1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ο Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1/7 Το κύριο οικονομικό πρόβλημα Έχει παγκόσμια ισχύ Από αυτό απορρέουν όλα τα άλλα οικονομικά προβλήματα Πώς με περιορισμένους πόρους θα ικανοποιηθούν απεριόριστες ανάγκες; Οι ανάγκες των ανθρώπων είναι απεριόριστες και τα μέσα για την ικανοποίησή τους περιορισμένα 2
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2/7 Ανάγκη είναι η έλλειψη ή αίσθηση της έλλειψης Εκφράζεται με την επιθυμία ικανοποίησής της. Τα μέσα που ικανοποιούν τις ανάγκες ονομάζονται αγαθά. Χρειάζεται όμως να παρθούν αποφάσεις: 3
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 3/7 Ποιες ανάγκες θα ικανοποιηθούν; Ιεράρχηση αναγκών Πώς θα αυξηθούν τα μέσα, ώστε να ικανοποιηθούν περισσότερες ανάγκες; Κατάλληλη μείξη των συντελεστών παραγωγής, εφαρμογή νέων μεθόδων παραγωγής, εφαρμογή νέων τεχνολογίας 4
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 4/7 Οι ανάγκες είναι απεριόριστες. Δημιουργούνται νέες και οι υπάρχουσες εξελίσσονται. Η αύξηση οφείλεται στη μίμηση και στη διαφήμιση. Οι ανάγκες υπόκεινται σε προσωρινό κορεσμό. Κάθε ανάγκη όταν ικανοποιηθεί παύει να υπάρχει. Αργά ή γρήγορα επανεμφανίζεται. 5
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 5/7 Καταναλωτά: είναι αυτά που αφού χρησιμοποιηθούν παύουν να υπάρχουν, π.χ. τρόφιμα, βενζίνη Αγαθά είναι τα μέσα με τα οποία ικανοποιούνται οι ανάγκες Διαρκή: είναι αυτά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν πολλές φορές χωρίς να χάσουν κάποια από τις ιδιότητές τους 6
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 6/7 Σημερινή κοινωνία Καταναλωτική κοινωνία Καταναλωτικό πρότυπο Διαφήμιση 7
4.1 ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 7/7 Δημιουργεί πλασματικές ανάγκες. Η γλώσσα των Μ.Μ.Ε. παρουσιάζει ιδιαιτερότητες. Διαφήμιση Ο κόσμος της διαφήμισης είναι εικονικός και διαφέρει από τον πραγματικό κόσμο. Κάθε άτομο/δέκτης αποκωδικοποιεί/ερμηνεύει με τον δικό του τρόπο το ίδιο διαφημιστικό μήνυμα. 8
9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Ο - Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗς ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 1/2 Μαρξιστές Φιλελεύθεροι Το έδαφος Το κεφάλαιο Η εργατική δύναμη Το έδαφος Το κεφάλαιο Η εργατική δύναμη Επιχειρηματικότητα 10
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΟΙ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 2/2 Από την αρχαιότητα έως την Βιομηχανική Επανάσταση: έδαφος και εργασία Από την Βιομηχανική Επανάσταση έως τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο: κεφάλαιο Τελευταίες δεκαετίες: εργασία/ Επιχειρηματικότητα 21 ος αιώνας: γνώση, δημιουργικότη τα, καινοτομία 11
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 1/5 Οι αποφάσεις που χρειάζεται να πάρει η επιχείρηση είναι: Τι είδους και πόσα προϊόντα θα παράγει; Σε ποιον τόπο θα εγκατασταθεί; Με ποια μέθοδο θα παράγει το προϊόν; 12
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 2/5 Στόχος της επιχείρησης είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους μακροχρόνια 13
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 3/5 Πως θα επιτευχθεί το κέρδος; Πώληση προϊόντων σε ανταγωνιστική τιμή Με το μικρότερο δυνατό κόστος 14
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 4/5 Κόστος παραγωγής Περιλαμβάνει τις αμοιβές των συντελεστών της παραγωγής Συνολικό κόστος: αφορά το σύνολο της παραγωγής Κόστος παραγωγής ανά μονάδα προϊόντος: αφορά τη μονάδα του προϊόντος 15
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ 5/5 Κέρδος είναι το σύνολο των εσόδων μείον το σύνολο του κόστους. Κέρδος = έσοδα κόστος Επιχείρηση χωρίς κέρδος δεν νοείται. 16
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η ΤΙΜΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 1/4 Η τιμή των αγαθών Ζήτηση προσδιορίζεται από Προσφορά 17
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η ΤΙΜΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 2/4 Νόμος της ζήτησης: όταν αυξάνεται η τιμή ενός αγαθού, η ζητούμενη ποσότητα μειώνεται και το αντίθετο. Αντίστροφη σχέση Ceteris paribus: όταν οι άλλοι παράγοντες που προσδιορίζουν τη ζήτηση και την προσφορά παραμένουν σταθεροί. Νόμος της προσφοράς: όταν αυξάνεται η τιμή ενός αγαθού η προσφερόμενη ποσότητα αυξάνεται και όταν μειώνεται η τιμή του, η προσφερόμενη ποσότητα μειώνεται. Ανάλογη σχέση 18
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η ΤΙΜΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 3/4 Η τιμή ενός αγαθού προσδιορίζεται από την αλληλεπίδραση των δυνάμεων της ζήτησης και της προσφοράς, έτσι ώστε να υπάρχει ισορροπία. Αν διαταραχθεί η ισορροπία στην αγορά, δημιουργούνται δυνάμεις (ζήτησης και προσφοράς), που επαναφέρουν την αγορά σε ισορροπία. 19
4.2 ΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ Η ΤΙΜΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ 4/4 Τιμή Ζητούμενη ποσότητα Προσφερόμενη ποσότητα Έλλειμμα Πλεόνασμα 1 50 10 40-2 Τιμή< της τιμής ισορροπίας 42 τότε 13 29-3 έλλειμμα 37 προϊόντος 17 20-4 30 21 09-5 26 26 0 0 6 Τιμή> 22 της τιμής ισορροπίας τότε 30-08 7 πλεόνασμα 19 προϊόντος 32-13 Τελικά η τιμή θα ισορροπήσει στις 5 μονάδες, όταν η ζητούμενη και προσφερόμενη ποσότητα είναι ίσες (26 μονάδες). Η τιμή αυτή καλείται, γιατί η ζητούμενη ποσότητα ισούται με 20 την προσφερόμενη ποσότητα, είναι δηλαδή η τιμή που εξισορροπεί τις δυνάμεις της ζήτησης και της προσφοράς.
21 ΚΕΦΆΛΑΙΟ 4 Ο - Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 4.3 Τα νοικοκυριά
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 1/13 Ζήτηση Προσφορά Νοικοκυριά Ανεξάρτητοι παραγωγοί Επιχειρήσεις 22
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 2/13 Ζήτηση αγαθών Αποτελείται από άτομα που αποφασίζουν από κοινού για τα οικονομικά θέματα που προκύπτουν Οι όροι νοικοκυριό και οικογένεια δεν ταυτίζονται. 23
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 3/13 Εισόδημα του νοικοκυριού Άμεσο Έμμεσο Εισρέει ως χρήμα Μισθοί, ενοίκια, συντάξεις, Οι υπηρεσίες που προσφέρουν κάποια μέλη χωρίς να αμείβονται 24
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 4/13 Κοινή απόφαση για τη διάθεση του εισοδήματος. Θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για το πώς θα χρησιμοποιηθεί το εισόδημα. Κύριος στόχος είναι η μεγαλύτερη ικανοποίηση των αναγκών του με το διαθέσιμο εισόδημα. 25
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 5/13 1 η απόφαση Πόσο μέρος του εισοδήματος θα καταναλωθεί και πόσο θα αποταμιευθεί; 2 η απόφαση Το μέρος που θα καταναλωθεί, σε ποια αγαθά και σε ποιες ποσότητες θα κατευθυνθεί; 3 η απόφαση Το μέρος που θα αποταμιευθεί, πόσο θα είναι, για πόσο χρόνο θα διαρκέσει η αποταμίευση και για ποιον σκοπό; 26
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 6/13 Οι αποφάσεις του νοικοκυριού εξαρτώνται από διάφορους παράγοντες: Το ύψος του εισοδήματος Το μέγεθος και τη σύνθεσή του (ηλικία, φύλο κ.α) Το γεωγραφικό περιβάλλον (ορεινό, πεδινό κ.α) Το κοινωνικό περιβάλλον (πόλη, χωριό κα.) 27
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 7/13 Κάθε νοικοκυριό έχει απεριόριστες ανάγκες. Αλλά έχει περιορισμένο εισόδημα και πρέπει να αποφασίσει ποια αγαθά και ποιες υπηρεσίες θα αγοράσει και σε ποιες τιμές. 28
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 8/13 Η συμπεριφορά του νοικοκυριού είναι τέτοια ώστε τα προϊόντα που θα αγοράσει να του προσφέρουν συνολικά τη μεγαλύτερη χρησιμότητα. Δηλαδή σκοπός του νοικοκυριού είναι να αποκτήσει τη μεγαλύτερη δυνατή ικανοποίηση από την κατανάλωσή τους. 29
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 9/13 Ο οικογενειακός προϋπολογισμός είναι ένα σχέδιο που βοηθάει την οικογένεια να κάνει ορθή διαχείριση του εισοδήματός της. 30
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 10/13 Ανάλογα με τη διάρκειά του διακρίνεται σε εβδομαδιαίο, μηνιαίο και ετήσιο. 31
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 11/13 Διαφορετικοί οικογενειακοί προϋπολογισμοί κάνουν διαφορετικές επιλογές. Μεταξύ ίδιων νοικοκυριών υπάρχων διαφορετικές επιλογές. 32
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 12/13 Ορθή διαχείριση οικογενειακού προϋπολογισμού Λανθασμένη διαχείριση οικογενειακού προϋπολογισμού Έσοδα Έξοδα Έσοδα Έξοδα Μισθός 1.200 Σύνολο 1.000 Μισθός 1.200 Σύνολο 1.300 Πλεόνασμα 200 Έλλειμμα 100 33
4.3 ΤΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ 13/13 Πώς θα επιτευχθεί η ορθή διαχείριση; Εργασία, συνοχή και σχέσεις συνεργασίας μέσα στην οικογένεια. Καταναλωτική συνείδηση και γνώση για την αποταμίευση. 34
35 ΚΕΦΆΛΑΙΟ 4 Ο - Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 4.4 Το κράτος ως παραγωγός και ως καταναλωτής
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 1/10 Οι επιχειρήσεις Τα νοικοκυριά Βασικές μονάδες στο οικονομικό σύστημα Το κράτος 36
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 2/10 Το κράτος Αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα του οικονομικού συστήματος γιατί με τις αποφάσεις του επηρεάζει τους άλλους παράγοντες. Περιλαμβάνει φορείς όπως: Η Βουλή, η κυβέρνηση, οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης, οι ΟΤΑ, τα νοσοκομεία, τα πανεπιστήμια, τα ΝΠΔΔ, οι δημόσιες επιχειρήσεις κ.α. Η λειτουργία του καθορίζεται από ειδική νομοθεσία. 37
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 3/10 Οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά δρουν με βάση το ιδιωτικό συμφέρον. Οι δημόσιοι φορείς δρουν με βάση το δημόσιο συμφέρον. Σκοπός των δημόσιων φορέων είναι η μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας. 38
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 4/10 Δημόσια αγαθά Θεωρούνται ως δικαιώματα Π.χ. υγεία, παιδεία, άμυνα, δικαιοσύνη. Είναι αδιαίρετα. Παρέχονται δωρεάν ή με συμβολικό αντίτιμο. Το κράτος Τα χαρακτηρίζει με πολιτική απόφαση. Φροντίζει για την παραγωγή τους. Είτε τα παράγει είτε τα αγοράζει από τους ιδιώτες. Είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός αγαθών και υπηρεσιών. 39
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 5/10 «Κάθε επιχείρηση στην οποία το δημόσιο δύναται να ασκήσει άμεσα ή έμμεσα λόγω κυριότητας, οικονομικής συμμετοχής ή διατάξεων, που τη διέπουν, αποφασιστική επιρροή». 40
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 6/10 Από τις αρχές του 20 ου αι το κράτος παρεμβαίνει περισσότερο στην οικονομία. Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο δημιουργείται ο θεσμός των Δημοσίων Επιχειρήσεων. Σήμερα το κράτος αναμιγνύεται άμεσα ή έμμεσα σε κάθε τομέα της οικονομικής δραστηριότητας. 41
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 7/10 Δ.Ε.Η. Ε.Υ.Δ.Α.Π. Δ.Ε.Φ.Α. 42
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 8/10 Αστικές συγκοινωνίες Κτηματική Εταιρεία Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία 43
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 9/10 Στόχος τους είναι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Οι στόχοι τους προβλέπονται από τις ιδρυτικές τους διατάξεις. Εξυπηρετούνται καλύτερα όταν λειτουργούν αποτελεσματικά και ανταγωνιστικά. 44
4.4 ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΩΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΚΑΙ ΩΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ 10/10 Στον περιορισμό των αδυναμιών της αγοράς. Στην επίλυση των βασικών οικονομικών προβλημάτων. Κρατικός παρεμβατισμός στοχεύει Στον περιορισμό των ανεπιθύμητων καταστάσεων που προξενεί η λειτουργία του μηχανισμού της αγοράς. Στην καλύτερη κατανομή των πόρων. Στην επίτευξη οικονομικής σταθερότητας. Στη δικαιότερη διανομή του εισοδήματος. Στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης. 45
ΚΕΦΆΛΑΙΟ 4 Ο - Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 46 4.5 Βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής
Δίλημμα 4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 1/10 Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο η ανάγκη ανασυγκρότησης της οικονομίας ήταν επιτακτική. Τέθηκε το εξής δίλημμα; Ποσοτική και γρήγορη ανάπτυξη; Ή αλλιώς οικονομική ανάπτυξη; Ποιοτική και αργή ανάπτυξη; Ή αλλιώς συνολική ανάπτυξη; Δίλημμα 47
Επιλέχθηκε Σε συνδυασμό με Μετά το 1974 4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2/10 Το μοντέλο της γρήγορης οικονομικής ανάπτυξης λόγω της μεγάλης καταστροφής που είχε υποστεί όλη η χώρα. Τον έντονο κρατικό παρεμβατισμό γιατί οι ιδιωτικές επενδύσεις δεν αρκούσαν για την ανασυγκρότηση. Το κράτος επεκτάθηκε περισσότερο (δημόσιος τομέας). 48
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 3/10 Υψηλή φορολογία, άνιση διανομή του εισοδήματος, παραοικονομία, περιφερειακή ανισότητα κ.α. Εξάρτηση Δημόσιο έλλειμμα και δημόσιο χρέος Μόνιμα διαρθρωτικά προβλήματα Κρατικός παρεμβατι σμός Απασχόληση και ανεργία Ελλειμματικό ισοζύγιο 49
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 4/10 Υπάρχει γιατί τα Δημόσια έσοδα<δημόσια έξοδα. Το κράτος αναγκάζεται να δανειστεί για να καλύψει το χρέος. Δημόσιο χρέος και δημόσιο έλλειμμα 50
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 5/10 Διόγκωση του τριτογενούς τομέα (υπηρεσίες, τουρισμός), συρρίκνωση του πρωτογενούς και του δευτερογενούς τομέα. Όλο και λιγότεροι πρέπει να θρέψουν όλο και περισσότερους. Απασχόληση και ανεργία 51
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 6/10 Το εμπορικό ισοζύγιο (εισαγωγέςεξαγωγές) είναι μόνιμα ελλειμματικό. Ελλειμματικό ισοζύγιο 52
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 7/10 Κρατική χρηματοδότηση, προστασία των επιχειρήσεων. Π.χ. δασμοί που είναι ειδικοί κρατικοί φόροι που επιβάλλονται σε εμπορεύματα είτε κατά την εισαγωγή τους είτε κατά την εξαγωγή τους. Ο κρατικός παρεμβατισμός και η προστασία 53
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗς ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 8/10 Μόνιμο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου. Έλεγχος βασικών κλάδων και τομέων παραγωγής από το ξένο κεφάλαιο. Η εισαγωγή κεφαλαίου και τεχνολογίας από το εξωτερικό. Εξάρτηση 54
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗς ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 9/10 Πρωτογενής τομέας Τιμές ασφάλειας, επιδοτήσεις, έλεγχος τιμών. Δευτερογενής τομέας Επιχορήγηση επενδύσεων, επιδότηση επιτοκίου, επιβολή δασμών. Τριτογενής τομέας Έλεγχος τραπεζών, ασφαλειών, μεταφορών, επικοινωνιών, εκπαίδευσης, υγείας κ.α. 55
4.5 ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΗς ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 10/10 Υψηλή φορολογία Άνιση διανομή εισοδήματος Περιφερειακή ανισότητα Παραοικονομία 56