ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ. Εκτίμηση χημικής κατάστασης των υπόγειων υδατικών συστημάτων

Transcript

1 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Εκτίμηση χημικής ς των υπόγειων υδατικών συστημάτων Με την Υπουργική Απόφαση 1811/2011 (ΦΕΚ 3322 Β /2011) καθορίζονται οι ανώτερες αποδεκτές για τη συγκέντρωση συγκεκριμένων, ομάδων ή δεικτών ρύπανσης στα υπόγεια ύδατα που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, σε εφαρμογή της παραγράφου 2 του Άρθρου 3 της υπ. αριθ /2208/Ε130/2009 Κοινής Υπουργικής Απόφασης (Β 2075) με στόχο την αξιολόγηση της χημικής ς των συστημάτων υπόγειων υδάτων, σύμφωνα με τη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 4, παράγραφος 2, της ανωτέρω Απόφασης. Στα συστήματα υπογείων υδάτων εφαρμόζονται σε εθνικό επίπεδο οι ανώτερες αποδεκτές που ορίζονται στο Παράρτημα του Άρθρου 7 (Μέρη Α και Β) της Απόφασης 1811/2011. Οι αυτές αναφέρονται σε επιτρεπτές συγκεντρώσεις και δεν αφορούν χημικές επιβαρύνεις που οφείλονται σε αυξημένες φυσικές λόγω γεωλογικών αιτιών. Πίνακας 1. Ποιοτικά πρότυπα υπόγειων υδάτων σύμφωνα με το Παράρτημα I της KYA 39626/2208/Ε130/2009 (Β 2075) A/A Ρύπος Ποιοτικό πρότυπο (1) Νιτρικά Άλατα 50 mg/l (2) Δραστικές ουσίες φυτοφαρμάκων (συμπεριλαμβάνονται αντίστοιχοι μεταβολίτες, προϊόντα αποικοδόμησης και αντιδράσεων) (1) 0,1 μg/l 0,5 μg/l (συνολικό (2) ) (1) Ως «φυτοφάρμακα», νοούνται τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και τα βιοκτόνα, όπως ορίζονται αντίστοιχα στις σχετικές διατάξεις της κείμενης εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας. (2) Ως «συνολικό», νοείται το άθροισμα όλων των επιμέρους φυτοφαρμάκων που ανιχνεύονται και προσδιορίζονται ποσοτικά κατά τη διαδικασία παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων σχετικών προϊόντων μεταβολισμού, προϊόντων αποδόμησης και προϊόντων αντίδρασης. Πίνακας 2. Ανώτερες αποδεκτές και δείκτες ρύπανσης, σύμφωνα με το Άρθρο 3 της Απόφασης 1811/2011, για τις ακόλουθες ουσίες που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων (Μέρος Β, ΥΑ 1811/2011) A/A Παράμετρος Ανώτερη αποδεκτή τιμή (1) ph 6,50-9,50 (2) Aγωγιμότητα 2500μS/cm (3) Αρσενικό 10 μg/l (4) Κάδμιο 5 μg/l (5) Μόλυβδος 25 μg/l (6) Υδράργυρος 1,0 μg/l (7) Νικέλιο 20 μg/l (8) Ολικό χρώμιο 50 μg/l (9) Αργίλιο 200 μg/l (10) Αμμώνιο 0,50 mg/l (11) Νιτρώδη 0,50 mg/l 1

2 A/A Παράμετρος Ανώτερη αποδεκτή τιμή (12) Χλωριούχα ιόντα 250 mg/l (13) Θειικά ιόντα 250 mg/l (14) Άθροισμα Τριχλωροαιθυλένιου και Τετραχλωροαιθυλένιου 2 10 μg/l Οι των παραπάνω πινάκων αφορούν εσωτερικά υπόγεια υδάτινα σώματα στα οποία δεν εντοπίζεται επηρεασμός από ιδιαίτερες γεωλογικές ή υδρογεωλογικές συνθήκες που θα μπορούσαν να εμπλουτίσουν τα νερά σε συγκεντρώσεις συγκεκριμένων ιόντων (π.χ. γειτνίαση με αποθέσεις γυψούχων οριζόντων, υδραυλική επικοινωνία με τη θάλασσα, κ.λπ.). Στο Υδατικό Διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς Ελλάδας (GR04) εντοπίσθηκαν σε κάποια υπόγεια υδατικά συστήματα αυξημένες θειικών (SO 4 ), αγωγιμότητας και χλωριόντων (Cl-) που δεν οφείλονται σε ανθρωπογενείς παράγοντες, αλλά σε αυξημένες φυσικού. Στο υδατικό διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς οριοθετήθηκαν 25 υπόγεια υδατικά συστήματα με την ακόλουθη κατανομή ανά υδρολογική. Εκτίμηση ποσοτικής ς των υπόγειων υδατικών συστημάτων Η αξιολόγηση της ποσοτικής ς στηρίζεται στη μελέτη της κύμανσης της υπόγειας και ειδικότερα στην εκτίμηση-καταγραφή των υπερετήσιων τάσεων που καταγράφονται. Με βάση την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά (ΟΠΝ), η αξιολόγηση των τάσεων που διαμορφώνονται στην κύμανση της υπόγειας ενός ΥΥΣ, πρέπει να πραγματοποιείται με παράλληλη μελέτη της κύμανσης της ηλεκτρικής αγωγιμότητας, η, και, των χλωριόντων (Cl-), σε περιπτώσεις παράκτιων ή γειτνιαζόντων με τη θάλασσα υδατικών συστημάτων (όπου ενέχει ο κίνδυνος της θαλάσσιας διείσδυσης λόγω διατάραξης της υδροδυναμικής ισορροπίας και τελικά υποβάθμισης της χημικής ς του θιγόμενου ΥΥΣ). Οι πιέσεις που δέχονται τα υπόγεια υδατικά συστήματα της ς, από την άντληση των αποθεμάτων τους για την κάλυψη των αναγκών της περιοχής σε νερό, αποτελούν τον κύριο λόγο επιδείνωσης της ποσοτικής τους ς, ενώ συχνά η απόληψη αυτή επιτείνει ή και αποτελεί σε κάποιες περιπτώσεις το γενεσιουργό αίτιο υποβάθμισης και της ποιοτικής τους ς. Οι πιέσεις, λόγω απολήψεων, είναι σημαντικές και λόγω της επίδρασης, μέσω της μείωσης των διακινούμενων υπογείως ποσοτήτων νερού, στη μειωμένη διάλυση και διασπορά των, όπως επίσης και στην επέκταση της υφαλμύρινσης και στη σχέση του υπόγειου με, κατά κύριο λόγο, τα συνδεόμενα επιφανειακά υδατικά συστήματα (μείωση των εκφορτίσεων και κατά συνέπεια ενδεχόμενος περιορισμός των βιοτικών λειτουργιών των εξαρτώμενων οικοσυστημάτων). Η στάθμη του υπόγειου νερού και οι παροχές των πηγών στα καρστικά συστήματα αποτελούν παραμέτρους παρακολούθησης της ποσοτικής ς των υπογείων συστημάτων. Η στάθμη μεταβάλλεται σύμφωνα με τη διακύμανση των εισροών (ρυθμιστικά αποθέματα) και εκροών (αντλήσεις φυσικές εκφορτίσεις-πλευρικές μεταγγίσεις). Τα στοιχεία που συλλέγονται ανά υπόγειο υδατικό σύστημα και επεξεργάζονται είναι : αντλούμενη ποσότητα νερού ετησίως για κάθε χρήση (π.χ. ύδρευση, άρδευση, βιομηχανία) κατανομή και πυκνότητα θέσεων υδροληψίας σύνδεση με τα υπόγεια υδατικά συστήματα συλλογή μετρήσεων και παροχών πηγών των υπόγειων υδροφορέων, σύνταξη διαγραμμάτων μεταβολής και παροχών με το χρόνο

3 σύνταξη ισοζυγίων ανά υπόγειο υδατικό σύστημα σύγκριση των μέσων ετήσιων ρυθμιστικών αποθεμάτων με τις μέσες ετήσιες αντλήσεις και φυσικές εκφορτίσεις ή πλευρικές μεταγγίσεις. Στη συνέχεια δίνονται σε Πίνακες ανά απορροής ποταμού η προσδιορισμένη χημική και ποσοτική των υπογείων υδατικών συστημάτων όπου δίνονται επίσης οι τάσεις και μαζί με τις αυξημένες φυσικού και τις τοπικές. 3

4 Πίνακας 3. χημική υπογείων υδατικών σωμάτων ς α/α 1 GR GR Μοναστηρακίου Ακαρνανικών ορέων 3 GR Κανδήλας 4 GR GR Ανοιξιάτικου - Λουτρού Αμφιλοχίας Κατούνας- Λεσινίου 6 GR Αγρινίου 7 GR Αρακύνθου 8 GR Δέλτα -Οινιάδων Ωλονού- Πίνδου 10 GR Αμφιλοχίας GR Βάλτου Εμπεσού Βόνιτσας - Βουλκαριά Περαιτέρω Καλή Όχι Καλή - Περαιτέρω Καλή Ναι Καλή Τοπική Περαιτέρω Κακή Ναι Κακή (Cl: mg/l) Τοπική Cl=3400mg/l, SO4=480mg/l SO4=1520mg/l Fe, Mn, Al Περαιτέρω Καλή Όχι Καλή Τοπική Fe, Mn, Al Cl=400mg/l Στο νότιο τμήμα του: Cl=1700mg/l, SO4=290mg/l Cl=1700mg/l Fe, Mn Fe Fe 4

5 α/α 13 ς 14 ανατολικού τμήματος ς 15 GR κάτω ρου SO4=700mg/l Πίνακας 4. χημική υπογείων υδατικών σωμάτων ς Ευήνου α/α 1 GR Μεσολογγίου- Ευήνου Εύηνου (GR20) Περαιτέρω Καλή Όχι Καλή - 2 GR άνω ρου ς Ευήνου Εύηνου (GR20) 5

6 α/α 3 GR κάτω ρου ς Ευήνου Εύηνου (GR20) Πίνακας 5. χημική υπογείων υδατικών σωμάτων ς Α/α 1 GR GR Βαρδουσίων 3 ς SO4=300mg/l 4 ς άνω ρου 6

7 Α/α 5 GR ς κάτω ρου Πίνακας 6. χημική υπογείων υδατικών σωμάτων ς Λευκάδας Α/α 1 Λευκάδας Λευκάδας (GR44) Cl=1770mg/l 2 Βασιλικής - Νυδρίου Λευκάδας Λευκάδας (GR44) Περαιτέρω Κακή Ναι Καλή Τοπική Cl=380mg/l, SO4=700mg/l 7

8 1η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΔΛΑΠ ΥΔ ΔΥΤΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (EL04) Σχέδιο 1. υπογείων υδατικών συστημάτων ΥΥΣ GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR Υπόμνημα Ποτάμια Υδάτινα Σώματα Λιμναία Υδάτινα Σώματα ΛΑΠ Περιοχή Λεκανών Απορροής Ποταμών GR04 Όριο λοιπών ΠΛΑΠ Κατάσταση ΥΥΣ Καλή Κακή Ονομασία ΥΥΣ Μοναστηρακίου Ακαρνανικών ορέων Κανδήλας Ανοιξιάτικου-Λουτρού Αμφιλοχίας Κατούνας-Λεσινίου Αγρινίου Αρακύνθου Δέλτα -Οινιάδων Μεσολογγίου-Ευήνου Βαρδουσίων ς Ωλονού-Πίνδου Αμφιλοχίας Βάλτου Εμπεσού Λευκάδας Βασιλικής-Νυδρίου-Λευκάδας Βόνιτσας-Βουλκαριά ς ανατολικού τμήματος ς άνω ρου ς Ευήνου ς άνω ρου ς κάτω ρου κάτω ρου ς Ευήνου κάτω ρου Ταυρωπού Κρεμαστών GR Σαλτίνη Βου λκαρία GR15 ΛΑΠ GR GR Αμβρακία GR Καστρακίου GR Στράτου GR Ευ ήνου Οζερός GR GR20 ΛΑΠ Ευήνου GR Λυ σιμαχία GR44 ΛΑΠ Λευκάδας GR Τριχωνίδα GR GR GR21 ΛΑΠ GR GR GR GR GR

9 1η ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΣΔΛΑΠ ΥΔ ΔΥΤΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (EL04) Σχέδιο 2. υπογείων υδατικών συστημάτων ΥΥΣ GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR GR Υπόμνημα Ποτάμια Υδάτινα Σώματα Λιμναία Υδάτινα Σώματα ΛΑΠ Περιοχή Λεκανών Απορροής Ποταμών GR04 Όριο λοιπών ΠΛΑΠ Κατάσταση ΥΥΣ Καλή Κακή Ονομασία ΥΥΣ Μοναστηρακίου Ακαρνανικών ορέων Κανδήλας Ανοιξιάτικου-Λουτρού Αμφιλοχίας Κατούνας-Λεσινίου Αγρινίου Αρακύνθου Δέλτα -Οινιάδων Μεσολογγίου-Ευήνου Βαρδουσίων ς Ωλονού-Πίνδου Αμφιλοχίας Βάλτου Εμπεσού Λευκάδας Βασιλικής-Νυδρίου-Λευκάδας Βόνιτσας-Βουλκαριά ς ανατολικού τμήματος ς άνω ρου ς Ευήνου ς άνω ρου ς κάτω ρου κάτω ρου ς Ευήνου κάτω ρου Ταυρωπού Κρεμαστών GR Σαλτίνη Βου λκαρία GR15 ΛΑΠ GR GR GR Αμβρακία Καστρακίου GR GR Στράτου Ευ ήνου Οζερός GR GR20 ΛΑΠ Ευήνου GR GR Λυ σιμαχία GR44 ΛΑΠ Λευκάδας GR Τριχωνίδα GR21 ΛΑΠ GR GR GR GR GR GR GR