Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΘΩΜΟΥΠΟΥΛΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ «Φίλες και φίλοι Γιορτάζουμε σήμερα την επέτειο της απελευθέρωσης της Πάτρας, της πρωτεύουσας του Μοριά, από τη φασιστική κατοχή. Το ξημέρωμα της 4ης Οκτώβρη 1944, οι καμπάνες αναγγέλλουν τη λευτεριά, τη λύτρωση από το ναζιστικό ζυγό κατοχής. Το 12ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ, παρελαύνει στην ελεύθερη Πάτρα και οι κάτοικοι γεμίζουν τους δρόμους, υποδέχονται με λουλούδια τους απελευθερωτές τους. Την επόμενη μέρα επισκέπτεται την Πάτρα ο θρυλικός καπετάνιος του ΕΛΑΣ Άρης Βελουχιώτης. Την ίδια ημέρα έφτασε στην πόλη και ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, όπως και ο Βασίλης Ρούφος, στέλεχος του ΕΑΜ, που αναλαμβάνει Δήμαρχος Πατρέων. Εμπνεόμαστε και διδασκόμαστε, προκειμένου με μεγαλύτερη ωριμότητα και ετοιμότητα να αντιμετωπίσουμε τα καθήκοντα του παρόντος και του μέλλοντος. Τιμάμε τους επώνυμους και ανώνυμους ήρωες του λαϊκού μας κινήματος, που έπεσαν στα πεδία των μαχών, που εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, πέρασαν τα πάνδεινα, για να κρατήσουν άσβεστη τη φλόγα του αγώνα, του παραδείγματος, της ιστορικής συνέχειας, στον αγώνα για να ξημερώσει ένα καλύτερο μέλλον για τις νέες γενιές. Απευθυνόμαστε στην εργατική τάξη, στα φτωχά λαϊκά στρώματα και ιδιαίτερα στις νέες και του νέους και τους καλούμε ν' αναζητήσουν την αλήθεια, τα πραγματικά γεγονότα και τις αιτίες που οδήγησαν στους παγκόσμιους και τοπικούς πολέμους, στην άνοδο και επικράτηση σε ορισμένες χώρες του φασισμού ναζισμού. Αυτό ορίζει το καθήκον για να προστατευθούν οι λαοί και οι νέες γενιές από τις μεγάλες απειλές εναντίον τους που γεννούν οι οξυμένοι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί, οι καπιταλιστικές κρίσεις, τα μεγάλα αδιέξοδα του γερασμένου καπιταλισμού που σαπίζει. Μήνυμα ιδιαίτερα επίκαιρο σήμερα, τη στιγμή που οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί φουντώνουν παγκόσμια και στη γειτονιά μας, οι ισχυροί της γης ακονίζουν τα μαχαίρια τους. Η Πάτρα όπως όλη η Αχαΐα, η Πελοπόννησος, αλλά και η χώρα πλήρωσε βαρύ φόρο αίματος και θυσιών. Κορυφαία απόδειξη της ναζιστικής θηριωδίας είναι τα Καλάβρυτα. Η Πάτρα έδωσε τα καλύτερα παιδιά της εργατικής τάξης θυσία στο βωμό της απελευθέρωσης και της νίκης κατά του φασισμού. Έδωσε όμως ο λαϊκοαπελευθερωτικός αγώνας και υπέροχα παραδείγματα πρωτοπόρας οργάνωσης και πειθαρχίας, μαζί με πολύμορφη και
πρωτόγνωρη αυτενέργεια και πρωτοβουλία των λαϊκών μαζών στις πόλεις και τα χωριά, με αποκορύφωμα τον ένοπλο αγώνα χιλιάδων και χιλιάδων ανταρτών του ΕΛΑΣ και του Δημοκρατικού Στρατού. Από τα χρόνια της κατοχής ήταν φανερό ότι το ΕΑΜ και το ΚΚΕ θα ήταν ο καταλύτης των πολιτικών εξελίξεων όταν απελευθερωνόταν η Ελλάδα. Το ΚΚΕ ήταν ο εμπνευστής και ο βασικός αιμοδότης της Εαμικής αντίστασης. Στο ΕΑΜ συσπειρώθηκαν ενάμισι εκατομμύριο Έλληνες. Δημιουργήθηκε στη συνέχεια το ένοπλο τμήμα, ο ΕΛΑΣ που είχε στις γραμμές του σχεδόν 150,000 ένοπλους αντάρτες. Λίγο αργότερα ιδρύθηκε η ΕΠΟΝ που τράβηξε στις γραμμές της 650,000 νεολαίους. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ενώθηκαν και πάλεψαν πλάι - πλάι, κάτω από τις σημαίες μιας ενιαίας πατριωτικής απελευθερωτικής οργάνωσης, τόσο τεράστια πλήθη, που μετρούνταν σε εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια αγωνιστές και αγωνίστριες. Ο ΕΛΑΣ έδωσε πάνω από 600 μάχες και προξένησε μεγάλες ζημιές στον εχθρό. 12 γερμανικές μεραρχίες είχαν καθηλωθεί τότε στην Ελλάδα. Οκτώ λιγότερες από όσες αντιμετώπισαν οι Αμερικάνοι και οι Άγγλοι όταν αποβιβάστηκαν στην Νορμανδία. Το αποτέλεσμα αυτής της γενναίας δράσης ήταν η απελευθέρωση μέχρι το 1944 του 90% της κατεχόμενης Ελλάδας. Στις απελευθερωμένες περιοχές έμπαιναν οι βάσεις της λαϊκής εξουσίας. Η ίδρυση και η δράση του ΕΑΜ στάθηκαν από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Η απελευθέρωση της Πάτρας και της χώρας ήρθε ως αποτέλεσμα της ηρωικής πάλης των εθνικοαπελευθερωτικών οργανώσεων, του ίδιου του λαού και της νεολαίας, που αναθαρρημένοι από τη μεγάλη νίκη του Κόκκινου Στρατού στο Στάλινγκραντ, που άλλαξε την πορεία του πολέμου, απελευθέρωσαν ολόκληρες περιοχές της χώρας και η εξουσία πέρασε στο λαό. Έτσι υποχρεώθηκαν και οι σύμμαχοι (Αγγλία και Αμερική) να ανοίξουν το δεύτερο μέτωπο με την απόβαση στη Γαλλία, που πεισματικά αρνούνταν το προηγούμενο διάστημα παρά τις προτροπές της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς περίμεναν τη νίκη και την επικράτηση του άξονα και στη χώρα των Σοβιέτ. Έτσι ο φασισμός, κυνηγημένος από τις Σοβιετικές Δημοκρατίες, κινδύνευε στην άτακτη υποχώρησή του να εγκλωβιστούν μεγάλες δυνάμεις του στα Βαλκάνια και την Ελλάδα και να εξοντωθούν. Έτσι τσακίστηκε ο φασισμός στην Ελλάδα, με τον οργανωμένο λαό στον αγώνα και την πρωτοπορία του στην ένοπλη πάλη. Έτσι τσακίστηκε ο φασισμός στην Ευρώπη, με την ορμητική προέλαση του στρατού των Μπολσεβίκων, του Κόκκινου Στρατού, που έμπηξε την
κόκκινη σημαία στην καρδιά του ναζιστικού τέρατος στο Βερολίνο, στις 9 του Μάη του 1945. Πόλεμος / στοιχεία Τον 20ό αιώνα, ο πλανήτης μας τυλίχθηκε δυο φορές από τις φλόγες παγκόσμιων ιμπεριαλιστικών πολέμων. Όπως ο Α', έτσι και ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος (1939-1945) ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και της πάλης για το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Αυτές οι αντιθέσεις οξύνθηκαν ακόμα περισσότερο εξαιτίας της ύπαρξης της Σοβιετικής Ένωσης, σε συνδυασμό με την παγκόσμια καπιταλιστική οικονομική κρίση (1929-1933). Από ένα σημείο και μετά, δεν μπορούσαν να λυθούν παρά μόνο ένοπλα μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών. Τόσο πριν όσο και μετά την έναρξη του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, στόχος και των δύο ιμπεριαλιστικών μπλοκ, φασιστικών και μη φασιστικών καπιταλιστικών κρατών, ήταν η καταστροφή του πρώτου εργατικού σοσιαλιστικού κράτους, της ΕΣΣΔ, που αποτελούσε φάρο για όλους τους λαούς. Και οι δύο παγκόσμιοι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι, όπως και οι εκατοντάδες τοπικοί που γίνονται για λογαριασμό των συμφερόντων των πιο ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, αποτέλεσαν τερατώδη ιμπεριαλιστικά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που περιείχαν χιλιάδες εγκλήματα μαζικών δολοφονιών πρωτοφανούς αγριότητας και αποτρόπαιων ενεργειών. Όμως ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος ξεπέρασε τον προηγούμενο. Είχε διάρκεια 2.194 μέρες και απλώθηκε σε έκταση 22 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων. Πάνω από 110 εκατομμύρια άνθρωποι επάνδρωσαν τους τακτικούς στρατούς. Οι νεκροί στον πόλεμο, στρατιωτικοί και μη, έφτασαν τα 50 εκατομμύρια. Στη χώρα μας, οι νεκροί έφτασαν συνολικά τις 405.000 (θάνατοι από την πείνα, εκτελεσμένοι, νεκροί των μαχών, νεκροί του ελληνοϊταλικού και ελληνογερμανικού πολέμου, χιλιάδες που εξοντώθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης - κυρίως Εβραίοι της Θεσσαλονίκης κ.ά.). Μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γερμανία, παρά την ήττα της και τη συνθήκη των Βερσαλλιών, κατόρθωσε να γίνει ξανά δύναμη κρούσης του διεθνούς ιμπεριαλισμού, ουσιαστικά λόγω της μεγάλης ενίσχυσης που δέχτηκε από τις νικήτριες καπιταλιστικές δυνάμεις, προκειμένου να τη στρέψουν εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Φασισμός Αγαπητοί συνδημότες,
Ο φασισμός και ο ναζισμός είναι γέννημα - θρέμμα του καπιταλισμού, που σαπίζει. Είναι η ακραία, η πιο ανοιχτή, η πιο αιματηρή μορφή δικτατορίας της αστικής τάξης. Είναι κομμάτι και συστατικό μέρος του πολιτικού συστήματος και έτσι επικράτησε σε μια σειρά χώρες τη δεκαετία του 20 και του 30 στην Ευρώπη, σε μια περίοδο βαθιάς και παρατεταμένης κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος. Ανδρώθηκε, καθοδηγήθηκε και χρησιμοποιήθηκε από την αστική τάξη και τα μονοπώλια ως δύναμη κρούσης ενάντια στο εργατικό και λαϊκό κίνημα, που αναπτυσσόταν ορμητικά. Με την ακραία δημαγωγία και τον έξαλλο αντικομμουνισμό, προσπαθεί να επηρεάσει λαϊκές και εξαθλιωμένες μάζες, που πληρώνουν τις βαριές συνέπειες της κρίσης. Μάζες που έχουν μικρή ή καθόλου πολιτική πείρα και συμμετοχή στους αγώνες. Γι' αυτό και σήμερα δεν πρέπει κανένας λαϊκός άνθρωπος να παραπλανηθεί από τη δολοφονική φασιστική Χρυσή Αυγή, τους απογόνους των συνεργατών των ναζιστών κατακτητών, των ταγματασφαλιτών και των χιτών. Η Χρυσή Αυγή είναι μέσα στο σύστημα και επιδιώκει να έχει ρόλο στην αναμόρφωσή του. H σημερινή Δημοτική Αρχή έχει πάρει θέση, να μη διευκολύνει καθ οιονδήποτε τρόπο τη ναζιστική αυτή οργάνωση. Η θέση αυτή υιοθετήθηκε απ όλες τις παρατάξεις, πλην της ΡΑΠ που ψήφισε λευκό, σε αντίστοιχη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, όπου απαντώντας σε σχετικό έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που εγκαλούσε το Δήμαρχο και το Δημοτικό Συμβούλιο γι αυτή του τη στάση, αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι: Οσον αφορά το αν υπάρχει ή όχι δικαστική απόφαση για το χαρακτηρισμό ως εγκληματικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής, υπάρχει κάτι πιο ισχυρό. Η ιστορία του λαού μας, που πλήρωσε με φόρο αίματος το φασισμό. Οι θηριωδίες των ναζί και το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, είναι δίπλα μας και το μαρτυρούν. Υπάρχουν επίσης τα πρόσφατα έργα της Χρυσής Αυγής, όπως η στυγερή δολοφονία του Παύλου Φύσσα και πολλά άλλα. Ο εγκληματικός της χαρακτήρας εκπορεύεται από τη ναζιστική της ιδεολογία, που ποτέ δεν έκρυψε. Είναι υποκριτικό και εξοργιστικό να διακηρύσσουν πολιτικά κόμματα και δυνάμεις του λεγόμενου συνταγματικού τόξου ότι μπορούν να αποκρούσουν το φασισμό. Με δίκες και αντιρατσιστικά νομοσχέδια, που στο τέλος θα καταλήξουν πάλι σε αυταρχικές και αντιδημοκρατικές διώξεις κατά των λαϊκών αγωνιστών. Όπως υπογράμμιζε και ο μεγάλος κομμουνιστής διανοητής Μπέρτολτ Μπρεχτ: «Ο καπιταλισμός στις φασιστικές χώρες υπάρχει πια μονάχα σαν φασισμός κι ο φασισμός δεν μπορεί να πολεμηθεί παρά σαν καπιταλισμός στην πιο ωμή και καταπιεστική του μορφή, σαν ο πιο θρασύς κι ο πιο
δόλιος καπιταλισμός. Πώς, λοιπόν, τώρα να πει κάποιος αντίπαλος του φασισμού την αλήθεια για το φασισμό όταν δε θέλει να πει τίποτα για τον καπιταλισμό, που τον προκαλεί; Πώς να 'χει η αλήθεια αυτή πραχτική σημασία;» Ο φασισμός γεννιέται στα σπλάχνα του καπιταλιστικού συστήματος και όχι απλώς ως αποτέλεσμα μιας μορφής διαχείρισης π.χ. της νεοφιλελεύθερης πολιτικής, όπως ισχυρίζονται οι οπορτουνιστικές και σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις στην Ευρώπη και γενικότερα. Αποτελεί μορφή άσκησης της εξουσίας των μονοπωλίων. Υπερασπίζεται και αυτός την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Ιδιαίτερα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, φτώχειας, ανεργίας και φθοράς των αστικών κοινοβουλευτικών κομμάτων, η αστική τάξη αξιοποιεί πολλαπλά τα ναζιστικά κόμματα, ως προκεχωρημένα φυλάκια εξυπηρέτησης των συμφερόντων της. Αξιοποιεί τη ναζιστική δράση που, με τον ακραίο εθνικισμό και τη δήθεν «αλληλεγγύη», ρίχνει δίχτυα ενσωμάτωσης λαϊκών δυνάμεων, ανέργων, κατεστραμμένων μικροαστικών στρωμάτων. Το παράδειγμα του Νόμου "509", που ψηφίστηκε για την δήθεν αντιμετώπιση των ληστών και χρησιμοποιήθηκε για το κυνήγι των κομμουνιστών και των άλλων αγωνιστών, είναι άκρως διαφωτιστικό και διδακτικό. Που εξισώνει το φασισμό με τον κομμουνισμό, που αποκαθιστά τους φασίστες σε μια σειρά χώρες. Που απαγορεύει στα κομμουνιστικά κόμματα την προπαγάνδα της ιδεολογίας τους και τα σύμβολά τους. Που έχει ανοιχτή και ξεδιάντροπη σχέση καθοδήγησης και υποστήριξης με φασιστικές δυνάμεις, όπως στην Ουκρανία και αλλού. Αυτές οι δυνάμεις έχουν ενεργό ρόλο και συμμετοχή στην επίσημη πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που "ξαναγράφει την ιστορία", με την περίφημη θεωρία των δύο άκρων. Η προσπάθεια να ξαναγραφτεί η Ιστορία του Β Παγκόσμιου Πολέμου, ιδιαίτερα μετά τη νίκη της αντεπανάστασης στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες (1989-1991), η προσπάθεια να ξαναγραφτεί η Ιστορία του Β Παγκόσμιου Πολέμου πήρε διαστάσεις συντονισμένης και ξέφρενης εκστρατείας. Τα ιμπεριαλιστικά «κέντρα» συγκαλύπτουν ότι οι άδικοι πόλεμοι ξεπηδούν από την καρδιά και τις φλέβες του καπιταλιστικού συστήματος, ότι δεν οφείλονται σε κάποιους μανιακούς, όπως συχνά παρουσιάζουν τον Χίτλερ και τον Μουσολίνι. Αντίθετα, η Σοβιετική Ενωση, έχοντας καταργήσει την
εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, είχε καταργήσει και το κίνητρο της συμμετοχής στο μοίρασμα και στο ξαναμοίρασμα του κόσμου. Ακριβώς γι' αυτό το λόγο, η ΕΣΣΔ ήταν το μόνο από τα συμμετέχοντα κράτη που διεξήγε δίκαιο πόλεμο. Αποκρύπτουν ότι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν διέπραξαν μόνο οι δυνάμεις του «Άξονα», αλλά και οι κυβερνήσεις των «δημοκρατικών» αστικών κρατών. Το πιο μεγάλο, μαζικό και ανατριχιαστικό έγκλημα διέπραξαν οι ΗΠΑ, όταν, δίχως να υπάρχει στρατιωτική ανάγκη, έριξαν τις ατομικές βόμβες στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι (6 και 9 Αυγούστου 1945). Από τα πιο χαρακτηριστικά εγκλήματα των ΗΠΑ - Βρετανίας ήταν ο βομβαρδισμός της Δρέσδης (13 προς 14 Φλεβάρη 1945) παρότι δεν είχε στρατιωτική σημασία για την έκβαση του πολέμου. Ο βομβαρδισμός μετέτρεψε την πόλη σε σωρούς ερειπίων, ενώ χάθηκαν πάνω από 120.000 άνθρωποι και καταστράφηκε ανυπολόγιστης αξίας πολιτιστικός πλούτος. Ομως, τα εργοστάσια της Γερμανίας, όπου οι ΗΠΑ είχαν επενδύσεις, παρέμειναν άθικτα. Τιμούμε τον αντιφασιστικό αγώνα των λαών, εμπνεόμαστε και διδασκόμαστε. Συνεχίζουμε με μεγαλύτερη ορμή και γνώση. Ο αρνητικός συσχετισμός των δυνάμεων δεν πρέπει ν' αποθαρρύνει το λαό, πρέπει να γνωρίζει ότι θα ανατραπεί. Η λαϊκή αντιφασιστική νίκη επιβεβαιώνει μια βασική αρχή της ιστορικής εξέλιξης, ότι ο οργανωμένος και αποφασισμένος λαός, που έχει το δίκιο με το μέρος του, μπορεί να νικήσει οποιονδήποτε αντίπαλο, όσο και αν αυτός φαντάζει ανίκητος. Το αποδεικνύει ο ίδιος ο λαός μας, που σήκωσε τη δεκαετία 1940-1949 τρεις φορές τα όπλα ενάντια σε ξένους και ντόπιους δυνάστες. Ο λαός πρέπει να πορευτεί με έναν και μόνο σκοπό: Να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των καιρών, να οικοδομήσει τη μεγάλη λαϊκή αντικαπιταλιστική συμμαχία που θα αντιπαλέψει την αντιλαϊκή πολιτική και θα βάλει τέλος στη βαρβαρότητα του καπιταλισμού, στους πολέμους, στις κρίσεις, στην εκμετάλλευση, στη φτώχεια, στην ανεργία, στην καταπίεση. Για να δικαιωθούν οι αγώνες και οι θυσίες των παλιότερων γενιών, για να ανοίξει ο δρόμος και να εκπληρωθούν τα όνειρα και οι σύγχρονες ανάγκες του λαού και των νέων με την εργατική - λαϊκή νίκη! Σήμερα, τιμώντας τους αγωνιστές της λαϊκοαπελευθερωτικής πάλης, πρέπει να διδαχθούμε ότι η αντιμετώπιση του φασισμού και η απομόνωσή του μπορεί να επιτευχθεί μόνο από το λαό και τη νεολαία.
Σήμερα, που μπροστά στα μάτια μας η περιοχή μας γίνεται πεδίο ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε γενικευμένο πόλεμο, είναι εξαιρετικά επείγον και αναγκαίο το δυνάμωμα της λαϊκής συμμαχίας. Απαιτείται ετοιμότητα και επαγρύπνηση να μην μπει ο λαός και η νεολαία κάτω από ξένη σημαία. Να μη χύσουν το αίμα τους τα παιδιά μας για το ποιος ιμπεριαλιστής θα κυριαρχήσει. Ο λαός έχει μπροστά του το δικό του δρόμο. Το δρόμο της ανατροπής του καπιταλισμού και της εγκαθίδρυσης της Λαϊκής Εξουσίας. Έτσι θα τσακιστεί οριστικά ο φασισμός και θα εξαφανιστεί η εγκληματική ιδεολογία του. Τιμάμε τους νεκρούς αγωνιστές και όλους όσοι έπεσαν στην πάλη κατά του φασισμού. ΑΘΑΝΑΤΟΙ!