïßùóç êáé ÅéêïíéêÞ Ðñáãìáôéêüôçôá... 177 ÁèáíÜóéïò Êáêáñïýíôáò-ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 177 11.1 ÅéêïíéêÞ Ðñáãìáôéêüôçôá... 179 11.2 ÐëåïíåêôÞìáôá ôçò ÅéêïíéêÞò Ðñáãìáôéêüôçôáò... 180 11.3 ÅöáñìïãÝò óôç Âéïìç áíßá... 182 11.4 Ó åäéáóìüò åíüò óõóôþìáôïò ÅÐ... 184 11.5 ÓõìðåñÜóìáôá... 184 ÊÅÖÁËÁÉÏ 12... 187 Ðñüôõðá ðïéüôçôáò âéïìç áíéêïý ëïãéóìéêïý... 187 ÌÜñèá ÊïõôñÞ-ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 187 12.1 Èåìåëéþäåéò ííïéåò Äéåñãáóéþí ÁíÜðôõîçò Ëïãéóìéêïý... 189 12.2 Ôï Ðñüôõðï Ðïéüôçôáò CMM... 190 12.3 ËåéôïõñãéêÜ áñáêôçñéóôéêü ôïõ Ðñïôýðïõ CMM... 193 12.4 Ôï ðñüôõðï Ðéóôïðïßçóçò Ðïéüôçôáò ISO 9001... 194 12.5 Óýãêñéóç ôùí Ðñïôýðùí CMM êáé ISO 9001... 197 ÊÅÖÁËÁÉÏ 13... 199 ÓõóôÞìáôá Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò, ÉùÜííçò ÂÝñãáäïò... 199 13.1 Ïé Âéïìç áíßåò ðïõ Åîõðçñåôïýíôáé áðü ôá ÓõóôÞìáôá Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò 203 13.2 ÁíÜðôõîç ÓõóôçìÜôùí Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò... 203 13.3 ÁíÜðôõîç ôçò ÁãïñÜò ÓõóôçìÜôùí Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò... 206 13.4 Ëïãéóìéêü ãéá Ôá åßá Ðñùôïôõðïðïßçóç... 207 13.5 ÔÜóåéò óôç Âéïìç áíßá CAD... 208 13.6 Áíôßóôñïöç Ìç áíéêþ (Reverse Engineering)... 209 13.7 Ðþò Ëåéôïõñãåß ç Ôå íïëïãßá Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò... 211 13.8 ÓõóôÞìáôá Øçöéïðïßçóçò ìå Laser... 211 13.9 Ôï ÌÝëëïí ôçò Ôå íïëïãßáò Ôá åßáò Ðñùôïôõðïðïßçóçò... 213 13.10 ÅéêïíéêÜ Ðñüôõðá... 213

xviii ÊÅÖÁËÁÉÏ 14... 215 Áóýñìáôá Âéïìç áíéêü Äßêôõá... 215 Êùíóôáíôßíïò Ðáðáäüðïõëïò-ÁèáíÜóéïò Ðïýëïò-ÄçìÞôñéïò ñõóüãçò- ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 215 14.1 ÁðáéôÞóåéò åíüò Áóýñìáôïõ Âéïìç áíéêïý Äéêôýïõ... 217 14.2 Ðëáôöüñìåò Åðéêïéíùíßáò... 218 14.2.1 ÔïðéêÜ äßêôõá ãéá ðëçñïöïñéêü óõóôþìáôá... 218 14.2.2 Áñìïäéüôçôá ôïõ ðñïôýðïõ EN 50170... 218 14.2.3 Êýñéá áñáêôçñéóôéêü ôïõ ðñïôýðïõ ÅÍ50170... 219 14.2.4 ÅðéëïãÞ ôçò åðéêïéíùíéáêþò ðëáôöüñìáò... 220 14.2.5 ñçóéìïðïéþíôáò ôï PROFIBUS... 221 14.2.6 Ôï Áóýñìáôï/êéíçôü ðýñáóìá êïõðïíéïý... 221 14.2.7 Áíôáðüêñéóç óå âëüâç (ï êñßóéìïò ñüíïò Þ slot time)... 222 14.3 Ç Áóýñìáôç Ðëáôöüñìá... 222 14.3.1 ÅðéëïãÞ ôçò áóýñìáôçò ðëáôöüñìáò... 222 14.3.2 Õëïðïßçóç ôçò áóýñìáôçò ðëáôöüñìáò... 223 14.4 Êéíçôéêüôçôá... 224 14.4.1 Ìç áíéóìïß õðïóôþñéîçò êéíçôéêüôçôáò... 225 14.5 Åêôßìçóç ôùí Ðñùôïêüëëùí Êéíçôéêüôçôáò... 226 14.5.1 MOBILE-IP... 226 14.5.2 Êõôôáñéêü-IP... 226 14.5.3 Åêôßìçóç ôïõ ìç áíéóìïý ðáñüäïóçò óôá õðüñ ïíôá ðñùôüêïëëá... 227 14.6 Ôïðïëïãßá ÓõóôçìÜôùí Áóýñìáôçò Åðéêïéíùíßáò... 228 14.7 Äßêôõá ìåóçò Äéáóýíäåóçò (Direct Link Networks)... 228 14.8 Äßêôõá ÁíáìåôÜäïóçò (Relay Link Networks)... 229 14.9 ÄïìÝò Áóýñìáôùí Äéêôýùí... 231 ÊÅÖÁËÁÉÏ 15... 233 ñþóôåò ôçò Âéïìç áíéêþò ÐëçñïöïñéêÞò óôçí ÅëëÜäá, ÉùÜííçò ÂÝñãáäïò233 ÊÅÖÁËÁÉÏ 16... 239 ÅëëçíéêÞ Âéâëéïãñáößá óôç Âéïìç áíéêþ ÐëçñïöïñéêÞ... 239 ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ Á... 243 ÅöáñìïãÞ óå Âéïìç áíßá Tñïößìùí... 243 Ðáíáãéþôá Ãéáííïðïýëïõ-Ìáñßíá Ìåëßóôá-Ðáíáãéþôçò Ìé áëüðïõëïò- ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 243 Á.1 Áðïðáëåôïðïßçóç... 246 Á.2 Ðëýóéìï Êïõôéþí... 247 Á.3 ÃÝìéóìá êáé Êëåßóéìï Êïõôéïý... 247 Á.4 Ðáóôåñßùóç... 248 Á.5 ëåã ïò ÓôÜèìçò êáé Åêôýðùóç Ðáñáãùãéêþí Óôïé åßùí óôá ÊïõôéÜ... 248 Á.6 ÐáêåôÜñéóìá... 250 A.7 ëåã ïò ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÐáñáãùãÞò... 250

ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ Â... 253 Ôï Ðëçñïöïñéêü Óýóôçìá ôïõ Åèíéêïý ÊÝíôñïõ ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò, Åõáããåëßá Êïìéóïðïýëïõ-Ìáñßá ÌáñãáëéÜ-Ãåþñãéïò Ïéêïíïìüðïõëïò, Ìé áþë Øáëëßäáò-ÑïâÝñôïò-Å. Êéíãê... 253 Â.1 ÄïìÞ ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò... 257 Â.2 Ôï Ëïãéóìéêü ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò... 258 Â.3 Ôï Õðïóýóôçìá Åðïðôéêïý ÅëÝã ïõ êáé ÓõëëïãÞò ÄåäïìÝíùí SCADA... 260 Â.3.1 Ëåéôïõñãßá ôïõ óõóôþìáôïò åðïðôéêïý åëýã ïõ êáé óõëëïãþò äåäïìýíùí 261 Â.3.2 ÊáôáãñáöÞ ôùí éóôïñéêþí äåäïìýíùí Historical Data Recording (HDR) 262 Â.3.3 Ëåéôïõñãßá áíüñôçóçò ðñïóôáôåõôéêþí ðéíáêßäùí - Tagging... 262 Â.3.4 Ëåéôïõñãßá åðåîåñãáóßáò ôïðïëïãßáò Topology Processing... 263 Â.3.5 Ëåéôïõñãßá áðïêïðþò öïñôßïõ Load Shedding... 263 Â.4 Ôï Õðïóýóôçìá ÅëÝã ïõ ôçò ÐáñáãùãÞò... 263 Â.5 Ôï Õðïóýóôçìá Çëåêôñéêïý Äéêôýïõ ÌåôáöïñÜò... 264 Â.5.1 Åêôßìçóç ôçò ÊáôÜóôáóçò ôïõ ÓõóôÞìáôïò... 264 Â.5.2 ÁíÜëõóç åíäå üìåíùí äéáôáñá þí... 265 Â.5.3 ÁíÜëõóç ñïþò éó ýïò... 265 Â.5.4 Âåëôéóôïðïßçóç ôçò ñïþò éó ýïò... 266 Â.6 Ôï Õëéêü ôïõ ÊÝíôñïõ ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò... 267 Â.6.1 Åèíéêü ÊÝíôñï ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò... 267 Â.6.2 Ôá ðåñéöåñåéáêü ÊÝíôñá ÅëÝã ïõ ÅíÝñãåéáò... 268 Â.6.3 ÌéìéêÜ äéáãñüììáôá... 268 Â.7 ÔåñìáôéêÝò ÌïíÜäåò ÅëÝã ïõ (ÔÌÅ ÁÔÌ RTU)... 269 Â.8 Ôçëåðéêïéíùíßåò... 269 Â.8.1 ÖåñÝóõ íåò æåýîåéò ÄÅÇ... 270 Â.8.2 Æåýîåéò ìéóèùìýíùí ãñáììýò ÏÔÅ... 270 Â.8.3 Ãåùãñáöéêüò äéá ùñéóìüò ôïõ ôçëåðéêïéíùíéáêïý äéêôýïõ... 270 Â.9 ÁóöÜëåéá ôïõ ÓõóôÞìáôïò... 270 Â.10 Åðßëïãïò... 271 xix ÅÕÑÅÔÇÑÉÏ... 273

xx