ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ Ενότητα: Χρήση εργαλείων Εικόνων, Εντολών και Ετικετών ΚΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Τμήμα Διοίκηση Επιχειρήσεων (Κοζάνη)
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 2
Περιεχόμενα 1. Χρήση εργαλείων Εικόνων, Εντολών και Ετικετών... 4 1.1 Δημιουργία του χώρου εργασίας... 4 1.2 Κώδικας για το κουμπί «Exit»... 8 1.3 ΑΣΚΗΣΗ... 11 2. Παράρτημα... 11 3
1. Χρήση εργαλείων Εικόνων, Εντολών και Ετικετών Σε αυτή την σειρά μαθημάτων θα μάθετε να εισάγετε εικόνες μέσα στην φόρμα, να κατασκευάζετε κουμπιά εντολών και να γράφετε τον ανάλογο κώδικα, και να στέλνετε μηνύματα σε ετικέτες. 1.1 Δημιουργία του χώρου εργασίας (1) Ανοίξτε ένα καινούργιο αρχείο (project) όπως είδαμε στο Κεφάλαιο 1 (2) Το γνωστό σας περιβάλλον της Visual Basic εμφανίζεται. Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε ένα πρόγραμμα το οποίο θα εκτυπώνει το μήνυμα «Γεια σου Κόσμε» με το πάτημα ενός κουμπιού, και την εμφάνιση της ελληνικής σημαίας στο πλάι του μηνύματος (3) Από την εργαλειοθήκη επιλέξτε το εργαλείο «ετικέτας (Label)». Δημιουργήστε μια ετικέτα στην φόρμα σας. Σχήμα 1 (4) Στο παράθυρο ιδιοτήτων επιλέξτε την ιδιότητα «ΝΑΜΕ» και γράψετε το όνομα lblmessage. Από τώρα και στο εξής όταν θα θέλετε να αναφερθείτε σε αυτή την ετικέτα θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε αυτό το όνομα. Το όνομα αυτό μπορείτε να το δείτε στην κορυφή του παράθυρου ιδιοτήτων (Σχήμα 2). Η επιλογή του ονόματος δεν είναι τυχαία. Τα αρχικά lbl υποδεικνύουν ότι το συγκεκριμένο εργαλείο είναι ετικέτα (Label=lbl). Θεωρείτε καλός προγραμματισμός να ονομάζονται τα εργαλεία ετικετών με το αρχικό lbl. 4
Το όνομα του εργαλείου που έχομε επιλέξει Σχήμα 2 (5) Εν συνεχεία επιλέξετε την ιδιότητα «Caption» και διαγράψτε το περιεχόμενο της (6) Επιλέξτε το εργαλείο εντολών (Command Button) από την εργαλειοθήκη σας. Δημιουργήστε ένα κουμπί στο κάτω μέρος της φόρμας σας. Το εργαλείο εντολών δημιουργεί κουμπιά στα οποία μπορούμε να γράψουμε κώδικα ο οποίος να εκτελείτε με το πάτημα του κουμπιού. Από το παράθυρο ιδιοτήτων του κουμπιού αλλάξτε την ιδιότητα «ΝΑΜΕ» και «Caption» στις τιμές που φαίνονται στον πίνακα πιο κάτω Ιδιότητα Name Caption Κουμπί cmdgreek &Greek Πίνακας 1 Το σύμβολο & χρησιμοποιείτε για να δώσουμε την δυνατότητα στον χρήστη του προγράμματος να μπορεί να χρησιμοποιήσει και το πληκτρολόγιο για να ενεργοποιεί το κουμπί και όχι μόνο το ποντίκι. Η τοποθέτηση του συμβόλου & παίζει σημαντικό ρόλο. Η θέση σε αυτό το παράδειγμα στα αριστερά του γράμματος «G» σημαίνει ότι το κουμπί αυτό μπορεί να ενεργοποιηθεί και όταν ο χρήστης πατήσει τον συνδυασμό κουμπιών «ALT+G» Δημιουργήστε ένα δεύτερο κουμπί, και αλλάξτε τις ιδιότητες στις τιμές του πίνακα 2 5
Ιδιότητα Name Caption Κουμπί cmdexit E&XIT Πίνακας 2 Όπως θα καταλάβετε τα αρχικά cmd μπροστά από την ιδιότητα ΝΑΜΕ είναι τα αρχικά της λέξης Command Button Η Φόρμα σας θα έχει την μορφή Σχήμα 3 Μπορείτε να δείτε ότι το γράμμα που ενεργοποιεί κάθε κουμπί είναι υπογραμμισμένο (7) Το επόμενο εργαλείο που θα χρησιμοποιήσουμε είναι το είδωλο (image). Δημιουργήστε το είδωλο στα δεξιά της ετικέτας σας. Στο είδωλο θα βάλουμε την Ελληνική σημαία, αλλά δεν θα θέλαμε να φαίνεται πριν πατήσουμε το κουμπί «Greek», για αυτό θα πρέπει να αλλάξουμε την ιδιότητα «visible» (Ορατό) σε «False» (Λάθος) δηλαδή να το κάνομε Αόρατο. Στον Πίνακα 3 περιέχονται οι αλλαγές που θα πρέπει να κάνετε στις ιδιότητες του εργαλείου είδωλο (image) Ιδιότητα Image1 6
Name Stretch Visible Picture imggrflag True False \vb\icons\flags\ελλαδα.gif Πίνακας 3 Η γνωστή μας ιδιότητα «ΝΑΜΕ» παίρνει την τιμή «imggrflag» που σημαίνει «Image Greek Flag», όπως αντιλαμβάνεστε τα αρχικά «img» είναι τα αρχικά της λέξης «image» που υποδηλώνουν την χρήση του εργαλείου ειδώλων. Η ιδιότητα «Visible» λέει στο σύστημα αν αρχικά το είδωλο θα είναι Ορατό ή Αόρατο. Αν η τιμή είναι «True» τότε το είδωλο είναι Ορατό, αν η τιμή είναι «False» τότε το είδωλο θα είναι Αόρατο. Η ιδιότητα «Picture» μας επιτρέπει να υποδείξουμε ποιο είδωλο θα δείχνουμε. Το είδωλο πρέπει να είναι ένα αρχείο το οποίο απαραίτητα βρίσκεται στον σκληρό δίσκο του Η/Υ ή τουλάχιστο σε κάποια δευτερεύουσα μνήμη, την οποία αναζητεί το σύστημα όταν χρειαστεί να χρησιμοποιήσει το είδωλο. Στην δική μας περίπτωση η σημαία της Ελλάδας βρίσκεται στην θέση «\vb\icons\flags\ελλαδα.gif», αυτό μπορεί να μην ισχύει σε όλους τους Η/Υ, ρωτήστε τον καθηγητή σας για καθοδήγηση στο που να βρείτε τα αρχεία. Τέλος η ιδιότητα «Stretch» μας επιτρέπει να αλλάξουμε το μέγεθος της επιλεχθείσας εικόνας, δηλαδή της Ελληνική σημαίας, ώστε να ταιριάζει στο μέγεθος του αρχικού μας ειδώλου. Για να μπορείτε να αλλάξετε το μέγεθος του ειδώλου θα πρέπει η ιδιότητα «Stretch» να πάρει την τιμή «True». Η φόρμα σας θα έχει την μορφή του σχήματος 4 7
Σχήμα 4 (8) Αλλαγή του τίτλου της φόρμας. Κάνετε ΚΛΙΚ οπουδήποτε μέσα στην φόρμα σας μακριά από κάποιο τοποθετημένο εργαλείο. Στο παράθυρο ιδιοτήτων εμφανίζονται οι ιδιότητες της φόρμας. Αλλάξετε την ιδιότητα «Caption» σε «Καλωσόρισμα». Με αυτή μας την ενέργεια έχομε ολοκληρώσει το σχεδίασμα της φόρμας μας. Μπορούμε να τρέξουμε την φόρμα μας για να δούμε το αποτέλεσμα και να την σταματήσουμε για να επανέλθουμε πίσω στο σχεδιασμό. Σταμάτημα Εκτέλεση Στο επόμενο μέρος της συζήτησης μας θα γράψουμε τον κώδικα που χρειάζονται για να λειτουργήσουν τα δύο κουμπιά 1.2 Κώδικας για το κουμπί «Exit» Για να μπορέσουμε να γράψουμε κώδικα για ένα εργαλείο θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε το παράθυρο κώδικα. Ο πιο εύκολος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι να διπλό-πατήσουμε (Double Click) πάνω στο εργαλείο που θέλουμε. 8
(1) Διπλό-πατήστε πάνω στο εργαλείο «Exit». Το σύστημα αυτόματα ανοίγει το παράθυρο κώδικα (Σχήμα 5) Το Όνομα του Κουμπιού Τέλος του κώδικα του κουμπιού Αρχή του Κώδικα του κουμπιού EXIT Πως ενεργοποιείται το κουμπί. Αυτό το κουμπί ενεργοποιείται με το πάτημα του αριστερού κουμπιού του ποντικιού (CLICK) Σχήμα 5 Μέσα στο παράθυρο Κώδικα, βλέπουμε την δημιουργία του χώρου όπου μπορούμε να γράψουμε τον κώδικα για το κουμπί «Exit» Ο κώδικας θα πρέπει να γραφτεί μεταξύ των γραμμών Private Sub cmdexit_click() και End Sub Το κουμπί «EXIT» είναι το κουμπί που θα επιτρέπει στο χρήστη όταν το πατήσει να σταματά το πρόγραμμα. Για να γράψουμε κώδικα, τοποθετήστε το ποντίκι σας μεταξύ των γραμμών Private Sub cmdexit_click() και End Sub, κάνετε ΚΛΙΚ (2) Γράψετε την εντολή «End» Σημείωση: Βεβαιωθείτε ότι το πληκτρολόγιο είναι γυρισμένο στα Αγγλικά Το αποτέλεσμα φαίνεται στο σχήμα 6 9
Εισαγωγή κώδικα της εντολής End Πατήστε εδώ για να κλείσετε το παράθυρο του κώδικα Σχήμα 6 (3) Κλείστε το παράθυρο Κώδικα, και τρέξτε το πρόγραμμα σας. Πατήστε το κουμπί «End» το πρόγραμμα σταματά και επιστρέφει πίσω στο σχεδιαστικό περιβάλλον. (4) Διπλό-Πατήστε το κουμπί «Greek». Το παράθυρο για τον κώδικα του κουμπιού «Greek» ανοίγει. Θέλουμε όταν πατηθεί αυτό το κουμπί, να εμφανίζετε το μήνυμα «Γεια σου Κόσμε» στη ετικέτα και ταυτόχρονα να γίνετε ορατή η Ελληνική σημαία. Γράψετε τον κώδικα που σας δίνετε πιο κάτω: Για να γράψουμε το μήνυμα στην ετικέτα θα χρειαστούμε τον κώδικα lblmessage.caption="γεια σου Κόσμε" Μην ξεχνάτε ότι το όνομα της ετικέτας μας είναι lblmessage, η ιδιότητα που θέλουμε να χρησιμοποιούμε είναι η εντολή Caption. Για να μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε την ιδιότητα ενός εργαλείου σε περιβάλλον προγραμματισμού (παράθυρο Κώδικα) γράφουμε πρώτα το όνομα του εργαλείου, βάζουμε τελεία (χωρίς διάστημα) και μετά γράφουμε το όνομα της ιδιότητας. Ακολούθως το ίσον(=) και την τιμή που θέλουμε να προσθέσουμε στην ιδιότητα Επομένως ο κώδικας Όνομα Εργαλείου.Όνομα Ιδιότητας =Τιμή lblmessage.caption="γεια σου Κόσμε" θα βάλει την τιμή "Γεια σου Κόσμε" στην ιδιότητα Caption του εργαλείου lblmessage. Σημαντικό είναι να αντιληφθούμε ότι αν η τιμή είναι κείμενο, τότε θα πρέπει να το περικλείουμε σε εισαγωγικά "Γεια σου Κόσμε" (5) Αφού έχετε γράψει την πρώτη γραμμή, πατήστε το κουμπί «ENTER» για να πάτε στην δεύτερη γραμμή και γράψετε τον κώδικα για να εμφανίζει το είδωλο της Ελληνικής σημαίας. 10
ImgGRflag.Visible = True Αν θυμάστε καλά, είχαμε δώσει αρχικά την τιμή «False» στην ιδιότητα «visible» της σημαίας έτσι ώστε αρχικά να είναι Αόρατη. Με αυτή την εντολή την αλλάζουμε σε «True» και η σημαία θα γίνει ορατή. Επειδή οι τιμές True/False δεν θεωρούνται κείμενο, δεν χρειάζεται να τις βάλουμε μέσα σε εισαγωγικά. Όλος ο κώδικας για το κουμπί «Greek» εμφανίζεται στο σχήμα 7 Αυτή η εντολή σταματά το πρόγραμμα Εμφανίζει την σημαία, με το να αλλάζει την ιδιότητα «visible» Αλλάζει την ιδιότητα «Caption» Σχήμα 7 (6) Τρέξετε το πρόγραμμα σας, πατήστε το κουμπί «Greek» για να δείτε το μήνυμα και την σημαία, και μετά πατήστε το κουμπί «EXIT» για να σταματήσετε το πρόγραμμα. (7) Αποθηκεύστε την φόρμα σας με το όνομα «Greetings1» και το «Project» επίσης με το όνομα «Greetings1» 1.3 ΑΣΚΗΣΗ Δημιουργήστε ένα δεύτερο κουμπί το οποίο να εμφανίζει την Αγγλική σημαία και το μήνυμα Hello World 2. Παράρτημα Σημείωμα Αναφοράς. Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, ΚΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ. «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Η/Υ». Έκδοση: 1.0. Κοζάνη 2015. 11
Σημείωμα Αδειοδότησης. Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. Διατήρηση Σημειωμάτων. Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 12