Οδηγός Συζήτησης Μέρος Β Περιεχόμενα της Συνάντησης της Κοινότητας (etm) Χωροταξικός Σχεδιασμός και Ανάπτυξη της Κοινότητας Βορόκληνης Όραµα και αποστολή της Κοινότητας Η Κοινότητα, έχει προ πολλού διαφοροποιήσει το όραµά της, το οποίο µετεξελίχθηκε από περιφερειακό γεωργοκτηνοτροφικό κέντρο σε µια οικιστική, παραθεριστική και τουριστική περιοχή υψηλών προδιαγραφών και ποιοτικών αναπτύξεων. Η Βορόκληνη έχει διαχρονικά εξελιχθεί από παραδοσιακή γεωργοκτηνοτροφική κοινότητα σε µια περιοχή µε εντεινόµενη οικιστική ανάπτυξη και σε ένα σηµαντικό αστικό προάστιο της πόλης της Λάρνακας. Όραµα του νέου Κοινοτικού Συµβουλίου είναι: Η Ορθολογική Χωροθετική Ανάπτυξη της οικιστικής, της βιοτεχνικής, της γεωργοκτηνοτροφικής, της εµπορικής και της τουριστικής περιοχής, ούτος ώστε να καταστεί η περιοχή πιο ελκυστική, πιο λειτουργική και προ παντός πιο ανθρώπινη. Η καθιέρωση κριτηρίων και µηχανισµών για την προστασία του περιβάλλοντος, έτσι ώστε ο άνθρωπος, ως άτοµο και ως µέλος του κοινωνικού συνόλου, να ζει σε ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον, µέσα στο οποίο να προστατεύεται η υγεία του και να ευνοείται η ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Η δηµιουργία κατάλληλων υποδοµών για προώθηση διάφορων αναπτυξιακών έργων που θα βελτιώσουν ακόµη περισσότερο την ποιότητα ζωής των κατοίκων της Βορόκληνης. Ευαισθητοποίηση και εφαρµογή κοινωνικής πολιτικής µε υλοποίηση προγραµµάτων κυρίως για την τρίτη ηλικία αλλά και στις υπόλοιπες ηλικιακές οµάδες. Προώθηση και προβολή του τοπικού πολιτισµού. ηµιουργία αθλητικών εγκαταστάσεων µε γνώµονα την υγιή ενασχόληση των κατοίκων, ιδίως της νεολαίας και ανάπτυξη του αθλητικού τουρισµού. 1
«Η συνοχή του χώρου και η βιώσιµη κοινωνική και οικονοµική ανάπτυξη, που δε στερεί από τις µελλοντικές γενιές το δικαίωµα της επιλογής» 1. Υφιστάµενη κατάσταση Η Κοινότητα της Βορόκληνης βρίσκεται περίπου οκτώ (8) χιλιόµετρα βορειοανατολικά της Λάρνακας. Στα δυτικά της συνορεύει µε τα Λιβάδια και τα Κελλιά, στα ανατολικά µε την Πύλα και στα βόρεια µε τους Τρούλλους. Η Κοινότητα βρίσκεται σε ύψωµα, στους πρόποδες χαµηλού λόφου, σε ύψος 50µ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Χαρακτηριστικό στοιχείο του τοπίου της Βορόκληνης αποτελεί ο στενόµακρος λοφίσκος (γνωστός ως Αροδάφνη) στα βορειοδυτικά του χωριού. Άλλο ένα χαρακτηριστικό του φυσικού τοπίου της Βορόκληνης είναι η λίµνη που βρίσκεται στα νότια της Κοινότητας. Η λίµνη αποτελεί υγροβιότοπο και χάρη στη µοναδικότητα που χαρακτηρίζει τη χλωρίδα και πανίδα της, έχει ενταχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο ΦΥΣΗ 2000. Παράλληλα, η περιοχή που βρίσκεται σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) ονοµάζεται «Περιοχή Κόσσιης Παλλουρόκαµπος» (Ύψωµα Γερακόµουττης). Στα βορειοδυτικά της Κοινότητας αναπτύσσονται τα λατοµεία και τα µεταλλεία που βρίσκονται µεταξύ της ίδιας της Κοινότητας και των χωριών Τρούλλοι και Αβδελλερό. Την Κοινότητα της Βορόκληνης διασχίζει στο νότιο τµήµα της ο αυτοκινητόδροµος Λάρνακας Αµµοχώστου παρέχοντας πολύ καλή υποδοµή σε οδικά δίκτυα και προσβάσεις. Η Κοινότητα της Βορόκληνης έχει διαχρονικά εξελιχθεί από παραδοσιακή γεωργοκτηνοτροφική κοινότητα σε µία περιοχή µε εντεινόµενη οικιστική ανάπτυξη και σε ένα σηµαντικό αστικό προάστιο της πόλης της Λάρνακας, καθώς επίσης και σε τουριστικό και παραθεριστικό προορισµό της Επαρχίας Λάρνακας. Σήµερα η Κοινότητα, χάρη στο ιδιαίτερο φυσικό τοπίο και τις καλές οδικές προσβάσεις, αποτελεί ένα σηµαντικό τουριστικό πόλο έλξης και χαρακτηρίζεται για την προσέλευση ξένων παραθεριστών, αλλά και ξένων υπηκόων οι οποίοι επιλέγουν την περιοχή για µόνιµη κατοικία. Η ραγδαία οικιστική και τουριστική ανάπτυξη της Κοινότητας αντικατοπτρίζεται στις ιδιαίτερα υψηλές πληθυσµιακές αυξήσεις. Κατά την περίοδο 1992 2001 ο πληθυσµός της Κοινότητας αυξήθηκε κατά 67,14%, ενώ κατά το 2011 ο πληθυσµός έφτασε στις 6.147 άτοµα σηµειώνοντας αύξηση της τάξης του 85,71% σε σχέση µε το 2001. Στην εντατικοποίηση της ανάπτυξης της οικιστικής χρήσης συνέβαλαν σε σηµαντικό βαθµό η άµεση γειτνίαση µε το Αστικό Συγκρότηµα της Λάρνακας, η ύπαρξη παραλιακού µετώπου, οι καλές οδικές προσβάσεις και το αξιόλογο φυσικό τοπίο. 2
2. Πλαίσια χωροθέτησης ανάπτυξης της Κοινότητας Η χωροθέτηση της ανάπτυξης καθορίζεται στα πλαίσια του νόµου Περί Πολεοδοµίας και Χωροταξίας. Η περιοχή χωρίζεται σε δυο µέρη, την περιοχή η οποία συνορεύει µε την παραλιακή περιοχή στην οποία ισχύουν οι πρόνοιες του τοπικού σχεδίου Λάρνακας. Μέσα από αυτές τις πρόνοιες καθορίζονται θέµατα ζωνών, (συντελεστές δόµησης, ύψος οικοδοµών, χρήσεις, οδικό δίκτυο, περιβαλλοντικές περιοχές κτλ). Οι πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου αναθεωρούνται το αργότερο κάθε πέντε (5) χρόνια, ενώ όταν δηµοσιευθούν δίνεται χρόνος στους πολίτες για υποβολή ενστάσεων, οι οποίες εξετάζονται και οριστικοποιούνται οι τελικές πρόνοιες του Τοπικού Σχεδίου. Όλη η υπόλοιπη περιοχή του Κοινοτικού Συµβουλίου Βορόκληνης είναι ενταγµένη στις πρόνοιες της ήλωσης Πολιτικής. Η ήλωση Πολιτικής ισχύει για όλες τις περιοχές της Κύπρου για τις οποίες δεν ισχύουν πρόνοιες Τοπικού Σχεδίου. Μέσα από τις πρόνοιες της ήλωσης Πολιτικής καθορίζονται οι ζώνες της περιοχής Βορόκληνης που δεν είναι ενταγµένη στο Τοπικό Σχέδιο Λάρνακας, (χρήσεις γης, συντελεστές δόµησης, ύψος οικοδοµών κτλ), πρόνοιες για αγροτική ανάπτυξη, την προστασία του περιβάλλοντος κλπ. Το τροποποιηµένο Τοπικό Σχέδιο Λάρνακας έχει δηµοσιευθεί στις 29 Ιουλίου 2011 και δόθηκε περίοδος τεσσάρων (4) µηνών για υποβολή ενστάσεων. Αναµένεται σύντοµα να προωθηθεί η εξέταση των ενστάσεων που έχουν υποβληθεί και να δηµοσιευθεί το οριστικό κείµενο του Τοπικού Σχεδίου Λάρνακας. Σε σχέση µε τη ήλωση Πολιτικής αναµένεται σε µερικούς µήνες η δηµοσίευση για τροποποίηση ζωνών της περιοχής Βορόκληνης, σύµφωνα µε εισηγήσεις που έχουν γίνει από το Κοινοτικό Συµβούλιο Βορόκληνης. 3. Προοπτικές & αδυναµίες Η Βορόκληνη διαθέτει σηµαντικά συγκριτικά πλεονεκτήµατα τα οποία την καθιστούν ως ένα από τα δυναµικά προάστια της Λάρνακας, λαµβάνοντας υπόψη τις πληθυσµιακές αυξήσεις. Παρουσιάζονται µερικές αδυναµίες σε χωροταξικό επίπεδο ενώ παράλληλα εντοπίζονται ανάγκες σε αναπτυξιακά έργα. Σε χωροταξικό επίπεδο σχετίζεται περισσότερο µε συγκρουόµενες χρήσεις, όπως η µικρή έκταση κτηνοτροφικών µονάδων που προκαλούν δυσοσµίες και επηρεάζουν τους κατοίκους της Βορόκληνης. Επιπλέον, η ύπαρξη µεγάλων εκτάσεων πολεοδοµικών ζωνών, οι οποίες δεν παρουσιάζουν προοπτικές ανάπτυξης ιδιαίτερα σε ανεπτυγµένες περιαστικές περιοχές, αποτελούν αφενός µέρος αναξιοποίητης γης και αφετέρου εµποδίζουν µελλοντικές επεκτάσεις. 3
Μέρος Α: Χωροθετική Ανάπτυξη Υπο-θεµατική 1: Ανάπτυξη περιοχών (οικιστική, βιοτεχνική, γεωργοκτηνοτροφική, εµπορική, τουριστική κλπ). Εντός της Βιοτεχνικής ζώνης της Κοινότητας παρατηρείται µηδενική ανάπτυξη. Στο παρόν στάδιο µελετάται το ενδεχόµενο δηµιουργίας περιφερειακής βιοτεχνικής περιοχής, η οποία να συµπεριλαµβάνει τις κοινότητες Βορόκληνη, Τρούλλοι, Λιβάδια και Κελλιά, σε κεντρικό σηµείο µιας από τις πιο πάνω Κοινότητες. Μια τέτοια προσέγγιση µπορεί να αποφέρει βιώσιµη ανάπτυξη, οµαλή χωροταξική κατανοµή και συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο. Ειδικότερα, η οργάνωση του χώρου για την εγκατάσταση βιοτεχνικών δραστηριοτήτων αποτελεί µια σηµαντική ενδιάµεση εισροή, υπό την έννοια ότι ο χώρος αυτός µπορεί να εξοπλισθεί µε κατάλληλα έργα υποδοµής για την οργάνωση και ανάπτυξή του, λύνοντας πολλά προβλήµατα που αποτελούν εµπόδια στον ιδιώτη επενδυτή για να προχωρήσει στο επενδυτικό του πρόγραµµα. Οι βιοτεχνικές µονάδες θα συγκεντρωθούν σε µια ενιαία τοποθεσία, αποφεύγοντας έτσι την αλλοίωση και την υποβάθµιση ευρύτερων περιοχών. Μια αντίστοιχη οργανωµένη δοµή θα προσαρµοστεί στους περιβαλλοντικούς όρους της περιοχής αυτής, λαµβάνοντας συγκεκριµένα µέτρα προστασίας του περιβάλλοντος. Τέλος, θα δηµιουργηθούν ευκαιρίες απασχόλησης ειδικότερα για τους κατοίκους των κοινοτήτων αυτών. Αντίθετα, υπάρχει η προοπτική τοπικής ανάπτυξης, µε µειωµένες προοπτικές βιώσιµης ανάπτυξης της κάθε κοινότητας, ενώ παράλληλα µπορεί να αλλοιώσει τον χαρακτήρα της, υποβαθµίζοντας την ευρύτερη περιοχή.ένα άλλο είδος µορφής ανάπτυξης στην εν λόγω περιοχή αναδύεται από την τουριστική δραστηριότητα. Η δραστηριότητα αυτή αυξάνεται ως οικονοµικό, κοινωνικό και πολιτισµικό φαινόµενο σε παγκόσµιο επίπεδο και αποκτά νέα ποιοτικά χαρακτηριστικά, υπό το καθεστώς ενός διαρκώς εντεινόµενου διεθνούς ανταγωνισµού. Ειδικότερα, αν συνδυαστεί µε το γεγονός ότι το 1/3 περίπου της τουριστικής δραστηριότητας έχει ως προορισµό την Ευρώπη, αναδεικνύει µια συνεχιζόµενη ανοδική πορεία στη χώρα µας. Άλλωστε οι µακροχρόνιες προβλέψεις (και για τη Μεσόγειο) είναι θετικές. Σε ό,τι αφορά το εισερχόµενο τουριστικό ρεύµα σε χώρες της Νότιας και Μεσογειακής Ευρώπης σηµειώθηκε µέση ετήσια αύξηση 2,5% για την περίοδο 2000-2008, µείωση της τάξης του 3,5% κατά το 2009 και αύξηση 2,0% το 2010. Οι αλλαγές που συντελούνται στην παγκόσµια τουριστική αγορά έχουν άµεσα αποτελέσµατα στα χαρακτηριστικά, τον τρόπο διάθεσης και τις 4
απαιτήσεις για τη διαµόρφωση του εθνικού και τοπικού τουριστικού προϊόντος. Ιδιαίτερα, επισηµαίνεται η τάση ζήτησης κατοικίας σε οργανωµένα συγκροτήµατα τουρισµού καθώς και µορφών διαχείρισης τουριστικών καταλυµάτων (π.χ. condo hotels) στη λογική της πώλησης ή και της µακροχρόνιας µίσθωσης σε τρίτους, ενός ποσοστού του τουριστικού συγκροτήµατος υπό τη µορφή ανεξάρτητων διαµερισµάτων ή κατοικιών που χρησιµοποιούνται από το φορέα της τουριστικής επιχείρησης ως τµήµα του ξενοδοχείου, δυνάµει µισθωτικών συµβάσεων που συνάπτονται µεταξύ αυτού και των κυρίων των δηµιουργούµενων αυτοτελών ιδιοκτησιών. Με τον κατάλληλο χωρικό σχεδιασµό, η τουριστική ανάπτυξη µπορεί να επηρεάσει θετικά ένα σηµαντικό τµήµα των λοιπών παραγωγικών δραστηριοτήτων της εν λόγω περιοχής. Η υιοθέτηση ενός επιστηµονικά ολοκληρωµένου αναπτυξιακού σχεδιασµού αποτελεί προϋπόθεση για την ορθολογική ανάπτυξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (µεταξύ των οποίων ο τουρισµός) στο χώρο. Ο χωροταξικός σχεδιασµός προσφέρει ένα επιχειρησιακό πλαίσιο αναφοράς για την αναζήτηση συµπληρωµατικότητας και συνέργειας στις επιµέρους τοµεακές πολιτικές καθώς και για τη διευθέτηση των ενδεχόµενων συγκρούσεων ως προς τη χρήση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων και ιδίως ως προς τις χρήσεις γης. Η οργάνωση της τουριστικής ανάπτυξης µέσω του χωροταξικού σχεδιασµού, η οποία να βασίζεται στις αρχές της αειφόρου και ισόρροπης ανάπτυξης, συµβάλλει στη δηµιουργία κλίµατος εµπιστοσύνης των επενδυτών και αναδεικνύει την περιοχή σε ώριµο τουριστικό προορισµό. Συγκεκριµένα, στην περιοχή του Κοινοτικού Συµβουλίου Βορόκληνης που εµπίπτει το Τοπικό Σχέδιο της Λάρνακας παρατηρείται η άτακτη κατανοµή της εµπορικής, οικιστικής και τουριστικής χρήσης. Στην παρούσα κατάσταση περιγράφεται ένας ενιαίος χώρος ανάπτυξής τους, χωρίς τον απαραίτητο σχεδιασµό και διαχωρισµό, εµποδίζοντας έτσι την µεταξύ τους βιώσιµη ανάπτυξη λόγω αδυναµιών ορθολογιστικής χωρικής κατανοµής. Η Γεωργοκτηνοτροφική ζώνη καλύπτει σχετικά µεγάλη έκταση της Κοινότητας. Η περιοχή αυτή χρησιµοποιείται για αγροτικούς σκοπούς όπως καλλιέργεια γης, εκτροφή ζώων, χώρους αναψυχής και σαν πνεύµονες πρασίνου (περιβόλια). Σταδιακά παρατηρείται την τελευταία δεκαετία µείωση των γεωργοκτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων και απαξίωση απασχόλησης των νέων µε τον πρωτογενή τοµέα. ιαµορφώνονται και επικρατούν νέα πρότυπα διαβίωσης και εκπαίδευσης και επαγγελµατικής αποκατάστασης, που ωθούν τις πληθυσµιακές οµάδες στην εγκατάλειψη της πρωτογενούς παραγωγής της Κοινότητας. Η σταδιακή αποµάκρυνση ή η µερική απασχόληση ενός µέρους των γεωργών και κτηνοτρόφων είναι συνέπεια πολλών παραγόντων, ο σηµαντικότερος 5
των οποίων είναι η οικονοµική δραστηριότητα. Υπο-θεµατική 2: Κυκλοφοριακό σύνδεση µε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό δίκτυο Σηµαντικός άξονας κυκλοφορίας της περιοχής θεωρείται ο παραλιακός δρόµος Λάρνακας εκέλειας. Ο δρόµος χρειάζεται άµεση αναβάθµιση και είναι γνωστά τα πολλά προβλήµατα που παρουσιάζονται µε την υφιστάµενη κατάσταση του δρόµου. Έχει ετοιµαστεί Ρυθµιστικό Σχέδιο από το Τµήµα Πολεοδοµίας και Οικήσεως σύµφωνα µε το οποίο ο δρόµος θα αναβαθµιστεί σε δρόµο τεσσάρων (4) λωρίδων κυκλοφορίας, πεζοδρόµια, ποδηλατόδροµους, χώρους στάθµευσης, χώρους πρασίνου κτλ. Αναµένεται η ζήτηση προσφορών για την ετοιµασία κατασκευαστικών σχεδίων και εκτέλεση κατασκευής του έργου. Στο όλο θέµα παρατηρείται σηµαντική καθυστέρηση, λόγω οικονοµικής ύφεσης της Κυπριακής ηµοκρατίας. Άλλος σηµαντικός οδικός άξονας είναι ο δρόµος που συνδέει την Κοινότητα µε την τουριστική περιοχή και εφάπτεται της λίµνης Βορόκληνης. Έχουν ετοιµαστεί κατασκευαστικά σχέδια για ανακατασκευή του δρόµου µε δυο λωρίδες κυκλοφορίας, πεζοδρόµια, ποδηλατόδροµο κτλ. Προωθείται η ανακατασκευή του ως πολεοδοµικού έργου Έχουν προκύψει κάποια προβλήµατα σε σχέση µε την επαφή του δρόµου µε τη λίµνη της Βορόκληνης, ενώ καταβάλλονται προσπάθειες για την επίλυσή τους, ώστε να καταστεί δυνατή η εκτέλεση του έργου. Από την περιοχή διέρχεται ο υπεραστικός δρόµος που συνδέει τη Ριζοελιά µε την τουριστική περιοχή Παραλιµνίου Αγίας Νάπας. Ενδιάµεσα του παραλιακού δρόµου Λάρνακας - εκέλειας και του υπεραστικού δρόµου Ριζοελιάς - Αγίας Νάπας, προβλέπεται στα πλαίσια του Τοπικού Σχεδίου Λάρνακας η δηµιουργία ενός νέου συλλεκτήριου δρόµου, ο οποίος θα αρχίζει από τα διοικητικά όρια Λιβαδιών, θα διασταυρώνει το δρόµο προς Βορόκληνη κοντά στη λίµνη και θα καταλήγει στην τουριστική περιοχή στο δρόµο προς την Πύλα. Το Τµήµα Πολεοδοµίας και Οικήσεως ανέλαβε την ετοιµασία Ρυθµιστικού Σχεδίου για τον αναφερόµενο δρόµο, ώστε να καταστεί δυνατή η ετοιµασία του κατασκευαστικού σχεδίου για προώθηση του έργου. Προέκυψαν σηµαντικά προβλήµατα σε σχέση µε τον επηρεασµό της Λίµνης και το θέµα προς το παρόν παραµένει στάσιµο. Άλλος βασικός δρόµος του δικτύου της περιοχής είναι ο δρόµος που οδηγεί από το συνοικισµό Βορόκληνης προς τον κύριο δρόµο µε κατεύθυνση την Πύλα από το δρόµο Λάρνακας εκέλειας. Στο δρόµο έχουν κατασκευαστεί πεζοδρόµια και αυτός έχει ασφαλτοστρωθεί από την Επαρχιακή ιοίκηση Λάρνακας. 6
Οδικοί άξονες της περιοχής είναι και οι δρόµοι που συνδέουν την περιοχή µε την Πύλα, τους Τρούλλους και τα Κελλιά και οι οποίοι χρήζουν βελτίωσης. Καταγράφεται, επίσης, η ανεπάρκεια στο τοπικό δίκτυο Βορόκληνη - Τρούλλοι προς αυτοκινητόδροµο, για την παράκαµψη του Κέντρου της Κοινότητας, καθώς η αυξηµένη µετακίνηση και ηχορύπανση που ολοένα παρατηρείται στους κεντρικούς οδικούς άξονες της Κοινότητας δηµιουργεί προβλήµατα. Υπο-θεµατική 3: Προστασία και Ανάπτυξη του Περιβάλλοντος (Περιοχές ΦΥΣΗ 2000). Η καθιέρωση κριτηρίων και µηχανισµών για την προστασία του περιβάλλοντος, έτσι ώστε ο άνθρωπος, ως άτοµο και ως µέλος του κοινωνικού συνόλου, να ζει σε ένα υψηλής ποιότητας περιβάλλον, µέσα στο οποίο να προστατεύεται η υγεία του και να ευνοείται η ανάπτυξη της προσωπικότητάς του. Η προστασία του περιβάλλοντος, θεµελιώδες και αναπόσπαστο µέρος της πολιτιστικής και αναπτυξιακής διαδικασίας και πολιτικής, υλοποιείται κύρια µέσα από το δηµοκρατικό προγραµµατισµό. Η Κοινότητα ακολουθεί δράσεις µε στόχο τη βιώσιµη αναβάθµιση του φυσικού και δοµηµένου περιβάλλοντός της. Με σεβασµό στο φυσικό της περιβάλλον (δασική γη και κάθε µορφή χώρων πρασίνου), προτάσσεται στην προστασία και ανάδειξή τους ως κύριους πνεύµονες πρασίνου. Στο ύψωµα του Προφήτη Ηλία υπάρχει µεγάλη έκταση δασικής γης, πλούσια σε χλωρίδα και πανίδα. Επιµέρους χώροι πρασίνου εντοπίζονται σε πάρκα που βρίσκονται κυρίως σε οικιστικές περιοχές. Ειδικότερα, ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας των ειδών και των ενδιαιτηµάτων τους ορίζει η ονοµασία Natura 2000 (Φύση 2000). Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα ευρωπαϊκά προγράµµατα για την προστασία της φύσης και ακρογωνιαίο λίθο της πολιτικής της Ε.Ε. για τη διατήρηση της φύσης. Ιδρύθηκε τον Μάιο του 1992 µε την υιοθέτηση της οδηγίας των οικοτόπων η οποία συµπληρώνει την οδηγία για τα πουλιά (79/409/ΕΟΚ) και από κοινού αποτελούν τη νοµική βάση του δικτύου. Η Οδηγία για την προστασία των άγριων πτηνών απαιτούσε τη δηµιουργία Ειδικών Ζωνών Προστασίας (Special Protection Areas - SPA) της ορνιθοπανίδας. Η Οδηγία των Οικοτόπων παροµοίως απαιτούσε τη δηµιουργία Ειδικών Ζωνών Προστασίας (Special Areas of Conservation - SAC) για τα υπόλοιπα είδη και το περιβάλλον. Από κοινού αυτές οι ζώνες δηµιουργούν τις περιοχές του δικτύου 7
Φύση 2000. Στο δίκτυο Φύση 2000 έχει συµπεριληφθεί η Λίµνη της Βορόκληνης, έκτασης 57 εκταρίων, η οποία βρίσκεται 10 χιλιόµετρα από την πόλη της Λάρνακας, νότια της Κοινότητας και είναι ένας από τους επτά φυσικούς υδροβιότοπους της Κύπρου. Η λίµνη είναι εξαιρετικά σηµαντική για κάποια είδη πουλιών και ιδιαίτερα για δυο είδη τα οποία µάλιστα φωλιάζουν εκεί και αυτά είναι η Πελλοκατερίνα, Vanellus spinosus και ο Καλαµοκαννάς, Himantopus himantopus. Λόγω αυτών των δυο ειδών η λίµνη της Βορόκληνης καθορίστηκε ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ). Στη λίµνη έχουν παρατηρηθεί 190 περίπου είδη πουλιών. Όπως όλοι οι φυσικοί υδροβιότοποι του νησιού, η Λίµνη της Βορόκληνης αντιµετωπίζει πολλές απειλές. Η ανθρώπινη όχληση είναι µια από τις κύριες απειλές αφού βρίσκεται σε κοντινή απόσταση µε τις γύρω ανεπτυγµένες περιοχές. Η παρουσία µιας αγορά (παζαράκι), της οποίας µέρος δηµιουργήθηκε µέσα στην προστατευόµενη (ΖΕΠ), έχει αρνητικές συνέπειες για το οικοσύστηµα. Το πρόβληµα εντείνεται τους καλοκαιρινούς µήνες, ιδιαίτερα για τα είδη που φωλιάζουν στη λίµνη, όταν η στάθµη του νερού χαµηλώνει, καθώς και σοβαρά προβλήµατα που επιφέρει η έλλειψη διαχείρισης νερού και η αποξήρανσή της. Η Κοινότητα Βορόκληνης από το 2011 εντάχθηκε στο πρόγραµµα LIFE+ ενώ τον Ιανουάριο του 2012 ξεκίνησε να το υλοποιεί, µε σκοπό να µετριάσει τα προβλήµατα και τις απειλές µέσα από συγκεκριµένες δράσεις. Μια δεύτερη περιοχή που βρίσκεται σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) ονοµάζεται «Περιοχή Κόσσιης Παλλουρόκαµπος» η οποία βρίσκεται στο ύψωµα Γερακόµουττη. Στην περιοχή αυτή εντοπίζονται σπάνια είδη πανίδας και χλωρίδας. Για τη ζώνη αυτή, παρά την µοναδικότητά της, αποτελεί αρνητικό σηµείο αναφοράς το γεγονός ότι συνορεύει µε λατοµείο της κοινότητας Κελλιών. Από το 2002 έως και σήµερα η Κοινότητα παίρνει την ευρωπαϊκή διάκριση της Γαλάζιας Σηµαίας για καθαρή ακτή και θάλασσα, στην περιοχή «Γιαννάδες». Τέλος, αδύνατο σηµείο αποτελεί το γεγονός της µη ύπαρξης αποχετευτικού συστήµατος, µε αποτέλεσµα να επηρεάζεται αρνητικά το περιβάλλον της κοινότητας. Μέρος Β: Προώθηση Ανάπτυξης Έργων Υποδομής Ως έργα υποδοµής θεωρούνται ουσιώδη έργα δηµοσίου ενδιαφέροντος, τα οποία αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε ευρεία κλίµακα και χρησιµοποιούνται τόσο για την προώθηση της 8
οικονοµικής ανάπτυξης, όσο και για την βελτίωση της ποιότητας ζωής και για την αποφυγή υποβάθµισης του περιβάλλοντος γενικότερα. Ενδεικτικά, στην κοινότητα προωθείται αυτή την περίοδο η ζήτηση Προσφορών για κατασκευή της δεύτερης φάσης του παραλιακού πεζόδροµου ο οποίος θα συνδεθεί µε τον υφιστάµενο πεζόδροµο και θα καταλήξει στα διοικητικά όρια του ήµου Λάρνακας. Έχουν ετοιµαστεί κατασκευαστικά σχέδια για ανάπλαση της παλιάς γειτονιάς της Βορόκληνης. Το έργο έχει υποδιαιρεθεί σε δυο φάσεις. Η πρώτη φάση έχει προταθεί και αναµένεται να εγκριθεί σύντοµα για την εκτέλεση στα πλαίσια του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης LEADER. Η δεύτερη φάση αναµένεται να προωθηθεί από το Τµήµα Πολεοδοµίας και Οικήσεως ως πολεοδοµικό έργο. Πιο συγκεκριµένα αναφέρονται έργα που έχουν ολοκληρωθεί κατά την τελευταία πενταετία τα οποία καταγράφονται ως ακολούθως: - Κοινοτικό Μέγαρο (µε αίθουσα συνεδριάσεων, αµφιθέατρο, βιβλιοθήκη, ταχυδροµείο, γραφείο εξυπηρέτησης του πολίτη). - Κοινοτικό Γήπεδο µε πλαστικό χλοοτάπητα µε πιστοποίηση της ΦΙΦΑ. - Ενίσχυση της Υδατοπροµήθειας µε νέα υδατοδεξαµενή. - Χώρος στάθµευσης στην παλιά γειτονιά για 42 θέσεις. - Εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης και ανάδειξη λαγουµιού. - ιαπλατύνσεις δρόµων και πεζοδρόµια εκτός της κοινότητας. - Αντιπληµµυρικά και τοίχοι αντιστήριξης σε δρόµους της Κοινότητας. - Αντισεισµική αναβάθµιση, αναδιαµόρφωση σχολικού χώρου, γήπεδο µε στίβο, νέες αίθουσες ηµοτικού Σχολείου. - Αντισεισµική αναβάθµιση, αναδιαµόρφωση χώρου Νηπιαγωγείου. - Νέο κοιµητήριο, απαλλοτρίωση γης και περίφραξη. - Τοπιοτέχνηση χώρου πρασίνου και αποχωρητήρια. - Εγγραφή αγροτικών δρόµων - ιαπλατύνσεις δρόµων και κατασκευή πεζοδροµίων εντός της Κοινότητας. - ιαµόρφωση της κοίτης του Βερκί 9
- Συγγραφή ιστορίας της Κοινότητας Παράλληλα, έργα που είναι ώριµα προς υλοποίηση έχουν ως εξής: - Περιφερειακό ανοικτό αµφιθέατρο. - Ανάπλαση παλαιάς γειτονιάς. - ηµιουργία ηλεκτρονικής βιβλιοθήκης. - Παραλιακός πεζόδροµος και περίπτερα. - Κυµατοθραύστες( µελέτη από Μετσόβειο Πολυτεχνείο). - Κλειστή αίθουσα στο ηµοτικό Σχολείο. - Αντιπληµµυρικό ποταµού Τρούλλων (µελέτη). - Λίµνη, σχέδιο ΦΥΣΗ 2000, ένταξη και χρηµατοδότηση από το πρόγραµµα LIFE+, ανάπτυξη και προστασία της. - Βουνό, Σχέδιο Τµήµατος ασών, παλιό λατοµείο. - Αρχαιολογικός χώρος Λάκκου της Ελιάς. - Ετοιµασία Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης - Ανακατασκευή δρόµων στην τουριστική περιοχή. - Αξιοποίηση του παλιού κτιρίου του Κοινοτικού Συµβουλίου Υπο-θεµατική 1: Κοινωνική Πρόνοια. Η κοινωνική πολιτική της Κοινότητας έχει κυρίως να κάνει µε την υλοποίηση προγραµµάτων κυρίως της ηλικιακής οµάδας των συνταξιούχων, µε έµφαση κυρίως στην ψυχαγωγία τους π.χ. εκδροµές. Παράλληλα εντοπίζεται αδυναµία στην εφαρµογή κοινωνικών προγραµµάτων στις υπόλοιπες ηλικιακές οµάδες µε ανύπαρκτες κοινωνικές υποδοµές. Πριν περίπου οκτώ χρόνια ξεκίνησε µια διαδικασία µελέτης κοινωνικών αναγκών όπου κατέδειξε την ανάγκη δηµιουργίας ενός Πολυδύναµου Κέντρου, το οποίο να φιλοξενείται σε χαλίτικη γη µε εκµίσθωση από το κράτος. Μέχρις στιγµής δεν υπάρχουν περισσότερες δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση λόγω εµποδίων από γραφειοκρατικές διαδικασίες. 10
Υπο-θεµατική 2: Αθλητικές εγκαταστάσεις. Η Κοινότητα διαθέτει ένα σύγχρονο γήπεδο ποδοσφαίρου, ενώ υπάρχουν τα γήπεδα µε φυσικό χλοοτάπητα ποδοσφαίρου τα οποία διαχειρίζεται ιδιωτική εταιρεία. Επίσης, υπάρχει γήπεδο ποδοσφαίρου και µπάσκετ στο ηµοτικό Σχολείο οι οποίες καλύπτουν τις ανάγκες των µαθητών. Υπο-θεµατική 3: Πολιτισµός. To Κοινοτικό Συµβούλιο Βορόκληνης διοργανώνει ανά τακτά χρονικά διαστήµατα πολιτιστικές εκδηλώσεις µε απώτερο σκοπό να προβάλει τον τοπικό και παραδοσιακό χαρακτήρα του, όπως και τα ιστορικά του δρώµενα. 11