ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΥΔ ΔΥΤΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (EL01) Εκτίμηση ποιοτικής ς ΥΥΣ Με βάση το άρθρο 3 της υπουργικής απόφασης ΥΑ/Αρ.Οικ.1811/ΦΕΚ3322/Β /30.12.2011 σε εφαρμογή της παραγράφου 2 του Άρθρου 3 της υπ αριθμ.: 39626/2208/Ε130/2009 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ Β 2075) ορίζονται ανώτερες αποδεκτές τιμές και δείκτες ρύπανσης για τις ακόλουθες ουσίες που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων. Οι συγκεντρώσεις που αναγράφονται στον επόμενο πίνακα αναφέρονται σε επιτρεπτές συγκεντρώσεις που δεν αφορούν χημικές επιβαρύνεις που οφείλονται σε αυξημένες φυσικές τιμές υποβάθρου λόγω γεωλογικών αιτιών. Στις περιπτώσεις αυτές για κάθε υδατικό υπόγειο σύστημα θα δοθούν νέες αυξημένες τιμές κατωφλίου που καθορίζονται από τις μέσες αυξημένες φυσικές τιμές του υποβάθρου. Πίνακας 1. Ανώτερες αποδεκτές τιμές και δείκτες ρύπανσης, σύμφωνα με το Άρθρο 3 της Απόφασης 1811/2011, για τις ακόλουθες ουσίες που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων (Μέρος Β, ΥΑ 1811/2011) Παράμετρος Νιτρικά (NO3) Ολικά Φυτοφάρμακα Δραστικές ουσίες φυτοφαρμάκων Αρσενικό (As) Καδμιο (Cd) Μόλυβδος (Pb) Υδράργυρος (Hg) Αμμώνιο Αγωγιμότητα Χλωριόντα (Cl-) Θειικά Σύνολο συνθετικών ουσιών (τριχλωροαιθυλένιο και τετραχλωροαιθυλένιο) 1 Ανώτερες Αποδεκτές Τιμές (ΑΑΤ) 50 mg/l 0,5 μg/l 0,1 μg/l 10 μg/l 5 μg/l 25 μg/l 1 μg/l 0,5 mg/l 2500 μs/cm 250 mg/l 250 mg/l 10 μg/l ph 6,5-9,5 Νιτρώδη 0,5 mg/l Νικέλιο (Ni) 20 μg/l Χρώμιο (Cr) 50 μg/l Αργίλιο (Al) 200 μg/l Στο υδατικό διαμέρισμα Δυτικής Πελοποννήσου (01) εντοπίσθηκαν σε κάποια υπόγεια υδατικά συστήματα αυξημένες τιμές θειικών (SO4), αγωγιμότητας και χλωριόντων (Cl-) που δεν οφείλονται σε ανθρωπογενείς παράγοντες, σύμφωνα με την ανάλυση των υφιστάμενων πιέσεων, και διερευνάται η πιθανή φυσική τους προέλευση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, κατά τον έλεγχο των υδατικών αυτών συστημάτων καθορίζονται νέες αυξημένες αποδεκτές τιμές που θα χρησιμοποιούνται για το συγκεκριμένο σύστημα, τόσο για τα θειικά (SO4), όσο και για τα χλωριόντα (Cl-). Αυτές οι συγκεντρώσεις, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της χημικής ς του συστήματος. Εκτίμηση ποσοτικής ς ΥΥΣ Η αξιολόγηση της ποσοτικής ς στηρίζεται στην αξιολόγηση της διακύμανσης της υπόγειας, στις μετρήσεις παροχών των πηγών και ειδικότερα στην εκτίμηση-καταγραφή των υπερετήσιων τάσεων που καταγράφονται τόσο στις γεωτρήσεις όσο και στις πηγές.
Με βάση την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά (ΟΠΝ), η αξιολόγηση των τάσεων που διαμορφώνονται στην κύμανση της υπόγειας ενός ΥΥΣ, πρέπει να πραγματοποιείται με παράλληλη μελέτη της κύμανσης της ηλεκτρικής αγωγιμότητας, η/και των χλωριόντων (Cl-), σε περιπτώσεις παράκτιων ή γειτνιαζόντων με τη θάλασσα ΥΥΣ (όπου υπάρχει κίνδυνος θαλάσσιας διείσδυσης λόγω διατάραξης της υδροδυναμικής ισορροπίας και τελικά υποβάθμισης της χημικής ς του θιγόμενου ΥΥΣ). Η μελέτη-αξιολόγηση της μεταβολής της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και της συγκέντρωσης των χλωριόντων (Cl-) έχει συμπεριληφθεί στο στάδιο αξιολόγησης της χημικής ς των ΥΥΣ. Η ποσοτική των ΥΥΣ έχει πρακτική αξία, πολλές φορές, στις περιπτώσεις εκείνες που έχει ήδη διαπιστωθεί, πρόβλημα με τη χημική (χαρακτηρισμός: κακή). Στην περίπτωση κακής χημικής ς, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των παράκτιων υδροφορέων, που οφείλεται στην αύξηση των χλωριόντων, επιβάλλεται η μελέτη-αξιολόγηση της ποσοτικής ς του ΥΥΣ γιατί συνήθως συνοδεύεται και από την ποσοτική του υποβάθμιση. Τα στοιχεία που συλλέγονται ανά υπόγειο υδατικό σύστημα και επεξεργάζονται είναι : αντλούμενη ποσότητα νερού ετησίως για κάθε χρήση (π.χ. ύδρευση, άρδευση, βιομηχανία) κατανομή και πυκνότητα θέσεων υδροληψίας σύνδεση με τα υπόγεια υδατικά συστήματα συλλογή μετρήσεων και παροχών πηγών των υπόγειων υδροφορέων, σύνταξη διαγραμμάτων μεταβολής και παροχών με το χρόνο σύνταξη ισοζυγίων ανά υπόγειο υδατικό σύστημα σύγκριση των μέσων ετήσιων ρυθμιστικών αποθεμάτων με τις μέσες ετήσιες αντλήσεις και φυσικές εκφορτίσεις ή πλευρικές μεταγγίσεις. Στο υδατικό διαμέρισμα Δυτικής Πελοποννήσου (ΥΔ01) οριοθετήθηκαν ανά υδρολογική λεκάνη τα παρακάτω υπόγεια υδατικά συστήματα. Πίνακας 2. Υπόγεια υδατικά συστήματα ΥΔ 01 Υδρολογική λεκάνη Αριθμός υπόγειων υδατικών συστημάτων Αριθμός υπόγειων υδατικών συστημάτων για περαιτέρω διερεύνηση Λεκάνη Αλφειού (GR29) 12 2 Λεκάνη Παμίσου Νέδοντος Νέδας (GR32) 14 4 Δίνεται στους παρακάτω πίνακες για κάθε υπόγειο υδατικό σύστημα, η προσδιορισμένη χημική και ποσοτική του και σημειώνονται και οι υπάρχουσες τάσεις ρύπανσης ή πτώσης λόγω υπεραντλήσεων. Στους πίνακες αυτούς σημειώνονται επίσης τα συστήματα που παρουσιάζουν αυξημένες τιμές φυσικού υποβάθρου και οι νέες αυξημένες τιμές των Ανώτερων Αποδεκτών Τιμών για αυτά. Πίνακας 3. Πίνακας ποσοτικής χημικής ς υπογείων σωμάτων - Λεκάνη Αλφειού (GR29) φυσικού υποβάθρου GR0100010 Αλφειού Καλή Καλή Όχι - Mn, Fe, As, Al, Ni, Pb 2
GR0100020 GR0100030 GR0100040 GR0100050 GR0100060 GR0100070 GR0100220 GR0100230 GR0100240 GR0100250 GR0100260 Νότιου Ερύμανθου Λάδωνα Λαγκαδίων Μεθυδρίου - Πιάνας Ελισσώνα Μεγαλόπολης Καρίταινας- Στεμνίτσας Λούσιου - Παλούμπας Μίνθης Ζαχάρως Καϊάφα Καλή Καλή Όχι Όχι Καλή Καλή Όχι - Mn, Fe, Al φυσικού υποβάθρου Αυξημένες τιμές χλωριόντων λόγω θερμομεταλλικής υδροφορίας Πίνακας 4. Πίνακας ποσοτικής χημικής ς υπογείων σωμάτων - Λεκάνη Παμίσου Νέδοντος Νέδα (GR32) GR0100080 GR0100090 GR0100100 GR0100110 Αγ.Φλώρου- Πηδήματος Δυτικού Ταϋγέτου Παμίσου Κορώνης φυσικού υποβάθρου Καλή Καλή Όχι - Cl=3000 mg/l (Cl: 17-326, SO4: 10-682, NO3: 3-350 mg/l) Ναι Τοπική(Cl, SO4, NO3) Pb 3
GR0100120 GR0100130 GR0100140 GR0100150 GR0100160 GR0100170 GR0100180 GR0100190 GR0100200 GR0100210 Μεθώνης Κυνηγού Ρωμανού - Χώρας Γαργαλιάνων Χώρας Φιλιατρών - Κυπαρισσίας Καλού Νερού - Νέδας Κυπαρισσίας - Ιθώμης Άνω Μεσσηνίας Διαβολιτσίου - Νέας Φιγαλείας Καλή Καλή Όχι Όχι Καλή Καλή Ναι Τοπική Fe Καλή Καλή Όχι Όχι (Cl: 16-375, SO4: 12-213, NO3: 4-150 mg/l) Ναι - Fe φυσικού υποβάθρου Αυξημένες τιμές χλωριόντων Αυξημένες τιμές χλωριόντων 4
Σχήμα 1. ταξινόμηση υπόγειων ΥΣ στο ΥΔ01 5
Σχήμα 2. ταξινόμηση υπόγειων ΥΣ στο ΥΔ01 6