ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ 30/05/2016 Α1.Όταν διώχτηκε από τους δολοφόνους του Καλιγούλα, αποσύρθηκε σε μια θερινή κατοικία, που ονομάζεται Ερμαίο. Λίγο αργότερα, τρομοκρατημένος από τα νέα της σφαγής, σύρθηκε προς το λιακωτό που ήταν πολύ κοντά του και κρύφτηκε ανάμεσα στα παραπετάσματα που κρεμόντουσαν στην πόρτα. Κάποια μέρα ο Κάτωνας έφερε στο βουλευτήριο (ή: στη Σύγκλητο) ένα πρώιμο σύκο από την Καρχηδόνα και ενώ το έδειχνε (ή: δείχνοντάς το) στους Συγκλητικούς «Σας ρωτώ», είπε «πότε νομίζετε πως αυτό το σύκο κόπηκε από το δέντρο». Όταν όλοι απάντησαν πως ήταν φρέσκο, «Κι όμως πριν από τρεις μέρες» είπε «μάθετε πως κόπηκε στην Καρχηδόνα. Όταν άκουσε τον χαιρετισμό, ο Καίσαρας είπε: «Στο σπίτι ακούω αρκετούς τέτοιους χαιρετισμούς». Τότε το κοράκι θυμήθηκε (ή: τότε ήρθαν στο νου του κορακιού) τα λόγια του αφεντικού του: «Κρίμα στον κόπο μου (ή: έχασα το λάδι και τον κόπο μου)». Ακούγοντας τα λόγια αυτά, ο Αύγουστος γέλασε και αγόρασε το πουλί για τόσο (μεγάλο ποσό), για όσο δεν είχε αγοράσει κανένα (πουλί) μέχρι τότε. Β1α. insidiatore qua caedium/caedum mihi quoddam praococia patrum haec tui
nullius Β1β. propiorem prope-propius-proxime satius Β2α. excludunt recedamus exterruisti proreptum abderetis afferre ostenturusque/ostensurusque decerpi dic veniendo Β2β. Ενεστώτας:perdas Παρατατικός:perderes Μέλλοντας:perditurus sis Παρακείμενος:perdideris Υπερσυντέλικος:perdidisses
Γ1α. Caligulae:γενική αντικειμενική στο insidiatoribus Cui:δοτική προσωπική από το est Se:αντικείμενο στο abdidit(άμεση ή ευθεία αυτοπάθεια) Die:αφαιρετική χρόνου στο attulit Decerptam esse:αντικείμενο στο ρήμα putetis, ειδικό απαρέμφατο,ετεροπροσωπία Ex arbore:επρόθετος προσδιορισμός της προέλευσης ή του χωρισμού στο decerptam esse Recentem:κατηγορούμενο στο εννοούμενο ficum λόγω του esse Salutationem:γενική διαιρετική στο satis Corvo:δοτική προσωπική στην απρόσωπη έκφραση venit in mentem Quanti:γενική της αφηρημένης αξίας στο emerat Γ1β. Ficus praecox quodam die in curiam allata est a Catone. Γ1γ. In curia(in+αφαιρετική για να δηλωθεί η στάση σε τόπο) Ex/de/a curia (ex/de/ab +αφαιρετική για να δηλωθεί η απομάκρυνση) κίνηση σε τόπο: domum απομάκρυνση από τόπο: domo Γ1δ. Num ad haec verba Augustus risit? Nonne ad haec verba Augustus risit? Ad haec verba Augustus risitne? Ad haec verba Augustus risit?
Γ2α. vela, quae praetenta erant ficum, quae praecox erat Γ2β. cui nomen est Hermaeum :δευτερεύουσα αναφορική πρόταση προσδιοριστική στο diaetam,εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία qui,εκφέρεται με οριστική για να δηλώσει το πραγματικό και συγκεκριμένα χρόνου ενεστώτα για το παρόν.λειτουργεί ως επιθετικός προσδιορισμός στο diaetam. <<quando ex arbore>>:δευτερεύουσα ονοματική πλάγια ερωτηματική πρόταση μερικής άγνοιας ως έμμεσο αντικείμενο στο ρήμα interrogo,εισάγεται με ερωτηματικό επίρρημα quando,εκφέρεται με υποτακτική γιατί η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της ερώτησης και συγκεκριμένα με υποτακτική ενεστώτα επειδή εξαρτάται από ρήμα αρκτικού χρόνου (interrogo) για να δηλώσει το σύγχρονο στο παρόν σύμφωνα με την ακολουθία των χρόνων. <<cum omnes dixissent>>:δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση ως επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στη ρήμα της κύριας πρότασης inquit.εισάγεται με τον ιστορικό-διηγηματικό σύνδεσμο cum,εκφέρεται με υποτακτική γιατί υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της κύριας με τη δευτερεύουσα και δημιουργεί μία σχέση αιτίου και αιτιατού,ενώ γίνεται φανερός και ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου στην υποτακτική,συγκεκριμένα με υποτακτική υπερσυντελίκου (dixissent) γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (inquit) για να δηλώσει το προτερόχρονο στο παρελθόν. <<quanti emerat>>:δευτερεύουσα απλή παραβολική πρόταση του ποσού ως β όρος με α όρο την κύρια.εισάγεται με την αναφορική αντωνυμία quanti και εκφέρεται με οριστική (emerat),γιατί η σύγκριση αφορά δύο πράξεις ή καταστάσεις που είναι ή θεωρούνται αντικειμενική πραγματικότητα, ενώ αναφέρεται στο παρελθόν (προτερόχρονο).
Γ2γ. exclusus Postquam (Claudius) exclusus est (erat): Εκφέρεται με έγκλιση οριστική, γιατί δηλώνει μόνο το χρόνο και τίποτε άλλο, συγκεκριμένα χρόνου παρακειμένου ή υπερσυντελίκου (exclusus est / erat), γιατί εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν. exterritus cum (Claudius) exterritus esset(cum +υποτακτική υπερσυντελίκου) audita επιρρηματική χρονική μετοχή με υποκείμενο το salutatione, (νόθη) αφαιρετική απόλυτη, εκφράζει το προτερόχρονο. Cum Caesar salutationem audivisset. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΖΑΦΕΙΡΙΔΟΥ ΕΙΡΗΝΗ