Αξιολόγηση επενδυτικών αιτημάτων για χαρακτηρισμό τους ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Αξιολόγηση επενδυτικών αιτημάτων για χαρακτηρισμό τους ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας Μιχάλης ΤΤολυζάκης, 1993 Οι απόψεις που διατυπώνονται στο παρόν δοκίμιο είναι προσωπικές και δςν αποτελούν κατ" ανάγκη έκφραση της πολιτικής της Γ.Γ.Ε. Τ.

H αξιολόγηση επενδυτικών προτάσεων για τον χαρακτηρισμό τους ως επενδύσεων παραγωγής προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας" ανήκει στην αρμοδιότητα της ΓΓΕΤ όπως προκύπτει από τις σχετικές διατάξεις του Ν.1892/9Ο (αρθρο 9.1δ) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 32 παρ. 9, 1Ο του Ν. 2093/92. Η σχετική τροποποίηση συνέβαλε στην δραστική αύξηση των προτάσεων που υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία για αξιολόγηση και αξίζει να αναφερθεί ότι ενώ το 1992 εξετάσθηκαν συνολικά 133 προτάσεις, κατά το A' Εξάμηνο του 1993 ο αριθμός αυτός ανήλθε σε 128 και το B' Εξάμηνο σε 214. H αύξηση του αριθμού των προτάσεων κατά το B' Εξάμηνο του 93 οφείλεται κυρίως στην θετική αντιμετώπιση επενδύσεων στους κλάδους των Γραφικών Τεχνών και της Κλωστοϋφαντουργίας. 0 μεγάλος αριθμός των προτάσεων και οι χρονικές συγκυρίες επέβαλαν την τροποποίηση της διαδικασίας αξιολόγησης προκειμένου να ανταποκριθεί η Υπηρεσί α μας με την αντικειμενικότητα που αρμόζει μέσα στα χρονικά πλαίσια που Θέτει ο Νόμος και οι ανάγκες των συναρμοδίων φορέων (ΥΠΕΘΟ, ΕΟΜ- ΜΕΧ, ΑΤΕ). Για το σκοπό αυτό, οι επενδυτικές προτάσεις κατανεμήθηκαν σε 8 κατηγορίες κατά αντικείμενο και για κάθε μια από τις κατηγορίες αυτές συγκροτήθηκε πενταμελής Επιτροπή από επιστήμονες με εξειδίκευση και πείρα στον συγκεκριμένο κλάδο καθώς και υπηρεσιακά στελέχη μας. Στον Πίνακα Ι αναγράφονται ανά κατηγορία ο αριθμός και ο συνολικός αιτούμενος προϋπολογισμός των προτάσεων που αξιολογήθηκαν κατά το 1993 καθώς και ο αριθμός των προτάσεων και το τμήμα της επένδυσης που εγκρίθηκε για υπαγωγή στις διατάξεις του Ν. 1892/92 περί εξαιρετικά προαγμένης τεχνολογίας (Ε.Π.Τ). Ακολουθεί εκτενέστερη ανάλυση και παρατηρήσεις ανά κατηγορία επενδυτικών προτάσεων. 2

ΕΡΊΔΥΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ν.1892/90 ΚΑΙ Ν.1828/89 ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ A' ΕΞΑΜΗΝΟ 1993 ΤΟΜΕΑΣ αριθμός I αριθμός νψοs Ι νψοs ~ υποβληθεισώνι εγκριθεισών Ι αιτούμενου! εγκεκριμένου προτάσεων προτάσεων Ι προϋπ/σμού προϋπ/σμού ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 25 22 7,321.2 3,621.5 ΗΛΕΚΤΡΟΝIΚΑ 11 2 3,453.6 73.1 ΜΗΧΑΝΟΛΟΓIΑ 15 7 8,850.4 1,628.5 ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΓIA 8 7 4,491.0 836.7 ΙΑΤΡΙΚΑ 5 0 382.0 0.0 STUDIOS-ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 17 7 5,549.9 349.7 ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓIΑ 26 12 18,956.8 3,537.1 ΔIΑΦΟΡΑ 21 8 13,027.7 2,133.4 ΣΥΝΟΛΟ 128 65 ~ 62,032.6 12,180.0 ~ B' ΕΞΑΜΗΝΟ 1993 ΤΟΜΕΑΣ αριθμός I αριθμός ύψοs νψοs ~ νποβληθεισώνι εγκριθεισών Ι αιτούμενου Ι εγκεκριμένονι προτάσεων προτάσεων προϋπ/σμού Ι προϋπ/σμού Ι ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 51 24 10,937.4 984.9 ΗΛΕΚΤΡΟΝIΚΑ 15 5 5,664.1 316.3 ΜΗΧΑΝΟΛΟΓIA 33 11 14,279.0 1,099.0 ΚΑΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΓIA 23 16 9,231.8 2,333.8 ΙΑΤΡΙΚΑ 9 0 7,080.8 0.0 STUDIOS -ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 31 17 13,337.8 2,291.3 ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓIΑ 26 12 26,035.0 6,391.7 ΔΙΑΦΟΡΑ 27 7 38,235.1 4,037.4 ΣΥΝΟΛΟ ~ 215 Ι 92 124,801.0 17,454.4 3

Ν.1892/90, Ν.1828/89 Budget submitted Ν.1892/90, Ν.1828/89 Budget approved Textile Heatth9l 382 tudios, Informatics 5549.9 Mechanical eng. 8850.4 Electronics 3453.6 Publications 7321.2 Electronics 73.1 Mechanical eng. 1628.5 Textile 836.7 Studios, Informatics 349.7 Publications 3621.5 Chemical industry 18956.8 Others 13027.7 Chemical industry 3537.1 Others 2133.4 1993 Α Semester 1993 Α Semester Ν 1892/90, Ν.1828/89 Budget submitted Ν.1892/90, Ν.1828/89 Budget approved Studios, Informatics 13337.8 Textile Health 9231.8 7080.8 Mechanical eng. 14279 Electronics 5664.1 Publications 10937.4 Studios, Informatics 2291.3 Textile 2333.8 Mechanical eng 1099 Electronics 316.3 Publications 984.9 Chemical industry 26035 Others 38235.1 Chemical industry 6391.7 Others 4037.4 ~ 1993 Β Semester 1993 Β Semester

Ν.1892/90, Ν.1828/89 No of proposals submitted Ν.1892/90, Ν.1828/89 No of proposals approved Mechanical eng. 15 Textile 8 Health 5 Studios, Informatics 17 Electronics 11 Publications 25 Electronics 2 Mechanical eng. 7 Textile 7 /~og Publications 22 Others 8 Chemical industry 26 Studios, Informatics 7 Chemical industry 12 1993 Α Semester 1993 Α Semester Ν.1892/90, Ν.1828/89 No of proposals submitted Ν.1892/90, Ν.1828/89 No of proposals approved Mechanical eng. 33 Electronics 15 Publications 51 Electronics 5 Mechanical eng 11 Publications 24 Others 27 Textile 16 Others 7 Οι Studios, Informatics Chemical industry 31 26 Studios, Informatics 17 Chemical industry 12 1993 Β Semester. 1993 Β Semester

Ακολουθούν στοιχεία και παρατηρήσεις κατά τομέα. Α. ΤΟΜΕΑΣ ΓΡΑΦΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ Δίνονται συγκριτικοί Πίνακες για το A' και B" εξήμηνο του 1993 με ανάλυση σε ότι αφορά τις επιχειρήσεις προεκτύπωσης και εκτύπωσης. ΑΙΤΗΜΑΤΑ Πίνακας 1: A' ΕΞΑΜΗΝΟ Επιχειρήσεις Αιτήματα Εγκρίσεις % Εκτύπωσης 11 11 100 Προεκτύπωσης 14 11 78,6 Σύνολο 25 22 88 Πίνακας 2: B' ΕΞΑΜΗΝΟ Επιχειρήσεις Αιτήματα Εγκρίσεις % Εκτύπωσης 13 O O Προεκτύπωσης 38 22 57,9 Σύνολο 51 22 43,1 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ (σε εκ. δρχ.) Πίνακας 3: A' ΕΞΑΜΗΝΟ Επιχειρήσεις. Αιτήματα Εγκρί σεις % Εκτύπωσης 5.380,2 3.157,6 58,7 Προεκτύπωσης 1.974,6 541,6 27,4 Σύνολο 7.354,8 3.699,2 50,3 Πίνακας 4: B' ΕΞΑΜΗΝΟ Επιχειρήσεις Αιτήματα Εγκρίσεις % Εκτύπωσης 5.606,7 O O Προεκτύπωσης 4.795,7 950,9 19,8 Σύνολο 10.402,4 950,9 9,14 6

Β. ΤΟΜΕΑΣ ΥΓΕΙΑΣ 1Ιαρατηρήσεις: ο αριθμός των επενδυτικών προτάσεων που αναφέρονται στον κλάδο της υγείας αποτελεί μικρό μόνο μέρος του συνόλου (βλ. Συγκεντρωτικό Πίνακα I) και δεν υπερβαίνει το 5%. Ειδικότερα, κατά το B' Εξάμηνο του 1993 εξετάσθηκαν 9 προτάσεις που κατανέμονται στις τρείς πιο κάτω διακεκριμένες κατηγορίες: a) Διαγνωστικά και Θεραπευτικά Ιατρικά Κέντρα. Συνήθως ζητείται ο χαρακτηρισμός ως Εξαιρετικά Προηγμένης Τεχνολογίας (Ε.Π.Τ.) υπηρεσιών ή εξοπλισμού που ήδη χρησιμοποιείται στην καθημερινή ι ατρική πράξη γι αυτό και απορρίπτονται (εξαίρεση αποτέλεσε μια περίπτωση οδοντιατρικού κέντρου για άτομα με "ειδικές ανάγκες"). β) Φαρμακοβιομηχανί ες Συνήθως ζητούν τον χαρακτηρισμό ως Ε..Π.Τ. διεργασιών και εξοπλισμού συμβατικής τεχνολογίας για φάρμακα που έχει λήξει η περίοδος προστασίας τους από διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας και Θέλουν να αρχίσουν την παραγωγή τους στην χώρα μας. Τα αιτήματα αυτά μέχρι στιγμής έχουν όλα απορριφθεί. γ) Παραγωγή προϊόντων που έχουν ιατρικές χρήσεις (π.χ. πλαστικές σύριγγες μιας χρήσεως). Και οι προτάσεις της κατηγορίας αυτής κατά κανόνα απορρίπτονται διότι δεν υπάρχει ο χαρακτήρας Ε.Π.Τ. ούτε στο προϊόν ούτε στον εξοπλισμό παραγωγής τους. Υπάρχουν βεβαίως και ελάχιστες μεμονωμένες περιπτώσεις προτάσεων που δεν ανήκουν με την αυστηρή έννοια στις τρείς παραπάνω κατηγορίες. Συμπερασματικά, θεωρείται ότι η απόρριψη όλων των επενδυτικών προτάσεων στον τομέα της Υγείας Θεωρείται δικαιολογημένη και ενδεχόμενη έγκριση Θα δημιουργούσε χιονοστιβάδα προτάσεων τα επόμενα εξάμηνα που Θα προήρχοντο από Ιατρικά Κέντρα αλλά και μεμονωμένους εργαστηριακούς ιατρούς π.χ. μικροβιολόγους, που Θα προσπαθούσαν να πετύχουν επιδότηση εξοπλισμού πάσης φύσεως, από γραμμικούς επιταχυντές έως μικροσκόπια για συνήθεις μικροβιολογικές εξετάσεις, επικαλούμενοι τις "ηλικίες" συγκεκριμένων συσκευών του εμπορίου. 8

Παρατηρήσεις Το A" εξάμηνο του '93 για πρώτη φορά η Υπηρεσία μας ασχολήθηκε με το χαρακτηρισμό μηχανολογικού εξοπλισμού του κλάδου των Γραφικών Τεχνών ως εξαιρετικά προηγμένης Τεχνολογίας και αυτό μετά την τροποποίηση του σχετικού Νόμου (Νοέμβρης '92). Τα προϊόντα του κλάδου, από τη φύση τους, δεν αποτελούν αντικείμενο αξιολόγησης ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας. Σε ότι αφορά τον εξοπλισμό, όπως προκύπτει και από τους Πίνακες 1 και 3, υπήρξε μια "ελαστικότατα" στην αντιμετώπιση των υποβληθέντων αιτημάτων και τούτο διότι ο αιτούμενος μηχανολογικός εξοπλισμός, στο σύνολό του, είχε παρουσιασθεί τα τελευταία 1,2 χρόνια και αποτελούσε την πλέον σύγχρονη τεχνολογία στον κλάδο. Αυτό όμως δεν ήταν δυνατόν να αποτελέσει "δεδικασμένο" για το B' Εξάμηνο. Η Επιτροπή Αξιολόγησης αφ' ενός λειτούργησε με διαφορετική δομή, αφετέρου έκρινε ότι το μεγαλύτερο μέρος του αιτούμενου μηχανολογικού εξοπλισμού αποτελεί τον συνήθη πλέον εξοπλισμό σε επιχειρήσεις του κλάδου. Επίσης, πρέπει να αναφερθεί εξετάζοντας τις υποβληθείσες επενδυτικές προτάσεις ότι παρατηρεί ται σε ποσοστό 30% αυτών μια ομοιομορφία έως ταυτότητα στη δομή, τη χρήση επιχειρημάτων καθώς και στον εξοπλισμό που προτείνεται. Το γεγονός αυτό έκανε σημαντικά δυσκολότερο το έργο της αξιολόγησης 7

Γ. ΤΟΜΕΑΣ ΚΛΩΣΤΟΥΦΑΝΤΟΥΡΓΙΑΣ Στον τομέα της Κλωστοϋφαντουργίας υπεβλήθησαν συνολικά 8 επενδυτικά αιτήματα κατά το A' Εξάμηνο του 1993 και 19 κατά το B' Εξάμηνο. Από αυτά το 1 αίτημα αφορούσε παραγωγή προϊόντος εξαιρετικά πρoπγμέvnς τεχνολογίας (υπεβλήθη τόσο το A' όσο και το B' εξάμηνο) και 1 αφορολόγητα αποθεματικά. Τα υπόλοιπα ζητούσαν τον χαρακτηρισμό μηχανολογικού εξοπλισμού ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας. 0 Πίνακας 5 παρουσιάζει τα συγκεντρωτικά στοιχεία των εν λόγω επενδυτικών αιτημάτων. Συγκεντρωτικά στοιχεία Πίνακας 5 A' ΕΞΑΜΗΝΟ B' EEAMHNO Αρ. αιτημάτων 7 2 1 Αρ. εγκ. αιτημάτων 6 1 6 Συνολικό (αιτούμενο) ύφος επενδύσεων 4.467.717.000 9.168.700.000 Εγκριθέν ποσό (σύνολο) 1828 831000.000 2.333.800.000 (αφορολόγητα αποθεματικά) - 9.300.000 1892 (σύνολο) 831.000.000 2.324.500.000 Προϊόν 324.000.000 1.372.000.000 Εξοπλισμός 507.000.000 952.500.000 Οι εταιρίες που υπέβαλαν αιτήματα είναι κατά το πλείστον εταιρίες μικρού και μεσαίου μεγέθους. Πρόκειται για βιοτεχνίες παραγωγής ετοίμων ενδυμάτων καθώς και για πλεκτήρια. Κατά μεγάλο ποσοστό παράγουν προϊόντα για λογαριασμό τρίτων (φασόν), αλλά υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις παραγωγής επωνύμων ενδυμάτων που διοχετεύονται τόσο στην εσωτερική όσο και την εξωτερική αγορά. 0 Πίνακας 2 παρουσιάζει τη κατανομή των εταιριών των οποίων τα αιτήματα εγκρίθηκαν, με βάση το τζίρο τους. ΤΙαρ_ατηρήσεις: Θα πρέπει να επισημανθεί ότι τα διάφορα μεγέθη μεταξύ A' και B' Εξαμήνου δεν είναι συγκρί σιμα δεδομένου ότι υπήρξαν αλλαγές τόσο στη σύνθεση της Επιτροπής Αξιολόγησης, όσο και στη φιλοσοφία που επικράτησε κατά την αξιολόγηση σε ότι αφορά την έννοια της "εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας" ως προς τον μηχανολογικό εξοπλισμό. 9

Συγκεκριμένα, κατά το B Εξάμηνο επικράτησε η άποψη ότι η έννοια της εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας μπορεί να αποδοθεί σε ολοκληρωμένα (Integrated) συστήματα που επηρεάζουν ριζικά τα στάδια της παραγωγής Ταυτόχρονα, αναμορφώνουν το κόστος, το περιεχόμενο και τις συνθήκες εργασίας, αλλάζουν τα εργαλεία, το περιβάλλον ή και τις ειδικότητες. Εξοικονομούν πρώτες ή βοηθητικές ύλες ή επηρεάζουν τη δομή των μισθών και ακόμα αυξάνουν την ελαστικότητα και ευελιξία της παραγωγής και βελτιώνουν την ποιότητα του προϊόντος, ενισχύοντας τελικά την ανταγωνιστικότητα της επιχείρησης. Ο μη ολοκληρωμένος εξοπλισμός, παρότι πολλές φορές εισάγει κάποιους αυτοματισμούς σε διάφορα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, εξειδικεύει ορισμένες εργασίες και έχει ως αποτέλεσμα την βελτίωση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων, την μείωση του χρόνου εργασίας ή και τη δυνατότητα παραγωγής πολυπλοκότερων προϊόντων, Θεωρήθηκε ότι αποτελεί φυσική εξέλιξη του τεχνολογικού επιπέδου του παραδοσιακού εξοπλισμού. Ετσι, δεν χαρακτηρί σθηκε ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας. Εάν το παραπάνω σκεπτικό είχε υιοθετηθεί και κατά το A' Εξάμηνο, Θα είχαν εγκριθεί 5 αιτήματα με συνολικό ύφος προϋπολογισμού 627,8 εκ. δρχ. Οπως φαίνεται στο Διάγραμμα 1, υπήρξε σχεδόν τριπλασιασμός των επενδυτικών αιτημάτων του κλάδου που υποβλήθηκαν κατά το B' Εξάμηνο του 1993, σε σχέση με το A' Εξάμηνο. Σε αυτό Θα πρέπει να έχει συντελέσει το μεγάλο ποσοστό εγκρίσεων (περίπου 86%) κατά το A' Εξάμηνο. Αντίστοιχα, το ποσοστό των εγκεκριμένων αιτημάτων κατά το B' Εξάμηνο του 1993 έπεσε στο 76% περίπου. Διάγραμμα 1: Αριθμός υποβλπθεισών και εγκριθεισών προτάσεων κατά το έτος 1993. L. 1892 Textile industry, Νo of proposals 25 21 A semester 1993 B semester Submited proposals Approved proposals Τα διαγράμματα που ακολουθούν δείχνουν το μερί διο που καταλαμβάνει ο προϋπολογισμός που εντάχθηκε στο Ν.1892 σε σχέση με το συνολικό ύφος των 10

υποβληθέντων επενδυτικών αιτημάτων στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας, στο A' και B' Εξάμηνο (διαγράμματα 2-3 και 4-5 αντίστοιχα). Τα διαγράμματα 1 και 3 αφορούν τόσο τα προϊόντα όσο και τον εξοπλισμό εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας ενώ τα διαγράμματα 2 και 4 περιορίζονται στον μηχανολογικό εξοπλισμό. Διάγραμμα 2 προϊόν + εξοπλισμός Διάγραμμα 3 εξοπλισμός Approved budget 19% 831 Approved budget 13% 507 A' Εξάμηνο Διάγραμμα 4 Διάγραμμα 5 Approved budget 25% 2333.8 Approved budget 12% 961.8 B' Εξάμηνο Στην πρώτη περίπτωση, n διαφοροποίηση στον τρόπο αξιολόγησης δεν αντανακλάται στο ποσοστό του εγκεκριμένου προϋπολογισμού, το οποίο μάλιστα αυξάνει από 19 σε 25% το B' Εξάμηνο. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι η διαμόρφωση των ποσοτικών στοιχείων κυριαρχείται από την έγκριση 1 επένδυσης παραγωγής προϊόντος εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας, ύφους 1.372 εκ. δρχ., 11

η οποία και αποτελεί το 59% περίπου του εγκεκριμένου προϋπολογισμού του B' Εξαμήνου. Αν περιορισθούμε στο εγκεκριμένο ποσοστό του προϋπολογισμού για μηχανολογικό εξοπλισμό (διαγράμματα 3 και 5) παρατηρούμε μείωση από 13 σε 12%. Η διαφορά βέβαια δεν είναι σημαντική, πράγμα που οφείλεται στην τάση περικοπής των προϋπολογισμών των προτάσεων κατά το A' Εξάμηνο με άλλα κριτήρια (π.χ. εγκρίθηκε το 1 από τα δυο ή περισσότερα αιτούμενα ίδια μηχανήματα ή εγκρίθηκε ένα μέγιστο ύψος προϋπολογισμού ανά πρόταση). Θα πρέπει επίσης να επισημανθεί το γεγονός ότι και στο δεύτερο εξάμηνο π αξιολόγηση δεν έγινε με ιδιαίτερα αυστηρά κριτήρια, δεδομένου ότι πολλά από τα εγκριθέντα συστήματα κυκλοφορούν ευρύτατα στην αγορά την τελευταία δεκατία και δεν τίθεται Θέμα αφομοίωσης της εν λόγω τεχνολογίας από την ελληνική βιοτεχνία. Εν τούτοις, το έτοιμο ένδυμα αποτελεί το σημαντικότερο ελληνικό εξαγωγικό προϊόν, ο δε εκσυγχρονισμός του κλάδου προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την βιωσιμότητα του, δεδομένου ότι το πλεονέκτημα του φθηνού εργατικού δυναμικού έχει προ πολλού εκλείψει, ιδιαίτερα μετά το άνοιγμα των πρώην ανατολικών χωρών. Ακόμη, μια απότομη αλλαγή στην αξιολόγηση θα προκαλούσε ενδεχομένως δυσμενή σχόλια ως προς την αξιοπιστία και φερεγγυότητα της Υπηρεσίας μας. Τέλος, τα διαγράμματα 6 και 7 δείχνουν το ποσοστό του εγκεκριμένου προϋπολογισμού στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας ως προς το σύνολο του εγκεκριμένου προϋπολογισμού για τα δυο εξάμηνα του 1993. Διαφαίνεται μια αυξητική τάση για τα αίτια της οποίας είναι παρακινδυνευμένο να εξάγουμε συμπεράσματα (εάν δηλαδή πραγματικά εκφράζει κάποια τάση εκσυχρονισμού του κλάδου ή απλά είναι αποτέλεσμα ορισμένων συγκυριών). Διάγραμμα 6 Διάγραμμα 7 1993 Α Εξάμηνο B Εξάμηνο Κλωστοϋφαντουργία: 831 εκ. δρχ. Σύνολο: 12.180 εκ. δρχ. 2.333,8 εκ. δρχ.... 16.815,4 εκ. δρχ. Textile 7% 831 Textile 13% 2333.8 93% 11349 12

Δ. ΤΟΜΕΑΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ Παρατηρήσεις Κατά το 1993 υποβλήθηκαν συνολικά 48 αιτήματα εκ των οποίων 15 κατά το a' εξάμηνο και 33 κατά το β' εξάμηνο, όπως προκύπτει από τον πίνακα 6. Παρατηρεί ται διπλασιασμός των επενδυτικών προτάσεων κατά το β' εξάμηνο, γεγονός που οφείλεται κατά κύριο λόγο στη Θετική αντιμετώπιση ανάλογων αιτημάτων κατά το a' εξάμηνο του 1993 από την επιτροπή αξιολόγησης λόγω εφαρμογής της τροποποίησης του Νόμου και στην άμεση δραστηριοποίηση αντιπροσώπων και μελετητικών γραφείων στην παρακίνηση μικρών κυρίως επιχειρήσεων για εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού τους. Παρατηρεί ται ότι τα αιτήματα αναφέρονται συνήθως στην προμήθεια μεμονωμένων μηχανημάτων σύγχρονης τεχνολογίας και πολύ σπανιότερα στη δημιουργί α ολοκληρωμένων και αυτοματοποιημένων γραμμών παραγωγής. Σημειώνεται εξάλλου, ότι μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού αφορά σε κτιριακή υποδομή και εξοπλισμό συμβατικής τεχνολογίας. Πίνακας 6 : ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑ A' εξάμηνο B' εξάμηνο Αρ. αιτημάτων 15 33 Αρ. εγκρ.αιτημάτων 6 11 Συνολ.αιτούμενο ποσόν 8.850,4 14.279,0 Εγκριθέν ποσόν 1.628,5 1.099,0 13

Ε. ΤΟΜΕΑΣ "ΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ - ΥΛΙΚΑ" Εξετάσθηκαν συνολικά κατά τη διάρκεια του 1993 57 αιτήματα εκ των οποίων 25 κατά το A' Εξάμηνο και 26 κατά το B' Εξάμηνο, όπως προκύπτει από τον Πίνακα 7. πίνακας 7 Αριθμός αιτημάτων που υποβλήθηκαν Αιτούμενος προϋπ/σμός Αριθμός αιτημάτων που εγκρίθηκαν Εγκεκριμένος προϋπ. A' Εξάμηνο 25 19 δισ. 13 3,6 δισ B' Εξάμηνο 26 26 δισ. 1Ο 5,8 δισ Αναλυτικότερα, n κατανομή των επενδυτικών προτάσεων σε επί μέρους κατηγορίες εμφανίζεται στον Πίνακα 8 που ακολουθεί. πίνακας 8 ΥποΙ3ληθείσες προτάσεις Εγκριθείσες προτάσεις Αντικείμενο Αριθμός Υιμος προϋπολ. Αριθμός Εγκριθέν ποσό Μεταλλουργία- Κατεργασί α μετάλλων 7 7.235 6 4.853 Κεραμικά 4 2.557 1 330 Δομικά Υλικά 5 6.085 2 335 Πολυμερή 15 9.050 7 1.402 Χημικές Υλες 9 5.948 4 2.138 Διάφορα 7 5.851 3 128 ΣΥΝΟΛΟ 46 40.786 23 9.386 ΤΤαρατΩρόσει_ς Σε μια μόνο περίπτωση η επένδυση χαρακτηρίσθηκε ως παραγωγή προϊόντων εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας, γεγονός που δικαιολογεί το χαμηλό ποσοστό του προϋπολογισμού που εγκρίθηκε σε σχέση με τον αιτούμενο. Δεδομένου ότι στις περιπτώσεις εξέτασης της επένδυσης ως εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας, η αξιολόγηση αναφέρεται σε συγκεκριμένα μηχανήματα και εξοπλισμό και ενδεχόμενη Θετική γνωμοδότηση οδηγεί σε νέα αιτήματα με τον ί διο ή ανάλογο εξοπλισμό. Αποτελεί δε επιχείρημα χωρίς να λαμβάνεται υπόψη από τους ενδιαφερόμενους η ύπαρξη της γενικότερης υποδομής της επιχείρησης για αφομοίωση και ανάπτυξη τεχνολογίας, ή έστω n δυνατότητα ολοκλήρωσης του εξοπλισμού που προτείνεται σε αυτοματοποιημένες, ευέλικτες γραμμές παραγωγής. 14

ΣΤ. ΤΟΜΕΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ - ΠΟΤΩΝ Εξετάσθηκαν κατά τη διάρκεια του 1993 συνολικά 21 αιτήματα εκ των οποίων 9 κατά το a' εξάμηνο και 12 κατά το β' εξάμηνο. πίνακας 9 : ΤΡΟΦΙΜΑ - ΠΟΤΑ A' εξάμηνο B' εξάμηνο Αρ. αιτημάτων 9 12 Αρ. εγκρ.αιτημάτων Συνολ, αιτούμενο ποσόν 5 4 9,1 δισ.δρχ. 24,6 δισ.δρχ. Εγκριθέν ποσόν 1,8 " " 2,5 " " ΤLαρατηρllσειc Τα στοιχεία του πιο πάνω πίνακα δεν είναι χαρακτηριστικά του κλάδου και δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων, δεδομένου ότι ύψος αιτούμενου προϋπολογισμού 4,1 δισ.δρχ. που εμπεριέχεται στο a' εξάμηνο αφορά σε επενδυτική πρόταση που δεν αξιολογήθηκε λόγω τυπικών ελλείψεων. Επίσης στα στοιχεί α του β' εξαμήνου συμπεριλαμβάνεται αιτούμενος προϋπολογισμός ύψους 12 δισ. δρχ. που αφορά σε επενδυτική πρόταση που δεν εξετάσθηκε λόγω μη τεκμηρίωσης της ύπαρξης επενδυτικού φορέα. Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι 2 από τα 2,5 δισ. που εγκρίθηκαν κατά το β' εξάμηνο αφορούν σε μία και μόνο επένδυση που Θεωρήθηκε ως παραγωγή προ'ί όντων εξαιρετικά προηγμένης τεχνολογίας. Συμπερασματικά, προκύπτει ότι ο κλάδος τροφίμων και ποτών δεν αντιμετωπίζεται ευνοϊκά όσον αφορά στις ειδικές επενδύσεις του Ν.1892/9Ο, διότι οι επενδύσεις που προτείνονται αφορούν σε εκσυγχρονισμό και δεν οδηγούν σε δημιουργία υποδομής για αφομοίωση και εξέλιξη της τεχνολογίας. Μόλις πρόσφατα ο κλάδος άρχισε να ενδιαφέρεται για αυτοματοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας και εφαρμογή σύγχρονων και εξελιγμένων μεθόδων ολικής ποιότητας, ενώ στις επενδυτικές προτάσεις που υποβλήθηκαν δεν αποτυπώνεται η διάθεση για μεταφορά τεχνολογίας στην ανάπτυξη νέων προϊί όντων ή διαδικασιών. 15

Z. ΤΟΜΕΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ STUDIOS Κατά το a' εξάμηνο του 1993 εξετάσθηκαν 15 προτάσεις στον τομέα της Πληροφορικής και 2 προτάσεις στον τομέα των STUDIOS. Κατά το R' εξάμηνο εξετάσθηκαν 20 και 10 προτάσεις αντίστοιχα. Πίνακας 1Ο. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ - STUDIOS A' εξάμηνο B' εξάμηνο Αρ. αιτημάτων 17 30 Αρ. εγκρ.αιτημάτων 7 17 Συνολ. αιτούμενο ποσόν 5,5 δισ.δρχ. 13,3 δισ.δρχ. Εγκριθέν ποσόν 0,3 " " 2,3 " " Παρατηοήσεις a) Πληροφορική Τα αιτήματα διακρίνονται σε 2 κατηγορίες : n πρώτη εξ αυτών αναφέρεται στην δημιουργία υποδομής για την ανάπτυξη εξειδικευμένων τεχνολογικών προϊόντων, όπως τίτλοι CD-ROM με τεχνολογία πολυμέσων (Multimedia) σε Θέματα εκπαίδευσης/κατάρτισης, πολιτισμού, τουρισμού και n δεύτερη σε παροχή υπηρεσιών με χρήση γεωγραφικών πληροφορικών συστημάτων (GIS). ) Studios Οι επενδυτικές προτάσεις που υποβλήθπκαν αναφέρονταν σε εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού της επιχείρησης και εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων και τεχνολογιών στην παραγωγική διαδικασία. Εγκρίθηκαν μόνο τα τμήματα επενδύσεων για τα οποία υπήρξε επαρκής τεκμηρίωσα της δυνατότητας υλοποίησης 16