Εργατικό Δίκαιο (Ι) 2 ο Φροντιστηριακό Μάθηµα Η προστασία των συνδικαλιστικών στελεχών Εισηγητής: δρ Δηµήτρης Γούλας
2 Σκοπός της προστασίας: Αυξηµένοι κίνδυνοι διώξεων/εκδικητικότητας λόγω της συνδικαλιστικής δράσης Ενίσχυση της συνδικαλιστικής δράσης και συµµετοχής
3 Προστατευτικές διατάξεις ά. 14-15 ν. 1264/1982 Ά. 9 ν. 1767/1988 Ά. 20 π.δ. 40/1997 ά. 281 ΑΚ ά. 18 ν. 1767/1988 (κύρωση της ΔΣΕ 135 της ΔΟΕ «για την προστασία των εκπροσώπων των εργαζοµένων στην επιχείρηση»)
4 Παρεχόµενη προστασία: Γενική προστασία Ειδική προστασία
Γενική προστασία έναντι απόλυσης λόγω συνδικαλιστικής δράσης 5 ά. 14 παρ. 4 ν. 1264/1982: «Είναι άκυρη η καταγγελία της σχέσης εργασίας για νόµιµη συνδικαλιστική δράση». ά. 14 παρ. 2 ν. 1264/1982: «Απαγορεύεται στους εργοδότες, σε πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασµό τους και σε οποιοδήποτε τρίτο να προβαίνουν σε οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη που κατατείνει στην παρακώλυση της άσκησης των συνδικαλιστικών δικαιωµάτων των εργαζοµένων» Εµπίπτουν γενικά όλοι οι εργαζόµενοι που αναπτύσσουν συνδικαλιστική δράση Εκδικητικότητα λόγω νόµιµης συνδικαλιστικής δράσης => ειδικότερη έκφανση καταχρηστικής καταγγελίας (ά. 281ΑΚ) Αρκεί η συνδικαλιστική δράση να υπήρξε ένας από τους λόγους απόλυσης Προϋποθέτει νόµιµη συνδικαλιστική δράση Καλύπτει και τους εργαζόµενους µε άκυρη σύµβαση εργασίας («σχέση εργασίας»)
Ειδική προστασία των συνδικαλιστικών στελεχών (ά. 14-15 ν. 1264/1982) 6 Αφορά συγκεκριµένα πρόσωπα: α) µέλη Δ.Σ. (7-11) και β) ιδρυτικά µέλη (7-40) οποιασδήποτε συνδικ. Οργάνωσης (αλλά µόνο της πρώτης στο συγκεκριµένο πεδίο) Αφορά συγκεκριµένη χρονική περίοδο: θητεία + 1 έτος Καλύπτει και άκυρες συµβάσεις εργασίας («σχέσεις εργασίας») (όµως βλ. και αντίθετη άποψη) Παρέχει προστασία από την απόλυση και την µετάθεση Η προστασία αφορά: α) συγκεκριµένους λόγους απόλυσης και β) συγκεκριµένη διαδικασία απόλυσης
Περιεχόµενο της ειδικής προστασίας των συνδικαλιστικών στελεχών 7 Συγκεκριµένοι επιτρεπτοί λόγοι καταγγελίας Συγκεκριµένη διοικητική διαδικασία προληπτικού ελέγχου των λόγων απόλυσης
Λόγοι απόλυσης προστατευόµενων συνδικαλιστικών στελεχών 8 α) Όταν κατά τη σύναψη της σύµβασης εργασίας µε τον εργοδότη ο εργαζόµενος τον εξαπάτησε παρουσιάζοντας ψεύτικα πιστοποιητικά ή βιβλιάρια για να προσληφθεί ή να λάβει µεγαλύτερη αµοιβή. β) `Όταν ο εργαζόµενος απεκάλυψε βιοµηχανικά ή εµπορικά µυστικά ή ζήτησε ή δέχτηκε αθέµιτα πλεονεκτήµατα, κυρίως προµήθειες από τρίτους. γ) `Οταν ο εργαζόµενος προκάλεσε σωµατικές βλάβες ή εξύβρισε σοβαρά ή απείλησε τον εργοδότη ή τον εκπρόσωπό του. δ) `Οταν ο εργαζόµενος επίµονα και αδικαιολόγητα αρνήθηκε να εκτελέσει την εργασία για την οποία έχει προσληφθεί. Οταν ο εργαζόµενος δεν προσέρχεται αδικαιολόγητα στην εργασία του για περισσότερο από 7 ηµέρες διάστηµα ή εξακολουθεί να συµµετέχει σε απεργία που κρίθηκε µε δικαστική απόφαση µη νόµιµη ή καταχρηστική (*)
Λόγοι απόλυσης προστατευόµενων συνδικαλιστικών στελεχών 9 Η απαρίθµηση του ά. 14 παρ. 10 ν. 1264/1982 είναι περιοριστική: «Η καταγγελία της σχέσης εργασίας των προσώπων που προστατεύονται σύµφωνα µε όσα αναγράφονται στο άρθρο αυτό, επιτρέπεται µόνον...» Ωστόσο, γίνεται δεκτή η αναλογική εφαρµογή σε παραπτώµατα µεγάλης απαξίας, όπως π.χ. ποινικά αδικήµατα, που δεν περιλαµβάνονται ρητά στην λίστα της διάταξης (βλ. όµως και αντίθετες απόψεις) Στην πράξη, ο εργοδότης δεν τηρεί την διαδικασία διαπίστωσης του επιπρόσθετου λόγου απόλυσης και αποκρούει τις αξιώσεις του συνδικαλιστικού στελέχους µε την ένσταση καταχρηστικής άσκηση δικαιώµατος (281 ΑΚ)
Διοικητική διαδικασία προληπτικού ελέγχου των λόγων απόλυσης 10 Η ύπαρξη του επιτρεπτού λόγου απόλυσης θα πρέπει να διαπιστωθεί πριν από την απόλυση από την Επιτροπή Προστασίας Συνδικαλιστικών Στελεχών (ά. 15 ν. 1264/1982) Α βάθµια επιτροπή => Β βάθµια επιτροπή 3µελής: δικαστής ως πρόεδρος Εκτελεστή διοικητική πράξη => αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ΣτΕ Όλοι οι υπόλοιποι λόγοι ακυρότητας της καταγγελίας εξακολουθούν να ισχύουν συµπληρωµατικά
Ο περιορισµός του δικαιώµατος του εργοδότη για µετάθεση (ά. 14 παρ. 9) 11 Μετάθεση επιτρεπτή καταρχήν µόνο µε την συγκατάθεση της αντίστοιχης συνδικαλιστικής οργάνωσης Αλλιώς, προσφυγή του εργοδότη στην επιτροπή του ά. 15 ν. 1264/1982 που κρίνει για την αναγκαιότητα της µετάθεσης Μετάθεση µετακίνηση (ερµηνευτικό πρόβληµα)
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας! 12