1 Τεχνολογία και Κοινωνία Μάθηµα 1 ο Δηµήτρης Τσέλιος
2 Επικοινωνία µε τον διδάσκοντα E-class: https://e-class.teilar.gr/courses/ba162/ Email: tselios@teilar.gr Τηλ.: 2401684590 Γραφείο: 10 Ώρα γραφείου: Τετάρτη 12-13
3 Περιεχόµενο του µαθήµατος (1) Εισαγωγή Οι ικανότητες των νέων µηχανών Ο νόµος του Moore Η ψηφιοποίηση σχεδόν των πάντων Καινοτοµία και τεχνολογία Τεχνητή και ανθρώπινη νοηµοσύνη Πληροφορική αφθονία
4 Περιεχόµενο του µαθήµατος (2) ΑΕΠ και άνοιγµα της ψαλίδας Ποιοι κερδίζουν πολλά Οι επιπτώσεις της αφθονίας και της ανισότητας Μαθαίνοντας να αγωνίζοµαι µε τις µηχανές Προτάσεις για το µέλλον Επανάληψη
5 Μάθηµα 1 ο Εισαγωγή (1) Ποιες είναι οι σηµαντικότερες εξελίξεις στην ιστορία του ανθρώπου; Πότε ξεκινά η ιστορία του ανθρώπου; Εµφάνιση του Homo Sapiens και επικράτηση το 25000 π.χ. Λιώσιµο παγετώνων το 14000 π.χ. Τι συνιστά όµως πραγµατική εξέλιξη στην ανθρώπινη ιστορία;
6 Μάθηµα 1 ο Εισαγωγή (2) Εξηµέρωση των ζώων και γεωργία µεταξύ 8000-6000 π.χ. Η επίδραση της γεωργίας στην κοινωνία Εµφάνιση της φιλοσοφίας σε διάφορους πολιτισµούς µεταξύ 800 200 π.χ. Η επίδραση των θρησκειών Η ανακάλυψη της γραφής γύρω στα 3200π.Χ. ή το αραβικό αριθµητικό σύστηµα
Η ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα γράφηµα (1) 7
8 Η ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα γράφηµα (2) Ποια από αυτές τις εξελίξεις είναι η πλέον σηµαντική; Ένας τρόπος είναι ένα ποσοτικός δείκτης που ονοµάστηκε Ανθρώπινη Κοινωνική Ανάπτυξη Είναι «η ικανότητα µιας οµάδας να ελέγξει το φυσικό και διανοητικό περιβάλλον της προκειµένου να επιτύχει πράγµατα» - ορισµός του Morris
9 Η ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα γράφηµα (3) Η ανθρώπινη κοινωνική ανάπτυξη καθορίζεται από 4 παράγοντες Δέσµευση ενέργειας Οργάνωσης Ικανότητες πολεµικής µηχανής Πληροφορικής τεχνολογίας Κάθε συνιστώσα βαθµολογείται από 0-250 Η τελική τιµή του δείκτη είναι το άθροισµα των βαθµών των 4 συνιστωσών
Η ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα γράφηµα (4) 10
11 Η ιστορία της ανθρωπότητας σε ένα γράφηµα (5) Ο πληθυσµός συµβαδίζει µε τον δείκτη Υπάρχει µια πολύ οµαλή αλλά αργή ανοδική τροχιά Όµως 200 χρόνια πριν κάτι έγινε και η καµπύλη άλλαξε σχεδόν κατά 90 µοίρες Τι προκάλεσε αυτή την αλλαγή;
12 Βιοµηχανική επανάσταση (1) Βιοµηχανική επανάσταση, η ατµοµηχανή, ειδικά η βελτιωµένη µορφή του Watt. «Η επανάσταση του ατµού µπορεί να χρειάστηκε αρκετές δεκαετίες για να αναπτυχθεί. Όµως ήταν ο µεγαλύτερος και ταχύτερος µετασχηµατισµός σε ολόκληρη την παγκόσµια ιστορία», Morris Η µηχανή µας επέτρεψε να ξεπεράσουµε τους περιορισµούς της µυϊκής δύναµης, των ανθρώπων και των ζώων
Βιοµηχανική επανάσταση (2) 13
14 Βιοµηχανική επανάσταση (3) Τι έκαµψε την καµπύλη της ανθρώπινης ιστορίας; Η βιοµηχανική επανάσταση Η δεύτερη εποχή των µηχανών: «ότι έκανε η ατµοµηχανή για την µυϊκή ισχύ τον κάνουν σήµερα οι υπολογιστές και οι άλλες ψηφιακές εξελίξεις για τη διανοητική ισχύ». Πως θα εξελιχθεί αυτή η αλλαγή ποιες είναι οι επιπτώσεις;
15 Που βρισκόµαστε σήµερα; (1) Ζούµε σε µια εποχή εκπληκτικής προόδου στις ψηφιακές τεχνολογίες µετά από χρόνια στασιµότητας. Όµως πλησιάζουµε στο σηµείο όπου οι ψηφιακές τεχνολογίες γίνονται το ίδιο σηµαντικές και µετασχηµατίζουν την κοινωνία και την οικονοµία όσο υπήρξε σηµαντική και ατµοµηχανή. Το δεύτερο συµπέρασµα είναι ότι οι µετασχηµατισµοί είναι εξαιρετικά επωφελείς Θα αυξηθεί η ποικιλία και ο όγκος της κατανάλωσης µας επειδή όλα θα είναι εύκολα προσβάσιµα. Δεν καταναλώνουµε µόνο υλικά πράγµατα «Στην µακροπρόθεσµη ανάπτυξη µιας προηγµένης οικονοµίας δεσπόζει η συµπεριφορά της τεχνικής προόδου». Αυτή αυξάνει εκθετικά.
16 Που βρισκόµαστε σήµερα; (2) Το τρίτο συµπέρασµα είναι λιγότερο αισιόδοξο Η ψηφιοποίηση συνοδεύεται από προκλήσεις Οικονοµική αναστάτωση και ανεργία Οι άνθρωποι µε ειδικές δεξιότητες µπορούν να χρησιµοποιούν την τεχνολογία και διατηρούν την εργασιακή θέση τους Οι άνθρωποι µε συνήθεις ειδικότητες αντικαθίστανται από ροµπότ
17 Που βρισκόµαστε σήµερα; (3) Συνεπώς το µάθηµα εστιάζει στη δεύτερη εποχή των µηχανών όπως εκτυλίσσεται τώρα- ένα σηµείο καµπής στην ιστορία των οικονοµιών και των κοινωνιών λόγω της ψηφιοποίησης.
18 Που βρισκόµαστε σήµερα; (4) Ο νέος καταµερισµός εργασίας (the new division of Labor) Οι υπολογιστές είναι καλοί στο να ακολουθούν κανόνες Αλλά είναι κάκιστοι στην αναγνώριση προτύπων Αυτή η διάκριση πλέον δεν ισχύει γιατί υπάρχουν πολλά παραδείγµατα όπου καταργήθηκε
19 Που βρισκόµαστε σήµερα; (5) Παραδείγµατα εφαρµογής της νέας τεχνολογίας Αυτοκίνητα χωρίς οδηγό Εφαρµογές αναγνώρισης φωνής (Siris της Apple) Αυτόµατη µετάφραση µεταξύ γλωσσών Υπολογιστές που κερδίζουν σε τηλεπαιχνίδια γνώσεων Ροµποτικές εφαρµογές
Οι τρεις νόµοι της Ροµποτικής σύµφωνα µε τον Asimov Ένα ροµπότ δεν επιτρέπεται να προκαλέσει βλάβη σε έναν άνθρωπο ή µέσω της αδράνειας του, να επιτρέψει ένας άνθρωπος να βρεθεί σε κίνδυνο. 20 Ένα ροµπότ οφείλει να υπακούει τις εντολές που του δόθηκαν από τους ανθρώπους, εκτός αν οι εντολές αυτές έρχονται σε σύγκρουση µε τον πρώτο νόµο. Ένα ροµπότ οφείλει να προστατεύει την ύπαρξη του εφόσον η προστασία αυτή δεν έρχεται σε σύγκρουση µε τον πρώτο νόµο και το δεύτερο νόµο.
21 Το παράδοξο του Moravec Η ανακάλυψη από τους ερευνητές της τεχνητής νοηµοσύνης και της ροµποτικής ότι σε αντίθεση µε τις παραδοσιακές υποθέσεις, η συλλογιστική υψηλού επιπέδου απαιτεί λίγη υπολογιστική ισχύ αλλά οι αισθητηριο-κινητικές δεξιότητες χαµηλού επιπέδου τεράστιους υπολογιστικούς πόρους. Σύµφωνα µε αυτό το παράδοξο δουλειές όπως: αναλυτής χρηµατιστηρίου, µηχανικός, δικαστής που αποφασίζει για την αναστολή φυλάκισης θα χαθούν για τους ανθρώπους. Αντίθετα οι κηπουροί, ρεσεψιονίστ και οι µάγειρες έχουν διασφαλίσει την εργασία τους για πολλά χρόνια.
22 Είναι όµως έτσι τα πράγµατα; Ήδη υπάρχουν ροµπότ που εργάζονται στις γραµµές παραγωγής, αποθήκες, διαδρόµους κλπ. Και διαψεύδουν το παράδοξο του Moravec. Εφαρµογές που παράγουν κείµενο.
23 Βιβλιογραφία Η θαυµαστή εποχή της νέας τεχνολογίας, Brynjolfsson Eric, McAfee Andrew, 2016, Εκδόσεις Κριτική, σελίδες 19-35