ΜΑΘΗΜΑ 15-5-2015 EU-SILC
Οι οικονομικές ανισότητες Η αγορά και οι ανισότητες Απόλυτη Φτώχεια, Σχετική Φτώχεια και Κοινωνικός Αποκλεισμός Η αναγκαιότητα και η έκταση της κρατικής παρέμβασης
Η απόλυτη φτώχεια αντιστοιχεί σε διαθέσιμο εισόδημα το οποίο δεν επαρκεί για την προμήθεια των αγαθών που είναι απαραίτητα για τη διαβίωση και διατήρηση στη ζωή.
Σύμφωνα με τον ορισμό της σχετικής φτώχειας, Ως φτωχοί θα θεωρούνται οικογένειες ή ομάδες προσώπων των οποίων οι πόροι (υλικοί, πολιτιστικοί και κοινωνικοί) είναι τόσο περιορισμένοι ώστε τους αποκλείουν από τον ελάχιστα αποδεκτό τρόπο ζωής του Κράτους-Μέλους που κατοικούν
Στόχος της έρευνας EU-SILC είναι η διερεύνηση βασικών κοινωνικών και οικονομικών δεικτών που μετρούν τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού και την κοινωνική συνοχή
Τα στοιχεία αφορούν σε 5 αλληλένδετους τομείς όπου σε σχέση με το περιεχόμενό τους διακρίνονται: στο εισόδημα από οποιαδήποτε πηγή και αν προέρχεται (εργασία, περιουσία, κοινωνικά επιδόματα κλπ.) στην απασχόληση στις συνθήκες στέγασης (ποιότητα κατοικίας, ανέσεις κλπ.) στο επίπεδο εκπαίδευσης και, στην κατάσταση της υγείας των μελών
Βασικές έννοιες και ορισμοί Νοικοκυριό: Με τον όρο νοικοκυριό εννοούμε ένα άτομο που ζει μόνο του σε μια κατοικία ή μία ομάδα συγγενικών ή μη ατόμων, τα οποία διαμένουν στην ίδια κατοικία και εξασφαλίζουν μέσω κοινού προϋπολογισμού όλα τα απαραίτητα είδη διαβίωσής τους. Εισόδημα: Θεωρείται το σύνολο των απολαβών σε χρήμα ή σε είδος που προέρχονται από εργασία ή και άλλες πηγές
Μερικά στοιχεία για την έρευνα EU-SILC είναι δειγματοληπτική με τελική μονάδα δειγματοληψίας το νοικοκυριό, ενώ παράλληλα συλλέγονται στοιχεία και σε επίπεδο μέλους (συμπλήρωση ατομικού ερωτηματολογίου).
τα εισοδήματα και οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης αφορούν το ημερολογιακό έτος που προηγείται του έτους διενέργειας της έρευνας, ενώ όσον αφορά τα ενοίκια και τεκμαρτά ενοίκια κατοικίας περίοδος αναφοράς είναι ο τρέχων μήνας κατά τον οποίο διενεργείται η έρευνα. οι ερωτήσεις που σχετίζονται με τον τομέα της υγείας (π.χ. ιατρικές επισκέψεις σε ειδικευμένο γιατρό ή οδοντίατρο) αναφέρονται στους τελευταίους 12 μήνες πριν από την ημέρα διενέργειας της έρευνας.
Τα δεδομένα για τη διανομή του εισοδήματος στην Ελλάδα Σύμφωνα με το συμβατικό ορισμό της Eurostat, το όριο της φτώχειας ορίζεται στο 60% της διαμέσου του συνολικού διαθέσιμου εισοδήματος του νοικοκυριού.
Πρόκειται για έναν ορισμό που προσιδιάζει στον ορισμό της Σχετικής και όχι της Απόλυτης Φτώχειας
Ως συνολικό διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού νοείται: Το συνολικό καθαρό (από φόρους και εισφορές στην κοινωνική ασφάλιση) χρηματικό εισόδημα που λαμβάνεται από τα μέλη του νοικοκυριού κατά το προηγούμενο έτος από τη διεξαγωγή της έρευνας δηλαδή: Το εισόδημα από εργασία Το εισόδημα από κτήσεις περιουσιακών στοιχείων Τις κοινωνικές παροχές και τις συντάξεις Χρηματικές μεταβιβάσεις μεταξύ των νοικοκυριών
Δεν περιλαμβάνονται διάφορες εκδοχές εισοδήματος όπως: Το εισόδημα από έμμεσες κοινωνικές μεταβιβάσεις Τόκοι από δάνεια Αποδοχές σε είδος Τεκμαρτό ενοίκιο από ιδιοκατοίκηση
Για τις προσαρμογές που πρέπει να γίνουν και σχετίζονται με το μέγεθος του νοικοκυριού προκειμένου τα εισοδήματα να καταστούν συγκρίσιμα η Eurostat υιοθέτησε τους λεγόμενους συντελεστές ισοδυναμίας. Το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα του νοικοκυριού διαιρείται με έναν συντελεστή, ο οποίος προκύπτει από μία κλίμακα ισοδυναμίας που παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα:
Κλίμακα ισοδυναμίας εισοδήματος Eurostat Μέλη Νοικοκυριού Συντελεστής Στάθμισης Παράδειγμα νοικοκυριού με δύο ενήλικες και δύο παιδιά 1 ενήλικας 1 1 Ενήλικας και παιδιά από 16 ετών και άνω 0,5 0,5 Παιδιά από 15 ετών και κάτω 0,3 2Χ0,3 Συντελεστής Ισοδυναμίας Άθροισμα 2,1
Άσκηση Στον παρακάτω πίνακα Πίνακα δίδεται η σύνθεση και το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Να υπολογίσετε τα ισοδύναμα εισοδήματα νοικοκυριών και ατόμων, το όριο φτώχειας των ατόμων και το ποσοστό φτώχειας των ατόμων.
ΕΝΗΛΙΚΕΣ Παιδιά μεγάλα Παιδιά μικρά ΣΥΝΟΛΟ ΜΕΛΩΝ ΝΟΙΚΟΚΟΙΡΙΟΥ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ (ΧΙΛ.EU) Πίνακας 3 Δεδομένα διανομής του εισοδήματος α/α 1 2 1 0 3 84 2 2 1 0 3 50 3 2 0 0 2 36 4 2 0 0 2 12 5 2 0 1 3 9 6 2 1 0 3 8 7 1 0 0 1 8
Σημείωση: Για την απάντηση προτείνεται να προσθέσετε στον παραπάνω πίνακα, δύο στήλες: μία για τους συντελεστές ισοδυναμίας και μία για το ισοδύναμο εισόδημα.
ΚΑΤΩΦΛΙ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ PPS Για μονομελές νοικοκυριό. 2008 2010 2011 2013 Germany 10,804.3 10,544.3 11,036.7 11,686.7 Ireland 10,901.4 10,101.9 9,999.0 9,580.5 Greece 7,219.0 7,559.0 6,976.2 5,427.1 Portugal 5,701.9 5,837.1 5,772.4 5,891.9 Romania 1,838.1 2,123.3 2,213.3 2,361.4 Former Yugoslav Republic o : : : 2,349.5 Serbia : : : 2,863.3 EUROSTAT: EU-SILC ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΠΟΣΟΣΤΟ ΦΤΩΧΕΙΑΣ % Total geo\time 2010 2011 2012 2013. EU (27 countries) 16.4 16.8 16.8 16.6 Euro area (17 countries) 16.2 16.7 16.8 16.6 Denmark 13.3 13 13.1 12.3 Germany 15.6 15.8 16.1 16.1 Greece 20.1 21.4 23.1 23.1 Sweden 12.9 14 14.1 14.8 United Kingdom 17.1 16.2 16 15.9 EUROSTAT: EU-SILC ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Κοινωνικός Αποκλεισμός Ο αριθμός των ατόμων που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας ή/και στερούνται βασικών μέσων διαβίωσης ή/και ζουν σε νοικοκυριά χαμηλής έντασης εργασίας ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Άτομα που ζουν σε νοικοκυριά χαμηλής έντασης εργασίας: Α. Ηλικίας 0-59 Β. Τα άτομα του νοικοκυριού που είναι σε εργάσιμη ηλικία, εργάστηκαν λιγότερο από το 20% της δυνατότητάς τους κατά τη διάρκεια της προηγούμενης χρονιάς ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Αποστέρηση: (Στέρηση 4 ων από τα παρακάτω υλικά αγαθά) Οικονομική αδυναμία 1.Πληρωμής λογαριασμών 2.Πληρωμής μιας εβδομάδας διακοπών 3.Πληρωμής βασικών ειδών διατροφής 4.Πληρωμής εκτάκτων αναγκών 5.Χρήσης τηλεφώνου 6.Κτήσης έγχρωμης τηλεόρασης 7.Κτήσης πλυντηρίου ρούχων 8.Κτήσης ΙΧ αυτοκινήτου 9.Χρήσης ικανοποιητικής θέρμανσης ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
. ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΣ % του συνολικού πληθυσμού 2009 2010 2011 2012 2013 EU (27 countries) 23.3 23.6 24.2 24.7 24.5 Euro area (17 countries) 21.4 21.7 22.7 23.2 23 Germany 20 19.7 19.9 19.6 20.3 Greece 27.6 27.7 31 34.6 35.7 Norway 15.2 14.9 14.5 13.7 14.1 EUROSTAT: EU-SILC ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΠΜΣ "ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ